Voetbalwedstrijd „LugduRum" terrein
Zondag a.s. rs.m. uur.
NEDERLAAG wedstrijden
I». F. C
Zonüag a.s.Suur L.F.G,- Schoten I.
i"
rnÉl
ft
pm...wst. ju®
;<SÉ?2v Py- -
IT 4
De Fondsenmarkt.
r
ROEIEN.
Om liet kampioenschap van Europa.
He loting voor de roeiwedstrijden om het
Europecsch kampioenschap, luidt als volgt:
Twee zonder stuurman*1. Zwitserland,
2. Holland (LngO, 3. Frankrijk.
Vier rnet stuurman: 1. Spanje, 2. Holland
"(Amstel), 3. België, 4. Tsjecho-Slowakije,
5. Frankrijk, 6. Zwitserland.
Skiff: 1. Tsjecho-Slowakije, 2. Frankrijk,
3. Holland (Gunther), 4. Zwitserland.
Twee met stuurman: 1. Frankrijk, 2 Ita
lië, 3. Holland (Laga), 4. Zwitserland.
Double scull: 1. Zwitserland, 2. België,
3. Frankrijk. Kamprechter: dr. R. J. Th.
Meurer.
Acht: 1. Yougo-Slavië, 2. Tsjecho-Slowa
kije, 3. Holland (Nereus), 4. Frankrijk, 5.
België, 6. Zwitserland.
Toegangsprijzen Te Rang 40, 2e Rang
IfcO, Jongens 16 cent; 5592a
VOETBAL.
Da crisis in den N. V. B.
De financieele commissie van den N.V.B.
heeft vergaderd ton einde te beraadslagen
over de financieel^ zorgen.'
De heer Timmermans diende de volgende
foorstellen in:
1. De coritribulie over de geheele linie
wordt vastgesteld op I 1, met dien ver
stande, dat de nieuw toe te treden vereeni-
gingen f 1 betalen en de oude yereenigipgen
f 0.80. Op deze wijze is er nog een speling
tussciien f 0.80 en f 1.
De verhooging kan. alleen plaats vinden,
wanneer het bestuur, overleg gepleegd heeft
met de financieele commissie en de finan
cieele commissie met de verhooging accoord
gaat.
2. Nieuwe vereenigingen, wier terreinen
en inrichtingen gekeurd moeten worden,
hetgeen geschiedt door den hoofdconsul,
moeten de kosten betalen van reis- en ver
blijfkosten van den hoofdcohsul.
3. Het heffeh van inleggel;d.en voor hieuwe
yerecnigingen.
"4: Er.'zullen verschillende bëziiinjgings-
maatregslph- word oh genomen.
Hef: lid vim do Jfiilaiïèieel^ commissie M. I
Sajet verklaarde zich raanya'nkcJijk tegen
- hct:;eerste plint,'docMr tdhelde'dafër 'mede; dat
hij de kwestie nog eens zou overwegen. Met
de drie andere ging lnj accoord.
Het Is voorts de bedoeling van de finan
cieele commissie, voor te stellen, dat deze
nieuwe maatregelen zullen ingaan in 1925,
dus na afloop van dit boekjaar.
Indien de financieele commissie dus una
niem deze voorstellen indient en de voor
zitter van den N, V. B., ir. Kips, er mede
accoord gaat en wanneer er voldoende
garanties zijn, beslaat daartoe veel kans
is er voor hem alle aanleiding terug te ko
men op zijn plan om af le treden.
Het Ilbld., waaraan we deze bijzonder
heden onllcenen, heeft een onderhoud ge
had met den heer G. A. W. Hirschman, ten
einde hem te vragen hoe zijn houding zal
zijn. in het bestaande conflict.
Hij deelde mede, dat hg in Parijs-zal toen
het, besluit werd genomén. Men hééft van
Nederland uit zijn opinie'gevraagd, doch hij
antwoordde, dal hij nog geen definitief oor
deel in dezé kwestiekon yellen vó$r de
motieven hem geheel bekend waren. Hij
zou gaarne zien, dat er een nieuwe bespre
king kwam in een voltallige vergadering,
waar de argumenten van eeh en ander'te
genover elkaar gesteld konden worden.
De heer Hirschman a'chtte het aftreden
van het bestuur constitutioneel niet noodig.
In liet besluit van de algemeene vergadering
was geen aanleiding om af (e treden.
Het blad kreeg den indruk, dat de heer
Hirschman tcgch het besluit was af te
treden.
6526a 2de Klasse N.V.B.
Voor Wedstrijd 3 u L.F.C. II -V.I O.S. II
Entree 0.30 Jonjjens 0.11»
Nederlaagwedstrijden L. F. C.
Voor den wedstrijd legen Schoten is het
L. F. C.-elftal als volgt samengesteld:
Doel: L. Kruit; achter: W. van der Plas
en J. Arnoldus-, midden: II. de Heer, L. Neu
teboom en li. Neu'tebnom; voor: II. de Vries
J. Carton, J..Segaar, Th. Smit en W. Wage-
maker.
Ons internationaal programma.
In den loop van het volgend seizoen zul
len worden gespeeld de interlandwedstrij
den: BelgiëNederland, le Antwerpen; Ne
derlandBelgië, te Amsterdam, en Neder
landDuitschland (of omgekeerd) op een
nader le bepalen plaats. De aanvankelijk
vastgestelde kamp NederlandDenemarken
komt te vervallen.
WIELRENNEN.
De wereldkampioenschappen.
Voor de Jieden en morgen te Parijs te
houden wedstrijden om de wereldkampioen
schappen luidt de indeeling der series:
PROFESSIONALS.
Vijf series van drie; één van vier; twee
„opcchages.
Eerste serie: S-hilles (Frankrijk), Bailey
(Engeland), Van Bever (België).
Tweede serie: Degraeve (België), Mori
(Italië), Van Nek (Holland), Eflegaard (De
nemarken).
Derde serie: Moeskops (Holland), Lucien
Louet (Frankrijk), Rames (Tsjech.).
Vierde serie: Moreiti (Italië), Leene (Hol
land), Fitzgerald (Australië).
Vijfde serie: Kaufman n (Zwitserland),
Sergent- (Frankrijk), Spears (Australië).
Zesde serie: Spencer' (Amerika), Poulain
(Frankrijk), Supple (Australië).
AMATEURS.
Elf series van drie; twee series van twee;
drie repcchages.
Eerste serie: Michard (Frankrijk), Tas-
sol li (Italië), Ramsden (Australië).
Tweede serie: Peeters (Holland), Plume
(Lelhland), Pryor (Engeland).
Derde serie: Mermillod (Zwitserland),
Owen (Engeland), Ukskin (Letland).
Vierde serie: Cugnot (Frankrijk), Gret
(Argentinië), Broadbent (Australië).
Vijfde serie: Bosch van Drakesleijn (Hol
land), Ador (Zwitserland), Stankiewicz
(Polen).
Zesde serie: Fenn (Amerika), W. Hansen
(Denemarken). Lazarski (Polen).
Zevende serie: Faucheux (Frankrijk),
Aspit (Lelhland), Coppins (Australië).
Achtste serie: Meijer (Holland)', Zucchetlï
(Italjë), Hubbersfield (Engeland).
Negende serie: Daghlincks (België), E.
Hansen (Denemarken), Dahlin (Zweden).
Tiende serie; Guldrager (Denemarken),
Bossi.
Elfde serie: Mazairac (Holland), Sinka
(Lelhland), Rijl (Polen).
Twaalfde serie: Dempsey (Australië),
Martini (Italië).
Dertiende serie: Fuller (Engeland), Chou-
ry (Frankrijk), Szymczyck (Polen).
Leidsche Ren- en Toerist-Vereen. „Swift".
Morgen zal de 20 K.M. betrouwbaarheids-
rit gereden worden om den beker geschon
ken, dopr den lieer W. Boezelijn. Samen
komst te 9..30 uur bij den heer W. Boezelijn.
SCHAKEN.
Goede oplossingen van de problemen
Novotny en Mlotkowski van de heeren Pau-
lides en v. d. Burgh. Van probleem Mlot
kowski van de heeren De Nie, Oostmeyer
en v. d. Linden.
De oplossing van het probleem van No
votny is: 1. Tc5, Lcö;, 2. Lgl, Lg4:, 3. Dg3±
Of 2. Lg'l, Tg4:, 3. Dh2±. Ook kan I. Tc5,
Tc5:, 2. Df2f, Tg3, 3. Dg3:± (Kh3, 3.
Dh2 De tweezet van Mlotkowski beeft
als oplossing 1. Ka2. De varianten zijn dan
Td3, 2. Dc6± of Te3, 2. Dd5± of Te6, 2.
De4± of TbC, 2. Dd5:+. Verder is pJles
eenvoudig. Terwijl bij de Novotny interfe
rentie zwarte stukken wan verschillende be
weging een rol spelen (bijv. Toren en Loo-
per),-kan men een dergelijke interferentie
iconstrueeren met stukken van eenzelfde
'beweging (bijv. twee torens of looper en
•dame) en ook dan een wit stuk op het
'snijpunt der bestreken lijnen offeren. Men
noemt dit een Plachutta interferentie, naar
de componist J. Plachutta. In de laatste
tijd zijn zeer vele problemen van dit type
door den Amerikaan Densmore gemaakt.
D. J. DENSMORE.
■L
13.1
-
-.SP
WSr- 'i
"Wit begint en geeft mat
in feie zetten.
Wit: Kc7, Del, Tg2, Lb6, Va5 en d8, pi c4
en en.
ZwartKa8, Ta3 en' f8.
Dc opening dl, Pf6 kan ook na Pf3 met
e6 vervolgen. Hiervan een
voorbeeld uit
het tournoo
van Teplitz
Tartakower.
Samisch.
1.
d4
Pf6
2.
Pf3
ca
3.
C4
ba
4.
C3
Beter schijnt g3 en I.t:2 te rijn.
4.
Lb7
6.
Ld3
c5
6.
0—0
Le7
7.
Pc3
cdl
8.
Pd l
Pc6
9.
Pctt
LeO:
10.
e4
de
11.
De2
0—0
12.
Lf'l
Dc8
13.
Tfdl
Tfd8
11.
Tacl
Hb7
15.
bil 1:
verhinderd Pf6, 67, c5.
15.
De8
16.
Lbl
Td7
17.
Td8
Dd9
18.
Tedl
TaeS
10r
b5
Hïer was
voor zwart het voordeel begon-
nen, als hij niet bij de 21e zet een stuk had
weggegeven
19
Lb7
20.
05
de5
21.
LC5:
g611
Na Td3:
stonden dc partijen minstens
gelijk.
22.
Lf«:
Td3:
23.
Td3:
opgegeven.
P. FEENSTRA KUIPER.
Euwe kampioen.
Van de wedstrijden om het kampioen
schap van Nederland is thans de achtste
ronde beëindigd, met het resultaat dat Euwe
definitief den kampioenstitel heeft veroverd.
De stand luidt: u
Gew. Verl. Rem. Pnt.
1. Euwe
6
0
2
7
2. Davidson
3
1
4
5
3. Speyer
2
2
4
4
4. Slraat
1
1
5
3'/7*
5. De Haas
2
5
37*
6. Kersten
2
5
37*
7. Kroone
3
3
37*
8. Olland
1
2
4
3»
9. Fontein
0
2
6
3
10. Loman
3
4
3
In de laatste ronde spelen samen;
Straat-Loman; Olland-Kroone; Kersten-De
Haas; Speyer-Fonlcin en Davidson-Euwe.
DAMRUBRIEK.
Alle inzendingen betreffende deze rubriek
te zenden aan het Bureau van ons Blad cl
aan den Red. C. de Nie, De Riemerstraat
46, 's-Gravenhage.
Oplossingen der vraagstukken binnen 30
dagen na publicatie.
Voor den wedstrijd.
Probleem No. 9.
3
m t
j
*Kai
VA,. É.V.É /////A's,,
v.:, Ir:
W r "i T
,0 47 4b 4b SO
Zwart 4 schijven op 18, 22, 23, 28 en dam
op 3.
Wit T schijven op 14, 19, 31, 36. 37, 42
en <I8v
"VVit speelt en wint.
Eindspel No. 10.
Zwart 2 schijven op 19 en 31.
1.9- 3 4 5
p9S ÉH
i,,
m
né «y 8 t M BBS
46 47 46 49 66
Wit 5 schijven op 13, 24, 25, 34 en 49.
Wit speelt en wint.
Oplossing van het fantasieprobleem No. 1.
Wit: 28—23 13 x 14 49 x 38 48 x 37 46 x 21
11 x 2.
Zwart: 19 x 39 10 x 43 15 x 42 5 x 41 26 x 17.
Fantasieproblemen zijn doorgaans niet
gemakkelijk op te lossen, in dit probleem
wijzen de dammen, nogal eenvoudig, de
weg.
Oplossing eindspel No. 2.
Wit: 19—14 14 x 3 3—121 12—40 48—9.
Zwart: 43 x 25 a. 40—45 25—14 45 x 34.
Wit: a. 4540 48 *14 45—40 14-£3.
Zwart-; 14 x 20 43 x 34 40—44 44 x 35.
,Een eenvoudig eindspel, leerzaam voor
beginners.
Oplossing probleem No. 5, auteur C. de Nie.
Wit: 38—32 24—19 19 x 28 31 x2.
Zwart47 x 35 35 x 27 22 x 33.
Een meerslagprobleem waarin zwart naar
zes richtingen twee schijven slaan kan,,
doch tweemaal gedwongen wordt drie schij
ven te slaan.
Oplossing eindspel No 6.
Wit: 40—34 50-11, 11—44, 45—40 34—43
40-35 35 x 44.
Zwait: 35 x 49 4916, gedw. A. 16—49
49—16 16x49 49x40.
Wit: B 40—34 50—11 11—2 45—40 34—30
2 x 33.
Zwart: 35 x 49 19—35 35—49 49 x 35 35 x 24
eerste variant A: volgt op zwart van 49 tot
21, 11—17 enz.
Een Blankenaartje! Het mooie van de
Blankenaartjes zit iri do verborgen tempo
zetten, Dé vat gevórmd ha 4540 is zeer
mooi. Schijnbaar heeft wit góén tempozet;
dooi- den ?et 45—40 |is zwart in beide va
rianten Verloren. j
Goede oplossingen ontvangen van J.
Yrolijk, P: C. Schouten .Alpben a. d. Rijn
J. v. d. Voort, Oud-Ade gem. Alkemade
P. van Ouwerkerk, D- Dekker, Den Haag,
P. W. Altorf, te Oejgstgeest.
WEIS IN DE PARTIJ.
(Zwait).
IÉ!' P
l
(Wit)
Zwart: 13 schijven op 5, 6, 7, 8, 9, 1-1, 13,
14, 15, 18, 19, 20 en 24.
Wit: 13 schijven op 25, 20, 27, 30, 32 35,
36, 39, 40, 43, 44, 45 en 48.
De oudwereldkampioen I, Wcis speelde
met wit in dezen stand 39—33, gaf daar
mede zijn tegenstander gelegenheid, om
door 24r—29, uit de opsluiting te geraken.
De speler met zwart accepteerde deze uit
ruil cnverloor dc partij. Als een oud
wereldkampioen als Weis een zet doet, die
schijnbaar een positicfout is, dan is dat
doorgaans verdacht. De speler met zwart
bemerkte dan ook te laat dat het een lok-
zet was, want wit maakte direct de na
volgende damslag:
Wit: 39—33 33 x 2-4 25—20 27—22 35—30
40-33 45 x 1.
Zwart24—29 20 x 29 14 x 34 18 x 49
34—25 49 x 40.
Voor dien bejaarden hoedenmaker kan
menig dammer zijn petje afnemen.
H
Na tien jaren.
Zoo allerwege wordt in ons kleine landje
de mobilisatie herdacht en daarbij een over
zicht gegeven van de politieke ontwikkeling
en van dc tegenwoordige constellatie. Reden
te over voor ons, om in deze rubriek in kor
te trekken den economischen kant der afge-
loopen tien jaren aan te geven. Wat wel zoo
belangrijk is, aangezien de economie de moe
der is waaruit de politiek wordt geboren.
Want staatkundige problemen ontstaan in
hoofdzaak door en uit economische verhom
dingen. De periode van vóór 1914, de ge
schiedenis der vroegere eeuwen ter zijde
gelaten, bewijst dit ten volle.
Duitschland was een industrieland, Frank
rijk, zij bet ook in geringere mate, was dit
evenzeer, zelfs van veel ouderen datum,
want de dagen van Colbert en Hendrik de
Vierde doen ons Frankrijk als een industrie
land'kennen, en daarpaast stond Engeland,
het derde groote industrie-land van Europa.
Het wclvaartsstreven van deze landen bracht
hen er toe een afzetgebied te zoeken buiten
hunne landsgrenzen, heigeen er toe leidde
dat men buiten die grenzen elkaar als mede
dinger ontmoette in hel streven naar natio
nale welvaart. De basis voor voortdurende
conflicten was derhalve hiermede als van
zelf gegeven. Want, het welvaartsstrevcn
dezer drie landen tot uiting komende in de
inlividueele handelingen der betreffende on
derdanen, moest vanzelf bescherming vinden
bij de overheid welke dienovereenkomstig
hare. politieke gedragslijn jegens den con
durrcerenden staatuitslippelde. De econo:
misclie strijd groeide uit 'lot een politieken ol
staatkundigen en daarmede was reeds bij
voorbaat de kans op een staatkundig: conflict
bëëlist.
'Dit conflict is. niet uitgebleven, al kwaitt
het wat al te plotseling en voor de burgers
zelfs zeer onverwacht. Njet voor de hooger*»
de insiderskringen, want de uitingen var»
een „frischen fröhlichen Krieg" waren de
symptomen van den geest die de hoogere
staatkundige kringen belieerschle. Wij willen
hier niet ingaan op de schuldvraag, want dii
heeft geen zin. Schuld hebben allen of nie
mand, zooals men het nemen wil. De schuld
ligt wellicht voor een deel buiten de meir-
schelijke sfeer, omdat men de economische
ontwikkeling van le voren niet kan overzien
De schuld ligt voor een belangrijk deel in
de ontwikkeling der wereldverhouding. liet
menschdom breidt zich uit, dagelijks. Indi
viduen zoeken hunne welvaart en komen
daarbij met elkander in conflict, omdat de
drang naar zelfbehoud, wanneer het gaat
om',,Jo be or not to1 be", miskenning van
ahd.ermqps Belangen eischt. Dit klinkt wel
een heel'jg hard en rudimentair, maar de
natuur is nu ëenm&al zoo. En wat. wij.' bij de
individuen op kleine schaal aantreffen, dat
vinden wij op vergrootte schaal overal daar,i
waar de individuen: in volksgemeenschappen
ais een eenheid optreden.
Hoe moeilijk het is een persoonlijk con
flict bij te leggen, weten wij allen. Gekrenkte
eer, miskende belangen, psychische gesteld
heid, eigenaardigheid van het individueels
karakter, leggen soms onoverkomelijke hin
dernissen in den weg. Hoe moeilijk moet het
dan zijn, volkeren met elkander in overeen
stemming te brengen, waar men hier vooral
de raadgevende, soms wel dwingende stem,
van een gezaghebbende vriend of familielid
mist. Hier moet de natuur zelf door middel
van den tijd het herstel der betrekkingen
vinden. Immers waar de volkeren de hooge
re autoriteit, van een boven, hen gesteld ge
zag voórloopig nog ontberen, moet de tijd
evenlueele krenkingen en,miskenningen doen
slijten om aldus den grqnd te effenen voor
een nieuwe samenwerking. Wij zien de be
vestiging hiervan zeer dpidelijk in (le afge-
loopen tien jaren. Nog is' men alles niet ver
gelen, nog liggen de dingen te versch in het
geheugen, maar ook is.waar, dat men thans
elkander gemakkelijker nadert. En juist de
de betrekkelijk korte spanne tijds die ons
van *14 scheidt is oorzaak dat toenadering
der volkeren nog te zeer beïnvloed wordt
door de oorlogsherinneringen. Naar onze
mëening zullen nog een verdere tien jaren
moeten verloopen om de atmosfeer geheel
en al te zuiveren van remmende herinne
ringen aan de dagen van 1914.
Elk ongeluk heeft zijn goede zijde. Ook
deze oorlog. Sterker nog, deze oorlog is een
noodzakelijke ontwikkelingsschakel, waar
van wij weliswaar de ongunstige gevolgen
ondervinden, hetgeen op zich zelf niets bij
zonders is want elke ontwikkelingsperiode
brengt haar overgangsweeën met zich, en
er is geen volk aan le wijzen, waarbij een
deel niet het kind van de rekening is ge
worden.
Beschouwen wij de ontwikkelingsgeschie
denis van Europa in economischen zin, dan
vinden wij daarin een ontwikkelingslijn die
in kiem reeds aanwezig is bij de familie-
huishouding der Germanen en die haar
eindpunt zal vinden in een universeel we
reldrijk, waarbinnen geen tolgrenzen meer
zullen beslaan, geen economische tegenstel
lingen tusschen de volkeren onderling, maar
waar dank zij de internationalisatie van ar
beid cn kapitaal de wereld tot een economic
sche eenheid wordt samengesmeed. Het is
een toekomstbeeld, toegegeven, en een, dat
wij en onze kinderen niet meer zullen 'be
leven, maar een toekomstbeeld dat eenmaal
verwezenlijkt zal worden. Daarvoor spreken
de aanwijzingen te duidelijk, zoowel uit déy
geschiedenis, als uit het heden.
Wij hebben in het verleden de ontwikke
ling kunnen zien, van familie tot stam, van
vroonhoeve tot stad, van sleden met natio
nale tendensen tot landen als nationale een
heid. En thans zijn wij op weg naar ver
vlakking der economische landsgrenzen die
eenmaal zal leiden tot vervlakking der poli-
tilicke. Steeds is deze ontwikkeling met
strijd gepaard gegaan. De economische te
genstellingen der steden leidde lot oorlog,
totdat men besefte dat er rust noodig was
en men die rust zocht in een eehheidsver-
band. Ook deze oorlog heeft het besef verle
vendigd dat er rust en vrede behoort te zijn
cn dat deze vrede slechts bereikbaar is door
een nieuw eenhcidsverband, en wel in het
verband van den Volkerenbond. Dat is de
goede zijde van dezen oorlog, ofschoon de.
volkeren nog niet tot elkander zijn gebracht,
nochtans staan zij dichter bij elkander dan
ooit. De economische noodzakelijkheid zal
tenslotte ook hen dwingen zich in een een
hcidsverband le vereenigen.
De drang naar „Vereinheillichung" wordt
tenslotte ook ondersteund door de cultu-i
rcele ontwikkeling. liet uiterst snelle verr
keer, het rapide verspreiden van denkbeel
den en gedachten uniformeert de geheele
wereld in eenzelfden geest, maakt haar
spoedige! rijp voor eenheids-gedachten en
'brengt qen eenheidsgevoel bij de diverse
volkeren- teweeg, liet is de international!-!
salie van den arbeid in algemeenen zin die
hier baanbrekend zal werken. Waar ook ar
beid zal worden gepresteerd en op welk ge
bied ook, zij het algemeen cultureel, zij het
economisch, of aesbhelisch, de resultaten
daarvan zijn onmiddellijk gemeen goed en
oefenen als gevolg daarvan hunnen invloed
en wel in de richting der „Vereinheit-
lichung."
In deze tendenz naar „Vereinheillichung"
ligt oen grooter terrein voor samenwerking
besloten en als gevolg hiervan, een hoogere
geestelijke ontwikkeling en daarom geloo-
ven wij, dat deze oorlog tenslotte een gun
stig saldo zal laten zien, ongeacht het ver
lies aan moreel e én economische waarden
van thans. Groot is het verlies aan econo
mische waarden zeer zeker, maar wellicht is
de moreele vervlakking nog grooter, en het
is slechts le hopen dat het moreele- besef
moge verlevendigen omdat anders de verlie
zen op economisch gebied nog grooter zullen
worden. Jui9t omdat de economische werk
zaamheid van den inensch en dus ook van
ec'n volk afhankelijk is van zijn moreele be
sef, vinden wij hier een onverbreckbare
wisselwerking met haar góede en kpytudë ge
volgen. Versterking vah hcl moreelö^esef is
derhalve'een allereerste vereischle.
Dé achter ons li'ggpnde jaren zijn te
scheiden in twee perioden van vijf. De eer
ste periode is er een van oorlog, de tweede
had er een moeten zijn van herstel. Ilad
moeten zijn, schrijven wij, want een wezen
lijk herstel heeft nog niet plaats gevonden,
hetgeen le wijlen is aan gebrek aan vol
doende moreele besef. Beziet men wat in
de laatste vijf jaren is gepresteerd, dan
komt men tot de conslusie dat er nog heel
wat gedaan moet worden, vooraleer men
een eenigszins dragelijken toestand terug-
verkrijgt. De werkeloosheid is thans groo
ter dan in 1914 en voordien; de belastingen
zijn veel en veel hooger, goeddeels ook te
danken aan de toenemende bewapening in
de diverse landen. Duitschland is bezig een
groote economische crisis door le maken.
De meeste landen hebben een meer of min.-
der belangrijken economischen crisis nog
niet zoó lang'geléden achter zich. De'strijd
tusschen arbeid en kapitaal 'is eerder ver-
slerkt dan Verflauwd, voor eén belangrijk
deel daaraan te wijten dat de tijdens de
oorlogsperiode verkregen voordeelén voor
een deel moeten wórden prijsgegeven, om
dat de 'wereldconcurrenlie zulks eischt. Elk
jaar vordert een groot bedrag aan aflossing
en rente^ ten behoeve van de tijdens en na
den oorlog gemaakte schulden, waaronder
ook het volgend geslacht nog gebukt zal
gaan. Groote verliezen aan kapitaalgoede
ren zijn geleden. Er is gebrek aan emplooi
hetgeen duidelijk lot uitdrukking komt in de
lage geldrente, niet alleen ten onzent, maar.
ook in andere landen Ook in Amerika lijdt
men op het moment aan geldovervloed.
Werkeloosheid en geldruimte zijn dan ook
de kenschetsende teekenen van den huidi-
gen toestand. En onder werkeloosheid ver
slaan wij hier niet alleen het gebrek aan
arbeid voor de arbeiders, maar ook het ge
brek aan arbeid voor de-ondernemers, Wer
keloosheid en geldruimte zijn dus in.zcke-
rön zin synoniemen.
Tegènovér dit alles slaat de internatio
nalisatie van het kapitaal. Gedwongen door
de economische noodzakelijkheid hebben
de verschillende landen onderling, vooral
ook de neutralen,- elkander moeten bijsprin
gen met geldleeningcn, hetzij direct ten be
hoeve van den slaat, hetzij uit commer-
cieele overwegingen. Hierdoor zijn de we-
dèrzijdsche belangen veel inniger- met el
kander verbonden dan zulks vroeger het ge
val is geweest en daardoor zal op den duur
een betere verstandhouding en een betere
samenwerking worden verkregen. De ver
schillende leeningen over en weer zijn even
zoovele participaties waarbij men een direct
belang heeft, zoodat het voor de hand lig
gend is dat men conflicten zooveel mogelijk
vermijdt, en zoo zij zich al mochten voor
doen, zooveel mogelijk, en dan in vrcedza-
men zin, lot oplossing tracht le brengen. De
economische belangen die uit deze inter
nationalisatie van het kapitaal voortvloeien
zullen ongetwijfeld beter in slaat zijn een
toekomsligen oorlog te voorkomen dan welke
staatkundige overeenkomst ook.
Op den tienden herdenkingsdag van het
uitbreken van den oorlog wordt juist een
conferentie te Londen gehouden om lot een
oplossing van de herstelkweslie te komen
en van alles wat daarmede verband houdt.
Het moreele besef hetwelk daar hecrscht is
ongetwijfeld sterker dan op de vroegere con
ferenties van eenzelfden aard. Laat men
daarom hopen dat de tiende herdenkingsdag
ons een slap vérder tot het herstel van
Europa brengt.
