AGENDA VAN DE WEEK,
BINNENLAND.
BUITENLAND.
Zaterdag.
„In den Vergulden Turk": Jaarl. alg.
verg. Electr.- en Gas-Mij. v.h. De Vries en
Slevcns. 8 uur.
„Jeruël" (Middelstcgracht 3): Bidstond.
'9 uur.
li o o r i v Ij k a i ne e, „Casino".:
Buitengewone dansavond.
Zondag.
„De Burcht": Dansavond (leeraar W.
F. van Wijk). 8 uur.
„Jeruël" (Middelslegracht 3): Samenkom
sten 10 uur en 7 uur.
„Jerucl" (Groe.iesteeg 16): Jeugdsamen-
komst. Halfelt. Zondagssohool. Halféón.
Samenkomst. 8 uur.
Leger des Heils: Samenkomsten 10 uur
en haltacht.
.Nutszaal: Ds. A. R. de Jong, van Bus-
sum. Hatfelf.
Volksgebouw: Dansavond (leeraar C. A.
Bink). 8 uur.
„Zomcrlust"Concert harmonie orkest
T. en D. 8 uur.
Dagelijks:
„Casino bioscoop". Hoogewoerd: Voorstel
lingen te 8 uur.
Woensdsg- en Zaterdagnamiddag van 2
tot 4 uur kinder- en familie-malinêe.
„Luxor-lhealer", Stationsweg: Bioacoop-
en Variété-voorstellingen. Dagelijks te 8 uur.
's Woensdags en 's Zaterdags matinée
te 2 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 30 Juni tol
en met Zondag 6 Juli a s. waargenomen
door de apotheek van den "heer C. B. Duys-
te, Nieuwe-Rijn 18, tel. 523.
De apotheek van „Hulp der Mensch-
heid". Hooigracht 48, is altijd geopend, doch
alleen voor leden van dat Ziekenfonds.
De geneeskundige Zondagsdienst te L e i-
d e n wordt van Zaterdagavond, te acht
uur, tot Maandagmorgen, te acht uur, waar
genomen door de doctoren Weebers, tel.
369; Niemer, tel. 506; Schreuder, tel. 301;
en Veldhuyzen, tel. 617.
Deze dienst wordt dan te O e g s t-
geest waargenoriien door dr. Timmer
mans, Wilhelminapark, lel. 390.
Losse nummers van ons blad zijn,
behalve aan ons bureau
ook verkrijgbaar bij de
Firma A. HILL EN, Breosiraat 154
Firma A. HILLEN, Stationsweg
Fa. A. S0MERWIL Azn, Hoogswoerd 24
Fa. A. J. H. WUTENBURG, Haarl.str. 2
en bij
A. GERRITSEN, Alphen aan den Rijn
en des Zaterdajjs bij
JOH. HOGERVORST, Haarl straat 128
Gisteravond is een rijwiel, neergezet
voor de lunchroom van Ileck aan den Sta
tionsweg ontvreemd.
Het programma voor het concert in
het Van-der-Werf-park op a.s. Dinsdagavond
te acht uur, luidt: Marche des Jeunes Gar
des. Dammers; Ouverture „Fra Diavolo",
Aubcr; „Auf Glückes Wogen", wals, Wald-
teufel; „Danse Anamiate", Magnet; „Ver-
schm&hte Liebe", wals, Lincke; Marsch
Militaire, Schubert; „Les Sirenen", wals,
Waldteufel; „La Furlana", MoletiGeijp;
en „Die lustige Dorfschmiede", marsch,
Fucik.
Met ingang van 1G Juli zal vanwege
de Ncderlandsche Spoorwegen iederen
Woensdag van de maanden Juli en Augus
tus een goedkoope trein loopen van Leiden-
Den Haag S.S. Woerden naar Arnhem,
Oosterbeek-Laag en Nijmegen, tegen sterk
verlaagde prijzen, nam. 2de klasse I 4t en
3de klasse I 2.75 retour.
Sneltrein 272 (vertrek Woerden 11.18,
aankomst Leiden 12.02) zal op die dagen
ook sloppen te Hazerswoude-Koudekerk, en
Zoelerwoudé voor uitlaten van reizigers der
goedkoope treinen.
KERKELIJKE BERICHTEN.
Doopsgezinde Gem.: Zondagmorgen, te
tien uur, mej. S. E. Doyer, van Wageningen
Eg li se wallonne: Pas de service.
Evang.-Luthersche Gem.: Zondagmorgen,
tc half elf, ds. C. de Meyere.
Remonstrantsch-Geref. Gom.: Zondag
morgen, le halfelf, ds. J. Beyerman, van
Meppol.
Vrije Katholieke Kerk, Bonifaciuskapel,
Stille Rijn la: Zondagmorgen, te halfelf,
dienst.
Ver. van Vrijzinnig-Hervormden, Volks
huis: Zondagmorgen, te halfelf, ds. H. II.
Dorgelo, te Kuilenburg.
Mr. W. E. F. P. graaf van Bylandt. f
Te 's-Gravenhage ie uit Zeist, waar hij
den laatstcn tijd tijdelijk vevtoofde, het
berioht ontvangen van het overlijden van
nr. W. K. F. P. graai van Bylandt, oud-
vooraitter van dc Tweede Kamer.
Graaf van Bylandt heeft een ouderdom
yan ruim 83 jaren bereikt. Hij werd 4 De
cember 1841 te 's-Gravenhagc geboren, stu
deerde te Leiden in de rechten en promo
veerde aldaar in Juni 1863. Het volgende
jaar trad hij in diplomatieken dienst. Hij
werd namelijk in 1864 aangesteld als at
taché bij IIr. Ms. gezantschap te Frank
fort a. d. Main. Na deu afloop van den
oorlog in i860 werd graaf Van Bylandt
verplaatst als secretaris van legatie naar
het gezantschap te Berlijn, vervolgens naar
dat te Weenen, waarna hij achtereenvol
gens raad van legatie was te Berlijn, Lon
den en Parijs, terwijl hij in 't begin van
1876 benoemd werd tot chef van bet Kabi
net van den Minister van Buitenlandse!;*?
Zaken, met den rang van minister-resi-:
dent. In 1879 volgde zijn benoeming tofc
gezant bij de haven te Stockholm en Kopen-
hogen, doch de heer Van Bylandt zag zioh
in het begin van 1882 door familie-omstan
digheden genoopt, non-aetivitcit aan te
vragen. Hij ontving daarna den rang van
buitengewoon gezant en gevolmachtigd mi
nister.
Het was na zijn terugkomst uit den
vreemde dat het kiesdistrict Amersfoort
hem in 1882 een plaats bezorgde in de
Tweede Kamer.
Van 1897 tot 1916, toen hij zioh niet meer
beschikbaar stelde, heeft bij onafgebroken
het district Apeldoorn vertegenwoordigd
van 1909 tot 1912 is hij voorzatter van de
Tweede Kamer geweest.
De verdiensten van graaf Van Bylandt,
die als politiek persoon de Ohristelijk-His-
torisehc beginselen voorstond, werden o.a.
erkend door zijn benoeming tot comman
deur in de orde van den Nederlandsohen
Leeuw, terwijl hem voorts verschillende
bujitenlandsohe onderscheidingen zijn ten
deel gevallen.
Het autobusvraagstuk.
Het St.bl. no. 290 bevat een Kon. Be
sluit van 13 Juni j.I., tot wijziging van
het Kon. besluit van 31 Juli 1880 (St.bl.
no. 121), houdende bepalingen ter verzeke
ring van de veiligheid der reizigers met
openbare middelen van vervoer.
Bepaald is:
I. Het Koninklijk besluit yan 31 Juli 1880
(St.bl. no. 121) houdende bepalingen ter
verzekering van de veiligheid der reizigers
met openbare middelen van vervoer, te wij
zigen als volgt:
A. Artikel 2, eerste lid, wordt als volgt
gelezen:
„De dienst mag alleen worden uitgeoefend
met rij- of vaartuigen, ten aanzien waar
van een goedkeuring van kracht is, met
het oog op de veiligheid der reizigers ver
leend door of van wege het gemeentebe
stuur der plaats, waar het hoofdkantoor
der onderneming is gevestigd".
Het vierde lid van artikel 2 vervalt.
B. Tusschen de artikelen 2 en 3 wordt
ingelascht artikel 2bis, luidende als volgt:
Artikel 2bis. Voor motorrijtuigen wordt
omtrent goedkeuring niet beslist dan na
onderzoek van het motorrijtuig door een
deskundige, aangéwezen door den Commis
saris der Koningin.
„Behalve in het geval, dat afs deskun
dige is aangewezen een ambtenaar, die van
wege het gemeentebestuur omtrent goed
keuring beslist, geeft de deskundige aan
het gemeentebestuur kennis van z'rjhe be
vinding.
Wegens kosten van het onderzoek kan
do deskundige den ondernemer een door
den Commissaris der Koningin te bepalen
bedrag in rekening brengen.
De goedkeuring van motonij'.uigen wordt
verleend voor een termijn van ten hoogste
zes maanden".
C. Aan artikel 6 wordt een eerste lid
toegevoegd, luidende als volgt:
„Het is verboden in een rij- of voertuig
een grooter aantal personen toe te laten
of daarop een grooter gewicht te laden
dan in artikel 3 is bedoeld".
II. te bepalen, dat motorrijtuigen, waar
mede bij het in werking treden van artikel
2bis de dienst wordt uitgeoefend, worden
geacht te zijn goedgekeurd voor een ter
mijn van drie maanden te rekenen van dat
trj'dstip.
Bij Kon. besluit van 2 Juni is, met
ingang van dien datum, aan den heer 0.
J. Ph. Zaalberg, directeur-generaal van den
arbeid te 's-Gravenhage, op zijn verzoek
eervol ontslag verleend afs lid en voorzitter
van de commissie van toezicht op het in
stituut voor zuivering van afvalwater, onder
dankbetuiging;
is, wegens opheffing van de commissie
van toezicht op het Instituut voor zuivering
van afvalwater, aan de leden der commissie,
de heeren: H. Aalderink, lid van liet be
stuur der hoofdafdesiing Zoetwatervis chcrij
van do Nederlandsche Heidemaatschappij, te
Groningen; jhr. mr. dr. E. A. van Beresteyn,
oud-voorzitter van de Nederlandsche Ver-
eeniging tegen Water-, Bodem- en Lucht-,
verontreiniging, te 's-Gravenhage; J. M.
Bottemanne, hoofdinspecteur der vis-cherijen,
te 's-Gravenhage; dr. J. B. M. Coebergh,
hoofdinspecteur van de volksgezondheid, te
Utrecht; W. F. J. M. Krul, directeur van
het Rij'sburcau voor drinhwat r oor Ln'ng,
te 's-Gravenhage; F. van Maanen, adjunt-
direeteur van de Nederlandsche Heidemaat
schappij, te Arnhem; dr. P. A. Meerburg,
directeur van het Centraal Laboratorium voor
do Volksgezondheid te Utrecht en dr. N. L.
Söhngen, hoogleeraar aan de Landbouw-
hoogeschool te Wageningen, als zoodanig
eervol ontslag verleend, onder dankbetui
ging;
is toegekend de aan de orde van Oraqje-
Nassau verbonden eeremedaille, in brons,
aan W. van Houten, handwever bij de Naaml.
Venn. Koninklijke Weverij van Dijk, te Eind
hoven.
Voor het onderwijzersexamen is ge
slaagd in Den Haag mej. M. Jenné van
Woerden.
De aanslaande gewone vergadering
van de Algemeene Synode der Nederland
sche IJeivormde Kerk zal worden geopend
op Woensdag 16 Juli.
Als hocgleeraren vanwege de Ned-Herv.
Kork uit de Universiteitssteden hebben zit
ting: dr. H. M. v. Nes, hoogleeraar te Leiden;
dr II M. van Nes, hoogleeraar le Leiden;
S5C. dr L. Knappert, hoogleeraar 'e Leiden;
dr A M. Brouwer, hoogleeraar te Utrecht;
sec. dr. J. R. Slotenmaker de Bruine, hoog
leeraar te Utrecht. y
Vanwege de Waalsche Commissie heeft
o a zii.'ng als 9ecundus ds. L G, M. Bresson
te Leiden,
Vaste leden met a-lviseerende stem zijn:
1'. W. Bakhuizen van den Brink, te 's Gra
venhagen, secretaris, sec. G. J. van der Flier
predikant te Leimuiden; mr. S. J Hogorzeil,
quaestor-generaal te 's-Gravenhage, sec. mr.
IJ. A-Schalier tot Peursum, ts Amsterdam.
Du verhouding van de stemhebbende Ie-
den >s 11 rechts tegen 8 links
De Vereeniging van Uitgevers, van
Dagbladen in Nederland „de Nederlandsche
Dagbladpers", heeft te Arasterdam haar jaar-
lijksche algemeene vergadering gehouden on
der leiding van hun voorzitter, den heer
Chr. A. Vieweg.
Nadat de verslagen van secretaris en
penningmeester waren goedgekeurd, bracht
de voorzitter dank aan den als bestuurslid
afgetreden heer J. Funke, die jaren lang
voor de Vereeniging zjjn beste krachten
had gegeven en thans uit het verbond der
uitgevers van dagbladen was getreden, en
ook aan de periodiek aftredende en niet
dadelijk herkiesbare bes'uurs'eden, de hee
ren Tj. Hepkema (Leeuw. Nbh) en Arn.
Smits (Centrum).
De vergadering koos vervolgens aTs be
stuursleden in de plaats van den heer Funke
(jaar van aftreden 1925), den heer ïr. A.
Heldring (Alg. Handelsbl.) en de heeren
H. Kuypers (Maasbode) en J. v. Peere
boom (Haarl. Dgbl.) (jaar van aftreden
1927). Aan het bestuur werd overgelaten
de plaats te bespreken voor de in 1925
te houden jaarvergadering.
Een voorstel van het bestuur tot statuten
wijziging wordt, aangjezien het volgens do
geldende statuten vereischte aantal .leden
niet ter vergadering tegenwoordig was, onaf
gedaan blijven, tot de binnen een maand
opnieuw t? belegge:i a'gemeene vergadering.
De voorzitter deelde verder msde, dat
het bestuur dezer dagen als spoedeischeud,
namens dc Vereeniging een adres aan de
Tweede Kamer had gericht, houdende ver
zoek niet in te 'gaan op dat gedeelte van
het door de Regeering ingediende wetsont
werp tot vaststelling eener nieuwe Tarief-
wet, waarbij het invoerrecht op papier, met
name Rotatiepapier, zal wordeir verhoogd.
In het adres wordt er op gewezen, dat een
belasting van het papier met 3 pCt. hooger,
zal moeten leiden tot staging van den
abonnementsprijs der dagbladen, die reeds
tot het maximum is opgevoerd en dus ten
nadeele zou strekken van het publiek.
Verzocht wordt daarom dringend het in
voerrecht op rotatiepapier en tevens op
plano-courantenpapier ongewijzigd te laten.
De vergadering vereenigde zich unaniem
met de stappen, door het bestuur gedaan.
De leden voerden daarna een belangrijke
discussie over de regelen voor het adver
tentiewezen in Nederland.
Naar „Het Volk" verneemt heeft de
in April overleden mevrouw D. Blooker aan
elk der arbeiders van de N.V. lot. Cacao
fabriek J. en C. Blooker aan de Weesper-
zij'de te Amsterdam legaten vermaakt, waar
van het kleinste gelijk staat met één jaar
loon.
De Kas-vereeniging te Amsterdam
heeft aan den Minister van Waterstaat een
adres gezonden, waaraan het volgende is
ontleend:
Wij hebben gezien, dat een wijziging van
de Pöstwet en een nieuw girobesluit in
bewerking zijn.
Wat dit laatste betreft, het ons ver
gund, Uwe Excellentie met den meesten
nadruk te verzoeken, in dat girobesluit ook
in zoover het Belgische systeem te volgen,
dat weer de verplichting worde opgenomen,
in de girobiljetten, de chèques en andere
formulieren, en ook in de kennisgevingen
van den dienst, dat de boeking heeft plaats
gehad, (die immers, aan ean nota gehecht,
tot bewijs van de betaling kunnen strekken)
behalve het nummer der rekening, ook naam
en woonplaats van den begunstigde en de
uitschrijver in te vullen, gelijk dit vóór het
girobesluit 1923 het geval^ was.
Het kan Uwe Excellentie niet ontgaan,
welk een overgroot, belang met dezen maat
regel gemoeid is. Vele rekeninghouders,
en niet alleen de kleine en minder-ontwikkel-
den schrijven Cijfers veelal zeer ondui
delijk of onleesbaar, en indien clan naam
en woonplaats geen controlemiddel vormen,
zouden foutieve boekingen op en van re
keningen meermalen voorkomen. Het giro
besluit 1923 heeft slechts zeer kort gewerkt,
maar reeds in dien korten tjjd zijn meer
malen vergissingen uit dien hoofde voorge
komen, en dezelfde resultaten, in nog^ veel
grooter getal, van de betrokken bepalingen
zouden, naar ons oordeel te duchten zijn.
Wij, die vroeger dagelijks een buitengewoon
groot aantal giro's, enz. hadden te verwer
ken, hadden onder vigueur van de oude
bepalingen niet den geringsten last met de
boekingen, en vreezen van die van het
nieuwe girobesluit, de grootste storingen in
het algemeene bedrijfsleven en in het bij
zonder in het onze.
De burgemeester van Hillegersberg,
Jhr. V. H. de Villenèuve, heeft tegen 1
September om gezondheidsredenen ontslag
gevraagd.
In de Nieuwe Kerk te Zïerikzee heeft
de herdenking plaats gehad van het GO-ja
rig jubileum van den oudsten predikant
bij do Ned.-Herv. Gem. in ons land, dr. J.
Helder. Na onder orgelspel de kork te zijn
binnengeleid door het kerkbestuur, werd
de jubilaris verwelkomd door ds. J. M.
de Roode, predikant te Zierikzeo. Daarna
zong de Gemeente den jubilaris toe.
Hierop sprak de heer F. A. Kloppert,
president-kerkvoogd, ds. Helder toe.
Ds. P. van der Linden, pred. te Nieu-
werkerk, wensehte den grijzen jubilaris
geluk namens hèt Prov. Kerkbestuur «n
Zeeland, namens het classicaal bestuur,,
namens den ring en namens alle collega's.
Hierop had de onthulling plaats van een
marmeren gedenkplaat, in den muur aan
de Oostzijde van het kerkgebouw geplaatst.
Na de onthulling zong de Gemeente weer
een lied, waai-na de jubilaris even het
woord nam, om allen dank te zeggen voor
alles, wat hem dien dag was bereid. Zon
dag hoopt hij in hetzelfde kerkgebouw een
gedachtenisrede nat te spreken.
Namens het hoofdbestuur der Orde van
Vrijmetselaren te 's-Gravenhage, waarvan
dr. Helder eere-lid is, en van de leden
♦Ier Loge „de Ster in het Oosten" te Zie
rikzeo, waarvan Z.eerw. voorzitter-meester
is, waren den jubilaris bloemen aangebo
den. Van de gelegenheid om hem geluk te
wensohen in do consistoriekamer werd
druk geflruik gemaakt. Een groote schare
vulde het ruime kerkgebouw.
Verschenen is een derde vervolg op
het verslag van de Commissie voor do
Staatsuitgaven over het verslag der Alge
meene Rekenkamer betreffende haar werk
zaamheden over 1922. Naar aanleiding
van het groote aantal telefonische aan
sluitingen, geheel of gedeeltelijk op 's Rijks
kosten, aan woonhuizen van onder het De
partement van Waterstaat ressorteerende
ambtenaren, heeft de commissie tot de
overige Ministers de vraag gericht, hoe
veel telefonische aansluitingen aan woon
huizen van onder hun Departement res
sorteerende ambtenaren en officieren ge
heel of gedeeltelijk op 's Rijks kosten aan
wezig zijn. De daaromtrent ingekomen
opgaven loopen zeer uiteen.
De commissie is- in het algemeen van
oordeel, dat bet aantal telefonische aan
sluitingen aan de woonhuizen van ambte
naren, welke niet tevens bureau 2ijn, op
's Rijks kosten zooveel mogelijk moet wor
den beperkt Zij stemt geheel in met de
opvatting, welke blijkbaar door den Minis,
ter van Financiën wordt gehuldigd, dat
dergelijke e insluitingen slechts bij hoogo
uitzondering aanwezig zijn en stelselmatig
niet toegestaan zijn. In ieder geval acht
de commissie het onnoodig, dat dergelijke
aansluitingen aanwezig zijn in woonhuizen
van ambtenaren, die als regel den geliec-
len dag op hun bureau vertoeven. In de
zeer enkele gevallen, dat bun buiten de
bureau-uren een mededeeling of vraag moet
worden gedaan, zijn zij ook wel op andere
wijze te bereiken.
Het hoofdbestuur van den Bond van
Ned. Onderwijzers heeft een spoedreferen-
dum uitgeschreven inzake de toelating van
hoofden tot den Bond, dat in „De Bode"
aldus wordt toegelicht:
Het voorstel tot toelating van hoofden
van scholen als lid van den Bond is op do
algemeene vergadering aangenomen en la
ter bij referendum bekrachtigd.
De Regeering zou tegen de dientengevol
ge noodzakelijke wijziging van art. 4 der
Statuten het bezwaar kunnen doen gelden,
dat er geen voorstel en dus ook geen be
sluit tot statutenwijziging door den Bond
is genomen.
Om deze informaliteit te herstellen,
derwevpt het hoofdbestuur ingevolge art.
39 der statuten het uolgende voorstel aan
een referendum onder de leden.
Voorstel: De Bond van Nederlandscho
Onderwijzers besluit, ten einde het lidmaat
schap van den Bond ook voor de hoofden
van scholen mogelijk te maken, art. 4 van
de statuten aldus te wijzigen dat het voort
aan zal luiden:
„Art. 4- Alleen zij, die de wettelijke be
voegdheid bezitten tot bet geven van lager
onderwijs of zonder die bevoegdheid te be
zitten onderwijs geven aan e enige lagere
school, benevens de onderwijzeressen Dij
het voorbereidend onderwijs, kunnen ge
woon of algemeen lid zijn"en draagt het
H.B. op, op deze wijziging de Koninklijke
goedkeuring aan te vragen. Dit referendum
zal loopen van 3 tot 24 dezer.
Het Skbl. no. 291 bevat een Kon.
besluit van 16 Juni j.I, tot wijziging van
artikel 11 van liet Woiiingbesluit
Het laatste lid van artikel 11 van het
.Woningbesluit wordt thans gelezen als volgt:
„Bij het besluit tor vaststelling van het
plan kan aan B. en W. worden voorbe
houden de bevoegdheid om:
a. de grens ol de richting van een
straat, gracht of plein op eenig onderdeel
nader vast te stellen, wanneer bij definitieve
uitmeting blijkt, dat eenige afwijking nood
zakelijk is;
b. de soort der bebouwing op eenig on
derdeel nader vast te stellen;
c. de op eenig onderdeel in het plan op
genomen voortuinen $e doen vervallen.
De nadere vaststelling, bedoeld onder a
en b, en het doen vervallen van voortuinen,
bedoeld onder c, belioeven de goedkeuring
van Ged. Staten. Alvorens te beslissen aan
gaande de goedkeuring, hooren Ged. S aten
den inspecteur, belast met het toezicht op
d9 handhaving van de wette rjke bepalingen
betreffende de volkshuisvesting en stellen
zij belanghebbenden in de gelegenheid om
bezwaren in te brengen".
Op 1 dezer waven er in dtj Ncd.-Horv.
Kerk 252 vacante plaatsen, tegen 247 op 1
Jan. j.I. en 255 op *Juli 1923. Naar de
provinciën verdeeld waren vacant in: Gel
derland 28, Zuid-Holland 50, Noord-Hol
land 10, Zeeland 20, Utrecht llr PrieBland
24, Overijsel 14, Groningen 31, Noord-Bra
bant 15, Limburg 5 en Drento 14.
In Nederland zijn thans 154 Israclic-
tischo gemeente gevestigd. Een aantal
daarvan zijtn evenwel zóó gering in zielen
tal, dat zij nauwelijks op eten naam van
gemeente kunnen aanspraak maken. Zoo
hebben de gemeente Barneveld 9, Daltsen
8, Grave 15, Heusden 11, Ridderkerk 11,
Vierlingsbeek 5 en Vorden 6 zielen.
De gewone audiëntie van den Minister
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
zal Donderdag 10, 17 en 24 dezer niet plaats
hebben.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Moeilijkheden voor de
Lendenschs conferentie.
McDonald, de Engelsohe premier, heeft
een reis gedaan door zijn kiesdistrict in
Zuid-Wales, .waarbij natuurlijk heel wat
redevoeringen ziju gehouden. Hij zeide
daarbij o.a. ten aanzien ran de conferen
tie van Londen:
„Deze conferentie van alle geallieerden
komt bijeen met de wetenschap, dat een
nieuwe koers moet worden ingeslagen, in->
dien Europa gered wil worden. Het heeft
poen zin te kibbelen en te twisten over
beuzelingen De tijd is gekomen voor de
mnrnen (lie in Europa wenschen te komen
tot overeenkomsten, die volkomen prao-
tisch zijn en weldadig zullen werken, in
dien zij in werking worden gesteld. Bij die
conferentie zullen wij (en ik ben blij het te
kunnen zeggen), Amerika aanwezig zien,
niet geheel vertegenwoordigd, maar toch
toeziend, helpend en samenwerkend, oc
tij-I moet komen dat do groote republiek
van het westen op een of andere wijze te
help zal komen om de Europeesche vraag
stukken op te lossen. Wij maken een be
gin. Het einde ken ik niet. Alles wat ik
beweer is dat er een nieuwe geest vaardig
is en dat er een nieuwe wil is om elkan
der ter wille te zijn."
In een andere redevoering werd de onc-
wapenïngskwestie besproken en hierover
zei de premier: „De wapening kan niet
worden verminderd door het aannemen
van moties of het schrijven van dépêches.
Het is niet mijn op^fttting inzake ontwape
ning dat het eene volk zijn handen omhocg
steekt en zegt wij zijn niet beschermd en
jelui kunt doen wat je wil. Mijn opvatting
in deze is dat wij verplicht zijn, het mini
mum van strijdkrachten in stand te hou
den totdat de tijd van een volledige over
eenstemming ia aangebroken. Toen vijf
kruisers, die men naar dc maan had laten
gaan, dooi do arbeidersregeerihg werden
vervangen, zeiden eenige partijgenooten
dat wij een nieuwen wedloop, (n bewape
ning waren begonnen Zoo iets doen wij
echter heelemaai niet.
De beste manier om tot ontwapening ta
komen is om voor alles de voorwaarden
van den vrede te scheppen. Wij moeten
tot overeenstemming komen met andere na
ties en ik geloof dat wij binnen drie weken
tot overeenstemming komen bij het toepas
sen van het rapport-Dawes".
Dat klinkt optimistisch, maar helaas, is
er weinig reden meer voor dit optimisme
dank zij de perscampagne in Frankrijk.
Men zie in dit verband ook het Buiten],
Weekoverzicht. Het protocol dat de uit-
noodiging tot de conferentie vergezelde,
bevat n.l. aangelegenheden, die voor de
Poincareïsten absoluut onmogelijk zyn, en
daar zijn de .poppen aan het dansen.
De tekst van het communiqué van
Chequers is, zooals steeds gebeurt, door
de bladen in beide landen geïnterpreteerd
en uitgelegd naar behoefte van liet eigen
inzicht der verschillende bladen en dit heeft
ten gevolge gehad, dat men thans in Frank
rijk Herriot verwijten doet waarvoor geeïi
grond bestaat en zijdelings MacDonald be
schuldigt dubbel spel te hebben gespeeld
,en Herriot, door tusschenkomst van Sir Eyre
Crewe, die als „geest van het Forengr
Office" dienst doet, om den tuin te hebbe^
geleid. Inmiddels voelt men, dat de zaak
is vlak voor het bijeenkomen der conferen
tie geen geschillen te laten ontdaan en
elke aanleiding tot misverstand u't den weg
te ruimen.
De moeilijkheid wordt echter nog grooter,
door de pertinente verklaring van Duitsehe
zijde, dat de regeering geen kans ziet de
wetgeving door den Rijksdag te laten aan
nemen, die noodig is ter uitvoering van
het rapport der deskundigen, zonder dat de
andere partij zich verbindt om ook harer
zijds de bepalingen van het rapport aan
te nemen en uit te voeren.
Dit laatste wordt aangedikt door de
„Zeit", het orgaan van Stresemann, dat
schrijft:
„Op hetzelfde oogenblik dat een alge
meene overeenkomst tot stand komt, over
de tenuitvoerlegging van de bepalingen van
liet vredesverdrag wordt de ontruiming
noodzakelijk van Dusseldorf, Duisburg en
het Roergebied.
Aan Belgischen en Franschen kant is
men blijkbaar nog niet doordrongen geraakt
van de vanzelfsprekendheid hiervan. Met
het „onzichtbaar maken" van de bezetting
kan Duitschland geen genoegen nemen. Er,
moet volkomen duidelijk en ondubbelzinnig,
worden geconstateerd en het moet door
de tegenpartij ook worden begrepen dat
zonder de noodzakelijke zekerheid, dat de
militairen Dusseldorf, Duisburg en Ruhrort
zullen ontruimen, geen werkelijk doeltref
fend resultaat op de conferentie te Londen
zal worden bereikt."
Van Engelsche zijde doet men alles, wat
men kan. om olie op de golven in Frankrijk
te werpen, maar veel succes heeft dit nog
niet gehad.
Men legt er van dezen kant den nadruk
op, dal er geen oogenblik aan gedacht is om
zich in den arbeid van de Commissie van
Herstel te mengen, doch de commissie kan"
de aangelegenheden, welke het rapport der
deskundigen aanroert, doch buiten liet ver
drag van Versailles vallen, niet afdoen.
De Engelsche regeering bedoelt geen on
wrikbaar besluit of voorstel, doch zet louter
haar eigen standpunt uileen en herhaalt
formuleeringen, te Chequers gebezigd, welke
niet bindend zijn zoolang ze niet door alle
geallieerden zijn goedgekeurd.
Maar in Frankrijk wil men zich niet ge
wonnen geven, al geeft Engeland grif toe,
dat Frankrijk door niets is gebonden.
En Herriot durft zich niet te weren.
In de vergadering van de Kamercommis
sies van financiën en buitenlandsche zaken
herhaalde hij, dat het onlwerp-pro'ocol van
Londen alleen de inzichten van Engeland
uitspreekt. Hij heeft op hoffelijke, maar
krachtige wijze aan Mac Donald zijn vei»,
wondering geseind over het feit, dat het
dat het protocol aan de uitnoodigingen was
toegevoegd.
Herriot beloofde voorts elke vernieuwing
van het verdrag van Versailles le zullen
weigeren.
Antwoordend aan Briand verklaarde Her-t
riot, dat hij onlangs bij Mac Donald moeite
heeft gedaan voor de opstelling van een
Fransch-Engelsch waarborgverdrag.
