AGENDA VAN DE WEEK. INGEZONDEN. KUNST EN LETTEREN. BUITENLAND. Donderdag. „De Burcht": Dansavond (leeraar "W. F. van Wijk.) ElisabcthshofMedisch Consultatie-bureau .voor Alcoholisme. 8 uur. „Jeruël" (Grocnesteeg 16): Bijeenkomst. 6 uur. Nuts zaal: Jaarvergadering afd. Leiden Ncd. Obr. Vrouwenbond. 8 uur. „Zomerzorg": Dansavond (leeraar C. A. Bink). 8 uur. - Vrijdag. Dansaoademie Nieuwe-Rijn 28: Dans avond van balfnegen tot halfelf. SchouwburgLicfdadigheidsuilvoering R-.K. Sludenlenlooncel A. G. A. B. 8 uur. Wijkgcbouw Levendaal: Vergadering aid. Leiden Ned. Chr. Reisverecniging. 8 uur4 Dagelijks: „Casino-bioscoop", Hoogewoerd: Voorstel lingen te 8 uur. Woensdsg- en Zaterdagnamiddag van 2 tot 4 uur kinder- en lamilie-raatinée. „Luxor-theater", Stationsweg: Bioscoop- en Variété-voorstellingen. Dagelijks te 8 uur. 's Woensdags en 's Zaterdags matinée te 2 uur. „De Lakenhal"Tot en met 29 Mei ten toonstelling vanwege „De Sphinx" van .werken door leden. Den Haag, Dierentuin; V.ooa-jaarsleeó- len tot en met 18 Mei, Den Haag, „Scala": Henri ter nail's revue „Draadloos". 8 uur. De avond-, nacht- en Zondagsdienst der apotheken wordt van Maandag 12 tot en met Zondag 18 Mei waargenomen door de apo theken van de heeren G. F. Reyst, Steen- straat 35, tel. 136; en A. J. Donk, Doeza- slraat 31, tel. 1313. De apotheek van „Hulp der Mensch- heid", Hooigracht 48, is altijd geopend, doch alleen voor leden van dat Ziekenfonds. classis sprak als haar meening uit, niet te gelooven, dal het in de lijn van de Heilige Schrift is, als een predikant tegelijk bijv. wethouder, Kamerlid of Minister is en zij vraagt zich af of het niet- in strijd is met zijn roeping, die van Godswege op hem rust. („Dordr. Ct.") Te Utrecht is gisteren een algemeene vergadering van de Nederlandsche Cen trale Vereeniging tot Bestrijding van dc Tuberculose gehouden. De voorzitter, mr. L. N. Roodenburg, herinnerde in zijn openingswoord o.m. aan de oprichting van verschillende nieuwe districts-consultatiebureaux. Verder deelde spr. mede, dat de commissie voor nazorg bij tuberculose-patiënten enkele weken ge leden geïnstalleerd is en spoedig haar werk zaamheden zal beginnen. Aan een 5-tal vereenigingen werd vervol gens op voorstel van het bestuur stemrecht verleend. De vertegenwoordiger van de Vereeni ging tot Behartiging van de Tuberculose patiënten in Nederland wilde ook aan zijn Vereeniging stemrecht zien toegekend. De voorzitter antwoordde hierop, dat de wijze, waarop deze Vereeniging haar actie voert, gevaarlijk is voor de rust in de sanatoria. Zij schaadt de belangen der zieken en zoo lang dit het geval is, kan de Vereeniging niet toegelaten worden tot het stemrecht. Het jaarverslag werd goedgekeurd. Vol gens dit is het aantal leden van 4017 op 3849 gedaald. De Emma-bloem bracht f 109.482 op tegen ruim f 126.000 in 1922. Bijna ccn millioen bloempjes werden ver kocht. De rekening en verantwoording over 1923 sluitende in ontvangst en uitgaaf op f 67.297 met een batig saldo van f 2410 (v. j. f891), werd goedgekeurd. Bij de rondvraag werd er op aangedron gen den bloempjesdag een maand later te houden met het oog op de weersgesteld heid, opdat de resultaten dan wellicht be ter zullen zijn. De voorzitter deed toezeg ging dit voorstel in overweging te nemen, doch w|écs, er pp, dat voor den datum van 21 April er een historische reden bestaat; op dien dag deed Koningin Emma Haar in trede in Nederland. Dr. G. A. M. van Wagenburg hield ver volgens een rede over: Bescherming van het met tuberculose bedreigde kind. Over deze rede werd eenige gedachten- wisseling gevoerd, waarna de vergadering gesloten werd Door dc Regeering is, naar wij verne men, bepaald, dat dc verlofsrcgeling voor de Rijksambtenaren zal worden aangevuld met do volgende bepaling. De duur van het verlof wordt voor den ambtenaar, die voor eerste oefening onder dc wapenen moet komen, naar evenredig heid verminderd met afronding tot heele da gen naar boven. Aangaande deze wijziging moet nog advies gevraagd worden aan de Centrale Commissie van Overleg. Bij de re geling van de a.s. zomerverloven zal echter reeds voorloopig met deze wijziging worden rekening gehouden. Verder is besloten, dat, nu de salarisver- mindering is tot stand gebracht cn een ver dere regeling wat belieft den duur van het verlof noodig is, niet de verminderde jaar wedden als basis voor den verloftijd zullen gelden. Bij de toekenning van de verloven zal moeten worden uitgegaan van de wed den, welke volgens het bestaande bezoldi gingsbesluit zonder salarisvermindering zou den worden genoten. („Msbde"). IJcl plan hesiaal het aantal inspectiën der Posterijen en Telegrafie, thans elf be dragende, lot vijf terug te brengen. Men bericht uit Brussel: De buitengewone commissie, belast mei het opsporen van de oorzaken en het vast stellen van de verantwoordelijkheid in zake van de W es ter-Schelde heeft Zien bezig gehouden met de inlichtingen, verzameld door de commissie van toezicht, ten einde na te gaan of de loodsdienst de verzanding niet had vastgesteld. Alle lood sen verklaren, dat de. verzanding zoo snel in zijn werk is gegaan, dal er geen waar schuwing mogelijk is geweest en dat er van tf voren niets werd waargenomen en ook hinder werd ondervonden. Pas de dienstorder van 18 Januari, welke gelastte ten Zuiden van de lijn van de lichters te varen, gaf het alarm. Uit de overeenstem ming in de verklaringen besluit de commis sie, dat geen der bewakingsdiensten in ge breke is gebleven. Sinds Maandag werken er twee bagger molens te Valkenisse, 2 te Rilland en 1 te Krankcloon. Zij verzetten lusscken de 120,000 en 300,000 ton per week. De cómmissie spreekt ten slolle den wensch uit, dat de Schelde-commissie aan gevuld zal worden met een vertegenwoor diger van den Nederlandschen waterstaat en een van den Belgischen dienst van brug gen en wegen. Ilct partijbestuur van de S. D. A. P. heeft, naar „Het Volk" meldt, een telegram gezonden aan de Fransche socialistische partij met gclukwenschen naar aanleiding van haar „schitterende stembusoverwin ning"* (Builen verantwoordelijkheid der Redactie). Gopie van al of niet geplaatste stukken wordt niet teruggegeven. Wantoestanden m de krankzinnigen verpleging. Mijnheer de Redacteur. Ondergelcckende verzoekt U hierdoor be leefd om opname van onderstaande Tegelen in Uw veelgelezen Blad, waarvoor hij U bij voorbaat beleefd dank zegt. Vele lezers- van het „Leidsch Dagblad" zullen waarschijnlijk wel eens gelezen o! gehooid hebben van wantoestanden in de krankzinnigenverpleging. Weinigen echter zullen welen, dal ook ergerlijke toestanden hcerschen in krankzinnigengestichten In Nederland en nog wel in „Endegeest" bij Leiden. Ondergeteekende acht het zijn plicht eenige feiten le publiceeren, aangezien on derstaande toestanden bij de Directie van genoemd gesticht volkomen bekend zijn en zij, die hierover hun beklag indienen, met ontslag bedreigd worden. Te meer, waai dc slachtoffers personen zijn» die niet in staat zijn hnn grieven ken baar te maken. lo. Iets over hygiëne. Wekelijks wor den de manlijke patiënten geschoren; deze worden allen met éénzelfden kwast inge zeept zonder dat deze kwast ook maar één maal wordt schoongemaakt of uitgespoeld. (Vele patiënten hebben uilslag aan het ge zicht.) liet gevolg hiervan behoeft geen na der betoog. Het haarknippen geschiedt door de broe ders (dus niet door een vakkundige), zoo dat het haar bij vele patiënten er half wordt uitgetrokken in plaats van afge knipt 2o. Geneeskundige behandeling van per soneel. Ongelooflijk klinkt onderstaand geval in de ooren van oningewijden: Een broeder, die op zekeren dag werd ziek gemeld, kreeg eerst V/a dag later be zoek van een dokter, die hem wat „limo nade" voorschreef. Eerst den volgenden dag kwam er een arts (specialist) uil Leiden een onderzoek instellen; het gevolg hiervan was, dat bedoelde verpleger onverwijld naar het Acad. Ziekenhuis te Leiden werd vervoerd en aldaar direct werd geopereerd. In de ongeveer zes maanden, dat deze verpleger werd verpleegd, werd de operatie driemaal herhaald. Onwillekeurig vraagt men zich af of dit alles gebeurd zou zijn, indien deze patiënt iels eer was onderzocht. Bovenstaande feiten zijn eenige uit v e 1 e. Waar duizenden inwoners van Leiden familie of bokenden hebben, die in de inrich ting „Endegeest" verpleegd worden, achtte ik het niet onverdienstelijk hun iets te doen weten van de wijze, waarop hun bloedver wanten in genoemde inrichting behandeld worden. Hopende, dat bovenstaande feilen ook onder de oogen zullen komen van bevoegde autoriteiten en deze publicatie mag leiden tot verbetering der vele wantoestanden in genoemde inrichting, verblijft met dank voor de plaatsing Broeder C. DE GROOT, 13 Mei 1924. Oegstgeest. Uitvoering van mej. W. Wessels met jonge dames en kinderen. Gaarne vestigen wij de aandacht op de advertentie van hedenavond. Men zal geen spijt hebben van een bezoek. Integendeel! U zult uw vrienden en kennissen vertellen, hoe elegant en sierlijk, hoe eenvoudig van beweging en toch zoo artistiek, de dames en kinderen onder leiding van mej. M. Wessels, de rhylbmische bewegingen uitvoeren. Gij zult uw vrienden en kennissen aanwakkeren een volgende keer zelf eens te komen kij ken, en hen verlellen, dat ze onverstandig hebben gedaan, door weg le blijven. NIEUWE UITGAVEN. ■Bij de Uitgevers Mij. Elsevier te Amster dam kwam uit als no. 27 van Elsevier's ilgoroeene Bibliotheek „Litteraire Smaak" (foor Horman Bobbers. Het is oenigszins een vervolg op Bobbers': „De Nedorl. Littera tuur vaal 1880", een werkje, dat zooveel suc ces heelt geoogst. Ook «Kt vervolg, vlot en voor allen toegankelijk geschreven als het is, zal o. i, een zelfde onthaal ten deel valleD. Over de dans is zeer veel lezenswaar digs le vinden in ene werkje van Felix Auguslin, getiteld, De Dans in zijn sociale en artistieke beteekenis, uitgekomen hij J. Emmering, te Amsterdam. „Naar den Opgang", zoo beeft J. Oude- gccst, secretaris van het Int. Verbond van Vakvereenigingen een boekje getiteld, uitge geven bij S. L. van Levy te Amsterdam, waarin hij aan de hand van allerlei gege vens Iracht de atmosfeer van pessimisme, van ongeloof in de toekomst te bannen, die er thans heerscht en aanspoort tot nieuwe energie; vooral onder arbeiderskringen, In de serie „Voordrachlkunst", onder lei ding van dr. J. van der Valk, uitgave van de Hollandda-drukkerij te Baarn, zijn weer een drietal deeltjes verschenen, n.l. De Goud mijn, blijspel in drie bedrijven van den lei der; De n-eef uit Bremen, spel in twee be drijven naar Theodor Körner en van Mo lière, De belachelijke precieuscs, blijspel in één Iredrijf. DE ALGEMEENE TOESTAND. In afwachting. Er heerscht begrijpelijkerwijze stilstand. Men is in afwachting van den loop der din gen in Duitscbland zoowel als in Frankrijk, waaromtrent niets nieuws ia mede te doe len. Uit den aard der zaak wordt er nog heel wat geschreven over den uitslag der Fran sche verkiezingen en wat daarmee annex is, maar nieuwe gezichtspunten worden daarbij niet geopend. Een wijze raad geeft de Engelsche pre mier, men zie onder het hoofd Engeland, n.l. om de rapporten der deskundigen una niem naar beste vermogen direct uit te voe ren en komen er dan moeilijkheden, die op te lossen volgens het gezond verstand. Dit in plaats van zorgvuldig élke regel van de rapporten te gaan napluizen, wat enorm' veel tijd zou verslinden en niet te overziene moeilijkheden zou opleveren. Maar DUITSCHLAND. De Duitsch-Poclsche nota wisseling het conflict met Rusland het xnijn- conilict protest van Seisser. Op de Duitsche nota aan de Poolsche regeering over de zich steeds herhalende uitspattingen legen de Duitsche minderhe den in Poolsch Opper-Silezië heeft de Pool sche regeering, naar het Poolsch telegraaï- agenlschap meldt, geantwoord, dat in do republiek Polen de veiligheid van alle inwo ners, zonder onderscheid van nationaliteit, grondwettig gewaarborgd is. Voor het ove rige gispt de Poolsche regeering het, dal In de Duitsche nota geen concrete gevallen genoemd zijn en ontzegd zij tevens de Duit sche regeering hel recht in gevallen als deze tusschenbeide te komen. Van Duitsche zijde wordt hierbij annge- teekend, dat het Duitsche gezantschap V3 Warschau na hel overhandigen van de principieele nota aan de Poolsche regee ring een groot aantal gevallen heeft mee gedeeld, waarin Duitscher9 in Poolsch (£p- pcr-Silezië gekneveld zijn. De Duitsch? re geering eischt bovendien voor zich het recht op hij de regeering van ten vreemden staal verze' aan te teekenen als haar onder danen in dien slaat aan vervolgingen en uitspattingen zijn blootgesteld. Inzake het conflict met Rusland schijnt Duitschland te zullen toegeven. Althans wordt reeds gemeld, dat „Oberrigierungs- ral" Weis3, de chef van de politieke aldee- iing aan het Berlijnsche hoofdcommissa riaat van politie op non-activiteit is gesteld, in afwachting van de opheldering van de gebeurtenissen op de Russisch» handels missie. In het mijnconflict nog geen wijziging Rijkskanselier Marx heelt wegens den crl- tieken toestand in het Roergebied afgezien van zijn reis naar Gleitwitz. In Berlijn zijn de onderhandelingen tot oplossing van het conflict begonnen. De Rijkskanselier heeft '9 ochtends beide partijen op den ernst van den toestand gewezen. Deze hebben zich daarop bereid verklaard besprekingen te voeren, waarmee dan ook 's middags onder voorzitterschap van minister Braun begon nen is. Naar aanleiding van de gebeurtenissen in het Roergebied hebben de gezamenlijke mijnwerkersvereenigingen in Tsjecho-Slo- wakije in hun vergadering besloten: lo. alle maatregelen te nemen, ten einde een ver hooging van den uitvoer van kolen en co kes naar Duitschland te verhinderen2o aUen mijnwerkers te gelasten gedurende hei conflict in het Roergebied geen werk aan te nemen, dat tot verhooging der productie zou kunnen leiden. Verder zijn maatregelen ge nomen, om den Duitsch en mijnwerkers zoo noodig bij le kunnen springen. Von Seisser, de ontslagen politiechef te München, heeft bij het staatsgerichtshof ge protesteerd tegen zijn ontslag. ENGELAND. Mc Donald over de deskun digen-rapporten, ontwape ning, de intergeallieerde schulden, zelfbestuur vooi Schotland en Wales en over nieuwe lnchtvaartplannen. MoDonald heeft in een rede een belang rijke verklaring afgelegd ever het rapport der deskundigen. „Het groote vraagstuk van de regeeriug op hefc oogeniblik is om het rapport van de deskundigen in werking te stellen. Er rijn een-ige punten in dat rapport of in de rapporten, dio mij een weinig verdacht voorkomen. Maar veronderstel^ dat wij alles gaan onderzoeken, iedere regel, ieder artikel en ieder voorstel, waar zouden wjj dan eindigen? Ik ben nog van meening dat wat de regeering deed binnen vier-en- twdntig uur na bet rapport te hebben be studeerd n.l. het initiatief nemen voor de mededeeaing aan do wereld dat het rap port in werking moest worden gesteld juist is geweest. Indien op dien weg wordt voortgegaan zal Emopa een nieuwe kans krijgen om zijn zaken in het reine te bren gen. Duitschland, Frankrijik, Italië en Bel-» giö kunnen eTenmin als wij rich vctootIch ven thans in bijzonderheden te treden. Hot rapport vormt een geheel en als wij bij de uitwerking op moeilijkheden stuiten, blijft het gezoDd verstand nog over en wij kunnen ons naar de omstandigheden schin ken. Maar ik vraag alle betrokken naties de politiek te volgen die wij hebben afge bakend en het geheele rapport van gan- seber harte in werking te stellen en hun uiterste best te doen om de verplichtingen te vervullen 'die door het rapport worden opgelegd en te vertrouwen op het recht3 vaardigiheidsgevoel van. de wereld om toe te zien dat ten slotte recht wordt gedaan.1' In een ander gedeelte van zijn rede deed de minister een krachtig beroep voor den wederopbouw van Europa en de beperking van de bewapening. Zijn doel was, zei hij, de buitenlandsche poiitick van Engeland op een basis van vriendschappelijke rede lijkheid te plaatsen en de kleinzielige 9pel- deprikken te vergeten, die nu eenmaal steeds zich voordoen. Hij geloofde dat de zaken een verandering ondergaan en dat kalme gezonde denkbeelden in den geest van geheel Europo en alle landen postvat ten. In de wederopbouwpolitiek is de deel neming van een of twee naties niet vol doende. Zijn hart was met de kleine naties van Europa. Hij was een overtuigd en on buigzaam nationalist. Hij eerbiedigde dc nationale toestanden en de nationale eigen aardigheden. Nationalisme is niet agres sief, nationalisme is zelf-eerbiediging en 2ij die eigen aard het meeat eerbiedigen zijn de beste menschep om dien van ande ren te eerbiedigen. De regeeriug deed niet alleen een beroep op de groote mogendheden, maar op allen, Zweden, Noorwegen, Denemarken, Neder land, Polen, Tsjeöho-Slowakijo en iederea anderen Eur-opeeschen staat. Niemand weet beter dan de kleine staten, dat een mili taire politiek geen geld opbrengt. De groo te staten kunnen bun legers over do kleine staten laten gaan als eon groote stoom wals en gewapend of niet gewapend moe ten de zwakken ten prooi vallen aan de sterken van de wereld, indien deze alleen docxr macht zou moeten worden geregeerd. De eenige politiek die nationale veiligheid en rechtvaardigheid kan brengen is de po litiek van ontwapening. Eenige critici hebben gevraagd waarom niet terstond een internationale conferen tie werd bijeengeroepen. Maar iemand kan geen internatonale conferentie bijeenroe pen op een oogenblik, waarop zij geen euc- ces kan hebben en een mislukking zou rampspoedig zijn. Maar de regeering be reidt den weg voor. Zoodra hot dringend probleem van Centraal Europa uit de we reld is, cn spr. hoopte dat dit nu niet meer zoo lang zal duren, geloofde hij, dat dc bestaande moeilijkheden zouden rijn over winnen. Tijd is een essentieele factor en het zou fataal zijn oin de zaken tc over haasten. Hij hield echter vol, dat de vre desbeweging langzaam en kalm vorderin gen maalcb. In het Lagerhuis heeft McDonald naar aanleiding van eenige vragen belangrijke mededeelingen gedaan. Zoo vroeg men, ot hij, nadat de commissie van herstel haar verslag had uitgebracht, de bijeenroeping cener conferentie overwegen wilde, waar de Ver. Staten vertegenwoordigd zouden zijn, om de kwestie der intergeallieerde oorlogsscihuklen te behandelen. McDonald zeide, dat hefc, zoolang er geen besluiten genomen zijn wat betreft de kwesties die door het verslag der deskundigen zijn te berde gebracht, geheel voorbarig zou zijn op een dergelijk voorstel in te gaan en dat hij weigeren moet de twee kwesties in dit stadium onderling te verbinden. Voorts verklaarde hij dit op binnen- landsch politick terrein bereid te zijn een commissie te benoemen ten einde na te gaan hoe het mogelijk is zelfbestuur voor Engeland, Schotland en Wales in te voeren voor plaaitselijke belangen. Deze zouden in dit plan worden onttrokken aan de bevoegdheid van het rijksparlement en worden overgelaten aaai een nationale ver- tegenwoordiging. Door de benoeming dezer commissie zal de regeeriug vermoedelijk een groot deel der ontevredenheid wegnemen, die bij verschillende har er aanhangers heerschte in verband met het debat over dc Sdhotsohe zelfregeering. de vorige week gevoerd. Tenslotte heeft McDonald de uitvoering aangekondigd van een omvangrijk pro gram van onderzoekingen en experimenten op hefc gebied der luchtscheepvaart, te be ginnen met de verbouwing van een der bc staande Engelsche luchtschepen en de con struefcie van 2 nieuwe, met een inhoud van 200.000 kub. M., die de verbinding met ln- dië moeten verzekeren. Het heele program zou onder leinig der regeering worden uit gevoerd, doch een der nieuwe luchtschepen zal door een particuliere maatschappij ge bouwd worden voor de regeering en de maatschappij zal het recht hebben om het schip te koopen, na afloop van een bcvre digende proefneming, met het oog op deel neming in den eommeroieelen dienst. Mc Donald zeide, dat dit schema de kern van j een organisatie zal vormen, die van het grootste belang zal blijken indien de erva ring leert dat luchtschepen in staat zijn om een gewichtige defensieve rol te ver vullen. Het plan zou voor snelle ui tbr ei- ding vatbaar zijn. Voor de eerste drie jaar zou hefc program 1.200 000 pd.st. kosten. De dreigende staking der kolentremmerg in de kolenhavens is uitgesteld, hangende het optreden der regeering. zirm qt.avtf Trifkowitsj heeft de opdracht om een con centratie-kabinet te vormen neergelegd. Thans schijnt een nieuw kabinet Pasjits- Pribifsjewits weer de meeste kansen te heb ben. Ook spreekt men de laatste dagen over een ministerie onder leiding van Balugdzjits den Zuid-Slavischen gezant te Berlijn, wel ke momenteel in verband met het schadc- vergoedingsvraagstuk te Berlijn vertoeft. Het schijnt dat men in ieder geval thans weer wil trachten een parlementair kabi net le vormen. Hoe dit aan een meerderheid zal moeien komen is evenwel voorloop!» nog niet duidelijk. Tenzij men rekent op een wegbbjven van de Kroalen, welke na de weigering van de kroon om de Kroalen in audiëntie te ontvangen Belgrado wederom hebben verlaten. VEREENIG DE STATEN. De immigratiewet de nieuwe „boss" van Tammany-Hall. President Coolidge heeft de leiders van het Huis van Afgevaardigden op het Witte Huis genoodigd en heeft opnieuw het stand- punt van de regeering uiteengezet, dat de uitsluiting van de Japanners uitgesteld moet worden tot de diplomatieke onderhandelin. gen afgeloopen zijn. Hughes was ook aan wezig en gaf uiting aan de bezorgdheid van de regeering in deze aangelegenheid. Niettemin verwacht men algemeen, dat de uitsluiting der Japanners in de nieuwe immigratiewet ongewijzigd door beide Hui zen zal worden goedgekeurd cn dat de wet tegen het einde der week aan Coolidge zal worden overhandigd ter tcekening. In diplo matieke kringen acht men den toestand zeer critiek, daar men vreest, dat Coolidge moeilijk anders zal kunnen doen dan dc wet onderteekenen. In sommige kringen vreest men, dat Ja pan, bij wijze van protest, zijn gezant zal terugroepen en den zaakgelastigde met de leiding van het gezantschap zal belasten. I-Iet hoofdbestuur van Tammany Hall heeft met algemeene stemmen James Foley tot leider der organisatie benoemd als op volger van „boss" Murphy, die kort geleden was overleden. BUITENLANDSCH GEMENGD. In de Rijn-Provincie heerscht sedert ©eni gen tijd een besmettelijke ziekte onder hel vee, waardoor heele kudden binnen korten tijd sterven. Het is nog niet zeker of de ziek te door voedervergiftiging ontstaat. Wegens de groote verliezen die de veehouders lijden, heeft"het provinciaal bestuur besloten dezen vier vijfde van de door hen geleden schade te vergoeden. Zondag vonden, naar gemeld is, wande laars in een bosch nabij Tegel oen zich in verregaanden slaat van ontbinding bevin dend lijk van een onbekend man. Er is reeds gemeld, dat de politie dacht, hier met een politieleen moord te maken te hebben. Dit is juist gebleken. In verband met deze zaak zijn twee 20-jarige jongelieden uit Hermsdorf aangehouden. Zij schijnen echter slechts medeplichtig in de zaak te zijn en zullen vermoedelijk spoedig weer in vrij heid worden gesteld, aldus de „N. R. Ct." waaraan wij dit ontleenen. De eigenlijke da der, een zekere in 1906 geboren Gruelle, werd in November 1923, kort nadat hij den moord had gepleegd, in hechtenis genomen, maar enkelen lijd nadien weer losgelaten, hoewel hij volledig had bekend. Hij slaagde er later in, naar het buitenland le ontkomen. In November 1923 was het le Hermsdorf algemeen bekend, dat Gruelle, die daar bij zijn pleegouders woonde, een luitenant, Mueller genaamd, had doodgeschoten. Gruel te, die lid van den Duilschvolkschc was, vertelde zijn heldendaden trouwens aan iedereen die liet wilde hooxen. Hij had mot Mueller samengewerkt op een land goed ip Pommeren en bij deze gelegenheid gemerkt, dat Mueller een spion was, die „Duitsche belangen" aan de Role Fahne verried. Mueller moest natuurlijk uit den weg worden geruimd. Hij schijnt in werke lijkheid niets le hebben gedaan, wat nadee lig voor de Duitschvolksche actie zou zijn •geweest. Maar Gruetle had nu eenmaal overtuiging, dat Mueller een spion was. Hij lokte hem naar het bosch van Tegel er schoot hem daar neer. Hij beroofde het lijk alvorens het te begraven. Gruette werd weldra gearresteerd - en be kende Mueller te hebben doodgeschoten, om dat deze in dienst van de Rote Fahne zou hebben gestaan. I-lij beweerde echter niet meer te weten, waaT hij de misdaad had gepleegd. Later vertelde hij, alleen deze be kenlenissen le hebben afgelegd om uit blinken bij zijn volksche kameraden. De po litie gaf zich niet eens de moeite te onder zoeken of Mueller inderdaad nog leefde en liet Gruetle loopen. Gruelle, die van onbe kende zijde belangrijke geldsommen moet hebben ontvangen, vluchtte naar hel buiten land. Gruelle stond bekend als een leegloo- per, evenals zijn slachtoffer het was. Luite nant Mueller, die eigenlijk van huize uil Dammers heette, is reeds vroeger wegens vaJschhcid in geschrifte, bedrog en beleedi ging tot gevangenisstraffen veroordeeld. Hü beweerde herhaaldelijk, adjudant van Ebr* hardt te zijn geweest, wat onwaar is geble ken, en schijnt het type van een nolifiek bc drieger te zijn geweest. Toen men Gruette arresteerde, vond nwn in zijn bezit een legitimatie, die ondertee kend was door den bekenden Duitsch-volk schen afgevaardigde Wufle en ongeveer volgt luidde. De heer Robert Gruetle heeft van ons opdracht ontvangen om de volksche vrijheidsbeweging in Pommeren le organs seeren Wij verzoeken, hem .-//-ivcel mogdij» te steunen Dezer dagen werd bij liet siaiion St. ka- zare een reiziger op d-n spoordijk gevonden, die door een o-vN-kende, na beroofd te rijDi uit den liein was geworpen. Het is niet W eenige geval !*--vveest uit den lanlsten uJ® van spoorwegrrisdnjven. Reizigers zr.gcn, enkele dagen geleM tusschen Bol'éne en Pierlalte, een man u1 den in beweging zijndcn sneltrein Par,J®T Marseille springen. Zij (rokken aan de now* rem. In een coupé 2e klasse vond men man, badend in zijn bloed. Hij was dojj een revolverschot »n liet hoofd gewond- vluchteling word aangehouden; hij ^eW€»fl de onschuldig ie zijn en gevlucht te w omdat hij zonder kaartje, reisde. OP slachtoffer werden slechts enkele gnkfcju ken gevonden, zoodat men v€ron<^sL. dat diefstal dr drijfveer is geweest. D* stand van den gcvu-.dv is hopeloos. Er heelt een horige aardbeving P,aaJ?J£ had in de streek van Erzeroem, Azië. Verschillende dorpen zijn ve ,i Tot dusver zijn er 80 slachtoffers verin*'

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1924 | | pagina 2