No. 18643.
VRIJDAG 21 MAART
Anno 1924
Offfcieele Kenniswp,j»»wen.
STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
Het voornaamste nieuws
van hpflen.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER AD VERTE NTIEN:
80 Cla. per regel. Bij regelabonnement belangrijk (ageren prij».
Kleine Advertentiën, uitsluitend bij vooruitbetaling, Woensdags en
Zaterdags 60 Cts., bij een maximum aantal woorden van 80.
Incasso volgens poslrecht. Voor eventueeie opzending van brieven
10 Cis. porto te betalen. Bewijsnummer 6 Cis.
Bureau Noordelndspleln Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 175 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COüRANTi
Voor Leiden per S maanden /2.86. per week
Buiten Leiden, waar agenlen gevestigd zijn. per week
Franco per post 2.35 portokosten.
Zo.ia.
.0.18,
Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
GEMEENTELIJKE VISCHVERKOOP.
Aan den gemeentelijken vischwinkcl,
Vischmarkt 18, tel. 1225, is ZATERDAG en
voor zoover voorradig ook ZATERDAG -
AVOND verkrijgbaar SCHOL a f 0.23f 0.40
SCHAR a f 0.17, KABELJAUW a 10.43—
10.50, TARBOT a fO.SO—10.90 en TONG
11.10 per pond.
N. C. DE GIJSELA ATI, Burgem.
L Leiden, 21 Maart 192i.
t KIEZERSLIJST.
Burgemeester en Wethouders van Leiden;
Gelet op art. 10 der Kieswet;
Brengen ter algemeene kennis dat de kie
zerslijst voor den dienst 19211925 voor de
verkiezing van de leden van de Tweede Ka
mer der Staten-Generaal, de Provinciale Sla-
ten en den Gemeenteraad is vastgesteld, dat
die lijst van den 23sten Maart tot en met den
Sisten April a.s. op de Secretarie dezer ge
meente voor een ieder ter inzage is ncdergo-
Icgd en tegen betaling der koslen in af
schrift cn stemdistrictsgewijze, in uittreksel,
.verkrijgbaar is gesteld.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgem.
VAN STRIJEN. Secretaris.
Leiden, 22 Maart 1924.
DFENING DER VOORJAARS-ETALAGES.
Inleiding.
Het is een goed denkbeeld geweest van
Let L.A.W.E.T.-besluur om een gemeen
schappelijke Lavet-week te proclamecren in
dien zin dat ieder winkelier en zakenman,
groot of klein, in stille wijken zoowel als in
de drukke winkelstraten, op een cn denzelf
den dag de etalage opent cn dit doet op een
jrijze, die trekt.
Wat toch is bel geval? Wij hebben dit
jaar een late Faschen en in verband met de
Paschen wordt meestal het voorjaarsseizoen
geopend. De een is er wat vroeger bij dan
de ander, totdat allen wij schreven haast
ongemerkt klaar gekomen zijn. Het pu
bliek heeft er dan weinig van gemerkt En
nu wilde het Lawot-bestuur, wiens vereeni-
ging immers een passende reclame voor den
neringdoenden middenstand bedacht, hel
publiek als het ware wakker schudden, door
hen toe te roepen: komt nu voor het voor
jaar en den zomer uw inkoopen doen, de
winkeliers zijn er voor klaar I Zoo'n herinne
ring hebben de menschen in dezen weinig
cpwekkeaden tijd zeker wel noodig en voor
den winkelstand is het ook goed, dat zoo'n
opwekking tot het publiek komt. Men heeft
er den 21eD Maart, den dag der lente-intrede
voor genomen. Zeker een geschikte dag. 't
Was aardig geweest als nu ook het lente-
zonnetje in alle glorie had meegewerkt en
do straten met haar warme stralen had op-
gevToolijkt. Het Lawet-bestuur vermag veel,
zelfs is het in staat gebleken om voordeeligc
voorwaarden te bedingen voor het maken
van reclame in de plaatselijke bladen. Maar
de naluur kan het niet dwingen. Doch zon
der dat de zon aan de winkelstraten kleur
en warmte geeft, weet het bestuur toch wel
levendigheid aan te brengen.
Hier en daar is de vlag uilgestoken, draai
orgels spelen en eindelijk gaan immers drie
herauten te paard als lenteboden door de
stad, vergezeld van een omroeper die den
volke kond doet dat het nu reeds in de ge
legenheid is zich te voorzien van het mooi
ste pn het beste van wat de mode op elk ge
bied dit voorjaar brengen zal en tegelijk,
mede in verband inet ia de etalages geno
teerde prijzen, een keuze maken.
Zoo heeft ten slotte ook nog het publiek de
Lawet erkentelijk te zijn. Voordat het nog
er aan denkt om zijn inkoopers elders (Den
Haag) te doen, vindt het hipr te kust en te
keur gelegenheid zich van al het noodige te
voorzien. Hulde daarom voor het initiatief
tot de Lawet-weekt
De etalages.
Gisteravond hebben wc reeds een. wande
ling door de stad gemaald. Enkelen die er
heel vlug bij waren, hadden hun etalage al
gereed en uit den aard der zaak veel bekijks.
Do meeste waren nog in voorbereiding. Als
men eens door een kier van de gordijnen
gluurde, zag men dat ze in de winkel in
volle ac'ie waren. Hoe laDg zullen de meeste
Wel niet hebben gewerkt?
Maar vandaag zijn ze dan ook allen klaar.
Beh-dve de vijftig zaken van leden der
L. A. W. E. T. gisteren per advertentie be
kend gemaakt, en waarbij alle branches
haast vertegenwoordigd zijn. vindt men als
men de winkelstraten doorwandelt er nog
zooveel mooie uitstallingen, dat tiet niet
doenlijk is er iets van te zeggen, al be
kruipt ons af en toe wel eens de lust op
wat boel eigenaardigs of heel bijzonders te
wijzen. Dit kunnen we echter wel consta
terenalle zaken hebben getracht het beste
w»t er in hun magazijnen aanwezig was of
wal voor deze gelegenheid van de leveran-
rs uil hel binnen- en buitenland voor het
geopend seizoen is aangekomen, naar voren
te broDgen en meestal op een wijze, die
toont, da' ook de kunst van het etaleeren
tot haar recht is gekomen. Inderdaad het is
nu dc moeite waard gehoor te geven aan
des omroepers uilnoodiging om de opening
der voorjaarsetalages bij le wonen.
Van morgen was het eerst nog stil in dc
straten. Het werd geheel anders toen de
drie genoemde voorjaarsheraulen in hun.
kleurige cosluums op vurige rossinanten ge
zeten van uit de Manage do stad doortrok
ken. Hun route liep langs het Rapenburg
(waar voor het huis van den Burgemeester
even halt werd gehouden) verder langs
Breestraai. noogewoerd, Walerstecg, Hooi
gracht, Pelikaanstraat, Haarlemmerstraat,
Steenstraat, Stationsweg, Rijnsburgersinget,
Mam, Donkersteeg. Vischmarkt. Nieuwe
Rijn, Kraaierstraat, Hoogc-wocrd, Plantsoen,
Witte Singel, Noordeinde, Rapenburg en
Kaiserstraat. Op den tocht door de stad
heerschto er overal groote bedrijvigheid en
waren er veel menschen op de been.
liet waren do koopers, waarop vooral
wordt gewacht, nog niet, maar die welen
nu, dat zij welkom zijn.
Moge als straks de Lawet-week voorbij is,
de etalages voor een grool deel zijn leeg
verkocht" en ieder zijn inkoopen voor hel
naderend seizoen in de eigen goede stad
hebben gedaan zooals hel goede Leidenaars
en alle ingezetenen van gemeenten onder
de rook der stad liggende, betaamt. Zoo
zij hot.
Vanavond speelt van de stadhuistoren het
carrillon.
Intieme muziekavond.
Met dit opschrift wordt bedoeld een
piano-avond, welke Hans de Bock en Rie
Dèutekom gisteren in het tentoonstelling
zaaltje van „De Sphinx" hebben gegeven,
met het doel het publiek in kennis te bren
gen uitsluitend met hyper-moderne muziek.
Het praedicaat „intiem* 'zal, dunkt ons,
meer hebben geslagen op het hier en daar
door enkole kaarsen verlichte gezellige
zaaltje dan wel op de stemming, waarin de
muziek ons brengen kon.
Nemen wij bijv. de composities van Hans
de Bock, dan vinden wij daarin alle uiter
lijkheden van het modernisme, zonder de
gave een diepere kern te raken. Zeker, mo
derne muziek kan moot zijn; dat hoorde
men in „En b.lleau" van A. Debussy, welke
compositie getuigt van een subtiele schoon
heid, en ook in de 2de en 8de „Feuille d'al-
bum", van Fh. Jarnach, een Fransch Zwit-
scher, die hierin twee gevoelige slemmings-
stukjes gaf.
Moderne muziek is mooi, zoolang zij ge
maakt is door een grooten geest, die, om zijn
gedachten volkomen uit le leven, vanzelf
tot het modernisme komt. Modernisme houdt
op mooi te zijn, ja, wordt zelfs belachelijk,
wanneer het is modem om modem te doen.
Men komt dan tot stukken zooals „De een-
manswagen" of „De fontein in den morgen"
van H. de Bock; marschen en polka's van
Sjor Strawinsky. Men voelt in al deze mu
ziek niet een kunstenaar, die gedrongen
werd zijn gedachten op muziek te zetten,
maar een persoon, die eens op een goeden
j dag tot het besluit kwam; „Nu ga ik eens
een modern stuk op den eenmanswagen ma
ken". Dat de compositie modem zou zijn,
i is een zeer noodzakelijk iets; ware hij niet
i modern, dan zou er waarschijnlijk nooit
over de resultaten gesproken worden, daar
zij immers niets met kunst te maken heb
ben. En hoe zou dit ook kunnen? Slechls
een enkele is uitverkoren, maar die echle
uitverkorene, die waarachtige kunstenaar
zal zich nooit aan een dergelijk modernisme
bezondigen. Dat in H. de Bock soms ook een
grootcre geest spreekt, bewees zijn „Ber
ceuse", dat in zijn aecoordopvolgingen een
eigenaardige fijne stemming schiep. Het had
ook een goed? introductie door het muzi
kale en beschaafde spel van Rie Deulekom.
De twee Russische dansen van Swerkoff
zijn geschreven met Russische vlotheid en
temperament en zonder zucht tot het excen
trieke. Cyril Schott, de tegenwoordig in
Engeland gevierde componist, was vertegen
woordigd met „Over the praerie", een com
positie, die veel moois in zich borg. Van
Poulenc was daar een frissehe, kernachtige
wals. Zallan Kodily, Alex Voormolen, dik
wijls H. de Bock maken muziek liefst zon
der eenige rhythmische regelmatigheid en
los van tonaliteit. De composities eindigen
in het wilde weg, soms met een dissonant,
maar dikwijls z6ó maar; met een toon, die
in de geheeie toonsoort ot denkbare aanver
wante toonsoorten niet thuis behoort. Een
gunstige uitzondering alleen wat betreft
het rhythme maakt Sjor Strawinsky.
Voor het publiek, dat op sympathieke
wijze in „De Sphinx" gastvrijheid verkreeg,
was het. zoo al niet een mooie, dan toch
een interessante avond.
Kamer van Koophandel.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Rijnland te Leiden zal op Woensdag
2G Maart a s des nam. te halfdrie in de
bovenzaal der sociëteit „Amjcitia", Bree
straai 7880 alhier, vergaderen.
Agenda: 1. Opening. 2. notulen: inge
komen stukken; 4. mededeelingen; 5. adres
Warenwet met praeadvies der afd. Kleinbe
drijf; G praeadvies der afd. Kleinbedrijf om
trent handeldrijven door ambtenaren: 7.
praeadvies der afd. Kleinbedrijf omtrent
Handelskamer; 8. adres aan li en W. der
gemeenten Leiden en Ocgstgcest inzake
ttraalweg Leiden-^-Oegstgecsl op praeadvies
der Commissie voor Vervoer, Post en Tele
grafie; 9. Rijksinkoopbureau: 10. bespreking
districtsbelangen11. Aansluiting van
Noordwijk aan bet Streeknet voor de bloem
bollenstreek met praeadvies der Commissie
voor Vervoer, Post en Telegrafie; 12. verzoek
om opnieuw als donatrice der „LA.W-E T."
te willen optreden; 13. rekening en verant
woording; li. doorhaling .der inschrijving
van eenige in het Handelsregister ingeschre
ven handelszaken, welke langer dan 8 dagen
hebben opgehouden le bestaan, krachtens
art. 18 sub 3 der Handelsregisterwet 1913;
15. voorstel tot wijziging der bcgrooling; 1G.
benoeming volontair; 17. rondvraag; 18.
sluiting.
De religieuze beboetten dei Jeugd.
Men schrijft ons;
Het vatt niet te ontkennen, dat in de
laatste jaren allerwegen een streven valt op
te merken, om de rijpende jeugd in geeste
lijken zin te benaderen.
De jongelui zijn na den oorlog geheel an
ders legenover de dingen komen te staan als
vroeger. Zij hebben het vertrouwen in de
leiders verloren. Met eigen bewustzijn slaan
zij in ons midden. Zij willen niet meer aan
gezien worden als een aanwas voor de schei
dende geslachten. Zij willen zelf een nieuw
begin maken. Rel kan niet anders of dit
streven zal teleurstellingen met zich bron
gen. Bij dit pogen wordt hun van verschil
lende zijden hulp aangeboden.
Ieder roept hun toe: Komt over tot ons,
hier wordt het eenig-noodige gevonden, het
zij stoffelijk bezit, hetzij geestelijke rijkdom.
In dit koor wordt steeds meer en meer een
religieuze slem vernomen, en gelukkig niet
tevergeefs. Dr. Hooykaas deelde in een lezing
te Rotterdam mede, dat de N. C. S. V. en
V. C. S. B. eigenlijk de eenige bloeiende
studentenvereenigingen zijn. O, zeker, onder
het opkomend geslacht vormen de ernstig
gezinde jongelui wel oen klein gedeelte, doch
in de ideëele wereld wordt niet geteld,
maar gewogen.
Van Protestanlsch-Christelijke zijde wor
den in verschillende plaatsen des Zondags
morgens jeugddiensten georganiseerd en hier
en daar niet zonder zegen. Onze jeugd voelt
zich niet meer thuis onder de verouderde
kanseltaal. Ook zelf meer actief deelnemen
aan den eeredienst is een behoefte, die, he
laas, door het oudere geslacht niet begrepen
wordt.
In afwachting, wat eerlang van kerkelijke
zijde zal worden gedaan, ter voorziening
dezer jeugdbehoefte, is sind3 eenigen tijd op
particulier initiatief een jeugddienst georga
niseerd in het lokaal van „Jeruël", in de
Groenesleeg. Naast het bijbrengen van een
Christelijke wereldbeschouwing wordt als
hoogste realiteit geleerd de persoonlijke om
gang mei God door Jezus Christus.
Zeker, de groote menigte heeft hiervoor
geen oog, doch het is steed3 de kern ge
weest, die aan een volk zijn naam gaf. De
eeuwige dingen worden niet naar de lengte
of de breedte bepaald, maar naar de hoogte
en de diepte.
De heer J. A. van der Reijden heeft de
benoeming tot lid van den Raad aangeno
men.
Wat betreft het verslag der huldiging
van den leeraar in het schilderen en teeke-
nen aan de Ambachtsschool, den heer H D.
Wassink meester Wassink, zooals de di
recteur en de leeraar Brilman hem bij voor-
j keur noemden dat wij gisteren nog onder
de „laatste berichten" konden mededeelen,
behoort onder de geschenken, den jubilaris
aangeboden, ook nog een kachel te worden
vermeld, mede van het personeel der school.
Daar deze huldiging tegelijk een afscheid
was, aangezien de heer Wassink na veertig
jaren, dus bijna van haar oprichting, de
schoot heeft gediend, sprak de jubilaris aan
het slot hartelijke woorden van dank aan
het bestuur, dpn directeur en de leeraren
voor de vriendelijke wijze, waarop zij hem
steeds le gemoet waren gelreden en met
hem hadden samengewerkt. Die hartelijk
heid bereikte heden wel het hoogtepunt en
de vele waardevolle huldeblijken waren
daarvan de zwijgende getuigen.
Hij dankte ook oud-leerlingen en leerlin
gen. Hij wenschte de School en wie aan haar
verbonden zijn, alles goeds.
Allen drukten den heer Wassink en zijn
familie de hand. waarna een kiek werd ge
maakt.
Hierop werd nog het lokaal, waarin de
heer Wassink zoovele jaren zijn zeer ge
waardeerd onderwijs had gegeven, bezich
tigd.
Prof. dr. A. Eekhoff, alhier, zal de Ned.
Hen-. Kerk vertegenwoordigen op de „Alge
meene vergadering van het .Comité voor cor
respondentie met de Hervormde Kerken",
welke in Mei a.s. te Edinburg zal worden ge
houden.
Door onzen stadgenoot den heer H. W.
Slóxen, modelcur, ciseleur en graveur-tee
kenaar, vroeger werkzaam in de ateliers van
de firma Van Kempen en Zonen, te Voor
schoten. is een levensgroot portret van II. IC.
il Trinses Juliana vervaardigd, geheel uit de
hand gedreven uit een 60 bij 80 c.M. kope
ren plaat van 0 m.M. dikre, welk portret
door den heer Stüxen rtn II M. de Kor u-
cin is aangeboden.
De ontwerper en vervaardiger ontving een
schrijven namens H. M. de Koningin, waar
In hem werd medegedeeld, dat H. M. de beel
tenis met genoegen had ontvangen en gaarne
aanvaardt, terwijl zij den schrijver had op
gedragen den schenker namens haar dank
te betuigen.
Er werd ons medegedeeld dat gedreven
portretten van groote afmetingen zeldzaam
zijn, en dat het een bijzondere vaardig
heid vereischt om door plooien, drijven en
klopren een goed gelijkend portret to schep
pen, waaruit het handwerk onmiddellijk
naar voren komt.
Wij hadden het genoegen het portret, vóór
het werd verzonden, in het atelier van den
heer Slöxen te zien en verkregen den indruk
dat het maken er van groote technische
vaardigheid vereischt niet alleen, maar dat
daarmede gepaard moet gaan een zeer ont
wikkelde kunstzin.
Het is een bijzondere eer voor onzen stad
genoot, dat H. M. dit portret wel heelt wil
len aanvaarden.
Morgenmiddag zal lusschen twee en
zes uur door korps muziek worden gemaakt
ten bate der uitgesloten textielarbeiders in
Twente. Gespeeld zal worden aan de Hee-
orengracht, Oranjegracht, Waardgracht,
Zuidsingel, Kijfgracht, Minnebroersgracht,
Oude Rijn, Haarlemmerstraat, Nieuwe Rijn.
Bezuiniging op Oorlog.
De heer K. ter Laan heeft op het YlIIste
Hoofdstuk der Staatsbegrootin* (Oorlog)
acht amendementen ingediend, strekkende
om op deze begrooting te bezuinigen en wel:
lo. op art. 11, om dit te verminderen met
f 40,000 door opheffing van de plaatselijke
staven; 2o. op art 14, om dit met f 1,000,000
te verminderen, te bereiken door zeer krach
tige vermindering van de legersterkle; 3o.
op art. 16, om dit met f 400,000 te vermin
deren en de cavalerie op te heffen, waar
door ook art. 21 ten bedrage van f 855,000
grootendeels zou kunnen vervallen-, 4o. om
art 16 te verminderen met f 1,000,000,
waardoor het wapen der artillerie zou kun
nen worden opgeheven; dan zou ook art. 22
ten bedrage van f 2,385,620 grootendeels niet
meer noodig zijn; 6o. om art. 19 met
f 300,000 te verminderen ,wat zou leiden
tot opheffing van de Stelling van Amster
dam; 6o. tot vermindering van art. 20 met
f101,460; volgens de toelichting heeft dit
amendement de bedoeling, om in dit jaar
f 1.220,000 voor herhalingsoefeningen, uit
getrokken bij dit en enkele andere artikelen
niet toe te staan; 7o. om art. 110 met
f 1,000.000 te verminderen, nl. door een zeer
aanzienlijke besparing op de luchtvaarlaf-
deélip"; bij aanneming van dit amendement
zou ook op art. 171 ten minste f 1 millioen
kunnen worden bezuinigd; 8o. om art. 121
met f 400,000 te verlagen, welk amende
ment de bedoeling heeft het plan van aan
schaffing van nieuw artillerie-materiaal met
toebehooren te doen vervallen.
Ten slotte heeft de heer K. ter Laan een
amèndetu rl voorgesteld op art. 184, nl.
om den steun aan mobilisatieslachloffors,
alsmede aan hun vrouwen cn weduwen,
van f 30,00 op f 200.000 te brengen, daar
f 30,000 volgens den voorsteller op verre
niet voldoende is om in den nood te voor-
Spoozwegpersoneel.
Men meldt ona:
Heeds werd er in ons blad melding vuu
gemaakt, dat vertegenwoordigers der vijf
Vakbonden van Spoorwegpersoneel dezer
dagen te Utrecht in gecombineerde verga
dering bijeen zijn geweest en daar de vraag
hebben overwogen in hoeverre met cenig
kans op succes het mogelijk zal wezen
het goheelo spoorwegpersoneel hier to
lande to adviseercr» de Verklaring" niet
te teekenen, waarin de Directie, in ver
band met de door haar reeds ingevoerde
en eventueel verder in tc voeren loonsver
laging, van liet personeel oischt, dat het
nu en in de toekomst afstand van rech
ten" zal doen.
Indien, wat niet te wonsohen is, de Mi
nister van Waterstaat aan dit voorstel van
de Spoorwegdirectie zijn goedkeuring zal
verleenen en omtrent do te voeren actie
onder de Vakbonden overeenstemming
wordt verkregen, dan staat oen groot con
flict in het spoorwegbedrijf to wachten,
omdat, gelijk bekend is, de Directio haar
personeel roet. dienstopzegging dreigt, in
dien het weigert deze Verklaring te teo-
kenen.
Uitgezonderd de Prot. Chr. Organisatie,
(he tegen hot beleggen van vergaderingen
en betoogiogen op Zondagen principieel*»
bezwaren heeft, hebben de vier overige
Vakbondon de actie ingezet met een groofc.
eohft betooging, die op 30 Maart a.s. te
Utrecht wordt gehouden, en verwacht
wordt, dat duizenden spoorwegmannen
daaraan zullen deelnemen, om tegen dezo
voornemens van de Directie te protestee-
ren.
Vooraf houden echter alle vijf bonden
nog huishoudelijke convressen om van hun
leden een beslissing te krijgen of inderdaad
tof; nief-tookenen der Verklaring zal wor
den besloten.
Dc Prot. Chr. Bond houdt deze verga
dering oo Donderdag 27 Maart a.s. to
TTtrceU
BINNENLAND.
Opening der Leidsclie winkel-étalage,
week.
Memorie van Antwoord nopens de begroo-
ling van Arbeid, Handel en Nijverheid.
Acht amendementen van den heer K. ter
Laan, beoogende bezuiniging op de begroo.
ling van Oorlog.
De Tweede Kamer heelt hel amendement
der Chr.-Historuchen tot ophelting van het
gezantschap hij den Pans verworpen.
Het advies aan de A.-R. Partij inzake
strafbepalingen ten aanzien van Godslaste
ring en vloeken.
BUITENLAND.
Is er een nienwe briefwisseling gaande
lusschen Mc Donald en Poincaré.
Een spionnage-proces te Leipzig tegen
een Fransch oiiicier.
De eisch van het O. M. in het Hitier-
proces.
De Belgische regeering krijgt In de Kamer
een motie van vertrouwen.
Een nieuwe nota van Frankrijk Inzake
de zöne-kwestie van Savoye.
Bijzonderheden over de Britsche Rijks-
tentoonstelling.
De geheime doenmenten van het „Berl.
Tageblatt".
Strafbepalingen tegen Godlasteriug en
vloeken.
Het Cenlraat-Comitó vaa Anlirev. Kies-
vcreenigingen heeft bij brieven van 24 No
vember 1922 cn 13 Maart 1923 ingevolge
van een ter Deputatenvergadering gedane
toezegging de heeren rnr. J. P. Cliardon,
dr. J. Ridderbos, mr. V. H. Rulgera, P. A.
Schwartz en mr. J. Wedeven uitgenoodigd,
de partij te willen dienen met besludeering
van een advies omtrent deze vragen:
lo. Moet het gewenscht worden geacht,
dat van overheidswege hetzij bij Rijks
wet, hetzij bij gewestelijke of plaatselijke
verordening strafbepalingen worden ge
maakt tegen Godslastering en vloeken?
2o. Indien dc eerste vraag bevestigend
wordt beantwoord, in welken geest zijn dan
deze bepalingen op te stellen?
Dit advie3 i3 thans, naar „Do Stand.'
meldt, in druk verschenen. De commissie
komt tot dc volgende conclusies:
1. V openlijke Godslastering, voor zoo
vel Let karakter draagt van een boenen
of si,... \n van God, behoort in do Neder-
landsche Strafwet strafbaar te worden ge
steld, omdat een dergelijke ontheiliging van
Gods naam een zój .asse inbreuk is op
de goede zeden, die' CJn opzichte dor gedra
ging jegens den hoogslen souverein onder
een Christelijke nalie bchooren te gelden,
dat de overheid, als zijnde voor haar deel
cn op hare wijze handhaafster van Gods
wet, haar niet straffeloos mag gedoogen.
2. Daar de Heilige Schrift (ook gezien het
feit, dal een strafbepaling tegen hel vloeken
in de Mozaïsche wetgeving niet wordt ge
vonden), geen grond heeft om zonder meet
te zeggen, dat een overheid, die het vloe
ken niet strafbaar stelt, schuldig slaat voor
God; cn daar thans in Nederland een alge
meen vloekverbod niet genoegzaam steun
in do volksconscientic zou vinden en ook
om andere oorzaken bezwaarlijk te hand
haven zou zijn, kan, zoolang die volks
conscientic niet ten goede is omgezet, een
algemeene strafbaarstelling van het vloeken
noch als eisch van Gods Woord noch ais
wcnschclijk worden beschouwd.
3. Zoolang een Rijkswet (tegen Godslas
tering en tegen het vloeken) niet bestaat,
kan de plaatselijke overheid (de openlijke,
hoononde Godstaslering en) hel openlijk
vloeken strafbaar stellen; zij behoort dit te
doen wat do Godslastering betreft overal,
waar daartoe aanleiding bestaat en wal het
vloeken betreft in die gemeenten, waar mcD
op goede gronden kan verwachten, dat een
dergelijk verbod genoegzamen steun za
vinden in de volksconscientic.
4. Het behoort tot de roeping der over
heid, op die terreinen, waar zij bijzonder
zeggenschap heeft en haar dientengevolge
andere middelen tot wering van Godslaste
ring en vloeken ten dienste staan dan alge
meene strafbepalingen, van deze middelen
een gepast gebruik te maken.
Bij Kon. besluit ia, met ingang v»n
3 Mei n.a., benoemd tot burgemeester va»
Ticl mr. Ch. G. Gebatteukerk. met toeken»
ning van gelijktijdig eervol ontslag als Irura
