Lugdunum I -Leonidasl
L.F.C. i u.v.s.
11 r
rmr'
Zondag a.s,, aanvang 2 uur:
Zomlag a.s. 2 uur Medaille-Wedstrijd
I®
£S 27 28 29 33
L 31; 32 23 34 £3
3 S7; S8 43
41 42 43 44 4$
<S 47 48 49 53
UIT ONZE STAATSMACHINE.
Stormvogels thuis geen moeite zal hebben
met Quick, moet Sparla winnen om met de
IJmuidenaren gelijken tred le houden. On
mogelijk is dit natuurlijk niet, maar alhoe
wel wij in Sparla do a s. afdeelingskam-
pioen meenen te mogen zien, gelooven wij
toch niet, dat zij er in zal slagen de
Kraaien te kloppen. Tenzij deze zoo slecht
spelen als veertien dagen geleden legen
A. S. C., doch dit is vooralsnog niet aan te
nemen. Op de hechte zwarte verdediging
zullen heel wat Rotterdamschc aanvallen
slranden, en 't is dan ook te verwachten
dat Sparla met een gelijk spel al tevreden
zal mogen zijn.
A. S C. noemden wij zoo juist. Ta, ook do
roodzwarte ploeg zal iets beters hebben te
prestoeren dan op Houlrust, want anders
krijgt zij geducht klop van de Ilaarlemsche
roodbrocken. Wij weten wel dat Haarlem
tot nog toe op eigen veld heel weiDig heelt
gepresteerd, maar zij beeft momenteel weer
een kleine kans gekregen op hel kampioen
schap, en zal die willen behouden, zoodat
wij onze sladgenooten weinig succes kunnen
voorspellen, vooral niet nu Blom. wegens
een knieblessuur Iwee maanden rust moet
houden, en vervangen wordt door Van der
Mark. Inmiddels hopen wij dat de groote
belangstelling, welke er ook hier ter slede
voor dezen kamp heerscht, op de rood
zwarte ploeg een gunsligen invloed zal uit
oefenen. You never can tell I
Prot Snapper zal de leiding hebben. Wij
zijn benieuwd ol hij zulks inderdaad zal
accepteeren. Toen hij in December dezen,
toen vastgeslelden wedstrijd zou leiden
deelde hij namelijk eenige dagen van te
voren mede te bedanken voor de eer een
A. S. C.-wedstrijd le leiden. Zou de herinne
ring aan de „woelingen" van 5 November
1923 thans cenigszins zijn vervaagd?
Excelsior krijgt bezoek van O. D. S., wat
voor de Dordlcnaren de twaalfde nederlaag
beteekent, en U. V. V. gaat te gast in het
Sladion le Amsterdam, waar zij hoogstwaar
schijnlijk legen de Zebra's ten onder zal
gaan.
In de 3c klasse A is er weinig nieuws
onder do zon. Alphen speelt uit tegen R.V.C.
en wij moeten aannemen dat haar compe-
titievorm heel wal beter is dan die waarin
zij Zondag legen Lugdunum speelde, zoo
dat de twee punten wel mee naar buis zul
len worden genomen. De negende overwin
ning alzoo!
Toegang: Zitplaatsen 40, Staan
plaatsen 30. Jongens 15 cent.
1389a
Voor 3 B ontvangt Lugdunum het Rotter -
d.imsche Leonidas, dat wel is waar geen
kampioenskansen meer bezit, maar toch tot
een der sterkste elftallen uit dezo atdeeling
moet worden gerekend, naar het schijnt.
Groen-wit heelt het rijk alleen (de compe-
titie-indecling is somtijds wel heel zonder
ling) en zal er, naar wij vertrouwen, voor
zorgen, dat het, waarschijnlijk talrijke, pu
bliek niet zal worden teleurgesteld. Wij
verwachten dat Lugdunum met klein ver
schil haar meerderheid zal bewijzen.
De A. S. C.-reserves trekken naar Den
Haag, en bet staat le vreezen, dat het re
sultaat tegen B. M. T. II weinig bemoedi
gend zal zijn. Sloegen deze Hagenaars ver
leden week A. D. O. II niet met 53? Dat
zegt toch wel ietsl
Het Zuiden.
Ook hier weinig buitengewoons. De strijd
tusschen de leidende ploegen is zeer zeker
wel interessant maar er zijn nog veel te
weinig wedstrijden gespeeld om met eenige
juistheid te kunnen oordeelen omtrent het
kampioenschap. Momenteel is het verschil
nog gering. Morgen wint Willem II van
Nond en Eindhoven van Wilhelmina. In
Bergen op Zoom zal Dosko wel geen kans
hebben tegen N. A. C., terwijl Bredania,
naar onze meening, in slaat is om thuis een
zego te behalen op M. V. V. Van belang,
d. w. z.: van bijzondere aantrekkelijkheid
is leitelijk alleen de wedstrijd PhilipsAl
liance. Hier voel jo tenminste do spanning.
Zal Alliance er in slagen den achtersland
op Dosko in le Ioopen? Ziedaar de vraag
waarom het gaal. Een gelijk spel in Eind
hoven lijkt ons heusch niet zoo heel gek.
Het Oosten.
Ten aanzien van dit district is één blik
op het programma al voldoende om aan tc
loonen waarom het gaat. EnschedéEnsch.
Boys!' Het gesprek van den dag Voor liet
kampioenschap kan deze kamp de beslis
sing brengen. Wij gelooven, dat de Sport
club andermaal aan het langste eind zal
trekken, al wordt het dan nu ook geen 6-1.
Co Ahead verovert natuurlijk Iwee punten
op Heracles, welk kunststukje Hengelo even
eens ten uitvoer brengt ten koste van U. D.
Verder speelt Tbeole thuis legen Quick. Nu
ilc Tielsche club toch niet meer te redden
is zal de geestdrift wel een beetje zakken,
zoodat Quick in staat is te winnen.
Het Noorden.
Opnieuw slaat er cên ontmoeting tus
schen Velocitas en Alcides op het pro
gramma. Thans te Groningen. Verleden
.week reeds voorspelden wij een nederlaag
tier .Meppelcrs in eigen home. Nu zij den
vijand m Gruno's veslc moeten bevechten
lijkt ons hun kans al héél gering. Be Quick
speelt uit tegen Friesland. Op een herhaling
van verleden jaar toen de blauwtruien met
den oneven goal wonnen rekenen wij geen
moment. En zij zelf zeker evenmin. Een
wedstrijd van Be Quick is als een Zondag-
schc rede van Poincaré: steeds hetzelfde!
,W. V. V. krijgt thuis klop van Leeuwarden,
on in Veendam deelt de club van dien
naam de punten met Achilles.
Medailtewedstrijd L. F. C.U. V. S.
r Morgenmiddag 2 uur speelt L. F. C. een
medaille-wedstrijd legen U. V. S. op het
terrein aan den Haagweg. Het L. F. C.-be-
eluur heeft besloten om 20 pCt. van de re
cette af te staan aan Schoolkindervoeding.
Entree 25 cent. - Jongens 15 cent.
130da
KORFBAL,
rrcgiamma voor morgen.
West IN: D.T.V.Excelsior; Advendo
D.E.V.; NausiküaHercules.
West IZ: Vitesse (L.)H.S.V.; Deetos—
Fluks; O.S.C.R.Dordrecht; Rozenburg
II K.V.
Ocst IA: QuickPhilips; RapidBo
Quick.
Oost IB: A.K.C.Naas; D.O.S.—H.K.C.
Overg.kl. N: D.E.V. II—K.V.O.; K.ZD.
D.V.; Weslerkw.T.E K.C.A.
Overg.kl. Z: T.O.V.Velox.
West IIG: II.B.S.—Vitesse (L.) II; Fluks
IIKraaien.
Overzicht.
Wij gelooven, dat er morgen eens een vol
ledig programma afgewerkt kan worden De
barometer staat goed en hevige vorst is er
r.iet in de lucht. Aan den Zocterwoudselie-
Singel zal er dus in elk geval gespeeld wor
den. Een belangrijke strijd wacht ons daar
niet, of het moest zijn alleen uil het oog
punt van zich in veilige haven brengen
door Vitesse (L.) Deze gelegenheid bestaat
er zeker, want H.S Y. behoort tot de zwakste
teams. In het veld kan H.S.V. echter aar
dig partij leveren, waardoor de wedstrijd
wel liet aankijken waard zal zijn.
Onze andere le klasser zal heel wal har
der te verantwoorden hebben, zoodat wc
haar geen succes kunnen toedenken. Fluks
moet namelijk Deetos in eigen veste gaaa
bestrijden. Beide teams hebben een zeer tan
ge rust gehad, wat zeker het spelpeil niet
ten goede zal komen. Er zal wel vinnig
gestreden worden, waarbij de scheidsrech
ter terdege op zijn „qui-vive" moet zijn.
Deetos zal tenslotte wel met de overwin
ning gaan strijken.
O.S.CJI. en Dordrecht zullen elkaar in
een spannende kamp ontmoeten. In Dor
drecht wist O.S.C.R. een punt mee te ne
men. Ze zal nu wel zorgen, dat de twee
punten in Rotterdam blijven.
Om de laatste plaats zal een hardnekkige
strijd gestreden worden tusschen Rozenburg
en H.K.V. Den cerslen keer werd er gelijk
gespeeld in een wedstrijd, waarbij de slorm
goed spet onmogelijk maakte. H. IC. V. vin
den wij beter dan Rozenburg, zoodat wc
op een Haagsche zege rekenen.
In de Noordelijke le klasse zal D.T.V.
van Excelsior meer tegenstand ondervinder,
als in het begin van het seizoen, toen ze
met 101 won. Winnen doen de Amster
dammers in elk geval. Daarvoor steekt hun
spel te ver boven de andere ploeg uit.
In Amsterdam wist D.E.V. met 52 van
Advendo te winnen, en daar deze laatste
ploeg, al speelt ze dit jaar beier dan in an
dere jaren, zeker niet zoo goed speelt als D.
E. V. voorzien nu haar een zelfde lot onder
gaan. De leidende ploegen in deze afdee-
iing zullen dan worden D.T.V., D.E.V. en
Nausikaa, daar wen iet aan kunnen nemen
dat de laatste tegen bet zwakke Hercules
een veer zal talen.
In de Oostelijke atdeeling een return-wed
strijd tusschen Quick en Philips. Ook nu zal
Philips wel weten le winnen. Rapid zal re
vanche nemen op Be-Quick over haar 2G
nederlaag in Nijmegen.
In de B-afdeeling is sedert 25 Nov. niet
meer gespeeld. Het wordt dus lijd dat do
wedstrijden eens door kunnen gaan. Voor
morgen zien we Naas een zege uit Almelo
meenemen en DOS. zich vaster op de le
plaats nestelen door de Hengclocrs met een
nederlaag huiswaarts te zenden.
De overgangsklassen tellen 4 wedstrij
den. Drie in het Noorder., waarin we de gast-
heeren de beste kansen geven, en één in bet
Zuiden, waar juist de gast met de- zege zal
gaan slrijken.
Van onze tweede klassers rccipieert Fluks
II. Haar tegenpartij is de Kraaieu, wat dus
op een makkelijke zege voor de Leidenaais
afloopt. Vitesse tL.) II moet naai' II.B.S. en
zal wel geslagen terugkomen.
WIELRENNEN.
Leidsche Ren- en Toeiistvereen. „Swilt".
Morgen zal er een trainingstocht gereden
worden, waarvan de samenkomst en vertrek
zal plaats hebben om 9.30 uur bij de zaak
van den beer W. Boezelijn.
SCHAKEN.
Goede oplossingen twee-zei Havel: de hoe
ren Schoneveld, De Lange, Blom, Paulides,
Vos, De Nie, v. Os, v. d. Burgh, Segaar,
Tjalsma, en Schüss. Drie-zet Havel: de hoe
ren v. d. Burgh, Heijl, Schoneveld, Paulides
en Blom.
De oplossing van het probleem van Havel
is ITeS. Daarna ontslaat de aardige variant
1Cc7: 2e8:P±. Verder volgt natuurlijk D (of P)
e7: 2Dc7± en DcS: 2Tc6±. Ook in driezett'en
kunnen natuurlijk verschillende ideeën be
werkt worden en ik wil nu we aan de be
spreking van dit soort problemen begonnen
zijn, mijn lezers eenige staaltjes voorleg
gen. Allereerst' dan de activiteit van de
witte koning. Deze wordt vertoond in de
z.g.n. „Durbar"-problemcn. Een voorbeeld is
het volgende mooie probleem van Hartong:
I. HARTONG
(Op de Hoogte 1918)
1912)
Dc8,
Pd4,
op d5.
-ér
fc.
Wit begint en geeft mat in drie zetten.
Wit: KdS, Te6 en 18, Lh3, pi dó en h2.
Zwart: Kgö, pi d6, g6, b7, lió en hl.
De wedstrijd van het V. A. S. en het
Ulrechtsche schaakgenootschap bracht de
oud-kampioenen Speijer cn Olland tegen
over elkaar. Hier volgt de gespeelde partij:
Speijer Olland
1. dl Pf6
2. Pf3 eG
3. cl dó
I. Pc3 Pbd7,
Lgó
Hoewol de opening modern begint, zijn
we hier in de orthodoxe variant van hel
dame gambic-t verzeild.
5. Le7
6. e3 JO
7. Tel bG
8. cda: edü:
9. Dal
Deze zet is afkomstig van Duras, die haar
in 1912 in eenige partijen speelde.
9. Lb7
Ook kan nu c5 waarna DcG, Tb8, Pd5:
enz. volgt.
10. LaG LaG
II. Da6: có
12. 0—0 hG
13. LM
De partij Durasv. Balla (Breslau
zette voort' 12. 00, Te8, 13. Tfdl,
11. DcS:, Tac8:, 15. dcö:, Tc5:, 16.
Tec8 17. Pb3 en wit won de looper
13. Dc8
14. Dd3 Db7
15. Dfü Tfd8
16. Tfdl TacS
17. Pe5 cd4:
18. Td4: Pe5:
19. Le5: Pei
20. Tcdl
D5 wordt voortdurend meer aangevallen.
20. Pc3:
21. bc3: f6.
Zwart kan de pion c3 wegens Tf4l niet
nemen.
22. Lf4 Tc3:
23. Lh6:l
Na gh6: zou Tg-I-t doodelijk zijn. -
23, L18
24. Lf4 Let-
4 25. Td2 Dd7 -f
26. Dbl DeG J
27. h4 Tc-i r
28. Db5 d4
Nu wordt de zwakke pion een aanvalstukl
20. DaG Dt7
30. ed4: Tcd-i:
31. Td4: Td-i:
32. Td4: Ld4:
Dis is een remisesland, ongelukkig ver
giste Speijer zich hier.
33. Lb3 DcGI
34. La7Delt
35. Dfl??_ Lf2:f .r
Opgegeven.
P. FEENSTRA KUIPER.
Bij vergissing publiceerde ik de vorige
maal reeds de oplossing van de driezet,
waardoor ik de verontwaardiging van velen
heb opgewekt. Helaas, ik hoop niet meer te
zondigen en zal dus de oplossing van deze
driezet 14 dagen lang verborgen houden. De
termijn voor 2-zetten is dan tot Dinsdag
avond, die voor drie-zetten tot Dinsdag's over
een weel:. In de oplossing zelf zijn nog een
paar fouljes te verbeteren. g2r moet natuur
lijk zijn h2f en Dg2:t wordt dan Dh2:t-
Verder volgt na Kgi 2 Lf3f, Kf3: 3
Pli2±. en niet Dtó±.
De heer K. pi dS mag niet, daar dan de
witte koning schaak staat.
Dc heer v. d. L. Na pi e8:P. volgt Le8:f.
DAMRUBRIEK.
Oplossingen betreffende deze Rubriek le
zenden aan het Bureau van ons Blad of
aan den heer J. Vrolijk,, Gonwslois 4,
Alphen aan den Rijn, cn wel binnen 2
weken na publicatie.
De oplossingen der problemen en eind
spelen moeten opgegeven worden in nim
mer]. Om dit duidelijk te maken laten wij
hieronder een diagramstand volgen mei de
daarop voorkomende nummers van 150.
Wit zit voor de hooge en Zwart voor de
lage nummers. Voor alle oplossingen geldt
wit speelt en wint
L
'n
1 2 8 S 5
0 S 9 10
f. 11 12 13 14 13
IS 17 18 19 20
21 22 20 £4 25
t' v-r.--i;.
"".iy/.f***-
Eindspel No. 1.
Auteur: J. VROLIJK.
(Zwart),
Stand Zwart: 1 stuk op 25 en 1 dam op 5.
Stand Wit: 2 stukken op 34 en 35 en 2
dammen op -I en 15.
Wit speelt en wint. i
Probleem No. 1.
Auteur: J. VROLIJK.
(Zwart). -E
i
W~\ p
m
m m\\
m
1 r e
f
m
1j
I m
i®
i i
j
1
J
s
//'//■y.i"""'
tafel
JkL j
(Wit).
Stand Zwart: 13 stukken op 7, 9, 10, li,
12, 13, 15, 16, 17, 19, 23, 24 en 29.
Stand Wit: 13 stukken op 20, 21, 26, 27,
31, 32, 35, 38, 41, 43, -14, 45 en 48.
Wit speelt en wint.
RECLAME.
RUGPIJN WAARSCHUWT.
Iedere hardnekkige pijn in bet smalle ge
deelte van den rug waarschuwt u om acht
tc slaan op uw nieren. Zware, slepende rug
pijn en scherpe steken bij bukken of plotse
ling kceren, wijzen op gezwollen, ontstoken
nieren pijnlijke, overwerkte en vermoeide
nieren.
De taak der nieren is om het urine zuur
uit het bloed te filtrecren. Kouvatting, koorts
overwerking en buitensporigheden over
spannen de nieren en veroorzaken ontste
king. Zulk een in den aanvang lichte ont
steking leidt bij venvaarloosing mettertijd
tol niergruis, waterzucht, rheumatiek of een
chronische nierkwaal.
Let op uw nieren, zoodra dc rug pijn be
gint te doen. Zie toe of de urine afwijkingen
vertoont, le schaarsch of le veelvuldig ge
loosd wordt, brandend, pijnlijk en vol be
zinksel is, een abnormale kleur heelt enz.
Let ook op hoofdpijn, aanvallen van duize
ligheid, een voortdurend vermoeid gevoel en
zenuwachtigheid.
Als uw nieren verzwakt zijn, gc-bruik dan
Foster's Rugpijn Nieren Pillen, het genees
middel, dat ruim 50 jaren lang zwakke nie
ren heelt genezen cn over do heele wereld
wordt aanbevolen.
Verkrijgbaar in apotheken en drogistza
ken A f 1.75 per flacon (geel étiket met
zwarten opdruk)". 7045
Het bestuur van Ned.-Indië. II.
(Nadruk verboden).
Voor ecu paar weken hebben wij, onder
hetzelfde hoofd als nu, het een cu ander
aangestipt over het bestuur van Indië. Wat
wij toen schreven was een kort overzicht
van het algemeen bestuur, dat vrijwel pa
rallel loopt met onze Begeering, maar daar
aan ondergeschikt is. De Gouverneur-Gene
raal vertegenwoordigt de Koningin; dc al-
gemeene- secretarie heeft eenige overeen
komst met het Kabinet der Koningin; de
Raad van Indië is een adviseerend lichaam,
dat min of meer gelijkt op onzen Raad au
State; de Departementen van Algemeen
Bestuur doen denken aan onze Ministeriën,
al zijn de hoofden er van de Directeuren,
geen bestuurders zooals onze Ministers,
maar ambtenaren; de Algemeene Rekenka
mer vertoont groote overeenkomst met ons
gelijknamig lichaam, maar behandelt al
leen de uitgaven in Indië.
Buiten deze lichamen en instellingen be
staan er nog Gewestelijke en Plaatselijke
besturen, die onder verantwoordelijkheid
van het hoofdbestuur de regeerders zijn in
de deelen, waarin Nederlandsch-Indië ver
deeld ie. Zoo zijn er Gouvernementen, 3
in getal, n.l. Atjeh en Onderhoorigheden,
Sumatra's "Westkust en Celebes en Onder
hoorigheden. Aan het hoofd staat een gou
verneur. Verder zijn er 32 residentiën, die
min of meer met onze provinciën overeen
komen en aan welker hoofd een resident
staat. Java is verdeeld in 17 residentiën;
bovendien zijn er 15 in de z.g. Buitenbe
zittingen, waarvan 5 op Sumatra (buiten
het Gouvernement van Sumatra's West
kust), 2 op Borneo, en de overige omvatten
de kleinere eilanden. Verder zijn er nog
2 assistent-residentschappen: Billiton en
.Ned. Nieuw-Gninea.
Twee residentiën op Java wijken af van
de overige, n.l. Djokjokarta e.n Soerakarta,
de z.g. Vorstenlanden, die, wat de inland-
sche zaken betreft, bestuurd worden door
een Sultan of een Soesoehoenan; terwijl
het gezag, dat van de hooge regcering uit
gaat, vertegenwoordigd wordt door den
resident, die in de hoofdstad verblijf houdt-
De vorsten hebben meer schijn dan wer
kelijkheid van bestnursgezag.
De gewesten zijn verdeeld in afdeelingen,
die, al naar de belangrijkheid, bestuurd
worden door Assistent-Residenten, Contro
leurs van Binnenlandsch Bestuur, Admini
strateurs, Gezaghebbers, Posthouders.
Wij merken op, dat er straks sprake was
van 2 assistent-resiaentschappen, maar dia
zijn van anderen aard als de zooeven be
doelde. Die twee stonden rechtstreeks on
der den G.-G. of den Directeur van B.B.
de laatsbedoeldeü, die aan het hoofd van
een afdeeling staan, hebben den resident
of den Gouverneur tot onmiddellijkcn chef.
Het Hoofdbestuur in het gewestelijk be
stuur is opgedragen aan een Europeescb
ambtenaar, het lager bestuur aan de aan
zienlijken uit de inlandsche bevolking, want
er ia steeds rekening gehouden met den
eerbied, dien de Indiër heeft voor zijp
eigen hoofden.
Dc Europeeselie ambtenaren oefenen
hoogste burgerlijk en geldelijk beheer uit;
zijn hoofd der politie. Hun eerste plicht
is de zorg voor de inlandsche bevolking tO
eener zijde, en de uitroeiing der algemeen©,
verordeningen en binnende voorschriften;
alle ambtenaren in hun gewest staan onder
hun bevelen en zijn aan hen verantwoor
delijk.
Het hoofd van het Plaatselijk Bestuur
is een Europeesch ambtenaar die recht
streeks gezag uitoefent. Dat zijn op Java
assistent-residenten.
De hoogste inlandsche ambtenaren op.
Java zijn de regenten, die uit de aanzien
lijke, meestal oud-adellijke geslachten wor-.
den gekozen en zekere kenmerken van hun
waardigheid voeren, bijv. in den vorm en
de kleur van hun pajong (parasol). De re
genten hebben het onmiddellijk bestuur over
de inlandsche bevolking en het politietoe
zicht; zij zijn verantwoordelijk voor het na
komen van de verplichtingen,.die op de be
volking rusten. Naast den regent slaat de
patib, die zoo ongeveer onderregent is.
Het regentschap is verdeeld in districten
met een wedono aan het hoofd
Zoo'n district bestaat uit dessa's (dorpen)
met een dessahoofd, door de bevolking ge
kozen en bijgestaan door 4 dorpsgenooten cn
soms door een raad van oudsten.
Dc inrichting van dit inlandsch bestuur
is niet in alle deelen van Indië gelijk. Ons
was het te doen om een kort overzicht le
geven cn aan te tooncn, dat overal verschil
wordt gemaakt tusschen het Nederlandsch
cn het Inlandsch bestuur. Dat het Inlandsch
bestuur vooral in de lagere rangen zoo ver
schillend is, spreekt vanzelf voor hen, dio
weten en begrijpen hoe ontzaglijk uitgebreid
Nederlandsch-Indië is en van hoe verschil
lenden aard de bevolking is. Met deze fac-s
toren is rekening gehouden.
Dat vreemde Oosterlingen (Chincezen en
Arabieren") nog weer in eigen kring hun
eigen hoofden hebben, mag bekend veron
dersteld worden.
Wat wij tot nog toe schreven had in
hoofdzaak betrekking op het centraal be
stuur, dat uitgaat van het opperbestuur, dat
zijn hoogste vertegenwoordiging heeft in
den G.-G. Er is in den loop der jaren een
beweging ontslaan om geschikte cn onaf-»
hankelijke personen ook le doen deelnemen
aan dc behandeling van locale belangen.
Zoo ontstond de decentralisalie-wet van
1903. Behalve tot den Volksraad strekte de
decentralisatie zich uit tot de vorming ol
instelling van gemeenten; eerst natuurlijk
kwamen de groote plaatsen in aanmerking,
om een ecnigszins zelfstandig gemeente-
bestuur te krijgen; later werden ook klei-'
nere plaatsen tot gemeenten gepromoveerd.
liet is de vraag, of men in dezen niet
wat te ver is gegaan in zijn ijver, want het
verschil tusschen de hoofdplaatsen en de
kleinere gemeenten is le groot, om ze ook
maar cenigszins op gelijke lijn te stellen.
In de hoofdplaatsen gaat liet om groolere
belangen; men heeft er een plaatselijke
pers, waarin het leven zich afspiegelt; er
zijn een groot aantal personen, die geschikt
geacht mogen worden voor lid van don
Raad en waarbij de ernst voor de goede
behandeling der zaken voorzit.
in de kleinere plaatsen is dit geheel an
ders. Daar is niet een bezoldigde burge
meester mogelijk als voorzitter van den Ge-
meenteraad, omdat zijn traktement een on
evenredig groot gedeelte van het budget zou
cisehen. Daar is qualitale qua de assistent
resident voorzitter van den Raad en nu
hebben wij hiervoor al verklaard, dat het
ambtenarenstelsol zuiver hiërarchisch is in-,
gedeeld: alle ambtenaren zijn verantwoor
delijk aan en staan onder de bevelen van
de hoogeren.
Dc assistent-voorzitter heeft te denken
aan den resident, die voorzitter is van den
Gewestelijken Itaad en aan dezen Raad k
practisch aan den voorzitter is het toe
zicht opgedragen o a. over dc gemeentelijke
begrooting en over het financieel beheer. En
onder de Raadsleden zijn vrij wat ambte-t
naren in kleine gemeenten en dezen staan
onder den resident of den assistent-resident.
Is liet le verwonderen, dat zij. aan de
Raadsvergadering deelnemende, niet maar
zoo dadelijk hun ambtelijke verplichtingen
en zorgen van zich schudden. Daarbij komt,
dal de assistent-resident wel een opleiding
heeft ontvangen als ambtenaar B. B., maal;
dat deze opleiding hem heeft versterkt in
de meening, dat ondergeschikte ambtenaren
naar hem hebben te luisteren, en dat parti
culieren geen begrip van Regeeringszaken
hebben, terwijl hij zelf er toch in dien zin
ook geen ondervinding van heeft.
Merkwaardig is het, dat in het decentrali
satiebesluit verklaard wordt, dat liet Raads-.
lidmaatschap onvereenigbaar is met een be
trekking waaruit rekenplichtigheid aan den
Raad of ondergeschiktheid aan den Raads
voorzitter voortvloeit. En dat, terwijl ambte
naren toch vrijwel een kaste vormen.
De assistent-resident is als Raadsvoorzit
ter in een lastig geval. Hij kent zijn afhan
kelijkheid van den resident, die dubbel zwaar
weegt als de resident zijn plaatsgenoot is.
Hij is jaren lang onzelfstandig geweest en
moet nu plotseling zelfstandig zijn. Maar als
hij in zijn kwaliteit van Raadsvoorzitter bij
den G.-G. in beroep kwam tegen een besluit
of een weigering van den resident, dan
deze hoogere ambtenaar kan hem maken
en breken en naar elders verbannen, in den
zin van verplaatsen.
Wij zijn door een gelukkig toeval in de ge
legenheid het bovenstaande tc illuslreeren
met een concreet geval. Wij beschikken over
gegevens van de gemeente Pasoeroean.
Deze plaat9 telde bij de laatst gehouden
volkstelling 34.138 inw., waarvan 16.122
mannen, verdeeld als volgt: 303 Europeeers,
14.458 inlanders, 1150 Chineezen en 211
Arabieren en andere vreemde Oosterlingen,
De kiezerslijst van 1923 bevat 157 namen
n.l. 115 Europeanen, 35 inlanders cn 7 Chi
neezen. Yan die 115 Europeanen zijn 53
ambtenaren; van de 35 inlanders zijn 33 in
ambtelijke betrekking, zoodat van do 157
kiezers er 86 in ambtelijke betrekking zijn.
Ende ambtenaar staat onder bevel van
zijn chefII Overigens was Pasoeroean in
gunstige conditie, omdat een machinefabriek
en bet Proefstation van de Suiker-industrie
