li veneerile Schoenen.
No. 19531.
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 8 November.
Tweede Blad. Anno 1923,
BINNENLAND.
FEUILLETON.
GEMENGD NIEUWS.
UIT ONZE STAATSMACHINE.
De verkiezing voor de Tweede Kamer*
Mej. mr. E. van Dorp heeft ingediejd
teen voorstel van wet tot nadere regeling,
yan de verkiezing van leden van de Tweede
Kamer door de daartoe bevoegd verklaarde
kiezers en de toepassing op die verkiezing
tVan het stelsel van evenredige vertegenwoor
diging.
Blijkens de Memorie van Toelichting heeft
Be indiening ten doel een vergelijking uit
te lokken tusschen het daarin uitgewerkto
Stelsel van evenredige vertegenwoordiging
en het thans geldende. Mej. Van Dorp meent
dat haar regeling beter is dan do bestaande
in de erkenning van de beteekenis van het
kiezen. Kiesrecht vesvgt een band tusschen
den kiezer en den candidaat, waarbij de eer
ste vertrouwen schenkt, dat de laatste bij
hem heeft gewekt. De candidaatstelimg gaat
bij het voorgestelde 3telsel uit van veertig
kiezers, die met goedvinden van den can-
didaat een verklaring inleveren in het kies
district. Dat veertigtal wordt verwacht ook
.bij de nieuwe regeling gewoonlijk zijn oor
sprong te hebben in een tot een partij be-
hoorende kiesvereeniging; maar juist bij
deze krijgt zoo'n caudidaatstelling een ge
heel andere beteekenis. De candidaat wordt
niet voorgesteld aau hooger partijbestuur,
maar rechtstreeks aan de kiezers, en door
de bepaling, dat de candidaat slechts nog
candidaturen ia de andere kiesdistricten van
denzelfden kieskring mag aannemen, wordt
de goede verhouding tusschen kiezer en can
didaat hersteld. Of hij gekozen wordt, hangt
enkel af van het stemmehaantal, dat direct
of indirect op hem wordt uitgebracht of over
gedragen.
Om de beteekenis der voorgestelde ver-
tendering juist te beoordeelen, stelle men
zich de samenstelling der partij bij beide
stelsels voor oogen. Bij het bestaande stel
sel zijn de hoofdbesturen, die de partijlijsten
opmaken en zich natuurlijk op de eerste
plaatsen stellen, inderdaaïd eenige van her
kiezing en leiding verzekerde souvereine
machthebbers, wier betrekkelijke macht en
invloed afhangt van het aantal partijleden,
dat de kiezers hun toevoegen, zonder dat
dezen werkelijken invloed kunnen uitoefenen
op de personen dier leden.
Bij het nieuwe stelsel zullen ook die lei
ders zelf in een der 18 kieskringen gekozen
moeten worden en weder gelijkwaardige le
den der partij zijn, die, om leiders te kun
nen blijven, door de leden als zoodanig ge
kozen moeten worden.
Van hun persoonlijk standpunt beschouwd
zullen zij geen zoo vaste, maar werkelijk
hoogere stelling erlangen, indien zij èn het
vertrouwen van kiezers èn dat hunner partij
leden op hen persoonlijk uitgebrachte stem
men kunnen bewijzen.
De reusachtige cijfers, die in het proces
verbaal der verkiezingen achter hun mimen
zijn te vinden, bewijzen slechts het aantal:
hunner partijgenooten. Wilden zij bij het
tegenwoordige stelsel bewijs van persoonlijk
vertrouwen eriafagen, dan zouden zij een
voorstel moeten steunen, dat bij verwerping
van het bij dit ontwerp in overweging ge
gevens in aanmerking zoti kunnen komen,
om de rangorde der namen op de partij
lijsten bij loting te bepalen en de toeken
ning der aan de partij toegewezen zetels
nanrr^itp <te on de candidaten persoonlijk
Uitgebrachte stemmen.
aet technische deel van het voorstel vea>
jëipcht weinig bijzondere toelichting. Een
Verdceling der leden in 18 kieskringen, in
.We" j 5 te 6 vertegenwoordigers der kiezers
met toepassing van het beginsel van even
redige vertegenwoordiging gekozen worden,
past volkomen in het voorgedragen stelsel.
Dit aantal wordt dan behouden, dock do
indeeling des lands daarin behoeft wijziging,
welke na aanneming van het voorstel bij
nadere wet zal behooren te worden gemaakt.
Bij dit voorstel wordt de grootte van een
kieskring gelimiteerd tusschen c.a. 4 en
C.a 7 van 's lands bevolking. Rotterdam
kan dan onverdeeld blijven, doch Amster
dam moet worden verdeeld.
De verhooging van het aantal kiezers, dat
'een candidaat kan voordragen, tot 40, wordt
voorgesteld, omdat dit cijfer onder de wer
king der Kieswet 1896 geen aanleiding tot
bezwaar heeft gegeven. Het is onnoodig het
optreden van niet ernstige candidaten te
gemakkelijk to maken. Tegenwoordig wor
den de stembriefjes met twee- tot driehon-
Naar het Engtlsch, door BERTA RUCK.
(Nadruk verboden)).
62)
„Moes, moeder, <lit is mijn vrouw 1" En
zijn moeders stem: „Je vrouw?"
Zij zou rond kijken naar mij.
Ik 'huiverde even en wierp die voorstel
ling verre van mij. Dat was te kwellen-I 1
Ik moest niet denken aan Belle-mère. »n
plaats daarvan begon ik aan mijzelve te
denken, en wat heb voor imij zou beteeke-
nen, wanneer ik, om zoo te zeggen, mijn
tegenwoordig lot als schoondochter en aan
genomen kind van de Merediths zou ver
liezen.
Het zou beteekenen terugkeeren in de
wereld, om dio in het aangezicht te zien,
goedkoope pensio-.is en kantoormeisjes en
zoeken na-ar werk.
Waarschijnlijk is er op het oogenblik
werk genoeg te krijgen, werk van allerlei
soort. Munitie maken of kaartjes-knippen
aan den ingang van een lift, of brieven
rondbrengen.
Alles, wat ik deed, zou mij onuitspreke
lijk vervelend lijk** na alles, wat ik be
leefd had.
Toch was er één ding, dat ik niet doen
.Wou: ik zou liever een ■vrouwelijLc© loodgie
ter worden en de Test van mijn leven °be-
Bteden om terug te keeren tot verschillen
de baantjes dan nu met Reggie Penmore
♦rouwen.
><Nu"... Waarom „nq'-'.t Wel ómdat ifc
derd namen opgevuld, doch de kiezer wordt
verondersteld enkel de partijlijst te hebben
te zoeken, in welke "hij zich wil laten in-
deelen en slechts bij uitzondering den naam
van een bepaald persoon. In het voorge
dragen stelsel zal hij uit de bij loting op
het stembiljet in volgorde geplaatste namen
steeds zijn voorkeur hebben te zoeken.
Mocht de voorgedragen wijziging van het
verkiezingsstelsel van de Tweede Kamer
ingang vinden, dan zal hij voor de Prov.
Staten en Gemeenteraden wel moeten vol
gen. Het wordt echter onnoodig geacht die
wijzigingen reeds nu tc formuleeren.
Mr. H. P. Maichant over de gevolgen van de
verwerping der Vlootwet.
Voor de Vrijz.-Dem. Vereeniging, te Am
sterdam heeft gisteravond het Kamerlid, mr.
H. P. Marchant, gesproken over de gevolgen
van de verwerping van. de Vlootwet en over
de ministeriëele crisis.
Mr. Marchant noemde in den aanvang
van zijn rede de beantwoording van de
vraag Wat nu van groot gewicht voor do
V.-D. partij en wel omdat het parlementaire
stelsel de laatste jaren zoo ontzaglijk veel
in ons land bedorven heeft. Aan de V.-D. is
thans de taak om de praktijk van het parle
mentaire stelsel weer te brengen in 't rechte
6poor Spr. herinnerde er aan, dat, toen in
1S13 de onvergetelijke Bos belast was met
de formatie van een kabinet, deze de onder
handelingen in het openbaar gevoerd en do
desbetreffende brieven gepubliceerd heeft.
Hij was de eerste, die dit in 't openbaar deed
en helaas ook de laatste. Hoeveel waarde
zou het hebben gehad als in den zomer van
1922, toen Colijn de Zwitsersche bergen be
klom, de onderhandelingen van den kabi
netsformateur Ruys publiekelijk waren ge
voerd I De eerste eisch voor het herstel van
vertrouwen in het parlementaire stelsel is
dan ook de openbaarheid, publieke behande
ling van de publieke zaak.
Spreker verwees naar zijn publicaties over
de Regeeringscrisis in „De Tel.", en wilde
thans hier bewijzen, dat hij geenszins, ge
lijk ;,De Tijd" schreef, radeloos, althans zich
niet van die radeloosheid bewust is. Spr.
stelde deze vraag Moeten we de staatkun
dige groepeering van thans houden of met
anderen te zamen die veranderen Spr.
zeide er van overtuigd te zijn, dat bij nieuwe
verkiezingen de V.-D. in de Kamer vooruit
zouden gaan. Maar dat is thans niet het
voornaamste.
Aan de orde is allereerst de kabinetscrisis.
Haar voorgeschiedenis ging spr. na. De lei
der van een kabinet moet de drager zijn van
een program, betoogde spr. Maar dat was bij
den leider van het „zet-ministerie"-Ruys,
welks voornaamste kracht in zijn continuï
teit lag, niet het geval. De V.-D. Bond be
treurt geenszins het aftreden van het kabi
net, slechts dat het zoo laat geschied is. Van
enkele Ministers verheugt ons zelfs het heen
gaan bijzonder, aldus spr., en spr. zeide dit
niet om dien Ministers een trap na te geven,
maar uit vrees, dat zij nog eens op hun be
sluit mochten terugkomen. Ook het verdwij
nen van den appendix van het kabinet ver
heugde spr. zeer, nml. het nu noodzakelijk
heengaan van oud-Minister Van IJsselsteyn,
die belast was met de herziening van de be
zoldiging der ambetonaren.
Wat nu Bij de beantwoording van die
vraag kantte spr. zich allereerst onder ap
plaus tegen degenen, die om een soort Mus-
1 solini-regeering roepen. Nederland moge, be
spaard blijven voor 'n revolutionnaire bewe
ging om een Mussolini te krijgen en voor de
dan noodzakelijke nieuwe revolutionnaire
beweging om hem weer kwijt te raken. Neen,
we moeten een nieuwe parlementaire Re
geering krijgen. Maar hoe Colijn zeide
spr. zal spijt hebben van zijn advies om
Troelstra kabinetsformateur te maken Spijt,
omdat hij zijn advies als een onmogelijkheid
heeft bedoeld. Hij wilde naar voren schuiven
den man van November 1918, opdat men
later bij een eventueel optreden van een mi
nisterie-Troelstra zou zeggen Geef ons Co
lijn terug I Is iemand, die zulk een advies
geeft, een ernstig man Te heterogene be-
standdeelen zouden zulk een ministerie moe
ten steunen. Wijnkoop en mej. Van
Dorp, enz.
Wat de tegenwoordige coalitie betreft stel
de spr. Colijn de vraag, of Colijn enkele ja
ren geleden niet oordeelde, dat er een Andere
meerderheidsformatie moest zijn dan de coa-
gezien heb wat or gebeurt met jonge man
nen, die uit goedhartigheid getrouwd zijn.
Zij worden ongelukkig gemaakt, teleurge
steld, gedesillusionneerd, zooals ik vrijwel
zeker ben, dat kapitein Meredith (reeds)
gemaakt is door die 6Ïechte, ontrouwe
„Vivie''. En ik wil liever alleen ongeluk
kig zijn dan met een ongelukkigen man
twee in één huis, neen, dank je."
Ongelukkig zal ik mij in het eerst voelen
dat spreekt vanzelf.
Wat zal ik die Merediths missen! Belle-
mèro en Sir Richard
Hoe vreemd zal het mij lijken zooweel
voor hen geweest te zijn, zou intiem te zijn
geweest, hen ieder uur van don dag te
hebben gekend. Te zijn ingewijd in duizend
dwaze kleine familiegeheimpjes en praatjes
en dan ineens... niets meer voor hen te
zijn! Zoo iets als een dienstmeisje, dat
wij gehad hebben een aangenomen doch
ter, die vroeger bij ons was
Neen; ik weet zeker, dat Belle-mère al
tijd een beetje aan mij zal blijven denken,
als zij mij de misleiding van deze dagen
te Parijs kan vergeven. Misschien zal zij
eerst aan mij schrven, daarna zullen haar
brieven verminderen, steeds zeldzamer en
zeldzamer worden. Dan zal zij er nog aan
denken mij met Kerstmis een kaart te zen
den of zoo iets van dien aard.
O'hemel! Het is al heel drukkend ge
heel alleen gelaten te worden!
Ik was gewoon het grootste gedeelte van
mijn leven alleen door te brengen en het
kori mij niets schelen. Ik denk, dat deze
laatste weken tnij van streek gebracht
hebben en bedorven.
Welnu, ik moet maar weer wennen aten
de weelde van de gezelligheid.
litie ter rechterzijde en dat die vervangen
moest worden door een democratische meer-
derheidsgroepeering van rechts en links.
De Roomschen zijn de coalitie meer trouw
gebleven dan de Protestanten, betoogde spr.
aan de hand van feiten uit de Kamer. Den
9den Nov. '22 heeft Colijn in de Kamer (bij
de leger-debatteD) de stem van de 10 Room
schen tegen de Vlootwet voorbereid
Op 9 Nov. '22 was Colijn bezig het graf
te delven van Colijn van 26 Oct. 1923, toen
met het „tegen", „tegen", „tegen" Colijn
zachtjes in den kuil zakte en den dood vond.
Spr. ging na hetgeen in de Kamer bij de
behandeling van de Vlootwet geschied is
de heer De Savomiu lachman noemde in een
particulierten brief liet Kamervotum misse
lijk, maar spr. wilde op grond van een 23-
jarige ervaring wel verklaren, dat de verde
diging van de Vlootwet door de Regeering
het allermisselijksle is geweest, dat spr. ooit
beleefd had. Nu de Vlootwet verworpen is,
weet men aan de rechterzijde niets dan het
slechtste van de oppositie te vertellen. Doch
spr. protesteerde er legen, dat men ter rech
terzijde thans niets beter weet te doen dan
de oppositie voor te stellen als bestaande uit
slechte vaderlanders.
Thans het nieuwe kabinet.
Er moet nu, verklaarde spr. een meerder
heid zijn dat is voor de toekomst de eerste
eisch. En, ten tweede, moet die meerderheid
ook wat de militaire zaken betreft, een pro
gram hebben, waarop het vertrouwen van
het volk steunt. In de derde plaats moet het
zeker zijn, dat het nieuwe kabinet vasten
grond onder de voeten en afstand gedaan
heeft van het vasthouden aan een coalitie
ter rechterzijde. Samenwerking van alle de
mocraten, van welke afstamming ook, is de
eisch der Vrijz.-Dem. Maar geen gevaarlijke
proefnemingen I Erkent eerlijk, dat ge niet
meer samen kunt gaan: dat is de eisch,
welken de Vrijz.-Dem. de rechterzijde Uians
hebben te stellen. Een program van samen
werking der democraten is dan nader te for
muleeren. Het sluitend-maken van het bud
get blijft dan het eerst noodzakelijke er
moet bezuinigd worden allereerst op de uit
gaven, waar de volkskracht buiten staat. Er
moet op de militaire uitgaven in de eerste
plaats bezuinigd worden.
Bij het oplossen van het vraagstuk van
de kabinetsformatie moet men niet profitee-
ren van op het oogenblik juist gunstige om
standigheden. Goed en secuur, aldus eindig
de spr., moet een kabinet gevormd worden
op de door spr. geschetste grondslagen kan
dat niet gelukken, dan moeten de Vrijz.-Dem.
zich onthouden van medewerking zij, die
gelooven, haasten niet.
Het Vredespaleis in Den
Haag zal van Zaterdag 10 November a.s. af
tot nadere aankondiging voor publieke be
zichtiging gesloten zijn.
Bij drogisten te Rotte, r-
dara zijn hoeveelheden aspirine in beslag
genomen, omdat de verpakking, waarin zij
verkocht wordt, niet het handelsmerk mag
noemen, dat daarop voorkomt. Deze aspirine
Is uit België hier te lande ingevoerd.
De havenarbeider Aden H.
is gistermiddag bij werkzaamheden aan de
zuigbuis van deD graanelevator 18, liggende
in de Maashaven te Rotterdam, door de
gladheid gevallen en op een tien meter lager
gelegen bordes terechtgekomen. Met een ge
broken schedel en in bewusleloozen toe
stand is hij naar het ziekenhuis gebracht.
Aldaar is hij kort na aankomst overleden.
Eenige maanden geléden
kwamen bij de politie te Amsterdam klach
ten in van eenige bewoners van de Wete
ringschans en van den Overtoom, dat zij
door een dienstmeisje, dat slechts enkele
dagen bij hen in dienst was, bestolen waren.
De politie stelde een onderzoek in en juist
toen zij de verdachte op Het spoor was, werd
het 21-jarige meisje, in gezelschap van een
27-jarigen conslructiewerker, door de Rot-
terdamsche politie gearresteerd, daar zij al
daar eveneens van diefstal beschuldigd
waren.
Het bleek, dat de man, die getrouwd was,
een verhouding had aangeknoopt met het
Het is infcussohen bijnte vier uur gewor
den. Kapitein Meredith zal gauw hier zijn
en mij afhalen om te gaan theedrinken.
Het zal mij benieuwen of kapitein Me
redith dat kruisverhoor over wat zijn vrouw
had gezegd zal voortzetten vanmiddag.
Maar hij deed het niet.
Hij zei alleen op opgewekten toon, toen
hij mij op het bepaalde uur kwam halen
„Ik ben juist klaar met den brief aan ïnijn
zaakwaarnemers; het is de langste brtef,
dien ik ooit in mijn leven heb geschreven,
of dien ik ooit schrijven zal, hoop ik. Heeft
u ook zoo'n hekel aan .brieven-schrijven,
Juffrouw Whitelaüds? En nu denk ik, dat
u genoeg hebt van mijn familiezaken... Wij
zullen dat onderwerp op het oogenblik
maar eens laten rusten, vindt u niet?"
Dat deden wij>
Wij wandelden de Champ Elysées In.
En plotseling liepen wij net zoo gemakke
lijk en natuurlijk te praten of hij een jong-
mensch was, door zijn ouders aan mij ge
presenteerd, en ik een jong meisje, dat
door zijn moeder te Parij9 werd gechape
ronneerd. Wij lachten samen bij „Guig-
nol", de Fransche vertaling van Punch-
and-Judy of poppenkast), waar alle Fran
sche kinderen dol op zijnwij keken naaT
de oude vrouw met den zwarten schouder
mantel, die ballons verkocht van alle mo
gelijke kleuren. Zij was hier ook al in vre
destijd. Ma^r zij had nu een nieuw stuk
speelgoed te koop, namaak-Zeppelins, die
lang en licht en met vroolijke kleuren
eweéfden boven de hoofden der spelende
kinderen. Zij liet ook medailles zien van'
den afgod van Frankrijk- den vijf-en-ze
ventig-jarige.
Wij dronken thee Jnet tong belden Id een
dienstmeisje. Een klein bedrag aan geld,
dat de man had, was spoedig verteerd. Het
meisje verhuurde zich toen bij verschillende
families te Rotterdam, Den Haag en Am
sterdam, waar zij telkens enkele dagen in
dienst bleef. Zij keek eens goed rond wat er
mee te nemen viel en sprak dan met haar
handlanger af, tijdens de afwezigheid van
de huisgenooten den buit te komen halen.
Het tweetal heeft op die manier een groot
aantal zilveren lepels en messen, gouden
armbanden en horloges, alsmede kleeding-
stukken ontvreemd. Na haar slag te hebben
gedaan, maakte het meisje zich met haar
medeplichtige uit de voeten.
Beiden hebben bekend de gesignaleerde
misdrijven te hebben gepleegd. Eerst zullen
zij te Rotterdam terechtstaan, dan zullen zij
zich voor de Haagsche rechtbank hebben te
verantwoorden en Un slotte zal het tweetal
met de Amsterdamsche rechters kennis
-maken.
Gisteravond is brand ont-
staan in den sigarenwinkel van den heer E.
Swaaleb. Oude Brugsteeg 4 te Amsterdam.
Kort nadat de winkelier de zaak had ver
laten, is de brand begonnen, die het pand
over alle verdiepingen aantastte. Toen de
brandweer kwam stond het huis in lichte
laaie; het is geheel uitgebrand. Boven den
winkel woonden alleen de bejaarde ouders
van den winkelier, die niet thuis waren. Het
grootste gedeelte van het huis was onbe
woond.
De oorzaak van den brand is niet bekend.
Een kamerverhuurster van
de Prinsengracht te Amsterdam wordt ver
dacht, ten nadeele van een heer, die bij
haar op kamers is geweest en die in Mei
plotseling in een inrichting voor zenuw
lijders moest worden opgenomen, een aantal
goederen, mitsgaders effecten,,tot een be
drag van 7000 te 8000 gulden te hebben ge
stolen. Zij is, met een „kennis" die er ook
van schijnt te weten, ter beschikking van
de justitie gesteld.
Te Grootebroek, bij Enk-
huizen, zijn gistermiddag vier woonhuizen,
vormende een blok en behoorende aan D.
Essen, geheel afgebrand. De perceelen wa
ren bewoond door de gezinnen van den
eigenaar, van de weduwe P Essen en twee
families Haakman. Ook de inboedels zijn
verloren gegaan. De oorzaak is onbekend.
Alles was verzekerd.
Bij Tilburg had gister-
middag, nl. te Vlijmen, een zeer ernstig
tramongeluk plaats. Een ongeveer dertig
wagons lange veelram, rijdende van 's-Her-
togenbosch naar Waalwijk, is to Vlijmen, ten
gevolge van verkeerden wisselsland in volle
vaart op eenige stilstaande wagons gereden.
Deze wagons werden uit de rails gelicht en
voortgeduwd tegen een woning, waarvan de
geheele voorgevel vernield werd. De wagons
kwamen in de woonkamer terecht. Geluk
kig was echter op dat oogenblik niemand in
de woning aanwezig. Ten gevolge der bot
sing is de geheele tram uit de rails gereden
en als een kaartenhuis in elkaar geschoven.
Verschillende wagons slaan zelfs op elkan
der. De materieele schade is zeer groot.
Een 15-jarige jongen, die op een dpr achter
balkons stond, kreeg een gecompliceerde
armbreuk en werd door den heer Blijden-
steijn, die toevallig ter plaatse was, per
auto naar het ziekenhuis alhier vervoerd.
Dokter Weijers, uit Vlijmen, verleende de
eerste geneeskundige hulp. Een politie-on-
derzoek wordt ingesteld om vast te stellen
in hoeverre het ongeluk aan baldadigheid
te wijten is.
Gisterochtend is de wo
ning van J. van Hemert, te Nieuwaal geheel
afgebrand. Er is niets gered. Alles verze
kerd. Oorzaak tot heden onbekend.
Naar het „Hb 1." verneem t,
is bij het bestuur van de Kon. Vereeniging
„Het Roode Kruis" het plan in overweging,
een trein met levensmiddelen te zenden
naar Duitschland. Jhr. O. J. Quarles van
Ufford, een der secretarissen van het be
stuur, zal zich naar Berlijn begeven om
met den Rijksminister voor de Voedselvoor
ziening overleg te plegen omtrent dat deel
van het Duitsche Rijk, waarheen de trein
het best zou kunnen worden gedirigeerd,
daar het voornemen bestaat om de hulp
patisserie, waar men vork en bord van do
toonbank neemt en heerlijke sandwiches
en roomsoezen kiest voordat men op zijn
plaats gaat zitten. Een kapitein Meredith
praatte met mij alsof wij „geen comedie
meer speelden." Wij praatten ©n praatten
maar door... Niet direct over den oorlog;
hij scheen dien oorlog te vermijden met
zijn geluid van geweervuur, zijn tragedie
ei comedie, zijn vuilheid en pracht, dat
het glimlachend stoïcisme van Parijs m
oorlogstijd verre te boven ging.
Ik trachtte een paar vragen in 't mid
den te brengen over een onderwerp, dat
mij natuurlijk interesseerde; het opblazen
van de mijn, waardoor hij bijna gedood was
geworden, zijn bevrijding en wat er toen
precies gebeurd was.
Maar op dat punt bewaarde hij een ter
gend stilzwijgen, zooals maünen zoo vaak
doen over dingen, waarvan vrouwen gTaag
wat willen weten. Hij mompelde zoo iets
als „Geluk" en „Mijn verdienste vol
strekt niet; de subaltern en en „Het
eersle, wat ik besefte, was, dat ik blij was
niet in mijn rug gewond te zijn, ik heb el-
ïijd gehoopt, dat dat nooit gebeurde."
Zelfs uit die kleinigheden, zelfs uit zijn
geretireerde uitlatingen, scheen, ik een
schaduw op te vangen van een anderen
kapitein Meredith, dien ik nog niet gezien
had en ook nooit zien zou. Dit was de ka
pitein Meredith, bekend bij zijn eigen of
ficierstafel. De man, die, zoools Philippa
Traoey mij verteld had, geadoreerd werd
door zijn manschappen.
Hij had mij vandaag een massa vragen
gr-daan, maar hij scheen geen enkele van
mijn vragen te willen beantwoorden. Ten
min3to met omtrent de gebeurtenissen.
voor de verschillende deelen van Duitsche
land aan onderscheidene landen toe te wij-i
zen, zooals met de sleunverleening aan
Rusland is geschied.
Ontdekker: „Ja, mijn vrouw,
heeft tien jaar slechts een blank gezicht
gezien, het mijne."
Jonge dame (sympathiek): „Vreeselijkl"-
Accijns op bier en invoerrecht op bier en
theo.
(Nadruk verboden).
Den loden October is een wetsontwerp
ingediend tot verhooging van den accijns
op bier en van het invoerrecht op bier en
thee en in de afdeelingen is dit wetsvoorstel
al onderzocht, ondanks do crisis.
Het spreekt haast vanzelf, dat de nood
van de schatkist aanleiding wordt genoemd
voor de indiening van dit wetsontwerp. En
dat zal ook wel het geval wezen, al zijn er
velen, die altijd een beetje huiverig zijn,
als weer een voorstel verschijnt tot herzie
ning, d.i. verhooging, van invoerrecht.
Maar denkelijk hebben wij hier te doen
met de uitvoering van een zin in do Troon
rede, waarbij wijziging van bestaande be
lastingen en heffingen en invoering vaD
nieuwe in uitzicht werden gesteld.
De accijns op bier, die tegenwoordig on
geveer 2Yj cent per Liter bedraagt, zal, vol
gens het wetsontwerp, tot 7 cent worden
opgevoerd. De Minister die natuurlijk
geen bierhuishouder is meent, dat de
bierprijs in koffiehuizen daardoor niet be
langrijk behoeft te stijgen. Toch laat hij
niet onduidelijk doorschemeren, dat het niet
onmogelijk is, dat de toeneming van het.
biergebruik tot staan komt. Maar dan zelfs,
zou de accijnsvcrhooging .nog ongeveer 6
millioen opbrengeD.
Verder wil de Minister het invoerrecht
op bier, dat nu 7 gld. per hectoliter be
draagt, brengen op 12 gld. per H.L. en dat
van thee doen stijgen van 26 gld. op 100
gld. per 100 K.G.
Van d* verhooging van den bieraccijns
verwacht de Minister, zooals wij reeds zei
den, 6 millioen; van de verhooging van het
invoerrecht op bier 75.000 gld. en van dat
op thee 7 millioen, zoodat, als het wets
ontwerp wet wordt, er een hoogere op
brengst door wordt verwacht van 13.075.000
gld. Natuurlijk tracht de Minister van Fi
nanciën het voorstel in de Memorie van
Toelichting aannemelijk te maken, en naast
de noodzakelijkheid van de verhooging der
Staatsinkomsten ook de billijkheid van de
nu voorgestelde maatregelen te betoogen.
Of hij daarin nu bijzonder gelukkig is, is
een a ader© vraag. Zoo lezen wij bijv. dit
zinnetje:
Dot déb 'voorgestelden maatregel zal de
groote ongelijkheid in belasting tusschen
het gedistilleerd en het bier, althans eeniger-
mate worden verminderd.
Dè sterke verhooging van den accijns op
gedistilleerd is ongetwijfeld ingevoerd met
de bedoeling de schatkist te stijven, maar
er ziJa er toch altijd nog, die meencn, dat
verh«Dgiüg van den gedistilleerd-accijns cën
middel is tot drankbestrijding. Men heoft
zelfs een voorloopig goedkeurend knikje ge
geven aan hen, die den borrel lieten Btaan,
maar dien vervingen door een biertje, al
kan men ook „boven zijn bier" zijn. Maar
nu koTQt de Minister met een plan, om den
jenevoraccijns en den bieraccijns wat beter
met elkaar in overeenstemming te brengen.
Moet dat nu bierbestrijding of jeneverbe-
voorrechting heeten
Laat ons aannemen, dat het beteekent
ook het bier, als alcohol bevattend, tegen
te gaan; maar dan zitten wij weer wat met
de vreugde van den Minister, dat hij 6 mil
lioen gevonden heeft. En dan doet een an
dere zin in de Memorie van Toelichting nog
vreemder aan, n.L deze:
Door tegelijkertijd een hooger belasting
te vorderen zoowel van bier als van thee,
stelt de ondergetcekendo zich voor te be
vorderen, dat de nieuw op te leggen lasten
gelijkmatiger zullen drukken op dc bevol
king der verschillende deelen van het land,
dan het geval zou zijn, indien slechts een
dier artikelen werd belast.
De hoogere belasting (invoerrecht) op
thee wordt dus voorgesteld als een middel
om ook de niet-bierdrinkers te belasten en
plaatsen en zaken, dio hij schijnt samoo
te vatten in een vage, achterwaartsoho be
weging van zijn donkeren kop en de twee
beteekenisvolle woorden: „Daar ginos".
Ik herinner mij, dat hij zei„Men kan
haast niet gelooven, als men hier terug
is..." met e©n blik om zich heen in de pa
tisserie met de uitgezochte waren,
glimlachende kellnerinnon, do bloemen en
keurige omgeving, „waar men pas van
daan komt, daar ginds."
Ik deed maar geen vragen meer daar
omtrent.
Maar hij vertelde mij een massa andere
dingen; zijn tijd in Indië, zijn schooltijd.
Wij praatten over boeken.
O j'a, ik weet wel, de meeste mensolicn
zeggen, dat jonge militairen van zijn slag
rooit lezen ©n dat zij nergens anders over
denken dan over polo en rennen.
Misschien zou kapitein Meredith „niet
alledaagsch genoeg voor een soldaat" go-
noemd worden door de soort van jpenscheii,
die nog vasthouden aan dat dwaze, ouder
wetsere denkbeeld 1 Wij praatten ook over
dat soort, den anti-militarist, den persoon,
die Eet leger als een pest beschouwt in
tijd van vrede en een schandaal in oor
logstijd.
(Ik merkte weer op welk een „opwek
kende" ladh kapitein Meredith heeft).
Toen kwam bet gesprek op vroolijkcr on
derwerpen: zwemmen, tennissen en dan
sen de nieuwe liederen Sn het paleis
Kiplings artikelen; „De eerste honderd
duizend", dat ik nog niet gelezen heb; de
grappen in de „Punch" van deze week.
(Wordt vervolgd).
