1 AGENDA VAN DE WEEK.
BUITENLAND.
f[ Donderdag.
„Jeruël" (Groenestccg 10) Samenkomst.
6 uur.
Leger 'des Beils: Bijzondere samenkomst.
B uur.
iVolkBhuisCursus kinderverzorging. Kwar
tier over 8 uur..
Wijkgebouw „Geloof, Hoop, Liefde";
Lozing. Halfaebt.
Oegstgeest. School met den Bijbel,
Pooge-MorscliUnierede, Halfachfc*
Vrijdag.
„De Lakenhal": Opening Japansche ten
toonstelling afd. Leiden Cenlr. Ned. Comité
„Ramp Japan 1923". 2 uur.
Nulszaal Alg. vergadering afd. Leiden
Alliance franraise. 8 uur.
Hutszaal: Voordrachtavond. 8 uur.?
„Phc4je": Broeder De Jong. Kwartier
Toor 8 uur.
Zaterdag.
Volksgebouw: Feestelijke openiDg nieuw
feorestaureerde concertzaal. 8 uur.
Zondag.
„Jeruël" (Groeoesteeg 16): Zondags
school. Halléén. Samenkomst. Hallnegen.
Schouwburg: Prinsesse-Tooneel„Meneer
flretonneau." 3 uur.
Dagelijks:
„Apollo-tbeater'-, Oranjegracht 4042:
Voorstellingen te 8 uur.
's Woensdags en Zaterdags mafcinóes fce
en te 6 uur.
„Casino-bioscoop'4» Hoogewoerd: Voor
stellingen te 8 uur.
.Woensdag- en Zaterdagnamiddag van J
tot 4 uur kinder- en familie-matinéo.
„Luxor-Thealer", StationswegBioscoop- en
Variété-voorstellingen. Dagelijks te 8 uur.
'a Woensdags en 's Zaterdags matinée te
I uur.
Bazaar ten vodrdeele van de wijkverple
ging van den Protestantenbond te Leiden in
het Nutsgcbouw op 16, 17 en 18 October.
Van 10 tot 12, 2 tot 5 cn 7 tot 10 uur.
Conferentie Stadsevangelisatie „Jeruël"
(Middelstegracht 3) 15, 16 en 17 October.
Missie-tentoonstelling in de Siadszaal.
Van Donderdagavond 11 October tot en met
Dinsdagmiddag. Van 10 uur tot halléén van
halfdrie tot 5 uur en van halfacht tot 10 uur
op werkdagen. Zondag van halftwee tot half
drie van 4 tot 6 uur en van 8 lot 10 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 8 tot en met
Zondag 14 October waargenomen door de
apotheek van den heer H. J. M. Proot,
Maarsmanssteeg 17, telef. 435.
De apotheek ran „Hulp der Mensch-
beid", Hooigracht 48 is altijd geopend, doch
ftlleen voor leden van dat Ziekenfonds.
RECLAME.
J\v OMMEREN.1
IOns aanbod een proefwasch i
voor halven prijs fe behandelen |i
blijft neg sfeeds van kracM K
2022.
LEIDSCHE SCHOUWBURG.
Gunden jnbilcnm Esther de Boervan Rijk.
„De Woekeraarster",
drama in 3 bedrijven
van A. Defresne.
Terwijl de regen üisteren neersijpelde in
eentonig druppel-gclik, af en toe zelfs over
ging in een frisch builje, zoodat aan den
Schouwburg de vlaggen, die aangaven, dat
cr iets büzonders stond te gebeuren, droevig
bogen onder haar waterlast en daarvan
trachtten te loozen, verzamelden daarbin
nen de elementen Irotseerend met regen
jas parapluie, etc. zich Leiden's inwoners
voor zoover deze hun hulde wilden brengen
aan mevr. Esther de Boer—van Rijk ter ge
legenheid van haar 50-jarig, dus gouden,
looneeljubileum. En gelukkig was hun aan
tal groot, zoodat de schouwburg uitstekend
was bezet. Natuurlijk met uitzondering
van de loges, die datzelfde akelig greinzende
donkere gat vertoonden, waaraan we zoo
langzamerhand gewend zijn, maar dat altijd
nog onaangenaam hol aandoet. Maar, never
mind, do stemming der aanwezigen was en
bleef warm en daarvan heeft de jubilaresso
zich kunnen overtuigen.
Direct bij haar eeiste optreden toch knet
terde het applaus door de zaal en dat her
haalde zich na elk bedrijf om te culminee-
ren bij de huldiging, die na alloop plaats
had. Toen trad prof. mr. E. M. Meyers naar
voren om namens schouwburgbestuur en
Leiden's burgerij Esther de Boervan Kijk
te danken voor het kunstgenot, zoo ruim
schoots door haar geschonken. Nadat direct
een keurige bloemenmand voor de jubila-
resse was neergezet, wees spr. er op, hoe zij
60 jaar trouw het tooneol had gediend in
alle stadia, die liet loonccl in dat tijdsver
loop heeft doorloopen. fn den smaak van
het publiek is heel wat veranderd. Was des
tijds nog zoo n halve dierentuin noodig om
de belangstelling te wekken, nu behoeft dat
niet meer. Nu kunnen stuk en spel het al
leen wel af en veel hebt u, aldus spr., daar
toe bijgedragen. Er zijn vele goede tooneel-
spclers en speelsters in ons land, maar twee
zijn er bij uilslek populair Louis en Esther.
Deze voornaam-fainiliarilcit spreekt voor
zich zelf.
U weet zoo keurig uit le beelden hel zui-
jer Hollandsche type, zoowel van goede als
slechte zijde, voorbeelden uit het dagelijk-
scbe leven, hel echle, dat het meest bevalt
en dal hebt u 50 jaar lang gegeven.
Spr. weet, dal do jubilaresse niet van ju
belen houdt. Haar, die de last heeft van da
beroemdheid, nJ. gekend te worden zonder
zelf te kennen, heeft hij eens, toen hij toe
vallig met haar en andere spelers in één
coupé reisde, hooren zeggen „moeien we
nu al weer jubileeren Maar spr. hoopt en
vertrouwt, dal de jubilaresse geen tegenzin
zal hebben in dit zeldzaam herdenkingsfeest
Las lig is het geweest, een passend, ge
schenk te vinden. Voor 150 jaar werd hier
een tooneelspeler een leunstoel gegeven om
naar den schouwburg gereden te worden,
ruaar dit is niels voor utoen is gedacht
aan een modern badcosluum, aan een che
que op den Tost- en Chaosdiensl, maar ten
slotte is bestolen al is het dan niet een
penning als te Amsterdam lot een pen-
rung en spr. overhandigde een etui met in
houd.
Met daverend applaus werd deze hulde
onderstreept evenals de bloemenhulde na
mens het Leidsch Studentencorps door den
heer Carp overhandigd, die de hoop uitsprak,
dat de bloemen zouden verwelken de
Jinten een blijvende symbool zouden blij
ven van de erkenning van het groot talent
der jubilaresse.
De muziek, die niet ontbreken mocht,
speelde het „Lang zal ze leven'' en mevr.
De Boer dankle met gebaren. Zij was, zij
gaf het door teekenen le kennen, le zeer ge
roerd om te spreken. Hel tengere, bescheiden
vrouwtje met het zoo sprekend profiel, als
voorwerp van zooveel hulde en waardeering
het was haar te veel.
Jubelen zonder stuk is een onbestaanbaar
heid. Dat moet er zijn en dan speciaal een
sluk, waarin de hij of zij, die jubileert, alle
gelegenheid heeft, om zijn.of haar talenten
op z'n best le kunnen doen uitkomen. Zoo'n
speelstuk heeft toen Horman Heijermans
niet tijdig genoeg gereed kon zijn met het
door hem aan „KDiertje" beloofde nieuwe
werk Defresne voor baar geschreven, 't Is
een volslagen gelegenheidsstuk, met vrijwel
.alle feilen daarvan, maar dat aan bovenge-
noemden eisch voldoet, en dus als zoodanig
geschikt mag worden gwordeeld. Verder moet
men niet gaan en meer moet men er niet
van vragen; ook niet, als men rekening heelt
gehouden met wat de auteur als een oratio
'pro domo zijn geesteskind meegeeft in een
soort verontschuldiging.
Als woekeraarster, niel uit zucht naar ge
win, maar als een soort wraak op de mensch-
heid voor verderving van haar jeugd en haar
leven, echler niet een waanzinnige liefde
voor haar dochter, waarvoor zij alles opoffert
haar geheel bijeengewoekerd kapitaal, om
ten slotte die dochter te redden, wanneer deze
liet slacblolfer dreigt le worden van een paar
geldwolven uit een onweerstaanbare drang
naar vrijheid, naar weg-zijn uit het milieu
van haar moeder, die haar niet wil cn kan
afslaan, heeft Esther de Boervan Rijk ge
woekerd met haar groote, scherpe uilbeel-
dingsgaven op velerlei terrein; wraalc, liefde,
opstandigheid des gemoeds m ook sülle be
rusting cn overgave. At wist zij alle nuan-
cceringen over het voetlicht te brengen niet
haar zoo bij uitstek aile gevoelens weerspie
gelend gelaat met de sprekende oogen. Hoe
goed volgehouden dat sleeppnde loopen, leu
nend op een slok, dat verbijlen van pijn, dat
zich niet willen buigen, hoe ragfijn geschetst,
dat kalme afsterven, na het afscheid van
haar nu door haar zelf tot verlrek aangezette
dochter, nog voor haar bereikt de boodschap,
dat het gesticht voor haar geen plaats had.
Psychologisch trouwens is de inhoud sterk,
al zouden we de verwerking in velerlei op
zicht anders hebben gewenscht.
De mede-spelenden, vijf in getal, hebben
alles gedaan, wat in hun vermogen lag, om
de jubilaresse zoo goed mogelijk te steunen
en haar te doen uitkomen op volle kracht.
Sophie de Vries—de Boer, de dochter der ju
bilaresse, speelde na jaren van het tooneel
zich te hebben teruggetrokken, op verlangen
van haar moeder de dochter cn zij deed dat
met knap tegenspel. Jacq, de Haas, Folkert
Kramer liadden wel eens dal bekende tikje
te-veel.
Na afloop bleken de hemelsluizen nog al
tijd geopend en moest opnieuw Pluvius wor
den weerstaan. Wc deden het met genoegen
want het jubileum in Leiden van Kniertje
was goed geweest.
SCHEEP" "I JDINGEN.
KON. NED. ST3 MU.
VESTA 10-10 v. Rott n. Lissabon.
HOLLAND-AMERIKA LIJN.
DOCHKATB1NE 7-10 v. Astoria.
HOLL. BRITSCH-1NDIE LIJN.
KOUDEKERK thuier. 0-10 v. Colombo.
HOLLAND OOSÏ-AZ1E LIJN.
SALEIER pass. 10-10 Brunsbuttel.
ROTTERD. LLOÏD.
DELI uitr. pass. 10-10 Perim.
GAKOKT thuisr. 10-10 to Marseille.
STOOMVAART MIJ. „OCEAAN".
AGAPENOR 8-10 v. Hongkong.
BOOMBERG 10-10 v. Archangel te Londen
DURAZZO 7-10 v. Malta n. Sagrcs.
EElf 9-10 v. Neulahrwasser n. Tornea.
FOLKERDINA 8-10 v. Rudkjobing te Hol-
tcaau.
FLENSBURG 8-9 v. Rott. te Falmonth.
GAASTERLAND 9-10 v. Rott. te Grange
mouth.
HONTESTROOM pass. 9 10 Lizard.
LEONORA 8-10 v. Barceloua to Malta.
NAJADE AIO v. Rudkjobiug te Holtenau.
NOORDKAAP 9-10 v. Delfzijl te Gravesend
SPAARNESÏROOM 7-9 v. Belfast to Car
diff.
S1LVANUS 7-10 v. Thamcshaven n. Huil.
ST. JANSLAND 8-10 v. Sluiskil te Shields.
WITTE ZEE 9-10 v. Nordenham te Im-
mingham.
WASSENAAR pass. 9-10 Lodingen.
WINSUM 9-10 v. Barry to Providence".
WAALSTROOM 9-10 v. Rott. te Immingh'.
IJSELMONDE 9-10 v.d. Tyne n. Soinas.
IJSSEL 9-10 v. Burnt-Island n. Etugsund.
ZUID-HOLLAND 9-10 v. Hamburg n. Huil
433e NED. STAATSLOTERIJ.
Trekking van Donderdag It October.-
Fe Klasse 12e Llist. u
Hooge prijzen:
2373 2823 elk 1500.
4352 10743 elk 1000.
433 1943 4199 16453 16699 elk ƒ400.
19061 22735 elk ƒ200.
73 367 2557 2813 3698 5261 5594 6756 7504
7516 18907 21286 21674 elk 1C-0.
i Prlizcn van 78; L» so
41 108 203 220 232 322 344
410
475 534 546 580 696 791 904
1127 1183 1264 1437 1521 1602 1606
1672 1713 1754 17S0 2260 2360 2737
2905 2997 3006 3013 3103 3338 3448
3487 3532 3895 3963 4017 4043 4125
4205 4227 4229 4249 4359 4471 4595
4740
4821 5007 5090 5141 5178 5283 5471
5614 5675 5759 5822 5825 5848 5951
6140 6215 6321 6466 6471 6587 6688
6692 6962 7187 7341 7361 7376 7597
7963 8042 8066 8260 «381
8407 8464 «686 8867 8S69 8953 9038
9078 9187 9302 9794 9966 9967 10163
10226 10237 10312 10427 10509 10525 10676
10879
10934 11066 11134 11263 11270 11403 11682
11689 11770 11777 11808 11832 12184 12277
12593 12601 12619 12698 12728 12838 12971
12979 13U75 13109 13128 13244 13120 13432
13521 13802 13810 13961 13990 14018 14148
14287 14302 14324 14397 14434 14465 14499
14566 14580 14911 15043 15065 15161 15253
15319 15394 15520 15604 15627 15791 15812
15903 15929 1C028 16180 16315 16363 16365
16437 16517 16603 16605 16617 16683 16744
16907 17043 17197 17243 17313 17445 17510
17564 17587 17732 17752 17785 17879 17885
18286 18329 1S336 18380 18-15-1 1S497 18720
18736 18737 18752 18843 19010 19203 19289
19416 19498 19595 19600 19693 19740 19992
20147 20173 20191 20440 20700 20719 20S11
20S91 20993 21107 21122 21175 21232 21260
21284 21313 21325 21360 21416 21511 21577
21857 21901 21959 22033 22050 22115 22299
22311 22361 22410 22462 22470 22475 2249b
22576 22C08 22619 22936
NIETEN:
148 156 172 187 188 213 228
266
301 305 317 351 362 418 430
491 532 556 634 641 652 675
724 802 872 890 894 895 917
919 967 1003 1006 1007 1014 1067
1069 1074 1101
1105 1233 1288 1294 1314 1356 1370
1447 1473 1518 1545 1579 1658 1745
1795 1800 1865 1901 1918 1961 1964
1977
1990 1991 2065 2141 2176 2239 2245
2248 2254 2465 2469 2474 2487 2492
2517 2565 2688 2721 2744 2S0S 2945
2972 2973 2985 3081 3033 3098 3100
3163 3213 3315 3419 3424 3511 3538
3722 3839 3886 3900 3906 3911 3950
4018 4046 4078 4084 4094 4161 4178
4235 4265 4331 4333 4345 4364 4416
4414 4454 44S8 4518 4536 4570 4634
4654 4682 4729 4792 4840 4862 4889
4920 5052 5081 5149 5253 5281 5290
5301 5305 5306 5314 5317 5324 5418
5 GO 5451 5509 5571 5579 5537 5598
51)36 56S7 5692 5797 5829 5811 5S77
5878 5023 6151 6181 6203 6225 6292
6352 6417 6419 6443 6455 6461 6467
6469 6490 6497 6529 6560 6617 6707
6737 6865 6832 7021 7125 7197 7239
7249 7258 7300 7330 7367 7382 7409
7479 71S2 7529 75VO 7591 7553 7600
7632 7764 7T71 7789 7814 7825 7914
7950 8108 8140 8187 8279 8292 8411
8-159 8508 8533 8552 8553 8558 8575
8557 8620 8642 8714 8784 8S40 8873
8942 8974 9163 9193 9217 9252 9374
9421 9445 9492 9526 954.3 9515 9559
9570 9597 9605 9667 9688 9697 9702
9S14 9829 9839 9898 5982 9983 9999
10116 10124 10179 10193 10194 10212 10213
10246 10259 10397 10483 10507 10609 10671
10684 10735 10768 10769 10805 10S48 10S49
10893 10960 11006 11058 110S4 11087 1I09Ó
11138 11148 11156 11241 11242 11313 11329
11379 11434 11447 11489 115(15 11508 11509
11510 11515 11568 11575 11594 11653 11662
11678 11680 11695 11709 11740 11790 11796
11834 11901 41904 11947 11985 12012 12028
12101 12198 12240 12269 12281 12289 12292
12297 12307 12338 12391 12423 12501 12512
12563 12572 12578 12598 12704 12719 12727
12754 12775 12790 12807 12817 12824 12972
12982 13002 13024 13046 13098 13111 13179
13181 13200 13233 13270 13285 13365 13424
13450 13487 13497 13501 13554 13569 13573
13582 13608 13617 13618 13642 1367S 13692
13700 13751 13800 13807 13818 13853 13896
13932 13949 13975 13976 13992 13993 14001
14036 14067 140S1 14106 14124 14135 14166
14222 14265 14306 14331 14336 143S5 14386
14390 14439 14518 14522 14537 14541 14621
14669 14691 14692 14704 14706 14709 14728
14730 14773 14790 14809 14847 14941 14917
14954 15013 15027 15073 15U7S 15080 15103
15169 15190 15196 15251 15256 15288 15383
15437 15459 15545 15612 15637 15675 15693
15745 15785 15792 15S65 15S74 15917 15922
15939 15959 16001 16041 16098 16146 16148
16209 16232 16270 162SS 16289 16425 16435
16511 16520 16527 16537 16595 16606
16615 16626 16639 16659 16672 16737 16750
16758 16788 16791 16S15 16833 16S67 16911
16991 16996 17014 17100 17105 17121 17168
17175 172S9 17330 17354 17434 17478 174S2
17483 17569 17577 17588 17599 17603 17631
17678 17685 17726 17749 17803 17805 17833
17872
17874 11899 17925 17933 17954 17964 1S002
16024 18673 18075 18127 18147 18157 1S1S6
18194 18202 18210 18240 18258 18260 18267-
1S287 18291 18308 18355 18418 18490 18544
1S553 18616 18642 1S711 18715 18724 18744
18758 18769 18789 18832 18841 18869 1S8S2
18902 18927 18930 18972 19047 19075 19091
19190 19197 19210 19229 19237 19244 19250
19292
19300 19338 19394 19450 19452 19488 19517
19619 19700 19722 19763 19790 19793 19S34
19S42 19849 19892 19898 19909 19914 19935
19957
19964 19979 19988 19996 20008 20014 20020
20032 20092 20095 20176 20177 20183
20190 20201 20262 2U304 203(9 20320 20330
20379 20410 20430 20442 20468.--LOi?? 20487
20626 20639 20647 20654 20697 20704
20717 20738 20750 20753 20S37 20848
20909 20924 20994 21029 21036 21134
21172 21182 21235 2125S 21299 21316
21394 21427 21461 21517 21530 21573
21685 21919 21929 21979 21981 21982
22043 22055 22180 22193 22205 22231
22260 22268 22370 22570 22598 22668
22716 22720 22736 22774 22778 22779
22789 22799 22801 22829 22871 22878
22864 22889 22898 22902 22907 22924
ZZ056 23080
22956 22980
5e Klasse lie LUst: 21?8 nut. 21TO1J
3191: 7414 meL-t7jU>lJtkl99k^
VW
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Poincaré heeft gisteren den Duilschen zaak
gelastigde ontvangen en het is gegaan, al9
Havas reeds te voren aankondigde. Poincaré
wil geen bespreking met de Duilsehe regee-
ring over herstel van normale toestanden in
het Roergebied. Hij zal dat zelf wel in orde
brengen.
Als de stopzetting vah het lijdelijk verzet
volledig zal zijn, zal Duitschland zijn voor
stellen aan de Commissie van Herstel of de
geallieerde regeeringen moeten richten, die
ze aan de Commissie van Herstel zullen mede
deelen, welke met de uilvoering van het ver
drag van Versailles belast is.
Voor de Duilsehe regecring is het dus
vooreerst: op de plaats rust. Wel een heer
lijk aspect.
De „Matin" publiceert de voorwaarden van
de overeenkomst 7 dezer door de Phoenix en
de Rbeinische Stahlwerke gesloten met de
Franschen. Zij omvat de volgende punten:
1. De Phoenix-groep moet aan de Duitsche
regeering de kolenbelasling afdragen over de
drie laatste maanden van 1922, die nog niet
betaald is; de bedoeling van dezen maatregel
zegt de „Matin", is om te voorkomen,"dat deze
groep producten op de markt zóu werpen, die
vrij zouden blijven van een belasting, van
ongeveer 24 goudmarken per ton. Aan de
Franschen zal de Phoenix de belasting beta
len Yoor de periode van 11 Jan. 1923 af tot
op den dag der onderteekening van de over
eenkomst. Yoor de kolen voor rekening der
schadevergoeding geleverd, wordt echler geen
belasting betaald.
2. De hoeveelheid kolen en andere produc
ten, die de Phocnixgroep aan de Franschen
leveren moet, zal evenredig zijn aan de ver
houding tusschen de productie der mijnen cn
fabrieken dier groep en de productie van het
heele Roergebied. De brandstoffen en fabri
katen, door de Franschen sedert 10 October
in beslag genomen, blijven hun eigendom.
3. De leveringen aan het Fransche legeren
de regie-spoorwegen genieten prioriteit. De
andere leveringen zullen op rcquisitiebons
geschieden.
4. De voorraden aan me taalproducten zul
len vrijgegeven worden naar gelang de beta
lingen plaats hebben, met bankgarantie voor
de bedragen, die aan de Franschen toekomen
uit hooide van de kolenbelasling.
5. Wanneer zij deze voorwaarden nageko
men heeft, zal imen aan de Phoenix toeslaan
om haar kolen en producten in Duitschland
te verkoopen tegen de prijzen die zij zelf be
dingt. Men slaat haar zelfs toe een aantal
duizenden tonnen naar het buitenland uit le
voeren.
6. Iedere verkoop en uitvoer is echter on
derworpen aan de verkrijging van vergunnin
gen, die afgegeven moeien worden door de
.intergeal lieerde commissie van toezicht op
de fabrieken en mijnen, die zich het recht
voorbehoudt om de vergunningen uit te brei
den of te beperken, in overeenstemming met
den algemeenen toestand.
Dit laatste verklaart de „Matin" als volgt:
Het schijnt inderdaad noodzakelijk, voor het
geval, dat de Phoenix-groep haar verplich
tingen niet zou nakomen, om de faciliteiten
voor uiivoer barer producten te beperken;
en het is tevens natuurlijk, dat men wenschte
dien uitvoer te begunstigen, evenals dien van
de andere firma's die het voorbeeld van de
Phoenix zullen volgen, ten koste desnoods
van diegene, die niet onmiddellijk onze voor
waarden hebben aangenomen.
'tls volledig het gisteren aangegeven
stelsel in de practijk gebracht 1
De ,'Vorwarts" protesteert reeds heftig
tegen do overeenkomst van do Phoenix-
groep. Het blad is verontwaardigd over het
feit, dat de belastingen van het Phoenix-
konzern zonder toestemming de>r regeering
aan Frankrijk worden versjacherd en dringt
er op aan, dat men zeer ernstig zal nagaan
of dit eigenmachtig handelen van de Phoe
nix juriOisch niet op landverraad neerkomt.
Het cischfc, dat Wolff, do eigenaar, ter
verantwoording zal worden geroepen. Ook
al zou de Phoenix-groep do militaire be
scherming van Degoutto tegen het Duitsche
rijk inroepen, dan bezit do regecring eco
nomische machtsmiddelen) genoeg om de
groep te dwingen.
Trouwens, de botsing tusschen industri-
eelen en arbeiders neemt algemeen sterkere
vormen aan. Door de mijnarbeiders zijn
overal moties aangenomen vóór het behoud
van de 8-urigen werkdag. Het verrichten
van langeren arbeid zal bij elk zich voor
doend geval worden overwogen, doch dan
zal hetgeen meer dan 8 uur wordt gewerkt
als overwerk worden beeschouwd, waarvoor
betaling met levensmiddelen wordt ver
langd.
De metaalbewerkers en do hoogoven
arbeiders hebben evenals de mijnwerkers
besloten geen genoegen te nemen met een
verlenging van den werktijd, ten eerste
omdat dat in strijd zou zijn met dc wet en
voorts oindat cr bij den achtuurschen werk
dag toch al grooto werkloosheid heerscht.
De werkgevers zijn nu tot ontslag op
groote schaal overgegaan; in sommige fa
brieken is de helft van het personeel ont
slagen.
De ondernemers verzekeren dat het ge
brek aan bestellingen een zoo groote slapte
in do bedrijven tengevolge heeft dat zij
in vele gevallen slechts een kwart van de
arbeiders aan het werk knnnen houden. Nu
do Ruhrhilfo ophoudt, veroorlooft de finan-
cieele toestand der bedrijven, die toch al
sterk is verzwakt door de bezetting en het
lijdelijk verzet, niet langer oen loon-stekel
te handhaven, dat slechts mogelijk was door
den steun uit do Ruhrhilfe.
Ook aan het administratief personeel is
meegedeeld dat de werktijd verlengd en do
salarissen verminderd moeten worden.
Meegedeeld wordt, dat de Engelsche,
Franscho en Spaanscke deskundigen, die
te Londen vergaderd hebben, een formule
hebben gcvondeD, welke, onder voorbehoud
voor elke regeering elk punt ter sprake te
brengen, dat zij wenschelijk mocht achten,
dienen kan als grondslag voor de bespre
kingen op het aanstaande congres van ge
volmachtigden ter vaststelling van den blij
kenden statos van Tandzjer.
|)e conclusies, .waaxt-oe de deskundigen
inzake het vraagstuk van Tandzjcr zijn gé*
konfrn, moeten geheel ad referendum wor
den beschouwd. Verschillende struikelblok
ken schijnen uit den weg te zijn geruimd
terwijl hefc beginsel van de „open deur"'
door do deskundigen is aanvaard..-
Do mededeeling omtrent plaats van sa
menkomst der feitelijke conferentie zal la
ter geschieden..-
DUITSCHLAND.
Overal nog onzekerheid en verdeeldheid.
Bijzonder veel is er te doen over het op
treden der groot-industrieelen in het be
zette gebied.
Do Itijksdagfracfie van de Duitsche
Volkspartij heeft een motie aangenomen,-
waarin zij in verband met de beschuldigin
gen aan het adres van Stinnes en Yögler,
opkomt tegen de betichting, dat deze man
nen buiten de regeering om zouden hebben
gehandeld. Do fractie verklaart, dat de
Rijksregeering geheel op de hoogte is ge
houden van de onderwerpen, waarover ge
sproken zou worden, alsmede van het ver
der verloop der besprekingen, welke ge
schiedden in het belang der bevolking van
het bezette gebied en met het oog op do
hervatting van het werk noodzakelijk wa
ren.
De regeering schijnt in hoofdzaak ook op
het standpunt to staan, dat deze industri-
eelen loyaal hebben gehandeld, maar de
arbeiders, zelfs de Christelijke, dc tele
grammen gaven het gisteren aan, denken
cr anders over.
In de zitting van den Rijksdag heeft de
commnnist Hcellein een zeer lango redo
gehouden tegen do regeeriug en tegen de
groot-industrieelen, die als haaien zich
willen vetmesten aan bet lijk ran de Duit
sche natie. De arbeiders van het Roerge
bied, zeide HocIJcïd, hebben door hun
strijd de Duitscho vrijheid willen bescher
men. Zij willen echter in geen geval het
slachtoffer worden van het gesjacher tus
schen do Duitscho industrieclcn en Poin
caré, dio de Duitsche arbeiders tot -slacht
offers van het Fransche imperialisme wil
maken.
En ook de socialisten staan op dit stand
punt, men zie ook onder den Algemecne
Toestand.
Do strijd is trots het nieuwe kabinet
Stresemann in vollen gang cn de socialis
ten doen alle moeite om de eenheid in hun
partij te handhaven zonder direct uit de
regeering to treden. Het gematigde deel
vreest toch, dat bij uittreden de komst der.
reactie geheel en al verzekerd is.
De Rijksminister van oorlog heeft tot)
nader order do „Rote Fahne" verboden,,
omdat zij een oproep publiceerde tot voor
bereiding de»r politieke algemeene staking,-
clo soldaten der Rijkswcer aanzet om rich'
met do politiek te bemoeien en tot onge
hoorzaamheid aanspoort.
To Breslau is voor hetzelfde feit een
groot aantal communisten gearresteerd.
De.Pruisische Landdag heeft onder hevig
lawaai der Duitsch national en een motie
van vertrouwen in de Pruisische regeering
aangenomen. De Duitsch-nationalen en de.
communisten stemden tegen.
Eenige communistische voorstellen, w.'ö.,
een tot arrestatie van Stinnes, werden ver
worpen.
ENGELAND.
In de zitting van de economische Rijks-»
conferentie is gisteren de kwestie van voor-;
keur bij contracten voor publieke leveran
ties in het geheele rijk ter sprake gebracht*
Men meldt, dat een subcommissie is ge
vormd uit vertegenwoordigers der overzee-
sche gewesten, Indiè en de koloniën om
rapport uit te brengen aan de economische
conferentie over de uitvoerbaarheid van
sommige methodes door den Australischen m
premier gisteren uiteengezet in verband met
de bevordering van den afzet van voedings
middelen en landbouwproducten die bin
nen het Engelsche rijk zijn voortgebracht*
De door hem aangegeven methodes hebben
betrekking op subsidies, invoer-vergunnin-
gen en stahiliseering van prijzen.
In de vergadering van da Rijksconferen
tie zelf die heden onder voorzitterschap van
Baldwin plaats heelt, zal lord Robert Cecil
verslag uitbrengen over het werk van den
Volkenbond.
Massey en Smuts, de premiers van Nieuw
Zeeland en Zuid-Afrika, zijn door den ko
ning in Buckingham Palace in audiëntie;
ontvangen.
Door de tariefkwestie komen alle partijen
in beweging.
Liberale kringen opperen dat, gezien
Bonar Law's belofte, dat er geen verande
ring in het tariefstelsel zou worden gebracht
tijdens deze parlementszitting, de aanvaar
ding van een stelsel van voorkeurrechten
een ontbinding van het parlement noodza
kclijk zou maken.
ROEMENIE.
Van tijd tot tijd wordt er daar op den Bal
kan eens een complot ontdekt. Zoo heeft de
politie te Boekarest thans weer een z.g*
complot ontdekt tegen het leven van ver
schillende ministers en persoonlijkheden
uit de bankwereld en de pers. Er hebben
verschillende arrestaties plaats gehad, o.a.
van twee studenten, die een volledige be
kentenis afgelegd hebben.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
De drie Duitscho vliegers, dio onlangs
te Knocke een noodlanding hebben moeten
doen met hun vliegmachine, waarmee zij
5500 milliard mark vervoerden zijn in vrij
heid gesteld. Hun is twaalf uur toegestaan
om België te verlateD. De vliegers zullen
vervolgd worden, omdat ze boven België
gevlogen hebben terwijl er geen luchtover-
eenkomst tusschen België en Duitschland
bestaat.
Te Dresden is een oplichter ontmaskerd,-
die onder verschillende namen in het ge
heele rijk jarenlang had geopereerd. In den
laatsten tijd had hij in Pommeren tal van
mensclien, vooral industrieelen, geld weten
los te krijgen voor de verspreiding in het
buitenland van een brochure, waarin
Duitschland van alle schu?d aan den oorlog
werd vrijgepleit. Hij gaf zich voor dat doel
uit als persvertegenwoordiger van het mi
nisterie van buitenlandscho zaken, waal
