RECLAME-AANBIEDING
1
Origineele Engelsche
MATROZENPAKKEN EN JEKKERS.
^[llill|BHBll@l[BllBipp[g|lll[BllBl[Ë|PPPPaBit§!|gl[l|[g!IBliBl[llpggBHBllBllBliBiil![i!lil
0
El
0
AFDEELING HEEREN- EN KINDERKLEEDING
ZIE DE SPECIALE ETALAGE.
Londensche Brieven.
GRATIS
VARIA.
(U
ÖE9
@3
Bij ieder pakje of jas, geven wij gratis
een Trommel met twee Stokken.
Een prima blauw kamgaren Matrozenpak, dubbele
kraag, geheel gevoerd, serge lats met zijden koord en
fluit, leeftijd 3 jaar f 5.75.
Iedere maat f G.50 stijgend.
Een blauw laken Jekker, geheel gevoerd, met koperen
knoopen, leeftijd 3 jaar f 3.75,
Iedere maat f 0.50 stijgend.
Blauw Serge Jougensbroeken, geheel gevoerd en af
gebiesd, leeftijd 3 jaar f 1.75.
Iedere maat f 0.25 stijgend. 8483
1
roeenschap gemaakt. De verbetering van een
door een ongeval getroffen arbeider brengt
een besparing aan renle-nitkeerir.g inet zich
welke ook weer in laatste instantie aan de
gemeenschap ten goede komt
De weer- en werkkracht van ons volk
neemt onmiddellijk toe door een betere uit
oefening der orthopaedie, terwijl de verbe
tering van het ras van voordeel is voor de
later komende geslachten.
Voor de doelmatige behandeling van ge
brekkigen en verminkten is evenwel nog
•meer noodig dan de orlhopaedische behan
deling alleen. In de eerste plaats moeten
deze ongetukkigen worden opgespoord en
daarna kan van een behoorlijke verzorging,
geneeskundige behandeling, opleiding en
plaatsing in een beroep alleen dkn sprakp
zijn, wanneer zich dat alles in een organic
gatie heeft vereenigd.
Dit gedeelte van het congres, waar de
.verschillende sprekers de organisatie in hun
land uitvoerig beschreven, is een aanklacht
geworden tegen ons tand, zoo droevig, dat
de voorzitter bij de sluiting van het congres
niet zonder redenen kon zeggen, dat wij als
Hollanders niet schaamte vervuld zijn tegen
over hetgeen in andere landen wordt ge
daan. En het is niet alteen de oorlog, die
tot de genomen maatregelen heeft gedron
gen. In 1906 had reeds in Duitschland een
ambtelijke telling van alle jonge gebrekki-
gen door Biesalski plaats. Toen de oorlog
begon, bestonden in Duitschland reeds 61
inrichtingen met 7231 bedden en eveneens
61 poliklinieken. Thans heelt Pruisen reeds
.een wet voor de verzorging van gebrekki-
gen. Volgens Biesalski is meer dan de helft
van al het lijden, dat met kreupel zijn (het
Duilsche krüppel is moeilijk te vertalen en
omvat veel meer dan het Hollandsche kreu
pel beteekent) gepaard gaat, overbodig.
„Een klompvoet moet aan het einde van
het eerste levensjaar genezen ziin, een aan
geboren heupoutwrichling moet op 1 zijn
laatst tijdens hel tweede levensjaar
worden gercpopccrd, een schecve hals mag
niet langer dan'2 ol 3 jaar bestaan, de ver
krommingen bij Engelsche ziekte moeten
verdwijnen, evenals de verstijvingen der le
dematen bij verlammingen en tuberculose.
Ja, de artsen" moeien zich lot doel stellen
om geen bult bij wervelzieklen meer le la
ten ontstaan. Wij welen allen, dat dit zoor
goed mogelijk is. Artsen en lecken verbazen
zich daar voorshands nog over; maar wan
neer wij aan dit ideaal vasthouden, zal in
een tijd, dien wij misschien allen nog'kun
nen heieven, het aantal gebrekkigen zeer
sterk verminderd «ijn."
In Duitschland beslaat een krachtige ver
eeniging op dit gebied, die een eigen tijd
schrift uilgeelt en in nauwe samenwerking
leeft met de Duitsche Orlhopaedische Ver-
eeniging.
In Oostenrijk werden door Spitzy de
schoolkinderen le Weenen onderzocht. Van
245.000 kinderen mocht worden aangeno
men, dat er 3000 behandeling behoc-Iden c-n
daarvan 160 onmiddellijke opneming in een
inrichting noodig hadden. Daar is voortref-
ielijk in den nood voorzien door een ortho-
paedisch hospitaal met 100 bedden. Aan dat
hospitaal is een school verbonden voor 200
kinderen. Voor oudere kinderen is een te
huis ingericht, van waar uit zij de werk
plaatsen kunnen bezoeken, terwijl de be
roepskeuze zeer doelmatig is georganiseerd.
Spitzy eindigde met deze woorden: ,,Dil al
les is gesohied in het ongelukkige Oosten
rijk, trols uiterst beperkte middelen, voor de
gebrekkige kinderen, oorlogsverwonden, ver
minkten en door ongevallen gelroffenen.
Bijna allen, die werk zoeken, onlvangen
niet slechts raad, maar ook werkelijke hulp.
Wanneer deze uiteenzettingen er toe mo
gen bijdragen, in uw zoo rijk land de zorg
Voor gebrekkigen iri den kring der openbare
zorg te betrekken, dan zou ik daarmee een
klein deel van den dank kunnen brengen
voor de ollervaardige hulp, die Nederland
'onzen armen kinderen in moeilijke lijden
heelt geboden".
Het is vriendelijk gezegd. Maar moet ons
hart niet van schaamte ineenkrimpen, wan
neer daar in dat ongelukkige Oostenrijk
Zooveel gebeurt, waartegenover wij zoo goed
als niets kunnen stellen? Dat een Oosten
rijker den wensch moet uitspreken, dat do
zorg voor at die ongetukkigen eindelijk een
onderwerp van openbare zorg zal worden,
is het niet diep beschamend?
Ook in Engeland en Amerika is veel op
'dit gebied (e vinden. Dat ik: Duitschland en
Oostenrijk voorop plaatste, komt hierdoor,
dat het nog sterker spreekt, dat zelfs in lan
den met zoo treurige loeslanden nog zoo
veel (c bereiken valt.
Wal hebben wij nu liier? Daarover be
richtte Van Assen. Hier is alles overgelaten
aan liet particulier initiatief. Er zijn drie
stichtingen:
de Johanna-stichting te Arnhem, aan-
welke do naam van wijlen dr. Renssen on-
atscheidbaar verbonden zal blijven; de
Adriana-slichting te Rotterdam, waaraan-
ook een school is verbonden; de Cornelia-
stichling te Beetsterzwaag.
Deze drie inrichtingen hebben te zamen
97 plaatsen.
Dan beslaat nog de Vereeniging „De
Stuers" in Den Haag. Deze verstrekt uitr
sluitend kunstledematen.
Misschien zal verbetering komen door de
op 1-i November 1919 opgerichte „Vereeni
ging voor Misvormden in Nederland", geze
teld te Leiden, die ten doel heeft:
le. liet voorkomen van misvormingen;
2e. de behandeling van misvormden; 3e.
het bevorderen van de studie van misvor
mingen.
Zij wil dit doel bereiken o.a. door den
bouw van een of meer inrichtingen. Hier
voor is uit den aard der zaak veel geld noo
dig. Laat ons hopen, dat, wanneer do Re
geering zich alzijdig blijtt houden, het den
Voorzitter der Vereeniging. tevens voorzit
ter van het congres, dr. Murk Jansen, ge
geven moge zijn, de verwezenlijking van
zijn idealen langs particulieren weg le be
leven. H. A. S.
(Yap pnzon Londonschen correspondent.)
Nadruk verboden.
De Krantenjongen.
Londen, 21 Juni lj)23«
In de verbeelding hoor ik u vrageri: wat
kan zulk een man, die in de stralen van die
grootste ètad ter wereld zijn kranten van de
hand tracht le doen, voor „interesse" voor
mij hebben? En de keuze van het onderwerp
vcor een Londenschcn Brie! lijkt u mis
schien niet gelukkig
Maar Londen is een rare stad; ze her
bergt rare kostgangers en kent rare beioe-
pen. En het beroep van krantenvenler hier
is dat hoop ik u le bewijzèn een be
langwekkend beroep; en ook vaak een lu
cratief beroep.
De omzet van dagbladen, en in het bijzon
der van de sensationccle avondbladen,-heeft
zoo goed als uitsluitend plaats door middel
van den straatverkoop. Die straatverkoop
begin 's morgens vóór twaalven, wanneer
de eerste edities der avondbladen (waar vol
gens het populaire geloof niets in staat) van
de persen komen en vliegensvlug per auto
en motorfiets over Londen en zijn voorste
den worden gedistribueerd.
De hevige concurrentie tusschen de ver-"
schillende avondbladen schept absurde toe
standen in dien straatverkoop. Teneinde het
publiek in den waan te brengen, dat een
blad bijzonder actief is in zijn distributie
en in zijn verlangen zijn lezers zoo snel
mogelijk niet het laatste nieuws op de hoogte
te brengen, prijkt de kop van een eerste edi
tie, van vóór twaalf uur, altijd met een \ct-
gedrukte aankondiging: third edition",
soms zelfs „fourth edition". Maar dat is al
leen voor dc geur gedaan. De derde of de
vierde editie, 's morgens vóór twaalf uur, is
altijd en stellig de eerste van den dag.
Deze suggestieve middelen om het publiek
le doen beseffen hoe vlot, prompt, snel en
'altent het avondblad is, worden verder den
heelcn dag voortgezet. Dc edities volgen el
kaar op met snelheid. Er zijn edities midden
op den dag (midday edition). Er zijn speciale
edities midden op den dag (midday specials).
Er zijn extra speciale edities midden op den
dag (extra midday specials). Dan volgen
series namiddag-edities. En daarop de laat
ste edities, avond-edities, late avond-edities,
laatste avond-edities, speciale laatste avond
edities, extra speciale laatste avond-edities
en ten slotte de 7 o'clock-edilie, welke zoo
om en nabij.... hallvijf van de pers komt.
Het bovenstaande moet u een denkbeeld
geven van de koortsigheid cn de gejaagd
heid, waarmede de dagbladen hier door de
stralen vliegen; en u iet$ bijbrengen van do
sfeer, waarin het avondblad wordt verkocht.
Dat is alles haasten en reppen en schreeu
wen, telkens wanneer er weer, een nieuwe
editie valide pers is.
Nagenoeg elk uur van den middag woidt
de City, wordt het West End dal zijn de
districten van Londen, waar het vertier en
de drukte het grootst zijn in rep en ïoer
gebracht door de nieuwste edities der
avondbladen, welke door middel van auto's
motor-driewielers en motorrijtuigen met zij-
spanbakken alle9 in felle kleuren ge
schilderd in de handen der krantenjon
gens worden gebracht.
Zoodra deze jongens hun kostbare koop
waar in hun bezit hebben,, rennen zij ermee
weg door een drukke straat, schreeuwend
„at the top of their voices." Hun uilroepen
dienen ook al weer om le suggereeren hoe
buitengewoon belangwekkend de inhoud van
deze laatste van de laatste edities van het
hlad is. Die uitroepen zijn typisch Lon-
densch, ten deole opgewekt, ten deele som
ber, uitgehaald en uitgejankt bijna in een
moordende dialect en meestal alarmeerend:
terrible murderrrrllflat tragedy.
who's the lady!!.... of minder alarmee
rend: all the winners!.... latest news!! Of
somtijds alleen de namen der dagbladen,
welke de krantenjongen verkoopt.... Star,
News and Standard 1!
Maar lang niet alle krantenjongens rennen
door de straten. En uit eigen waarneming
meen ik te mogen veronderstellen, dat alleen
de beginners in het vak zich verplaatsen.
De ervaren „news vendor" of „news boy",
zooals hij hier heet, heeft zijn vast plaatsje
bij den ingang yan een slation van de On
dergrondse he Spoor of op een hoek van
drukke verkeerstraten of andere plaatsen,
waar veel menschen langs komen. En deze
stationaire kranlenverkooper schreeuwt ook
niet druk maar mompelt maar waf tus-
sclicn de tanden door; hij heeft zijn „gil"
voor zich op zijn buik, in den vorm van een.
rëclamebjljet voor de courant welke hij ver
koopt, waarop met reusachtige letters de
„stun" van den dag gedrukt slaat en het
welk hij bij wijze van schort voor de bee-
nen houdt.
Het aantal slraatverkoopers van couran
ten loopt in deze stad in de duizenden. De
goede hoekjes, de plekjes, de „vette" stand
plaatsen zijn wel met zes of zeven „news
vendors" bezet. En aangezien er zeker wel
duizend „vette" plaatsen zijn, mag men ge
rust concludeeren, dat men de leden van dit
gilde met tienduizend en meer kan tellen.
De collegialiteit en de gemoedelijkheid on
der dit volkje zijn groot. Al slaan zij cok
met hun zevenen in een rij bij elkaar,,van
afgunst voor elkaar bij den verkoop hunner
producten is niets te bemerken. En ofschoon
hun beroepsgeheim hun natuurlijk verbiedt
iels over de usances in hun bedrijf uit te
laten, kan men, geloof ik, wel aannemen,
dat zulk een groep van kranlenvcrkoopers
bij elkaar de „looden pijpen samen deelt".
Sommige „nows boys" hebben een min
of meer officieelé positie. Zij verkoopen
slechts ééTi courant en dragen den naam
van die courant op hun pet. Ik geloof niet
dat zij de welvarendsten zijn van de sccrt,
maar zij „voelen" zich meer. Er zijn ook
„news girls" of „news ladies" zoo men wil.
Én haar aantal neemt gestadig loc. Ook in
dezen tak van mannelijke werkzaamheid
dcet dé vreedzame indringing van de vrouw
zich gelden.
Ik heb hier herhaaldelijk gesproken van
„krantenjongens". Maar de meeste kranten
jongens hier in Londen zijn zeer volwassen
mannen en velen hunner zijn in hun bedrijf
grijs geworden. Zij kennen vaak een groot
aantal geregelde klanten, die soms dozijnen
jaren den „news vendor" hun clandisie heb
ben gegeven. Uit zulk een verslandhouding
tusschen verkooper en klant ontstaan dan
wel vriendschappelijke cn vertrouwelijke
banden. Zoo hebben oude krantenjongens,
die een goede standplaats jaren en jaren
hebben bewaard, vaak een zee van kennis
sen, onder wie groote meneeren, die b.v.
bij gelegenheden als de Derby waarover
ik u een vorige maal schreef, hun „news
vendor" in vertrouwen nemen over het
paard, waarop zij hebben gewed en die van
hun kranteiïkoopman den Derby-uilslag
vernemen, zonder dat zij een courant be
hoeven tc koopen, wanneer iedereen ten
courant uit de handen der verkoopers rukt.
.Er is een verhaal van een jeugdigen
„news boy", die op een Zondagmiddag,
wanneer het allerwcge rustig is, in de stad
en er builen, met een zwaar pak couranten
ging venten, uitroepend: dreadful swindle
dreadful swindle... many people swindled!
Iedereen kwam haar builen cm een cou
rant te koopen en le welen, waaruit de
„schandalige oplichterij" bestond. Maar dc
courant gaf geen opheldering. De jongen
ventte verder en had gauw een honderdtal
couranten verkocht., swindle., swindle.,
most awful swindle.... hundred people
swindled. En hij verkocht opnieuw een cou
rant en ging voort te roepen: swindle
most scandalous swindle..., hundred and
one people swindled!!
Het verhaal toekent de bedriegelijke ma
nier, .waarop het publiek tot koopen wordt
geanimeerd.
Men zegt ook, dat het aantal „dubbele
levéns" onder de couranlenverkoopers groot
is. Wat zijn „dubbele levens"? Londen is er
rijk aan. In mijn buurt woont een behanger,
een stille werker, die met zijn bedrijf een
goed stuk brood verdient. Maar hij oefent
zijn vak niet uit liefde, maar alleen om den
broode uit. Dat heb ik dezen schoonmaak
tijd geleerd. Hij kwam bij mij behangen en
hij zag op mijn tafel een schrijfmachine,
drukproeven, copy en boeken en hij trok de
voor de hand liggende conclusie. En in een
briefje, dat hij mij na zijn bezoek schreef,
onthulde hij mij dat hij ook '„schrijver" was,
dat hij „short stones" schreef voor de „Ma
gazines", maar dat hij ze meestal terugge
stuurd kreeg en of ik er wat aan kon
doenl Deze behanger zat dus in zijn vrije
avonduren schoone vplzinnen te construee-
ren en leefde dan in oen wereld der schoone
verbeelding, waar hij de figuren van zijn
korte vei halen liet leven.
Ik weet ook van een uitdragertje in een
onaanzienlijk straatje van een buitenwijk,
die daar den heelen dag in den schemer van
zijn oude jassen en bottines en wormstekige
meubelspullen vertoeft. Maar wanneer het
avond wordt, dan sluipt hij zijn winkeltje
uit met een viool onder den arm ën zit hij
wat later onder dq .schittering van het licht
in een concertzaal in, het West End; en
speelt er in het orkest een eerste viool.
Dat zijn dubbele levens; wel niet zoo vol
ledig als die van den legendarischen bede
laar en den straatveger, die na hun „werk"
op de brug en op het kruispunt naar hun
villa's gingen cn den avond in rijke weelde
doorbrachten, jaren en jaren lang; maar
toch ook dubbele levens.
Nu wil de mare, dat onder die havelooze
„news vendors" van de Londensche straten
vele „dubbele levens" voorkomen, althans
menschen, die niet graag zouden willen, dat
hun klanten wisten hoeveel geld zij in de
bank liadden; of hoe zeer hun vacanlie-
leven van hun werk-leven verschilt in as
pect, gerief en gemak.
Veel grond voor deze mare is er niet. Vele
„news vendors", de meesten, zien er poover
cn lijdend uit. Maar op een jaarvergadering
van houders van couranten-kiosken en tijd
schrift-agenten, „news agents" in het alge
meen, werd toch onlangs medegedeeld, dat
er een straatverkooper van dagbladen was,
die meer dan 200 pd. st» per jaar met dezen
verkoop verdiende.
RECLAME.
een zakje A. J.P's Grenadine-Saus in ieder
pakje A.J. P.'a Amandeljes Pudding
TIJDELIJKE RECLAME. 8466
„Het Eldorado" en nog wat!
- Vrij «algemeen is het gebruik van eon of
aaiden* bepalen*! woord ,,het" of „zijn"
of „hun" voor „Eldorado". Strikt ge
nomen is dat onjuist en ontaalkundig,
want dat „el" is het lidwoord uit het
Spaamsch on el Dorado beteekent „het
gouden (land)", zoodat „het Eldorado"
beteeketnthet het gouden (land)". Do
naam „El Dorado" werd door een dei'
metgezellen van Pizarro aan een deel van
Zuid-Amerika gegeven en later werd de
zelfde naam door andere Europeanen, die
geen Spaansoh kenden, gebruikt om een of
ander „toovoraahtigo, paradij oaoh tiige
landstreek" aan te duiden, ook do „uit
verkoren of zeer geschikte" streek voor
allerlei menschen, zelfs voor misdadigere.
Eigenlijk - zcu men dus moeten zeggend
,,dat is het of zijn of hun Dorado", maar,
wij zullen het maarniemand kwalijk ne
men, als hij op do meest gebruikelijke wijze
zegt: „het of rijn of hun Eldorado", even
als Italianen en Franse-hen het doen, die
wat de taal aangaat, heel wat nader aan
de Spanjaarden staan dan wij; cn oak
omdat niet van ieder kan geëischt wor
den, dat hij Spaansch kent.
En nu zou do zonde van dat dubbele lid
woord (het en el) grooter zijn, als dit het
eenige geval was, dat wij ons aan deze
„stommiteit" zooals wij het eens heb
ben hooron betitelen schuldig maakten.
Maar wij doen het herhaaldelijk en niet
wij alleen, maai* ook de knappe bol, die
rich in zijn onkunde het woord „stomim-»
teit" liet ontvallen.
Over het Eldorado valt zoo iemand,
maar hij zegt ovenals andere menschen
„de alligator", als hij over zekeren kro
kodil spreekt, en dat „al is toch ook het
lidwoord, want alligator is ecoi verbaste^
ring van el lagarto, wat zoowat overeen
komt met le lózard (Fransdh) de hage
dis, en „do alligator" is dus „de de ha-
gadis".
Als men zoo allernaarst precies wil doen
moet men ook niet spreken over het
alarm het l'armo en wat moeten
Euitechers dan beginnen met „larmen" en
„der Larm"
De alcohol verkeert in hetzelfde geval.
Het Arabische al qolil be te ©kende eerst
zwavel an ti moniump o e der, daarna allerlei
andere poeders en eindelijk wijngeest;
„do alcohol" is dus even foutief als „heb
eldorado". En als men aan alcohol de war
torstof onttrekt, krijgt men „alcool
dehydrogenatus", welke naam op min of
meer komische wijze is verkort tob a1-
dehyd.
Weer ongeveer hetzelfde is het geval
met alkali al kali (ongeveer) planten-
eoda; later droeg men den naam over op
kaliumca-rbonaat, en verder heeft heb
woord of het begrip nog een heele reis ge
maakt, en ook stoffen, die op alkaliën
lijken, zcoals theïne en coffeïne, heeten
aJcoloïden.
In al-ohemie staat ook het Arabische'
lidwoord, evenals in elixer el iiksir
dc steen der wijzen) cn in algebra, in al
koof. Met de Koran zijn wij wat eerlijker,
de Arabier zegt al Koran, maar met het
beroemde Alhamfor-a (het rood© huis) m
met den almanak is het, weer mis.
Uit bovenstaande blijkt overtuigend,
dat men verkeerd doet degenen lastig te
vallen, die van „het Eldorado" spreken.
Do onbekendheid, met zekere talen kan
heel gemakkelijk tot dergelijke fouten lei
den. Do goede vriend, dde het zoo ijselijk
kwalijk nam, dat er van „het Eldorado1-'
werd gesproken, heeft er wellicht nooit
aanstoot aan genomen, dat iemand van
een Noorscho rivier de Glommen sprak of
van oen Noorsoh gebergte de K jolen of
van de eilandengroep der Lofoden. En dat
is toch in den.grond der zaak even dwaas;
want in cJÏe Scandinavisch© talen is en het'
lidwoord, dat echter niet vóór bet woord
wordt gezet, maar als achtervoegsel er aan
toegevoegd wordt. Wij zouden dus moeten;
spreken over des Glomd© Klöl (de kiel)
de Lol o cl En datzelfde verschijnsel doet
rich voor bij Finmarken (de Finmark);
Trolhattón (de Txollhatta). Bij d© Scandi
navisch© kranten namen komt hetzelfde,
voorbekend is Politieken (de Politiek),
Afteoipcsten (de Avondpost), maan' Afton-
bladot (het Avondblad), want het onzijdige
lidwoord is „et."
Merkwaardig is nog, dat ©en taal zelf het
dubbele lidwoord gebruikt. Geen F ran sch
ril an heeft zich ooit ge-st-ooten aan d© len-
demoim ©n dat is toch eigenlijk: 1© l'en
deniain de d© op morgen. Of wi© heeft
het een Fransohman kwalijk genomen, dab
hij onze klimop 1© lierre noemt, dat is de
de hedera (klimop).
En nog merkwaardiger is het misschien,
dat men omgekeerd tot lidwoord ver
klaart, wat heelemaal geen lidwoord is.
Het woord Lazuur (zoo moest het heeten)
is ontstaan uit Lapis lazuli (blauwe sat-
phiersteen) en wij hebben die 1 maar aarï'
gezien voor het verkorte lidwoord en wij
spreken brutaalweg van heb azuur.
El
DE FAAM's Kledingmagazijnen