RECLAME-AANBIEDING 1 Origineele Engelsche MATROZENPAKKEN EN JEKKERS. ^[llill|BHBll@l[BllBipp[g|lll[BllBl[Ë|PPPPaBit§!|gl[l|[g!IBliBl[llpggBHBllBllBliBiil![i!lil 0 El 0 AFDEELING HEEREN- EN KINDERKLEEDING ZIE DE SPECIALE ETALAGE. Londensche Brieven. GRATIS VARIA. (U ÖE9 @3 Bij ieder pakje of jas, geven wij gratis een Trommel met twee Stokken. Een prima blauw kamgaren Matrozenpak, dubbele kraag, geheel gevoerd, serge lats met zijden koord en fluit, leeftijd 3 jaar f 5.75. Iedere maat f G.50 stijgend. Een blauw laken Jekker, geheel gevoerd, met koperen knoopen, leeftijd 3 jaar f 3.75, Iedere maat f 0.50 stijgend. Blauw Serge Jougensbroeken, geheel gevoerd en af gebiesd, leeftijd 3 jaar f 1.75. Iedere maat f 0.25 stijgend. 8483 1 roeenschap gemaakt. De verbetering van een door een ongeval getroffen arbeider brengt een besparing aan renle-nitkeerir.g inet zich welke ook weer in laatste instantie aan de gemeenschap ten goede komt De weer- en werkkracht van ons volk neemt onmiddellijk toe door een betere uit oefening der orthopaedie, terwijl de verbe tering van het ras van voordeel is voor de later komende geslachten. Voor de doelmatige behandeling van ge brekkigen en verminkten is evenwel nog •meer noodig dan de orlhopaedische behan deling alleen. In de eerste plaats moeten deze ongetukkigen worden opgespoord en daarna kan van een behoorlijke verzorging, geneeskundige behandeling, opleiding en plaatsing in een beroep alleen dkn sprakp zijn, wanneer zich dat alles in een organic gatie heeft vereenigd. Dit gedeelte van het congres, waar de .verschillende sprekers de organisatie in hun land uitvoerig beschreven, is een aanklacht geworden tegen ons tand, zoo droevig, dat de voorzitter bij de sluiting van het congres niet zonder redenen kon zeggen, dat wij als Hollanders niet schaamte vervuld zijn tegen over hetgeen in andere landen wordt ge daan. En het is niet alteen de oorlog, die tot de genomen maatregelen heeft gedron gen. In 1906 had reeds in Duitschland een ambtelijke telling van alle jonge gebrekki- gen door Biesalski plaats. Toen de oorlog begon, bestonden in Duitschland reeds 61 inrichtingen met 7231 bedden en eveneens 61 poliklinieken. Thans heelt Pruisen reeds .een wet voor de verzorging van gebrekki- gen. Volgens Biesalski is meer dan de helft van al het lijden, dat met kreupel zijn (het Duilsche krüppel is moeilijk te vertalen en omvat veel meer dan het Hollandsche kreu pel beteekent) gepaard gaat, overbodig. „Een klompvoet moet aan het einde van het eerste levensjaar genezen ziin, een aan geboren heupoutwrichling moet op 1 zijn laatst tijdens hel tweede levensjaar worden gercpopccrd, een schecve hals mag niet langer dan'2 ol 3 jaar bestaan, de ver krommingen bij Engelsche ziekte moeten verdwijnen, evenals de verstijvingen der le dematen bij verlammingen en tuberculose. Ja, de artsen" moeien zich lot doel stellen om geen bult bij wervelzieklen meer le la ten ontstaan. Wij welen allen, dat dit zoor goed mogelijk is. Artsen en lecken verbazen zich daar voorshands nog over; maar wan neer wij aan dit ideaal vasthouden, zal in een tijd, dien wij misschien allen nog'kun nen heieven, het aantal gebrekkigen zeer sterk verminderd «ijn." In Duitschland beslaat een krachtige ver eeniging op dit gebied, die een eigen tijd schrift uilgeelt en in nauwe samenwerking leeft met de Duitsche Orlhopaedische Ver- eeniging. In Oostenrijk werden door Spitzy de schoolkinderen le Weenen onderzocht. Van 245.000 kinderen mocht worden aangeno men, dat er 3000 behandeling behoc-Iden c-n daarvan 160 onmiddellijke opneming in een inrichting noodig hadden. Daar is voortref- ielijk in den nood voorzien door een ortho- paedisch hospitaal met 100 bedden. Aan dat hospitaal is een school verbonden voor 200 kinderen. Voor oudere kinderen is een te huis ingericht, van waar uit zij de werk plaatsen kunnen bezoeken, terwijl de be roepskeuze zeer doelmatig is georganiseerd. Spitzy eindigde met deze woorden: ,,Dil al les is gesohied in het ongelukkige Oosten rijk, trols uiterst beperkte middelen, voor de gebrekkige kinderen, oorlogsverwonden, ver minkten en door ongevallen gelroffenen. Bijna allen, die werk zoeken, onlvangen niet slechts raad, maar ook werkelijke hulp. Wanneer deze uiteenzettingen er toe mo gen bijdragen, in uw zoo rijk land de zorg Voor gebrekkigen iri den kring der openbare zorg te betrekken, dan zou ik daarmee een klein deel van den dank kunnen brengen voor de ollervaardige hulp, die Nederland 'onzen armen kinderen in moeilijke lijden heelt geboden". Het is vriendelijk gezegd. Maar moet ons hart niet van schaamte ineenkrimpen, wan neer daar in dat ongelukkige Oostenrijk Zooveel gebeurt, waartegenover wij zoo goed als niets kunnen stellen? Dat een Oosten rijker den wensch moet uitspreken, dat do zorg voor at die ongetukkigen eindelijk een onderwerp van openbare zorg zal worden, is het niet diep beschamend? Ook in Engeland en Amerika is veel op 'dit gebied (e vinden. Dat ik: Duitschland en Oostenrijk voorop plaatste, komt hierdoor, dat het nog sterker spreekt, dat zelfs in lan den met zoo treurige loeslanden nog zoo veel (c bereiken valt. Wal hebben wij nu liier? Daarover be richtte Van Assen. Hier is alles overgelaten aan liet particulier initiatief. Er zijn drie stichtingen: de Johanna-stichting te Arnhem, aan- welke do naam van wijlen dr. Renssen on- atscheidbaar verbonden zal blijven; de Adriana-slichting te Rotterdam, waaraan- ook een school is verbonden; de Cornelia- stichling te Beetsterzwaag. Deze drie inrichtingen hebben te zamen 97 plaatsen. Dan beslaat nog de Vereeniging „De Stuers" in Den Haag. Deze verstrekt uitr sluitend kunstledematen. Misschien zal verbetering komen door de op 1-i November 1919 opgerichte „Vereeni ging voor Misvormden in Nederland", geze teld te Leiden, die ten doel heeft: le. liet voorkomen van misvormingen; 2e. de behandeling van misvormden; 3e. het bevorderen van de studie van misvor mingen. Zij wil dit doel bereiken o.a. door den bouw van een of meer inrichtingen. Hier voor is uit den aard der zaak veel geld noo dig. Laat ons hopen, dat, wanneer do Re geering zich alzijdig blijtt houden, het den Voorzitter der Vereeniging. tevens voorzit ter van het congres, dr. Murk Jansen, ge geven moge zijn, de verwezenlijking van zijn idealen langs particulieren weg le be leven. H. A. S. (Yap pnzon Londonschen correspondent.) Nadruk verboden. De Krantenjongen. Londen, 21 Juni lj)23« In de verbeelding hoor ik u vrageri: wat kan zulk een man, die in de stralen van die grootste ètad ter wereld zijn kranten van de hand tracht le doen, voor „interesse" voor mij hebben? En de keuze van het onderwerp vcor een Londenschcn Brie! lijkt u mis schien niet gelukkig Maar Londen is een rare stad; ze her bergt rare kostgangers en kent rare beioe- pen. En het beroep van krantenvenler hier is dat hoop ik u le bewijzèn een be langwekkend beroep; en ook vaak een lu cratief beroep. De omzet van dagbladen, en in het bijzon der van de sensationccle avondbladen,-heeft zoo goed als uitsluitend plaats door middel van den straatverkoop. Die straatverkoop begin 's morgens vóór twaalven, wanneer de eerste edities der avondbladen (waar vol gens het populaire geloof niets in staat) van de persen komen en vliegensvlug per auto en motorfiets over Londen en zijn voorste den worden gedistribueerd. De hevige concurrentie tusschen de ver-" schillende avondbladen schept absurde toe standen in dien straatverkoop. Teneinde het publiek in den waan te brengen, dat een blad bijzonder actief is in zijn distributie en in zijn verlangen zijn lezers zoo snel mogelijk niet het laatste nieuws op de hoogte te brengen, prijkt de kop van een eerste edi tie, van vóór twaalf uur, altijd met een \ct- gedrukte aankondiging: third edition", soms zelfs „fourth edition". Maar dat is al leen voor dc geur gedaan. De derde of de vierde editie, 's morgens vóór twaalf uur, is altijd en stellig de eerste van den dag. Deze suggestieve middelen om het publiek le doen beseffen hoe vlot, prompt, snel en 'altent het avondblad is, worden verder den heelcn dag voortgezet. Dc edities volgen el kaar op met snelheid. Er zijn edities midden op den dag (midday edition). Er zijn speciale edities midden op den dag (midday specials). Er zijn extra speciale edities midden op den dag (extra midday specials). Dan volgen series namiddag-edities. En daarop de laat ste edities, avond-edities, late avond-edities, laatste avond-edities, speciale laatste avond edities, extra speciale laatste avond-edities en ten slotte de 7 o'clock-edilie, welke zoo om en nabij.... hallvijf van de pers komt. Het bovenstaande moet u een denkbeeld geven van de koortsigheid cn de gejaagd heid, waarmede de dagbladen hier door de stralen vliegen; en u iet$ bijbrengen van do sfeer, waarin het avondblad wordt verkocht. Dat is alles haasten en reppen en schreeu wen, telkens wanneer er weer, een nieuwe editie valide pers is. Nagenoeg elk uur van den middag woidt de City, wordt het West End dal zijn de districten van Londen, waar het vertier en de drukte het grootst zijn in rep en ïoer gebracht door de nieuwste edities der avondbladen, welke door middel van auto's motor-driewielers en motorrijtuigen met zij- spanbakken alle9 in felle kleuren ge schilderd in de handen der krantenjon gens worden gebracht. Zoodra deze jongens hun kostbare koop waar in hun bezit hebben,, rennen zij ermee weg door een drukke straat, schreeuwend „at the top of their voices." Hun uilroepen dienen ook al weer om le suggereeren hoe buitengewoon belangwekkend de inhoud van deze laatste van de laatste edities van het hlad is. Die uitroepen zijn typisch Lon- densch, ten deole opgewekt, ten deele som ber, uitgehaald en uitgejankt bijna in een moordende dialect en meestal alarmeerend: terrible murderrrrllflat tragedy. who's the lady!!.... of minder alarmee rend: all the winners!.... latest news!! Of somtijds alleen de namen der dagbladen, welke de krantenjongen verkoopt.... Star, News and Standard 1! Maar lang niet alle krantenjongens rennen door de straten. En uit eigen waarneming meen ik te mogen veronderstellen, dat alleen de beginners in het vak zich verplaatsen. De ervaren „news vendor" of „news boy", zooals hij hier heet, heeft zijn vast plaatsje bij den ingang yan een slation van de On dergrondse he Spoor of op een hoek van drukke verkeerstraten of andere plaatsen, waar veel menschen langs komen. En deze stationaire kranlenverkooper schreeuwt ook niet druk maar mompelt maar waf tus- sclicn de tanden door; hij heeft zijn „gil" voor zich op zijn buik, in den vorm van een. rëclamebjljet voor de courant welke hij ver koopt, waarop met reusachtige letters de „stun" van den dag gedrukt slaat en het welk hij bij wijze van schort voor de bee- nen houdt. Het aantal slraatverkoopers van couran ten loopt in deze stad in de duizenden. De goede hoekjes, de plekjes, de „vette" stand plaatsen zijn wel met zes of zeven „news vendors" bezet. En aangezien er zeker wel duizend „vette" plaatsen zijn, mag men ge rust concludeeren, dat men de leden van dit gilde met tienduizend en meer kan tellen. De collegialiteit en de gemoedelijkheid on der dit volkje zijn groot. Al slaan zij cok met hun zevenen in een rij bij elkaar,,van afgunst voor elkaar bij den verkoop hunner producten is niets te bemerken. En ofschoon hun beroepsgeheim hun natuurlijk verbiedt iels over de usances in hun bedrijf uit te laten, kan men, geloof ik, wel aannemen, dat zulk een groep van kranlenvcrkoopers bij elkaar de „looden pijpen samen deelt". Sommige „nows boys" hebben een min of meer officieelé positie. Zij verkoopen slechts ééTi courant en dragen den naam van die courant op hun pet. Ik geloof niet dat zij de welvarendsten zijn van de sccrt, maar zij „voelen" zich meer. Er zijn ook „news girls" of „news ladies" zoo men wil. Én haar aantal neemt gestadig loc. Ook in dezen tak van mannelijke werkzaamheid dcet dé vreedzame indringing van de vrouw zich gelden. Ik heb hier herhaaldelijk gesproken van „krantenjongens". Maar de meeste kranten jongens hier in Londen zijn zeer volwassen mannen en velen hunner zijn in hun bedrijf grijs geworden. Zij kennen vaak een groot aantal geregelde klanten, die soms dozijnen jaren den „news vendor" hun clandisie heb ben gegeven. Uit zulk een verslandhouding tusschen verkooper en klant ontstaan dan wel vriendschappelijke cn vertrouwelijke banden. Zoo hebben oude krantenjongens, die een goede standplaats jaren en jaren hebben bewaard, vaak een zee van kennis sen, onder wie groote meneeren, die b.v. bij gelegenheden als de Derby waarover ik u een vorige maal schreef, hun „news vendor" in vertrouwen nemen over het paard, waarop zij hebben gewed en die van hun kranteiïkoopman den Derby-uilslag vernemen, zonder dat zij een courant be hoeven tc koopen, wanneer iedereen ten courant uit de handen der verkoopers rukt. .Er is een verhaal van een jeugdigen „news boy", die op een Zondagmiddag, wanneer het allerwcge rustig is, in de stad en er builen, met een zwaar pak couranten ging venten, uitroepend: dreadful swindle dreadful swindle... many people swindled! Iedereen kwam haar builen cm een cou rant te koopen en le welen, waaruit de „schandalige oplichterij" bestond. Maar dc courant gaf geen opheldering. De jongen ventte verder en had gauw een honderdtal couranten verkocht., swindle., swindle., most awful swindle.... hundred people swindled. En hij verkocht opnieuw een cou rant en ging voort te roepen: swindle most scandalous swindle..., hundred and one people swindled!! Het verhaal toekent de bedriegelijke ma nier, .waarop het publiek tot koopen wordt geanimeerd. Men zegt ook, dat het aantal „dubbele levéns" onder de couranlenverkoopers groot is. Wat zijn „dubbele levens"? Londen is er rijk aan. In mijn buurt woont een behanger, een stille werker, die met zijn bedrijf een goed stuk brood verdient. Maar hij oefent zijn vak niet uit liefde, maar alleen om den broode uit. Dat heb ik dezen schoonmaak tijd geleerd. Hij kwam bij mij behangen en hij zag op mijn tafel een schrijfmachine, drukproeven, copy en boeken en hij trok de voor de hand liggende conclusie. En in een briefje, dat hij mij na zijn bezoek schreef, onthulde hij mij dat hij ook '„schrijver" was, dat hij „short stones" schreef voor de „Ma gazines", maar dat hij ze meestal terugge stuurd kreeg en of ik er wat aan kon doenl Deze behanger zat dus in zijn vrije avonduren schoone vplzinnen te construee- ren en leefde dan in oen wereld der schoone verbeelding, waar hij de figuren van zijn korte vei halen liet leven. Ik weet ook van een uitdragertje in een onaanzienlijk straatje van een buitenwijk, die daar den heelen dag in den schemer van zijn oude jassen en bottines en wormstekige meubelspullen vertoeft. Maar wanneer het avond wordt, dan sluipt hij zijn winkeltje uit met een viool onder den arm ën zit hij wat later onder dq .schittering van het licht in een concertzaal in, het West End; en speelt er in het orkest een eerste viool. Dat zijn dubbele levens; wel niet zoo vol ledig als die van den legendarischen bede laar en den straatveger, die na hun „werk" op de brug en op het kruispunt naar hun villa's gingen cn den avond in rijke weelde doorbrachten, jaren en jaren lang; maar toch ook dubbele levens. Nu wil de mare, dat onder die havelooze „news vendors" van de Londensche straten vele „dubbele levens" voorkomen, althans menschen, die niet graag zouden willen, dat hun klanten wisten hoeveel geld zij in de bank liadden; of hoe zeer hun vacanlie- leven van hun werk-leven verschilt in as pect, gerief en gemak. Veel grond voor deze mare is er niet. Vele „news vendors", de meesten, zien er poover cn lijdend uit. Maar op een jaarvergadering van houders van couranten-kiosken en tijd schrift-agenten, „news agents" in het alge meen, werd toch onlangs medegedeeld, dat er een straatverkooper van dagbladen was, die meer dan 200 pd. st» per jaar met dezen verkoop verdiende. RECLAME. een zakje A. J.P's Grenadine-Saus in ieder pakje A.J. P.'a Amandeljes Pudding TIJDELIJKE RECLAME. 8466 „Het Eldorado" en nog wat! - Vrij «algemeen is het gebruik van eon of aaiden* bepalen*! woord ,,het" of „zijn" of „hun" voor „Eldorado". Strikt ge nomen is dat onjuist en ontaalkundig, want dat „el" is het lidwoord uit het Spaamsch on el Dorado beteekent „het gouden (land)", zoodat „het Eldorado" beteeketnthet het gouden (land)". Do naam „El Dorado" werd door een dei' metgezellen van Pizarro aan een deel van Zuid-Amerika gegeven en later werd de zelfde naam door andere Europeanen, die geen Spaansoh kenden, gebruikt om een of ander „toovoraahtigo, paradij oaoh tiige landstreek" aan te duiden, ook do „uit verkoren of zeer geschikte" streek voor allerlei menschen, zelfs voor misdadigere. Eigenlijk - zcu men dus moeten zeggend ,,dat is het of zijn of hun Dorado", maar, wij zullen het maarniemand kwalijk ne men, als hij op do meest gebruikelijke wijze zegt: „het of rijn of hun Eldorado", even als Italianen en Franse-hen het doen, die wat de taal aangaat, heel wat nader aan de Spanjaarden staan dan wij; cn oak omdat niet van ieder kan geëischt wor den, dat hij Spaansch kent. En nu zou do zonde van dat dubbele lid woord (het en el) grooter zijn, als dit het eenige geval was, dat wij ons aan deze „stommiteit" zooals wij het eens heb ben hooron betitelen schuldig maakten. Maar wij doen het herhaaldelijk en niet wij alleen, maai* ook de knappe bol, die rich in zijn onkunde het woord „stomim-» teit" liet ontvallen. Over het Eldorado valt zoo iemand, maar hij zegt ovenals andere menschen „de alligator", als hij over zekeren kro kodil spreekt, en dat „al is toch ook het lidwoord, want alligator is ecoi verbaste^ ring van el lagarto, wat zoowat overeen komt met le lózard (Fransdh) de hage dis, en „do alligator" is dus „de de ha- gadis". Als men zoo allernaarst precies wil doen moet men ook niet spreken over het alarm het l'armo en wat moeten Euitechers dan beginnen met „larmen" en „der Larm" De alcohol verkeert in hetzelfde geval. Het Arabische al qolil be te ©kende eerst zwavel an ti moniump o e der, daarna allerlei andere poeders en eindelijk wijngeest; „do alcohol" is dus even foutief als „heb eldorado". En als men aan alcohol de war torstof onttrekt, krijgt men „alcool dehydrogenatus", welke naam op min of meer komische wijze is verkort tob a1- dehyd. Weer ongeveer hetzelfde is het geval met alkali al kali (ongeveer) planten- eoda; later droeg men den naam over op kaliumca-rbonaat, en verder heeft heb woord of het begrip nog een heele reis ge maakt, en ook stoffen, die op alkaliën lijken, zcoals theïne en coffeïne, heeten aJcoloïden. In al-ohemie staat ook het Arabische' lidwoord, evenals in elixer el iiksir dc steen der wijzen) cn in algebra, in al koof. Met de Koran zijn wij wat eerlijker, de Arabier zegt al Koran, maar met het beroemde Alhamfor-a (het rood© huis) m met den almanak is het, weer mis. Uit bovenstaande blijkt overtuigend, dat men verkeerd doet degenen lastig te vallen, die van „het Eldorado" spreken. Do onbekendheid, met zekere talen kan heel gemakkelijk tot dergelijke fouten lei den. Do goede vriend, dde het zoo ijselijk kwalijk nam, dat er van „het Eldorado1-' werd gesproken, heeft er wellicht nooit aanstoot aan genomen, dat iemand van een Noorscho rivier de Glommen sprak of van oen Noorsoh gebergte de K jolen of van de eilandengroep der Lofoden. En dat is toch in den.grond der zaak even dwaas; want in cJÏe Scandinavisch© talen is en het' lidwoord, dat echter niet vóór bet woord wordt gezet, maar als achtervoegsel er aan toegevoegd wordt. Wij zouden dus moeten; spreken over des Glomd© Klöl (de kiel) de Lol o cl En datzelfde verschijnsel doet rich voor bij Finmarken (de Finmark); Trolhattón (de Txollhatta). Bij d© Scandi navisch© kranten namen komt hetzelfde, voorbekend is Politieken (de Politiek), Afteoipcsten (de Avondpost), maan' Afton- bladot (het Avondblad), want het onzijdige lidwoord is „et." Merkwaardig is nog, dat ©en taal zelf het dubbele lidwoord gebruikt. Geen F ran sch ril an heeft zich ooit ge-st-ooten aan d© len- demoim ©n dat is toch eigenlijk: 1© l'en deniain de d© op morgen. Of wi© heeft het een Fransohman kwalijk genomen, dab hij onze klimop 1© lierre noemt, dat is de de hedera (klimop). En nog merkwaardiger is het misschien, dat men omgekeerd tot lidwoord ver klaart, wat heelemaal geen lidwoord is. Het woord Lazuur (zoo moest het heeten) is ontstaan uit Lapis lazuli (blauwe sat- phiersteen) en wij hebben die 1 maar aarï' gezien voor het verkorte lidwoord en wij spreken brutaalweg van heb azuur. El DE FAAM's Kledingmagazijnen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1923 | | pagina 14