De Prins uit hef Sprookje
No. 19335.
FEUILLETON
EERSTE KAMER.
DAGBLAD, Zaterdag 17
TWEEDE KAMER.
Maart.
UËnWE STAATSMACHINE.
Derde Blad. Anno 1923
r
H BUITENL. WEEKOVERZICHT.
Een bekend studentenlied van Kotzebuc
aldus aan:
Es kann ja nicht immer so bleiben
Hier unt-cr dcm wochselnden Mond.
Daarin schuilt ongetwijfeld een waarheid
ïils een koe. Of het nu dio waarheid is, die
ons vrij plotseling heeft gebracht tc mid-
|den van allerlei weliswaar nog zeer vage
maar desalniettemin aanhoudende berich
ten over pogingen om beide partijen in het
Roergebied c.a. tot elkaar tc brengen?
Want. inderdaad, de situatie in het Hoergc-
bied kan niet bestendigd blijven, zooais
doze nu is. Momenteel is immers deze rijke
hartader van Europa vrijwel non-actief en
dat is een luxe, die op den duur Europa
zich niet kan veroorloven, 't Zijn toch niet
alleen beide vechtende partijen, die de las
ten ondervinden van de uitschakeling van
dit land, maar alle Europeesche landen ge
zamenlijk, om do Amerikaanschc handels
belangen niet eens to noemen en ons eigen
landje niet in de laatste plaats; zie en
hoor de klachten uit Rotterdam en van hen
die belang hebben bij de Rijnvaart. Een on-
omstootbaar feit, waarmee beide partijen
rekening hebben te houden cn in de eerste
plaats zij, die verantwoordelijk zijn voor
do actie, die slechts in eigen buis verdedi
ging vindt, in hoofdzaak. Hoezeer de stem
ming groeit tegen de bezetting en baar ge
volgen is duidelijk gebleken uit do aanwas
sende minderheid in het Engelschc Lager
huis, die de politiek van ,,wait and see"
van het kabinet Bonar Law meer dan beu
iseen minderheid die onder het volk een
meerderheid heeft. Dc regeeringsmeerder-
hcid bleek al tot 48 simmen tc zijn afge
brokkeld
In Frankrijk cn België begint men dit
blijkbaar ook in te zien. Vooral in België,
waar do inwendige tegenstand tegen de
Rocr'actie reeds vrij groot is gewoiden. Te
rneer, waar voor België niet als bij Frank
rijk het begrip veiligheid op den voorgrond
staat maar welhoe kom ik aan mijn scha
devergoeding. En baten in dien vorm van
financiën of goederen in natura heeft de
actie nog altijd niet opgeleverd, integen
deel, deze kost heel wathetgeen voor eigen
rekening zal komen.
Vandaar, dat bij de conferentie tc Brus
sel tusschen de Franschc en Belgische mi
nisters o.ï. reeds een kleine kentering merk
baar werd een kentering, die echter slechte
'een inleiding zal moeten cn kunnen zijn
voor verdere stappen terug, wil zij iets bc-
tcekenen. In dc eerste plaats is te Brussel
vastgesteld, dat geen verdere bezetting zal
plaats hebben cn in dc tweede plaats is
nög eens uitgesproken, dat Frankrijk geen
annexionistische voornemens koestert, iets
waarop de Fransclie pers zeer do aandacht
laat vallen onder het roepen van: zie je nu
wel Deze juichkreet heeft voor een objec
tief beoordeelaar evenwel totaal geen waar
de. Primo heeft Marianne nog nimmer of
ficieel van annexatie-zucht doen blijken,
wat zij trouwens ook nog niet zou aandur
ven, al wilde zij, seeundo wanneer zij in
wezen annexatie wil of onder vermomming
van een bufferstaat, kan zij altijd nog in
<l.ic\ richting drijven, daar de voorwaavden
voor ontruiming wel zoo gesteld kunnen
worden, dat daarvan in geen jaren nog
Sprake is en hoe gevaarlijk zoo'n bezet-
tings-experiment in zoo'n geval is, bewijst
het Saargebiec!, waar men het plebisciet
.over ds vraag Duitsch of Fransen, volgens
heb vredesverdrag bepaald, eenvoudig wil
inslikken en overgaan tot annexatie zonder
meer. De grooto hoofdkwestie is m.a.w te
Rrussel nog niet aangeraakt in naar een
oplossing strevenden geest. De uiting toch,
dat de ontruiming zal plaats hebben naar
mate Duitschland aan zijn verplichtingen
zal voldoen waaruit een verdere bezet
ting vooreerst duidelijk spreekt werkfc-in
die richting al heel matigjes.
ST« heeft rijkskanselier Cuno in zijn laat
fcte rede weliswaar niet meer met zooveel
Woorden gezegd, dat Duitschland niet zon
der directe ontruiming op onderhandelin
gen wil ingaan, doch ingetrokken hoeft hij
«Tozc. vroegere verklaring ook allerminst.
En nu lijkt het- ons wel zeer waarschijnlijk
om niet te zeggen zeker, dat Duitschland
Roman van G. HARDWIG.
53)
Willy lotto cr niet op.
„Heden zou, dat zweer ik, de wenscli cn
de wil der oude freule het laatste zijn,
waarnaar ik mij zou voegen. Als een goede
brave jongen liet ik mij dc bittere pil met
honing smakelijk maken; leego beloften,
phrascn vol gevoel. Hoe kon ik zoo dwaas
zijn. in mijn toekomst te laten ingrijpen!"
,dn welke toekomst?" vroeg Mia ver
strooid. Hij zag haar opzettelijk scherp aan.
„Dat weet u niet? Nog niet? Nog steeds
niet?"
Zij werd donkerrood. „Och, neen loc, ga
niet verder," zei zc zacht cn met onvaste
slem-
,.lk zeg u immers, dat ik een dwaas ben,"
sliet hij opgewonden uil. „Maar dat moet
u toch erkennen; terwijl u gelukkig was,
heb ik gezwegen. Nu, waar is nu dat over-
groote geluk, waarvan u mij hebt gespro
ken? Waar is het? Vervlogen!"
,,lk mag toch zeker wel eerbied voor mijn
leed cisehen", zei ze met bevende lippen,
doodvcrschrikt door deze declaratie.
„Voor uw leed wil ik knielen", fluisterde
hij* haar band grijpend en stevig drukkend.
„Maar hern meet, ik haten, die het u heeft
aangedaan, die mij mijn recht ontnam en
dat, wal ik als een schat liad willen be
varen".
Zij rukte zich los. In haar oogen vlamde
wersde .pp, „Ik hél) uw hart niet opzettelijk
,'pjjn .wil]en_dqen; u eehtèr ctöet j3it_mjj op
ïn ieder geval na het bereiken van resul
taat bij de onderhandelingen, dio er eens
moeten komen, directe ontruiming zal
eischen. Ook al waar het alleen aan de
verplichtingen zal kunnen voldoen, wan
neer het rijkste industriegebied vrij is van
dwang.
Niettemin, Brussel is als een kleine ken
tering te beschouwen, die zich misschien
verder kan .ontwikke.cn. Vooral, wanneer
Duitschland van zijn kanb ook eonige te
gemoetkoming wil doen. B.v. door een vol
ledig cn door de industrie gewaarborgd
sclincïcvcrgoedingsvoorstcl te doen via den
weg, die het zelf dc voorkeur geeft-. Waar
heen men het blijkbaar reeds drijven wil,
gelet op de jongste semi-officieelo EiVgel-
sclie uitlatiugen als anderszins. Iets, wat
Duitschland niet geheel zal kunnen en
mogen negeeren om de sympathie te be
houden, die het zich allerwegc heeft ver
worven tengevolge van het Fransofce op
treden in Duitschen oorlogschcn geest.
Dat een oplossing voot dc deur etaat,
zooals do Fransche pers de goe gemeente
wil diets maken, is al zeer sterk overdre
ven. Hoogstens kupuen wc hopen, dat bet
dien kant langzaam uit zal gaan. Men
moet tevens niet vergeten, dat bcido par-
tijeB „eervol" moc-teu te voorschijn kernen
op het oog
Langzaam zal het ook slechts gaaa met
den vrede in het Oosten, dat mag men
ook wel constateeren, nu de Tujkschc te
genvoorstellen zoo bij stukjes cn brokjes
bekend worden. Ven een aanvaarden door
de geallieerden ia geen sprake. Volgende
week zal echter te Londen 'iet algcmeene
standpunt worden bepaald, tegenover de
Turkscho voorstellen in te nemen, welk
standpunt dan bij nieuwe onderhandelin
gen we lweer zal worden afgevijld.
Evenals het al heel langzaam gaat met-
den terugkeer van vrode op Ierland. Do
revolutionairen daar geven nog steeds
geen kamp, zooals uit do jongste rouw-
proclamatic van do Valera blijkt ein uit hot
complot, in Engeland zolf ontdekt, waar
bij een juridisch twistpunt is ontsbaan over
de vraag, of do overbrenging -der complc«t-
listen naar Ierland wel is in overeenstem
ming met de wetten dfos lands.
En evenals het terugkeeren van Rusland
in dc rij der volkeren al bijzonder lang
zaam gaat. De communisten hebben met
behoud van hun principes totaal niets be
reikt slechts verdere vernieling cn
schade voor liet eens zoo machtige rijk.
Daarop hebben zij hun principes tegen
over buiten- cn binnenland reeds grooten-
deels gewijzigd, maar ook dat bracht lion
nog niet, hetgeen werd gehoopt. Velen
zien thans met spanning uit of Lcnin, de.
groote leider, opnieuw door oen beroerte
getroffen, zal bezwijken cn of daarmee
sovjet-Rusland niet aan verdeeldheid
onder cle communisten onderling zal in een
vallen
Es blülifc einc Zcit und ver welke t,
Was mit uns die Ercls bcwöhnt,
Om ook met Kotzebuc te eindigen.
(Vervólg van gisbaren).
Wijziging wet Oranje Nassau-orde.
Na de pauzei ï,s aan dc orde hit ont
werp tob wijziging dor web wp de Or.vnje-
Nai sa u-orde.
Do heer DE GIJSELA AR is teg:m het
oniwerp, omdat hc-b geen werkelijke bezui
niging^ is, maar aHeult van dc werkelijke
bezuirjging en aanleiding zal geven t-Ou
verspilling doordat de familie van over
leden geridderde:» voortaan de onderschei-
<1/t'!göte'ckenen, die hij zelf heeft moeten
knopen, ral megsa houden. Em benoeming
in do erdo zal voortaan gelijk staan met
een ban voor een iyint-erkioaiycadeau, dati
men zcli' mag kcopen. En umn kan-niet na
laten htt cndersch ei dingsteeken te koopen.
cir.eat liet bij ofiicieele gelegenheden
worden gedragen. Wat zal do regeering
c.ok vccrlaan moeten, beginnen met dc on
derscheiding-steekenen, weke zij terugkrijgt?
Arcor halven prijs misschien uïtverkcopen?
Daarenboven dreigt het gevaar, dat dc re
geering royaler met het toekennen va a on-
i erse-heidings te e kon en zal werden omdat zij
haar niets kosten.
het oogcnblik wel. Niemand heeft bet recht
le spotten over liet leed, dat over Richard
Mersbach cn mij is gekomen. Ik heb mijn
man lief gehad...."
Hij viel liaar in de rede. „En liebt hem
nog lief. Meer wilde ik niet welen. Nu ben
ik werkelijk niet een dwaas om nog steeds
de Mieze van vroeger tc .zoeken?"
Haar gevoelig hart kreeg dc overhand.
,.U zal ook wel gelukkig kunnen worden,
zonder mij."
„Een voorspelling, waarvoor ik u dank."
lachte hij spottend. „Ik zal mijn bost doen."
Toen hij het had gezegd, gevoelde hij ook
reeds berouw over deze woorden.
„Als u wist wat dit uur voor mij ver
nietigt en vernielt!"
Zij legde diep geroerd haar rechterhand
op zijn arm. „Ik meende altijd, dat men
zijn hart maar eenmaal kan geven. Nu ge
loof ik toch, dat het eenc gevoel voor het
andere, liet betere gevoel, een vruchtbare
bodem kan worden ook voor u."
„Wij kunnen zoo niet van elkaar gaan,
in onvrede", zei hij nauwelijks hoorbaar.
„Wanneer ik u lieb pijn gedaan, mijzelf
heb ik hel nog veel meer."
„Ik wensch u niets toe, want ik zou niet
weten wat. Mijzelf echter wensch ik loc
bevrijd le worden van mijn hoop uit mijn
jeugd, van mijn vreugde over het geluk, dat
ik u bereid heb."
Hij reikte haar haastig de hand, drukte
haar stevig en ging den weg op, dien zij
waren afgekomen.
XX.
Dc parade aan hel slot van den Iaalslen
manoeuvredag was goed cn wel voorbij. Nu
sloven zij weer uit elkaar, allen, die de
gcneraal-commando's tot licbaraelijken en
geestelijken arbeid hadden verzameld.
Dc Minister van Binnenlandsehe Zaten
verdedigt liet voorstel, cr op wijzende, dat
de thans voorgestelde regeling reeds lang
in bet buitenland bestaat. Daarbij wijst rpr.
er op, dat het grootmodelkruis dat het
Rijk geelt, slechts op ambtsgewaad wordt
gedragen en dus heel weinig wordt ge
bruikt. De Tweede Kamer hëaft zefts zon
der discussie dit ontwerp, dat f4000 zal
bezuinigen, goedgekeurd. Waarom zal de
Eerste Kanier niet desgelijks doen!
Do heer DE GIJSELAAR repliceert en
handhaaft zijn bezwaar.
Do stemming zal Dinsdag _a.s. plaats lub
ben. Goedgekeurd worden achtereenvolgens
de ontwerpen tot onteigening onder Lonne-
ker, wijziging der Veewet, onteigening on
der Rotterdam erf onder ZandVoort, 'wijzi
ging van art, 14É der wet op de rechts
pleging bij de Laidmicht,- wijziging hoofd
stuk IV begrootï|g 1922 (gevangenis te
's-Hertogentosch), -vier naturalisatie-ontwer
per,, afstand van \«oorcntginning van Staats
wege gereserveerde terreinen, wijziging van
hoofdstuk IX der bagrooting voor 1922.
Bij laatstgenoemd ontwerp maakt da heer
DE GIJSELAAR een enkele opmerking, dio
aar. den Minister van Waterstaat zal1 wor
den overgebracht.
Begrooliug van Suriname.
Aan de orde is de begroöting van Suri
name voor 192-3. Daar de Minister van
Kckniën niet aanwezig is, schorst de VOOR
ZITTER de vergadering voor vijf minuten.
Als die 5 minuten verloopen zijn en "de
minister niet is verschenen, .verdaagt de
voorzitter de vergadering tot Dinsdag 2 uur.
(Vervol» van gisteren.)
Begroeting voer Posterijen, Telegrafie
en Telefonie.
Aan <le orde is dc 'begroeting van het staal s-
bediijf der Posterijen, Telegrafie en Telefonie.
I)e algemeono beschouwingen worden ge
opend.
De lieer BULTEN (R.-K.) betoogt dat niet de
noodigo zuinigheid wordt bolraoht, o.a. niet
door de omzetting van postkantoren iii hulpkan
toren. Voor eenvoudige werkzaamheden op dc
kantoren dient eenvoudig personeel tc worden
aangesteld. Vooral ten plat'lelandc wordt hot
kantoor veel te grootscheeps ingericht. Hij be
toogt dat daarop nog veel bezuinigd kan wor
den, ook door een bolero indeeling van den
dienst.
De heer WINTERMANS (R.-K.) spreekt
de hoop uit dat de te benoemen directeur-ge
neraal een einde zal maken aan den admi-
nistralieven rompslomp bij de Posterijen.
Ook hij betoogt dat er meer zuinigheid zal
worden betracht. Hij wenscht dat niet Ie
veel hulppostkantoren zullen worden opge
heven ten nadcele van het platteland.
Dc heer VAN BRAAMBEEK (S.-D.) acht
het een verkeerd systeem dat de kosten van
den portvrijdom drukken op dc PostbegroO'-
ting. Hij stelt daaroni-ceh motie voor waarin
gevraagd wordt die kosten tc doen drukken
op de diverse hoofdstukken der begrooting.
Ten slotte vraagt spr. inlichtingen over dc
benoeming van assistent en hoofdconduc-
teurs. Dc promotie van deze personen ge
schiedt op z. i. niet goede wijze.
Mevr. DE VRIES—BRUINS (S.-D.) be
spreekt do zaak-Stürkopp. Zij betreurt het,
dal de Minister le laat een commissie van
onderzoek wilde benoemen. Bij de instelling
der controle-geneeskundigen zijn overal
klachten gehoord Zij verstomden echter
overal behalve in Amsterdam en dies moest
er wel iels aan het handje zijn.
Dc samenstelling der commissie acht zij
niet gelukkig, omdat daarin geen ambtenaren
zijn benoemd. Dc opdracht aan de commissie
acht zij ook niet juist, deze dokter maakt
vooral do fout, dal hij^ziju patiënten niet ge
noeg onderzocht.
I)e heer GERR1TZÊX (V.-B.) acht verla
ging van dc rente van den Poslchèquc- en
Girodienst noodig om hel tekort te dekken
en minder administratieven rompslomp te
verkrijgen. Voorts verdedigt hij don aanleg
van slrecknctten voor de telefonie op liet
platteland, waardoor intercommunale aan
sluitingen overbodig worden.
De heer BEUMER (A.-R.) betreurt het, dat
de beeltenis van dc Koningin van de nieuwe
postzegel is verdwenen.
Dozen dag begon het verlof van den rit
meester von Mersbach. Zijn paarden trokT
ken met het eskadron terug. Hijzelf vertrok
van het naastbij gelegen slation met den
sneltrein.
Toen het portier achter hem in het s'.ot
viel. en liy eindelijk alleen met zijn gelach-
ten was, zonder dwang van dsn. <}iensb of
zkner kameraden, overmende hem een \rio-
selrk gavcel van uitputting. Niemand had
eenig idee van dat, wat 0: in hem omging,
wat hem c nop houd el ijk vervulde en hem
slechts dcor slaap wegens oververmoeidheid
eeniga uren uit de gedachten ging. Me?r
dan eens had hij reeds de j-en opgeno
men, om nog eenmaal tc trachten Mia's
■hart te vermurwen, maar telkens had hij
zijn hroid weer laten zakken. Als het le
vende woord, de persoonlijke "indruk, niets
vermocht, hoe z:uden dan papier en inkt
in staat zijn iets uit te weTken! En buiten
dien. wat had hij nog mear mee te dee'Jen
na alles, wat hij rends had g3zegd? Met'
een innerlijk gevoel van schrik geveehlc-
hij. dat er e:n klove tusschen Mia ca h&m
was gekomen', die door een samenzijn, dat
ziii misschien formeel' zouden kunnen vcort-
.zetten. neg zou worden verdiept en ver-
gi oot.
Hy zag geen licht in deze verwarring,
welke uitsluitend het gevolg was van zijn
vei gee luchtigheid aan den avond vóór het
uit; ukken en Mia's afreis; hrj zag geen
uitweg als do cenige, waarvoor hij met?
elke gedachte van hem terugschrok.
Der. volgenden ipcrgen had hij de Resi
dentie bereikt.
De zon kwam maar niet van (jchter de
.wolken te voorschyn. Grauw en grijs lag
do dag in nevelen, gehuld, melancholiek: ah,
de afgevallen bladeren, wier pracht .door
Vervolgens betoogt hij, dal de zickle-cij-
fers van het vrouwelijk personeel vooral
het gehuwde veel hooger zijn dan die van
de mannen. Hoe eerder alle gehuwde ambte
naressen weg zijn, des tc beter is liet voor
den dienst.
De heer KUIPER (R.-K.) meent, dat de
regeering een rare politiek volgt bij de verla
ging van de tarieven. Vóór-op moet liet be
lang van den dienst staan en eerst daarna
dat van het personeel.
Vervolgens bepleit hij de instelling van be
tere promoliekansen voor het lagere perso
neel en een ander soort bezuiniging op het
platteland.
Nopens de zaok-Stürkopp wil spr. zich af
zijdig houden. Hij vraagt alleen den mi
nister, meer inlichtingen tc verstrekken over
deze aangelegenheid. Het is noodig deze
zaak openbaar te behandelen, omdat er
groote belangen mee gemoeid zijn. Uit alles
is gebleken ,dat dr. Stürkopp niet den aan
leg heeft om controleerend geneesheer te
zijn over duizenden ambtenaren in 's rijks
dienst.
De heer SMEENK (A.-R.) vindt, dat dit
bedrijf topzwaar is cn er veel le veel knappe
menschen gebezigd worden voor eenvoudi-
gen arbeid. Daarin zit ook een clement, dat
den dienst duur maakt. Spr. meent, dat be
zuiniging o.a. kan geschieden door de ge
huwde ambtenares te ontslaan, die gehuwd
is met een ambtenaar.
Beperking van den Zondagsdienst acht
spr. nog steeds gewenscht. Den nieuwen
maatregel, dat één uur dienst op Zondag
niet meetelt en deze Zondag als vrije dag
geldt, acht hij een achteruitgang.
De heer KETELAAR (V.-D.) klaagt over
de z. i. onnoodig late indiening der begroo
ting. Hij hoopt, dal dit een volgend jaar be
ter zal zijn.
Vervolgens komt hij op legen dc verlen
ging van den diensttijd van het bestellers-
personeel, die het gevolg heet te zijn van de
verlenging van den dienst voor liet kantoor
personeel, die korter was dan die van liet
bestellend personeel.
Spr. vraagt inlichtingen over de circu
laire in zake het op wachtgeld stellen van
ambtenaren.
Ten slotte spreekt hij er zijn leedwezen
over uit, dat de bezoldigde bestuurders niet
in dc overleg-commissic kunnen worden be
noemd.
Het ontslag van gehuwde vrouwen wil
spr. altijd individueel behandelen.
De heer VAN GIJN (V.-B.) beveelt de aan
neming van de motie-Van Braambeek aan.
Verlaging van de rente bij de Poslchèquc
acht spr. misschien gewenscht. Ilij vraagt
den minster dit nog eens le overwegen.
De heer YVEITKAMF (C.-H.) bepleit uit
voerige verbetering van telefoonlijnen op
hel platteland en invoering van slrecknctten.
De lieer KRIJGER (C.-II.) dringt aan op
meer bezuiniging. Hij had gewenscht, dat
dc inzendingen met plannen rechtstreeks
naar den directeur-generaal waren gezon
den.
liet aantal hoQgcrc ambtenaren bij dc
Tost kan beperkt worden.
De minister van Waterstaat, de lieer VAN
SWAAY, is Dinsdag aan het woord.
De vergadering wordt verdaagd tot Dins
dag één uur.
•(Nadruk verboden).
Ruilverkaveling.
Er is den 7den Februari een wetsont-
wer.y ingediend bevattende „Bepalingen om
trent Ruilverkaveling", 'tls niet onwaar
schijnlijk, dat liet begrip ruilverkaveling bij
de landbouwende en land-bezittende lezers
vcldoende bekend is; maar het zou nu hieö
zoo'n sterk bewijs van onwetendheid zijn,
a"!s anderen vroegen: „Wat is dat?"
Wij beginnen daarom met antwoord cp
die vraag te geven.
Het komt nu en dan voor, dat dor
allerlei omstandigheden in een complex vin
landerijen dc eigendommen zoo versnipperd
dat enkele daarvan ternauwernood
ol" alleen op grond van wettelyke "bepa
lingen een uitweg hebben aan weg of vaar
water en dat de gezamenlijke oppervlakte,
die aan één eigenaar behoort, zoo ver
deeld ligt, dat rabioneele verbouwing of
degelijk productief gebruik uitgesloten is.
voelen haastig wordt vertreden. Het rijtuig,
dat Mersbach had afgehaald, rolde in snel
len draf dcor de straten. Hoe lang zou
hem de weg hebben geduurd, als hij' naar
zijn jong vrouwtje weer terugkeerde, dat
in do gang reeds haai* armsn naar hem
zou uitstrekken! Toon hy zich naar veren
boeg, zag hij het erf prinselijk paleis voor
zich liggen, de vlag half-stofcs gehexhe.i.
Een koude rilling voer hem dcor zijn
leden. Hij schaamde zich niet over dit ga-
v-cel. De wind joeg langs de chauszée naar
Ebejithat ea deed oen bladerenreg^n van
de toornen cp de kap van hét rij;uig neer
komen
De paarden bleven staan. De oude be
diende opende het portier. Mersbach reuta
hem vluchtig de hand en helde de trapt op.
Voordat do barones nog haar kamer had
1.urmen verlaten en h&m had kunnen t& ge-
moet komen, stond h'j reads vóór haar.
Hij drukte zijn lippen op haar rechter
band. Tot elkea prijs wildo hij zich kaloi
houden.
„Je ziet er slecht uit, mijn jongen", zei
ze bezorgd.
„Daar is dan tofch pok zeker wel reden'
voor."
Terwijl hij het zei, kwam er "iets als
een koortsrilling oyer hem. „Moeder, waar-
'ora heeft u zich niet bedwongen, al was
het dan ook alleen uit liefde voor mij?"
..Deze vraag wist ik, dat je mo zou'
stellen." zei z?, zjjn hand vasthoudend, maar
indieai je wist
„Dat zij e&n gevoelig ea impulsief kind
is, dat wisten wij: atlemaal, zoowel u ate
ik. Daarmee moest .u rekening houden. Voor
haar teteekenen redeuen-ingen niets; ge
voel alles."
^Vraag Beller of ik hem niet heb ge-
Dl* versnippering belet b(jv. bet gebruikt
van landbouwmachines, een geregelde vrucht.
wisseling, de bestrijding van onkruid en
]:1. rtenziektcn; zij vordert meer toelicht ea
meer werk, om het land te bewerken onl
om to oogsten, terwijl de drainage moei
lijker wordt.
Het is begrijpelijk, dat er vaak, Jjop
onderling overleg van de eigenaren derl
versnipperde pc-rceelen, gestreefd is naart
betere verdeeling der gronden. Enkele ma
len hebben dergelgke pogingen tot een gced
einde geleid; maar nog oneindig veel yakeo
is de verbetering van den toestand afge
stuit op den onwil van enkelen en op da
bo'te stijfhoofdigheid van één der betrok-
l'.erjen; zoo is o.a. indertijd een ph'an opgs-
irnakt voor de ruilverkaveling van 150 11. A,
van de Neordlaarder Made, welk plan men!
moest laten varen, omdat één eigenaar wei
gerde mee te werken.
Waar nu betere Meeting der eigendom
men niet alleen een belang is voor da
direct betrokkenen, maar ook we! degelijk
een algemeen belang daarmee behartigd
wordt, is het verklaarbaar, dat men tem
slotte, de tegenwerking van enkelen moe,,
zijn hoop lieeit gevestigd op de dwingende
macht van den Staat. In enkele landen„
vooral in Duitscho Staten, in Oostenrijk;
en in Zwitserland, heeft men al lang eeö
wetgeving, die de eigenaren dwingt om t.oS
betere onderlinge verdeeling te komen of
daarbij te blijven, en in Engeland dateert!
do eerste regeling van servituten al vanl
1235.
Bii ons le lande is een poging om lot
een wettelijke regeling der ruilverkaveling
te komen het eerst gedaan in 1905, to.en'
het Nederlandsche Landbouw-Comité een com.
missie „Ontginning" instelde, die te onder
zoeken kreeg, hoe het doet het best bereikt)
kon worden. In 1908 was deze Commissie;
met haar arbeid gereed en legde zij aan'
list Landbouw-comité esn ontwerp van wet
met een memorie van toelichting over ten
overweging. In 1910 werd het resultaat!
van de overwegingen der Commissie om
van het Landbouw-comité aan de Regee
ring aangeboden, natuurlijk in .de lioop,:
dat deze bij de Staten-Generaat een wets
ontwerp' zou indienen, dat d&iinitief deza
aangelegenheid zou regelen.
Maar onze Staatsmachine werkt wat stroef.
Eerst nu op. 7 Februari van het loopenda
jaar, dus nadat de stukkon van het Land
bouw-comité ongevesr 13 jaar aan de De
partementen gesluimerd hebben, werdt een
wetsontwerp ingediend en verklaart de iic-
geèring, dat er al jaren aandrang, is uit
geoefend en dat nu vooral noodig is da
gr oo Ier e productiviteit van den bodem t«
bevorderen en liet volksbelang, dat daarbij
betrokken is, te behartigen. Alsof er in
de jaren tusschen 1910 en 1923 nooit be
hoefte daaraan bestaan heeft en qlsof men
vergeten is, dat er een Scheurwet heeft!
gewerkt en verbouwingsver- en geboden ociU
zijn uitgevaardigd.
Het na aangeboden wetsontwerp is ia
hoofdzaak gegrond op de denkbeelden der
bovenbedoelde commissie „Ontginning". In
éér. opzicht vooral wijkt het daarvan af,
dat is de inmenging van den burgerlijken
rechter; waar onwil van eon of meer eige
naars de ruilverkaveling .onmogelijk zou ma
ken. In zoo'n geval moet de onwillige uifl
zqii eigendom ontzet worden en d? bedoeldel
commissie meende, dat dit niet zou kunnen
gebeuren zonder gebruik te maken van da
Ontginningswet op grond van art. 151 den
Grondwet. Echter was zij overtuigd, dab
do- gewone, procedure van die wet niet ge
volgd kon worden; het zou niet noodig zijny
dut eerst een wet het algemeen nut dert
onteigening uitsprak, cn aan den and^rer»
knr.t zou het noodig zijn te bspalen, dat
da enteigende grom behalve met geld, caii
met anderen, overeenkomstigen grond zou
kvnner. worden betaald.
I o Regeering laat nu in haar wetsont
werp de Onteigeningswet er buiten, wel
licht omdat wel is waar zéker perceel van»
eigenaar verandert, maa: deze eigenaar toch
eigenaar blijft, al is het van een ander
terrein.
In het wetsontwerp worden enkele zak- n
van de ruilverkaveling uitgesloten: begraaf
plaatsen; gcdc.nkteeke.nen; militaire terrei
nen; bebouwde kommen en gronden, dia
in een uitbrcidings- cn stratenplan zijl op
genomen. Andere kunnen niet dan met toe
zeg!, dat ik haar, a's zij e?a kind yai*
ee i armen bedelaar was, welkom zou wit-
heeten ter wille van jou, maar als
dochter van doren man
„Moeder", viel hij ongeduld ig k, „na tweo
geslachten moest toen wel de haal ge
doofd zijn! Maar hoeveel zijn er voor u
dan we! noodig?"
Zij schokte cn greep nogmaa's naar .zijn
hand. „Te spreekt van hiar ftjng ivoe.ig-
hciri, waarom haai' je haar niet terug.'''
Toon hij haar vertelde, wat cr was ge
beurd, cn zij het leed op rijn geiant zag,
kwam weer de oude afkeer over haar.
„Ik heh jc rijtijd gewaarschuwd, verder
tc gaan, toen het nog tijd was. Nu onder
vindt jc het al zelf."
„Ik ondervind niets, als dat ik een vrouw
verlies, cke ik met nee! mijn hart liefheb,"
zei liij haastig. „Een vrouw, die ik de dwa
ling en het ongeloof, voor zoover het mij
maar eenigszins mogelijk was, zon willen
doen wegnemen".
„Doe liet (Tin." zei de barones bitter.
„En denk or om, dat je bij een volg nda
gelegenheid weer zal staan tegenover cc a
eigenschap van een nakomeling vail Frank.
Hun bloed staat tegen liet onze op."
„Dat is een idSe fixe!" riep hij scherp
lachend uit. „Wanneer ooit oen vróuw zieif
zelf als week wa.s in de handen van een
man overgaf, dan is liet Mia, Franks doch
ter, Mariannes kind. En bij, die haar 10 ;i
bedrogen heeft, wel niet met slechte bedoe
lingen, ma er dan toclï btch'ogcn heeft, b"n'
ik, uw zoon." Hij streek haastig met zijn
band langs zijn voorhoofd. „Het is gebeurd,,
voorbij, dood. Met Mia's liefde voor mij'
zou ik de klove tusschen u liebbcn kunn «i
doen verdwijnen." (Wordt vervolgd).
