LEIDSCH
DAGBLAD.
Dinsdag 13 Maart 1923.
Officieele Kennisgeving
STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
Het voornaamste nieuws
van heden.
PRIJS DER ADVERTENTIES
flO Gis. per re^éL Bij repclabonncmenl belangrijk
iageran prij*.
Kleine adverlentiên, uitsluitend Lij vooruitbe
taling, Woensdags en Zaterdags 50 Gis., bij een
'maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgons postrecht. Voor eventueele op-
Bending van brieven 10 Cis. porto te betalen.
Bewijsnummer 5 Gts.
Bureau Noordeindsplein. Teiefoonnummers voor Directie en Administratie 175, Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leicfcn p. 3 mnd. 2.35, p. weet" f9
Buiten Loiden, waar agenten gevestigd rijn,
per week H 0.19
Franco per post 2.35 4" portokosten.
Nummer 19331.
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
GEMEENTELIJKE VISCHVERKOOP.
Aan den gemeentelijken vischwinkel,
Vischmarkt 18, tel. 1225 is Woensdag ver
krijgbaar SCHELVISCH a f 0.12—f 0.24,
SGIIOL a f 0.16—f 0.26. KABELJAUW a
f 0.35 en TARBOT a f 0.55 per pond.
N. G. DE GIJSELAAR, Burgem.
Leiden, 13 Maart 1923.
REKENINGEN.
Inlevering van rekeningen.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
roepen bij deze op alle leveranciers, werk
bazen, enz., welke over het afgeloopen jaar
1922 ten laste der gemeente een vordering
hebben, die zoo spoedig mogelijk ter- Ge
meente-Secretarie Cafd. Financiën) in te
zenden.
Zij herinneren daarbij belanghebbenden,
dat schuldvorderingen, ingeleverd na
30 Juni a.s. zullen zijn verjaard.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgem.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 13 Maart 1923.
DIENSTPLICHT.
Overnachten buiten de Kazerne.
De Burgemeester van Leiden brengt Ier
kennis van belanghebbenden, dat aan
dienstplichtigen, die voor herhalingsoefe
ningen onder de wapenen komen, kan wor
den vergund buiten de kazerne te over
nachten, mits hun woning (vaste of lijde
lijke) in of nabij de garnizoensplaat^ gele
gen is en de vergunning niet aanleiding
geeft tol het afleggen van zoodanige af
standen, dat daardoor een nadcelige in
vloed wordt uitgeoefend op den goeden gang
van den dienst en van de oefeningen, o.a.
tengevolge van buiten deze opgedane ver-
'moeienis.
Door den Regimentscommandant c.q.
Korpscommandant wordt bepaald, in ver
band met den afstand, waarop de daarbij
belrokkcn persoon van de kazerne woont,
wie voor de hierbedoelde gunst welke
niemand van"eenigen dienst vrijstelt in
aanmerking komt.
Zij, die voor de meergenoemde gunst in
aanmerking wenschen te komen, moeten
daartoe uiterlijk twee maanden vóór den
dag van opkomst schriftelijk het verzoek
richten tot den Regimenis c.q. Korpscom
mandant.
Aan hem, wien toegestaan is buiten de
kazerne te overnachten, wordt daarin geen
logies meer verstrekt dan in gevallen,
waarin de daarbij betrokken chef zulks
noodig acht, o.m. bij herroeping van de ver
leende gunst, wanneer blijkt, dat de goede
gang van den dienst er schade onder lijdt,
verder gedurende den tijd, dat de belang
hebbende een hem eventueel opgelegde
straf moet ondergaan, of wel om andere re
denen in het belang van den dienst.
Alleen bij hoogc uitzondering kan de
gunst nog verleend worden aan hen. die
nü het hiervoren aangegeven tijdstip (van
twee maanden vóór de opkomst) zulks ver
zoeken.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgem.
Leiden, 13" Maart 1923.
Vereeniging tot bevordering van de opleiding
van instrumentmaker.
In een der lokalen van het Physiologist-h
Laboratorium had gisteravond de jaarverga
dering plaats van de bovengenoemde Veree
niging.
Zij werd voorgezeten door prof. dr. Kamer-
lingh Onnes, die bij de opening de aanwe
zigen welkom heette. Hij wees daarbij op
-hel treurig verlies, door de Vereeniging gele
den door het overlijden van prof. dr. J. P.
Kwenen, een sieraad niet alleen der natuur
kundige wetenschap, maar die zich daaren
boven een warm vriend had beloond van
deze Vereeniging en haar belangen en bloei
van af haar oprichting ten zeerste had be
vorderd. Zijn nagedachtenis zou, naar spr.
vertrouwde, in eerbiedige herinnering wor
den gehouden.
Aan de beurt van aftreding als bestuurs
lid was prof. dr. Karnerlingh Onnes, die als
zoodanig bij acclamatie werd herbenoemd,
welk blijk van vertrouwen door dezen met
erkentelijkheid werd aanvaard.
Vervolgens werd door den sec re la ris-pen
ningmeester, dr. G. A. Cronimeliii, het jaar
verslag uitgebracht over het jaar 1922, uit
welk verslag bleek, dal het bestuur met be
trekkelijke tevredenheid en met voldoening
op het afgeloopen jaar kon terugzien, al heeft
de tegenwoordige inzinking van handel en
industrie haar remmenden invloed ook op
hel werk der Vereeniging doen gelden.
Het Icdenlal onderging een kleine vermin
dering; 16 leden bedankten, terwijl 11
nieuwe leden toetraden. Het aantal leden be
droeg op 31 December 1922: 551.
Evenals vorige jaren konden ook in 1922
sommige leerlingen ondersteuning ontvangen
uit het Janssenfonds voor vakopleidings
beurzen.
.Re in dé vorige jaarvergadering uitgespro-
kn? "vrees, dat de aanvragen haar werkkrach
ten "in 1922 niet talrijk zouden ziju, heeft
zich bewaarheid. Slechts twee lodingen
konden in één betrekking worden geplaatst.
Na afloop der huishoudelijke werkzaam
heden werden door dr. Crommclin mededee-
lingen gedaan betreffende een bezoek, door
dezen gebracht aan de instrumentmakers-
school der firma Siemens en Halske, Wcr-
ncrwerk Si^menstat hij Berlijn.
Prof. Karnerlingh Onnes cn de heer Schou
ten voegden hieraan een en ander toe.
Exportcredieten.
Op het Bureau van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken voor Rijnland, Brce-
straat 78, alhier, zijn formulieren te beko
men, ten gebruike bij aanvragen voor export
credieten.
s Volgens Minislericelc beschikkingen van
30 Januari en 27 Februari 1923, kan in het
belang van de opvoering der werkgelegen
heid hier te lande, mei inachtneming der
verschillende bepalingen; gedeeltelijk Staats
garantie voor uitvoertransacties worden ver
leend aan hier te lande gevestigde onderne
mingen, ten einde deze in staal le stellen
betrekkingen met Int buitenland ie behou
den, Le herwinnen ot te verkrijgen. De ga
rantie wordt verstrekt tegen een door den
Minister te bepalen premie.
Voor garantie zullen bij voorkeur in aan-,
merkiiig komen transacties, waarvoor door
ten in Nederlaud gevestigde Bankinstelling
Ci'Hiu l wordt voiieend.
De garantie wordt verleend voor ten hoog
ste 40% van hel als volgt le bepalen be
drag: De Rijkscommissie van advies in zake
de Exportcredieten keurt het factuurbedrag
goed; van het gedeelte, dat van dat door
den builenlandschen kooper verschuldigde
factuurbedrag, na volledige uilwinning, on
betaald blijft, wordt het gegarandeerde per
centage door den Staat aan de onderneming
vergoed.
Verdere inlichtingen worden op het Bureau
der Kamer verstrekt.
„Sempre Crescendo".
Gisteravond gaf het Studenten-muziekge
zelschap „Sempre Grescendo" ziju jaarlijksch
liefdadigheidsconcert in de Stadszaal voor
een zeer talrijk opgekomen publiek. Er is
dan ook door velen met belangstelling naar
dezen avond uitgezien; immers, niemand
minder dan de violist Carl Flcseh had zich
bereid verklaard als violist op le treden. Dat
er hard gewerkt is door de „Sempre"-lcden,
bewees de manier, waarop men de verschil
lende nummers ten beste gaf. Niettegenstaan
de dc uitvoering dit jaar zeer vroeg plaats
had- met het oog op het vertrek van Carl
Flesch cn niettegenstaande- „Sempre" ook
den 8slcn Februari reeds een belangrijk
werkzaam aandeel had, heeft men toch tijd
gevonden hel Brandenburgscho concert jao. 4
'G gr. t. van Bach, de variaties* uit hot Kai-
serquartetl van HaycLn en de begeleiding van
het concert E gr.-1/van Bach in te sludee-
rcn. In het 4de van de Brandcnburgsche con
certen van Bach: een concert voor strijk
orkest, obligaat viool en"twee fluiten traden
als solisten op: de heoren A. van Eek
(viool); E. 'sJacob en G. van Itallie (flui
ten). Den heer 's Jacob kennen wij refeds
door dc solo fluitpartij, die hij in hel vorige
concert van „Sempre" had; weer viel zijn
mooie loon en voordracht op.
De heer Van Itallie sloot zich in de an
dere fluitpartij hierbij aan en de heer Van
Eek gaf blijk van een flotte manier van spe
len en in het derde deel zelfs van veel vaar
digheid. liet orkest kwam in het tweede deel
merkbaar op streek; krachtig zette men in,
terwijl men in het derde deel proeven af
legde van een bestudeerd samenspel. In het
concert E gr. t., wat door Garl Flesch met
zoo'n schwung gespeeld werd, dat het alles
beheerscïite, werd z.ecr volgzaam begeleid.
Een cxlra-vermelding verdienen de cel
listen, die den geheelcn avond muzikaal en
zuiver spel leverden, vooral in het Adagio,
waar het orkest den zangerigen toon van
Flesch overnam, om met hel rhvlhmische
Allegro Assai te eindigen.
Na de pauze werd begonnen met het
..Sempre-lied" van W. J. J. de Sauvage Nul
ling, dal door den componist gedirigeerd
werd en gezongen door den heer J. Fokma.
Het geestdriftige lied, dat met bezieling werd
voorgedragen, sloeg in bij het publiek. De
heer Fokma evenals dc componist kregen
bloemen.
Flesch speelde daarna onder ademloozc
stilte en zeer muzikaal begeleid door den
heer 11. F. Suermondt, met een leederen, ge
dragen toon: Serenade mélancolique van
Tschaikowsky. Daarna het pittige: Caprice
van PaganiniFlesch en het Praeludium en
Allegro van PugnaniKreisler.
Het publiek bracht een ovatie, zoodat
Flesch niet nalaten kon een toestukje le ge
ven, n.l. „Traumerei" van Schumann. Met
den Kricgsmarsch uit Athalia van Mendels
sohn werd deze goed geslaagde avond be
sloten. Door de leden van „Sempre"" werd
aan Flesch als ook aan den wakkeren diri
gent een krans overhandigd.
Christelijke Reciteerclub „U.VJL"
Voor de tweede maal in dit seizoen heeft
de Christelijke reciteerclub „Uit Vriendschap
Kunst", onderafdeeling van den Chr. Nat.
Werkmansbond, aid. Leiden, een openbare
uitvoering gegeven, en zeer zeker niet zon
der succes.
In „de Graanbeurs" was gisteravond bij
na geen plaats meer onbezet, zóó groot was
de belangstelling, en (1e voorzitter, dc heer
G. Zitman, die met gebed had geopend, sprak
dan ook terecht zijn voldoening uit over
deze groole opkomst. Hij heette allen harte
lijk -welkom en sprak in het bijzonder een
welkomstwoord tot den ecrc-voorzitler, den
heer J. A. van der Heijden; verder tot de
pianiste mej. Tilly Leen ing den violist, den
heer J. II. de la Court, den afgevaardigde
van het bondsbcshiur en den vertegenwoor
diger van het „Leidscli Dagblad". Spreker
wees er op dal „U.Y.K." dit winterseizoen
voor de tweede maai een uitvoering gaf en
het viel te begrijpen dal de voorbereiding, in
verband met den korten tijd, moeilijk is ge
weest. Er was echter flink gestudeerd en hij
hoopte dat de uitvoering naar wenscli zou
slagen cn dat het gebodene er toe zou leiden
dal de aanwezigen van thans een volgend
maal weer aanwezig zullen zijn.
Hierna werd. do leiding van den avond
overgegeven aan den cere-voorzitler en zong
-mej. Lccning met- haar teere doch klankvolle
stem aan de pianc^ „Schemed iedj<f', waar
voor zij een dankbar applaus oogstte.
Als hoofdnummer van het programma
werd opgevoerd eei£ looneelspel in drie be
drijven, getiteld „Eerloos", voor de vertol
king waarvan de spelers(sters) ongetwijfeld
een pluimpje verdienen. Allen waren zeer
rolvast, hetgeen voor het welslagen een eer
ste vereischle is, terwijl mimiek en dictie le
prijzen vielen al kan er natuurlijk nog wel
wal verbeterd worden. Men poogde zich in
zijn rol in le leven, en slaagde daarin dik
wijls heel aardig, zoodat het publiek zich
mot de vertolking van dit weinig sterke
speelstuk hoogst ingenomen leonde en daar
aan na ieder bedrijf op overtuigende wijze
uiting gaf door warm en lang applaus.
Tusschen de bedrijven zorgden mej. Lee
ning cn de heer De la Court door goede mu
ziek voor de noodige afwisseling, terwijl mej.
Leening cn vervolgens ook mej. Van der
Reijden nog een liedje zong. Ditmaal klon
ken ons de stommen der dames wel iets te
zwak, en wij vrcez(?u dat men er achter in
dc zaal weinig van heeft verstaan.
Na dc pauze werden een drietal voordrach
ten gegeven \vaarbij;* zich vooral de heer J.
Kooien onderscheidde. De aanwezigen ble
ken zich uitstekend te amuscercn.
Alvorens ons verslag dezer uilvoering te
beëindigen dienen wij nog le vermelden dat
de heer II. J. Breuker namens de vereeni
ging aan den voorzitter, den heer Zitman,
hartelijk dank bracht voor het vele werd dat
hij voor ..U.V.K." heeft gedaan en hopelijk
nog zal doen, cn hem als stoffelijk blijk van
waardeering een geschenk overhandigde,
namelijk een loeren sigarenkoker met zilve
ren plaat.
De voorzitter loonde zich ten zeerste ver
rast, zeide, het cadeautje zeer gaarne aan
te nemen en verklaarde sleeds zijn beste
krachten voor „U.V.K." te zullen geven,
waarbij hij nog den aanwezigen opwekte als
lid of donateur toé te treden. Alleen als ve
len toetreden kan ..U.V.K." blijven bloeien.
De adviseur der vereeniging, de heer Bon,
sloot met dankzegging.
Mr. F. G. Schelteiïia. nieuwbenoemd
hooglceraar, om onderwijs te geven in het
handelsrecht en burgerlijke rechtsvordering,
zal morgen wegens ongesteldheid zijn oratie
niet kunnen houden.
Volgens telegrafische berichten uit
Finland bevatten de Finsche bladen giste
ren artikelen naar aanleiding van den
70sten verjaardag van prof. mr. W. van der
Vlugt, die jarenlang ten gunste van Finland
het pleit heeft gevoerd en laatstelijk nog in
de kwestie der Alands-eilanden met groote
kennis van zaken het goed recht van Fin
land heeft verdedigd. De president der Fin
sche republiek en '9 Lands regeering heb
ben den jubilaris telegrafisch hun gcluk-
wenschcn gezonden.
Mr. W. G. Joustra, van hier, in Indië
aangekomen, is Seraarang als standplaats
bij de fechterlijke macht aangewezen.
Naar „liet Volk" meldt, zal de zetel
van wijlen den lieer Loopuit in hel partij
bestuur der S.D.A.P bezet worden door rnr.
D. A. van Eek, alhier.
Op Donderdag 15 Maart a.s. lioopt
mej. Sampers, uit Linne (L.), te herdenken,
da,t zij vóór 127= jaar bij de firma Vroom
en Dreesmann hier ter slede in betrekking
kwam.
In oen flink bezochte ledenvergadering
van den Alg. Ncd. Bond van Handels- cn
Kantoorbedienden, afd. Leiden, bleek uit het
jaarverslag van secretaris en penningmeester
dat zij als afdeeling in het afgeloopen jaar
een goed figuur heeft gemaakt. Haar optreden
naar huilen heeft ongetwijfeld den indruk
gevestigd, dat met de afdeeling van den Alg.
Ned. Bond van llandels-.cn Kantoorbedien
den rekening dient te worden gehouden.
Het verheugde haar ie-kunnen constalee-
ren. dat, terwijl alle andere organisaties van
handels- en kantoorbedienden beduidend in
ledental waren teruggeloopen. dc „Alge-
meene" daarentegen op een aanwas van le
den kan wijzen.
Uit de leden werd een clubje huisbezoe
kers gevormd, die de voorhanden zijnde
adressen zullen afwerken.
Bij B. en W. alhier is van Jicl Rijk
bericht ingekomen, dat dit de huur van het
gebouw 's-Gravenslein, dat vroeger als gar-
nizocnsbiireau heeft dienst gedaan en thans
in gebruik is voor de politietroepen, niet
langer wen sekt te bestendigen.
Naar men ons mededeelt, heeft zich de
meubel makersstaking nog niet lot Leiden
uitgebreid. Al de meubelmakerspatroons hier
ter stede zijn ongeorganiseerd, zoodat zij ten
opzichte van deze actie geheel vrij staan.
De behangers- en stoffeerderspalroons heb
ben een plaatselijke Vereeniging gevormd.
Daar zijn gisteren een aantal werklieden
niet ann het werk gegaan, doch van morgen
zijn alle werklieden teruggekeerd.
De heer D. M. van Nes deelt namens
het Comité voor Hongaarsche kinderen voor
Leiden en Omstreken het volgende mede:
Er bestaat gelegenheid om met den kin
dertrek), die 20 Maart a.s. na^r Hongarije
vertrekt, gratis pakketten met levensmiddelen
cn andere zaken, uitgezonderd tabak, sigaren
en sigaretten, le vcrzendmi aan bepaalde
adressen in Budapest en omgeving. Deze
pakketten moeten van duidelijke adressen
voorzien en goed te hanteeren zijn, het liefst
kistjes van niet grootere afmetingen dan 50
bij 50 c.m., of GO bij 45 c.ra., daar voor het
gratis vervoer van grootere pakketten, tot
Utrecht, niet kan worden ingestaan. De ver
zenders moeten aan de geadresseerden mel
den, dat zij hun pakket te Budapest bij de
Liga moeten afhalen.
Hel gemakkelijkst is, dal de pakketten aan
den trein bezorgd worden. De verzenders ge
lieven mij van hun voornemen in kennis te
stellen; dan meld ik hun, hoe laat de trein
vertrekt. Doet men dit niet, dan bezorg?
men de pakketten le mijnen huize, Vree
wijkstraat 8, Maandag 19 Maart. liefst vóór
d«n Zondag.
Wij vestigen de aandacht op dc in dit
Blad voorkomende advertentie „Werkloos
heid en Reclasseering", vanwege het bestuur
der afd .Leiden van het Ned. Genootschap
lot Zedelijke Verbetering der Gevangenen.
Verleden week werd een transport werk-
loozcn, waaronder vier, die gereclasseerd
moesten worden, en twee, die nog nooit met
de politie in aanraking waren geweest, naar
België gezonden, om aldaar, waar nog ge
tegenheid is om te werken, aan den arbeid
te lijgen. Maar de kosten van zoo'n transport,
I benevens hetgeen den menschen moest wor
den verstrekt voor eerste levensonderhoud,
waren zóó hoog, dat de kas der afdeeling een
tweede uitzending niet meer gedoogt.
Het doel der advertentie is de beurzen der
meergegoeden te openen.
De afdeeling wil zich niet alleen tot onl
slagenen bepalen, maar ook velen in ledig
heid rondzwervenden, jongen mannen, een
kans geven.
Geld wordt niet, maar arbeid wel verstrekt,
en dit is het cenig afdoende.
Het Leger des Ileils bericht ons, dat do
Stichting haar jeCarlijksche Zclfverlooche-
nings-Aanvrage houdt van *24 Maart tot 7
April a.s.,, waarvan de opbrengst voor do
eene helft hel werk in Nederland ten goede
komt en voor het andere deel aan den Zen-
dingsarbei(J. Uit het Genlraalfonds hiervoor
subsidieert hel Leger het werk op de onder
scheiden zcndingsvelden.
Gisternamiddag, ongeveer le lialfvijf,
had een ongeval plaats op het Rapenburg
Ier hoogte van de Amsterdamsche Bank.
dat nog goed is afgeloopen. De lieer B.,
brandstoffcnhandelaar, reed met zijn
vrachtauto over bedoelde straat. Hij meende
over een herbeslraat gedeelte te rijden, dat
later bleek le zijn een laag zand zonder
bestraling.
Door de tegenwoordigheid van gecsl van
B. is erger voorkomen. Zijn auto stond
reeds op den walkant. De stuurstang was
bovendien gebroken.
Het is zeer zeker gcwenscht, dat in den
vervolge de straat beter in orde wordt ge
bracht.
Door dc politie alhier is aangehouden
zekere M. A., die, zooals bij onderzoek in
het politieblad bleek, nog 31 dagen hech
tenis moest ondergaan.
Gisteren is op de Oude-Varkenmarkt
alhier een rijwiel ontvreemd ten nadeele
van J. van R., alhier. Het is aan de politie
nog niet gelukt den dader op het spoor le
"komen.
Op verzoek van de polijic te Alphen
is door de Leidsche politie een minderjarig
persoon, C. F., aldaar, die zonder weten zij
nor ouders naar hier was vertrokken, naar
die gemeente teruggebracht.
Achtste Nederlandsche Jaarbeurs
te Utrecht.
L
Over het voor de Pers leerzame vóórbe-
zook aan de heden te Utrecht geopende
achtste Nederlandsche Jaarbeurs hebben
wij gisteren reeds langs lelcgrafischen weg
een en ander medegedeeld.
Reeds op dc wandeling van hel Station
naar het Jaarbeursgebouw kreeg men den
indruk, dat er iets bijzonders op lil was.
Van verschillende gebouwen waren dc
vlaggen uitgestoken en ook aan dc tram
prijkten vlaggetjes. Overigens hecrschle
reeds een ongewone drukte in de stralen.
Ook van het monumentaal gebouw van de
Permanente tentoonstelling wapperden de
vlaggen.
In een der zalen van de Slicblsche In-
dustrieele Club werden de persmenschen
op royale wijze ontvangen. Van de inlei
dende toespraak van den lieer Graadi van
Roggen noemden wij reeds dc strekking
„Wij zijn er nog", kon de spreker met zelf
voldoening zeggen. Er dreigen nog groole
gevaren en ons instituut staat midden in
den storm. Onze industrie wordt nog steeds
bedreigd cn sinds in November 1922 dc
Franschen het Roergebied houden bezet, is
de spanning nog grootcr geworden. Maar
toch zijn er hier en daar lichtpunten waar
te nemen, zoowel in het binnen als in hel
buitenland. En zoo zal hel bestuur de re
sultaten van deze Jaarbeurs met verlrou-
wen afwachten. Deze Beurs staat er min
stens zoo gunstig voor als de zevende. Een
eenvoudige enquête over dc resultaten van
de zevende door het bestuur ingesteld,
leerde, dat 75 pCt. van de deelnemers daar
over tevreden was. En dat geeft voor dezen
keer ook moed. Het jaarbcursbcstuiir kan
met Frederik Hendrik getuigen „dat het
veul gesnor van buijen over zijn muls heeft
zien gaan", aldus spr. maar het heeft den
moed behouden en het hoopt met het oog
op het aantal deelnemers op een goede uit
komst. „Wij houden zee". Dc Jaarbeurs
blij)' voortbestaan, omdat industrie en han
del liel willen, omdat ondanks do moeilijke
jaren, die achter ons liggen, industrie en
BINNENLAND.
De achtste Nederlandsche Jaarbeurs W
Utrecht.
Nederland en de moeilijkheden door de
bezetting van het Roergebied.
Wijziging in het beheer van eenige Ne*
derlandsche Stoomvaart-Maatschappijen.
De staking in de meubelindustrie.
BUITENLAND.
Poincaré's bezoek aan Brnssel.
De moord op de twee Franschen te Bner.
Twee lezingen. Nienwe moorden.
In Hongarije wil men de kwestie der
Dynastie voorloopig uitschakelen.
Het Iersch complot in Engeland.
Zware stormen in Amerika.
handel haar zijn blijven steunen en dit ook
in de toekomst zullen blijven doen aldufl
besloot spr.
Er volgde op deze rede een warm applaup
waarna liet gezelschap onder zijn leiding,
na een copieuze z.g. Zweedsche lunch, de
stands bezichtigden voor zoover die giste-,
ren gereed waren, want daar on rak nog
al wat aan.
Zooals wij reeds meedeelden, bedraagt
het aantal deelnemers in totaal 705. Ver
deeld naar de nationaliteiten noteerden wij
voor Nederland 426, voor Duitschland 13,
bovendien worden 131 «Duitse he firma's
vertegenwoordigd door Nederlandsche agen
ten; uit België zijn er 12 stands, recht
streeks door Belgische firma's geïnstalleerd
terwijl voorts 10 Belgische firma's door Ne
derlandsche agenten zijn vertegenwoordigd.
Verder is één Engelscho firma direct ver-,
legenwoordigd, henovens 42 firma's uit dit
land, die door Nederlanders worden gere
presenteerd; uil Frankrijk zijn vertegen
woordigd één firma direct, en 15 door Ne-*
derlandsche agenten, voor Zwitserland zijn
die cijfers 2 en 10, voor Amerika 0 en 10,
voor Oostenrijk 0 on 6, voor Zweden 1 cn 6,"
terwijl nog verschillende landen door één
firma vertegenwoordigd zijn. Vooral over (Jq
deelneming van het buitenland is mente-»
vreden. Op de firma's uit Leiden en omge
ving kunnen wij, helaas, niet roemen. Wij
telden er slechts een negental. De meeste
dier stands waren nog gesloten.
Hel bestuur heeft de verschillende inzen
dingen naar een veertiental bedrijfsgroepen
verdeeld, waarvan de groepen: electriciteit,
machines en metaalindustrie (181), en lex*
lielindustrie, confectie (141) de hoofclgroe*
pen vormen.
Zeer interessant en belangwekkend is dflj
koloniale afdeeling van het Koloniaal In->
stiluut. Behalve de inzendingen op dc eer
ste verdieping van het vaste gebouw, waar
van het de halve ruimte inneemt, bevinden
zich op het Vreeburg in de open lucht twee
geweldige ressah-zwalpen van Simalver,
aangebracht door de Java-Bosch; een, die
rechtop staat weegt 3,2 ton, de andere, leg
gende, heeft een gewicht van 3000 K.G.
De expositie in het gebouw zelf geeft
weer iels geheel nieuws le zien. In een in
zending van de afdeeling Tropische Hygiëne
geeft prof. Van Loghem, uit Amsterdam,
een beeld van hetgeen dgor hygiënische
maatregelen in Nederlandsch-lndiü is be-
reikt. Door grafische voorstellingen krijgt
men daarvan een denkbeeld cn ziet men
hoe in de laatste kwarteeuw de gezond*
heidstoostand der bevolking is voorni(ge
gaan.
Bij het betreden van de zijzaal aan de
Vreeburg-zijde komt men eerst in de
Scheepvaart-afdeel ing met het model van
het stoomschip „Prins der Nederlanden"
van de Stoomvaart-Mij. „Nederland"; een
maquette van het établissement „Sumatra"
van dezelfde Maatschappij en een van het
etablissement van de Java-China-Japan-
lijn tc Tandjong-Priok, alsmede oen wereld
kaart, waarop de Nederlandsche Scheep
vaartlijnen op Ned.-Indië zijn aangegeven.
Vervolgons wordt liet oog getrokken door
een ongeveer 7 M. langen trein, sameuge-:
sleld uit 45 speel goed wagentjes, die don uit*
voer van hel jaar 1920 van Ned.-Indië voor
stelt, cn waarhij door de wagens, beladen
met suiker, rubber, koffie, enz. is aange
geven welk gedeelte van dien uitvoer voor
rekening van de verschillende' produclen
komt Een cn ander leert hoe de suikercul
tuur predomineert (21 wagens met suiker).
En dan wilden de vrienden van Java, al
dus verleide ons een der hoeren, die hier
inlichtingen verstrekten, de z.g. vrienden
van Java in 1920 ook nog dc suikercultuur
stop zetten, om rijst te telen voor voedsel
der bevolking. Met cijfers werd aangetoond,
dat dit op een bankroet voor Indië zou zijn
uitgeloopen.
Het Departement van Koloniën stond in
bruikleen af de fraaie maquette van don
zeebodem van (lm Archipel, waarop zoo
wel door uithollingen van don zeebodem
van den Archipel, als door verschillende
tinten van blauw de diepte der zeeën zijn
aangegeven en waardoor op bijzonder in
structieve wijze de geologische bouw van
Ned.-lndië mot liet groole Socnda- en uit
gestrekte Sa boel-plateau, waartusscben de
Mol ukken mei hun hoogst onrush^ reiiej