't Zit
hier!
No. 19287.
LEIDSCH DAGBLAD, Taterdag 20 Januari.
Derde Blad. Anno 1923.
UIT DE RIJNSTREEK.
UIT DE OMSTREKEN
Abdijsiroop
BERLIJNSCHE BRIEVEN.
- 'ALPHEN. Voor de vereeniging Pro Rege
trad Donderdagavond in de Gereformeerde
kerk in het voormalig dorp Aarlanderveen
ijp: do veldprediker ds. Jansen van 's-Gra-
venbage. Het kerkgebouw was slechts ma
tig bezet. In een gloedvolle lezing werd
■door ds. J. het nut dezer vereeniging uit
eengezet, daarbij tevens wijzende op de
groote gevaren, die oog steeds dreigen,
niet alleen in Nederland, maar meer nog
jn het buitenland.
Do vorige week is alhier in deu
Rijn een vaartuig, geladen met zand, ge-
Bonken: Vaartuigen met grooteren diepgang
zouden daardoor ter plaatse aan den grond
ïijn geloopen. Van wege do Ballastmaat-
schappij is dit zand door opbaggeren verwi
lderd en de Rijn aldaar weder op diepte ge
bracht, zoodat de scheepvaart weder onge
stoord kan plaats hebben.
Gedurende het tijdvak 1218 Januari
hebben zich alhier vijftien personen ge
vestigd t. w.:
I.lda Keesman, zonder beroep van Nij
megen: Bernherdina Gerdes, dienstbode, van
Boke! (Duitschland). Talea Gerdes, dienst
bode van Betera, Duitschland); W. L. D.
H. Halma, controleur Rijksverzekerings
bank, van Eindhoven; Pieter Gerrit de
Jong, bouwkundige en aannemer van Lei
den; Willem Geroer, ouderwijzer van Am
sterdam; Hildegard Firl, dienstbode, Mann
heim (Duitschland); Tobias Jacobus Bu
rners, zonder beroep van 's-Gravenhage; Jo
hannes Wilhelmus van Capelleveen, schoen
maker. van Alerdoorn en Johannes en An-
thonius van Houwelingen, zonder beroep
van Utrecht.
Over hetzelfde tijdvak zijn yertrokkeo
twintig personen, t. w.
Nicilaas Ger. Klein en gezin, bloemkwee-
kersknecht, naar Alkemade; Louis Wolff
en gezin, zonder beroep naar Nijmegen;
Johanna G. A. van Vliet, zonder beroep
naar Winterswijk; Jan Willem Boer en gezin,
veehoudersknecht naar Ter Aar; Dingenus
de Witte, arbeider naar Hazerswoude; Jo
hanna Maria Ammerlaan, dienstbode naar
Leiden en Cornelia van der Bijl, zonder
beroep naar Katwijk.
Kerkelijk Bericht. Ned. Herv.
Kerk, Julianastraat. Zondag v.m. jialftien
pur ds. de Bruin ea n.m. halfzeven ds.
(Veldhoen (Doopsbedioning).
Geref. Kerk, Raadhuisstraat, v.m. halftien
Our en n.m. ze3 uur de heer D. Nauta.
Gisteren werd in de vergadering der
(Gedeputeerde Staten voor ,Zuid-Hollamd de
heer A. van Dam, vervallen verklaard als
lid der gemeenteraad van deze gemeente.
HAZERSWOUDE. Uit goede bron verne
men wij, dat ook te dezer plaatse pogingen
in het werk worden gesteid om te kumen
tot oprichting van een vereeniging ter be
strijding van onkosten voor on- ea minver
mogenden, die voor verpleging in het Aca
demisch Ziekenhuis te Leiden moeten wor
den opgenomen.
LEIDERDORP. De oudste ingezetene de-
Ber gemeente, de weduwe Scnippersvan
der. Heuvel is in den ouderdom van 99
jaar en twee maanden overleden. Mocht
zij den 14 November j.l nog in goeden
welstand haar verjaardag, vieren, en was
Ze vol hoop haar honderdste te herdenken,
het heeft niet zoo mogen zijn; een korte
ongesteldheid maakte een jeinde aan ha3r
leven.
WOUBRUGGE. Kerkelijk bericht.
Ned. Herv. Kerk voorm. half tien en avonds
half zeven ds. A. Meijers.
Geref kerk, voorm. half tien ea 's avonds
half zeven ds. W. M. Ie Comtre.
Godsdienstoefening Nederh
Protestantenbond op Zondag 21 Jan. des
avonds 7 uur: ds. Nieuwburg, Boskoop.
I Burgerlijke Stand.
Geboren: Thea Celia Wijnanda, dochter
Van W. M. Ie Cointre en H. de Bruin.
Overleden: Adrianas van der Laan, 86 j.
Door bemiddeling van het Corres
pondentschap van den bond tegen vloeken
alhier, zijn op verzoek oen aantal procla
maties en wandkaarten aan het Gemeente
bestuur van Alkemade verstrekt.
RECLAME.
jicht, spit, stramheid
in de ledematen be
hoeven U niet meer
te kwellen- Grijpt
naar het heerlijke
wrijfmiddel, dat tot
diep in de hnid zijn
weldadig verzach
tendewerking voort
zet, nw spieren weer
lenig maakt en nw
pijnen verdrijftden
1849
HAARLEMMERMEER. - Haar ons
iw«erd medegedeeld, ligt liet in de bedoeling
ook de afsluiting en bewaking van de beide
herwegen over dte spoorlijn nabij bet sta
tion te Hoofddorp, op tc heffen. Als dit
door den Minister wordt goedgekeurd, zal
er niet genoeg op gewezen kunnen worden
dat door bet publiek bij het passeeren van
overwegen als zijncKe een van de druk
ste verkeerspunten in deze gemeente
de meest mogelijke voorzichtigheid in acat
dient te worden gerwmen.
Een dame uit Hoofddorp, had het
ongeluk bij 't uitstappen, uit een autobus,
zoodanig te vallen, dat zij in aanraking
kwam met een passeeremcJen wagen on een
been brak.
HILLEGOM. De aanstaande week,
van 22 tot 27 januari, zal door dc Commis
sie tot stichting van een zweminrichting
geheel aan propaganda worden gewijd.
Een -lein legertje van propagandisten zal
de gemeente doortrekken en hoopt nie
mand te vergeten met de vraag: wilt u
lid» worden voor slechts 1 gulc1^- contribu
tie per jaar. Een luttel bedrag, maar de
bon derden guldens samen moeten een j aar
lij ksche waarborg vormen voor de verplich
ting, di.e de yepeeiniging denkt op zich te
nemen. Het plan verdient aller sbeun,
waarom aangedrongen mag worcflen op een
groöto, welhaast algemeene toetreding :s
lid,
Kerkelijke berichten. Zon
dag 21 Januari. Ned.-Herv. Kerk. Voorm.
10 uur (H. Avondmaal) en nam 4.-30 r
(Daiikz.) ds. Van Bemmel.
Geref. Kerk: Yoorm. 10 en nam. 5 uur,
dr. C. W. Impeta, van. Kampen.
Chr.-Geref. Kerk: Yoorm, 10 en nam. 5
uur Leesdienst. Donderdag, nam. 7 uur,
ds. Jansen, van Leiden.
KATWIJK. Burger 1. Stand.
Geboren: Lijdia Agatha, D. v. Joh.
Korpclshoek en L. A. Minnee. Pieter,
Z. van Nic. de Vreugd en A. Varkevisser.
Jacob, Z. van Joh. Groen en B. van
Duyvenbode. HaHa, D. van J. van den
Oever cm L. E. van der Star. Dirkje,
Z. van J. Verdocs en A. van der Marei.
Marinus, Z. van Corn. Ouwehand en J.
van der Bent.
Overleden: Pieter Ruwaard 73 j.,
wednr. van Mjiartje Berkliey. Nicolaas
Mes som aker 14* d., Z. .van KI. Messema-
kor en Dirkje Jonker.
Ondertrouwd: Nic. van Leeuwen
on Gerrit je Rem mclz waal.
Getrouwd: Cornells den Haas en Ma
ria Guyt. AHe van d«. Plas en Anna
Barnhoorn. Jacob van Duy ven voorde en
Lijdia Smijer. Anthonius Martinus Dul
ler on Huibertjo van Duyn.
KATWIJK-A AN^ZEE. De-Anti-Rcv.
Prop.-Club kwam in vergadering bijeen,
ondsr voorzitterschap van den heer W.
Verschoor. Na de gewone vcreenigings-
werkzaamheden* trad als spreker van don
avond op de heer D. C. van Leeuwen, met
het onderwerp: „Werkelooz^nzorg" Hij
memoreerde, dat van overheidswege cm
door de vakorganisatie is gedaan tot be
strijding van do werkloosheid en zette
tevens uiteen, hetgeen er ook in een ge
meente als Katwijk ten opzichte hiervan
gedaan zou kunnen worden. H;; be
oen goede steunregeling voor de *rawl-
visseherij, als noodig voor de in-stand-houi
ding van het bedrijf, ten gunste van ree-
ders en visschors. Een commissie vam 4
personen werd aangewezen öm eventueel
in overleg te komen met de A.-R. Kiesver-
eoniging, ten doel hebbende eventueel ac
tief op te treden in het belang van deze
zn ak.
Het zachte winterweder is oorzaak,
dat verschillende landerijen er bij liggen
alsof het reeds ver in het voorjaar was.
Moge de landbouw voor teleurstelling op
dit gebied bewaard blijven.
Volgers de jongste opgave aan het
Gemeentelijk Arbeidsbemliddelings-Bureau
was de stand der werkloosheid als volgt
visschers 278 arbeiders 90, opperlieden 11,
grondwerkers 30. kuipers 30, timmerlieden
8, schilders 5, boekbinder 1, varensgezel
len 2, metselaar 1, nettenboetstors 4, tc
zamen 460 personen.
Tot voorzitter van de muziekvereni
ging Uitspanning na Inspanning" is ge
kozen de heer A. van Donk.
Gisteravond was op uit-noodiging van
de afdbeling Leiden van de Nederlanctechc
Vereeniging tot bescherming van dieren, in
„Casa Cara" eon talrijk publick samen
gekomen, ten einde ook in Katwijk tot de
oprichting eener afdeeling over te gaan.
De voorzitter van liet dagelijkscli bestuur
heette namens de afdeeling alle aanwezi
gen welkom. Hoewel men er aanvankelijk
aan twijfelde, zeide hij, was men toch tot
overtuiging gekomen, dat ret tot de op
richting eener zelfstandige vereeniging
moest komen. Hij deed mededeeling, dht
de burgemeester was verhinderd deze ver
gadering bij te wonen, hoewel dezo ten
zeerste de vereeniging sympathiek is.
Van nóg een paar heeren was boricht van
verhindering ingekomen. Hierna verkreeg
dc heer Ennik het woord, die beantwoord
de do vraag: „Wat is dierenbescherming
hoe past mon dierenbescherming toe, en
wat bereikt men door dierenbescherming?"
Snreker liet daarbij uitkomen, dat het
dier ntaat onder den redelijken mensch,
doch niet onder iemand, die beul is, ter
wijl bij aan den anderen kant waarschuw
de, dat do menscr zich voor hot
dier zou verlagen. Spreker beval dit punt
als een voortdurend punt van overweging
aan Hij begaf zich op het terrein van de
practischo behandeling van bet beest en
legde db verschillende verhoudingen tus-
schen melkvee en melker, tusschen trekdier
en voerman, uit.
Spreker bracht hulde aan de Katwijk-
scho schelpenvoerlieden, die voor de schel
pen vangst aan het strand in den regel
sterke paarden gebruiken. Hij beval bij de
on ers aan steeds nauwLttemd op de kin
deren toe te zien hoe zij dc dieren behan
delen. Voordat de afdeeling kon worden
opgericht werden door de lieeren Huisken
en De Klerk een paar vragen gesteld. Die
werden beantwoord.
De vergadering hechtte haar goedkeuring
aan het voorstel tot oprichting van eon
voorlcopig bestuur, bestaande uit de boe
ren: J. \Y. Kobus, A. J. J. Schnaar, dr.
I>. van Gruling, Th. tc Brake, en de dames
Bokhout, Van Lceuwon en mevr. San Geor-
gi Hierna g::i~ dc vergadering uiteen
NOORDWIJK. Geboren: Maria Jo
hanna, d. van H. Koster en P. van Eg-
mond. Gecrtruida Catharina, d. van C. v.
Poel on G- Hoger vorst. Elisabeth Theodo
ra, d. van C. J. v. d. Plas en A. van dor
Wcijden. Hendrika Maria, d. van H. Ver-
kade en A. C. S. Luijben.
Ondertrouwd,: Johannes Warmenhovcn,
24 j. en Grietje Langmuur, 20 j. Petrus
Leona/rdtis Onderwater, 37 j. te Noordwijk
en Jaioba Elisabeth Rozehdaal, 36 j, te
Leiden. Martinus Johannos Boting, 27 j.,
te Hazerswoude cn Johanna Alida Groone-
woud, 24 j., te Hazerswoude.
Getrouwd: J. P. van der Woijden, 35 j.
en Cornelia Verweij 34 j.
OverledenJakomina Plug, 87 j. wed.
van G. v. d. Niet.
NOORDWIJKEKHOUT. In een gehouden
besluurs-vorgadöring der „Qhrisrtol. Hervormde
Schoolvoreeniigüng" word o.a. besloten door huis
bozoek nogmaals een poging to wagen, om meer-
doro kinderen tc winnen voor de Hervormde
Schooi. Ditmaal trok- de hoer Parlovliot er op
uit, doah tot hoden zonder resultaat. Eon huis
vader, van wion vior kindoren de Oponb. School
bezoeken, word thans voor do derde maal bc-
workt.
Hot bouwen van eon b urgerwoonhuis aan
don Kortweg voor rekening van don heer W.
Muilwijk is gegund aan den aannemer W, v. d.
Klugt alhier.
Aan mej. P. A. Berghout werd met in
gang van 17 Jan. 1.1. eorvol ontslag verleend,
als tolefonisto on hulp-brievengaardstor, alhier.
Gisteravond vergaderde in café „Dc
Zwaan" do R.-K. land-, bloemist- on tuinbouw-
workliodenivoreen. Hot verslag van don Bonds
raad on liet verslag van do districtsvergadering
waarop dc loonvoorstol-Ien dor patroons in de
bloomboMonstrook besproken zijn, worden met
aandacht gevolgd.
RIJNSBURG. Bij do door B, on W. dozer
gemeente gehouden aanbesteding van hot op
halen van asch on vuilnis, was laagste inschrij
ver de heer J. Zwaan Pon,, alhier voor f 350.
SASSENHEIM. Zondiagvoorm. 10 u. ds.
L. D. Poot, van Amsterdam. Bediening H. Doop
Voorbereiding H. Avondmaal. Nam. halfzcs
dezelfde.
VOORSCHOTEN. Dc Ken. Wifholmina-
VoreenigLng heelt haar leden op Maandagavond
a.s. bijeengeroepen om te beraadslagen o.a. over
een gecombineerde feestviering in 1923.
In do gehouden biljartwedstrijd te Noord-
wijk behaalde Flora I totaal 1154 punten en
D, 0. B. I (Voorec'hoton) totaal 1067 punten.
WASSENAAR. In do maandelijksciho be
stuursvergadering van Wassenaar Vooruit is
besloten aanbiedingen aan verschillende film
maatschappijen to vragen voor hot opnemen van
con film van Wassenaar. Dezo film zal niet al-
toon dionon een beeld tc gevon van liet natuur
schoon van Wassenaar, doch bovendien zooveel
mogelijk ook een reclame zijn voor zaken- on
neringdoende ledon dezer vereeniging.
Don Minister van Oorlog zal con rekest ge
zonden worden om te verzoeken dc schietoefe
ningen of liever gezogd de prooven met ver
schillende kruitsoorten gedurende hot badsei
zoen of do vacantiemaartden te stakc-n. Voor
vclo logoorgaston, die hun vacantio te Schove-
ntngon, Wassenaar on Katwijk doorbrengen is
het afsluiton van hot strand een groot ongerief.
Aan don Minister van Waterstaat za] ver
zocht worden het kappen van boomon zooveel
mogelijk te beperken. Bij den aanleg van de
elektrische tram is onnoodig voel mooi hout ge
vold, waardoor het natuurschoon der lanen
«-rustig geleden hoeft.
Bij don Gemeenteraad zal nogmaals aange
drongen worden op het instellen van een schoon
heidscomraissie en eveneens op spoedige her
ziening dor politieverordeningen, waarin dan
o.ra. opgenomen zal worden het verbod, voor
motorrijtuigen om met open knalpot te rijden.
Aan do directie der spoorwegmaatschappij
zal verzocht worden met de niouwo dienstrege
ling in do morgenuren meer treinen in te leg
gen op het baanvak SobeveningenDen Haag
Rotterdam.
Den burgomoöstor is verzocht in het belang
der openbare veiligheid bij do halte Wassenaar
voor een behoorlijke verlichting te willen zorg
dragen.
In de bouw oom missie voor de alhier te
stichten 2e R.-K. kerk zijn benoemd de hoeren
G. A. G. M. Graaf le Grolde, J. J. do Poorter en
J. Th. Wouters.
Door hot genootschap „Steunt elkander"
werd Donderdagavond een liefdadigheidsuit
voering gegeven in hot Wapen van Wassenaar.
De uitvoering was druk bezocht. Do zaal was
mol planten versierd en zag er gezellig uit.
Door de. van der Heijden alhier werd een rede
gehouden getiteld „Stille Armoede", terwijl door
den hoor Peerchoom in Gaklensah- dialect eonige
voordrachten ten beste worden gegeven. Door
Mevr. Luborti, eveneens van hior, wend door
het zingen van verschillende liederen voor af
wisseling gezorgd.
BurgerL stand, Ondertrouwd:
L. A. Willemse 43 j. en J. M. Veder 38 j.
B. van den Berg 23 j, en M. J. Sneldorwaard
26 j. A. H. Zandvloot 25 j, en P. M. van
Leeuwen 27 j.
Geboren: Johannes Cornells, Z. v. J. C. de
Bode en G. van der Klooster. Huborhis Jo
seph us, Z. v. J. van der Geest en M. J. Oos-
teiwear. Mathilda Arondina Antonia, D. v.
B. C. Branso en C. Reeser. Cornelia Tho
mas, Z. v. B. van den Brodk en A. C. Pijpers.
Overleden: Grada Johanna Maria de Gooijer
cchslg. van J. J, Buiker 211.
ZOETERWOUDE. Gistermorgen word
door een auto op den Hooge Rijndijk de^prach-
tig mooie hond van den landbouwer Rijnsbur
ger aangereden en zoodanig verminkt, dat het
dier moest worden afgemaakt.
Het in de plaats van den heer J. C. Stad
houder bonoemde raadslid, de heer Jac. Straat
hof, hooft die benoeming om gezondheidsrede
nen niet aangenomen. Alsnu volg op de R.-K.
lijst de lieor Jac. van Haastor.
Vroeg voorjaar? Bij den veehouder A.
Rijosburgcr aan don Rijndijk kan men hot dor
ste lammetje in dc groene weide zien huppelen.
Sinds verleden week Vrijdag vermist dc
Yoohouder J. v. d .S. alhier een portefeuille mot
een aanzienlijk bedrag papiergeld. Hij vermoedt
het op do veemarkt kwijt to zijn geraakt. De
politie is er moo in kennis gesteld.
RECLAME.
Gij liebt kou gevat, Uw
keel is dik en ontstoken
Past opl Griep en
bronchitis bedreigen
U. In enkele dagen
kunt gij genezen en
ernstiger complicaties
vermijden. Gebruikt
dadelijk de beroemde
het krachtige middel bij: borst- en
keelaandoeningen, hoest, influenza,
griep, catarrh, bronchitis, aethrna»
^Overal verkrijgbur. T«r flesch 1.90, ƒ3.60, /6.—
Eischt ome hindteekenlng: L. L AKKER. Rolterd*m.
1850
De onveiligheid in Berlijn. Een
Jaarverslag aer Politie. De beste
tijd voor do zakkenrollers. Hotel-
en Metaaldievc-o. Verdwenen stand
beelden. Wie steelt de Siegesallee?
Berlijn, begin Januari.
Een Hollandsche vriend en cgjlega van
mij, die sedert vele jaren niet meer in
Berlijn geweest was, schreef mij onlangs,
toen hij me tot mijn blijde verrassing ein
delijk weer eens een bezoek aankondigde:
,,Ik zou het heel prettig vinden als U
me aan het station kon afhalen. Men hoort
tegenwoordig zoo veel van de onveiligheid
in Berlijn, dat het iemand angstig te moede
wordt"
Ik rekende het mij natuurlijk tot een ge
noegen, dezen wensch te vervullen. Maar
zoo erg is het goddank toch niet in de
Duitsche hoofdstad gesteld, dat ieder, die
hier vreemd aankomt, of, daar hrj langen
tijd uit de stad geweest is, niet goed den
weg meer weet, zou moeten vreeaeo, als
het ware in een roovershol te belanden!
In het centrum van de stad, aan de sta
tions, op de drukke pleinen en straten,
is er natuurlijk geen jsprake van, dat een
vreedzaam burger aan een onaangename
ontmoeting zou b'.ootstaan. In stille straten
echter, vooral in do buitenwijken van de
stad, zijn inderdaad afschuwelijke toestan
den ontstaan.
Uit het jaarverslag, dat de Berlijnsciie
politie zoo juist bekend gemaakt heeft, ziet
men, dat in zulke stille wjjken bijna iede-
ren nacht personen door bandieten overval
len, mishandeld en van hun geld en klee
ding beroofd worden. Men heeft de arme
slachtoffers van dezo misdadige aanslagen
dikwijls tot op hun hemd uitgeplunderd,
ja soms zjjn zij gehea! naakt en bijna
bevroren gevonden. Het is zeer bedenkelijk,
dat deze laagheden zich in don loop van
'tjaar vermeerderd hebben. In October cn
November, de laatste beide maanden, die
de krimineele statistiek nu reeds overzien
kan, hebben meer overrompelingen plaats
gehad dan in de 9 andere maanden samen.
Kedert Januari 1922 bedroeg het aantal
nrnrandingen in Berlijn pl.m. 2000 dat
is gemiddeld 7 per dag.
In ieder geval staat tegenover dit treu
rige poütie-Bericht een heugelijk feit: het
aantal zeer zware misdaden is, algezien
van de politieke aanzienlijk afgenomai; het
is belangrijk minder dan in het jaar 1921.
Dezo verbetering wordt echter, oplat mm
zich niet al te zeer verheugen zal, door
een andere bedroevende mededeeling in even
wicht gehouden; een kenteeken van het
afgeloopon jaar was het buitengewoon groot e
aanta! zelfmoorden. Tot November was Je
lijst op 1200 gestegen zooiets is vrocgc-r
in Berlijn niet voorgekomen, en men kan
daaruit zien, voor hoeveel meoschen het
leven in de verwarde Duitsche toestanden
ondragelijk is geworden. Maar hoawel voor
zoovele wanhopige zielen de waarde van
het eigen leven gedaald is, toch schijnt
de afname van de moordstatistiek erop te
wijzen, dat de ontzettende geringschatting
voor het leven der medemenschen, die het
gevolg van den oorlog was, langzaam be
gint af Ie nemen. De eerbjed voor het
bezit der medemenschen is ongetwijfeld min
der geworden. Men behoeft niet altijd te
„rooven", men kan toch ook „stelen". Het
dievenhandwerk heeft hier nooit zoo ge
bloeid als nu: 1922 was in 'tbijzonder
een succesjaar voor zakkenrollers! De da-
g^elijksche aangiften bjj de politie hoopten
zich menigmaal bergenhoog op. En hosve-
len, die bestolen werden, zullen zich niet
eens de moeite getroost hebben, de over
heid daarvan in kennis te stellen! Men weet
immers, hoe weinig dat helpt Het mee-
rendeel van de zakkenrollers komt rri'. dn
Oostenrijksche buurstaten. .Mhoedt reelo
georganiseerde benden Rur.ser, p*!® en
vooral Galliciërs ontdekt Bo men m»wt
bekennen, «lat zij hun beroep op moec^sjc-
lijke wjjze uitoefenen. Deze hoorên uit oos
telijk Europa beschikken over oen bondig
heid, een routine, en een gestepeahuid, «ia
de geboren Berlijnsche zkakonrollers bo-
beschaamd ter zjjdo doen staan.
In de eerste plaats hebbea zo hun oog.
gericht op de publieke verkeersmiddelen,
en hiervan geldt hun teederste lieldo oen
zekere auto-omnibus-ii/n. Dat is de „Auto
bus" (zooals de Berlijners zeggen) die van
de Kurfiirstendamm dwars door het weste
lijke stadsdeel naar „Unter den Linden"
rijdt Niet ten onrechte vermoeden de «lie
ven, dat zich in dezen wagen, waarin daar
enboven meestal een groot gedrang heerscht,
bijzonder welgestelde en ook bijzonder on
voorzichtige heeren en dames bevinden. Er
is het geneete jaar bijna geen dag voor-
bijgegaan, tvaarop niet een passagier van
deze lijn „E", zooals de aanduiding luidt;;
is bestolen. Ik zelf ken vele dezer slacht
offers. De politie heeft voor deze omni-
busljjn een aparte bewakingsdienst inge
steld maar tot nu toe was alle moeita
veigeefsch: er wordt gemoedelijk verder
gestolen.
Groot opzien, en met recht, hebben ver
volgens, ook iu het buitenland, de onge
hoorde hoteldiefstallen gehaard dio de Ber
lijnsche kranten bijna dag aa.1 dag te ver
melden hebben. In hot afgelootpen jaar zijn
niet minder dan 768 hotel- en 230 pea-
siondiefstallen aangegeven. Een mons'.erach-
tig hoog cijfer! Geen twijfel, het grooce
en altijd nog toenemende aantal vreemden
uit het buitenland, waarmee het Berlijn
sche vreemdelingenverkeer van vóór den
oorlog niet te vergelijken is, oefent op do
langvingers een magische bekoring uit. Ze
rekenen bij deze gasten uit staten met ccn
gelukkiger valuta op versierselen en klee-
dingstukken, zooals die in het verarmde
Duitschland nauwelijks moer te vinden zjjn;
en voor alles op buitc-nlaudsche wissels
Want dat is van alle eerlijke monschen ia
Duitschland zoo goed als van de spitsboe
ven, het onbereikbare ideaal: zooveel mo
gelijk buitenlandsche wissels te bemachtigen.
Een ware chaos!
De politie legt er in haar verslag «lei#
nadruk op, dat ze juist aam dit onderdeel
van de strafrechtspraak de grootste op
merkzaamheid W(jdt, om den buitenlanders
zooveel mogelijk de bescherming van him
eigendom en hun leven te verzekeren. Za
troost zich overigens een beetje met de
vaststelling van het feit, dat in vergelijking
met den geweldig groeienden omvang vam
het vreemdelingenverkeer de ho'.eldiefstallen
niet in gelijke mate toegenomen zijn. Een
magere troost, maar men moet «ïaarmee
voorloopig maar tevredea zijn.
Een ander dieven-gilde echter heeft da
kring van haar „werkzaamheden" juist in
den laatsten trjd mei onvermoeiden ijver
uitgebreid; dat zijn de metaaldievem. De
ijver, die hier ontplooid wordt, heeft schrik
barende afmetingen aangeaiomon. Sedert we
ken wordt in Berlijn alles wat metaal is,
gestolen, wat maar ergons in het openbaar
aangetroffen wordt. Vroeger had bijna ieder
Berlijnsch gebouw aam de huisdeur eon
bronzen belknop. Men kan zeggen, dat za
volkomen verdwenen zjjn. De stukken wor
den systematisch en volgens de regelen
der kunst afgeschroefd. lederen dag vond
men bjj een wandeling door de straten
een heele rij huizen, die de versche sporen
van de vernieling droegen. Op 'toogenblik
ziet men overal nog slechts kleine houten
plaatjes met een drukknop van het beschci-
denste materiaal. Maar brons mag zich nieb
meer vertoonen. Ze vindt onmiddellijk harts
tochtelijke liefhebbers. In de Viktoriastraat
in do Tiergartenwijk, trok oniangs oen grapi-
Ipig opschrift de aandacht.
Daar wonen in een huis twee architecten,
laten we zeggen de heeren Schulze oo
Miiller. Ze hadden aam het hek van hun
voortuin een keurig metalen bordje aange
bracht, waarop hun firma te lezen was.
Dat konden de dieven natuurlijk niet laten
zitten. En nu bevindt zich aan het voor
hek een stuk karton poet het opschrift:
„Herman Schulze, architect Gu:tav Miil
ler, rijksbouwmeester" ga daarbjj in groote
letters de beleefde aanteekening: „Heeren
metaaldieven wordem verzocht, tenminste
dezo waardelooze namaak op zijn plaats
te laten." En men kan zeggen, dat aan dit
onderdanige verzoek gevolg is gegeven
het papieren bord is werkelijk nog door
niemand gestolen.
Maar bij de schellen, borden, handvaten
en kinoppen aan de huizen blijft het niet.
Brons is kostbaar-, zeker, maar ook ijzer
heeft heden zijn waarde. Het is gebeurd,
dat zelfs op de trottoirs de ijzeren deksols
van do rioolputton en de waterleiding ge
stolen werden, die voor den rein gingsdleost
en de brandweer gemaakt zjjn. Er zjjn per
sonen verongelukt, dis in do duisternis het
gat niet bemerkten. Een kind, dat daarin
kwam te vallen, stierf In Noord-Berlijo.
v.erden voor eonige dagen zelfs de randen
langs de kozijnen van de Lge parterre-wo
ningen afgerukt. Zelfs de dakgoten zijtl
voor de begeerige handen niet veilig. Ia
een voorstad werden zulke goten vau vijf
huizen tegelijk ontvreemd, zoodat de be
woners uit oude conservenbusson een „nood"-
goot moesten maken. Ja van deze go.en
kost tegenwoordig één meter 1590 tot 3000
Mark!
Evenwel wie houdt zich nu altijd met
de'gelijke kleinigheden bezig! Op de Ber
lijnsche pleinen staan immers een groot aan
ta! standbeelden en fonteinen van kosttnar
brons zou men die niet kunnen bemach
tigen? Niets gemakkelijker dam dat Da
inwoners zullen toch niet geleoven, dat da
metaaldieven geen kunstgevoel bezitten! Er
bevond zich in Charlottenburg oen verruk
kelijk mooie fontein met meesterlijk uitga-
voerde eenden van den beroemden diea'cn-
beetdhouwer August Gaul Een ktferri» vo«xr
het oog. Maar zie, op zakerc-u dag wae
een der waggelende eenden verdwencei Ia
