AGENDA VAN DE WEEK. 01T ONZE STAATSMACHINE. BUITENLAND. Vrijdag. - Schouwburg: Do Haghespekrs. „Do Vertraagde Film". 8 uur. Zaterdag. „In den Bierbcngcl"Concert. 8 uur. Nutszaal: AJlianc© francais©. 8 uur. Stadszaal: Balavond yan den heer. .Van Iteouwcsn. Halfnegen» w Zondag. - i «-■« Cafó Frons: Populair humorist. 8 -uuri „Do llr-octo Vink". Juhileaunbal dfcuisciul) Clco tbo Mórotlo. 7 uur. „In den Bi er bengel",: Concert. '8 uur. SchouwburgHet Hofstad-Tooneel. f,Vrouwcnbennersl" 8 uur. Stadszaal (foyer): Society-dansavand van S. P. Wielinga. Van 8 tot 12 uur* Dagelijks: Piotea-akorkg.radit 9 (Jbovoivzaal): Tentoonstel ling van Irwlischo sohal<lerkuju?t vanwege do Xokbscko Kunstelub „Do Spihiux". Toi 25 Ja nuari. Van 10 tot 1 on van 2 lot 5 uur. 's Zon dags van 2'tot 4 uur. „Casino". Hoogewoerd: Bioscoopvoor stellingen. Dagelijks te 8 uur* „Hoüandia-bioscoop": Oranjegracht 40 42; Dagelijks te 8 uur. Woensdag- en Zaterdagmiddag jnatinée te 2 cn te 5 uur, „Luxor-Theater", Stationsweg: Bios coop- cn Variété-voorstellingen. Dagelijks te 8 uur. „Rcjo-theater", Haarlemmerstraat: Bios coop- en Variété-voorstellingen. Dagelijks te 8 uur. 'a Woensdags en 'a Zaterdags matinée te 2 uur. De avond-, nacihb on Zondagsdienst der apo theken wordt van Maandag 8 tot on mol Zondag 14 Januari waargenomen door do apotheken van do hoor cm G. F. Reijst Steenstraat 35, tel. 136 en A. J. Donk, Doezastraat 31, teL 1313. Da-Da is ccil vogel op vier poolen, oen ladder zonder sporten en een quadraat zonder hockcH. Da-Da voert den strijd tegen Kot vuil, to gen den franjedrek dezer maatschappij en daarbij onderscheidt het zich van het im pressionisme, dat rich bij dat vuil aanpast. Hot is niets niets niets! Weet u nu wat Da-Da is. (L a n g d u r i g applaus). De heer Kurt Schwietters -staat opnieuw achter in de zaal op en laat zijn. rrrr's en oe-geluidcn de zoal inda veren. (V r e n g d e) In de pauze bleek bet auditorium de Da daïstische-geluiden reeds zoo goedo te heb ben aangeleerd, dat men niet anders hoor de dan deze kattenmuziek. Na de pauze ving Kurt SehVietter zijn voordracht aan over zijn Dadaïstisch werk „'Anno BI ome", en zijn safcyre „Ursachen und Begin der grossen gToreichon Revolu tion in E'ovon". Het was een aaneenschakeling van' voor onze begrippen den me^st denkba ren onzin nog door poppetjes op een doek toegelicht, wrarbij itlj honderdmaal achtereen horhaaldo „da steht ein Maun", gesproken, gezongen en gegild! Zoo tus- schendood floot hij, maakte muziek, cö nlles met het meest ernstigo gezicht van de wereld. Het succes was groot. De toe hoorders brulden en deden do zaal daveren van allerlei krankzinnige geluiden. Toen kwam het muzikale gedeelto. M e- vrouw v. Doesburg gaf op ccn vleu gel dadaïstische muziek, een krokodillen- symphonie, een vogeltrourmarsch en een militaire marscb van een mier! Het geluid- effect deed denken aan een kat, die als oen dolle over do pianotoetsen been en weer holt. Jamrnr, dat do indruk cenigszins ver loren ging door kikvorsch gekwaak, dat achter nit de zaal kwam en hardnekkig aan hield. (Donderend applaus, na afloop der mnzikalo voor dracht en geroep: Da-Da!). Tot slot droeg do heer Kurt Schwietters eigen gedichten voor in den trant van: wende, wende, wende, want, want, want, 54. 58, 50 (geroep van: 57, 58 en „mijn"!) 'Als de dichter het alfabet van voren naar achteren en omgekeerd gaat op zeggen, zingend cn schreeuwend, is het pu bliek niet meer te houden. Iedereen scha tert van het lachen on een luid hoera-ge- roep weerklinkt. Do voorzitter van de too- neel-afdeeling van den Haagschcn Kunst kring, do heer He ij ting, tracht te ver geefs zich verstaanbaar te maken. Ten slotte gelukt het hem stilte te ver krijgen cn brengt hij den Duitscben Da daïst dank in het Dadanecseh en roept:' Dom, dom, dom, heel dom, heel dom, dom, dommer, domst(Groote vroo- liikheid en daverend ap plaus). Met een kaltonballade werd de soiree be sloten. .TV! Hot „Nederl. Weekblad voor den Handel in Kruidenierswaren" meldt, dat in de afgeloopen week naar Engeland zijn verscheept 1,112,400 eieren. Confusie. „Wel, wel, waarde heer Van Binkelen, verbeeld jo eons hos slecht mijn oogon worden. In da verto hiold ik u voor mijnheer uw vader; later meende ik, dat gij het waart, en nu zie ik eerst, dat gij mijnheer uw broeder rijt." r Da-Da. «Een rumoerige «oiree.^ Da£Da is groot en Kurt Schwietters ta rijn profeet 1 De residentie bad gisterenavond de oer eon der boroemdste Dadaïsten van onzen aardbol in haar midden te zien. In den Hsagschen Kunstkring hield nl. Kurt Schwietters uit Hannover voor leden en jntroducé's oen voordracht over het Dadais- mo en een bloemlezing uit zijn Dadaïstische werken. Reeds bij het binnentreden van de goed gevulde zaal was het merkbaar, dat iets 'bijzonders te gebeuren stond. Alle be zoekers zaten met klein-formaat van plak- biljettcn in do hand een Dadaïstisch pro gram waarop in een bonte warreling roodo cn zwarte letters, in groot en klein formaat, schots en sckoef door elkaar ston den, versierd met Dadaistischo motieven, Da-Da-gedichtcu on allerlei onbegrijpelijke boeiden. Do schilder Theo van Doesburg opendo* de bijeenkomst met een korte inleiding, waarbij llij trachtte een denkbeeld van het Dadaismo to geven. Sinds 1880, verteld bij, is ons land voor icdero levensuiting herme tisch gesloten. Daarin zal Da-Da verande ring brengen. Het is de uitgesproken vijand van do club-fautcuil-bourgeois, van don Hot 'tentot, van den Konijnenfokker. Theoretisch is niet to beantwoorden wat Da-Da is. Hot laat zich slechts in spontane handelingen verklaren. Do spreker pauzeert even en achter in da zaal staat plotseling een heer op dio JCurt Schwietters blijkt te zijn dio do verhandeling spontaan verduidelijkt, als:' oeocoeoc, rrrr, hiii. fetsfets. tantantan, (daverend applaus en onbe- daardelijke vroolijkhoid.) De heer Van Doesburg vervolgt hierna rijn inleiding en betoogt, dat het Dadaismo do sterkste negatie is van alle culturcelo waard ebcpalingcn. Da-Da is geen kunstbeweging, integen deel, het gaat in tegen ilrfn verschhnmelon- den schijn-cultuur, het berust op reclame cn suggestie. In een dogma ziet het een spijker om de vermolmd© schuit onzer We3- tcrscho cultuur bijeen tc houden. Voor vijf tig procent heeft Da-Da geaccordeerd met deze maatschappij. Wat in haar talent leeft komt door het Dadaismo tot uiting. Do Dadaist neemt geen enkelo verant woording voor onze cultuur op zich (vroo- 3 ij k h e i d). Hij weot precies hoo meaï geest fabriceorfc. Da-Da is het phenomeen dor pboromonen, het geeft geon vaderland en nationaliteit en is tegelijkertijd overal geboren. Het is ontstaan als verzet tegen den geheelcn denkaard en den pharmacou- tiflehen lovensaard. kan me? nipt gorden, doc;h slcch't-s ujiu De Kamerleden* a 7 - (Nadruk verboden) 1 Wat we gaan schrijven wjjkt al van hetgeen gewoonlijk onder dit hoofd verschijnt; wij zullen hol niet hebben over het al of niet afgewerkte product der Staatsmachine, maar over een deel <tcr machinisten, dc leden <ler Tweede Karaer. Nu do hceren met vacantie naar huis zijn, is het oen geschikte gelegenheid om eens over hen te spre ken, zoo min of meer achter hun rug, of, wil mcD, „om hun doopceel te lichten". Kwaad Le- doelcn wij daarmee niet; gaarne erkennen wy, dat zij een drukken tijd achter den rug hebben en dat zij, die zelf zoo gaarne pleiten voor verkor ten arbeidsdag yoor allerlei arbeiders „in den zin der wet", voor zichzelf niet op een uurtje ricn en soms tot aan of zelfs over het midder nachtelijk uur vergaderen. Het is in het pas ge ëindigde jaar zelfs gebeurd, dat 's morgens om 'halfzes do vergadering van den vorigen dag nog altijd voortduurde, 't Is opmerkelijk, dat zulke buitengewone naohtelijko seances altijd bij Oor log voorkomen: eens was er do nacht van Staal, nu zou men kunnen spreken van den nacht van Van Dijk. Als er zijn, die door deze opmerking tot diep medelijden met de arme Kamerleden mochten worden bewogen, dan moeten wij dezen teerge- voehgea zielen terstond doen opmerken, dat voortzetting en duur van do vergadering niet do aanwezigheid van alle Kamerleden insluit: het is wel gebeurd, dat buiten den voorzitter alleen maar één lid aanwezig was, dc spreker, dio zijn mooie klaargemaakte rede niet langer onvoorgo- lezen wou bewaren, cn in dc berucht geworden vergadering, waarop wij zooevcn doolden en dio tot den volgenden morgen halfzes duurde, waren buiten den voorzitter, ook maar elf leden aanwe zig, een opmerkelijk aantal. Wie er absoluut me delijden wil plaatsen, die zou den voorzitter tot voorwerp van rijn medegevoel moeten nomen, en misschien den Minister, wien do behandelde zaak aanging. Maar wjj loopen gevaar af te dwalen, wij zou den over de Kamerleden spreken. De oude eer waardigheid, voor zoover die van den leeftijd af hangt, in ander opricht zijn dc dames en hee- ren natuurlijk allen eerwaardig is uit de Ka mer vcrdweoeD. Op het oogenblik is er maar één 70-jarigo in de Kamer, dc heer Van Sasse van Ysselt, en op hem volgen 9 leden, die de 60 heb ben bereikt of overschreden: Kolkman, Knigge, G er ren son, J. B. van Dijk, Gerhard, Visser van IJzcndoorD. Troelstra, Vliegen en Snocck Hen- kemans. Allo andero zijn jonger; en in of na 1882 geboren en dus nog maar 40 of <laaT bene den rijn: Suring, Van Sehaik, Van Rijokevoreel, Korsten, Fruytier en Boon (van 1882), Deckers en Schouten (van 1883); Tilanus cn Dr. Rierema (van 1884); Feber en mej. Katz (van 1885) en Oud van 188G, die speling van het lot de jongste is cn toch al zooveel van zich heeft doen sproken en zelf gesproken heeft, wat hij misscliion met vele Benjamins gemeen heeft. Waerden zijn misschien nooit van plan geweest leeraar te worden; men kan zich nu ds. Kersten on Stulemcijer niet voorstellen als onderwijzer Doch Abr. Staalman als gymnastiek-lceraar. Pre dikant of godsdienstlcoraar waren er 6, n.L Van Boetzclaar van Dubbeldam, Hugenholtz, Kers ten, Schokking, Visschcr en Van der Voort van Zijp. Sterk vertegenwoordigd zijn do land- on tuinbouw en do land- en tuinbouwaangelegenhe- <ten; 12 leden staan of stonden cr mee in betrek king. Als dienstdoend of gewezen advocaat en procureur staan cr 14 aangoteek end en 19 zijn als nog werkzame of gewezen ambtenaren aan te merken. Zoo ver wij bobben kunnen nagaan zijn er 4 ingenieurs, al rijn cr meer, die een cursus aan do Technische Hoogeschool gevolgd hebben; 5 zouden wij rangschikken onder handel en in dustrie, .verwondert het ons, dat deze takken van nijverheid niet sterker vertegenwoordigd zijn. Het spoorwegwezen telt alleen Braambeek ondor zijn leden; de geneeskunde is vertegen- woordigd door Soheurer cn mevr. De Vries Bruins, het militaire clement door H. Colijn, Ti- lanas, Duymacr van Twist euHenri Ier Hall, die eenmaal stafmuzikant bij dc marine was. Behalve de straks genoemde hoogtecraren Vissclier en Visser van lJzendoorn kunnen als zoodanig nog genoemd worden Van Gijn cn No- lens; terwijl drie oud-Ministers: Colijn, Van Gijn cn Kolkman lid der Kamer zijn. Als zuiver uit den arbeidersstand voortgeko men moeten worden aangemerkt: Braambeek, Brautigam, Engels, Vliegen, Kuiper, Schaper, Schouten en Van den TempeL Do journalistiek is sterk en zwak vertegen woordigd, al naar men wil. Slechts enkelen kun nen zuiver journalist genoemd wordeD, bijv. Smeenk, Kleerekopcr, Van Vuure-n, miscliien ook Van Raves te ij n, Wijnkoop, Schaper en Vliegen, maar dan komen cr velen, ddc niet van huis uit in dc journalistiek werkzaam zijn of daarin een tijdlang een hoofdmiddel van bestaan vonden, Maar later, toen zij de tegenwoordige hoogt© hadden bereikt, redacteur van een of ander blad zijn geworden. Deze laalsten zyn sterk verfcejren- woowkgd: (o. a. Troelstra, Colijn, Snoeck Hcn- kemaas). Het is eêji bonte groep, de Tweede Karoer. .Sommigen hebben van den beginne af aan ccn opleiding genoten, die van oudsher als liet ware tot een bevoegd verklaring voor het %Kameilid- maatschap leidde; maar "er zijn cr ook heel wat, die zeer in het klein begonnen rijD cn die zelf den weg hebben moeten zoeken om de ontwikke ling op tc doen, ddc hun nu tot sieraad strekt, en waarop zij trots kunnen zijn, omdat die ge tuigt van bun volhardingsvermogen. Vliegen was typograaf, Brautigam steker bij dc koop vaardij, Engels was wever te Enschede, Kuiper metaalbewerker, Schaper vdrversgezcl, Schouten was werkzaam in dc bloemisterij ca Van den. Tempel was verversgezcl. En dan mogen wij toch wel hulde brengen, zonder do politiek er in te betrekken, aan bijv. Schaper, die met tact het voorzitterschap der Kamer waarnam; aan Schou ten, die de akte Boekhouden M. O. verwierf, waaraan hij mischdon zijn directeurschap van de Boaz-Bank to Rotterdam dankt; aan Van den Tempel, die do middelbare akten staathuishoud kunde on statistiek cn staatsinrichting behaald© cn het diploma handelscconomae aan de Handels- hoogcschool te Rotterdam verwierf. Die mannen mogen een voorbeeld zijn voor hondenden ein dui zenden jonge arbeiders, die beter dan dc ge noemden over de middelen beschikken om „wat to worden" en hun tijd verlummelen bij spel cn amusement. Een gevolg van deze jeugdigheid dor Kamer leden is natuurlijk, dat er maar zeer enkele zijn, die een kwarteeuw achtereen ritting hadden of hun zilveren feest naderen. Notens beeft onafge broken zitting sedert 1896, Ketelaar sedert 1897 Schapor sedert 1899, Marchant sedert 1900. Hu- genihoKz, K. ter Laan en Duymaer van Twist sedert 1901. Troelstra bad zitting van 1897 tot 1901 cn werd in 1902 opnieuw gekozen, en Kolkman heeft dc oudste parlementaire ervaring: liij was lid der Kamer van 1884 tot 1908 cn kwam in 1916 opnieuw in dc Kamer. Voor den heer Duymacr van Twist is bet Kamerlidmaat schap aanleiding geweest om van jeugdig offi cier ongemerkt tot luitenant-kolonel op te klim men en liet recht te krijgen om het ccrotoeken van 30-jarigen offieiersdienst te dragen, hoewel hij maar zeer kort in actie ven dienst was. Wij -spraken boven over do vermoeienissen, waaraan de leden blootstaan. Ongaarne zouden wij verklaren, dat liet lidmaatschap der Tweede Ivamcr niet een massa werk oplegt en veel van den persoon vergt. Toen onlangs beslist moest worden over de verhoogir.g der schadeloosstel ling, is er gezegd, dat het lidmaatschap den ge-, heelén persoon cischt Dit nu weerspreekt d© Rcgeering en weerspreken ook verscheidene leden. Wat de Regeering doet is zelfs ccnigsains zon derling of stelselloos. Eenige ambtenaren, die als lid «ter Tweede Kamer worden gekozen, stelt zij op non-activiteit en betaalt bun een zeker sa laris uit (o. a. Duvs, Febca\ Oud, Duymaer van Twist); anderen blijven in hun betrekking, om dat zij volgens «le wet onafzetbaar rijn (Lijv, mej. Katz als waarn. griffier bii het gerechtshof t© Amsterdam; Sannes als griffier bij den Rood van Ber«)cp; Van Sa6se van "Ysselt als vioc-president van liet Gerechtshof to '6-Hcrtogenbosch; d© hoogkearen Visser van lJzendoorn cn Visschcr). Maar enkele leden werden zelfs door do Regec- ring in ccn nieuwe functie benoemd; zoo telt d© Tweede Katoor 8 leden ditr Burgemeester zijn of waren (Bulten, A. Colijn, Fleskens, Juten, K. ter Laan, Michielsen, Van der Molen cn Rutgers). En tal van loden bewijzen metterdaad, dat zij best kans zien bij het lidmaatschap der Kamer nog wat anders, zelfs veelomvattende werkzaam heden, waar te nemeai; zoo zijn cr heel wat wet houders van grootorc gemeenten cn leden van Gedeputeerde Staten eener provincie, die toch elke week vergaderen en onderzoekingen hebben in te stelten; het wemelt van leden met bijbe trekkingen, gezwegen nog van hen, dio geheel particuliere zaken behartigen, bijv. Troolstra^ di© Directeur eeneir hrarrdwaarborgmaatschappij is, eigenlijk een kapitalisltiscüio onderneming. Merkwaardig is het na te gaan uit welke krin gen of vak keu dc leden voortkwamen. N iet min der dan 2S teden zijn als onderwijzer of lcoraar werkzaam geweest of hebben do bcvocgdlveid daartoe verkregen. Voor enkelen is die onderwijs opleiding alleen do „stepping-stone" geweest; zoo heeft bijv. H. Colijn het onderwijs verlaten om naar het instructie-bataljon te Kampen to gaan; mevr. De VriesBruins ging tot de me- dicijinen over on do heeren Beumci en Van der DE ALGEMEENE TOESTAND. I>o beoetting van Essen en omgeving is tot nu too rustig verloopen. Trouwens, in Essen zelf scbijnen de Fransohen maar een tamelijk zwakko bezetting to willen handhaven. ;s Midklags om twee uur trok generaal Ramond do stad binnen tot voor het stadhuis, waar hij do troepen liot doli- leeron. Door een adjudant liet hij den op perburgemeester bij zich roepen, maar deao weigerde te kom«m. Ook een tweede verzoek van den generaaV om hem op de trap van het stadhuis tegemoet to komen"), wees (ie burgemeester af. Ten slotto be gaf generaal Ramond zich met zijn staf naar do ambtekamer van den burgemeester en deelde hem officieel dte bezetting van do stad mede, wat de oppcor-burgomeester met ccn formeel protest beantwoordde. De houding van den generaal was zeer afgemeten, maar hoffelijk.. De eerste maatregelen van «le Franschen na hun intocht waren de bezettifog van verschillende openbare gebou\v«m en een tijdelijke buiten-dieaist-stelling van post en telefoon, ben ovens de afkon daging van den staat van beleg. Dit laatste legt de bevol king gcemerlei beperking op, maar be dreigt slechts met behandeling voor een krijgsraad iedere handeling, <£e do waar digheid of veiligheid der Fransch-Belgische troepen aantast. Do troepen staaa eenige K.M. voor Bochum. In Essen liggen 4000—6000 man, die grootendeels in do buitenwijken der stad zijn ondergebracht. Men neemt aan, dat do soldaten naderhand in de nabijheid der verschillende mijnen zullen wordtin ge- stationneci'd. Hoewel men aan Duitschen kant het Franscho geweld niet op gelijke wijze kan beantwoorden, denkt men er toch niet aan rich in do Franscho plannen zonder tegen stand te schikken. De Rijkskolencommissie heeft gelast, dat de herstel-kolenlevei ingcn voor Frankrijk, België en Italië snoeten w-orden stopgezet. De voor dio Janden be stemde kolen zullen in plaats daarvan aan db Duitsebe spoorwegen, electrieiteits- bedrrjvcii on gasfabrieken wordetn geleverd. Evenals het kolen syndicaat hebben nog drie andere verkoopsoentraleoi voor den mijnbouw, nl do Deutsche Ammoniakyer- kaufverein het Bcnzolveiband en bet Komaronhartverband hun gebouwen ie Bochum ontruimd en bun zetels uit het Roergebied verlegd om zich aan de con- tróle der Franschen te onttrekken. Bfdaingrijk is ook de verklaring van het Verband obercr Bergbeajnten, die ten scherpste tegen de plannen der Franschen protosfceeren on do gelofte afleggen, dat dat rij zicb niet onder het vreemclc juk zullen buigen. De beurs te Esscsa avos gesloten als tecken van vouw en van protest, evenals veJo groote zaken enz. Van rijkspresid-ent Ebert cn rijkskanse lier Ouno zijn opro?pej> verschenen, waarin d© bsvolkig wordt aangemaand zich zoo ernstig mogelijk te houden en niet tot ver zet over to gaan. Van Fransche zijdo is ook een proclama tie afgekondigd, waarin «1e hoop wordt uitgesproken, dat bet gezond verstand en do wijsheid van cis bevolking de Belgische en Franscho rogceringcsn niet zullen dwin gen, hun toevlucht te moe ton nemen tot dwangmaatregelen «n dat de betrekkingen tussche-n ambtesmren en inwoner oven goed zulJeaa rijn in de Roer als in het bezatte gebied van «Jen linkeroever van den Rijn. Over heel Duitschland zal Maandag eoii proteststaking van pl.m. can uur wor den georganiseerd. De Rijkspresident en de Duits<die rcgee ring richtten een oproep tot hét Duitschc vo-lk van dezen inhoud: Wanneer men workeiiilc geloofd heeft, <3at do nood van Frankrijk verholpen wor den kon dcor de vernietiging van het cen trum der Duitscho mdustric, dan zal spoe dig een bittere ontgoocheling intreden. Doiitscblaind is niet bij machte dezo 'daad, in verblinding begaan, door eigen krachten af.te wenden. Do inval in do hoofdsteden van den Duitschen arbeid zal <3ou nood van het ocïfter zorgen gebukte Duitscho volk vermeerderen. De oproep zet allo Duit- schers asn om het lot van do zwaarst ge troffen landgenooten oiiet t© verzwaren door overijlde dndbn, spreekt de hoop uit, dat de IJzersterke taaiheid van WesLfalen ook dezen st-orm overleven zal. Eon zware tiid begint. Niemand woet hoo lang cis be proeving. «luren aal. Hot staat slechts vaat, dot ds nood nog toenemen aal en verlengd zal worden, wanneer volk en staat hem niet met ongebroken eenheid tegemoet gaan. Even zeker is het, dat een vastbera den vereeniging van het heelo volk de be proeving verkorten eaJ. Tevens publiceert ministeor Harmes, het Duilsche deficni over 1922 2 i 3 bil- hoera Mark zal beckagenl Fmnkrijk zal echter doorzetten, zie Poincaré's optrede)! voor de Kamer, die hem heeft bejubeld vtoor rijn doorzetten, men rio ander hét hoofd Frankrijk. Waar het nog hoen moet TH* ministerraad Keeft beslo ten alles te doem om do kloof tusschen En geland eai Frankrijk zoo klein mogelijk to doen blijven. Daarom zal Engeland voort gaan zich to laten vertegenwoordigen in do Commissi© vo/n Herstel, in de Com missie voor het Rijnland on in den Raad van Gezanten. Ook zal liet Engelsehe bezet tingsleger aam den Rijn blijven. De streaming om dezo troepen terug to nemen worcUt in do Engelsehe pel's ech ter sterker. Hot I. V. V. Is ook in beweging geko men tcgem de Franscho plannen e*n schijnt het Zweedseho streven, om den Volkenbond op to knappen met het schadevergoedrngs- vraag8fcuk krachtig te willen stenncm. Amerika? Officiocl is blijkbaar niets te verwachten, gezien volgend bericht: Nu do bezetting van het Ruhrgebied in gaog is, stelt do negeering te Washington rich op Itet stan«3punt, dat dc toostend der wetrold thans afhangt van do wending der gebeurtenissen in Duitschland. Verklaard wordt-, dat het op het oogenblik het doel der Amerikaanscho rcgeering is, om in «Jozo criticke periode al het mogelijke te «loon grootero wrijving en misverstand te voorkomen. ^Geruchten, dat van ItaJiaanseho zijde nog oen bfcmiddelingsplah aou komen, oor deelen wij te vaag, om er waarde a-an te hechten. To Lausanno is mem weer wat opgescho ten. Er is algoheele overeenstemming over eem belangrijk hoofdstuk van liet toekom stige vredesverdrag do regchng dei* min- derheidsiechtcs, verkregen. Do tweo over- gobloven geschilpunten rijn thans zoo gere geld, dat do geallieerden hebben afgezien van dem eisoh, dat de natóonale minderhe den zouden rijn vrijgesteld vpn don mili tairen dienst en dio Timken hebben hunner zijds toegestemd in uitbreiding van de am nestie ook tot do Mohammedanen, die tij dens den oca-log den geallieerden diensten hebben bewezen. Turkije mag echter een lijst indienen van honderdvijftig Mohammedanen, dio buiten do amnestie zullen vallen. DUITSCHLAND. iDo staking in do Berlijnscho markthallen is geëindigd. Morgen zullen de markten weer geopend zijn. L wj-iujwjjimjiJLüj.jjiujia.aLjLaz.^agx FRANKRtJK. i Poinoaré gaf gisteren in de Kamer onder herhaaldelijke toejuiohingen en ovaties bob. aangekondigd overzicht van de besprekin gen ter canfexentie van Parijs. Hij'zotte hot Franscho program, aan deze conferen tie voorgelegd, uiteen en bet-oogde dat Frankrijk uat financieel oogpunt geen en kelo vermindering van zijn echu!vordering kon aanvaarden, evenmin als een samen koppeling van de Fransche schuldvorde ring aa-n do intergeallieerde schulden. Daa-rcntegen stemde Frankrijk to© in ©on algemeen© regeling van de intergoallieer- do sohailden, welke ©en redelijke vermifDde- ring van de Duitscho schuld tot gevolg zou hebben gehad. Frankrijk ging daarmede tot- de uiterste gTens zijner concessies* Poincaré bracht hulde aan do hoffelijkheid', waarmee Bonar Law do denkbeelden heeft verdedigd, die reeds sedert lang door de Britsch© echatkist werden gekoesterd, en leverde daarna strenge critiek op het En gelsehe plan. Poincaaó zette d© voorwaarden uiteen, waaronder Engeland had voo«rgestcl<I Duitschland een moratorium toe te staaD, zender dat voorzien was in één enkele sanc tie. Hij betoogde dat Frankrijk, «iat 100 milliard aan Duitschland had voorgescho ten, niet kon toestaan jdat laatstgenoemd^ land de economische en industrieel© hege*» monio heraam, terwijl Frankrijk verwoest zou zijn. Inciien heb Engelsehe plan had go- zegevier cl, zou het a-an hot Duitecho rijk een zeer spoedige suprematie in Europa hebben verschaft. Het Engelsehe plan ver der aan critiek onderwerpend, verklaard© Poincaré onder algemeen applaus vain de Kamer, dab hij er zich niet mee kon ver eenigen, dat Engeland en Frankrijk hun geschil over do sohadover good in gsqu asti e zouden voorleggen aan een arbitragccom-J missie van bankiers. Hoo machtig deze in-' tornationailo financiers ook zijrik heb ee niet veel lust in ze tot wereldarbiters to maker.. Poincaré verzekerd© dat de allian tie niet wvus gebroken, omdat zij rustte op cnuitjwiscbb&re herinneringen en duurzame belangen. Do twee regeeringen zijn over-» tuigd van de noodzakelijkheid, haar te. be-« veiliger). Poincaré herinnerde aan het vaststellen van het in gebreke blijven van Duitschland ten aanzien van de hout- ©n steonkoolleve- ringen ©n merkte op dat Duitschland be weerde, dat de aangeboden prijzen uit hoof do van do schadevergoedingen t© laag waren. Welnu, het bood deze producten te gen lager© prijzen aan. Panoaré betoogd© vervolgens dat Dr.iteohlard uitgerust is om geweldig© hoeveelheden stikstof te produ- ceerco), het dubbele van wat do Duitschei landbouw noodig heeft. Het weigerde ab soluut onf? van stikstof t© voorzien, waar-» aan wij beboclt© hebben. Hij zette uiteen: dat Duiteohland het uitgebreide program, dat de Fransche regeering had opgesteld, cn dat de Commissie van Herstel had goed gekeurd, weigerde uit t© voeren en citeer de d© artikelen van het verdrag, welko aan do onderscheidene regeeringen het recht geven sancties toe 1© passen. Hij her- imierde er aaci dab Chamberlain foianeel dit recht erkende, krachtens hetwelk zich' Fransche, Italkiansohc en Belgische inge nieurs nu lin Eseen bevinden. D© Kamer bracht staande een ovatie aait do gezanten vao België en Iteéië, dio de) zitting bijwoonden. Poincaré zeido, veaxler gaande, dab Frankrijk niet van bet- verdrag wenscht af t© wijken, co het Ruhrgebied betr.eedt om do gemeenschappelijke belangen der geal-» lieerden te verdodigen. Zinspelend op dé wegvoering van d© archieven van het Kcv- len-syndicaat, zoido hij dat dit waarschijn-» lijk is gebeurd, omdat zij het bewijs bevat-» tea van hot ingebrcke-blijven van heb rijk en her inner do aan hot terugroepen vein de Duitscho gezanten. Poinoaró verklaard© «lat al deze- rcigementen vorgee&ch zijn' eai dat zoo rij worden voortgezet, het vre-» desveadrag tot verlenging van onze actie', machtiging zou verleen en. Pcwnoa-ré zei-de naar aanleiding van het) terugtrokken. <5or Amerikaan?che troepen, «lat d© beslissing daartoe reeds sedert lang was genomen en wees er op dat Duitsch land zelf bad verzocht om desa troepen te handhaven. Poincaré verklaarde, dat do operatie van Frankrijk geenszins een miili-^ tair karakter had en ©anvoudig do waar- fcoargimg nastreefde van de uitvostring van do mieaie der ingenieurs. Ili.i erkende, dat> nu Eitg<riand niet deelnam, het nemen van pan don minder productief zal zijn, doch het is beter een niet zoo aanzienlijke op brengst te hebben dan heel cmaal niets. Poincaré verzekerde «lat Frankrijk niet dö bedoeling bad, Duitschland arm to maken.- Het betrof hier louter het verkrijgen van wat Duiteohland naar redelijkheid betalen: kon, ten eerste hout en steenkolen. Wij rijn steeds, bcn'ccd met Eoiitschland te pra ten on liet in het lrijzondor te helpen ten aanrien van eon buit-eaila-ndsche leening. Poincaré besloot mot to zc-ggcn dat hij er van overtuigd was, t-o bobben voldaan oan de wenschcii des lards d-oor een eind te hebben gemaakt aan eon reeks «conces sies cm voor Frankrijk «ie rechten te heb» ben bewaard, die het vredesverdrag stipu leert. De interpeiiati© stelde de regeering voor 1© verdagen tot Februari. Do socialiet Leon Blum klaagde over het aanhouden der interpellaties. Wij protos- teeren, zeide hij, tegen de genomen maat regelen. Do Kamer word hierop stormachtig. Dö president echorebe de zitting. Thouravro cn Erlich brachten na- de her opening Poincaré de gelukw<msch©n over van zoo goed als de goheel© Kamer. Do rechterzijde eu bet centrum applaudis seerden voor Erlioh, maar d© socialisten en communisten schelden den. spreker uit.- VailhrntCouturier bchandoldo hem al© een Judas en wierp hem eous-stukken. toe. Erlich sproog woedend in de richting vaal VaillantCouturier. Do -deurwaarders moesten t-iu:sch-enbeide komen. Do president hief dezen ait ting ondet! ongehoord tumult wederom op. Met 478—86 stemmen is ten cSott-o bo- eloten de mtei'pelLati© aan te houden, ge-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1923 | | pagina 2