UIT ONZE SmTSMCHÜ
Gerhart Hauptmann.
VARIA
«uinigheid betracht; in 1921 werd zelfs plm
>13.000 op dezen post niet uitgegeven.
Tot verlaging der uitgaven zou men ver
der nog kunnen komen door vermeerdering
>an het aartal wielrijders. Thans zijn reeds
40 fietsen in gebruik en liet is de bedbe-
ling dit aantal in de toekomst nog te ver-
gvooten. Het tegenwoordige, zeer gebrek
kige politiebureau biedt echter gocn ruim
te voor het onderbrengen van nog meerdere
rijwielen. Gaarne is :1c Commissaris van
.Politie bereid zulks aan c)3 leden van den
'Raad ter plaatse aan to tooncn. Eerst
'wanneer een mc^r modern ingericht ge
bouw voor den politiedienst zal zijn be
stemd kunnen meer rijwielen worden aan
geschaft en als gevolg daarvan het aan
tal agenten van politio ingekrompen.
Yoor bevordering tot agent 1ste klasse
ifl het düploma oen veieischte doch niet dc
eer.igc cisch, die gcsWid wordt. Er kan niet
•aan gedacht worden het diploma niet meer
als eisch to stellen, aangezien dan een
veer gewenschte prikkel, om zich tc bekwa
men, zou worden weggenomen. In herinne
ring zij hierbij gebracht, dat slechts voor
het diploma met aanteekening een toelage
van f 1 per week wordt gegevenvoor het
gewone diploma bedraagt de toelage f 0.50
per weck.
Dc veronderstelling, dat den agenten per
'dag 3 uur rust wordt gegeven, is niet juist.
In dien regel duurt de rust 2 uur, slechts
bij uitzondering 3 uur.
In het bijzonder met het oog op de toe
neming der criminaliteit sedert het jaar
1914 is het personeel der Recherche niet
te groot te noemen Vroeger was de re
ehei che slecht bezet.
aantal vaste posten bedraagt slechts
dri« en zou zeer zeker, volgons don Bur
gemeester, moeten worden uitgebreid, als
daarvoor heb noodigc personeel beschik
baar was.
Omtrent heb verwijt van partijdige be
noemingen wordt opgemerkt, dat de meest
gesehikten worcten aangesteld.
Volgn. 124. Overige uitgaven der politie.
Een lid hoeft bezwaar tegen subsidie
aan politiebonden. De opleiding moet vol
gens hem geschieden door don Staat. In
het bijzonder heeft hij bezwaar tegen die
subsidie aan den Nederl. R.-K. Politie
bond.
Het Rijk neemt nu eenmaal do oplei
ding van het politiepersoneel niet ter hand,
zeggen B. on W. Het is dus alleszinn ra
tioneel, om van het particulier initiatief
gebruik te maken, teneincte het peil van
dit personeel te veiiioogon. Bovendien is
het niet duidelijk, waarom, terwijl aller
lei soort 'onderwijs wordt gesubsidieerd,
het politie-vakonderwijs van subsidie zou
behooren te worden uitgesloten.
--V olgn. 126. Kosten van de brandweer.
In twee Secties wordt bezwaar gemaakt
tegar. de uitbreiding van de Brandweer.
Wat zijn B. en W .van plan? "Willen zij
een vaste brandweer, wat nooit In do be
doeling van den Raad heeft gelegen? Of
Kbfrife mon geregeld met kleine stukjes aan
om zoo tot het doel te geraken
Bij de begrooting wordt uitbreiding van
- het personeel clcr brandweer niet voorge>
fcteld Heb is dan ook absoluut onbegrijpe
lijk hoe men er toe komt ons Collog© te
verwijten, zeggen B en W., dat met kleine
fctukjes een vast© brandhveer (bedoeld zal
,zijny een beroepsbrandweer) in het leven
Wordt geroepen.
Volgn. 138. Kosten van den geneeskundi
gen dienst. Een lid vraagt or dr. Horst
niet tegelijk ook Secretaris der Gezondheid-
ccmmissiG kan zijn, die spaart ons f1050.
Kon zulks niet, dan acht hij dbn post f 1050
vei bazend hoog, daar de Secretaris van
Soh< olvorzuim veel minder krijgt.
Eon ander lid klaagt over do werkiDg
bii den Geneeskundigen Dienst, daar, in
dien men dezen voor een ongeval opbelt,
ten antwoord krijgt, dat men eerst de po
litie moet opbellen en deze dan wel ver
der zal zorg dragen dat de zaak in orde
komt Ook met het vervoer gaat het niet
bCGf.
Het antwoord van B. en W. op deze op
merkingen luidt:
Do secretaris der Gezondheidscommissie
wordt benoemd door den Commissaris der
Jv 'itgin, zijn salaris wordt bepaald door
Gedeputeerde Staten. Er is op hpt oogen
blik geen vacature te verwachten. Boven
dien worden door den Directeur van den
Geneeskundigen Dienst, o.i. terecht, beido
betrekkingen onveroenigbaar geacht, reden,
wam om hij bij zijn benoeming tob direc-
recteur, voor hot secretariaat bedankte.
Omtrent den Eerste-Hulpdienst bestaat
nog steeds misverstand. Van den beginne
af aar. is het, zooals in do oorspronkelijke
toelichting staat, niet do bedoeling geweest
do patiënten por auto te vervoeren. De
auto dient alloou om geneesheer en liulp-
jniddeVn snel ter plaatse to brengen. Wil
men de patiënten geregeld per auto ver
voeren, dan zou dit nieuwe kosten mee
brengen.
De auto reed in Mei 15 maal, in Juni 11
maal, in Juli 16 maal ,ïd Aug. 10 maal en
in Sept. 9 maal uit
(Wordt vervolgd).
invordering van belastingen.
Of wij het wetsontwerpj© „Wijziging van
de weigering nopens d© invordering van
's Rijks belastingen" t© danken hebben
aan do zucht tot bezuiniging, immers ver
eenvoudiging, is niet gemakkelijk uit t©
maken. Zeker is het niet. Do mogelijkheid
bestaat, dat alleen de wensali, om d© wet
in overeenstemming t© brongen mot het
veranderd© gebruik en om te ge-moet te
komen aan vaak gehoord© billijk© klach
ten, de aanleiding is tot het indienen van
het bedoeld© wetsvoorstel.
D© betaling van verschuldigd© belasting
beeft sedeit d© invoering van d© Bank- of
postgiro dienst verandering ondergaan.
Tot voor betrekkelijk korten tijd moeet d©
bclastingeohuldigd© met zijn aanslagbiljet
na-ar het belastingkantoor; vaak kon hij
daar eenigen tijd op zijn beurt wachten
dau werd kwitanti© voor ontvangst op zijn
biljet geschreven. De zaak is door den
girodienst heel wat vereenvoudigd. De be
lastingplichtige stort of laat afschrijven bij
de Bank of de poet en de betaler behoudt
hot bewijs van overschrijving van zijn saldo
op liet Rijk. Maar strikt genomen was hy
niet verantwoord, zoolang do wet kwitantie
op het aanslagbiljet cischt©. Wettelijk vaa
het bewijs van storting of afschrijving geen
kwatantio voor betaalde belasting. In deze
leemt© wordt nu voorzien.
Een enkele maal geraakt© een aanslag
biljet in 'tr ongercede. Tegen 5 cents kon
men een duplicaat krijgen. Die prijs wordt
verhoogd tot 10 cte.
Soms geeft de betaling van belasting
moeilijkheden. Wi© niet betaald© moest
gedwongen worden. D© oudere wetten be
vatten nog de bepaling, dat de niet betaal
de bolasting op den belastingplichtig©
kon verhaald worden door inlegering van
een „krijgsman" oftewel soldaat. Van dit
middel is al in geen tientallen van jaren
gebruik gemaaikthet in ook -de vraag, of
do daartoe gebruikte militair voor zijn
plezier uit was. llit invorderingsmiddel
behoort tot de gesobiedenis.
Bij do moeilijkheden, 0111 de veraohuld-
digde belasting lo innen, kunnen zich tweo
..gevallen voordoen: er kan onwil in hot
spel zijn of onvermogen kan do oorzaak
In hét eerste geval (onwil) zon op wo
ning of huisraad beslag kunnen worden
gelegd en tot executie kunnen worden
overgegaan. 11 at is een p aarde middel, dat
misschien erger is -dan do kwaal, en boven
dien groote koeten veroorzaakt.
Is do schuldige loonarbeider, dan zou in
den wettigen vorm beolag op zijn loon kun
nen worden gelegd, voor zoover dit volgens
bet Burgerlijk Wetboek (art. 1638g) geoor
loofd is. Maar ook dit brengt koeten en
moeite mee.
Eenvoudiger acht de Minister van -fi
nanciën bet, dat aan den werkgever de
vrijheid en de verpliohting wordt opge
legd, bij schrijven van den Rijksontvanger,
om zoolang de belastingschuld niet ver
effend is, een bij de wet bepaald gedeelte
op bet loon in te houden en bij den ont
vanger te storten. Deze wijze van invor
dering is eenvoudiger en minder kostbaar.
Alleen wordt de werkgever op bescheiden
wijzo tot zoo iets als deurwaarder of execu
teur bevorderd.
Is bet geen onwil, maar onvermogen,
waardoor do belastingschuld niet betaald
wordt, dan wordt bij den Minister kwijt
schelding van d© belasting gevraagd langs
den gewonen weg. Dat heeft weer het be
zwaar, dat er eerst moet geïnformeerd
worden naar de ^omstandigheden vah den
belastingschuldige. Het ia dus beter, dat
er dadelijk over geoordeeld wordt door do
belasting-autoriteit tor plaatse. Wel blijft
de Minister van Financiën d© man, die
kwijtscheldt, maar het tegenwoordige
wetsvoorstel geeft hem d© bevoegdheid
om de beslissing aan een ambtenaar op te
dragen. Dat gefldt ook voor het geval, dat
uiftotel van betaling wordt gevraagd.
Door of vanwog© den Minister zal
uitstel kinmcn. wlorrden verleend, echter
met bijbetaling van ren to naar ©en dco-r
den Minister vast to stollen rentevoet.
Ook dit is een vereenvoudiging.
Herhaaldelijk, is er geklaagd, diat do aan
slagbiljetten zoo laat in handen komen
van don belastingplichtig© en. dat daar
door de betalingstermijnen met don bes
ten wil dor wereld niet in acht genomen,
kunnen worden, tomdat do meeste al vor-
ötreken zijn, eer de aanslag bekend is. Het
gevolg is, dat velen plotseling staan voor
d© noodzakelijkheid, om den vollen aan
slag ineens te betalen, en dat is voor d©
niet-kapitaalkrachtigon ©en gr-oot bezwaar,
want do goedbedoelde wenk om op do uit
reiking van het aanslagbiljet te rekenen ©n
week aan week of maand -aan maand wat
tor zijd© te leggen, och, daar komt zoo
weinig van de uitvoering. De Minis
ter erkent de veel te lato uitreiking; het
schijnt, dat ook hij er geen raad op weet
om haar te verhaasten. D© praktijk der
Yoorlocpige aanslagen, die uitredding kon
geven, is or nog niet. En toch, er moet
wat op gevonden worden. Do Minister
stelt nu voor om, als het biljet niet wordt
uitgeraakt op ©on datum, dio toelaat, dat
jd© wettige termijnen in acht kunnen wor
den genomen, t© bepalen, dat de directe
belastingen invorderbaar zijn in zooveel
gelijk© termijnen, als er 11a do maand, die
in d© dagteek eaiing van het biljet is ver
vuld, nog maanden van het belastingjaar
overblijvenop den laats ten dag van ©lk
van di© maanden vervalt dan een tormijn.
En wordt het biljet eerst uitgereikt bijv.
in d© achtste maand van het belastingjaar,
dan is de aanslag tooh invorderbaar in rijf
golijlk© termijnen van een maand verschil
in tijd. Dat is zeker een goed© maat/regel
di© dooi' do belastingschuldigen zal ge
waardeerd wordenmaar het groot©
kwaad van de to lato uitreiking blijft be
staan, n.l. dat hot Rijk eenig© maanden
belangrijke sommen mist, die ©r- behoor
den t© zijn, ©n dat ©r rento moet worden
betaald voor liejb, gold, dat opgenomen
wordt om in d© behoeft© te voorzien.
Eenig© wijziging wordt verder voorge
steld in de bepalingen omtrent het recht
van voorrang en d© uitvoering vuil dwang
bevel en executie.
Vanouds kond© do belasting-administra
tie ocsk deurwaarders, di© exploiten en
akten betreffend© de vei'vol gingen v<*>r do
invordering der beskusrimgen of wegens boe
ten namens het bestuur der belastingen
boteekenden of uitvaardigden. Sedert jar
rcai wordt het corps deurwaarders niet
meer aangevuld en wordt aan belasting
ambtenaren de taak opgedragen, die zij t©
vervullen hadden. Hu zal zelfs het wbord
deurwaarder uit do belastingwetten Ver
dwijnen*
(Van onzen Berl^nschcn correspondent.)
Berlijn, midden Ho v..
Do Duits che hoofdstad cn met haar het gë-
heele land maakte zich gereed den 15en No
vember den zestigsten verjaardag van Ger
hart Hauptmann fcestclij-k te hc:denken. Dit
is niet alleen een zaak van 'bcteekenis in li
teraire- en kunstcna xskringen, maar werke
lijk een gebeurtenis voor het geheele Duit
sehe volk. Want we vieren in dezen man
meer dan den grootstcn, levenden .Duitscheu
dichter we vieren in hem de leidende per
soonlijkheid van ons geestes-lcven, den zegel
bewaarder van onzo beste bezittingen, den
woordvoerder van ons wik.
Langzaam, in voortdurend voorwaarts gaan
bijna onmerkbaar, is Gerhart Hauptmann
gestegen tot ©en onvergelijkelijke hoogte.
Toen hij voor moer dan dertig jaar het eerst
op den voorgrond trad, ging hij door voor
een „Stürmet und Dranger", die do toenter
tijd naturalistische revolutie van dc Duitsehe
literatuur ten top voorde. Zijn eerst© drama
„Voor Zonsopgang", een veroordeeling van de
moTeele vordcu-venlicid in burgerlijke en boe-
renkringen, ontketende een heftigen strijd.
Het vond dadelijk geestdriftige aanhangers,
di© het genie van den jongen dichter uit de
hartstochtelijk© omstuimigheid van dezen
jeuigKlarbeid met fijn instinct aanvoelden.
Maan* evengoed verontwaardigde tegenstan
ders, die geloofden, dat met het realisme, dat
met alle tot nu toe bestaande gewoonten
spotte, het einde van allo poëzie gekomen was
Langzamerhand werden de opvattingen heter.
Het bleek, dat degenen, die voor den jongen
dramaticus partij gekozen hadden, gelijk had
den. Do vijandige stemmen verstomden meer
cn meer en reeds de 50ste verjaardag; van
Hauptmann bracht hem een luid© en alge-
meeno huldehem werd de eerste plaats ap
den Parnassus der levenden aangewezen.
Teen echter oorlog en nederlaag, revolutie en
ineenstorting over onzo hoofden gegaan wa
ren, verscheen dc zending van den dichter in
een geheel ander lioht. Het geknakt© en ver
armde volk, diat zijn bloei, zijn rijkdom, zijn
'plaats in de wereld zag wegzinken, erkende,
dat hem toch één onvervreemdbaar bezit ge
bleven was de scheppingen van den geest,
de werken van zijn denkers en dichters. "Dit
gaf hen troost en verkwikking in het onge
luk, dit was een pand voor de hioop op een
hetere toekomst. In alle verdeeldheid en ver
warring was dit begrip een element der een
heid, het hewijs, dat 'het begrip Duitschland
nog leefde. Het nationale bewustzijn ontving
iiierdo-.r nieuwe kracht.
En in breeden stroom vloeiden dank en
geloovig vertrouwen den man toe, in wien
zich die troostende en versterkende krach
ten belichaamden. Gerhart Hauptmann
heeft deze stemming levendig beantwoord.
Meer dan. eens heeft hij in deze droeve
jaren het woord genomen om wijd boven
den engen ïiterairën kring uit een oproep
tot degenen t© richten, die in den nood en
in de afstootende orgiën van den dans om
k^t gouden kalf het begrip der hoogste
waarde, het besef van do waardigheid en
het heiligdom van het menschelijk geslacht
niet verloren hebben. Naast de staatkun
dige president van de Duitsehe republiek
staat hij heden daar als een zonder, cere
moniën vrij gekozen president van het gees
telijk Duitschland zooals hij ook db in
ternationale wereld van heden als de groot
ste vertegenwoordiger van zijn volk geldt.
Twee eigenschappen deden Gerhart
Hauptmann's werk van het begin af aan"
sterk naar voren komen: medelijden heet
de eene, verlangen de andere. Het mede
gevoel met de lijdende menschheid is dë
di'ij f veer van zijn socialistische drama's.
Niemand vóór hem had gewaagd de jam
mer en de slaafsche onderworpenheid van
de armen zoo realistisch te «schilderen, als
hij het in de „Webern" deed. Deze tragedie
van de onterfden en onderdrukten zal tot
in de verste toekomst een onvergankelijk
document blijven voor de toestanden en de
beslissende bewegingen aan het eind van
de 19de eeuw. Maar boven dezo poütiek-
socialo waarde uit groeit het werk tot een
symbool voor het streven naar licht dat
allo menschenkinderen aangeboren is. Ieder
mensch heeft zijn verlangen", zegt een van
de armzalige Silezische weveTS, als hij zich
bij den dreigenden stoet van opstandigen
aansluit. Doch altijd weer werden deze op
vlammende, verlangende wenschen vernie
tigd doodden tegenstand van de wereld,
dooT den tegenstand die van buiten komt
en die ontspringt in het innerlijk van de
monschen. De opstand van do hongerende
wevers wordt meedoogenloos gesmoord. De
boerenopstand, in den tijd der hervorming,
waaruit? de figuur van „Florian Gever" als
een baanbreker voor vrijheid, redelijkheid
en broederlijkheid opgroeit, eindigt jam
merlijk door de oneenigheid van de mas
sa's, die de zwarte ridder tot een eendrach
tig samenwerken dacht te kunnen brengen.
Het is eon tragedie van alle memschelijko
streven die ons bier wordt weergegeven,
i Maar de uitwerking van deze tooneelstuk
ken zou niet zoo overtuigend zijn, als Haupt
mnnrn zijn gestalten niet met de wonder
baarlijke natuurgetrouwheid wist voor te
stellen, waarin zijn meesterschap berust.
Niemand is als bij in staat geweest, men
sch en in him groeikracht, in hun geheime,
innerlijke leven als voortbrengselen van
den aardbodem te schilderen, ze plastisch
te vormen, hun handelingen en gesprekken,
hun uiterlijke en geestelijke samenhang uit
de raadselachtige wetten van het bloed en
het gevoel to ontklaren. Liefst nam hij
daarvoor eenvoudige menschen uit 't volk.
„Fuhrmaran Henschel", die door de dofheid
en traagheid van zijn gecompliceerd wezen
in het ongeluk stort, of „Roso-Bernd", die
door de. onweerstaanbare drift van haar
zinnen, door de mannen verleid en ver
volgd, onschuldig-schuldig tot kindermoor
denares afdaalt. In het lot van zulk© per
sonen openbaart zich het meest de onver
klaarbare tragiek van het leven. In bet be
gin moest Hauptmann dikwijls het verwijt
hooren, dat zijn dramatische werken >,'Ab-
schrift der Wirklichkeit" waren. We we
ten nu, dat zijn onvergelijkelijke kunst
juist daarin bestond, dc volheid van het
lcyen te verklaren, menschen en gebeurte
nissen uit het alledaagsehe leven zoo te
schilderen, dat in een dichterlijke gelijkenis
de onzichtbare krachten opgeroepen wer
den, die daarin medewerken. "Wat we zien
en hooren, is slechts de zinnelijk Acaarncem
bare schijn; als door een vensterruit zien
we daardoor de kern dei^dingen cn des le
vens. „Dichten heisst: hrater Worten das
Urwort aufklingén zu lassen", zoo heet het
in den zoo juist verschenen twaalfden band
van. de nieuwe Verzamelde Werken van
xHauptmaim, waarinnaast verbalende en
dramatische fragmenten en gedichten al
lerlei kleine aanteekeiningen uit verschil
lende jaren een hoorn des overvlocds vol
van kunstenaars- en menschelijke wijsheid
voor cms uitschudden. Onder de spreuken
in proza, die 'hier verzameld zijn, zal nog
een andere de Hollar.dsche kunstvrienden
voornamelijk treffen deze luidt: Wie
het wezen van de dramatiseho kunst wil
bestudeer en, vergete niet Rembrand I's t'ee
keniugen te beschouwen". Het bedwongen,
Innerlijke levea in deze vluchtige schetsen
van den grooten schilder is verwant aan
Hauptinann's kunst.
In den jongsten tijd is de ouder worden
de dichter verder gegaan, ver over de gren
zen van zijn vroeger machtsgebied. De
vreugde van het scheppen van persoonlijk
gevormde individuen is gebleven, maar met
haar verbindt -zich nu do wensch, ze te
grocpeeren in groote, veelomvattende wc-
reldschilderingen. Het drama is niet meer
het eenige, ja zelfs niét meer het voornaam
sto gebied van zijn kunst. De rust- en rijp
heid van de later© jaren voert hem tot liet
epos.
En na kleinere novellen en veisdiohtingen
nadert een groot, in hexameters geschreven,
verhalend werk zijn voltooiing waarvan reeds
meerdere gedeelten zijn uitgegeven en dat
met gcnialcn greep de stemmingen, toestan
den cn gedachten van het tegenwoordige
Duitschland in een dichteraspiegel opvangt
het ©pos „Till Euleospiogel". De oude volks*
gedaante van de lOo eeuw is hier in een
nieuw gewaaid gestoken. „Eulenspiegel""' is bij
Hauptmann een „Feldgrauer'hij heeft den
oorlog meegemaakt, heeft in de loopgraven
gelegen, en is na deze vroeselijke jaren door
leefd te hebben, in zijn ontreddoüd vaderland
teruggekeerd.
Hier lieeft hij de soldatenmuis weer
met ide scfhellcnkap van den nar verrufiJid cn
trekt als grappenmaker, straatzanger en ker-
misfiguflir door do Didtsehe dorpen on stelen.
In zijn gekruide grappen en zijn ontmoetin
gen* weerklinkt de smart en het ongeluk van
zijn volk en in de ballingaahap van den zwer
ver ligt een aangrijpend symbool voor dë ra
deloosheid en doelloosheid: van het tegen
woordige Duitschland
Op den 15en November is Gerhart Haupt
mann gehuldigd. Do verschillende Berlijn-
sche theaters heiben in den laats ten tijd zijn
werken opnieuw ingestudeerd, om met een
fcestvooi'Stelling -geneed te ^ijn. In «dien Groo
ten SdhouivJburg hebbende duizenden, die .dit
ateiraengoboorw kan bevatten, na ©en opvoe
ring van „Florian Geycr", den dichter zelf
geüiuIcTigd. Do opbrengst v. dez© voorstelling
zooals dïi© van (fe f©cstvoorsteMng©n, die in
Augustus in Breslau hebben plaats gehad-, zal
do grondlegging vormen van een Gerhart
Hauptruüunm-s tódhting, waarin de bchceftige
Duitsehe intellectueel© arbeiders een plaats
zullen .vinden.
In do auila van do universiteit had een hul
diging plaats, waarbij vertegenwoordigers
vhn do wetensc3iap en als vertegenwoordiger
van hét gehcelo volk de president van den
Duitscflien Rijksdag, Loobe, den daritrter be
grootten.
Maiar -terwijl we hem toejubelen en bem
voor zijn tot nu to© ontvangen weecfe danken,
gaat dk> gehuldigde zelf zijn hoogem weg rus
tig rvtencBecr. Wat hij ons noig zal schenken, is
zijn geheim. Het is niet het slot, waarvoor
w© staan, maar het begin tot nieuwe geestes
arbeid. Ondier de bovenvermelde spreuken
.van den nieuwen band voor 2ijn werken be
vindt zich één, di© Hauptmann als 't ware
voor dezen dag schijnt te hebben opgotee-
kend „Men kan ieder cn dag een geboortedag
noemen. Van jongs af aan oefenen w© ons in
het ontwaken. W© ontwaken van dag tot dag,
van jaar tot jaar tot grootere rijpheid".
Dr. MAX 0SB0RN.
NIEUWE UITGAVEN.
„Het licht dat verdween", Roman van
Rudyard Kipling. Uit het Éngelsch, door
dr. A. Walnmn, 4dl3 druk. Uitgave; J. M.
Meulerihoff, Amsterdam.
„Do huisjes van David en Jonathan",
door Ethel Turner, vertaling van mevr. N.
v. Hichtum. Uitg. A. W. Bruna en Zn.,
Utrecht.
„Het geheim van het kasteel Vogelöd",
door Rudolph Stratz. Uit het Dxdtsch ver
taald, door J. L. van der Moer. Uitgavo
A. W. Bruna en Zn., Utrecht.
„De koningLi der Geesten". Roman door
H. Rider Haggard. Uitgave J. M. Meu-
lenholf, Amsterdam.
Serie: Meulemhoff'a Boeken van Avon
tuur.
„Nel's dochtertje", door Eelicie Jehu,
met illustraties, van Is. v. Mens. Uitgave
A. W. Bruna en Zoon, JJtrecht,,
„Do Dörifafere Poort", door Ivans. Uit
liet leven van Geoffrey Gill detective.
Uitgave A. W. Bruna en Zoon, Utrecht.
„Onder den Vrijheidsboomzedenroman
door Clara Viebig, geautoriseerde verta
ling van J. P. WessolinkVan Rossum.
Uitgave; J. M. Meulenhoff, Amsterdam.
Van de Nederl. Alpen-Vereenig ing is de
52sto jaarlijksch© Alpenkalender weder
verschenen, met prachtige foto's, onder
redactie van do heer en mevr. Visser
Hooft, met medewerking van het Bestuur
der Nederl. 'Aipenveroeniging*
De eerste kop thee.
D© Chineezen zijn in het bezit van eeü
aardige oude legende, welke aan de hao<j
doet hoe men er toe gekomen is om theo
t© gebruiken.
Vóór 4000 jaar leefde in .China een ko*
Dingsdochter, die een hoveling beminde,
wiene positie evenwel niet zoo voornaotj
was, dat zij met elkander konden trouwen
Hun bükken evenwel verkondigden de tq!
rige spraak der verliefden ©n toevallig
hij in staat om eenige bloemen aan haar ;e
geven, die getuigenis van zijn liefde afleg,
den. Eens ontmoetten cte twee jongelui el
kaar in den tuin en bij die gelegenheid gaf
hij aan haar in eerbiedige vereering een
bouquet welriekende bloemen. Maar de be
waker der prinses was op zijn post en al
wat de schoon© hand greep was slechts
een hand vol groene bladeren. Zij verborg
deze stilletjes en toen zij op haar gem,A
was, liet zij die bloemen in wat watei;
staan, opdat deze niet dadelijk zouden ver
welken. Den volgenden dag verwisselde zij
het water en dronk het op. Deze diunk
beviel haar zoo goed, dat zij naderhand
zich altijd» van dezelfde bladeren voorzag
om een aromatischen drank klaar tc ma.
ken. Weldra begonnen de hofdames het
zelfde te doen aïs de prinses en van heft
Hof uit verbreidde zich het nieuwe gebruik'
niet alleen over China, doch over de geheels
wereld. Uit dezo eenvoudige liefdeshistorie
heeft zich later China's voornaamste in
dustrie ontwikkeld.
Vüoudboomen en Zwammen.
Het is al laDg bekend, dat alle toornen
in het bosch en ook de struiken niet met
hun wortels alleen de voor hen geschikte
voeding uit den grond kunnen halen. Trekt
men een jongen beuk of eik uit den grond
dan ziet men, dat de fijner© wortels ge
heel met draden van zwammen (myceleum)
overtrokken zijn, dio ói slechts de opper
vlakte aamaken óf in den wortel dringen*
Vooral in het laatste geval schijnen gj
voor do plant onontbeerlijk te zijn. En na
is ook in de latere jaren bekend gewor
den, dat het kweeken van orchideeën alleen
dan gelukt, wanneer te gelijk met het zaad
ook de sporen van een bepaald© schimmel
in de aard© komen of de dradten van die
wwam reeds in de aarde aanwezig zijn.
Bovendien weet elko verzamelaar van
zwammen of paddestoelen, dat zokere soon
ten altijd of bij voorkeur opkomen in
nabijheid van zeer bepaalde boomen. lla
berk, do spar, de den, dte lariks hebben
hun bijzondere vrienden onder de zwammen
en als sommige paddestoelen in een andere
streek ontbreken, is het wellicht daaraaa
toe fes schrijven, dat do boom niet aanwe
zig is, in welks nabijheid die paddenstoel
het liefst verkeert».
Het lag dus voor de hand to vermoeden,
dat er bijzondere betrekkingen bestaan tus<
schen den boom en do zwam.
Lang waren deze betrekkingen onbekend
het waren vermoedens, meer niet. Nu n
het echter gelukt aan to toonen, dat weï-
kei ijk zulke wisselwerkingen tusscben de'
wortels van bepaalde boomen en zekerd
paddenstoelen bestaan. Men heeft reincul
turen van een bepaalden paddestoel ge^
kweekt en de drade ndaarvan in den wortel
van een don geënt, die vooraf ver gehoi
den was van eiken anderen paddenstoe
Het bedoelde draadje groeide tot een flii
ko plant op, die de wortels van den den
dicht omspannen hield, maar bij anderé
boomen gelukte de proef niet. Het ent
van een andere zwam op lariksen had ech
ter weer goed gevolg.
Door deze waarnemingen en proeven, die
echter nog voortgezet moeten worden krijgt
do paddenstoelenflora van onze besscheu
een heel ander aanziende paddenstoelen
giftigo zoowel als eetbare, zijn niet mee
overtolligheden, die men het best doet majj
to vertrappen en uit te roeien/ maar
aanwezigheid van hun worteldraden schip
een der voorwaarden te zijn voor het w*
gedijen der woudboomen.
Schimmel op boter.
Het orgaan van den Afg. NecL 2niv4
bond schrijft met betrokking tot deö sen®
mei op boter het volgende:
Het zuivellaboratonum van bet Depart®
ment van Landbouw der Vereenigde Staf®
heeft een rapport uitgebracht, betiekk'.C;
hebbende op een serie proeven tot heM»
gaan vam middelen, pm den schimmelgroei o
boter, verpakt in vaten, te voorkomen- te
een aantal onderzochte methoden is de v
gende het meest effectief gebleken.
De vateai worden in koud water g'
pel'd, daarna gedurende 30 seconden ui j
stcomd, van binnen gepiaraffineerd eo
volgens met zout over de paraffmelaag
streken. Het- perkamentpapier moet
rende 30 minuten in een verzadigde op
sing van heete^pekeT ondergedompeld-
ven. Op' deze wijze zijn onder toezie
scheiden© millioenetn ponden boter
waarbij naderhand geen enkel geva
schimmel werd geconstateerd-
In vergelijking met deze methode
nog verschillende andere wijzen van
handeling van vaten en papier
maar met geen enkele werd een
succes bereikt «amerd
Bij enkele proeven werden allean pj
vat in koud water gedoopt; to dezo g
groeide de schimmel overvloedig*
hiervoor een verzadigde koude
sing werd genomen, was de SCJ\ lke la
iets minder. De boter in vaten, w
ter ongedompeld waren T'YOöi
gedurende 30 seconden uitgestoo
zien waren van
leete verzadigde fleke. gelegen n
de zeer weinig schimmel. «go
ren echter nog beter, 'wanneer -
zo.ut gebruikt werden.
