CföefWföp
AGENDA VAN DE WEEK,
BINNENLAND.
mST EN LETTEREN.
BUITENLAND, -i -
gp Zaterdag. -rfxpjywBWS-
„De Harmonie"Samenkomst; „Frya-
Jan". 8 uur.
„In den Bierbengel",: 'Avondconcert.
Stadszaal: Holl. Concert-bur., dir. dr.
G. de Koos. SIxtijnsche kapel. 8 uur.
Stadszaal (foyer): Sappho-avond. Half-
Joegen.
Volksgebouw: Gelegenheid tot dansen
fran 8 tot 11 uur.
.Volksgebouw Bijeenkomst Broederschap
in Christus. 10 uur.
„Zomcrzorg"Uitvoering met bal van
de tooneelvcrceniging „Oefening baart
kunst", 8 uur.
f. Zondag.
[j „Hotel do la Paste" Strykconcert'. 8 uur.
j,In den Bierbengel": Avondconcert.
1 „Jeruël": Bijeenkomsten te 10 en te 7
Jour.
Leger des HeiJs: Bijeenkomsten te 7, 10,
8 uur en halfacht.
j SchouwburgN.V. Hollandscli Tooneel.
ifEen snoepreisje naar Berlijn".. 8 uur.
StadszaalEen*to Leidsbhe Aocordeon-
iVcr. met Kees Pruis. 8 uur.
VolkagebouwDuo RoelofsVerbeek, uit
Den Haag. 8 uur.
.Volksgebouw: Bijeenkomst Broederschap
in Qbrietus. 10 uur.
1 Maandag.
„In den Vejgulden Turkié* Bespreking
iverkoop L. Broodfabriek. Halfdrie.
Schouwburg N.V. Het Rottend amsch Too-
jvccl. „Vriendinnetje". 8 uuir.
Stadkzaal (foyer)Holl. Concertdirectie
<dr. De Kooe. Judith Bokor. 8 uur,
StadszaalTrekking Rotterdaimsoho Han-
idelo- cn Landbonrwbank. 0 uruir.
Dagelijks
„Casino", Hoogcwoerd: Bioscoopvoor-
Btellingen. Dagelijks te 8 uur.
„Hollandia-bioscoop" .Oranjegracht 40—
j42Dagelijks te 8 uur.
1 "Woensdag- en Zaterdagmiddag matinée
to 2 en te 5 uur.
I „Luxor-Theater", Stationsweg: Bios
coop- en Variété-voorstellingen. Dagelijks
te 8 uur.
„Rejo-theater", Haarlemmerstraat: Bios
coop- en Variété-voorstellingen. Dagelijks
te 8 uur.
's Woensdags en 's Zaterdags matinée te
2 uur. 's Woensdags- en 's Donderdags-
avonds goedkoope voorstellingen.
Pieterskerkgracht 9: Leidsche kunstclub
„De Sphinx": Tentoonstelling van scnilde-
rijen door A. H. Dros. Van l8tot23Nov. Van
10 tot 1 en van 2 tot 5 uur. 's Zondags
van 2 tot 4 uur.
StadszaalVrijdag, Zaterdag en Zondag
Revue van Henri ter Hall. 8 uur8
1 Do geneeskundige Zondagsdienst van Za
terdagavond te acht uur tot Maandagmor
gen te acht uur wordt waargenomen door
de doct<xreü Duffels, Rapenburg 49, tel.
670; Blote, flPapengracht 20; Boonacker,
Hoogewoerd 138, tel. 266, en Poortman,
Rapenburg 63, tel. 1481.
Te Oegetgeest wordt do diens? waarge
nomen door dr. Timmermans, [Wilhelmina-
parlj, tel. 39Q„
I Do apotheek van „Hulp der Monsóhheid",
Oude-Vost ia altijd geopend; doch alleen voor
loden van dat Ziokenfonds.
Losse nummers van ons blad zijn,
behalve aan ons bureau
ook verkrijgbaar bij de
Firma A. HILLEN, Breestraat 154.
en bij de
Firma A. HILLEN, Prinsessekade
cn des Zaterdags bij
JOH. HOGERVQRST, Haarl.straat 128
Fa. A. SOMERWiL Azn. Hoogewoerd 24
RECLAME.
pige/sche Hoest en Keelpijn-tabletten.
1 Tevens zuiverend en verfrisschend
voor mond en keet Per doos 1*0 et.
bij Apothekers en Drogisten
9102
i Vanwege do aldccling Tan den Virijz.
i ,Clirist«]jjik'ün Stuidontcnbond zal 18 en 19 dc-
Tjjr oen confcffon,tio woi-dten gothouden.
Hot Eeicliswa.iderungsamt doelt uit
Easen mode, dat in Saksische stoden van
Qlollandsdho zijèio voor con textielfabriek
liiör te Leiden, textielarbeiders vrorden ann-
1 geworven tagen een loon ran flo per week.
Da ar d!it loon vooa* Nediarland&obe veiihoujdin-
gen ontocnei/kencl eüaciht meet worden, waar-
toliuwt liet Koiobswanxteningsaint voor bet
aanvaarden van betrekibinfen tegen deze
lootten.
1 De "firma Gebrs. Blonk, handelende in
praam, fourage, enz. Kort-Gafgewater 12—
■15, govoelda al lang de behoefte aan een
weagorug, waarop groóta hoevoe'hedan te
gelijk worden gewogen, zooals er ook te Lei-
don reeds enkele geplaatst z\jn in. groote
fabrieken, do Gemeentel';ka Vuilverbranding,
enz. Zij is daarbij op 'het uenkbteliï geko
men ook anderen, bji wié deze be'noaite na
tuurlijk evened wordt gevoeld, in de gele-
ger.heid te stellen daarvan tegen een matige
vergoeding gebruik te maken. Zoo is door
«la firma een 10.000 K.G. publieke weeg
brug beschikbaar gesteld, voor da weging
yan auto's, vrachtwagens, wagens los hooi,
stroo, aardappelen, steenkolen enz. beladeü
of onbeladen, alsmede voor koeien, varkens,
enz. Wij twjjfeiem niet of van deze inrichting'
Zal een druk gebruik worden gemaakt, te
meer, omdat het slechts weinig moeite en
tjjd vordert. Het te wegen voorwerp wordt
eenvoudig-op ean brug gereden of geplaatst
en langs- automatische» weg wordt het ge
wicht volkomen juist opgegeven. Kleine hoe
veelheden worden er ook even sakuur op ge
wogen als op eea gewone bascule, al ligt de
fceteekeois van het toestel natuurlijk meer
in het wegen van groote hoeveelheden.
De machinerie werd uit Duitszhland aan
gevoerd; de waterdichte put werd gemaakt
door de N-V. Wernïnk's Betonfabrieken al
hier. Het was geen gemakkelijk werk, dezen
■put waterdicht te krijgen, zoo onmiddellijk
in da nabijheid van het Galgawater. Het-werk
is echter volkomen ten genoegen van de
firma Blonk uitgevoerd.
De gemeente verleende vergunning voor
den aanleg, waarvoor de ïirma natuurlijk
eenige retributie betaalt.
Door H. de L„ alhier, werd aangifte
gedaan van mishandeling gistermiddag te
drie uur ongeveer door A. S. De aanleiding
tot don twist was, dat De L. eea hond van
S., die hem wilde aanvallen, zich van het lijf
trachtte te houden.
De politie heeft van bet geval procesver
baal opgemaakt
Ingekomen ïs voor „SohooUtindervoodjng"
f 7.38, eijude de opbrengst van do collecte, door
do tweo straattypen op het afscheidsfeest van
don heer O.
KERKELIJKE BERICHTEN.
Doopsgezinde Gom.Zondaigimorgen, te tien
uUir, dn. J. Wuite.
Evang.-Lutihersobo Gem.Zondagmorgen,
to halfelf, dé. J. Pb. Makkink.
Eglioo wallonne Dimanehe matin. 10'/,
heujres, Mr. L G. M. Breeton.
Be.monstnant9dk-Geref. Gom.Zondagmor
gen, to kalfelf, dir. W. J. Lente,
Ver. van Vrijzinnige HeTvOinnden Zon
dagmorgen, to halfelf, in bot Volkshuis, dB.
A. van dor Wissel.
Wijkgebouw „Geloof, Hoop, Liefde" Zon
dagavond, te halfzeven, mej. W. Snellen.
RECLAME.
VIRGINIA CIGARETTES
het beste voor uwe gezondheid.
ARDATK-LONDON
962
Rijkscommissie voor het Bibliotheekwezen.
Bij Kon. besluit is:
lo. ingesteld een Rijkscommissie van ad
vies inzake het bibliotheekwezen, onder be
paling ,dat de taak en de werkwijze van
deze commissie nader zal worden omschre
ven in een door den Minister van Onder
wijs, Kunsten en VTetenschappen vast te
Stellen reglement;
2o. in deze commissie benoemda. ambts
halve tot lid en voorzitter: de bibliotheca
ris der Kon. Bibliotheek te 's-Gravenhage;
b. ambtshalve tot leden: de bibliotheca
rissen van de bibliotheken der Rijksuniver
siteiten te Leiden, Utrecht en Groningen
en de bibliothecaris van de bibliotheek- der
Technischo Hoogeschool te Delft;
c. tot leden: dr. C. P. Burger, bibliothe
caris van de bibliotheek der Gemeentelijke
Universiteit to Amsterdam; dr. J. O. Breen
bibliothecaris der bibliotheek van de Vrije
Universiteit te Amsterdam J. J. Verwijnen
bibliothecaris van Teyler's Genootschap en
van de Hollandsche Maatschappij van We
tenschappen te Haarlem; M. van Empel,
bibliothecaris van de provinciale bibliotheek
to Middelburg; dr. H. E. Greve, bibliothe
caris der openbare leeszaal en bibliotheek
te 's-Gravenhage; dr. T. P. Sevensma, bi
bliothecaris der openbare leeszaal én biblio
theek te Amsterdam; prof. H. C. van do
Kamp, bibiothecaris van hetGroot-Semi
narium to Haaren; prof. F. Tummers S. J.,
bibliothecaris van het Studiehuis der Je-
suieten te Maastricht; jhr. mr. dr. E. A.
van Beresteyn, voorzitter van de Centrale
Vereeniging voor Openbare Leeszalen en
Bibliotheken; pater Bonaventura Kruitwa
gen, O. F. M., te Woeaden; prof. dr. A. G.
Roos, hooglceraar aan de Rijksuniversiteit
te Groningen en oud-bibliothecaris van de
bibliotheek dier universiteit; mr. V. H.
Rutgers, lid van de Tweede Kamer der Sta-
ten-Generaal te 's-Graverihage; dr. D. F.
Scheurleer, te 's-Gravenhage; dr. J. A.
Vorderliake, rector van het Lyceum te
Baarn, oud-directeur van de gemeente-bi
bliotheek te Rotterdam, en
d. tot secretaris: dr. C. H. Ebbinge Wub
ben, onder-bibliothecaris- bij do Koninklij
ke Bibliotheek te 's-Gravenhage.
Onder grooto, belangstelling is gistermiddag
op do begraafplaats „Oud Eik en Duinen" bij
Den Haag ter aarde besteld het stoffelijk over
schot van dr. A. EL Nijland, oud-directeur van
's Lands koepokinrichting en Instituut Pasteur
to Weltevreden, lector aan hot Instituut voor
Tropische Geneeskunde te Loeiden. Onder de
aanwezigen waren -do professoren Koolemans
Bcynen, Hazeu, Ean, Flu en d'e Jong uit
Lei/dein.
Aan do grocvo is het woord gevoerd door
prof. Grein uvt Wagoningcn.
i
Prof. De Jong, van Leidon, gewaagde van hel
groote verlies, dat men door het overlijden van
dezon man van buitengewone wetenschappelijke
bekwaamheid, die Iadie lot wei-daad is gewor
den, geloden heeft. Bij do herdenking van den
100-jarigen geboortedag van Pasteur, welke de
zer dagen plaats zal hebben, mag niet verzuimd
worden, mede te herdenken, hoc dr. Nijland
Pasrteur wist te waardeeren en hoe hij, toen hij
in 1918 repatrieerde, dadelijk bereid was, het
lectoraat te aanvaarden aan het Instituut voor
tropische geneeskunde aan de Universiteit te
Leidon. Baar had hij een groofen, zegemrijken
invloed op do studenten, ondanks zijn onbe
wogenheid. Spr. prees de groote eerlijkheid van
dr. Nijland in zijn werkzaamheden, die hem nim
mcr in den steek heeft gelaten.
Dr. Van -dor Scheer, voorzitter van de Nedor-
lancLsohe Veroeniging voor Tropische Genees
kunde, schetslo den overledene als een hulp
vaardig, waarheidlievend en eenvoudig man, die
een groot medicus was.
Een zwager van den overledene dankte na
mens de familie voor de belangstelling.
Bedankt is voor het beroep* bij de Re-
monstraatsche Gem. te fïouda, door ds. F.
Kleyn, te Loc hem.
Bij de Chr. Geref. Kerk te Amsterdam
(vac.- j. J. v. d. Schuyt) is beroepen ds.
G. Wisse, to Arnhem.
Degemeente-geneesheer te Bergen,
in Noord-Holland, dr. {Dekker, heeft den
Raad verzocht zijn wedde yan f 600 terug
te brengen op die helft.
Haarden blijft een zeJfstandïge ge
meente. Wethouder M. P. yan Wettum,'
thans loco-burgemeester, is tot burgemees
ter benoemd.
~~>TB*LKon- be9luit is aaa S. A. K. baron
van Nageil, op»^ verzoek, met ingang van
1 hebruari a.s., eervoi ontslag Verleend aA
burgemeester van Wainsve.o, met dankbe
tuiging voor de langdurige diensten jlcor
hem ais burgemeester bewezoa.
Het bestuur van het Christelijk Natio
naal Vakveroond jn Neuei'iaud heelt eea
adres aan de 'Tweede Kamer gericht» waarin
het bezwaren ontwikkelt tegeu het wetsont
werp) tot wijziging van de Jdu,uxcommissie-
wec en de Huurogzeggingswet. Jüet meent,
dat, wordt het omwerg ongewijzigd aange
nomen, vrijwel alle huren to»/ het toegestane
vrije ijerceniage zuheu woraea verhoogd.
T ont^Sste* ^er «^8^ Samenwer
kende (itenu ings-^ crppr a ties ((Nod. Zend.
Gen., Ned. Zeno.-_V.er., Utx. Zend.-Ver.,'
Rijnsch Zend.-Gean en bangi- eo Takud-
jOow.) g&dureaüe Uciooex beu.oegea |dlqu7.
Daar i« onder begrepen een jegaat °root
Ilv.OUU van N. N. en ean gift van IloGü.
Het 1/12 der raming is Iiu.ödö. m tofcaai
werd geaurende ua a-igeiooj>en tien maandea
IZbo.vovi mm der oh lv an gen dan, volgens da
rainmg noouig zc:u zrjn.
Dandccda^ma ddag is hot inslruotiovaartuig
,d.'rins Hendrikvan hot onderwijsfonds van
do N-od-ei-Iaaiusche vereeniging van gezagvoer
ders bij dn binnenvaart, geconvoyoerd -door de
hargimgtócdeepbooi „Banika" van do Ned-eriarud-
sc-hü stooms-ieopdimst v.h. P. Smit Jr., urt Rot
ter dam, en hel jacht „Brandaria" van den heer
Luoassen, te Anlwerpon aangekomen. Ook do
Nedciiamdscho torpedoboot „2111" is d-aai1 aan
gekomen.
Do burgemeester xan Amsterdam, de heer W.
de Vlugt, heelt van de gelegenheid, dat hot in-
eü-uctiovaairluig „piina Hendrik" naar België
ging, gebruik gemaakt, tot den burgemeester
van Antwerpen4 den heer Van Gauwelaert, een
brief te lichten. De hoer G. de Jong, voorzitter
van het onderwijs-fonds, heeft dien hnef namens
den hear De Vlugt aan den buigemeeoter jun
Ai>tworpein overhandigd.
Buigomotetor Van Cauwelaei*t heeft hot be
stuur van het Onderwijsfonds op hot stadhuis
ontvangen, en hij bracht een bccueik aan het
instructievaaatuig, bij welke gelegenheid hij zijn
spmpajthie met het wenk van het Ondeaivijsfonds
te kennen gaf, de hoop uitsprekenid, dat het
mpgedijk zal zijn in België spoedig een instelling
als het Onderwijsfonds tot stand te brengen.
In den Joop van den ochtend werd het in-
struotie'vaaituag door tal van autoriteiten en
andoi'e belangstellenden bezichtig-cL In don mid
dag bracht hot bestuur van het Onderwijsfonds
oen bezoek aan hot Belgische schoohsohip
„TAvOuir".
In plaats ran het instructievaartuig „Prins
Hendrik", dat <r\-ereenkonistig do statutaire be-
palingcai van het Onderwijsfonds qp Zondag niet
vaart, zal do borgingsslecpboot „Banka" Zondag
achter de buitenlandscho torpedobooten door
hot kanaal Brussel-W-illebroeck vaaen met
booid ?t bostuuT van 't Onderwijsfonds en de le
den van het NedOrlandsch comité tot aanbieding
van een huldeblijk aan het gemeentebestuur van
Brussel.
Do gewone audientia van den Miioister
van Arbeid zal Dcndeardag 16 d'^zer niet
plaats hebben.
Toonkunst.
Naar wy vememen aal de Judas-party van
Handel's „Judlas Maocal>elus,', welke door do
afdocling Leiden der Maatschappij tot Be
vordering der Toonkunst op 29 November aA
onder leiding van den, heer Anton H. Tiende,
aal worden ten gdh^oro gebracht, worden
vervuild door don heer Jac. Urlus, terwijl do
andere partyen in handen zijn van de dames
Janna Biandsma en Suze Lugea' en d^n heer
Henotrik C. van Oort.
Bcekj erkooping.
Onder verwijzing naar do betreffende an
nonce vestigen wij do aandadht op het ver-
eohijticn van den catalogus eenetr belang
rijke boekvedkooping, diic hner ter stede van
20 Nov. tot 4 Dec. in „Templum Salcmonis"
zal worden gehouden. Geveild zullen worden
de boekerijen, nagelaten 'door mr. Peperkamp,
kasteel Geusselt bij Maastricht, dr. Dncet,
leeraar a/h. Gyninaaiunn Den Haag, ds. Lohr,
Haarlem, ds. van der Hagt, Rotterdam, e.a.
De catalogus wordt tegen betaling van
25 ota. toegezonden. 'Alles dg 17 en 18 Novem
ber te bezichtigen. h
1
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Heden is het de herdenking van den
wapenetilstaaidfedag. 't Gaat op de gebrui
kelijke wijze overal. Een paar minuten
rust in elk bedrijf en kransen enz. aan de
graven der onbekende soldaten te Parijs
en Londen. Te Brussel zal deze onbekende
liecfen worden bijgezet, zoodat ook België
dan kan meedoen voortaan ip de symboli
sche huldiging van allo gevallenen.
Evenals vorig jaar zullen bewonderaars
van ex-president Wilson en van diens vol-
kenbonds-politiek een pelgrimstocht ma
ken naar de woning van den oud-president
t-o Washington. Verleden jaar kwamen er
20,000dit jaar rekent men op 50,000 Wil-
son-pelgrims.
Wordfc alcHis de wapcnstilstandsds^ her
dacht, de officieel© dag van den vrede laat
men rustig voorbij gaan. 't Is ook wel
het beste, want zijti we feitelijk altijd nog
niet in een wapenstilstand?
-H.'x :- 'ctit
De Commissie van Herstel is gisteren
naar Parijs teruggekeerd, nadat Ba-rthon
als voorzitter oen afscheidsbezoek had ge
bracht aan Wirth en Hennes.
Bart hou verklaarde nog aan een verte
genwoordiger van Havas, dat de Commis
sie van Herstel er niet in geslaagd is om
<9e voorstellen, die zij het recht had te ver
wachten, zich te doen voorleggen.
De vlucht der verantwoordelijkheid is in
Duitschïand even groot als de vlucht van het
'kapitaal. Het memorandum van Duitschland
over de stabiliseering vau do mark heeft
sléchts een vage gelijkenis met heb welom
schreven plan dat het beloofd had. Het zijn
schematische ontwerpen en geen oplossing,
fit wil op de beslissing der commissie niet
vooruitloopen, vooral wensch ik niets t3 zeg
gen dat afbreuk zou kunnen doen aan de oens
gezindheid waarvan de Duitsche regeering
gedurende de onderhandelingen den aanhou
denden druk heeft kunnea voelen. Doch, als
gedelegeerde van Frankryk, ?al ik de rech
ten van mijn land verdedigen. Indien de
schuMeischer den schuld uiaar niet mag ten
gronde richten, moet hij ook zich zelf niet
ten gronde richten ten bate van zijn schul
denaar. Frankrijk heeft zich niet zooveel
opofferingen en voorschotten getroost om
zich ten slotte do noodige waarborgen te
zien weigeren^ Niemand mag eischen dat
het da gematigdheid tot zelfverloochening
drijft.
Aldus Barthou. Dat klinkb niet erg, vroo-
I\jk voor de „beslissing" van Parijs -
„Der Tag" publiceert een interview meb
prof. Jenks, den Amerikaanschan deskundige,
waarin deze zegt, dat de drie memoranda,
■die de Duitsche regeering heeft ontvangen,
niet afzonderlijk zqh opgesteld, doch tezamen
één geheel vormen. Dat niet één enkel me
morandum werd overhandigd, ligt volgens
prof. Jenks^ aan .de verschillende t?Jen, die
<ie deskundigen spraken. Het eerste memo
randum was afkomstig van de 4 Engelsch
sprekende experts, die spoedig tob overeen
stemming konden geraken.
Prof. Jenks zegt verder, dat da deskun
digen den toestand in Duitschland iets gun
stiger gevonden hebben dan zij verwacht
hadden. Yoora! de Duitscha industrie is nog
goed ontwikkeld gq Duitsche produ.ten vindt
luco thans op bijna alle markten. Ook is er
nog <(p vrij aanzienlijke goudreserve van 1
milliard goudmark. In de laatste jaren is
echter de druk van den kant van de com
missie van herstel zeer zwaar geweest.' Het
moet sparen en werken. Dan is het niet uit
gesloten, dat vrij spoedig de Duitsche be
grooting zoowel als de handelsbalans weer
normaal worden.
.Van. twee voorwaarden is dit alles echter
afhankelijk: lo. moeten de betalingen een
tijdlang ophouden, 2a moeten de buiienlaad-
sche banken en kooplieden Duitschland mo
reel ondersteunen. Het is noodig, dafcDuitsch
land do zekerheid hebbe dat lie» geld krijgen
kan voorzoo ver het dit dringend noodig
heeft Duitschland heeft ochter voor zichzelf
niet veel geld noodig-.
Pixxf. ocnJos houdt het ea* voor, dat het
onmogelijk is, don 8-uuirsdaig in Duitsch
land to bandihavem.
Omtrent» de verhouding van Amerika tot
do Euaopeesahe landen zei prof. Jonks:
„Amerika zou gaarne vriandsciiap in Euro
pa willen stichten en zal ieder ondersteu
nen, die wérkelijk den vrede bevordert.
Natuurlijk moeten de volkeren daarbij
voordeel hebben en niet bepaalde groepen
cn partijen.Ik heb op mijn reis veel aan
leiding 'tot onrust in de verschillende lan
den opgemea-kt. Amerika Wil vrede en wil
het vreedzaam ruilen van goederen en
waai-den bevorderen. Aan alles wat daar
toe dient, wil Amerika do behulpzame
hand bieden."
Ook dit klinkt nieib erg optimistisch. Af
schaffing van den 8-urendag in Duitsch
land In de Rijksdagrammiasie voor
buiten!, zaken is de socialist Herman
Müliletr toch reeds overgegaan tot een
scherpen aanval op Stinnee en zijn partij
die hij beeabuldigdo die stabiliseering van
de Mark in het belang der Duitsche in
dustrie tegen to werken. Stinnee, hoewel
aanwezig, antwoordde niet.
En tegelijk praat men nog altijd over
mthreiding diay Duit-aak© r eg© erimgscoaili-
tie.1
u U u I V 1.1 -J Li J i
Ovei* het Nabije Oosten geen betrouw
baar nieuws. Tea*wijl het ©ene bericht zegt,
dat de situatie nog onveranderd precair
is, zegt een ander, dat een ontspanning is
ingetreden. Wat er van zij?
Naai' verluidt zal Lord Curzon zioh bin
nenkort naar Parijs begeven om prelimi
naire besprekingen te houden voor do con
ferentie van Lausaxme met Poinoaré en
Mussolini.
Als datum voor de oonferentie is thans
definitief 20 November vastgesteld.
De hoofdleiders der politiek zullen ver
moedelijk niet naar Lausanne &aan. De
Turksohe delegatie is reeds paar Lausannq
vertrokken*
Geruohten over uitzetting van a?]-
Christenen uit Klein-Azië etc. nemen
vooralsnog niet au serieux.
DUITSCHLAND. l
Morgen wijdon to Münchon de Baiorschc i& 1
tionaal-fiocialisten de z.%. Bolerscho fase»,
ten hun vaandel in.
Do sociaal-dcmocratische' Münchener
stelde aan do rogocring de vraag of het waar ie
dat dc buiten München won on den met extia^
treinen naar München zullen worden gebracht
en of het tot de taak van do spoorwegen be-
hoort gewapende henden to vei voor en. Do Beier-
sclio rogeering doeldo als antwoord op de vraag
van hot sociaal-democratische orgaan mede, dat
haai- van dit vervoer per extra-trein niets be
houd Ls",_ maar dat zij er zich trouwens niet te
gen zon kunnen verzetten.
Tc München hoerscht eon zekere opgewonden
heid en vreest men'algemeen, dat de dag van
morgen niet ongestoord voorbij zal gaan. Van
officieclo zijde waarschuwt men nogmaals tooi
hot verspreiden van alarmeereude geruchten.
De regccring verzoekt de bevolking kalm te blij. 1
ven en zich niet tot ongeregeldheden te laten
vcrlowlen. Zij staat op het standpunt, dat er
geen aanleiding tot ongerustheid bestaat. Uit
drukkelijk verklaart de regeoriug opnieuw, zoo-
als miuistor-president von Knalling-reeds in den
Landdag heeft gedaan, dat zij elke poging om
do oponbaro rust tc storen op de meest kracht
dadig o wijze zal onderdrukken, van welke zijde
een dergelijke, poging ook moge worden onder
nomen. "s
Enkele incidenten zijn echter reeds voorge
komen.
FRANKRIJK.
Ook in de Kamer heert Poincaré nu
buiten], politiek behandeld.
Hij gaf het onderwerp aan van de con
ferenties van Lausanne en Brussel, herin
nerde aan zijn vorige verklaringen betref-
fencH de kwestie van het Naburige Oosten,
zijn onderhandelingen met Curzon en
Sclianzer, de houding van Frankrijk en zijn
pogingen, die niet voerden tot het ge-
wenschto resultaat. De vijandelijkheden
duurden voort; het Grieksche leger werd
in de pan gehakt en maakte op zijn terug-
tocht zich aan betreurenswaardige uit
spattingen schuldig.
Poincaré kwam dan nogmaals terug op
Frankrijk's pogingen, om den vrede in het
Oosten te bewaren, ondanks zelfs koniDg
Konstantijn. Generaal Pelló stelde voor <te
Turkeohe grens terstond tot aan de Ma-
ritza te verschuiven. De Fransche kolonie
te Konstantinopel was dezelfde meening
toegedaan. Anderzijds verkondigde Frank
rijk duidelijk, zooals het trouwens steeds
gedaan had, zijn wil om de vrijheid der
zee-engten te verzekeren.
Poincaré gaf clian een overzicht van het
incident te Tsjanak. Generaal Harington
vroeg aan zijn Fransche en ItaJiaansche
collega's om versterkingen naar Tsjanak
te zenden. De-ze gaven gevolg aan dien
wensch.
De regeernig won den raad in van Focfi
en Weygand. Deze militaire raadgevers ver
klaarden eenstemmig/ dat Tsjanak enver-
dedigbaar was. Het geringste incident kon
tusschen Turken en geallieerden een oor
log ontketenen. Een oorlog ernstiger nog
dan de vorige, daar men met de interven
tie van Roemenië en Rusland rekening hou
den moest.
Poincaré achtte het zijn plicht om de
Fransche troepen uit een dergelijke positie
terug te trekken. (Algemcene toejuichin
gen).
De eers£e-minister herinnerde dan aan de
vertoogen der Fr.insche en Italiaansche
geeringeri over de Engelsche nota nopens
de verdediging der zeeëngten, die de geal
lieerden scheen te willen dwingen tot een
besluit tegen hun zin, terwijl Frankrijk
zich 6toed8 correct gedragen had. Frank
rijk deelde mede, dat het niet kon denken
aan een versterking van zijn troepencontin
gent.
De Engelsche nota verwekte onder de
Tinken een gevaarlijke opwinding, nog ver
ergerd door het beroep op de dominions,
Pellé, om de vormen te eerbiedigen, ver
zocht Harington zelf de Fransche cn Ita
liaansche contingenten naar Konstantino-
pel terug te roepen, want Frankrijk en
Italië waren het eens.
Hot is dus onrechtvaardig te beweren,
dat Frankrijk zija bondgenoot em in deüfteek
gelaten heeft. Wij hebben onze troepen nocfr
uit Konstaatinop^, noch van G^llipo i t?rag*
gotrokkeo, maar allee® van een geïsoleerd
punt, <lat geheel onverdedigbaar was. TV ij
hebben aaa de Engelschen den raad gege
ven om oïis voorbeeld to volgen; zij zrjn ech
ter gebleven en dank zij de onderhandelin
gen, die wij begonnen zjjn, werdeö zy niet
aangevaren, want zonder do tusschenkon B
vaji do Franschen, zouden de Dirken met
naar Moedania gega,an zijn en het zou toti
oorlog gekomen zijn. Trouwens HarmgtH
zelf verklaarde, dat Tsjanak niet te verdedi
gen was. Poincaré, vernomen hebbend, dat
Lloyd George Roemenië en Joegp Slavië had
verzocht troepen naar Konstantinopel1 te zen
den, deelde Curzon zijn verbazing med®»
dat een besluit van zoo ernstigen aard ge
nomen was zonder do geallieerden vooraf ta
raadplegen. Frankrijk, het h:rs.el, de vreda
en de openbare meening zouden zich tegco
een samenwerking van Frankrijk met .Grie
kenland verzet hebben.
Poincaré stelde vast, dat Cuxzoc
thans opnieuw aan het hoofd bevindt vaa
het ministerie van buitenïandsche zaken,
meer vrijheid van handelen dun toe. Hg
bracht eon geestdriftige hulde aan de vf"
zceningsgezindheid en de verheven h12-011"?
die Curzon te Parys aan den dag legde tQ-
dens de onderhandelingen.
Curzon geloefde niet meer dan ik ze/<
dat de bedreiging mot geweld voldoen
zou zijn om de Turken tegen te bonnen
vroeg mij uitdrukkelijk onzen invloed jJ
de KemaJisten aan te wenden^ P°^üC5^,
herhaalden dat Curzon's houding hem
cca-e etrekt on verklaarde hoe de Gon
rentie van Mo?dania mogelijk werd.
IC om-al moest eohter nog bewogen w
den oru een geneiraal naar Moedanja
zenden. Di'b wist Franklin Bouillon te
reiken.
3ai het gemeenschappelijk belang
