Van den voet der Pyreneeën
!2
fcpT. met wmscheljjk alleen daarop te wijzen.
\Vo loven in een ab normalen tijd en onder de
■werkloozen zijn velen, die hiervoor geschikt
«ij u Laat het werk dan de helft duurder wor-
iden, dan weegt dat nog wel op tegen de voor
dcelen Fan werkverschaffing als anderszins.
Hij dringt aan op uitvoering in eigen beheer
met gebruik van zooveel mogelijk de meest
geschikte werkloezen.
ïegcn taskwork, mits goed geregeld, is z.i.
geen bezwaar. Wat de loonen betreft, wil hij
overleg met do organisaties, zooals in Am
sterdam.
De heer WILBRINK wijst er op, hoo bij
aanbesteding de werkloosheid dezelfde blijft,
waar de aannemers ver])licht zijn Leidsche
arbeiders te nemen, 't Is alleen verplaatsing
van arbeidskrachten, waarvoor hij nog geen
25 pCt. over hoeft, laat staan 50 pCt., zooals
de heer Seh.
De heer VAN STRALEN vraagt bij welk
ander werk werkverschaffing dan wel mo
gelijk is, als dit niet geschikt is, wat ala
geiimpt mag heeten. Blijkbaar zit bij i»
on W. niet dl© noocHgo ernst voor om werk
to zooken, waarin in Leiden volgens het
verslag van don Armenraad zelfs een
leemte is.
Wat de heer Knuttel over het Raamland
zei, is z. i. juist, na den gang van zaken
geheel te hebben meegemaakt. (Geroep:
daar geloof ik niéts vanl). Tegen den heer
Priessen heeft hij het ronduit gezegd, die
het con insinuatie noemde, wat heel ge
makkelijk is. De heer Driessen heeft ech
ter met geen woord do argumenten, dio
weiden aangevoerd, bestreden. Er is niet
te weinig gewerkt; de heer Verhoog heeft
hem dit zelfs verzekerd. Spr. geeft bijzon
derheden over wat het duur maakte, als
b.v. het vervoer van zand met heel kleine
karretjes. Toen spr. vroeg, waarom geen
paard en kar werd benut, was het ant
woord: 't is toch werkverschaffing. Toen
heb ik maar aangeraden het zand in zak
ken te doen halen, dan duurde het nog
langer, aldus spr.
Voor huur der karretjes is meer be
taald dan deze nieuw kosten, nl. i 85, ter
wijl zo voor f70 te* krijgen zijn.
Dat dte Commissie voor Werkverschaf
fing niets van zich heeft laten hoeren ligt
niet aan de arbeiders-leden. De laatste
Vergadering was op 30 Mei De arbeiders-
leden hebben om een vergadering gevraagd
doch men hoort er niets van. Wat loon
enz. betreft, laat de gemeente de materia
len zelf leveren en groepen arbeiders laten
uitvoeren voor eigen risico. Wat het ge
bruik van Leidsche arbeiders betreft, daar
mede wordt schromelijk de hand gelicht.
De Ecer WILBRINK: niet bij grondwerk.
De heer VAN STRALEN constateert,
dat bij B. en W. onwil voorzit, wanneer
dit werk niet wordt uitgevoerd in werkver
schaffing.
Wethouder BOTS meent, dat de rede
neering van den beer W. juist iswerkt
a dan is b Werkloos enz. Dit bleek ook by
't Raamland.
Do VOORZITTER zegt het dreigement
Van den heer Van Stralen, wanneer deze
zijn zin nieit krijgt, geheel niet te aanvaar
den Ook bij aanbesteding krijgen Leid
sche grondwerkers werk, die door middel
van do arbeidsbeurs zullen worden verkre
gen, dus zoodoende wordt wel degelijk
werkloosheid bestreden.
Do heeren v. STRALEN en SCHONE-
VELD merken op, dat dit niet gezegd is
en de eerste vreest voorts, dat de aanne
mers aan zulk een bepaling niet willen.
Getuige de heer Splinter.
De heer SPLINTER kan zich dat niet
meer herinneren.
De heer DUBBELDEMAN zegt, dat het
toch niet precies hetzelfde is. De heer v.
Stralen wil ook de werkloozen wel eens aan
het werk hebben, niet alleen de werkers aan
het werk houden.
Do VOORZITTER wil daarom dubbele aan
besteding, eerst gewoon, voorts mot gebruik
van Leidsche werklieden en dan eerst to'
zien hoe dit gaat.
Op de vraag van den heer Schoneveld in
take Eensgezindheids" antwoordt wethou
der MULDER nog: misschien wel. Laat
„Eensgezindheid*', die nu de plannen weet,
met voorstellen komen. De wethouder noemt
schandelijk de bewering van den heer Van
Stralen. Hij kan begrijpen dat de heer Dries-
een het antwoord schuldig bleef, als man
van karakter. Spr. kan zich best indenken,
dat de heeren pelooven aan fouten enz., en
misschien zjjn aie er wel, maar daarom be
hoeft men niet d9 eer en goeie naam aan te
tasten van hoogergeplaatsten.
De heer v. HAMEL is sterk tegen protec
tie van - Leidsche arbeiders, waarvan hij
vreest, dat brj doorvoering ook elders Lei
den do dupe zou worden.
De VOORZITTER wjjst er or hoe deze
bepaling al 8 jaar hier bestaat en dit dus
niet aan de orde is.
Z. h. st wordit het voorstel nu
aangenomen in den geest als
door den voorzitter aangegevn.
Hierna schorsing.
Avondzifting.
18o. Voorstel tot beschikbaarstelling van
geldon ten behoeve van de meerdere kos
ten van den bouw en de inrichting van het
School- en VoJksbadhuis aam do Van der
Werfstraat en de uitbreiding van dat bad
huis met vier nieuwe cellen voor kuip
baden. (33-1)
Mevr. DUBBELDEMAN—TRAGO steunt
mot allo kracht het voorstel van B. en "Ww
m het belang der volksgezondheid.
Hot voorstel wordt z. h. st. aangenomen.
19o. Praeadvics op een verzoek van het
bestuur van de R.-K. Parochiale Jongens
scholen onder R.-K. Parochiaal Kerk
bestuur, om gelden beschikbaar te stollen
voor het stichten van een schoolgebouw,
bestemd voo-r gewoon lager, onderwijs, op
«en terrein aan de Gaeciliastraat. (333)
De heer OOSTDAM zegt, dat dit is een
herleving van het oude twistpunt tusschen
schoolbestuur en B. en W. Het bestuur heeft
zich destijds bij R en W. neergelegd om
tijdverlies te ondervangen, zich alle rechten
johter voorbehoudend waarvan het nu ge
bruik maakt.
Spr. staat nog altijd op het standpunt
van het bestuur, na alvorens in het praead
vies een tweetal dingen, z.i verkeerd voor
gesteld, le hebben rechtgezet. Zoo wil het
bestuur 42 leerlingen plaatsen per klas,
niet per locaal, wat een yerschil uitmaakt.
Hot bestuur slaat den goedkoopst en weg in,
niet meer willend dan 7 leerkrachten. Het
gaat hier niet om de zeer door hem be
treurde uiting van vorige maal: de waarborg
som.
Juist is vorige week door den Minister een
beslissing genomen in den geest van het
bestuur voor de school aan het Pieterskerk
hof, zoodat hij meent, dat de vraag al is
opgelost
Do heer MEYNEN meent, dat in dit sta
dium van het conflict een beslissing moet
worden uitgelokt. Daarom zal hij v<xxr B.
en W. ctemmon, tenzij inderdaad al een
beslissing is gevallen.
Wethouder v. d. LIP refereert zich aan
hetgeen hij bij de vorig© behandeling van
dit twistpunt heeft gezegd, dit nogmaals
kort uiteenzettend. Z. L wordt het stand
punt van B. en W. over het geheel© land
gedeeld. Uit een brief van het ministerie
leest hij ter staving dit ook nog voor. Dat
de minister anders zou hebben uitgemaakt
betwist bij, al heeft de minister het plan
om do 6choo«l aan het Pieterskerkhof na
■weigering later goedgekeurd zonder inoti-
veering. Hoe dit komt weet spr. niet maar
hem ia verteld, dat het bestuur een nieuw
plan heeft voorgelegd. Hoe dit mogelijk is
buiten B. en W. om, weet hij niet, doch hij
zal onderzoeken.
Het aanbal leerkrachten hangt af van het
aantal leerlingen en daarvan hangt toch
ook de kwestie der waarborgsom af, waar
op hij z. i. nimmer kwaadkunkend heeft
gewezen.
Hij meent, dat deze zaak nu maar eens
uitgevochten worden moet.
Na. re- en dupliek word het voorstel van
B. em W. goedgekeurd met 214 stemmen
(die der R.-K. behalve de heeren Bots en
Bisschap).
20o. Praeadvies op het verzoek van W.
G. van der Leeden c. e., om een vaste brug
te maken over de Trekvliet ter hoogte van
de Groenihovonstnaat. (338)
Conform besloten. f
21o. Praeadvies op de verzoeken van de
Commissie van samenwerking in zake
Werkloozenzorg en van de aid. Leiden van
den Centr. NederL Ambtenaarabond,
respect, om instelling van een gemeente
lijke steuncommissie voor werklooze leden
van organisaties en om vaststelling van
een steunregeling voor tijdelijke en loose
ambtenaren en beaanbben, bij e. v. ontslag
wegens inkrimping en bezuiniging. (339)
De heer SCHONEVELD wijst op heb
principieel bezwaar der organisaties tegen
het B. A., een standpunt, waarin do orga
nisaties niet alleen staan, zie ook hoo de
Vrijz. Dean. daarover denken zooals o-p de
gemeenteraads-ledenvergadering van deze
partij bleek en vele R.-K. In Arnhem b.v.
bestaat al oen aparte commissie evenals te
Amsterdam.
Ecu gemeentelijk steunbureau is natuur-
1 lijk aan. acker© regelingen gebonden'doch
er is toch meer somenspreken noodig dan
hier, met wat meer invloed voor de orga
nisaties, die toch niet meer zijn uit to
schakelen.
Eon gemeentelijk steunbureau zou ook de nor
men van. den minister erkennen en ieder geval
apart moeten behandelen, zoo wü$aa het ook de
organisaties.
Zoo'n mdnisterieole regeling schijnt moeilijk
in handen to krijgen, hij is er nog geen machtig,
kunnen worden. Het B. A. heeft zich hier ver
gist, wat tengevolge had, dat een aantal werk-
loozcm is gedupeerd cn het is het werk der or
ganisaties geweest, deze zaak aanhangig te ma
ken, die dus wel judsf liobiben guzien en spr.
meent ,diat recht en billijk is alsnog uit te kee
pen, wat hum tekort is gedaan.
Be motivoeningen van hot B. A zijn altijd
zeor sober en hot meent geen bijzonderheden te
moeten govern aan derden. Toch mogen z.i. de
organisaties wel aanspraak maken op aangeven
van do woigcrendo inotieyen.
Het B. A. meent ziöh stipt te moeten houden
aan den maatregel, door den raad genomen be
tref fon-dc de werkloozcnkassen, maar in dezen
tijd lijkt hom een goed overleg niet alleen tus
schen de kassen, maar ook met de vakcentrales
wel gowensoht. Sterk gezegd vindt spr. in het
praeadvies, dat d)o vakcentrales dikwijls niet
deskundig zijn, gozaon de samenstelling der vak
centrales. Samenwerking met het B. A. is zeer
moeilijk.
Wat do kosten voor een aparte commissie be
treft, al onderviddt ook do gemeente do gevol
gen van do malaise, z.l is wel een weg te vinden
tor oplossing. Al zal het oen paar ambtenaren
kosten. Boor uitbouw van het instituut zouden
ook wellicht do organisaties meer zoggenschap
krijgen.
Be heer v. STRALEN meent, dot B. cm W.
weinig waardoering hebben voor wat de organi
saties hebben gedaan in den oorlogstijd en daar
na. B en W. meen en blijkbaar, dat do organisa
ties zich bemoeien met ding on, die haar niet
aangaan, zelfs, dat er nevenbedoelingen voor
zitten bij do organisaties. Bit laatste ontkent hij.
Er zit niet moer voor dan gevraagd wordt ln
hot adres.
Bc grief van armenzorg, die op het B. A.
rost, is niet gezocht, dio is er. Er zit voor de
arbeiders ierts beschamends in, precdes gelijk
gestold to worden mot de gewono armen, wat.
zij toch niet zijn.
In plaats van te verminderen, is dat ge
voel door de houding van B. en W. en van
het B A. nog vergroot. Elders is ook een
regeling als hier, maar toch is het daar
anders door meer soepelheid in de behan
deling
Tot nu toe was de actie tegen het B. A.
bijna uitsluitend gevoerd door den Leid-
schen Bestuurdersbond, maar deze bond
heeft nu samenwerking gezocht met andero
organisaties om to doen uitkomen, dat ook
bij die andere organisaties hetzelfde be
zwaar bestond. Roerende eenstemmigheid
was er over den eisch voor een aparte steun
regeling, los van het B. A., reeds op de eer
ste vergadering. Het gaat hier dus niet van
één partij, maar van 7000 georganiseerde
arbeiders van verschillende politieke kleur
uit. Dat bij een aparte steuncommissie
niets zou veranderen, daar ook deze is vast
gelegd aan de ministerieele beslissingen,
betwist spr. In de eerste plaats het maxi
mum. In plaats van te nemen het hoogste,
Wat mag, daaT Leiden vroeger meer gaf en
dus gedwongen verlaagde, wordt toch de
norm van thans, f 13,50, meermalen verla
ten en geheel willekeurig. Spr. geeft eeni-
ge voorbeeldenbij de sigarenmakers houdt
men zich wel aan de regeling, komen zij bij
het B. A. niet meer!
Dat er ook geen beroep is bij een gemeen
telijke steuncommissie, is betrekkelijk juist
Tevoren zouden de organisaties evenwel
gehoord zijn. Het B. A. is geheel zelfstan
dig, terwijl de Raad.ten aanzien van een
steuncommissie beslissingen zou kunnen
geven. "Het B. A. wordt z. i. alleen gedre
ven door de zucht do uitgaven zoo laag
mogelijk te houden; zoo drijft het B. A.
zelfs des zomers de vrouwen uit huis naar
jnmaakfabrieken, zelfs daar, waar de vrouw
zich altijd heeft gewijd aan haar gezin.
Voor alleenstaanden wordt door het B.
A. nooit meer dan f 7,50 gegeven, al mag
het tot f 10 gaanzelfs wordt maar f 5 ge
geven. Tot onbillijkheden leidt ook dat het
B. A. nooit meer geeft dan genoten is van
de werkloozenkas, wat nergen op steunt
en nerges wordt toegepast. Waarbij niet
vergeten moet worden hoe de werkloozen
kas ^geen rekening houdt met gezinsinkom
sten etc.
Dezen zomer heeft het B. A. steun gewei
gerd aan schilders (voor hen was er werk
genoeg!), wat geleid heeft tot d© meest
rampzalige gevolgen. Spr. geeft een voor
beeld, dat eerst steun werd gegeven na het
intreden van de grootste armoede, toen
het gezin aan het krepceren toe was.
Nu wat de finantiën betreft. Er behoeft
geen nieuw orgaan te komen, alleen het
comité voor de sigarenmakers kan worden
uitgebreid. Een lokaal heeft dit al en z.
zullen er verder bijna geen kosten komen
aan de instelling.
Het „afschuwelijk misverstand" van de
dubbele vorm, zooals hij het noemen wil,
ia pas opgehelderd, nadat meermalen was
gereclameerd daarover, en nog is er niets
veranderd in uitbetaling 1 Wat te denken
geeft. De Raad moest eerst beslissen, heet
te het! Nu vraag ik!
Persoonlijk gelooft hij trouwens niet aan
een misverstand, wat hij nacjer uiteenzet,
daarbij zich beroepend op een uitlating van
wethouder Bots, die zich bang toonde voor
een tweede reprimande uit Den Haag en
daarom met opzet lager ging.
De VOORZITTER ontkent de juistheid
van dit laatste.
De'heer v. STRALEN sluit zich aan bij den
heer SCHONEVELD in den wensch, dat als-
oog de gedupeerde menschcn wanden schade
loosgesteld.
Van overleg met een 55 werkloooenkaesen
wil het B. A. wel weten, niet met 5 onganif-
satie.3Trouwens, van dat overleg komt in
de practijk niet© tereciht, zooals hij aantoont
uit een correspondentie tusschen een schil
ders-workioozenk as en het B. A.
Hoo langer dteao toestand bestendigd is,
des to meer is gebleken het onhoudbare «daar
van.
Mew. VAN ITALLIE, dÖe ter vergadering
van Vrijz.-Dom. gemeenteraadsleden ia ge
weest, zegt dat daar is gebleken, dat in de
meeste groot© plaatsen een aparte crisis
commissie bestaat, door den Raad: geregeld,
w.o. ook vertegenwoordigers van vakcentra-
los. Er is behalve de daad werke lijk© feiten
een grootc mate van gevoel en daarmede is
hi. ïokening. te houden. Het gevoel der werk
loozen verzet zich tegen het B. A.
Een crisis-comimissio werht ook beter voor
de gemeente, daar zij beter controleert, zoo
bleek ter genoemde vergadering.
Wenkloosheidszorg is voor een groot deel
ook werkverschaffing en gelat op hetgeen el
ders is geschied, heeft Leiden een bescha
mend voorbeeld gegeven. Dat werkverschaf
fing duur zou zijn, ia betrekkelijk, daaT toch
afgetrokken mcot worden, wat anders weg
gaat voor steun zonder werk.
De he Cr OOSTDAM (nu krijgen we wat
vooruitstrevends, roapt «de heer Dubbeldeman)
meen dat wij lijden aan commiseiezucht zon
der ecnige zekerheid vsm beter gaan. Zie b.v.
de Ocimmissi'e voor de Werkverschaffing In
g«cen geval zou een steuncommissie geheel
goed werken en daarop zou minder controle
zijn (Eenige interrupties), dan bij het B. A.
iul Bovendien zouden de koorden der gt-
meentebeurs wijder opengaan. Dit zegt hij
niet uit zuinigheidsoverweging, nog altijd
staande op het standpunt, d«at gesteund moet
worden nusr behoefte, zooals z.i. door het
B. A. ook geieurt.
Do heer JAN DE LANGE acht een com
missi© dringend nootdig. B. en W. zijn wel ter
goeder trouw, doch het praeadvies heeft vele
fiuten, èi© hij nader aangeeft. Van .gehoord
werkloozenkas" b.v. ia bijna geen sprake,
evenmin als van consequentie bij de uitkee-
ring. Spr. geeft eenigo voorbeelden. Ook hij
hoopt dat het abuis zal worden hersteld.
Do heer WILBRINK kan sympathie heb
ben voor het standpunt der organisaties,
maar toch met haar adires niet meegaan. Het
bezwaar van uitkocring door het B. A. kan
hij niet onderschrijven, 't Blijft precdes het
zelfde in de practijk.
Wat uitkcering op zich zelf betreft, staan
de georiganiseonden z-i. beter d!an d© ongeor
ganiseerden, wat hij toch niet wenschelijk
acht Menschcn zijn menschen.
Geeft de Raad de beslissing i!n handen van
dio vakorganisaties, dan is dat feitelijk in
handen van belanghebbenden, althans ten
tbcele.
De heer KNUTTELwas het maar zoo.
De heer WILBRINK: Vele bestuursle
den zullen niet durven ingrijpen (Geroep:
dat is niet waarl) Spr. handhaaft dit. 'tls
meermalen gebleken. Al is mon werkloos,
toch is men niet direct hulpbehoevend en
het laatste is toch jnoodig voor steun.
De heer DUBBELDEMAN: Het zijn
wflrte raven, die on noodig hulp krijgen.
De heer WILBRINK erkent dit, doch
noemt voorbeelden van bedrog. Het B. A.
schiet soms te kort, maar men maakt het
dit; lichaam ook soms moeilijk. Hij zal
Ban ook stemmen voor het praeadvies van
B. en W*
Do heer KUIVENHOVEN meende vroe
ger, dat het B. A. zou uitkeeren naar be
hoefte en daarom steunde hij het B. A.
Recht op uitkeering erkent hij niet, al
moeten d© armen gesteund worden. Ge
zien echter het werken van het B. A. en
de begane fouten, zal hij nu voor een
crisiscommissie stemmen, waarin zitting
zullen nemen beter ingelicht en, zoodat be
tere controle mogelijk is.
De heer HEEMSKERK gelooft, dat de
heelo actie tegen het B. A. db schuld is
van het B. A. zelf, niet door kleine fouten
etc., maar door niet te willen inzien en er-
kenpen den abnormalen tijd. Het B. A.
Kad op tijd de bakens moeten verzetten en
zich moeten uitbreiden door op te nemen
beter ingelichten uit den aard der zaak,
niet qua vakorganisatiemannen etc., maar
als menschen, op de hoogt© van de toe
standen.
Bij de aanbeveling van leden van het
B. A. hedenmiddag is opnieuw gebleken,
dat het niet in deze richting wil, al betrof
het aftredenden.
Spr .zet dan uiteen het eergevoel van
werkloozen, dat zich verzet tegen steun
van het B. A. Ook een crisiscomitó zal
fouten maken, dboh het eergevoel blijft
ongerept.
Het bezwaar van den heer Wilbrink tegen
overwegenden invloed der vakcentrales be
staat niet, daar de commissie toch niet
uit de organisaties alleen wordt samenge
steld, integendeel. Alleen de vakorganisa
ties zullen dan ook gekend worden.
Dat de commissie voor de werkloozen
een kapstok zal worden, behoeft niet te
■worden gevreesd. Op de commissie is even
veel controle als op het B. A., zelfs meer^
daar het B. A. meer los staat van den
gemeenteraad. Ook d© oommissie is echter
gebonden aan de ministerieele beslissingen,
maar zal zich daarom vermoedelijk min
der krenterig houden. Geven naar behoefte
is toch niet geheel hetzelfde voor-iediereeD.
Dat bestuurders van vakorganisaties te
kort zouden schieten, had de heer Wil
brink niet mogen zeggen, gelet op het go-
halt© der tegenwoordige bestuurderen.
Alleen naamsverandering, zooals B. en
W. het noemen, lijkt hem onnoodig en zoo
is het ook niet.
Dc heer KNUTTEL zal korter zijn dan
feitelijk gewenscht is; zulks met het oog
op het late uur.
Het advies van' B. en W. maakt al
daarom een onaangenamen indruk, omdat
er wordt uitgegaan van het standpunt het
B. A. zooveel mogelijk te dekken, in plaats
van het standpunt om te komen tot do
hoogst mogelijke uitkeering aan de werk
loozen. En door een oommissi© zal althans
iets worden bereiktdo heer v. Stralen
heeft dat duidelijk aangetoond- De nood
moest het uitgangspunt zijn.
Het feit, dat de betrokkenen den gang
naar het R A. als oneervol voelen, kan niet
worden to niet gedaan, dat bestaat nu een
maal
De heer Wilbrink vindt blijkbaar erger,
dat de gemeentekas eenige schade lijdt, dan
dat de werkloozen veelal onrecht wordt ge
daan.
Een heel zwakke poging tot het uitspreken-
van récht op uitkeering ziet spr. ook in de
instelling der commissie, wat ook iets is.
De heer SIJTSMA vraagt naar de samen
stelling der commissies. Zullen daarin de
organisaties den toon aangeven of zullen ook
anderen worden opgenomen? Is dit laatste
het geval, dan kan hij meegaan met het
adres.
Voorts vraagt hij of bij het instellen eener
commissie een dubbele controle noodig is,
wat heel kostbaar wordt en onaangenaam
voor de betrokkenen.
Wethouder BOTS gaat de geschiedenis van
de werkloozen-steun nog eens na. Van de
centrales krijgen de menschen niets, spr.
herhaalt' dit Men beperkte zich tot aanval
len op het R A. Ook de leiders wisten
soms niets, spr. verwijst naar den heer v.
Stralen, die van de ministerieele regeling
destijds niets bleek te kennen, die inderdaad
moeilijk te krijgen was. Het B. A. was niet
onwillig, zie de behandeling der sigarenma
kers. Van do leden der organisaties in het
B. A. was geen medewerking. Herhaaldelijk
wordt gevraagd directe uitkeering door het
R A. m plaats van door de organisaties,
onder wier plak men niet wil (Geroep:
Waarom?)
Spr. weet dat niet. Hrj wijst ook op de
vele bedankjes, door het B. A. ontvangen.
Namen worden natuurlijk niet genoemd, an
ders zouden dio menschen er pleizier van be
leven. Spr. wijst dan op bedrog-pogingen.
227 werkloozen zjjn er thans bij het B. A.;
toch niet zoo veel, naast 550 andere inge
schrevenen.
Spr. verdedigt dan het misverstand. Kalm
heredeneerend is het B. A. tot zjjn stand-
print gekomen, door een iets lagere uitkee
ring den iijdstermrjn willende equivaleeren^
Het Volksgebouw is precies een type-in
richting. Men wordt vandaar overstroomd
met klachten en vragen, wat al zeer gemak
kelijk is. Toch blijkt de controle van het
R A. nog niet zoq slecht; vele klachten
verdwijnen bij onderzoek dan ook als sneeuw
voor de zod. Spr. verdedigt het geval der
schilders etc. In 't algemeen is van directe
uitputting geen sprake bij werkloos-worden,
zie ook het stijgend aantal spaarbankboekjes
van de Leidsche "Spaarbank.
Dat de menschen al vroeg voor de deur
staan, bewijst niet de nood. Na afloop staan
er nog vqjen. Om te kletsen, spr. weet het
niet f265.000 is al uitgegeven, dat pleit
niet voor schrielheid van net B. A. (Geroep:
dat zegt niets!) Zuinigheid ten bate der
gemeentekas is blijkbaar uit den boozo.
Bij de Hoch-conjunctuur wierpm de vak
centrales zich op stakingen etc., nu bp do
Baisse op de werkloozen, zich zelf procla-
meerend tot Chantecler.
Het B. A. kan niet ingaan op olie aan
vragen om samenspraken etc., zelfs van
landelijke federaties, waarvan hij trouwens
het nut niet inziet, welker onbelangrijkheid
6pr. aantoont met een voorbeeld van de
gestichten Endegeest.
Dat elders enkel een crisis-comité be
staat, ontkent spr. Overigens meent v;l
dat de neuzen geteld zijn, zoodat zijn hfl
toog wol niet veel zal baten, vreest hjj J
wijzend op het optr©den destijds tegen dï
heer Kuivenhoven als bewijs van niet!j
partijdig handelen van organisatioleidJ
Do heer HEEMSKERK, die al djrj
tegen het B A. was staat nu eenmaal pl
ten alle partijdiscipline.
Den heer Sijstma zegt d© heer v. STBil
LEN dat d© organisaties geen overwip
willen, alleen maar medezeggenschap J
den basis van de bestaande wettelijke
men. Ook volgens hom zal een ocmmij
niet duurder worden, eerder goedkoop»!
Do VOORZITTER betwijfelt de
koopt©.
Van replieken wordt afgezien.
Het praeadvies van B. e J
W. wordt verworpen mel
1 51 3 stemmen (die der hee* J
Oostda-m, Eerdmans, Meynen, Fora, Ma
der, Bots, Wilbrink, Wilmer, v. HamJ
Stljnman, Splinter, v. d. Lip en HusJ
man).
B. en W. zullen deze kwestie nu J
spoedig mogelijk uitwerken.
De heer EERDMAN8 huldigt den hJ
Bots voor zijn velo diensben in d*ze ad
gelegenheden als hoofd van het B. A. tJ
wezen die niet altijd dankbaarheid opj
verden. (applaus ©n geroepoch).
Op voorstel van'den Voorzatter worq
f 12,000 uitgetrokken voor de commissie
de begrooting, louter een formaliteit. 1
22o. Bezwaarschriften togen aanslagJ
in het schoolgeld Middelbaar- en HoocJ
Onderwijs, dienst 1921/1922. (3jj
Goedgekeurd.
23o. Bezwaarschriften tegen aanslagen d
de plaatselijke directe belasting, dien»
jaren 1918/19, 1919/20 en 1920/21. (33g
Goedgekeurd.
De heer KNUTTEL vraagt of de cokes
prijzen niet lager kunnen. In Amsterdaa
zijn d© prijzen 1520 cb. lager. Er zal bij d<
lichtfabrieken worden onderzocht.
Ruim half twaalf! 6luiting.
IX
Ik moet beginnen met het herstellen vu
een fout. In mijn brief over Bayorme spnij
ik van Bonnat's stichting als van de nalalew
schap van een overledene. Dit was onjuist
de .groot© schilder behoord© zelfs toen i!k dij
sob reef nog tot d© levenden. Evenals Mesdd
heeft hjj d«us de schenking van zijn verzamel
ling kunstwerken bij zijn leven gedaan. Eca
onlangs is Boimat overleden. Aan zijn nagel
daohtenis iis toen te Bayonne dankbare liultf
gebracht.
Doe# mijn eigen onnauwkeurigheid worJ
ik aldus teruggebracht naar het kustgebied]
dat ik voor mijn indrukken udt het hart da
"beo-gen, n.L uit Cauterets, wel wat plotselid
had verlaten.
Ik wil nu den draad te Bayonne weder opj
vatten om dien meer geleidelijk naar m
binnenland te leggen, naar het vroegere to|
hinkrijk Béarn, dat thans met het Franse»
Baskië het departement der Basses Pjncriéa
vormt.
D© spoorweglijn die lang3 de Nooru?.ij«a|
van do Pyreneeën Frankrijk doorsnijdt, W|
van Bayonne over Toulouse naar Cette. Ovefl
een lengte van 25 K.M. volgt zij eerst dcH
Zuidelijken oever van de Adour, om
breede rivier to verlaten, waar dez© uit Noor-I
dclijke richting komt aanbuieen.
Ten Z. van den spoorweg, maar voer dc:|
voorbijsporenden reiziger onzichtbaar, W
vindt ziöh diioht bij Bayonne het Croix <k|
Mouguerre als gedenk toeken aan de gev-x^l
ten in 1813, die de inleiding vormden tot W|
beleg van Bayonne door de Ensedsohen. I
Nog verder naaT het Z.-W. ligt het sta$l
Hasparren, welks naam men door
Baskiërs veelvuldig hoort vermelden. Zo ïG3|
óf uit Hasparren afkomstig, óf zij hebbcDöj
familie zij gaan eT heen of zij komen cr
daan in het kort, in zekeren zin schijnt Wl
plaatsje, hoewel zonder eenig© spooTweg-v«j
binding, een middelpunt van het Basli^l
volk te zijn. I
Afgelegen als het is, heeft het de laatstól
jaren een schoenenfabriek zien verrijzen rtl
daarmee ook de verschijnselen, welke de ont-l
wikke1 ing tot industrie-stad overal n«ft'l
brengt. Do fabriek heeft al de jeugdige vrivl
welijke werkkrachten tot zich getri b-E«j
zoodiat men voor veld- en huiswerk han^3|
te kort komt. Zelfs heeft d© fabriek eon
kere opschudding veTwckt door een. vn>u«f|
lijk schoolhoofd het vijfvoud van haar tcp*|
woo<rdig traktement aan te bieden voor II
beheer van de boekhouküng. Aan hen,
klagen dat de gelddorst tegenwoordig a'J
ander© gevoelens overheerseht, wil ik'
troost dadelijk er bij voegen, dat bet annt*
Ls afgeslacen.
Na zich van de Adoux te hebben verwijf-
overbrugt de spoorlijn de rivier de Gaves
pis, die iets Oostelijker is samengevloeid -
de Gave d'Oloron, die uit het Z.-0. koint.
rle Gave de Pau. die van het Oosten naar c
Westen loopt, en wiens Noordelijken
do spoorweg blijft volgen.
Aan hgt korte stuk van de vereenig^e
vier ligt het stadje Peyrehorade.
het, dat men in den namiddag op een m°r
dag dit station aandoet, dan kan men
slot-tafreel gadeslaan van de daar gebou
kippenmarkt. Een drom koopvrouwen
er afrekening cn gaat ziöh daarbij te bu1'^
aan een gekakel, waarbij het vereenig de se.
gcluidi van al het verhandelde pluimvee
het niet zou verzinken. De niets vermoed
reiziger, dié het patois niet verstaat cn
afgaat op het schelle rumoer en de
gebaren, krijgt den indruk van een böginr^
den burgeroorlog met een vreedzamer ac
grond van hoog© stapels kippenmandeo.
het sein van vertrek van den trein zie
haastig geld verdeelen, d© Amazones,
go als meeleggers krijgt, beklimmen den
doch blijven van haacr thans venhoven
punt aan de» jwoojidenwisselin#
