LBIDSCH
DAGBLAD.
Maandag 30 October 1922.
GfficieeEe Kennisgeving
STADSNIEUWS.
Net voornaamste nieuws
van iieden.
PRIJS DER ADVERTEHT1EN:
fjj CU. re;:el, Zaterdag» 40 Cts. per Kjel
Bij re^daboancment bdanjrijk lacere prijs.
Klaine adrertmliën, uitsluitend bij vooruit!»-
Baling, Woensdag 60 Cts., Zaterdag 7a Ct3., bij
een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens post recht. Voor eventueel© ojh
jendibg van brieven 10 Cta. porto te betalen-
Bewijsnummer 6 Cta.
Bureau Noordeindsplein. Telefoonnummers voor Directie en Administratie 175, Redactie 1507,
Postchèquo- en Girodienst No. 57055.
>RIJS DEZER COURANTS
Voor Leiden p. 3 mni 2 33, p. rreek 0.19
Builen Leiden, \raar agenten geve- tigd rijn,
por weok Q-U
Franco per post f 2 35 portokosten.
Nummer 19219.
pit nummer bestaat uit DRIE Bladen.
EERSTE BLAD.
1 gemeentelijke vi scii verkoop.
'Aan den gemot-..lijiken visohwinkel Visoli-
man-kt 18 (teiei. 1225) is DINSDAG verkrijg-
(baar SOHELVISGH a £0.13—f 0.22, SCnOL
a f 0,14—f0.35.en VERSCDE HAiunG a
i 0.0S per pond.
N. C. de GIJSELA AR, Bun-em.
Leiden, 30 October 1922.
Werkioozenbetcoging.
Zaterdagmiddag werd hier, evenals in
verschillende andere plaatsen van ons
land, een betooging gehouden van werk-
Joozen en van hen, wien, hoewel zij nu nog
wel werk hebben, het lot van zonder werk
te geraken boven het hoofd hangt. In
Leiden ging deze wapenschouwing, zooals
later de spreker vergaderingen en op
tochten als deze 'noemde, van den Leid-
Bcke-n Bestuurd ershond uit. Te half drie
waren de arbeiders, beambten en ambte
naren opgeroepen in de groote Stadszaal,
die even voor drie uur voor oen groot
deel was gevuld.
Voor het podium was het vaandel van
den Bestuurdersbond geplaatst benevens
een aantal doeken met opschriften, welke
later in deu optooht zouden worden mee
gedragen, bevattende de eisohen, door deze
arbeidersorganisatie aan de Overheid ge
steld, zooals„Wij eisohen goedkoop©
brandstoffen, ee;i goede steunregeling los
Van armenzorg"„De Regeenmg ver
moordt de workloozenverzekering" „Be
zuiniging is de cisch der reactie, wij
eisohen instandhouding dor volkskracht",
„De Koningin f 600,000 loonsverhooging,
voor de arbeiders loonsverlaging, voor de
werkloozen vermindering der steunuitkee-
ring"„Wij willen werken, wij eisohen
werkverschaffing" „Millioanen voor hot
militairisme, schriele uitkeeringen voot
werkloozen"
De bijeenkomst werd door den voorzit
ter van deu» L B. B., den heer J. Baart,
geopend, met een korte rede, waarin hij
mededeelde, dat de oproeping met alleen
was gericht tot do werkloozen, maar ook
tot hen. die op het oagenblik nog werk
hebben, doch voor wie de werkloosheid mo
gelijk ook voor do deur staat. Het ge
meentebestuur laat alles na wat tot ar
beidsverruiming aanleiding zou kunnen
geven. Daar naast worden de uitkeerin
gen verlaagd. Daar tegen moet worden
geprotesteerd en als dit protest niet helpt,
andere maatregelen worden genomen.
Spr. wil wel zeggen, dat het niet bij deze
óéne betooging zal blijven. Het bestuur
vond de® seorctarisv van het N. Y. V., den
heer J. van der Wallc, te Amsterdam,
bereid op te tredenDit alles bedenkend,
moet de voorzitter oonstateeren, dat de
opkomst niet meevalt, tenzij cr op de
«haat non. tientallen wachten, om straks
roede te trokken
Hierna gaf hij" het woord aan c3m heer
Van der Walle, die aanving met de op
merking, dat hij in tegenstelling met den
voorzitter de opkomst wel groot vindt, to
groot zelfs, want het demonstreert de
poote werkloosheid, die ook te Leiden
heeraoht. Leiden is nu oenmaal niet. een
plaats, welks onder hen, die voor de ar
beidersbelangen opkomen, een goeden"
üoam heeft.
Wanneer wij hier spieken over de werk
loosheid,. aldus spr. dan wil hij wei
zeggen, dat het al reedb org genoeg is, dat
pr zoovee' bijeen zijn. Bovendien, ©en paar
jaar teruggaande, kunnen wij sfeeds zich
hiouwe groepen zien voegen bij het leger
dor werkloozen. Waren het eerst de land
arbeiders, die dcoT de werkloosheid wer
den getroffen, voegden zich daarbij even
later de fabrieksarbeiders cn volgden
daarop dt transportbewerkers, zelfs de
pouwvakarbeiders, dio tot dusverre nog
ln do meest gunstige positie verkeerden
joelen thar^ook den geescl van cb werk-
loocheid reeus Ja, de heeren van de kan
toren, de ambtenaren van do bureaux, <3ie
steeds verre van de arbeidersbeweging
stonden, omdat zij hun positie veilig ach-
*pn, worden ook al met- ontslag bedreigd,
kin del ijk dc spoorwegambtenaren cn -be-
amoten slaan op het. ©ogenblik niet meer
^ihg. Zoo wordt de geheele maatschappij
door het spook der werkloosheid bedreigd.
Dit bedenkende, moet dta arbeidersbewe
ging paraat blijven.
Wat wij na vragen, zeie spreker, is niet
letö nieuws Eigenlijk is wat de wenschen
oudbakken, maar daarom hébben wij
meer dan ooit recht, om met deze eisohen
te komen.
Lo eerste eisch voor dc bestrijding van
c werkloosheid aan Rijk cn gemeente
besteld is; verschaffing van
product-leven arbeid.
'-•pr. wil erkennen, dat er wel iets werd
Ec&aai)Aan werkloozenverzekei-ing is in
rondo eom 15 milllóen uitgekeerd,
ligt in dit inderdaad groot© bedrag
oen nog veel grootere som van leed.
Laar
echter
doG^i ^1- uitkeering d«s nog zeer onvol-
e'nu komt men vanhoogerhand
i is •ul~eer"1o nog verminderen. Yan
^e, s^uuregeling reeds teruggo-
niAf 16'?° en daarmede zijn wij nog
- =5 -a-°" .w. 01 nj-j
Spr. toont dit met vooibeelden aan.
Sommige gemeenten zijn trouwens ook niet
.in staat om een mild uitkeeringssysteem
toe te passen en als zij het willen, dan
worden zij. daarin tegengehouden door de
Regeering. Daarom vragen wij zei de
spr.ook een vaste, voor al le
deolen van het land gelijke
werkloozenuitkeering.
In welk opzicht daaraan in de toekomst
cal worden voldaan, weet spr. nietmaar
wel weet hij, dat het thans reactie is wat
de klok slaat.
Heeft de Regecring niet de Rijkscom
missie voor arbeidsverruiming reeds opge
heven 1
Daarom vragen wij een nieuwe instel
ling van dien aard.
Men schijnt het zoo te willen, dit de ar-
beidsverschaffing in handen komt van de
armenzorg. Daartegen waarschuwt epr. en
hij hoopt, dat de werklieden nooit
daarin toestemmen. De arbeiders eischen,
dat ook voor het werk, dat bijwijze van
werkverschaffing wordt verstrekt, de vak-
vereenigingen over de bepaling van het
loon zullen worden gehoord. Verder
eischen zij productief werk, zooals het gra
ven van kanalen, het ontginnen van woeste
gronden, niet keien kloppen, waarvan
kloppen alleen het doel is..
Wij leven sedert een paar jaren in den
tijd van versobering. De Regeering doet er
ook aan. Zeker terecht. Ook do Staat kan
niet meer uitgeven dan zij heeft. Maar die
bezuiniging moet niet. neerkomen op do
arbeiders. Niet do loonen der arbeiders
moeben teruggebracht worden tot do laagst
mogelijke economische eisohen, zooals een
vrouwelijk Kamerlid mej. Van Dorp in de
Kamer leeraarde. Zij moest het eens in
een arbeidarsvergadering zeggen
Spr. is niet zoo knap als deze dame,
niaar tocih weet hij een beter middel. Het
moet komen vandaar, waar het is.
De rooden hebben indertijd een heffing
dneons voorgesteld. Dat. wilde toen de re
actie niet Maar nog is er wel geld te lee-
nen voor productieve doeleinden en zon
der hooge renten Spr. beroept zich daar
voor' op het oordeel van den president van
de Necïeriandsobe Bank, en wijst er op,
lioe op deze wijze indertijd geld is ver
strekt van de inpoldering der Haarlem
mermeer thans een der welvarendste stre
ken van ons land. Laat men verder bezui
nigen op de grooto salarissen en op het
militairisme
Hoe het zij, de arbeiders, .die de minste
schuld hebben aan do malaise, willen er
niet het meest onder lijden.
Daarom wekte spreker ten slotte mot
klem op oon aan deze betooging de kracht
van het aantal bij te zetten en ook in het
vervolg paraat te blijven-
Do voorzitter noemde vervolgens cïe'n
weg, die gevolgd zou worden, en wees er
o.a. op, dat men zich voor het huds van
den burgemeester zooi laten zien.
^Hierna begaven de aanwezigen zich naar
buiten, waar de bereden politie reeds de
baan ruim gemaakt had. Do banier van
den Leadschen Bestuurdersbond ging vóór
cn daarachter werden de door ons genoem
de witte doeken met opschriften rondge
dragen. Ook enkele sociaa 1 - dom oer a tiscli o
Raadsleden liepen in den stoet mee, mr.
Van Eek, Van Stralen ©n de heer en me
vrouw Dubbel daman.
Do optocht, die een ordelijk verloop had
al werd hij door velon gevolgd, volgde
den weg langs Breestraat, Kort-Rapen
burg, Prinseasekade, Haarlemmerstraat,
Kalvermarkt, Zuidsingel, Oranjegracht,
Nicuwe-Riju, Rijnstraat Hoogewoerd,
Steensehuw, Rapenburg (W.-Z.), Bree
straat, Koornburgsteeg, Burgsteeg naar de
Nicuwslraat, waar de stoet ontbonden
werd.
Er had zich tijdens den optocht geen
enkel incident voorgedaan. De heer v. d.
Walle dankte na afloop de politie voor de
goede regeling.
„Het Offer".
Op cb eerste Winterbijeenkomst der
„Vereeniging van Vrijzinnige Jongeren''
(afd. Leiden- van den VbC.J.B.) trad als
spreker op ds. G. J. Sirks, Rem. pred. te
's-Gravenhage ter bespreking van „Het
Offer", een drama in verzen van mevr. H.
Roland Holst.
Na een woord van welkom bot de zeer
talrijk aanwezigen door den voorzitter,
den heer W. R. M. Noordhoff, ving spr.
zijn betoog aan met de opmerking, dat het
zeker geen verwondering mag wekken, c)ab
religieuze menschen kennis nemen van een
werk tob titel dragend „Het Offer", zoo
veel té minder, wannéér in dat werk een
mensch wordt aangeduid als „mijn welbe
minde zoon" en „de overwinnaar van den
dood. „Het drama speelt, aldus ging spr.
voort, in Rusland bij den aanvang dbr Rus
sische revolutie; dus zou men geneigd zijn
ie denken, dat hierin de vrede van Brest
Litowsk in dramatischen vorm is neerge
legd. En toch zou deze. meening geheel fou
tief zijn. Veeleer lieeft men hier te door
voelen den socialen strijd van een moderne
vrouw, dien «ij zich bewust wordt aan dk>
groote, zich in OosbEuropa afspelende ge
beurtenissen en het klaarkomen van do
schrijfster voor zichzelf met de geestelijke
vraag van het Offer in het leven. En zoo
zijn de innerlijke strijd dezer vrouw en de
Russische Geschiedenis der laatste jaren
in het drama door elkaar gevlochten.
Om tot een juist begrijpen van het door
schr. bedoelde offer te komen, wilde spr.
dus eerst stilstaan bij haar innerlijkcn strijd
In schr.'s „Verzonken Grenzen'.' bleek zij
in veel opzichten met haar hisforisch-ma-
terialistisehe pliase te hebben afgedaan
in haar was wakker geworden liet bewust
zijn, dat iets eeuwigs kan liggen in dea
cr^f-ah y/vn (TAP nxpnjspJj BPn w/it/m ken!
sterk naar voren gekomen in schr.'s son
netten „Droom en Daad". In het gewone
leven echter zinkt die ecuwigheidskern
weg: een stille droom alleen blijft over. En,
Och neen, dio droom is niet -in het leveu
te plaatsen. En nu komt de spanning: want
het leven wilmen niet prijsgeven, maar
toch ook die droom niet. Een ding is er,
dat dan den menski redden kanbet offer.
MafCr de groote vijjaag is, wat dan geofferd
kan worden. Alsdan de Russische revolu
tietijd betrachten^ kwam spr. tot een be
spreking van het v.g. Groot Manifest van
de Russische soldaten en arbeiders, gericht
aan allo volkeren der wereld. In den diep-
levendfen mensch moet bij het doordenken
van dit manifest aldus spr., na de achter
liggende jaren iets zijn opengesprongen,
het plotseling zich bewust worden, dat hier
de nieuwe kern geboren was. En dan de
vraag- zal die kern uitgroeien of onder den
voet van een koude, cynisch gestemde we
reld vertrapt worden. Tijd?ns het hoogte
punt dier onzekerheid, het afbreken van de
vredesonderhandelingen met Duitschland
speelt het drama. Zoo tot den eigenlijken
inhoud komend, voerde spr. ton tooneele
de er in geteekende figuren: Oestochyw,
een volkscommissaris, een man van de rea
liteit, Pawlow, een arbcïcDer, hartstochtelijk
en voortvarend, gereed het offer van eigen
ziel te brengen om de wereld te winnen
voor zijn idealen en te overtuigen ook met
geweld, Victor de overwinnaar), een
soldaat door zijn moeder Vera, het symboo»
van Gejoof, als de lichtbrenger in do we
reld voorvoeld en diens bruid Ljoeba, liet-
symbool van de Lief die, die ontvankelijk
is, maar nog niet verstaat, zooals het
loof, wat het is een kern te hebben, maar
ook wat het is die lcorn soms te moeten
loslaten.
Victor, zoo juist uit den oorlog komend,
spreekt over het ontzaglijk verlangen bij
den vijand, naar vrede, wat de Russische
arbeiders, die het nieuwe gegrepen neb
ben, doet moed vatten om het vijandelijk
leger naar hun zijde te doen hellen. Victor
zal dit probee^en en Vera laat haar
zoon ofschoon hij juist is teruggekeerd
blijmoedig gaan, maar Ljoeoa wil nem
vergezellen, khn hem niet alleen zien weg
trekken: 't Geloof bracht het offer, de Lief
de was daar nog niet aan toe. De onder
handelingen woiden afgebroken en mis
troostig keeren Victor en Ljoeba terug:
de vijand was te cynisch gestemd: te laat
voor dit geslacht waren deze idealen ontr
waakt, volgens anderen t9 vroeg. Hier
toonde spr. de drie manieren om aan oen
echt offer te ontkomen: „och, 't ideaal is
maar een droom"; „telaat voor verwezenlij
king zijn dé idealen gekomen"; „één3 komt
de dag, nu kunnen de idealen aog geen
werkelijkheid worden". Ea toch heeft Ljoe
ba iets voelen leven in de harten der
tegenstanders. Een bode kondigt het na
deren der vijandelijke troepen aan. Pawlaw
wil naar de wapens grijpen: Vera en Victor
aarzelen, maar als Vera „zeker van de
roeping van haar zoon, hem toeroept: „Vic
tor, jij moet zijn het licht der wereld", dan
weet Victor wat hem to doen staat: zonder
wapens met vriendenarmen zal men den
vijand tegemoet gaan en men gaat onge
wapend De eerste arbeiders komen
terug: groote schrik en ontsteltenis: de
handreiking is versmaad. Allen zijn gedood,
Victor het eerst. En dan vlamt wiid de
haat op in Ljoeba's hart, maar Oestojehyw
herinnert allen, dat zij de nieuwe menschen
zijn en zoo komt ds spanning, wat te doen:
de wapens aangorden en de kern offeren
of ongewapend ten _onder gaan. En dan
spreekt Ocsloichyw het verlossend woord:
de eerste helft van hun taak zal zijn te
verdedigen clen nieuwen staat, „de heilige
weg van het Communismo" met alle kraent,
het vredessmachten diep terugdringend ter
wille van het groote doel; de tweede helft
zou zwaarder zijn: het hart moet ondanks
allen strijd veryuld zijn met oneindigen,
broederschapszin en zoo „wonden hceien
onder het vonden slaan". En zoo te aaur
vaarden het „dubbele leven"; het doen van
daden, die men hartgrondig verafschuwt.
En als allen hiermede instemmen, daarmee
hei ideaal van het „enkele leven", nan
welks uitlevering Victor ten offer viel,
op den achtergrond stellend, dan vinden
ook ten slotte de eerst dit alles niet be
grijpende Ljoeba en de offerende Vera
elkaar: de strijd is uitgewoed....
Na het drama aldus doorloopen te hebben,
knoopte spr. ten slotte enkele beschouwin
gen hieraan vast, om zijn wonderfijn door
voeld betoog te besluiten met de vraag
of het enkel toeval zou gaweesst zijn, dat
aan Djadelda, het symbool van de IIoop
geen plaats in het werk is toegekend. Was
zij er in naar voren gekomen, wellicht zou
veel anders geworden zijn. In dc uitge
breide gedachtenwisseling, die op het ge
sprokene volgde, deed spr. nog uitkomen,
dat hij bij al het gTootsche gemist Imd in
het werk de louterende, verlossende kracht
van het Evangelie, die in staat zou blijken
zoowel de Victor-figuur, als de Oestoichyw-
figuur, die beiden voor de diepe klooE
tusschen droom en werkelijkheid kwamen
te staan met .ontfermende liefde daarover
heen te trekken.
Een keurig sluitingswoord beëindigde
deze bijzonder goed geslaagde samenkomst.
Muziekgezelschap P. C. L.
Het Muziekgezelschap van het personeel
der firma Glos Leembruggen heeft «ich
Zaterdagavond ook weer eens laten hooren
en ondervond, zooals gewoonlijk, weer
groote belangstelling. De ruime zaal van
„Zomerzorg'' was geheel gevTild. Onder de
aanwezigen bevond zich ook de directeur
dez:r fabrieken, tevens eere-voorzitter, de
Keer Binneadiilc benevenn een aantal tre-
employeerden aam deze fabrieken, mefc hun
dames.
cindo de muziek niet al te veel te
doen predomineeren, had het bestuur do
medewerking ingeroepen van de Leidoche
Dilettanten-club die al meerdere malen
met dit muziekgezelschap samenwerkte en
daartoe ook nu weder zich bereid had ver
klaard.
D voorzitter, do hoer J. Neuteboom,
opende te ruim acht uur de bijeenkomst
met een hartelijk welkomstwoord, waarin
hij dfank betuigde aan den Beschermheer,
den heer Leembruggen, voor hetgeen deze
voor de Vereeniging deed, al kon hij het
billijken, dat hij niet uit Don Haag was
overgekomen. Een bijzonder woord van
welkom richtte hij tot den heer Binnendijk,
alsmede tot den heer Planjer, wiens steun
hij mede op hoogen prijs stelde. Verder
dankte hij d© Dilettanten-club voor haar
gewaardeerde medewerking, het publiek
voor de opkomst en wenschte eindelijk al
len een genoeglijken avcyid toe.
Hierna w©rd door de muziek begonnen
met den P. C. k L.-Marsch, gevolgd door
eenige andere nummers, waaronder ,,Au
Pays des K-vcs", fantasie van H. Kling,
met welk nummer het gezelschap op het
concours ,te Sliedreclit, den afgeloopen zo
mer een bekroning verwierf. Het. werd ook
nu weder zuiver en met gevoel gespeeld.
Do directeur, de heer M. Boldcrdijk, wiens
kwaliteiten q,1s dirigent in Leiden en om
geving trouwens wel bekend zijn, komeen
woord van hulde toe, dat hij het kunnen
dezer mannen, clie daags hun zwaren fa
brieksarbeid verrichten, tot zulk een hoogte
heeft weten ©p te voeresi, dat zij in een
vrijen wedstrijd met prijzen gaan strijken.
Het doet rins genoegen te kunnen con-
stateeren, dat het gezelschap, nadat wij 't
de. laatste maal hoorden, weder flink voor
uit is gegaan.
Met niet minder genoegen dan wij naar
de muziek hebben geluisterd, genoten wij
van hot tooneelspel „Wraak", op ovoerd)
door do Leidsche Dllettantenclub. Het sa
menspel was uitmuntend, de rollen wnren
goed ingestudeerd, nl gingen deze soms
wel cenigs'ïns boven de krachten dezer di
lettanten uit. Als wij een der spelers zou
den moeten noemen om zijn best spel, dan
is dit Willem, de zoon van clen ouden vis-
scher, al willen wij daarmede niet zeggen,
dat de andere spelers hot niet goed doden.
Reina, de pleegdochter van den ouden
visscher, mevrouw HartingVan Wecrcn,
die de hoofdrol speeldte, werd aan het ein
de een bouquet aangeboden.
Dé kostuums waren heel goed en de gri-
magc waarvoor de tooneelkapper Van der
Pijl had gezorgd, was uitnemend.
In do pauzo sprak de ecrovoorsitter, de
heer Binnendijk, nog een hartelijk woord
ter aanmoediging van het gezelschap, llij
sprak daarbij den wensch uit, dat de-lieer
Polderdijk, wiens eminente leiding de mu
ziek steeds op hooger peil deed stijgen, tijd
en gelegenheid mocht vinden zich a?.n de
leiding te kunnen blijven wijden.
Hij dankte tevens de Dilettanten-club
voor kaar ipedeworking, waardoor, blijkens
haar eerste optreden, h-t genoegen-van don
avond zoo uitnemend werd verhoogd.
Na do pacze speelde het muziekgezel-
sdhap nog een zestal nummers, waaronder
weer een stuk, waarmede het een Eden
prijs op het genoemd concours won, nl.
„Garde d'Honneur" maróch van Aug. Een-
haes.
Besloten werd met db vlot gespeelde
„Rucphensche Feestmarsch", waarmede
het gezelschap een schitterend succes had.
De avond werd besloten met een gees
tig blijsoel mot zang in één edrijf, geti
teld: „Het Pleiziertjo", dat vlot on vlug
werd igespaold en een stemming van opge
wekte vrooliikhcid in de zaal bracht.
Het was al heel laat geworden, toen het
scheidingsuur sloeg.
Do hoogleeraren prof. J. P. Vogil,
.prof. A. W. éheuwenhuis, prof. W. Mar
tin, prof. M. W. de Viseer, prof. N; J.
Krom, prof. J. P. B- de Josselm de Jong
on prof. A. W. Bijvanck, van do faculteit
van letteren en wijsbegeerte aan de Uni
versiteit alhier, zijn, in verband met de
pogingen tut hervorming van het Neder-
landsch Museumwezen cn de schatten op
klassiek en exotisch gebied, welke in ver
schillende musea vc.zimsld z'jn, alsmede
met het oog hierop, dat er de laatste jaren
verschillende nieuwe leerstoelen zijn opge
richt, waarvan de behandeling der kunst
een belangrijk deel uitmaakt, tot het be
sluit gekomen, dat het daardoor" mogelijk
zou zijn, in" samenwerking met die musea
en lien, die daaraan verbonden zijn, zonder
noemenswaardige kosten een universitaire
veelzijdige behandeling van vragen op het
gebied der kunst te doen plaats vinden.
In het bijzonder komt hierbij op den voor
grond de overtuiging, dat slechts dan de
kunstverzamelingen voor het Nederlandsche
volk tot haar volle recht kunnen komen,
cn dat het slechts mogelijk is, klassieke
en exotische kunst naar waarde te schatten
en er van te genieten, wanneer de schep
pers dier kunstvoorwerpen in hun verscoil-
lende samenleving en omgeving naar den
eisch daarin worden betrokken.
Met ingang van 6 November zal met
dezo plannen een begin worden gemaakt.
Dan zal een tentoonstelling van Dajakóche
kunst worden geopend in het Stedelijk Mu
seum „De Lakenhal". Bg de# opening de
zer tentoonstelling, des namiddags te 4
uur, en eveneens den 13den November op
hetzelfde uur, zal prof. A, .W. Nieuwen-
hiiïs een voordracht houden 07er Dajak-
sche kunst. Door de andere hoogleeraren.
zullen on nadet te bepalen plaatsen en
BINNENLAND.
Ecu gornehtmnliomio photo-kwestie Voos;
het Leidsche Kaïriongerecht.
Demonstraties tegen do werkloosheid.
Een nieuwe poging tot bemiddeling in de
8igarenny verheid.
Wetsontwerp om voor het spoorwegen-
tekort over 1922 bijna 33 millioen uit 'sltyk»
schatkist bij to passen.
Do gcluidsprcef t© Oldebroek. i j
Hot Koninklijk bezcek aan de hoofdstad.
■O"» O
BUITENLAND.
De Commissie van Herstel is, nadat de
leden overleg hadden gepleegd met hun re-
geericgen, naar Berlijn vertrokken.
In Italië wordt aan Mussolini, den leider
dor fascisten, dc vorming van een kabinet
opgedragen, nadat Salandra had geweigerd.
Unionisten cn catiouaal-liberalen in Enge
land gaan steeds meer samen.
Pastoor Hugo Vcrriest overleden. I
data tentoonstellingen en voordrachten op
ander kunstgebied worden gehouden, in de
eerste plaats bestemd voor stilden en, doch.'
ook voer alle andere belangstellenden, zon
der kosten.
Slagen deze voordrachten en tentoonstel
lingen, dan zullen zij elk jaar worden
herhaald.
Prof. -dr. Bernliard Harms, uit Kiel,
directeur van het Institut für Weltwirt-
schaft und Seeverkehr aldaar, zal alhier een
lezing houden over vraagstukken uit de
wereldeconomie op 1 November voor de af-
déeling tfer Nederl.-Duitsche Vereeniging.
Prof. Harms is in 1876 in Oost-Friesland
geboren. Sedert zijn jeugd heeft hij vaalc
studiereizen door Nederland gedaau. Hij
promoveerde te Tiibingen.
In de laatste vijf jaren voor den oorlog
heeft prof. Harms verschillende reizen ge
daan, o. a. naar Ned. Indië.
In do avondgodsdienstoefening in de
Mare-kerk, gisteren, waarin d3. G. II. Bee
kenkamp voor het eerst na zijn bedanken
voor het beroep naar Zeist de gemeente
voorging, zong de grooto schare zijnecrw.
toe Psalm 119' vers 9 (gewijzigd).
Zaterdag, 4 November a. s., zal het 25
jaar geleden zijn dat do besteller V. H.
Roose bij de firma Ham en Co., alhier, in
dienst trad.
In de groote zaal van de Stadszaal
werd gisteravond de eerste der vijf aan<
gekondigde bioscoop-voorsteliingen gege
ven En, ofschoon de directies der vei\
schillende bioscoop-theaters alaier staeds
haar best doen het publiek iets goeds U.
bieden, waardoor men aanvankelijk denkef
zou, dat het bezoek niet zoo overweldi
gend zou worden, dezen eersten avond war
de zaal reeds prachtig bezet. Voor ons
staat het vast, dat hiervoor twee voor-r
name redenen zrjn. In de eerste plaats,
dat de bioscoop bq het publiek nog altijd
zeer in den smaak valt, en daarnaast tevens
de keuze van de hoofdfilm.
Hier toch wordt gegeven een echt Hol-
landsch filmwerk „Dc Jantje3'\ bewerkt
naar het bekende tooneelstuk van dien naani
van Herman Bouber, hetwelk met groot
succes en vele malen is opgevoerd. Dit
was aanleiding voor de Hollandia-film-
fabriek te Haarlem deze film te vervaar
digen. hetgeen uitstekend is gelukt. Ba
kende Hollandsche tooneslisten verleenden'
hun medewerking, zoodat, den inhoud in
aanmerking nemende, een groot succes ver
zekerd was.
Men kent zeker wel het gegeven. Het
leven van onze marine-matrozen in Hol
land en Indië, met al het aangename en
minder aangename van hun beroep. Het
leven aan boord en aan den wal. Dit laotsta
doet het hem natuurlijk, daar de Amrfer-
damsche nachtkroegen en wat daarmee an
nex is, ons zoer aanschouwelijk worden
voorgesteld. Het slot van de geschiedenis
is, dat bijna alles op zijn pootjes terecht
kómt.
De rolprent, zoowel als de muziek vol
deden best, doch een overweldigend succe3
behaalde de heer Maurit3 Vigeveno, wieus
explicatie en vooral het zingen van da
bekende liedjes Als da trosl^ou, tabé
dan..., Wordt nooit verliefd... enz., met
gul applaus werden beloond.
Het bijprogramma valt te roemen, vooral
de Redding op do Alpen; cn een Ameri-
kaansche klucht deed de bezoekers schater
lachen
Het geheel is in éé.i woord af en er ral
zeker de volgende vier avonden door velen
van genoten worden.
Naar wij verne'meh zal Vrijdag 19.
November in do Stadszaal weer eon avond
voor werkloozen plaats hebben, uitgaande
van do Commissie voor Arbeidersontwik
keling. Medewerking zullen verleoneii
„Werkmans Wilskracht", „De Stern dea
Volks", „Bobetta" en het duo Hellmann eë
Van Leeuwen. i.