Burgerlijke Stand v. Leiden.
SPORT.
RECHTZAKEN.
Geneeskundige Brieven.
VARIA.
VRAGENRUBR9EK.
Opgave van personen, die zich te
Leiden hebben gevestigd.
P. de Graaff gcb. Baars en gez., Lage
Morschweg 7. P. Nieuwenhuizen, Vliet
89. M. C. J. Bulaeus Brack, öcheep
makersteeg 2. J. Franeken, koetsier Van
Gend en Loos, Wagenstraat 18. J. Th.
X Kinkes, winkelbediende, Hansenstraat
6a. N. v. d. Schrier, dienstbode, Haarl.
straat 63. C. J. Coster, serg. inf., Korte
Bapenburg 6. L. Michielzen en vr., werk
man, Waardgracht 26. F. M. Penning
en vr., ass. natuurkunde, Zoeterw.-Singel
16. G. Littel en gez., Handelsreiziger,
Oude-Heerengracht 20. A. A. M. Senne,
«Tien:.node, Hooge-Bijndijk 46. J. W.
Bor6jeFranken, Nannystr. 24. H. Hol-
lobeekv. d. Bend, Schutterstraat la.
Cfïr. W. Ihipper, Steenstraat 56a. A. de
Groot—Lons, de Wetstr. 3. J. H. Huis
man, onderwijzer, Heerengraeht 58. Chr.
M. Bip en gez., Stationsweg 19. Wew.
Noordervliet en gez., Lovendaal 94. A.
Edelaar en gez., Oude-Singel 68. P. v.
d. Eykel, korp. kok, H. Moonstraat 80.
X Koumans, arts, Witte-Rozenstraat
B8a. J. N. Frankhuyzen, Janvossen-
steeg 12. M. Brinks en gez., zadelmaker,
Steenstraat 5. KI. Beekhuizen, Doelen
gracht 13. W. M. du Chatte', Breestr.
95. J. W. v. 9. Zon, arbeiders, Haag-
!weg 1. J. v. d. Ven, wegwerker N. Sp.
H. Morschweg 12. L. Hoogteyling, Lage
Rijndijk 94. W. Deeswijk en vr., pak
huisknecht, Oude-Vest 13. H. Boozen-
daai en gez., Spilsteeg 25. R. C. v. d.
Bosch, Kraaierstraat 34. A. A. van
Scbooten, dienstbode, Witte-Singel 97.
X Veenendaai, Rijnsburgerweg 86. H.
do. Vries, hulp in de huishouding, Bree-
straat 89. B. Za/mmant, Lage-Rijndijk
110. J. de Groot en vr. stoker, Heeren-
fctraat 93. X Beltman en gez., beambte
Rijksopvoedingsgesticht en wonende aan
het gesticht.
Opgave van personen, die uit Leiden
zijn vertrokken.
i X A'. Jongenelen en gezin, Oegstgeest,
De Kempenaerstraat 28. B. Verver en
gezin, Den Haag, Koningstraat 3. A.
H- M. Ganzeboom, Deventer, Briscbpoort-
Btraat 5. A. H. v. Bergers en gezin,
slager, Amsterdam, 1ste Conradstrait 18a I
G. Borchers, bankwerker, Hillegom,
'Meerstraat 97. Mr. H. de Ranitz, stu
dent, Den Haag, L. v. Meerdervoort 1 F.
Meji BI Borderding, Noordwijk, Straad-
■hotel. Mej. J. G. r. Moorst, modiste,
Bussum, Koopweg 11. Wed. Koks
Yperen en gezin, Rotterdam, Teylinger-
straat 53 b. Wed. A. G. OdeDe Klerk,
Rijswijk, Pr. Hendrikstraat 42. Mej. P.
<B. Verbaan, leerares Industrieschool, Den
■Ha3g, Meidoornstraat 130. Wed. D. H.
P. SnelDe Gnnst, Delft, Willemstraat 14.
A. van den Berg, kleermaker, Hillegrm,
Kerkstraat 13. Mej. H. v. Setten, dienst
bode, Den Haag, Maretakstraat 77. M.
C. F. Dolle—Trel, Den Haag, Herderinne-
slraat 6. O. M. H. HeemskerkTrel,
Sassenheim, Hoogstraat 54. J. v. Avoart,
liefdezuster, Breda. St. Elisabetbgesticbt
Mej. M. J. Ouwerkerk, verpleegster, Den
Haag, Zuidwal 83. G. M. Verschoor,
surnr. Ind. Post, Den Haag, Dibbestraat
42. H. C. Jelgersma, Purmerend, Ka
naalstraat 32. Mej. E. A. Hensbroek,
rjjksklerk, Utrecht, Muntstraat 5. Mej.
G. Haselager, Weesp, Nieuwstraat 34.
Wed. Hakkaartv. Velzen, huishondster,
Haarlem, L. Wijngaardstr. 7. Mej. M.
Udo de Haes, Laren, N.-H., Huize „Stan-
delsruid". L. Buysman, Hengelo (O.),
Paul Krugerstraat 7. W. S. Tilanus,
Italië. G. A. Blomhoff, Harlingen, Kerk
straat 23. Wl J. v. Nieuwkerk en gezin,
Rotterdam, Duivenbodestraat 10. G.- de
',Regt. Amsterdam, 3de Oosterparkstraat 125.
jU- W. C. v. Hemert, Helmond, Steenweg 11.
'f— Wed. KoppeschaarDe Rijk, Den Haag,
JHallystraat 30. C. A. Blorajous, Den
jHaag, Noordpolderstraat 28. A. F. v. d.
Rol en gezin, Zaandam, Oostzijde 19.
jf. J. Batenburg, Haarlem, Bakenessangr.
1. J. Franke en gezin, Arnhem, Kos-
oornkazerne. J. v. Achterberg, Duitsch-
'Jand. A. M. C. Storm v. Leeuwen,
Zwitserland. I. Kool, Apeldoorn, Re-
gentesselaan 6. J. H, Heufke Kantelaar
en gezin, Den Haag, Irisstraat 80. J.
jiW. v. Rjjsdam en gezin, Alphen, Z.-H.,
Pr. Hendrikstraat 16. B. A. Kennedie,
agent van politie, Wassenaar, Oostdorp 72.
GEBORENJohannes Christ i-aan, Z. van
J. G. Zwaan en H. J. Schierenbeek. Ca-
thorina Maria, D. vail C. H. v. d. Bogaaixl
en M. Melius. Elizabeth PetroneLla, D.
van P. Vlasveld en E. de Langen. Wil-
jholmina Maria, D. van E. W. v. Deventer
,en C. H. Gorree. Helena Maria, D. van
|E. A. T. Vogelenzang en M. Korenhof.
iPieter, Z. van P. v. d. Waals en S. v. d.
Waals. Maria Teima, D. van H. de
Itooclo en M. de Groot. Johannes, Z.
tvan J. do Wolf en O. Onderwater. Wiï-
;lem, Z. van H. Tegelaar en N. O. Hoog
kamer. Eva, D. van K. Ouwerkerk en
f. v. d. Boogaard. Louiisa, D. van H. W.
traat-Kof on J. A. v. d. Berg. Willem
^Gornelis, Z. van W. C. cfo la Court en C.
O. v. Bemmel. Matthijs, Z. van P. G.
|d© Klerk en L. v. Schaiok. Hend-rika,
ff), van K. Pardon en H. Zwart. Maria
^Jitonia, D. van J. W. Brugmans en B. do
[Water. Philippus Jacobus, Z. van J. J.
Jansen en J. IJzerman. Gerrit, Z. van
'A. Smit en G. v. Meijgaarden. Gerritje,
•D. van G. Kromhout en A. de Mooy.
•Cornelia Petronclla, D. van N. de Ridder
'en O. de Bruin. Hendrikje, D. van P.
Visser en G. v. d!. Heuvel. Pauline, D.
vam Th. 0. Staats en A. P. Veere. Wil
lem, Z. van S. v. Erkel en R. C-orba.
Willem, Z. van J. Bonman en E. C. Ouds
hoorn. Franciscus Herman us Maria, Z.
van B. J. Kemperman en B. A. v. Loon.
Helena., D. van P. P. v. Zijp en J. C. van
$taris. Johannes, Z. van P. do Geus en
E. M. v. d. Post. Lena, D. van H. Mole
naar en L. Boehlee. Josina Anthonia,
D. van J. G. Klumper en G. A. Keseels.
Theodora Jacoba Elisabeth, D. van J.
Paauw en A. AL Reijken. Hendrik Jan,
Z. van S. W. v. Leeuwen en J. Jasperse.
Dirk, Z. van P. W. v. Deventer en T. v.
d. Meij. Trijntje, D. van D. Mechelse
en L. v. Hoeken. Elisabeth, D. van F.
van Weeren en E. Arnold us. Gerrit
Comelie, Z. van L. Duiker en M. Ende-
veld. Christ-iaan, Z. van P. Erkele-ns en
A. Broer. Pieter Karei, Z. vanJS. van
Tol en 0. v. Wieringen. Abram, Z. van
J. Leget en L. Anneeze. Johanna, D.
van D. G. S. Poeliejoe en M. de Vries.
Adrianus Petrus Joanna, Z. van G. C.
Mank en M. E. Hilgersom.
GEHUWD: J. L. F. v. d. Mcijden jm. en
A. C. S. v. d. Mark jd. J. M. Bekkers jm.
en J. M. Vogelenzang jd. J. v. d. Lucht jm.
en J. de Bolster jd. F. H. Loising jm. on E.
Kokkodoe jd. A. de Joode jm. on W. M. v.
Ark jd. F. J. v. Driel jm. en B. Külheim jd.
A. A. Leuering jm. en M. Sinteur jd.
H. D. Mioremot jm. en J. T. Schneider jd.
G. v. Dam jm. en L. v. Leeuwen jd.
J. v. d. Wetering wedr. en G. M» Swijg^r jd.
J. H. Bonarius jm. en H. Teljeur jd.
K. Boekhuizen jm. en Co Veen wede. A.
Wolters jm. en S. G. M. v. Duuren jd.
J. Favier jm. en J. v Leeuwen jd G. Th. J.
Langezaal jon. en G. G. M. Waayer jd.
J. G. Kamerling jan. en J. S. Kossen jd.
J. Smit wedr. en L. J. Witten aar jd. J. P.
v. d- Bosch jm. en P. v. d. Vogte jd. F. v.
Dissel jm. en C. Verbiest jd. H. L. A. v.
Leeuwen jm. en J. v. Egmond jd. A. v. Her
wijnen jm. en G. H. Vermeulen jd.
OVERLEDEN. M. H. Spoek geb. Be-
sems wede. 82 j. Levenloos kind van W.
de Bres en S. Flandrijn. J. Kleijn m.
51 j. Levenloos kind van A. de Moed en
C. H. v. d. Vaart. C. Fraay, m. 60 j.
M. G. de Nie d. 15 j. J. Dingjan m.
62 j. H. van der Zeeuw wednr. 64 j.
A. Racké geb. Van der Does wede. 79 j.
H. Hoppenbrouwer wedr. 80 j. M. E.
Hoppezak geb. Dingjan vr. 60 j. H. van
Zijp, <L 7 uur. J. B. Nieuwenburg m.
62 j. R. Keikes z. 18 j.
BOKSEN.
CarpentierSikL
Naar „Sporting Life" meldt, heeft de Fran-
scho Boksbond zijn toestemming geweigerd
voor dén bokswedstrijd CarpentierSiki op
grond van de veronderstelling, dat men de
capaciteiten van Siki niet voldoende acht
tegenover dio van Georges Carpentier.
ZEILEN.
Om den Onc-Ton-Cup.
Maandag is te Ryde de zesde cn beslissende
race gezeild voor den One Ton Cup. De strijd
ging tusschen Don Juan (Spanje), Cordelia
(Engeland), en Oranje II (Nederland), waar
van beide eerstgenoemtfen tweemaal, en de
Oranje II éénmaal eerste was geweest.
Er stond oen flinke Noord-Oosten wind,
welke gunstig was voor de Cordelia, die dan
ook vanaf do start- de leiding nam, gevolgd
door de Oranje II met de Don Juan op 'de
8e plaats.
Deze volgorde bleef tot het einde toe ge
handhaafd, hoewel de Oranje II in de 2e
ronde een hardnekkige poging dc-ed om do
Engelsche boot voorbij te komen.
De Cordelia verloor circa 200 yards van de
finish haar roeT, doch de bemanning slaagde
er desondanks in, de boot het eerste tc doen
aankomen.
De tijden zijn
1. Cordelia, 1 uur 54 min. 53 sec.
2. Oranje II, 1 uur, 55 min. 21 sec.
3. Don Juan, 1 uur 56 min. 59 see.
De Oup blijft dus in Engeland.
HAAGSCHE RECHTBANK.
Verduistering bij het Kon. Staldepartement.
Voor de Haagscho Rechtbank stond gis
teren terecht: T. L., goboren te Woerden
30 Juni 1868, adminstrateur bij het Kon.
Staldepartement, wonende te -s-Graven-
h'ago, thans gedetineerd, ter zako dat hij:
„te 's-Gravenhage op verschillende tijd
stippen, vallende tusschen 1 Januari 1919
en 20 Ma-art 1922, telkens opzettelijk gelds
waarden tot een totaal-bedrag van om
streeks f 5000, toobehoorende aan H. M.
Wilhelmina, Koningin der Nederlanden,
althans aan een ander af anderen dan hem
beklaagde, welke geldswaarden hij als
administrateur van het Kon. Staldeparte
ment in beheer had om daarmede het per
soneel te betalen en andere uitgaven ten
behoeve van dat Staldepartement te doen,
althans uit hoofde dier persoonlijke dienst
betrekking en anders dan door misdrijf on
der zich had, wederrechtelijk zich heeft
toegeëigend
„althans te 's-Gravenhage op verschillen
de tijdstippen vallende als vermeld, met
het oogmerk van wederrechtelijke toeëige-
ning heeft weggenomen dc hiervoor bedoel
de geldswaarden, omstreeks tot de hier
voor bedoelde geldswaarden, omstreeks tot
het hiervoor genoemde bedrag, toebehoo-
rende als vermeld."
Het O. M. achtte de verduistering bewe
zen. De inbraak is door den bekl. in elkaar
gezet om de aandacht af te leiden. Het
feit, gepleegd door een vertrouwensman,
noemdo spr. zeer ernstig en hij eischte
een gevangenisstraf van één jaar.
De verdediger, jhr. rar. Van der Goes,
vroeg vrijspraak en directe mvrijheidsstel-
ling. Het laatste werd door de rechtbank
•geweigerd.
SCHEEPSTITDÏNGEN.
V STV. MIJ. NEDERLAND.
BTLLITON 25/7 v. Amsterdam n. Batavia.
BOEROE thuisr. 24/7 v. Genua.
KONINGIN DER NEDERL. uitr. 25/7 v.
Southampton.
NI AS 25/7 v. 'AmsTercJ. n. Hamburg.
KON. NED. STB. MIJ.
EUTERPE 25/7-v. Amst. te Kopenhagen.
INÖ 25/7 v. Amst. te Kopenhruren.
ROTTERD. LLOYD.
CEYLON thuisr. pass. 25/7 Gibraltar.
HALCYON LIJN.
STAD DELFT pass. 24/7 Fernando No-
ronlia.
STAD UTRECHT pass. 22/7 Dover.
STAD VLAARDINGEN 22/7 van Liver
pool n. Hamburg.
HOLLAND-AMERIKA LIJN,
CARMARTHENSHIRE 21/7 te fc? ftraj)-
Ci9CO.
LOCHKATRINE 22/7 v. Colon.
NOORD AM 25/7 te Boulogne.
SPAARNDAM 24/7 te Bilbao.
HOLLAND-AUSTRALIE LIJN.
T0SARI thuisr. pass. 25/7 Ouessant.
HOLL. BRITSCH-1NDIE LIJN
NYKERK thuisr. 23/7 v. Port-Said.
RIDDERKERK uitr. 23/7 v. Bombay.
HOLLAND O.-AZIE LIJN.
OLDEKERK thuisr. 25/7 v. Hongkong.
HOLLAND ZUID AFRIKA LIJN.
BLOEMFONTEIN thuisr. pass. 24/7 Las
Palm as,
KON. PAKETVAART MIJ.
HOUTMAN 24/7 v. Java te Sydney.
ROTT. ZUID AMERIKA LIJN.
ZIJLDIJK 24/7 v. Rott. te Hamburg.
STV. MIJ. OCEAAN.
ATREUS 22/7 v. Port Swettenham.
BATAVIER III 25/7 v. Rott. tc, Gravescnd
DAMSTERDIEP 23/7 v. Rott. te Kings-
lynn.
DERINDJE pass. 24/7 Malta,
FEM 23/7 v. Rott. te Blyth.
FRIGIDO 24/7 v. Brussel te Londen.
GEERVLIET 17/7 v. Laraehe té Lissabon.
G0UWESTR00M 23/7 v. Amst. te Blyth.
HEENVLIET 24/7 v. Havre n. Newport
HOLLANDIA I pass. 22/7 Dover.
NOORDDIJK 23/7 v. Rott. te PenarihL
NOORDKAAP 25/7 v. Kunda tei Aalborg.
VLIESTROOM 23/7 v. Harlingen te HulL
VREEWIJK 23/7 v. Sunderland te San
tander.
WALCHEREN 20/7 v. Rott'. tc Spitsbergen
WATERWEG 22/7 v. Rott. te GravesencL
WIELDRECHT pass. 25/7 Dover.
WILLY 24/7 v. Amst. te Shields.
ZAANDIJK 24/7 v. Barry te B.-Aires.
ZAANSTROOM 23/7 r. Amsterdam te Huil.
LIJST VAN ONBESTELBARE BRIEVEN EN
BRIEFKAARTEN, VAN WELKE DE
AFZENDERS ONBEKEND ZIJN.
Terugontvangen in de 1ste helft der
maand Juli 1922.
BRIEVEN BINNENLAND.
Café Adam, Middelburg. A. B. C.,
(Woensel. Mej. v. d. Boogert, Amster
dam. Mej. W. Caspers, Noordwijk.
G. Goderic, 11. Mej. O. dc Nie, Vrees
wijk. Noord-Z.-Holl. Tram, Haarlem.
H. J. de llu, Leiden. Snepfaügers,
Zundert. Waterreus, Den Haag.
BRIEFKAARTEN BINNENLAND.
J. Bouwman, Rotterdam. Fie Buijs,
Utrecht. B. v. Hoemersch, Den Haag.
Mej. Evers, Rotterdam. Max. Hillmann,
Wassenaar? H. Kersten, Dordreoht.
J. Klein, Amsterdam. Th. Knoop, Rot
terdam. Mej. G. Kocter, Ouder-Amstel.
Mej. J. S. v. d. Lelie, Rotterdam.
J. M. Müller, Amsterdam. G. J. v. d.
Pot, Amsterdam. C. J. Schotel, Kijl-
bung. L. J. Slotje, Rotterdam. W. A.
Wannee, Hilversum, Zuster Weijman,
Goes.
BRIEVEN BUITENLAND.
F. Bierwirth, Gortestrasse? 1 M. W,
v. d. Nat, New-York. Poste Restante,
Casablanca. I>. Vies, Soerabaia.
BRIEFKAARTEN BUITENLAND.
M. P. Brants, Frilaj-g. H. Deecbo,
Kreuznaob. J. Hamm, Hamburg. Fr.
Higgen, Augsburg. J. v. d. Lee, Honnef.
Ernst Linne, Hamburg. Van Merlen,
Laasche. W. J. Rham, Tandj. Priok.
Mej. J. v. d. Reijden, Mettmann (2 stuks).
L. Souren, Dusseldorf. A. G. de Wolf
Ostende.
Vier briefkaarten zonder adres.
V.
Zwemmen II.
In mijn vorigen brief heb ik getracht, aan
te toonen wélk een grootc kracht voor de licha-
meJijko volksopvoeding van het zwemmen uit
gaat. Niet alleen sociale en praktische over
wegingen, maar uitvoerige wetenschappelijke
onderzoekingon rechtvaardigen deze uitspraak
en daarom moet er met allo beschikbare midde
len naar gestreefd worden om het zwemonder
wijs te bevorderen. Hot beste middel, het zwem
men als verplicht leervak op de scholen in te
voeren, wordt tot nu toe helaas door dc over
heid achterwege gelaten.
Of er dan geen gevaren en bezwaren aan het
zwemmen verbonden zijn? Zonder twijfel. Maar
juist daarom zou het zoo goed zijn, als het niet
geheel aan dc willekeur van ieder werd over
gelaten, maar door orde en regelmaat, door het
toezicht, aan het onderwijs, aan gemeentelijke
of wettelijke regelingen verbonden, het nut zoo
hoog mogelijk werd opgevoerd, de nadeel en kon
den worden ondervangen of tol de klednsche
verhoudingen teruggebracht.
Wijs beleid zal er voor zorgen, dat van den
aanvang af duchtig rekening wordt gehouden
met alle afwijkingen, die uitzondering op den
regel noodig maken, opdat niet door slechte ge
volgen of oen noodlottig tbcval het schoone ge-
lieel in misc-redïet wordt gebracht. - - -
Bij het geven van voorschriften in het be
lang der algemcenc volksgezondheid wordt uit
den aard der zaak uitgegaan van bet gezonde
individu. Zooals overal, zullen ook hier de uit
zonderingen den regel moeten bevestigen. De
aansporing „gaat zwemmen" dient dus verge
zeld te gaan van de waarschuwing om met ver
sland te werk te gaan Hel gezonde individu
zal zich reeds aan eenige beperking moeten on
derwerpen. Zoovee] te meer zal dit gelden voor
iemand met lichamelijke afwijkingen.
Als een der meest bekende maatregelen van
voorzichtigheid geldt het voorschrift om na ei
ken maaltijd minstens een uur te wachten al
vorens te gaan zwemmen. Wij bespraken reeds
van hoe grooten invloed het zwommen is op den
goheolen bloedsomloop en op de bloedverdee-
ling in hot lichaam. Kort 21a den maaltijd, wan
neer dc buikorganen in volle actie zijn, stroomt
een grootc hoeveelheid bloed naar deze organen
toe. Wordt nu door het koude water verder op
dc bloedverdcoling ingewerkt, dan kan aan de
hersenen zooveel bloed worden onttrokken, dat
hun gorogelde werking verstoord wordt. Hoofd
pijn, duizelingen, onpasselijkheid kan dan het
gevolg zijn.
Ook is het verkeerd om in het water te gaan,
wanneer men sterk verhit en bezweet is. Tegen
de dan noodzak el ijk 0 regeling van bloodver-
deeling en lichaamstemperatuur is de huid
meestal niet opgewassen.
De invloed van het water op de huid
is individueel verschillend. Bij sommige
menschcn trekken dc huidvaten zich dan
zoo sterk samen, dat alle bloed uit de huid
wordt verdreven en deze er als „dood"
uitziet:. In lichtero gevallen ziet men dit
alleen aan vingers en teenen en dan heeft
het niet veel to beteekenen. Na korten tijd
herstelt zich de bloedsomloop vanzelf.
Strekt het verschijnsel ziich over het heele
lichaam uit, dan ka.n zelfs een flauwte het
gevolg zijn. Iemand, die deze eigenaardig
heid vertoont-, moet zich zeer langzaam en
voorzichtig aan het water gewennen, door
in het begin slechts korten tijd en niet in
al te koud water to verblijven.
Ongeveer hetzelfde kan gezegd worden
aan personen, dóe aan algemeene lichaams-
zwaikte of bloedarmoede lijden. Zij behoe
ven het zwemmen niet na te laten, integen
deel kan het ook voor hen zeer nuttig zijn.
Maar zij behooren geneeskundig advies in
te winnen en moeten onder toezicht gehou
den worden.
Den leeftijd, waarop met zwemmen be
gonnen wordt, stelt men gewoonlijk op 6
tot 8 jaar. Y001 klassikaal onderwijs is het
beter tot 10 h 12 jaar te wachten. Zoowel
voor kinderen als oudere beginners is het
raadzaam in enkele opzichten voorzichtig
te zijn, d. w. z. slechts kort in het water
te blijven en niet te zwemmen als het wa
ter te koud is (bijv. niet beneden 18 gr. C.).
Ook is het niet aan te bevelen, tenzij het
bijzonder warm is en de zon schijnt, om
tusschen de awemoefeningen tplkens nat
en ontkleed buiten het water te zitten of
to staan. Na lange oefening is het lichaam
meer gehard geworden en vervallen deze
bezwaren.
Die harding van het lichaam kan zich
zeer ver uitstrekken. En dit brengt ons als
vanzelf tot dc sportieve beoefening van
het zwemmen, waarboe men zeer gemakke
lijk overgaat. In dit opzicht geldt hetzelfde
wat in het algemeen en overal kan worden
gezegd over de betrekking tusschen
lichaamsoefening en sport. Zeer begrijpe
lijk is het dat twee jongens, die te zaïmen
zwemmen als vanzelf er t-oe komen om
eens te probeeren wie het snelst zwemt.
En heb kan niet ontleend worde», dat het
zwemmen zich bij uitstek tot sportieve
oefening leent. Met mate en verstandig
opgevat, is het zeker een der gezondste
soorten van sport. En met het oog op het
praktische nut van zwemmen ten opzichte
van het redden va.n drenkelingen, hetgeen
zeer veel uithoudingsvermogen eisoht, kan
deze sport niet anders dan toegejuicht
worden. Dit doet echter niets af aan de
vaste wet, dat overdrijving schaadt. Gere
geld toezicht, voornamelijk op den toe
stand van het hart, is daarom dringend
geraden. Wij hebben gezien, dat het zwem
men op zich zelf reeds vrij zware eisohen
aan het hart stelt. Een gezond hart is daar
volkomen tegen bestand en wordt er zelfs
krachtiger door. Maar het hart- is een zoo
kostbaar orgaan, dab er voor gewaakt moet
worden, dat men er niet te veel van vergt.
In dat geval toch kunnen afwijkingen op
treden die moeilijk of in het. geheel niet
te verhelpen zijn. De eerste teekenen, dat
de van het hart verlangde arbeid boven de
maat. gaat, zijn voor den bezitter dikwijls
weinig opvallend en kunnen alleen dooi
den arts worden waargenomen. Vooral met
het nog groeiende hart moet men voor
zichtig zijn. En daarom behooren kinderen
nimmer en jeugdige personen alleen met
voorzichtigheid en onder geregeld toezicht
aan wedstrijden deel te nemen of zich te
oefenen in snel zwemmen en zwemmen over
langeren afstand. Beneden 1214 jaar be
hoort dit niet te worden looffcslaan, en eerst
op 18 tot 20jarig.en leeftijd kan het zonder
strenge controle geoorloofd heeten.
Wat nu dc licliaamsafwijkingen betreft,
dio een bepaald persoon minder geschikt
maken om te zwemmeD,. daaro-ver zijn doel
matige wenken te vinden in het rapport, dat
door een commissie onder voorzitterschap
van prof. Zwaardemaker over de lichamelijk©
(school-)opvioediDg is uitgebracht.
Hartafwijkingen moeten meestal leiden
tot het verbod om te gaan zwemmen. In
enkele gevallen echter, wanneer de hartspier
zelf niet ziek is, kan het zwemmen worden
toegestaan en onder deskundige controle
zelfs nutti-g wezen. Dit moet natuurlijk -voor
elk geval afzonderlijk door den geneesheer
beoordeeld worden. De leek heeft er zich van
tc on till ouden op dit gebied te willen mee
spreken. Het gevoel van benauwdheid, kort
ademigheid, dat velen in een aanvang on
dervinden, zoodra zij in het water komen,
hoort men soms als afhankelijk van het hart
verklaren. Inderdaad is dit echter een vol
maakt onschuldig verschijnsel, dat met
eeni-ge hartafwijking niets hoegenaamd te
maken heeft. Van meer belang is een grootc
polsvcrsnolling na het zwemmen, die niet
spoedig, bijv. na 5 minuten, weer normaal
geworden is. Evenzeer heeft "het be toeken is
wanneer de polsslag door het zwemmen on-
regelmatig wordt. Hoewel deze versch;;^
len door den geoefenden leek kunnen we.J
genoineD, zou ik niet verder dan tot die eej
voudige waarneming te^ wagen en niet to(|
oordeelen over te gaan. Zulk een waarnemioJ
mag hem alleen den raad doen geven om aas
den dokter te gaan wagen; wat die er vaJ
denkt.
Verschillende borstziekten (asthma, ont
steking van de luchtpijptaikken, fcu'bereulo?<J
chxcmisohe biiikvb'csonts-teking, nierziekte]
vallende 2iekte, zoogen. vliegende rheuinJ
tiék maken den lijder voor zwemmen on
schikt.
Verder zijn er afwijkingen, waarvoor nie(|
het zwemmen als zoodanig üadeelig is, may
die het om bijkomstigeredenen niet gd
wensclvt maken, in het wnter te gaan. Op^J
wonden en huiduitslag zal men -ds zoodanig
moeten beschouwen. In de eerste plaats voor
anderen, omdat men het water idet veront-
reinigen wil met zulke a fscheï d i n gspro due ten I
die bacteriën bevatlen.
Maar ook voor zich zelf, omdat in bet
zwemwater allicht iets aanwezig is, dat
voor de gezonde huid onschadelijk is, maat
op de zieke plaatseD verkeerd kon werken]
In deze rubriek behoort ook het zoogen. ko
pende oor. Bij aanmerkelijke afscheiding ii
dit ook een Teden om zich van het zwemmen
tc onthouden. Is het proces geheel of zoo
goed als genezen dan kan de afscheiding 7.00
gering geworden zijn, dat déze geen bezwaar
meer oplevert. Er blijft dan echter dikwijls
een gaatje in het trommelvlies over, dat men
evenmin met het hadwater in aanraking te]
hoort te brengen. Een goed sluitende prop
van niet ontvette watten maakt in dat geval
het zwemmen geoorloofd.
Dat eindelijk allerlei kortdurende met
name koortsige ziekten tijdelijk de baden
zullen doen staken, behoeft geen betoog.
Ook is het beter in het tijdperk van herstel
nog wat te wachten. Iemand die bijv,
Spaansche griep hoeft gehad, doet verstan
dig, ook wanneer hij reeds goririmen tijd her
steld heet, eerst zijn dokter te raadplegen,
voordat hij weer gaat zwemmen.
In een volgenden brief bob ik' nog wat
over het zwemwater té zeggen.
H. A. S.
Goudsmidswerk.
Onder dezen naam wordt tegenwoordig
nog slechts begrepen het verwerken van
goud en zilver en het inzetten van juwee]
len. De fabriekmatige voortbrenging door
middel van gieten, persen, enz. krijgt steedj
meer de overhand boven de meer artistie]
ke bewerking door handenarbeid.
In vroeger tijden werkte de goudsmid ook
ip koper en brons en beoefende de kunst
van emaillceren, niëlleeren, enz. Van d6
technische vaardigheid en kunstsmaak der
Grieksche en Romeinsche goudwerkers ge-I
tuigen de te Pompei', in de Krim en elders
uitgegraven sieraden, als diademen, hals
snoeren, oorringen, ringen en een scort
hechtnaalden tot bevestiging van de klee
deren. En zooals de H. Schrift vermeldt, bs
stond in den Joodschcn Tabernakel al het
gereedschap uit gouden voorwerpen, gedre-l
ven door de goudsmeden Bezaliël, en Oliab.l
Bij de Grieken maakte ook Phidias beeld-I
werken in goud.
In de 7de eeuw was St. Eligius een be-1
roemd goudsmid. Zelfs de 9de eeuw lietI
een voornaam stuk reliefwerk van het al-I
taar in de Basiliek te Milaan, voorstellendeI
het leven van de H. Antonius. Bisschop!
Bernard van Hildesheim (1022) beoefendeI
het beroep van goudsmid.
Behalve tal van Reliekhouders uit de 12deI
en 13de eeuw is uit de 14de eeuw in het bij-1
zonder te vermelden de zilveren reliekbustêl
van den H. Frederik, bisschop van Utrecht I
in 1362 door den goudsmid Elias Van Scerp-I
zwerd uitgevoerd. (Thans aanwezig Rijks-I
museum Amsterdam). Verschillende soort-I
gelijke kunstwerken in edel metaal zijn uitl
de middeleeuwen bewaard gebleven, ver I
sierd met edelsteenen en email. Maar ook!
vele van die voorwerpen zijn in later eeuwenI
versmolten wegens het kostbare materiaalI
In dc 16de eeuw bereikte de goudsmidsl
kunst het toppunt van bloei. Vooral munfc-l
ten toen de Italianen in deze kunst uitl
o. a. Lorenzo Chiberti, de maker van 'dl
beroemde kerkdeuren te Florence en Ben-I
venuto Cellini. In Nederland werkten toenl
de beide broeders Paul en Adam Van Via l
nen (161Q). Paul was goudsmid te Utrechtl
en heeft drijfwerk nagelaten van hoogst!
artistieke waarde.
A., te L'. 1. Neen, men mag cle reis niét
onderbreken.
2. 7.17 uit Leiden via Utrecht. Ongevetf
1 uur in Valkenburg.
3. Vac.kaart enkele reis 3e kl. f 5, 2c B
f7.50, le kl. f 10.
A. v. D., te H. Van Lisse naar Lcikft
van Leiden naar Nijmegen 3e kl. Nijmogcul
over Utrecht f 4.15.
Mevr. J—S. te JU - Wij kimnsn M
begrijpen, dat huismoeders, nu de bloenH0(j
er zoo ruim is en goedkoop, 3eze tracht
te benutten. U kunt ze bewaren door
te wecken, waarvoor echter een Weck-tooswl
noodig is. Behalve het door u genood-I
gebruik, kan u er ook soep van maVftj
Het recept is: lj/o' L. bloemkoolwater
stukjes bloemkool; 50 gr. bloem; 55 ,1
boter; een paar lepels bouillon of een l':1j
theelepels Maggi's Aroma en desverffl
zende een ei. I
erwarm roerende de boter en de u:or»|
voeg hierbij langzaam met kleum scheuyyl
het bloemkoolwater en laat alles t:ca Bjl
neten doorkoken; voeg er dan de oomJ-
bjj en giet de soep voorzichtig rocrc^l
bij het geklutste ei, wanneer dit geliri;'*l
wordt. U krijgt dan een voedzaam en iC*|
kelijk soepje.
