HET TRAGISCH LOT
o. 19077.
LË8DSGH DAGBLAD, Zaterdag 13 Mei.
Tweede B!ad. Anno 1922
buitenl. weekoverzicht.
TWEEDE KAMER.
BRIEVEN UIT BERLIJN
FEUILLETON
4/geloqpen overaichtaperiode heeft vrijwel,
t je (wnfcarcntie-van Genua betreft, in een
ïêleerd onder-onsje bestaan. Het waoliten
q 0p het antwoord der Bussen op bet hun
ifcandigd memorandum, alhoewel daaraan
Kaadteekeningen van Frankrijk en België
tbraken. Die besprekingen zoo goheel onder
aar hadden dientengevolge ten tweeledig1
-l" le. werd op de Russen alle pressie ge-
-Dj die maar to oefenen was, om het ant-
_,j jn ieder geval zoo te atollen, dat de
ferentie er door kon worden voortgezet
word op Frankrijk en België pressie ge-
fend, om alsnog hun fiat te gewen aan het
*9 afgegeven memorandum. Alle hens zijn
«ifojj aan het. dek geweest. Wat het eerste
jeft, hébben speciaal ook de Duitsdhers
ch ingespannen. Loopt de conferentie toch,
,t je Russische affaire betreft, op niets uit,
"nzai ongetwijfeld op hen het odium worden
legd, de Russen te hebben geschraagd in
o verzet door het sluiten van het afzonder-
v verbond Waar nog bijkomt, dat Duitsch-
nd bij slagen der conferentie verzekerd Ls
voordoelen, dio de anderen ongetwijfeLd
oen of anderen vorm zullen bedingen. Voor
tweede is vooral Italië in touw geweest,
zonder resultaat. Belg en Fransohman
aden halsstarrig vast aan een volledige ei"
nning van het particulier eigendom door
sovjet-regeering. Waartoe deze evenwel
>?t over kan gaan in zoo'n diuideljjken vorm.
co kan- de sovjet-TO-geering geheel zwart op
t in Rusland het particulier eigendom van
emcelingen erkennen, terwijl zij dat voor
Russen zelf niet invoert Dat gaat niet,
r moot te dien aanzien gemarchandeerd wor-
en, wil men met Rusland aanpappen, dat ia
■afwendibaar.
Door een soort bemiddelingsvoorstel van
-banzer leok het er een omigonblik op, alsof
beide weigeraars bij het peloton ondertee-
«naars van het memorandum zouden worden
rug-gebracht, maar zoover is 't niet geko-
jnMisschien wilden beide eerst de kat nog
03 uit den booun zien en het Russische ant-
oord afwachten ook al dreigden do Russen,
st zij te-lant-komors bij een overeenkomst
uden uitsluiten wat echter maar niet zoc
D-twee-drie zou bereikt worden
In hoofdzaak was de aandacht wel gocon-
ntreerd op het Russische antwoord en teen
Jit niet spoedig kwam cn dus het nieuws
haarsoh was, heeft plaats gevonden, wat in
lkc gevallen zoo dikwijls plaats vindt men
fabriceert nieuws. De buitenl an dtsche pers is
?er sterk daarin, gelijk bekend. Daarbij is
:er eens een eclatant staaltje voongokomen.
Dat het tussehen Frankrijk cn Engeland niet
paald boterde, men wist het. Maar de hoofd-
^dacteur van de „Times'', de bekende Wick-
iham Steeds dus een van de leidende figuren
g. Nortbcliffepers, bracht op ens de
rvJJ ia <lo>o-.r Lloyd Oc-orgc oi-o-t
'T of minder in den mond te loggen, dan
entente was verfbroken en Engeland
ré van nieuwe bonxlgenooten zou voorzien,
mogelijk, 't Zou gezegd zijn tegen niemand
'ode-r dan Barthou zelf.
Natuurlijk werd hierop direct van Fran-
zijde het noodigo commentaar gcle-
rerd! Lloyd George haastte zich, het be
richt tegen te spreken, Bartohou daarbij
getuige oproepend, die inderdaad een
dieszins voldoende verklaring aflegde,
dat van een breuk etc. niet was gerept.
Het zou Steed gesierd hebben, zijn boriöhfc
daarop vrijwel in te trekkenmaar gezien
de felheid, waarmee de Northcliffe-pers
thans de Britsche premier bestrijdt, mooht
daarvan zeker geen aprake zijn. De atmos
feer is weer eens door een en ander on-
wiver gemaakt. Berichten oven* ontslag
Steed waren onjuist on bovendien
köidt thans Pcrtdnax, de correspondent
der „Echo de Pa/ris" dlie to Washington
een dergelijke flater beging, ook in dit
geval als de auctor intellectualis gedood
verfd
Nu inmiddels het Russische antwoord is
^gekomen, zal dit incident wel weer van
do baan zijn al doet het zijn kwaad nog
na-leven 't Is mat dit antwoord op zioh
teif ook eigenaardig toegegaan. Donder
dag heette het overhandigdmaar dit werd
feter herroopen. De meeste kans is even
wel, clat direct bij do overhandiging don
Russen to kennen is gegeven, dat 't zoo
onaannemelijk was en dat wilden de Rus
sen de conferentie niet doen mislukken,
wijziging noodzakelijk was. En de Russen
kunnen nu wel erg uit de hoogte doen, zij
hebben geld noodig, willen zij haar land
niet al dieper doen wegzinken in de
ellende. De bun gegeven raad is derhalve
benut. Zij hebben geschaafd en gepolijst
en gisteren is het dan eindelijk tot do offi-
oieeie overhandiging gekomen.
Met dit antwoord is de conferentie ech
ter in een beslissend stadium gekomen.
Gaat men thans door, samen of gedeelte
lijk, dan tijkt ons do kans op een uit
eindelijk succes groot. Maar zal men
doorgaan? Dat is voor 't oogenblik la
question brülanto, waarop we het ant
woord schuldig moeten blijven.
Voor Frankrijk en België is hot Russi
sche antwoord beslist onvoldoende, daar
aan ia geen twijfel, ook al is hun direct
heengaan twijfelachtig. Het is aJlosbe-
haitv© een ja of neen, gelijk van die zijde
word geëisobt, het memorandum beschou
wend ails een ultimatum. Het is een ealit
Russisch document: wordb, words, waarin
verscholen de kern der zaak. Bij ontleding
kan de conclusie moeilijk anders luiden
dan dat de Russen in hoofdzaak hebben
doen hooren eon negatief geluid, diat rij
echter zoo hebben omkleed dat dit niet
direct afstootend is. En op dit laatste feót
is nu de hoop gebouwd, dat Lloyd George
en zijn aanhang zullen voortgaan en de
onderhaudetingen zullen voortzetten. Zelfs
zonder Frankrijk en haar vazallen. Maar
dat zal spoedig moeten blijken
Slaagt men er in contact te bowaren,
dan lijkt evenwel "niettemin het waar
schijn lij kiste dat do conferentie van Genua
niet do kwestie zal regelen voor zoover
het de economische zijde betreft, doch dat
elders bij tijd en wijle allen zullen bijeen
komen, die bereid zijn met dlo Russisch o
eovjet-regeeiring in zee te gaan.
Door die conferentie van Genua, die ge-
hee len al draait om Rusland c. a. wordt
misschien te veel over 't hoofd gezien dat
tö Parijs eveneens zeer belangrijke ge
beurtenissen te wachten zijn. Duitsohland!
heeft opnieuw een nota tot de Commissie
van Herstel gericht inzake do moratorium-
kwestie, die voor 31 Mei a.s. moet zijn op
gelost. Deze nieuwe nota was een soort in
leiding voor nadere besprekingen en dies
ia minister Hermes naar Parijs vertrok
ken om te trachten tot een vergelijk te
komen. Het heet. dat hij van den steun
der Engelsohen is verzekerd en dat ook
België inziet, dat als 't maar eenigszins
kan, een vorgertijk moet worden getroffen.
Wait te Parijs nu zal worden bereikt?
Bij mislukking doet Engeland in
geen geval mee aan .verdere bezetting van
Duitschlarid. Ja, 't is zelfs de vraag of
zoo'n bezetting niet zou leiden tot een
breuk in de cnrente 1
titling van gisteren.
Om kwart vóór 11 wordt de vergadering
verdaagd wegens onvoltalligheid.
Te 11 uur 10 wordt de vergadering her
opend.
Interpellatie-Wijnkoop. e
Aan de orde is de interpellatie-Wijnkoop
over de vervolgingen, door het binncn-
l&ndsch bestuur in Nederlandseh-Indiö, in
gesteld tegen communisten in de residentie
Ternate, en wel togen den onderwijzer
Malaka, tegen den voorzitter der Vereeni-
ging vo »r Spoor- en Tramwegpersoneel in
Ncderl.-Indie, den heer Bergsma, tegen
den voorzitter -van de Sarekat Islam, Ab-
d* c! Moois, tegen Rekso di Poetro, en an
dere dergelijke gevallen, in den jongsten
tijd vet rirekonun
Interpellant vraagt, waarom de Indische
regeering aldus optreedt, en of heb geen
tijd wordt, dat gouverneur-generaal Fock
ontslagen wordt.
De heer MARCHANT (V.-D.) vraagt
bij de medebehandeling van zijn interpella
tie of aan de drie regenten, die uittra
den uit het Comité voor Autonomie van
Indië, is tc kennen gcgevën, dat zij moes
ten uittreden.
Minister DE GRAAFF betoogt dat de
Indische regeering slechts gebruik maakt
van haar recht, als rij optreedt tegen hen,
die met de daad communisme propageeren.
Het oogenblik voor aftreden van den gou
verneur-generaal acht de regeering nog
niet gekomen. De regenten, waarover de
heer Marchant sprak, zijn op do hdögto
gebracht van den niet onschuldigen aard
van heb Comité voor Autonomie en toen
vrijwillig uitgetreden.
De heer WIJNKOOP dient tweo moties
in, de eene vragende om opheffing van de
exorbitante rechten van den gouverneur-
generaal, de andere om publicatie van do
stukken betreffende Malaka en de vervol
ging van de Atjehsche hoofden.
De heer MARCHANT dient een motie in,
uitsprekende dat het den ambtenaren vrij
moet staan deel te nemen aan iedere ge
oorloofde staatkundige organisatie.
Stemmingen.
De conclusie der commissie inzake het
Verkort Feislag wordt daarop aangenomen
zonder hoofdelijke stemming.
De mctic-Vau Ravesteyn betreffende ver
laging van deu abonnementsprijs van het
Verkort Verslag wordt verworpen met 61
tegen 23 stenvin.
De subsidie \uvr do luchtvaart worit
goedgekeurd met 78 tegen 7 stemmen.
Het ontwerp-Rutgers in zake tegemoet
koming aan <de gemoedsbezwaren van
schoolbesturen tegen verzekering van
schoolgebouwen wordt verworpen met 45
tegen 40 stemmen.
De eerste motie-Wijnkoop (tot opheffing
van do exorbitante bevoegdheden van den
G.-G.) wordt verworpch met 61 tegen 22
stemmen.
De tweedo motie-Wijnkoop (publicatie
van alle bescheiden op de zaken betrekking
hebbende) wordt verworpen met 62 tegen
23 stemmen.
De motie-Marchant wordt verworpen met
59 tegen 23 stemmen, nadat de heer DRES-
SELHUYS (V.-B.) heeft verklaard, dat
zijn partij legen de motie zal stemmen,
omdat aan liet tweedo deel de feitelijke
grondslag ontbreekt.
Verschillendo ontwerpen.
Aan do ordo zijn do wetsontwerp on:
1. Wijziging on verhoog in g van do bogToo-
Lïng van het Staatsman tbodxijf voor 1921 (vcr-
6eliillon'do onderwerpen).
2. Wijziging van de begrootmg van uitgaven
van hot Wöduvvon- on Woozenfonds voor bur
gerlijke ambtenaren voor 1922 (Kosten van
voorbereidende werkzaamheden voor invoering
Pensioenwet.
3 Intrekking van do wol van 23 Mei 1899
(Staatsblad no. 127), houdende bepalingen tot
woring van do San José-gcliiMluis (aspidiotus
porniciosus).
1. Yurttiougang van liut rwrtulvoAu vuurschot
uit *s Rijks schatkist ton behoeve van den aan
leg eai hot in exploitatie brengen van ccm
spoorweg van Breskens over Cadzand on Re-
tranchoméh't naar Sluws mei zijlijnen van Cad
zand naar de haven van Cadzand en van Ro-
tranohement naar xle Belgis oho grens in de
richting van Knoókc
5. Pensioenregeling voor de weduwen en
woezen van de vrijwillig dienende militairen
van land- en zeemacht.
6 Nadere wettelijke voorziening in verhand
met de tenuitvoerlegging van do wet van 30 De
cember 1920.
No 14 worden goedgekeurd.
No 5.
De heer WIJK CW.ro.) verdedigt een amen
dement om tusscken do artikelen 72 en 73 een
nieuw artikel in lo voegen van don navolgen
den inhoud:
„Aan de weduwen en weezon van gehuwde
militairen, welke vóór 23 Januari 1909 zijn
gepensionncerd of overleden, wordt, mol inacht
neming van do bepalingen dezer wet. een pen
sioen toegekend overeenkomstig de woduwen-
wetten voor de Land- en Zeemacht 1909. zoo
als die weiten luidden bij de in werking trading.
De wet van 29 Mei 1909 is op bon van toe
passing."
De MINISTER zegt toe het hier gevraagde
te zullen overwegen, maar raadt af thans dit
amendement aan to nemon.
De heer WIJK (Wro trekt hot in.
No. 5 wordt goedgekeurd.
Bij No. 6 verdedigt de heer GERHARD (S -D
oeaiigo redactie-verduidelijkingen, ilïo do Mi
nister overneemt.
No. wordt goedgekeurd.
Verschillende ontwerpen.
Aan de ordo zijn de navolgendo ontwerpen:
1. Wijziging der Ouderdomswet 1919.
2. Verzekering van personen, werkzaam in
de landbouwbedrijven, tegen geldelijke gevol
gen van ongevallen, hun in verhand" mot hun
dionstbotrokking overkomen.
3. Wijziging van 'do wet op de Rijksverze
keringsbank.
No. 1 wordt goedgekeurd.
No. 2 (Laudbouw-Ongcv allen wet).
Er worden go$n algemeeno beschouwingen
gehouden.
13ij art. 11 verdedigt do heer HIEMSTRA
(S. D een amondemont tol wijziging van de
bepaling omtrent de samenstelling der bcdrijfs-
vGToenigingon.
Na bostrijling door den beer TEENSTRA
en aanbeveling door den MINISTER wordt dit
amendement aangenomen mot 69 legen 4
stemmen.
Een amendement-Beumer om do regeling van
het hoogcr beroep te wijzigen wordt aangeno
men met 55 tegen 18 stemmen.
De lieer DECKERS (R.-K.) verdedigt bij
art. 37 een amendement om mogelijk te maken
dat in bcpaaldo gevallen in plaats van eon pe-
riocliöko uitkcoring afkooping toegelaten is
Do heer HIEMSTRA (S. D.) bestrijdt dit
amendement omdat dit de mogelijkheid opont,
dat misbruik wordt gemaakt.
Do MINISTER ia bereid liol amendement
over te nemen als het cenigermate wordt ge
wijzigd.
Do heer DECKERS (R.-K.) wijzigt hel ameu-
doment, zoodat do Minister het ovorhccmt.
Het wetsontwerp wordt afgehandeld.
Do heer DUIJS (S. D.) motiveert zijn stem
tegon dit ontwerp, omdat het den chaos op ver-
zekeringsgobied zal vergrooten. Maar hij zal er
vóór stemmen, omdat hot anders nog jaren zal
duren voor er een boter ontwerp komt
Het ontwerp wordt goedgekeimd zonder stem
ming.
No. 3 wordt goodgokeurd.
Do Karner gaat uiteen.
Opwindende en bloedige Mei
dagen. De dagelijksclic moord
Hoe men snel rijk Ean wor
den. „De blauwe vogel".
Jack Dempsey, de bokskoniug.
Berlijn, begin Mei.
De Mei-maand heeft ditmaal tocll niet
ingezet, zonder dat bloed gevloeid is. Wel
iswaar is de eerst© dag van de maand,
waarvan sombere profeten onheil aange
kondigd hadden, rustig voorbij gegaan. Men.
zag weer reusachtige demonstratie-optoch
ten door du otraluu golveu, duizenden
roode vlaggen en vaandels werden door
de stad gedragen in de Lustgarten voor
't paleis had een reuzenbetooging plaats
in de open lucht, zooals wij dat nu al ge
wend zijn maar alles liop vreedzaam af.
.Wellicht was dat in hoofdzaak aan 't weer
te danken. Revolutionaire bewegingen heb
ben zon en een blauwen hemel noodig, om
imposant te kunnen zijn en een dreigend
karakter te kunnen aannemen. Op dezen
lston Moi echter gebeurde wat reeds sedert
weken 't geval was; hot regende en 'twas
bitter koud. Tegen hot middaguur begon
het te stortregenen, en de demonstranten
waren blij als zij een veilig heenkomen kon
den vinden. De wereld-feestdag van den
arbeid loste zioh op in regenwater.
Maar wat den eersten Mei verzuimd
had, haalde de tweede in. Voor 't Berlijn-
sche Raadhuis vielen weer eens gevaar
lijke on afschuwelijke tooneelen voor. Een
aanleiding hiertoe was er eigenlijk in 't j
geheel niet Zij moest er bij dc haren bij
gesleept worden De onderhandeJingen
tusschcn do stedelijke autoriteiten en de
gemeenté-arboiders over nieuwe loonsver-
hoogingen hadclen reeds tot een compromis
geleid. Een scheidsgerecht had uitspraak
gedaan, waarmee zoowel dc autoriteiten
als de arbeiders-organisaties zich vereenigd
hadden.
Nu zou op den namiddag van den 2den
Mei de gemeenteraad haar toestemming
uitspreken. Men wist wel, dat. de politieko
groepen, die thans overal in Duitschland
dc maatschappelijke ordo verstoren: de
radicalen van rechts en van links, do
Duitsch-NationaJen en de communisten, ook
nu weer te samen opposi-ie zouden voe
ren maar aan een aannemen van do
loonregeling was niet te twijfelen. Desniet
temin waren dc agitators aan het werk en
hitsten de menschen op om op straat te
gaan. Tegen den avond verschenen do
demonstree rende massa's in dichte drom
men op liet plein voor het gemeentehuis,
en het leek we] alsof zij lust hadden het
gebouw le bestormen. Daarbinnen zaten
de vroede vaderen en beraadslaagden. Bui
ten zwol het lawaai steeds ineer aan;
wilde kreten weerklonken. Dc oude ver
warring, die men bijna reeds overwonnen
geloofde, scheen weer over Berlijn to'
heerschon.
En nu volgde dat, wat steeds geschiedt:
zonder dot iemand wist tc zeggen M aar
door, ontstond or tumult en gevecht. De
,,Schutz"-politie, die het raadhuis b#-
woakte, moest natuurlijk de betoogers,
toon zij de vestibule wilden binnendrin
gen, tegenhouden. Het kwam hierbij tofc
scherpe woorden en heftige incidenten,
men prikkelde elkaar over en weer
door scheldwoorden cn eer men eigenlijk
wist wat geschiedde, zag men, dat ge
wonde menschen het gebouw binnengedra-
gen werden. De politie had ten slotte geen
anderen uitweg meer gewot.n dan win haar
wapenen gebruik to maken. Gelukkig vie
len er geen dpöden. Maar een aantal go-
wonden moest verbonden worden, cn eenige
daarvan werden in het tumult p.waar ge
kwetst.
Men ziet, dat Berlijn van zijn koortstoe
stand nog steeds niet genezen is. Dc gif
tige kiemen zitten nog in 'b lichaam ver
borgen, gedurende maanden zijn zij nauw
merkbaar, zoodat men reeds gelooft, dat
zij verdwenen zijn. Maar een of ander voor
val, ook wanneer liet geheel onb^-duldcud
is, is voldoende om weer een heftige aan
val to veroorzaken. Du verbetering is toe
genomen, doch van een volkomen genezing
is geen sprake.
Dc eigenaardigheid der van bacillen van
onrust en hartstocht vervulde Berlijnscho
atmosfeer is weliswaar den laats ton tijd
meestal daaruit geblckon, dat minder de
13erlijner6 zelf als wel de buitenlanders,
die bij ons tc gast zijndaardoor worden
aangestoken. Wij beleven het, dat vooral
do vreemd cl ingeai uit Oost-Eun >pa' hier
in dc Doiitsche hoofdstad hun bittere veeten
uitvechten. Eerst werd de Russische sena
tor en publicist Nabokow tijdens een voor
dracht in dc Philharmonic door Russische
landgenoot n, die hc.rn vijandig gezind wa
ren, neergeschoten. Kort daarop word op
straat een moordaanslag gepleegd l p twou
vooraanstaande J ong-Turkscho leiders,
waarschijnlijk door Anneniërs. Weer en
paar dagen later werd, eveneens op de
straat, een jonge marj, raar het lleri.jk'
geen Duitscher men weet nu nog nieb,
wie hij geweest is doodgeschot.n ge
vonden. Dnt. alles zijn zeer on vingen un«
toestanden
Daarbij komen dan nog de minder inte
ressanto, doch voor do vermoorden niet
minder onaangename moorden, waarvan er
in doorsnee één per dag plaats heeft. Een.
grappenmaker meende laatst, dat won in
Berlijn snel rijk zou kunnen worden als
men slechts do belooningen xvist to win
nen die dagelijks op de aann! tV/.uilen vcor
de opsporing van verschillende misdadi
gers door de autoriteiten worden uitge
loofd. Daar vindt men dag aan dag groot®
plakkaten naast en onder elkaar: 10,000
Mark voor dengenc die de roofmoord op
koopman X. opheldert; 20 000 Mark vcor
dengeme. die de moord op 't kleine schcol-
moisjo Bertha Y. weet. uit te zoeken;50.000
Mark voor hem die den voortriuehtigen kasi-
sier Z opspoort, dio een millioen verduis
terd heeft. Enz. onz. Het is eiken dag een
ln'st waarvan men gruwen knn.
Demiet'emin h^eft eBriijn ri!n aanfrekkingaf
kracht nog niet verloren Integendeel, nociU
zijn er zooveel vreemdelingen in de stad
geweest. Met namo weer uit de Oostelijk®
van Nicolaas II en zijn gezin.
(Dertien jaren aan het Russische hof)
naar het Fransch' van PIERRE GILLIARD
door MARGUéRITE DE R0UVILLE.
fik autoriseerde vertaling Nadruk verboden
Nan den Ruasiaohen kant soheen 't, clat
maatregelen waren geit/roffen, om het
tot zijn oude strijdkracht te knnnen
Opvoeren en de ravsbailleering er van vol-
dooiKle te vorzekoron. Ten minste do Kel-
lCT, vertrouwend op dc rapporten, die hem
*areii overgelegd cdoofde vast, dat bet
100 was ©d hij vc dc al zijn hoop op dét
yoc<rjaars-offensief. Het waren da Oosten-
'lKers die het openden maar de Russen
et»en een krachtigen tegenaanval ên over
geheele front waren zij spoedig aan do
^nuiendo hand. Gedurende de eerste t-wee
vai1 Maart bleef de krijgskans hun
te»Wp lDden veroverden zij de ves-
- S lrzemysl: het geheele garnizoen en
A*nrienhjke buit vielern bun in han-
p a' heersohte groote vreugde in het
nsehn land. De Keizer keerde den
-jLi.L:i/.t'r Keert-uj u<
7 en Maart uit het hoofdkwartier teru;
uij w-
ten gunste van Ruskind?
kfL-Wa^ ralend. Zou de krijgskans zich
f ten £.unste van Ruskind?
<k°T? ®*dden vau April beheersohten
then ^ISCT* ^%7sieQ den kam der Karpa-
Kaar^Ün e*Sden dio vruchtbare Hon-
Wos i a a^^e> het Oostenrïjkscho leger
uitgeput. Maar dezo
ov crwinmnia'en
waren ten koste van groote verliezen be
haald cn de strijd in het gebergte duurde
voort ondo omstandigheden, dio ook voor
den overwinnaar de grootste moeilijkheden
meebrachten Daarenboven ondervond heit
binnenland ook den terugslag van den
langen duur van den oorlog; do levens
middelen stegen ia prijs cn het gebrek aan
transportmiddelen verlamde het econo
misch leven Heit was hoog noodig, dat er
spoedig een oplossing kwam.
Ifitussohon kon Duitschland niet onver
schillig blijven bij deze instorting van het
Oostenrijksche leger, en zoodra dë itegee-
ring aldaar het gevaar helder inzag, had
zij getracht het te bezweren door alio
maatregelen te nemen, die in haar vermo
gen lagen Verscheidene Duitschc leger
corpsen werden ten oosten van Krakau ge
zonden en onder bevel van generaal von
Maekensen gesteld, die het Russische leger
in de flank moest treffen en moest .trach
ten do troepen, die in de Karpathen voch
ten, van de hoofdmacht af te snijden. Het
offensief had in het begin van Mei plaats
cn het Russische leger in West-Galicië was
genoodlziaakt rich snel na.ar het Oosten te
rug te trekken. Men moest or toe over
gaan de met zooveel inspanning veroverde
passen in dc Karpathen prijs te geven en
4erug te trekken in de vlakte. De troepen
vochten met groeten moed en volharding,
maar zij hadden gebrek aan wapenen en
munitie Do terugtocht ging steeds verder
den 5den Juni werd Przeraysl door do
.Duitscbers veroverd, den 22stcn Lemberg.
In het einde der maand as bijna geheel
Galliciü dit Slavisch grondgebied, welks
verovering het hart dor Russen zoozeer
bad verblijd wederom ontruimd.
Ondertusschen waren do Duitschcrs een
krachtig offensief in Polen begonnen, waar
zij niettegenstaande den hardnekkigen te
genstand der Russen, snel vorderden.
De toestand was critiek: het geheele
Russische front wankelde en week terug
onder den aanval der Duitsch-Oostenrijk
sche legerscharen. De publieke opinie ver
ontrustte zichmen wilde weten wie ver
antwoordelijk was voor al dit onheil; men
zoohfc naar de schuldigen, men eischbe
waarborgen.
Do Keizer leed onder dezen loop dor ro-
beurtenissen Het was een harde slag voor
hem geweest, dos tc erger, daar hij dion in
het minst niet voorzien had, maar hij bood
het hoofd aan don tegenspoed. Den 25stcn
Juni zette hij den Minister van. Oorlog,
generaal Soukhornlinoff, af, die door zijn
misdadige zorglooehoid wel verantwoorde
lijk bleek tc zijn voor het feit, dat men do
troepen niet van levensmiddelen had kun
nen voorzien, en-hij stelde in zijn plaaits
generaal Polivanof aan. Den 27sten be
legde hij onder zijn voorzitterschap in het i
hoofdkwartier een Raadsvergadering waar
aan alle Ministers deelnamen. Hot kwam
er op aan de geestdrift aan te wakkeren,
alle krachten en alle hulpbronnen in hot
land in werking te stellen voor den strijd
op leven en dood tegen den gebat en vij
and. Er werd besloten de Doema bijeen te
roepende eerste zitting had den lsten
Augustu1» plaats; den dag, waarop een
jaa-r to voren Duitschland den oorlog had
verklaard aan Rusland. De rustige, kor
date houding van de vergadering droeg er
veel toe bij om do gemoederen tc kalmee-
ren. Maar terwijl de Doema het gansoho
lar.d opriep, om mede te werken aan do
verdediging van het vaderland, eischte rij
tevens, dat de schuldigen zouden worden
opgespoord cn gestraft. Eenige dagen
later benoemde de Keizer een „commissie
van ondferzoek", dio moest uitmaken op I
wien do verantwoordelijkheid rustte van
de.zc nationalo ramp.
Intussoheii ging het Duit-sohe offensief
in Polen steeda voortden oden Augustus j
werd Warschau door de Russen verlaten,
die zich op den linker-oover van don
Weiohsel terugtrokken. Den 17den word
Kovno genomen, één voor één violen die
Russische vestingen bij den stormloop der
vijandelijke troepen, dio door niets sche
nen te kunnen worden gestuit. Einde
Augustus was het gansolie gouvernement
Palen in banden der Duitschers.
De nederlaag had hot karakter van een
katastrofe, waardoor het besta an der na tic
werd bedreigd. Zou men er in slagen den
stroom der overweldigers tegon to houden,
of zou men, evenals in 1812, genoodzaakt
worden tot in het binnenland terug te
trekken en den Russischen grond prijs tc
geven aan den vijand? Waren dan allo ge
brachte offers tevergeefs geweest
De landbouw begon te lijden ondor die
onophoudelijke troeponlicbtiugen en ro-
quisitieswerkkrachten en paarden be
gonnen te ontbreken In do steden hield de
duurte der levensmiddelen gelijken tred
met hot in het ongereedo geraken tier
spoorwegen en den toevloed van vluchte
lingen. De meest sombere geruchten deden
de rondemen spnaik van sabotage, van
verraad
De Russische volksstemming, steeds zeer
wispelturig en geneigd in uitersten te ver
vallen. zoowel in vreugde als in droefheid
liet zich gaan in d9 meest duistere ver
moedens.
Op het cogenblik, dab Rusland deze
hevige crisis doormaakte, besloot Nicolaa®
II zelf het opperbevel over heb leger in
handen te nemen.
Do Keizerin zette reeds sedert maanden
den Keizer tot dit besluit aan maar hij
had tot nu toe geen gehoor gegeven aan
haar aandringen, omdat het hom tegen
stond grootvorst Nicolaas het commando,
dat hijzelf hom had toevertrouwd, lo ont
nemen Toe i cD oorlog wan uitgebroken,
was zijn eerste beweging geweest zioh aan
het hoofd zijner troepen te stellen maar,
gevolg gevend aan hot dringend verzoek
zijner Ministers bad hij afstand gedaan
van zijn liefstcn wcnsch. Hij had er steed®
berouw over gohad en toen nu dc Duit
schers, na goheel Polen veroverd to heb-
brn. voortruktou op Russisch grondgebied,
6oheen het hem misdadig in de achter
hoede te blijven toezien en niet een meer
werkzaan aandeel te nemen in dc verde
diging van zijn land. De Keizer was Jen
11 den Juli van het hoofdkwartier terugge
keerd en daarna was hij tweo maanden te
Tsarkoïe-Sélo gebleven, alvorens tob d/Lb
besluit te zijn gekomen.
Ik schrijf hieronder een gesprek op, da£
ik dan 16cö?n Juli met hem had, omdat men
hieruit duidelijk zien kan, welke toen
Tcecis de gevoelens waren, dio hem beziel
den. Hij was dien dag in het park bij
Alexis Nivoialevitoh cn mij gekomen, hij
had het kind eenige bijzonderheden ver
teld over de laatete reis naar heb kamp,
cn zicli tot mij wendend, voegde hij er
aan toe
,,U leunt zich geen voorstelling rnaken
hoezeer het mij hindert steeds in dc ach
terhoede te blijven. Het is hier alsof alles,
tot de luoht too, dio men inademt, ver
lammend en verslappend werkt. De meeab
