flo> 19065.
LEIDSCH DAGBLAE^ Zaterdag 29 April*
Tweede Biack. Anno 1922
Brieven van een léidenaar.
FEUILLETON
-0
lo den goeden ouden tiji^ toen ouder zuiver
jwttflijk" bestuur do gusprijs nog 5 cents
en het percentage van den hoofdei |j keu
Jjjciaz bij een milde schatting van het inko
pen zelden boven 4 pCt. ging. bob ik met
Instemming der Redactie in het „Leidsch
j)a?blad" vaak een pleidooi gehouden voor
pi. nuttige en noodig© dingen: oen zwep-
jnr.ehting, een sportterrein, om slechts een
paar
destijdfc urrgcute zaken te noemen.
In die dagen bon het gemeentebestuur zielig
wee 'de veroorloven, iets uit te laten voeren
pi was het niet zoo dringend noodig, en het
sas wol eens goed do groofe tram 1e roeren
ora ou5« Vroede Vaderen, destijds toonbeelden
pn oud-Hollanchsche zuinigheid, daartoe te
fcwegon.
Thans is dit niet meer nooiiig. liet stads
lest uur voteert in onzen tijd even gemakkelijk
'^•n uiillioen als vroeger een ton. Een aan
sporing let gold uitgeven heeft het hcusch
pet nocdi-g. Veeleer het tegendeel.
Zoo heb ik al lang verleerd voorstellen te
pr.pageoren, die veel geld leesten ook al zou
fr uitvoering e<r van op zich zelf nuttig en
toé zyu
Do wol koert het sehi.p en, wie er ondanks
gst tooh maar op los vaart, loopt de kans,
j}at het vaartuig een lek krijg? en gaat zin
ken. 't Schoeit niet veel of onze gemeente is,
jowls trouwens vele andere gemeenten, met
pen zinkend schip to vCTgelijken.
Wanneer ik dan voor dezen keer weer
tens dc pen opneem- dun is het niefc om
plannen, die geld kosten, aan to hevelen,
maar juist om tegen een plan, dat betrek
kelijk groo-to kosten na zich sleep en zal,
mijn stem to verheffen. Ik loom daar te
gemakkelijker toe, omdat ik geloof, dat de
uitvoering er van niet noodig zelfs niet
fens wens-chelijk is.
Het geval betreft de mogelijke verbree-
Üing van den lYilteSingel, die docw het
konden van een circulaire met ecu bijgaan
de vragenlijst, vanwege heb Bureau van
Gemeentewerken aan do bewoners van de
icn Singel, aau de orde is gesteld.
Kr werd herhaaldelijk in de laatste ja
ren door enkele bewoners van dien Singel
geklaagd over de onvoldoende toetreding
van licht en lucht in hun woningen- ten
gevolge van het zware loover der langs den
Singel geplante boomc.urijen.
En o-m er nu voorgoed af to zijn, schijnt
bij 13. en W. het plan to zijn gerijpt tot
een meer radicale oplossing, nl. tot verbree
ding van den Singel weg.
Do verbreeding zou op tweeërlei wijze
kunnen geschieden. Bij een volledige vor-
breeding dot do voorgevels der huizenrij
worden dc voorbuintjes der woningen ten
volle in beslag genomen en ontstaat een
toestaud als bij liet iSiogelgedeelte. tusschen
ile Noksluisbrug en do Witt-e-Rozonstraat.
Bij een beperkte Singclve.rbreoding strekt
lich deze uit over con diepte van slechts
ISO a 2.50 M. Dc hekjes met de muren,
vurop zij ruston, aouden dan over dien
•.tod iu de richting der huizen verplaatst
Tordai en liet bestaande klinker voetpad
Bui kolken daarheen verlegd. In beide ge-
r.ifen zulen dc boomon moeten vallen.
B. cn W. hebben, alvorens zij met een
ikecr voorstelen ftot den Raad komen, zich
tot de bewoners van den Singel gewend
mei een vragenlijst, om van hen als raeest-
belangli ebbende® in algemeenen zin ge-
nomon zijn alle gein centenaren belang
hebbend te doen uitfeproken aau wclko
der twee plannen zij de voorkeur geven.
Het College heeft met dezen tot dusver
Ongewone® weg te volgon, aan de "bewo
ners zelf en verder aan ieder ander de go-
Icgcnheid geopend op een van beide of op
beldo plannen critdek uit te oefenen. Want
bet ral wel begrepen hebben, dat een cir
culaire aan de eigenaren of bewoners van
97 porceeleu toegezonden, publiek domein
moest worden, zooals dan ook het geval is
ge w eest.
Er is critiek losgekomen van alle zijden.
Allereerst van den kant der bewoners. Wat
cr geantwoord is of wordt op de vragen
lijst, laat ik buiten beschouwing, maar het
zal. naar hetgeen ik vernam, con klein per
centage zijn, dat niet één der plannen in
stemt.
Een deel der bewoners heeft al reeds het
verzoek lot B. en IV. gedaan, den toestand
te laten, zooals hij nu is, en zich te bepalen
tot het elk jaar flink opsnoeien van de hoo
rnen.
Zeer klein zal het aantal zijn, dat zelfs
de beperkte verbrceding zou wenschen. Ik
kan het mij begrijpen. Men behoeft maar
een oogenblik zijn oog te richten op het. ge
deelte tusschen de Witte-Rozenstraat en
de Ncksluisbug, 'cm tot de overtuiging tc
komen, dat het mooie er voer de bewoners
af zou zijn, afgezien van de omstandigheid
dat enkele haag staande perccelen en zeer
door gedupeerd zouden worden en belang
rijk aan waarde achteruit gaan. Uit een
schoonheidsoogpunt zal, als ik mij niet be
drieg, een groot deel der ingezetenen beide
plannen eveneens veroordeelen. Leiden is
bekend door zijn mooie Singels, en wordt
er om geroemd, ver buiten die Singels zelf.
En de Witte-Singel is een van de mooiste.
Moest dat. mooin aan de eicehen van het
modem verkeer worden opgeofferd, zooals
met enkele minder aardige Singels is ge
schied, de gemeentenaren zouden er zich,
hoewel noode, bij moeten neerleggen.
Doch die ciscben spreken hier niet. Wamt
de onderteekenaars van het genoemd
adres zeggen terecht voor oen grooto
vorkeeraakder leent zioli dezen Singel, mot
zijn vele en scherpe bochten niet. Al
maakt men hem nog zoo breed me®, zal het
aut-o- cn motor verkeer van den Haagwog
naar de Utreohtooho-brug niet .noemens
waard af leiclan van den veel karteren af
stand Koordeinde, Breestraat en Hooge-
woercl. Daarvoor is onze tijd to haastig on
lo gejaagd. En de wandelaar cn fietser
waardeert der. Singel veel meer zoo als hij
nu is. Hoelang is het rijwiel en motor ver
keer er al vrij cn hoorden we er ooit van
caigcl ukken
Én nu heb ik nog gezwegen van een fac
tor, dien wij in een lijd als deze, nu de
financieel© toestand dear getneento ons het
beeld van hot straks genoemdo zinkend;
©chip voor den geest voert, allerminst mo
gen vervaarloczen. In dezen tijd, nu het
paroo-l moet golden de uitgaven
te beperken tot de strikt-
n o o d z a k c 1 ij k e, mag aan deec voor
het minst twijfelachtige verbetering het
grooto bod-rag, cïat, zoowel het beperkte
als het meer uitgebreide zal vorderen daar
voor niet worden besteed. La-ten B. en W.
hun plannon dus maar weer opborgen.
Willen zij aan de iedere® zooier terug-
kecrende klachten van sommige bewoners
tegemoet komen ik weet, dat zij die
vervelend vinden laten, ze dan elk jaar
dö boomon aan de® huizenkant flank blij
ven opsnoeden Dat brengb geen kenter^,
mee en 't typisch stadsbeeld dat de Witte-
Singel ons biedt blijft bewaard.
IU BUITENL. WEEKOVERZICHT.
flet is te Genua rijk aan incidenten ge
bleven, helaas, zoodat over 't geheel de
verwachtingen niet hoog meer z:jn gokpan
nen, voor zoover ze dat althans ooit ge
weest zijn. En steeds duidelijker komt naar
voren hoe het Frankrijk is, dat daar in
Colnmbus' geboortestad de conferentie te
genwerkt. Wat tot gevolg heeft, dat in de
verhouding tusschen Engeland en Frank
rijk. nog nimmer zulk een verkoeling heeft
plaats gehad als er op 't huidige oogen
blik heerscht. Niet alleen in do officieele
wereld, maar ook onder het volk. Vooral
in Engeland neemt de tegenzin tcgan het
drijven van do trans-Kanaalders bedenke
lijke vormen aan, waarvan de terugslag
zich in de diplomatie doet gevoelen. Het
schijnt dan ook, dat we een crisis naderen
in de entente, waarbij bijzonder duidelijk
do puntjes op de i zullen worden gezet.
't Is overigens niet onvermakelijk, hoe
juist Frankrijk, dat te Cannes immers be
dong voor haar verschijnen te Genua de
belofte, dat daar niet gesproken zou wor
den over de schadevergoeding, het vredes
verdrag van Versailles etc., zelf, zij het
zijdelings, deze verboden punten naar voren
heeft geschoven. Was eind vorige week
de kwestie van het Duitsch-RussLch ver
drag als gesloten te beschouwen, Marianne
rakelde de affaire nietiem'n weer op en
wist nogmaals te zegevieren: een nieuwe
nota werd aan Duitsehlanu gericht ter be
antwoording der Duitsche. Edoch, Llovd
George had de nota, om 't zoo te zeg
genalle angels uitgetrokken, zoodat het
voor Marianne slechts werd eeu succes
d'estime. Duitschland kon het incident ais
gesloten bijven beschouwen.
't Was niet de Fransehe delegatie, die
opnieuw deze afgedane zaak en
tameerde, doch de Fransehe regeering.
Lïoyl George raakte danig uit zjn nurneur
en verklaarde^yrj bruusk, dat hj genoog
had van dit scheppen van incidenten en
dat, wanneer het zoo doorging, hij eens
der wereld zou kond doen, aan wie al deze
tegenwerking te danken was.
Frankrijk had echter gestipuleerd, dat
hel verdrag van Rapallo getocst zou wor
den aan het vredesverdrag van Versail
les.... Een der baboe-punten van G enua.
Poincaré had dozen zet blijkbaar noodig
in zijn a'weer-actio tegen den storm, die
bezig is los te komen uit de uiterst raaht-
sche klingen, die hom beschuldigen geheel
te worden meegesleurd op denzelfden weg
bergaf als zjn voorganger Briand. Heeft
Tardieu, een van de ergste Fransehe natio
nalisten, die alleen oog hebben voor Frank
rijk, wien de overige wereld koud laat,
al niet een interpellatie aangekondigd, welk
voorbee'd nog wel navolging zal vinden?
En voldoende» naar rechts had Poincaré
nog niet gebogen, dat voelde hij. Daarom
giug de Fransciio premier te Bar-le-Duc
bij con rede nog hooi wat verder cn mid
den in da conferentie van Genua herinner
de hij cr aan hoe e-ndo Mei voor Duitsch
land de vervaldag is ten aanzien van de
voorwaarden, waarop de geallieerden Mi
chel een moratorium wilden toestaan, door
Duitschland als onmogelijk ter zijd© ge
steld, zooals men west. Poincaré ging
daarbü zoover om te verklaren, dat bij
niet nakomen der voorwaarden toevlucht
genomen zou worden tot sancties, 'fc liefst
mot do geallieerden gezamenlijk- anders
zou Marianne niefc aarzelen alleen op te
treden. Daarmee bracht Poincaré het sciha-
devergoedingsvraagshik te Genua. Wel niet
officieel ter conferentie, maar tooh begrijpt
men, dat deze opzienbarende verklaring
niet onopgemerkt bleef.
Het tweede (fc&boe-punt aangesneden
't Was weer I/oyd George, die er niet
voor terugdeinsde om ronduit te zeggen,
wat hij van die Fransehe dreiging dacht,
speciaal van dat alleen optreden van Ma
rianne. Poincaré durfde niet geheel en al
voet bij stuk, houden en nam dit- laatste
terugzoo had hij het niet bedoeld. Hoe
zijn houding tegenover rechte daarmee
wordtOok Millerand's redo in Al
giers was, dunkt ons, als olio op de golven
bedoeld. Op zich zelf iets eigenaardigs, dat-
een Fransch president zich zoo nadrukke
lijk bemoeit m-et dc politiek, doch niet voor
Mülerand, die immers alleen ondor condi
tie, dat hij niet zou worden opgeborgen"
zijn functie destijds aanvaardde.
Lloyd George maakte handig gebruik van
het door Frankrijk zelf te berde brengen
der taboe-agenda voor Genua en stelde
voor nevens de conferentie een zitting van
den Oppersten Raad te houden. Poincaré,
die daarvan niets hebben moet stel je
voor zoo'n .zitting in aanwezigheid der Duit-
schcrs en hun vrienden in dezelfde stad
trachtte zich weer te verschuilen achter
Millerand's afwezigheid, doch Lloyd Geor
ge, die door de Italianen gesteund wordt,
sneed Poincaré den terugbocht af door te
verklaren, gaarne tot na Millerand's terug-
koer te wille® wachten, dus tot 7 Mei!
Poincaré zal er wel aan moeten gelooven
Lloyd Geongo heeft het als soort welkomst
groet aan de a,3. bijeenkomst van den Opper
sten Raad tevens naodig geoordeeld, om een
rodo to houden aan een pcrsmaaltijfd, zoo dui
delijk ingaand togon het Fransehe streven als
nog nooit tavoron. kunnen we wol zeggen.
Wil ide wereld niot opnieuw een bloedbad,
aldus de Engielaohc premier, dan zullen
Dui tseli laud on Rutland volledig moeten wor
den opgenomen in het statenverhand. 't Is op
den duuT tooh onmogelijk, dat 1/3 van Europa
de andere 2/3 de wet voorschrijft, 't Zijn gul
den woorden, ook ingo\geven, naar het ons
wil voorkomen, door de stijgende ontevreden
heid ondor do noutralen, to Genua vertegen
woordigd, doch totdiLsvor vrijwel als lucht
bcsehouwid, waartegen onder leiding van on
zen minister van Karneheok verzet is aan-
gotcekcnd, zj het binnenskamers.
Wanneer Lloyd George zijn recht en bil
lijkheid-theorie, door allen, die het met Euro
pa good mceneu, ten zeerste toegejuicht, over
eind houdt, wordt de eerste zitting.van den
Oppersten Raad een groot keerpunt.
Zal Frankrijk zich aan een volslagen iso
lement do steun van Polen en enkele
kleine ententers oogt niets wagon, met een
finantieclen toestand als waarin Marianne
verkeert Zal het tot bezetting van hot Roer
gebied b.v. durven overgaan, slachtend dc
gouden kip, die de eieren legt
Bij dit allemaal is de eigenlijke conferen
tie voor een groot doel cp don achtergrond
gekomen. Mode tengevolge van hot niet op
schieten dor R/usaiseho affaire tengevolge
van de politiek dor zich al sterker voelende
Russen, die blijk geven van een lofwaardig
snvoir vivre. Hun politiek mogo onbetrouw
baar zijn, oen breuk weten zij niettemin toch
telkens te voorkomen cn eon gwode afloop is
nog geenszins uitgesloten. Oostexsch, passen
zij de overvTaag-methöde toe. Wanncor hun
editor do pin op den nous wordt gezet
(Nadruk verboden.)
S'HWt in Engeland.
Londen, 24 April.
Engeland ia altijd het land dor sport ge
veest. Vandaar uit is gewoonlijk olko tak
van jsyxirt langzamerhand over de gohcole we
reld populair geworden. Hot boste wordt dit
wel geïllustreerd door het feit, dat voor bijna
j oükon tak va® sport Engelsche termen in
I bijna iedere taal populair geworden zijn, ook
het woord ,y9port" zelve. En liet is meer dan
waarschijnlijk, dat de Engc&schen aan hun
I gport hunne grooto populariteit over den van-
ochcn aarclbodcm to danken hebben. Do oorlog
moge aan die populariteit in het kamp dor
„Deutsoh freundlicfhen" wat afbreuk hebben
gedaan, het feit blijft bestaan, dat van den
Engclschman of dc Engolsclie vrouw „wat uit
gaat Men ziet hen over het algeracen van
alle vreemdelingen het liefste cn ma. is dat
grcotendeel-s to danken aan liet feit, dat in
don volksmond het woord Engel-chman nu
eenmaal synoniem is aan éjn o1 anderen vorm
van sport.
Men lean natuurlijk alles overdrijven. Ook
van do sport kan .men „dis girtc zu viel hn-
bcnDo bekende Amsterdamschc art?, dr. E.
van Dieren, richtte zelfs een zijner philippi-
pa's tegen de „sportzickte" der Engclschen,
maar hot feit dat liet pamflet gedurende den
oorlog geschreven werd en onze dolcfer tot in
het krankzinnige pro-Duitecli was, bedierf de
waarde van zijn betoog wel cenlgszins. Maar
het is ontegenzeggelijk waar, do Engclschen
hebben zóóveel Voor sport over, voornamelijk
tijd, dut voel, waar men in het loven nu een
maal niot buiten kan, aan hun „eenigo Liefdo"
wordt opgeofferd. Vergelijk een EngeIschman
der betore standen met b.v. een Hollander
van zegge ongeveer twintigjarLgcn leeftijd
cn van gelijken stand wanneer er sprake is
van algemeene konnis, in bijna ieder geval
zal de Nederlander het winnen. Hij weet mee*
en weet het ook beter toe te passen. Dc
meeste Engelsehen van dezen leeftijd zijn nog
geer hulperloos. Op het gebied van sport och-
ler zijn zij ieder dc baas. Ook do vrouwen zijn
veol sportiever dan hare zusteren op het con
tinent. Dit komt vooral uit wanneer men
vmtrwen uit de provincie leert kennen. 0,p
bijna ieder gebied! van sport zijn zij thuis. Vele
beboeren tot een voetbalclub, evenals hun
broers, en zwemmen is een veel meer beoefen
de sport dan hij u, (hoewel er in uw vaderland
toefli heel wat gelegenheid bestaat. Geen huis
van eonigc belcekenis is zonder lawn-tenc:a
baan, on dut mooie, gazondc spel wordt enorm
beoefend. In Wimbflodon, een voorstad van
Londen, worden ieder jaar dc nationale oo
internationale lawn-tennis-wedisbrjjden ge
spoeld. Vóór eenigc dagen zijn juist dc nieuwe
tribunen geneed gekomen. Bij olkarc bieden
die plants aan meer dan 20.000 bezoekerj.
Cricket, dit hcorlijko forscho spel, w/rdt'
lijDa uitsluitend in Engeland gespeeld. Men
hoort or builen dit land haast niet van. Schit
terende cricket terreinen bevinden zich overal,
.cn du dc lente (volgers den kalender) weer
aangebroken is, is ook 't cricketseizoen in vol-»
le® gang. Jong en oud, alles speelt cricket.
De bekende Engetech© staatsman Arthur Bal*
four, voor ccnige weken door den Koning to?
„earl" (graaf) verheven, is eon zocr be ken i
cricketer. Trouwens bijna ieder Engelecli
minister behoort tot eeu of andere sport-cluh.
Do premier b.v. is een zeer groote Hefkebbori
van ,gokf" en dc weinige tijd die hem voor
zijn privó-levcn overschiet, wordt bijna uit
fluitend aan dit snel gewijd. Hoewel bfjna:
iedere Engelsohman, vooral de ouderen, golü
speelt en het spel bij uitstek populair is, heb!
ik nooit kunnen begrijpen wat men eigenlijk
ia dit spel ziet. De enkele malen dat ik ïnctv
speoldo, verveelde ik me dood, en ik was altijd
blij dat het afgeloopon was, mij stellig belo
vende, mijn lijd met dit m.i. kinderspelletje
ui et meer zoek te brengen. Logeert men ech
ter bij vrienden, dan kan men het ongeluk'
helaas niet altijd ontJoopen, en tot mijn te~
leurstelllug moest ik moer dan eens meedoen.
Hot hier overbekende en populaire hockey,
is bij u ook al bijna totaal onbekend. Dit id
jammer genoeg, daar het een mooi en niet lo
opwindend: wol is. ook door dames gaarne
gespeeld.
Van voetballen hoof ik niet te gewagen.
Dat de boste spelers van En-geland komen is
overbekend. Uit ver.dagen in Nedcrland-
nclie c^»!iranlen lees ik dat bij groote voetbal
wedstrijden het aantal bezoekers enorm is.
Vooreeant zult u eeu ter in Ne derland nog ivel
geon 100.000 monschcn hij elkaar kunnen krij
gen oen een match te bezoeken, een ge lal d*a£
hier echter dikwijls galiaald wothH, cn soms
overschreden. Het gevolg hiervan is echt ei?
geweest dat club* allen ry-k zijn geworden,
hetgeen heüaas hot „professional"' voetbal
zeer in de lie-nd heeft gewerkt. Dit hoeft m.ï.
de aporl geen goed gedaan. Die „professional'1
voetballers hebben hot door hun dagclijkscfti
urenlang oefenen tot zuók oen graad van per-
fee tie gebracht, dat hun voetballen geen voet*
ballen meer ishot Is min of moer in oen
bal-acivjbatiek ontaard". Dit nu vind ik jam-:
nier. Een goede professional kan makkelijk
zijn 30 h 40 pond slorling per weck verdie
nen en enkele uitblinkors hebben zelfs con
salaris waar menig minister van zou water
tanden. Het is te hopen, dat do l>eweging om
ir. Nederland „professional'' voetbal lo stick--
ten in dc kiem wordt onderdrukt.
Da kloiseucko sport van Engeland is wel do
paardensport. Mou hooft kior de paardenrae-
s^n zóó weten te veredelen, dat er wel haast
niets mooiers en c-leg ante ra bestaat dan eoa
Engolsdi renpaard. Die zuiverheid van lijnen
cn gratie van bewegingen vindt men tocb!
nongons anders. Wil men in Engeland iets to
beloeken hebben, dan moot -men beginnen er
een renstal op na te houden. Over dozo sport,
waarvan velo interessante dingen tc vertellen
zijn, vooral mot het oog op dc sommen die/
hier verspeeld worden, echter een volgenden
keer. S. LO OPUIT.
(De soli rij vc-r moot, als hij wear in Holland
ia zich eens lx?tor op do h-oogtc van de spor^
hier te lande stollen, zwemmen, hockey,
cricket, enz. Red. „L. D.'T)
Bicomen in den tuin.
"TC
Liefhebbers van bloemen, doen huk besf
de beschikbare ruimte in don tu'wi hiervooc
in orde te brengen. Wanneer de groen tenza-
don aan depi grond zrj-n toevertrouwd, krüê®
het terrein vlak om huis oen beurt
Het aantal bloemplanten en-struiken ia
legio; prijscouranten van handelaren on vak*
bladen geven hiervan uitvoerige beschrij
ving. Het meast goedkoope en zeker niet heP
minst mooie bloemenmateriaal treft men aan
onder de éénjarige bloemgewaden. Dat zrjo
dus die, welke, nu jjezaaid, gedurende dea
zomer bloeien, zaad vormen en af-terven»
In allo kleuren c-n hoogten kan men ze kwee
ken; een liefhebberij, welke bij eeu weinig
zorg en moeite veel voldoening geeft. Vele
van die eenjarige gewassen kunnen direct i»
den opon grond worden gezaaid. Het spreekt
van Nicolaas M cn zijn gezin.
(Dertien jaren aan het Russische hof)
naar het Fransch van PIERRE GILLIARD
door MARGUcRITE DE R0UVILLE.
.(Geautoriseerde vertaling.) Nadruk verboden.
10)
Do stap \v?js des to kk>3chcr| omdat
tot op dit oogpnbdsk do invloed va® Ras-
poetii) zich nic'i vorebor uitstrekte dan tot
de Kerk e® cfcn kring der Keizerlijke fa-
«"n.lio, tvree domeinen, waar da Keizer
hechts ongaarne inmenging zijner minis-
ters gedoogde
Do Kodzev was door deze® c-tap dan ook
idet overtuigd, maar hij begreep, dat men
oe publieke opinie niet moest trotseeren.
horton tijd na het vertrek Hunner Majes-
^:tco naar do Krirn, verliet Raspoetin
rat Petersburg ei» toog naar Siberië. Zijn
jftaokt behoorde echter niet tot dezulke,
door dcu afstand te niet worden ge-
(^an. Integendeel word hot gezag van. de®
laretz doer deze afwezigheid bevestigd,
^Sezien hij c-r door geïdealiseerd werd.
ven als wanneer hij vroeger afwezig was
iric Cridrukke wisseling van tclegrani-
v-P ?,tSi <^O0'r fussebenkomst van me-
v-w »yyzoubova tusschen Pokrovskoïe
e&rli"- XGfSp4«Atseri, waar de Kci-
dc V, amdio achtereen volgens gedurcr.-
Af! 3-aar 1912 Vi rbliif Weid.
kan (fS?» wrs Daspoetin nog machtiger
^J'L woordighei domdat
zijn macht zich baseerde cp geloof e® om
dat de verbeeldingskracht van hen, dio ge-
loovcn willen, onbegrensd isde geschie
denis dor mensekiheid ia (laar om het te
bt-wijzen
Maar hoeveel ellende en welk oen ont
zettend lead zouden het gevolg zijn van
deze 'ramp zalig o dwaling
HOOFDSTUK VI.
Het leven £s Tsarskoic-Selo. Mijn leerlingen.
(Winter 1913—1914).
Aau Raspoetin. schreef men wederom do
beterschap toe, dio zich na eenigé dagen
openbaarde iri even toestand va® Aicxis
Nioolaieviteh, ten tijde van den hevige®
aanval van hemophilie, dien ik reedü eer
der heh beschreven.
Men zal zich hea-inncrc®, dat die aanval
plaata greep eenigen tijd na (Se verande
ring, die ik meende te moeten inzien in het
opvoedingssysteem van de® Tsarevitch, e®
ik. voelde mij er ten decle verantwoordelijk
voor. Mijn verslagenheid was groot. Toen
ik het besluit nam, had ik wel de gevaren
oudtar de oogen g&zion, c-n ik had gemeend,
krachtig genoeg te zijn om ze het hoofd to
bieden, maar de werkelijkheid was zóó
verschrikkelijk, dat ik mij afvroeg of wij
moesten volharden En tooh had ik de
stellige overtuiging, dat dit noodzakelijk
was. Na verloop va® twee maanden, gedu
rende wclko de beterschap, als altijd, zeer
langzaam vorderde, verklaarden Keizer en
Keizerin besloten to zijn voort te gaan. op
den ingeslagen weg, hoe groot do kans
voor gevaar ook mocht zijn.
De doctoren BatkiDO (deetor Boukine,
was de zoon van don. beroemden professor
Sergius Botkin o e® g-aneeskeer aan het
bof), cn Dereverrko, ofschoon zij een tegen
overgestelde meening ware® toegedaan,
logden zich neer bij den wil der ouders on
aanvaardde® moedig dt besluit, dat de
moeilijkheid hunner reeds zoo zware en
ondankbare taak g-rootolijks vermeerder
de. Ik bewonderde ten zeecste hun wils
kracht cd hun zelfverloochening. Bteedb
waren zij op hun hoede, want ieder oogen
blik konden zij een aanval verwachten, cn
wanneer het ongeval dan plaats greep, be
gon hun strijd opnieuw, die des te erger
was, omdat zij van te voren wisten, lvoo
ontoereikend do middelen waren, die zij
ter leniging konden toepassen. Én wan
neer zij eindelijk, na vele doorwaakte nach
ten, de vreugde smaakten, dat hun kleine
patient buiten gevaar vorkeerde, dan word
de genezing niet toegeschreven aan hun
trouwe zorg. maar aa® do wonderbaarlijke
tusschenkomst van RaspoetinZij echter
lieten alle eigenliefde buiten spel cn luis
terden alleen naar hun gevoel van innige
deernis met den angst der ouders en met
het gemartelde kind, dat, nauwelijks tien
jaar oud, reeds meer gelede® had dan velo
volwassenen aan bet eind van hun leven.
Ons verblijf in de Krim duurde ditmaal
langer dan gewoonlijk, om de ziekte van
Alexis Nicolaievitoh, en wij keerden pas
in December te Tsarkofie-Selo terug, waar
wij den heolen winter van 1913—1914 door
brachten. Het leven had hier een veel in
tiemer karakter dan in do vorige residen
ties. Het gevolg, met uilzondering van do
dienstdoende hofdamo en den commandant
van heb „samengestelde" regiment, (het
regiment, dat de per&oonlijko bewaking-
der Keizerin tot taak had en gevormd
was uit elementen van de verschillende
gardo-regimenten), woonde buiten het pa
leis. en het Keizerlijke gezin gebruikte,
behalve wanneer cr familieleden op be
zoek waren, de maaltijden in eigc® kring
zonder eeoiig ceremonieel.
De lessen (do vakken, waarin ik mijn
leerling op dat tijdstip onderwees, waren
do RussLsoho taal, de Fransehe taal, reke
nen, geschiedenis, aardrijkskunde on gods
dienstonderwijs Pas la tor begon hij aan
het Eiigelscb en Duitsoh heeft hij nooit ge
leerd) begonnen om negen uur en werden
van elf uur lot hal (twaalf onderbroken.
Dan reden wij uit per rijtuig, per slede,
of pe»r automobiel, en daarna hervatten
wij hot werk tot aa® bet dej'cuner, dat
om één uur plaats bad. Des namiddagra
brachten wij altijd twee uren in de buiten
lucht door. De grootvorstinnen en cok de
Keizer, als bij vrij was, voegden zich bij
ons e® Alexis Nioolaieviteh maakte dan
met zijn zustera glijbaantjes van een
kunstmatige® ijsberg, d'ion men aan den
oever van een der klein© rnere® had opge
richt. Ook speelde hij graag met zijn ezel
Vanka, dien men voor een kleine 6lcde
spande, en met zij® hond Joy, een mooie,
kastanje-kleurigo patrijshond met korte
pooten en lange zijdeachtige ooren, dio
bijna dien grond raakten. Yank a was een
buitengewoon verstandig en vermakelijk
dier.
Toen er sprake was Alexis Nicolaievitoh
een ezel cadeau te geven, had men tever
geefs aangevraagd bij allo handelaren in
paarden to Sinl-Pétersburg, en daarop
had de directeur van den circu3 Cinizelli
cr in toegestemd zijn ouden ezel af to
at aan, die door zijn leeftijd toch niet meer
in staat was nieuwe kunsten te leere®.
Zoo had Yanka dan zijn intrede aan het
hof gedaan en hij scheen de Keizerlijke
kribbe zeer to waardeeren. Wij hadden
veel plezier met', hom, want hij was onuit
puttelijk in het bedanken van nieuwe stro
ken. Zoo kon hij op handige wijze onze
zakken doorsnuffelen, in de hoop er ieta
van zij® gading te vinden bijzonder© voor
keur logde hij aan den dag voor oud©
gomelastieken ballen, dio hij nonchalant
opkauwdc met één oog dicht, net als een
oude Yankee. Do bedde dieren speelden
oen grooto rol in het leven van Alexis Ni
oolaieviteh, wamt overigens had hij weinig
afleiding. Hij leed vooral onder heb gemis
aan vriendjes van zijn leeftijd De beid©
zoontjes van zijn matroos Dercvenko, zijn
speelmakkers, waren vce.l jonger dan hij^
cn hadden noch de c-pvocding noch de ont
wikkeling, die in dt geval gewensebt was»
Y/c4 is waar kwamen zijn neefjes op Zon
en feestdagen bij hem, maar die bezoeken
var er zeldzaam. Ik drong cr herhaaldelijk
bij do Keizerin op aan, hierin te voorzien
en al? gevolg daarvan, werden cenigo po
gingen in het werk gesteld in d e richting
maar het leidde tot geen resultaat. Het ia
zeker, dat de ziekte van Alexia Nicolaie-
vitch de keus zijner kameraden zeer be
moeilijkte. Gelukkig speelden zijn zusters
graag met hem, zooals ik reedr, zeide, eri
zij brachten in zijn leven het element van
jeugd en vroolijklieid, clat hij zonder hen.
bitter zou hebben, ontbeerd.
Gedurende onze nam id dagtochten maak
te de Keizer, die een goed looper was, ge
woonlijk met een zijner dochters eon wan
tij ling in het park; ooms ook voegde hij
zich hij ons en met zijn hulp vervaardigden,
wij eon rousachtigen toren van sneeuw, dio
er weldra als een indrukwekkende vesting
uitzag en ons woken lang bezig hield.
(Wordt vervolgd.)
