LEIDSCH
DAGBLAD.
Donderdag 6 April 1922
Officieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
Het voornaamste nieuws
van heden.
PRIJS DER ADVERTENTIE^!
90 CU per regel. ZatorJagï 40 Ots. per regd Bij
xege!a!>oniicnient belangrijk lagere prijs.
Kleine advertentiën Woensdag 50 Cts., Zaterdag
J5 ets. bij een maximum aantal woorden ran 30.
Incasso rolgens postrecht Voor evautueele opicn-
Bing van brieTen 10 CU. porto te betalen. Bewijs
nummer 5 Cta.
Bureau Koordelndspleln. Tetefoanncmmars vaar directie en Admlnlstrafle 175- Redactie 1507.
Voor Loidoa p. 8 mud. 2.35, p. weak «J 0.19
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd eJjo,
par WÖQi mm mm mm mm mm mm0-lj
Fr au oo por post 2.35 4" portokosten.
Nummer 19047.
Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
1 GEMEENTELIJKE VISCHVERKOOP.
De Burgemeester van Leiden brengt ter
bennis van de ingezetenen, dat morgen
(Vrijdag) aan dc gemeentelijke visohwin
kels (Yisohmarkü en St ad sluil p werf) ver
krijgbaar is Sche&vêoh a f 0.03, groot ere
Schel visoh a f 0.12 en f 0.20, Schar a f 0.12,
Schol a fO.ll, groote Sobol a f 0.23, Kabel
jauw a f 0.32, Tarbot a f 0.55 per pond.
Voor zooveel mogelijk zuilen bestellingen
mits tijetig aan den visbbwinkei, Visch-
markt 18 (telef. 1225) gedaan, tegen beta
ling van 10 cent worden thuisbezorgd.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester.
Leiden, 6 April 1922.
r SLUITINGSUUR VOOR WINKELS.
Burgemeester en Wethouders van Lci-
<koi brengen l or al gemeen c kennis dlat
door hen, ten aanzien van do door het
Bazaar-Comité der Vereenigiiig do Neder-
landsche Zemdingssoliool te houden bazaar
op 25, 28, 27 en 28 April a.s. in de Stads
gehoorzaal, ontheffing is verleend van het
sluitingsuur voor winkel-s, onder bepaling
djat de baeaar des avonds te 11 uur voor
het puhflaok wordt geslote».
N. O. DE GIJSELAAR, Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leidten 6 April 1922.
O. S. Adaiua van Sclieltema en
René de Clercq.
Gisw ravond vond in de Nutsz&al de
dorde, tevens laatste, lezing van cle door
mej. Annie Salomons voor de „Vereeni-
grng van Vrijzinnige Jongeren'' te houden
openbare lezingen plaats, waarvoor zij ge
kozen had een bespreking van den Hol-
landschen diohter Adama van Soheltcma
a (ten Vlaamschen dichter René de Clerq
Spr. wilde allereerst bezien, wat zij bei
den gemeen hebben in tegenstelling met
to „dichters van 1830", voor wio als regel
gold, dat eolite kunst beteekendede aller
individueelste expressie van de allerindi
vidueelste emotie, hiermee cle kunst bren
gend slechts tot het bezit voor geestelijk
verfijnden. Daarentegen nichten zich
Adama van Sehelfcerna en It ené de Clerq
niet tot een geestelijke élite-: hen kan
men stempelen tot volksdichters'cèn
Kaam, reeds gebruikt door de goedmoedig©
Betje Wolff voor het in haar tijd bekendo
type atraatdichters, dio het best te verge
lijken zijn met d© speelluyden der Middel
eeuwen, do Troubadours, die wisten te
brengen <ie groote emotie in liet kleur-
looao leven der slotvrouwen. En als geen
ander wisten zij contact te krijgen met
ihun veelal geheel in hen opgaand pu-bliok.
Hierbij ver get© men echter niet, dat in de
Middeleeuwen do geestelijke vermogens
dor ver schillend© khvssen veel minder ver
geaoheiden waren dan thans, nu niet meer
te spreken is van één niveau van belang
stelling En wat zijn nu „volksdichters"
Dat zijn, aldus spr., dichters, waarvan de
intellectueel-en vinden, dat zij dienen goïc-
zen te worden door het volk, maar naar
wie het volle riet omziet. Wal uit doze ge
ringe interesse mag worden geconclu
deerd is. dat 'n primitieve veelal niet is 'n
blanke zie), waar hoogo wijsheid in uit to
storten is, maar die vol surrogaat is, zich
kenmerkende door een hunkering naar
hartstocht en sensatie, eon warm gevoel
voor valscho sentimentaliteit, wat spr. op
zeer juiste wijzo wist- to illustreeren met
oen fragment uit Qucrido's „Jordaan".
En nu moet een publiek, met een smaak,
vervalscht door onware romantiek door
den volksdichter voor sterke kunst gewon
nen worden Als men, zoo ging spr. voort-,
leeft tussohen het volk en er uit ontspro
ten is, is het niet moeilijk bij intuïtie den
toon to treffen, dien het volk aanvoelt. In
dit opzicht had Adama van Sclieltema liet
niei gemakkelijkhij immers was een zelfs
nogal verfijnd intellectueel, dio echter dc
sociaal-democratie op zijn wég vond, en
door haar tot dc overtuiging kwam, dat dc
opvatting der „mannen van tachtig" arm
was voor diohter én gemeenschap. En zoo
etokic hij zich to wear tegen de formulee
ring van kunst, ails te zijn een gave van
weinigen voo-r weinigen Wat hij vóór alles
v.-il zijn, is do echte volksdichter, de zanger
van weleer dio cok uiting weet te geven
aan de ontroering van onzen tijd. Wel een
verschil met velen onzer tegenwoordige
dichters, aan wio het zware leven der
laatste jaren veelal zonder conigc beroe
ring schijnt te zijn voorbijgegaan. En zoo
ook is bij wars van het zoo velen leidend
motief: Bart pour Tart, maar wil hij
brengen de kunst voor allen, dio om ons
leven. Er. toch bij Adama van Sclieltema
niet altijd de nederigheid in het- uitzeggen
zijner diepste zielsontwringon, maar wel
eens even den blik zijwaarts gericht met
con hunkering, dat zijn werk zou „in
slaan". een kleine, maar zoo gevaarlijke
„Absicht", vreemd aan aen echt-en kun
stenaar, die moet- gehoorzamen en niet
tTWig willen En deze tweeslachtigheid" tus-
Ff^r,n ^3'^eu on kunnen stempelt Adama
v. Schei tem a tot een echt modern meiisch
spr. in eenige zijner geesteskinderen
aantoont. En al toont hij wel eens gemeen
schappelijk te bezitten met de „tachti
gers" een zeker oenzaamkeidsbesef. toch
wil hij, hierin volgens den loekendichter
De Geiiestet ons een steun zijn in het da-
gelijksch loven. Herhaaldelijk weerklinkt
een toon van vriendelijker» moed, dubbel
treffend na den veelal doffen loon der
„mannen van tachtig", wier vage smarte
lijkheid vaak wol levensmoed wist le be
nemen
Wat bij, aldus spr., niet gaarne in zich
zelf zou voorbijgaan, is zijn overtuigd
sociaal-democraat-zijn, boven ad zijn ge
dichten tot uiting gekomen in „do daad",
waarin een stertio van geluid ons treft,
sinds eeuwen vreemd aan onze literatuur,
al dient men ten slotte volgens apr. in
Adama van Soheltema niet vóór alles den
revolutionnair te zien.
Kon van Adama vaai Sclieltema gezegd
worden, dat het hem, niet voortgekomen
uit- het- volk, moeilijk viel het volk te grij
pen, in dit opaiabb verkeerde René de
Clerq in eon gunstige positiehij zingt
niet gewild voor bet vodk, maar spreekt
uit het volk als een zanger, staande „bo
ven het gemeen". Hij, de altijd levensblij©
Vlaming, bezit de gave inspiratie fco put
ten uit schier alles, wat om hem gebeurt.
Wel vinden wij in hom een sterk sprekend
voorbeeld van don echten Zuid-Nederlan
der, die in meer primitieven staat zijn
Noordelijken nabuur, met rneer levenslust
bezield, niet kent de aan Hollanders zoo
eigen schuchtere terughoudendheid. Maar
ook is hij in staat, waar da herleving der
literatuur gepaard ging met den strijd
voor do oigon Vlaamsohe taal te sproken,
meer dan do Noord-Nederlander tot hot
volk in al zijn geledingen. En zoo toont
zich, aldus besloot spr. haar fijne voor
dracht, René de Clerq als de dioli ter-
improvisator, wiens ziel lioogop juicht in
enthusiaemo voor het sterke groofcsch©
leven.
Met eon kort, goedpassend woord dankte
oio voorzitter, do heer J. K. van der Valk,
mejuffrouw Salomons voor hébgeen zij in
haar drie lezingen had weten te geven,
met v elke dankzegging de tamelijk talrijke
aanwezigen door een warm gestemd op-
pla-us hun volle instemming betuigden.
Lezing van prof. dr- E. Krüger.
Gisteravond hield dc bekende hoogleeraar
dr. E. Krugor, uit Trier, do eerste van zija twee
aangekondigdo lezingen in het Museum van
Oudheden, alhier, over dc oude stad Trior, welke
door een talrijk gehoor word gevolgd.
Be spreker ving aan met dc medodeeling, dat
het Romeinsclio Trier door Augustus is gesticht
op een plaats -van het Moeaeldai, waar tot dien
tijd toe goon nederzetting bestond. Het word be
woond door dc daar inhcornschc Trevioron, door
Romeinscho burgers en kooplieden en daaren
boven door oen garnizoen Spaanscho ruiters.
Het ganscho regelmatige stadsplan, met zijn
lijnrechte, rechthoekige elkaar kruisende stra
ten, is het werk van Augustus. Do oudste be
waar do monumenten zijn het amphitheater met
zijn aienakelder, oen ondo Romeinscho 9tecnon
brug, waarvan do resten in den loop van hot
vorige jaar eijn vastgesteld, een gTOole graf
heuvel op don Paterebeag en tenslotte de "Mars-
tempel, het nationale heiligdom der Trovieren.
Ook de grooto thermen, die aan^den Moezel zijn
gelegen in hei sladsgedoelte, St.-BarhaTa ge
noemd, béhooren let do tweede eeuw.
Nadat Trior op het eind van de tweede eeuw
een belegering had doorstaan en in het midden
der 3de eeuw door een verwoesting zwaar ge
teisterd was geweest, werd do stad tengevolge
vaai de nieuwe inrichting van het Romeinsche
Rijk onder Dioolctaanus een der Residenties van
het Westen, waar de KoLzc-r en de Kroonprin
sen (cacsarcs) regelmatig als bevelhebbers van
het Rijnlegar verblijf hielden. In dien lijd onder
ging de stad oen belangrijke uitbreiding en
werd stevig versterkt. Tot den toen opgericht en
stadsmuur, waarvan bet verloop in zijn geheel
kon worden vastgesteld, behoort do beroomdo
porta nigra. Door Keizer Gonstantijn werden do
barilika oa do brug over den Moezel-gebouwd,
waarvan de pijlers betlon ten dago nog bestaan.
De tweede grooto thonnonaanlog, die tot nog
toe tem onrechte als het keizerlijk paléis werd
beschouwd, is eveneens door den Keizer ge
sticht. Deze gebouwen werden reeds in het mid
den der 4do eeuw verwoest,- dooh kort daarop,
mogelijk door Gratianus, werden de ruïnen op
grootsche wijze tot een basilisk omgebouwd met
oen daarvoor gelegen forum. Het eigenlijk doel
van dezo vorbouwiug kon nog niet worden vast
gesteld.
Het is, volgons spr., mogolijk, dat deze ba-
eilika roods als kerk dienst deed. In ieder geval
speelt Trior in dc 4do eeuw ook reeds oen rol
als zetel van den Bisschop. Eerst door do grooto
ver woest ingen, die de Frankische legerscharen
in do 5de eeuw aanrichtten, Wordt aldus be
sloot spr. een eindo gemaakt aan het bestaan
van het verstorkto Trier cn do Romeinsche ba
sil ika wordt door een Frankischo graaf, als
vertegenwoordiger van een Frankische koning,
als woonplaats ingericht.
Laatste Yolksbijecnkomst.
Mefc het zingen van het „Wicn Neer-
landsch Bloed" werden de Vo'lksbijecnkom-
sten op het eind van het vorige jaar ge
opend, met hot zingen van het „Wilhel
mus" zijn zij gisteravond gesloten.
De achtste of laatsto bijeonkomst was,
hoewel er veel toehoorders waren, niet zoo
overtalrijk bezocht als de voorgaande sa
menkomsten in de groote Stadszaal. 't Is
nu langer dag en velen, vrouwen en man
nen, hebben het nu, in de lente,
drukker met de werkzaamheden dan in 't
hartje van den winter.
Op een concert werden de bezoekers weer
onthaald van he t Lcidsoh Muziekkorps,
leider de heer Jeh. C. Geyp, dio oen
„Volksbijeenkomsfcen-marseh" heeft gecom
poneerd, welk© zeer ten genoegen als eerste
numinér werd uitgevoerdgevolgd door de
ouverture ..Phèdrc", van Mossoncttwee
Hongaaische dansen van Bnihins fantaisio
op de opera „Oberon", van Joh. C. Geyp
ouverture „Dc Dragonder op het Dorp"
van L. Maillart„Aan dea schoenen blau
wen Donau", wals, van Strauss; „Een zo
merdag in Noorwegen", van Wilmersen
als extra, buiten het. programma om, ten
einde gemakkelijker weg le schuiven of te
huppelen, ..Hittepetit".
Ér ie met aandacht naar de nummers ge
luisterd en men lieeft op prijs gesteld de
deugden van het Corps, welko het wel de
gelijk nog bezit en ontwikkelt, al wil niet
elk Leidenaar dit grif toegeven.
Mejuffrouw «Tctt-ie Nauta Andreae, mezzo
sopraan, die al gauw twee stel bloemen in
ontvangst had te nemen, was zoo welwil
lend mede ie werken. Zij zong liederen van
Cath van Eennes, H. van Tussenbroek,
Ko.' I i-ilei en Gottfried Mann. Haar stem,
die beter klinkt als zij klaagt of ernstig is
dan wanneer zij jubelt of vroolijk is cn
w elke nog aan zuiverheid kan oq zal win
nen haar voordracht, welke ook nog voor
cenige vr-1 betering vatbaar is, bekoorden
toch zéé, dat lang aanhoudend applaus
haar noopten nog eens te zingen haar
„Liedje' van Gottfried Mann.
Op den vleugel begeleidde Hans Goud
smit.
Alvorens te scheiden, spiak de voorzitter
der Commissie voor de Yolksbijeenkomsfoo,
dr. G. M. Rutteri,' een afscheidswoord, nu
de laatste avond van den cyclus was afge-
loopen. Hartelijk dank bracht hij aan allcn%
die nu hadden medegewerkt, en inzonder
heid dankte hij den heer Geyp voor diens
verrassing, den Marsch. Bij allen hield hij
zich voor de bijeenkomsten aanbevolen.
Getracht is door de Commissie ook in
dit achttal avonden „alk wat wils" te
geven. Muziek was de koofdsohotol. Muziek
toch veredelt den menseh. Vroeger traden
veelal sprekers op. Maar er wordt thans
al zooveel gesproken, ook voel zonder resul
taat. Wie niet van muziek houdt, komo
niet. De orde liet over het algemeen niet
to wenschen over, dank zij ook den com
missarissen van orde uit de bezoekers,
wien spreker reeds binnenskamers had be
dankt. Dooreengenomen bleken de bezoe
kers tevreden te zijn. Yoor de toekomst
roept hij de medewerking der bezoekers,
ter handhaving der orde'in. Er zijn nu nog
dikwijls wat te jonge bezoekersdit schijnt
moeilijk nnders te kunnen, maar is niet
wensckelijk.
Met een „Tot weerziens met November s'*
eindigde do voorzitter zijn afscheidswoord.
De Wethouder van Fabricage is ver
hinderd a. s. Zaterdag zijn gewone spreek
uur te houden.
Met ingang van 13 April is opgeroe
pen in werkelijken dienst de res. officier
van gGZondiiekl 2de klasse P. A. Kranen
burg, en werkzaam gesteld) bij de Mil.
ZiekendiiTichting alhier.
De reserve-officie-i' van gezondheid 9cïo
klaas© J. A Bos, werkzaam bij do Mil.
Ziekeninrichting alhier, worclt 15 April in
genot gesteld van groot verlof;
Geslaagd zijn voor het examen boek
houden van de Ned. Yer. tot Bevordering
van Handelaw eten schappen te Utrecht do
heeren J H Adkiand en N. Mazurel, en
mej. C. Blankert, alhier.
Tot de lste klasse der Gemeentelijke
Kweekschool voor Onderwijzers en On
derwijzeressen alhier zijn na gehouden
examens toegelaten: Petrus- M. Bosman,
Joha. M. A. Gastol ein, Mar Linus CozTijn,
Adrianua J. M. KriekCatiha. A. A.
Bruyna, Anna H. Dozy, Henchika G. Es-
eer, John M. Hilarius, Susanna M. Kors-
wagen, Henrietta R. C. Kruis, Carolina
M. Toljeur, Joha. E. P. Vellekoop cn
Tcuntje Vink; cn tot de 3de klasse: Geer-
truida A E Gc?oszen,
Eén leerlinge werd afgewezen.
Velo militairen haddien gehoor gege
ven aan de vriendelijke uitnoodiging van
het bestuur van het Militair Tehuis aan
don Morsohweg, om gisteren een ontvang-
avond te vieren.
Om aoht uur opende de voorzitter van
bet Tehuis-bestuur, do heer Mulder, met
gebed en sprak daarna een inleid end
woord waarna staande door alle aanwezi
gen het „Wilhelmus" werd gezongen, be
geleid door het orkest „Bobette", onder
leiding van den heer G. de Wolf, hetwelk
eiah gratai beschikbaar stelde.
Nadat het orkest een stukje ten gehoore
had gebracht-, sprak do vader van het Te
huis enkele woorden tot de militairen ter
opheldering over dc werkzaamheden op
de versohilllcndc avonden, en wekte allen
op, trouw ie komen.
Het verdere deel van den avond werd
gevuld door muziek, zang en voordracht.
Zang en voordracht werden gegevon door
de bezoekers van hot Tehuis. Ook hierdoor
werd men gewaar, dab or onder dio bezoe
kers zeer goede krachten zitten. De zang
werd zeer goed uitgevoerd, vooral do
voordracht er in was zeer aardig.
Om negen uur werd een oogenblik ge
pauzeerd welke pauze werd gevuld door
gezamenlijk zingen van eenige vaderland-
fiche liederen
Na do pauze hield een der leden van
het bestuur een voordracht uit do ,,Co-
mcra" vau Hildebrand. Verder werd er
nog wat voorgedragen en werd eenige mu
ziek ten gehoore gebraoht.
Een der bestuursleden sprak verder
eenige woorden over ons Vorstenhuis en
bovenal over H. M. Wilhelmina, dc fiere
Koningin van ons dierbaar vaderland.
Ten slotte eindigde de voorzitter met
dankgebed
Den bezoekers werden nog eenige ver
snaperingen aangeboden.
Over het geheel nmg dc avond zeer wel
geslaagd heeten. Vooral de muziek heeft
^prachtig werk verricht. Het orkest ver-
dient wanne aanbeveling. Do piano was
welwillend door den beer Brijrien xafgo-
etaan,
Op den eersten avcuul van den kaart
verkoop gisteren in „Het Yolksgebouw"
gehouden, voor dc voorstelling „.'Uier-
zieden" op 12 April a.s„ was de toeloop
weder zoo enorm, dat- nog slechts een klein
gedeelte der toegangsbewijzen op den
tweeden avond, die a.s. .Vrijdag op dezelf
de plaats wordt gehouden, tea* beschikking
van de leden-liefhebbers is.
Men merkt ons op, dat. vroeger en.
ook nu pas weer in beschrijvingen van het
nieuwe Museum-gebouw alhier gesproken
is van een betonbouw. Dit is niet juist.
Het gebouw is geen befeongebouw, dooh
een baksteenbouw. Het ia opgetrokken
van handvorm Veobtmaat, welko geleverd
is door de N. V. Steenfabriek „Ouder
zorg", to Leiderdorp.
Tevens brengen wij hier nog even in her
innering, dat hot herstel der oude zolde
ring in het oude gebouw cn de restauratio
van het geheele oude gebouw werd tot
stand gebracht door de Leidsche firma W.
Oudshoorn en Zonen.
Het winkelhuis Doezastraat 20, waar
geruim cn tijd geleden wijlen de heer D.
A. Smits een winkel dreef in mode-artike
len, garen cn band, is nu overgegaan in
landen van do firma S. H. C. Smits en
Zoon, heeren- cn dames-mode-artikelen,
Prinsessekade 3 cn 4, waarvan het nu een
filiaal is geworden. Dit filiaal is gemoder
niseerd. De aandacht trekt een groote, ge
heel stofvrij o étalagokaet welke dea
avonds bij rijke electrische verlichting een
prcacbtrig effect maakt.
Het filiaal is geheel gevuld mot soort
gelijke artikelen aila in do winkels aan de
Pririsoseekade. Do nieuwe zaak wordt van
avond geopend.
Tegen eenige lotelingen, die, hoowol
daartoe opgeroepen, verzuimden zich voor
de keuring aan tc melden, is proces-ver
baal opgemaakt.
Hedenmorgen werd bij dc politie mede
decling gedaan, dat een bejaarde vrouw,
wonende in de Salomonsteeg, alhier, van
dc trap was gevallen. Een voorloopig on
derzoek bracht aan het Jicht, dat de vrouw
zich ernstig had bezeerd en dat vermoede
lijk een arm is gebroken.
Tegen G. van A„ alhier, is door dc
politie proces-verbaal opgemaakt wegens
overtreding van art. 251bïs van het "Wetb.
van Straf recht. De vrouw, die hij tot hot
slachtoffer maakte, had hem reeds betrek
kelijk' groote bedragen moeten betalen we
gens levering van z.g. middelen.
Namens den winkelcr M. van G., Haar
lemmer straat, werd bij de politie aangifte
gedaan van diefstal van een jas, do weg
genomen werd uit den winkel. Iemand heeft
blijkbaar ongemerkt in den winkel kunnen
komen. Toen de winkelier daarna de bel
hoordo, was de bezoeker verdwenen. Eerst
later kwam Van G. tot de ontdekking, dat
een jas gestolen was.
Door de politic nlhior is aangehouden
zokero J. K, uit 's-Gravenhagc, die onder
den invloed van sterken drank bij den win
kelier Le F„ aan do Haarlemmerstraat,
huisraad vernielde, huisvredebreuk pleegde
cn den winkelier tevens mishandelde. Te
gen don man is proces-verbaal opgemaakt.
Middenstanders-rapport
Hot Hoofdbestuur van hot „Noutraal
Blok aller Middenstanders" heeft besloten
een manifest aan de leden te zenden,
waarin Liet wijst op dc bijzondere betcc-
kenis der komende verkiezingen voor dc
Tweede Kamer en dus tot deelnemen daar
aan aanspoort, De nieuwe regeering zal
immers moeten toonen of ons land begrip
heeft van den nieuwen tijd, of wij ons kun
nen los maken van oude sle^r en verheffen
tot nieuw loven en nieuwen bloei.
Gewezen wordt op de malaise van thans,
op de huidige hoogo belastingen, op het
gemis aan begrip, dat de ambtenaren er
zijn voor do burgers, niet- omgekeerd, op
bureaucratic etc. Scherp wordt er tegen op
gekomen, dat deze regoering de oude mi
litaire politiek voortzet, térvvijl ontwapc-
oing thans de eenig juiste leuze i6
Na nog verder te hebben aangedrongen
op belastingverlaging enz., wordt gozegd
dat deze regeering in ieder geval heen
moot.
Hot manifest beveelt dan ue eigen cen
trum-partij aan als dc partij, dio voor den
verdrukten middenstand het beste zal en
kan zorgen on eindigt, met volgend pro
gram:
Wij eischen voor de komende parlemen
taire periode:
lo. Onmiddellijke instelling van een cn-
quête-commissie, zooals do Engelschc Gcd-
des-Comraissie, tot het doen van concrete
voorstellen voor ingrijpende bezuinigingen
op do verschillende hoofdstukken der
Staatsbegrooting.
2o. Ontwapening. Onmiddcllijko terug
brenging van ons leger cn onze vlcot tot
een politic-macht tot handhaving der orde
cn het wettig gezag en voldoende geënca-
dreeerd om dén jongelingschap een korten
oefeningstijd te kunnen geven ten einde bij
een aanval van buiten het vaderland te
kunnen verdedigen. Vrijstelling van gewa-
het
BINNENLAND.
Manifest vnu het hoofdbestuur vau
neutraal-Hok aller middenstanders.
Ministerieel roudschryven betreffende dé
medewerking van do gcmeentc-politie bij dé
handhaving der sociale wetten.
BUITENLAND.
De Belgische politicus Woeste is, 82 jaar
oud, overleden.
Do voorconferenti© der neutralen voor de
Geuueesche conferentie is gisteren begonnen
Angora accepteert de voorstellen tot een
wapenstilstand mits Smyrna biuneu Yioj;
maanden wordt ontruimd.
Hel Dccnscbe arbeidsconflict is opgelost.
penden dienst op grond van gewetensbe
zwaren.
3o. Opheffing van de Departementen van
Oorlog cn van Marino en instelling van
een Departement v, nationale verdediging.
•lo. Bevordering der volksontwikkeling
door uitbouw, vooral van het voor den
middenstand zoo noodige tcahnisch-vak- cn.
handelsonderwijs.
5o. Kort en snel recht. Instelling van
handelsrechtbanken.
6o. Afschaffing van dc Raden van Arbeid,
herziening en vereenvoudiging van onzo ge
heele sociale wetgeving, met behoud van
al het praotisoli goede voor werkgevers en
werknemers. Ontslag uit overheidsdienst
van alle overtollige ambtenaren.
7o. Belasting naar draagkracht en on-
middolliiko verlaging der belastingen in
verhouding tot de bezuinigingen, op grond
van do voorstellen der enquête-commissio
en door omzetting van leger en vloot iu
een politie-macht, aangebracht.
8o. Beperking van Staatsbemoeiing met
uiterste zuinigheid in het geheele huis
houden.
9o. Behoud van den vrijhandel cn bevor
dering van liet particuliero initiatief.
lOo. Reorganisatie van ons Departement
van Buitenland8clie Zaken met strenge
organisatie, van onzen consulairon dienst,
ter bevordering van onzo handelsrelaties
met het buitenland.
llo. Opschorting van de Tabakswet, dio
dc aanstelling van een leger ambtenaren
noodig zou maken en do lijdende industrie
met al haar belanghebbende middonstan.i
ders dreigt te dupeeeren.
12o. Bevordering dor sport als belang
rijke factor in de ontwikkeling cn bescha
ving van een volk.
13o. Bevordering van Kunsten cn Weten
schappon in liet. algemeen. Bepaling bij de
wet van maxima als belasting op publieke
vorm nkclijkheden te heffen.
llo. Bevordering van den particulieren
woningbouw.
Ncdcrl andsc h-I n d i c.
l5o. Ontwikkeling van de bronnen va.il
welvaart met behulp, zooveel mogélijk. van
het particuliere initiatief.
Behoud van den sterken band met het»
Moederland.
Daarnaast geleidelijke ontwikkeling tof
zelfbestuur. Bezuiniging op de Indische
Staatshuishouding cn breken met liet stel.
sol om door voortdurende verhooging der
in on uitvoerrechten en belastingen het te
kort op dc Indische Bogrooting te dekken-
Handhaving van do Sociale wetleu.
Dc Minister van Binncnlandsclio Zaken
onder dagteekening van 4 April liet vo'gend©
rondschrijven gericht tot do Commissarissen
der Koningin in de onderscheidono provincies
„Do Minister van Arbeid deelt mij modj,
dat de klachten ove-r do geringe medewer
king, die, behoudens enkele uitzonderingen,
door do ambtenaren der geinccntepolitiG
wordt verleend, bij 't toezicht op de naleving
der sociale wetten, met name do Arbeidswet
1919, blijven aanhouden. Een en ander valt
zeer tc betreuren, aangezien een voort durende
en soliorp© controle door do gemeentepolitie,
een noodzakelijke aanvulling moet vormen
op dc werkzaamheden van de ambtenaren dpr
arbeidsinspectie, dio niet in staat zjjn, do
handhaving dier wet geheel alleen op zich to
nemen.
noewcl van -cle ambtenaren der gemeen'e-
polilio een volledig inzicht in dc techniek
der Arbeidswet niet is te vergen, kunnen zij
toch op do handhaving van talrijke bepalin
gen dier wet toezien.
Het verdient daarbij aanbcvclii dat do
gemeentepolitie niet zooals tot nu toe
veelal gebruikelijk is in hoofdzaak lin ir
aandacht wijdt aan het opsporen van over-,
tredingen botreffend© administratieve voor
schriften der wot. Het i. toch van groot be
lang, dat r": mede toezicht uitoefent op
naleving vau die bepallDgen in zako dc werk
tijden, waarvoor détailkennis der wet nï- fc
cisoht wordt. Zo> kan de. gemeentepolitie
o.m. gemakkelijk, n gaan, of, zonder int
daartoe vergunning is verleend, wordt afge
weken van dj arbeidsregeling, aangegeven r,p
de arbeidslijst. Eveneens 's eontróle >p fc na
leving van lir1 v-rbod v kinderarbeid ve
der veel bezwaren door de gemeentepoliti»
mugclijk.
In hot algemeen kan ten opzichte van rfcl
