LEIDSCH m DAGBLAD.
CiDsdag 21 Maart 1922.
Gfficieele Kennisgeving
STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
Het voornaamste nieuws
van heden.
PRIJS DER ADVERTENTIENJ
m ets. por «ld. 'a Zaterdags 40 Otj. per regel BB
^#elabonnoro«it belangrijk lagora pTijs.
Kleine advertcntiön Woensdag 50 Cts., Zaterdag
55 cis. bij een maximum aantal woorden ran SO.
Incasso volgens post recht. Voor erentueele opsen-
gjB- van brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijs-
pomibêr 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein. Telefoonnummers voor Dlrscfie en Admlnlstrafla 175. Redactie 1507.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden p. 3 mniL 2.35, p. rroeï :f O.fS
Bulten Leiden, waar agenten govestigd etjn,
par week b 0.19
Franoo per post 2.35 ~H portokosten.
Mummer 19033.
DÜ nummer bestaat uit TWEE Bladen
EERSTE BLAD.
gemeentelijke vischverkoop.
De Burgemeester van Leiden brengt ter
kennis van dc ingezetenen, dat morgen
(Woensdag) aan de Gemeentelijke Vischwin
kels (Vischmarkt en Stadshulpwerf) ver-
kriigbaar is SCHELVISCH a f 0.08, GROO-
TE SCHELVISCH a f 0.15 en 0.22, SCHAR
f 0.11SCHOL a f 0.12, GROOTE SCHOL
a f 0 26, KABELJAUW a f 0.30, TARBOT
0 f 0.55, en TONG a f 0.75 per pond.
Voor zooveel mogelijk, zullen bestellin
gen, mits tijdig aan den Vischwinkel Visch
markt 18 (Telef. 1225) gedaan, tegeD beta
ling vail 10 cents worden thuisbezorgd.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester.
Leiden, 21 Maart 1922.
Leidscho Indische Week.
tvreote dag werd geoponct met een
voordracht in het groot-auditorium van
dr. J C. Koningsberger, oud-directeur van
'a Lands Plantentuin te Buitenzorg en
oud-voorzitter van den Volksraad in No-
doiiajKtioh-indie, te Amsterdam, over
Do Indisoho Dierenwereld tijdens de
ft voiucLschem er in g
Alvorens tot zijn eigenlijk onderwerp te
gaan, meende epr. op twee zaken te moe
ien wijzen Ten eerste op de omstandig
heid, daar de schemering in Indié niet
zoo kor4 is, als men huer veelal gelooft
ton tweede op de minder scherpe tegen
stelling die in de tropen tussohen nacht en
dag bestaat, teu op zich to van de bedrijvig
heid in ae menschel ijko samenleving en
eveneens in de dierenwereld.
Hei bestaan van een complex van zeer
warme middaguren, gedurende welke
meneohen en dieren voor een aanzienlijk
deed rust houden, geeft niet alleen aan den
naoht een anter en als uitsluitende rust
periode minder important karakter, maar
veroorzaakt ook een wederopleven der
levensintensiteit na afloop van dfe middag
rust, dus tegen het begin van de avond
schemering.
Die wederopleving, gevolgd bij het in
actie komen van do zeer talrijke diieren,
dio eon nachtelijke of een crepusulaire
levenswijze hebben, geeft in de tropen aan
hot uur der avondschemering een leven
digheid, dLe' men eld/ers niet aantreft.
He»t vroog3t op donkere, regenachtige
dagen 6oms reeds begi-n drio uur in den
middag begint de actie der Gioaden, die
tot laat in Óen avond hun oentonigen, dik
wijle snerpenden tang doen hooren. Spr.
etond ©enigen tijd stal hij dezo dieren, om
vervólgens over te gaa-n tot het uitvlie
gen der Ternieten en een beschrijving
to geven van de zeer levendig© natuurtoo-
fieelen, waartoe dit uitvliegen aanleiding
geeft bij de talrij-ke ooorten van vogels,
vleermuizen, glazenmakers, kikvorschen ei»
paddon, die op de uitvliegende zwermen
anen en deze steecis nagenoeg geheel ver
nietigen.'Een pogen tob verklaring, uit al
gemeen biologisch oogpunt, van deze vei-
nietiging op groeit© schaal, wordt bier aan
toogevotgo
Na terloops te hebben gewezeir op de
laste gewoonten en het vrij grooto intel
lect van vele tegen de avondschemering te
voorsenijn komende kikvorschen en pad
don, ging spr. over tot dc vleermuizen die
m de tropen in oneindig grooter aantal,
ook van soorten, voorkomen dan hier.
Eerst werden de groei© vormen de z.g.
Vliegende Honden, behandeld, vervolgens
do kiem ere soorten, clie alle in koloniën
van dikwijls cnormo getalsterkte ple
gen ie leven en ook op huil naohtelijko
toohton een zekere aansluiting bewaren.
Als typische verschijningen tijdens de
avondschemering beschreef spr. voorts do
nachtreigers, die in Indisch© plaatsen het
hooge geboomte bewonen, eigenlijk nooit
rust solnjnen te houden, maar toch tegen
°n gedurende de duisternis hun grootste
uotrvitei>t ontwikkelen. Andere verschijn
selen daarentegen merkt men op bij de
Indische Kraaicu die overdag vaak in
hoogere bergstreken vertoeven, maar zich
tegen den avond m groepen van hooge
hoornen ïu lager gelegen plaatsen concen
treer©!) cn daoir hun nacbtkwciiier hon
den.
ion slotte werd het avond concert der
epischo insecten beschreven, waan an
enkelc meer op den voorgrond tredende
foorioT) nader werden behandeld terwijl
u°k de psychische invloed werd besproken
dio het geheel der besproken versohijnse-
en °P den in de tropon vertoevende Euro
peaan pleegt uit te oefenen. Dezo interes
sante coi bevattelijke voordracht werd
^nci bijzondere belangstelling gevolgd en
an het slot met een hartelijk applaus be
groet.
heer G. J. Staal oud -gouverneur vim
manie was vandaag do tweede spre-
Sun
- uu nvutiue tpre-
/"C'r: lneld een voordracht met kcht-
<1°^ m L Laboratorium in
i oimei)steeg óver.,D© bevolking van
«u "a q16'. ving aan mot de reis
vo?f lame 1° beschrijven, gaf vcr-
L0"' ^ets van het land, den bo-
khrnant cn van do bont© sa-
elling der bevolking. Dc gezond
heidstoestand ia over 't algemeen gunstig
hoewel vele individuen geïnfecteerd zijn
door tropische ziekten. Het sterftecijfer
bedroeg in 1919 18.4 per mille, tegen 13.2
in Nederland en is gunstiger dan in Britsch
Guynea
De reohtstoestand is voor allen gelijk en
door invoering der leorplioht is het onder
wijs ook algemeen met het Nederlanctech
als voertaal
Spr besloot zijn van grooto plaatselijke
kennis getuigende voordracht met een be
schrijving van de middelen van bestaan en
dc voortbrengselen van den grond en
wekte de jongeren onder zijn gehoor op
tot kennismaking met dezo meermalen
miskende kolom o.
Voordrachtavond dli N". C. J. Sclipwuerhom
Vanwege de afdeeling Leiden van do In
ternationale Antimi i aristlscha Vcr:enigng
was gisteravond ia de grooto zaal van het
Volkshuis een voordrachtavond g orgaai-
seerd, met als declamator d3. N. J. C. Scher
merhom, Hervormd predikant te Nieuwe-
Niedorp. die zijn tooneelwerk „Ondergang"
zon voordragen.
De zaal was geheel bezet.
De bijeenkomst werd met een kort inlei
dend woord geopend door den heer C. T. Ak
kerman, die er zijn vreugdo over uitsprak,
dat de belangstelling zoo groet was. De
Vereeniging heeft dozen avond bedoeld als
een pronaganda-avond voer het anti-militai
risme, doch zal er zich in verheugen, wan
neer rnen ook getroffen werdt door het stuk
ah' kunstuiting.
Verder deelde h\j nog mede, dat Vrijdag
a.s. in de Nutszaal ds. P. Elder in g, uit
Rotterdam, ral optreden met het onderwerp:
„De fctrijd tegen den naderenden oorlog."
Ten Hotte beval hri de coTeotie aan. welke
in do pauze zal worden gehouden en het or
gaan der Vereeniging: „De wapens neer",
dat den aanwezigen ter kennisneming was
aangeboden.
Hierna ving de heer Schermerhorn met
de voordracht van het tooneelwerk aan,
waarin als hoofdpersonen optreden de ge-
pensionne^rde kolonel Ernst van Haersber-
gen, een aristocraat van den echten ouden
stempel; Mario, zbn vrouw, van burgerlijke
afkomst, maar met een diep gevoel en een
fijn bebaard gemoed, en hun eenigste zoon
Frank, die het teedere hart van znn moeder
heeft geërfd en zich bh de anti-mi'itairis-
tischo beweging heeft annges'oton. waarvoor
ook de moeder sympathie koestert, mpge'nk
mede onder invloed van dominee Van den
Heuvel
Al« wn kenni3 maken mét de familie,
spreekt de vader zHn oprechten haat uit
tegen het ant?-militairisme en maakt zich
angstig, dat rite zoon den dienst zal wei
geren en de fami'ie tot schande zal brengen.
Na menige seëne tinachen het drietal
dreint de vader ze1 fmoord te zullen plegen,
als Frank weigert ondar d'°-nst te gaan.
Dan geeft do zoon toe on offert zrin ideaal
op voor de liefde voor zijn ouden vader
en gehoorzaamt d^au.
De noHog komt Frank wordt ernstig ge
wend thuisgebracht
Met g^oed en bezieling droeg de auteur
de toon eel en voer, waarin hij" znn eigen
ziel lecd^ en de tegensteVin^ en den atrnd
schetste fnsss^hnn tw°e were1 dbe^c^ou win gen,
de o-^ne Heumvule om oude eerbiMwaardige
en geëerbiedigde tradiieën en de idealen
van eon zeer nieuwen, nog niet genader
den Bid. waarvan de schrijver on sweker
slechts het mooi-* ideaal voor zich ziet.
A1^ deze pr«dikAr voor het an^i-mï'itaTis-
mo den gewondvi Frank na de pauze stro
kende invoert, dan laat b'i hem in schrille
kleuren da gruwelen van deu oorlog en het
slagvel r^hihleren en laat hem berouw too-
non. dat hü indertijd zijn vader heeft ge
hoorzaamd en het uit do volheid van znn
hart ui opreken h-fc Christus woord: „Wie
znn vader on morlm* lieflie9ft boveu Mij,
is' M"na niet waardig."
Fra-^k maakt zich los vm de ir.aditïes der
Van Hoorcbar"en en wordt de aoostel voer
het anti-militairisme on gaat zelfs in znn
eigen stad in oen ouenhare vergadering
spreken over ondergang, den ond wgang van
het jniH^simmft, waar dooi de klove fcus-
schen vader en zoon onhn*3telbaar wordt.
Do ec hei ding tu*sohan den zoon en den
vader wordt ook de scheiding tu^lmn de
twee r"hfgenooten: de moedor vcM haar
zoon, en na e^n wanhooigen kreet: Dit is de
ondervang van ons gedacht, mvakt e°n schr»t
een einde aan het loven van den man, die
don ondergang van de traditie niet wil over
leven.
De anti-milikairi'ten hebben in ds. Scher
merhorn een uifcuemenden propagandist
H M. clo Koningin-Moeder is voor-
nemena de ter gelegenheid van de Indische
Weck «alhier Donderdagnamidldag a.s. van
drie tot vier uur door dr. H. Bervoets In j
hot grootauditorium van het Universiteits
gebouw tc houden voordracht met Haar
tegenwoordigheid te vereören.
Deze zendieling-arts zal dan behandelen
het onderwerpLeven onder cn voor de
Javanen
Do heer D. van Gruting plaats ver van
gend diLstricteveearts alhier, ia heden door
den Kajtwijksohen Gemeenteraad benoemd
tot keuringsveoarts kring Katwijk.
To Rotterdam zijn geslaagd voor het
examen Nuttige Handwerken onze siadge-
nooten de dames A. Wartena, G. H. Geysen-
dorplier cn J. C. Eenheek.
Do uitslag van de stem mi ag voor de
eersto vijf plaatsen op dc candidatenlijst van
do R.-K. Staatspartij in do Rijkskieskring
Leiden is als volgt1. mr. Kooien, 21,812
2. F. A. Moercl, 10,343 3. A. J. Loerakker,
9467 4. mevr. BronsveldVitringa, 9466 5.
H. J. Borghels, 9209. Het politiek advies
luidde no. 4 de heer Borghols, no. 5 mevr.
Bronsveld—Vitringa.
Do uitslag van de stemming op de lijst van
de R.-K. Staatspartij in dezen kieskring voor
de plaatsen 6 tot en met 1G is als volgt6.
J. M. H. Balvers, 3527 7. mr. P. J. M. Aal-
bersc, 2068 8. mr. dr. J. van Best, 2040 9.
mcj. J. M. J. A. Meyer, 1754 10. Th. C. Wcs-
selingh, 1667 11. prof. mr. J. A. Veraart,
1374 12. J. Barendse, 1336 13. L. M. G. van
Well, 1307 14. H. Stulemeyor, 830 15. J. A.
Monod de Frodcville, 792; 16. J. Rijneveen 703
Bij die heden cloor Burg. e>n Wethou
ders gehouden aanbesteding vam
1. Het vernic-uwern van een gedeelte wal-
muur aan de Beestenmarkt, en
2. Het vernieuwen vam een gedeelte
walmuur aan de Oude Vest in twee per-
ceelen Bestek No 11) waren ingekomen
15 inschrijvingen, t. w. van
L B. F. Kruijt te Bodegraven1. f 9750,
2." f 9750 massa f 19,500 W. Oudshoorn en
Zemen 1 f9000, 2. f 9000 massa f 16,800; E.
Wienhoven Utreoht massa f15,781; Za«nen
en Verstoep Gouda 1. f 7300, 2. f 7800,
massa f 14,330; H. J. de Heijder 1. f6995,
2. f 6495 ma39a f 1*2,999 J. de Wijs, Am
sterdam 1 f6100, 2. f5900 massa f 11,400;
C. do Ruijter, Giesenóam massa f 11,450;
J. Saras, Oude-Weterdng, 1. f5740, massa
f 10,883J Zitman en Zn. 1. f 54S0, 2.
f 5250 massa f 10,700 P. H. Meijers en A.
J. de Later 1f 5590, 2. f 5666, massa
f 10,456; P Kooreman 1. f5475, 2. f4975
massa f 10,250Gebra. Dcol 1. f 5227, 2.
f 5121, massa f 10,123, F. S. van der Voort
Alphen a. d Rijn 1. f 5337, 2. f 5530 massa
f 10,090, J C.van Evert 1. f 5250, 2. f 5000,
massa f 10,000, J. Parel, Sliedrecht 1.
f 4808, 2 f 4680 massa f 8550.
Zoo verre geen woonplaats vermeld, is
deze Leiden.
Ba W. Bctiwman, Gercf. predikant al
hier, wendt pogiügen aan om te dezer stede
een klein comité van Gereformeerden cn uit
anderen kring, op te richten, ten einde te be
vorderen de tot-stand-koming van een Ohr
Tehuis voor Volwassen Blinden, hier te lande.
Hedennacht heeft M. J. Z.. van Katwijk,
in oen café aan dc Beestenmarkt een ruit
vernield. Proces-verbaal is ongemaakt.
Door de politie alhier ig aangehouden
en vervolgens naar Den Haag overgebracht
W. F. F., wegens verduistering van een hoc-
renrijwiel ten nadeel© van J. A R.
Oo verzoek van de Leidscho politie zijn
te Haarkzm aangehouden en vervolgens naar
hier overgebracht de arbeider J. B. en de
sigarenmaker L. V., uit Groningen, die alhier
goederen hsdden ingezamo'd. welke zooge
naamd voor de armen in de Veenstrciken be
stemd zouden ziin.
Door de N. Z. H. T. M. en de M. E. T.
weiden in do anaand Februari op do lijnen
van Leiden naar Katwijk en Noord wijk, van
Leiden naar Heemstede cn van Leiden naar
Den Haag, resp. vervoerd 2*22.312 pens.
60.293 pers. en 112.084 pers., tegen in Februari
van hot vori.gr jaar resp. 200.695 pers., 53.057
pers. ©n 103.470 pers.
Do opbrengst bedroog in Febmari van dit
jaar Tefip. f 36.9991.49; f 17.709.8373 en
f20.292.52 tegen in dezelfde maand van ver
leden jaar f 34.824.70l/2f 14.741.25 cn
f 18.854.65.
LEIDSCHE SCHOUWBURG.
Het Hoistad-Tooneel.
„De man, die do klappen
krijgt1', clrcusspel in vier
bedrijven v. L. Andrejef.
Het Hofsta/dtooneel heeft ons dan gister
avond kennis cloeoi maken met het echt
Russische werk van dan. reeds een jaar of
tien geleden, zijn roem-hoogtepunt bereikt
hebbende en, naar wij meenen, vorig jaar
overleden Russisohen diohter-schrijver.
Door het geheel© werk loopt dat ken
merkend Russisch weemoedige, diat een
inherent bestanddeel is van de Russisohe
psyche, die öz Westerlingen en speciaal
ons Nederlanders, behept met een prao-
tischen ain, zoo vreemd is en die zoo uiterst
moeilijk geheel is te doorgronden bot.in het
diepste innerlijke. Zoo zouden we ook niet
gaarne willen beweren, dat Andrejef'a
,,Do man dio de klappen krijgt" tot in
alle finesses reeds is doorgedrongen tot otns
besef. En of het dit is, dat ten slotte het
werk niet volkomen voor ons bevredigend
maakte 1 Inderdaad al getooven we. dat
het Hofstadtooneel clle sfeer, hot milieu,
uitstekend heeft aangevoeld on ook heeft
weten weer te geven in oen uiterst knappe
vertolking, bevredigt beeft ons clleae bonle
mengeling van realiteit en symboliek of
moeten we zeggen Russische mystiek?
niet geheel cn ai. Er bleef iets onbepaalds
onvoldaans hangen na het zakken van het
scherm over den dooden rodder on de
doode geredde
Een circusspel ja, de vier bedrijven,
spelen zioli af in een soort circus-hall voor
de artisten. Op den achtergrond zdet men
het circus en hoort men de eveneens
weemooige en toch aan oen sireus doende
denken muziek, het handgeklap, het
knallen der zweep. Men ziet voorts een cir
cusdirecteur, oen leeuwentemster, jockeys,
clows etc de hoofdbestanddeelen voor een
.circus-menu. De reëele basis voor het op
bouwen van het dichterlijk gegeven van
den auteut. Na een korte kennismaking
met hot circus-milieu, waarin nog een
danseresje van eon rein© óhsobuldighedd,
de kleine Consuella, die geëxploiteerd
wordt door een type van een gedegene
reerde graaf Mancini, treedt in dit milieu
„De man3 die de klappen krijgt". Een
man van grooto beschaving, die echter wil
breken met alles, wat hein verbindt met
do wereld, van waar hij komt, een wereld,
die hem roofde zijn vrouw en zijn ideeën,
welke hij niet wist te ordenen, wist te
vatten in een taal, die de massa pakt,
waarvan een dilettant handig gebruik
maakte. Schuchter biedt bij zich aan voor
bet kHappen knjgetn, om, wanneer bij
wordt aangenomen, de naam „Die" te
aanvaarden. En bij krijgt dan voortaan
de klappen, dio feitelijk moesten branden
op de wangen d©r oircusbezockers Zich los
wanend van het verleden, als anonymus
eem nieuw leven beginnend met een schat,
ontleend aan oat weggeworpen verleden,
moet hij tooh nog afschudden de schaduw
van het verleden, die hem volgt en die cBc
auteur invoert ala „een heer", <le dief van
zijn vrouw en geestelijk goed. Eerst, wan
neer hij deze schaduw voor goed heeft ver
dreven, is hij vrij. En vrij herneemt heb
leven in hem alle rechten. Hij wordt, ge
trokken tot do argelooze, onschuldige
Consuella die van zijn liefde niets wil we
ten. Bepaald schitterend vonden we die
afwijzingsscène, wanneer de afgewezene,
met een traan in zijn oog, doet, alsof bij
zijn clownaspei slechts speelde Consu
ella, zelf verliefd op een jockey, moet ge
offerd worden aan een Lebemann, aan een
rijken baron. Dan treedt op den afscheid-
avond „Die" op ah de redder der blanke
onschuldmet Consuella drinkt hij het
door hem vergiftigde glas champagne. Het
is het droevig slot.
Ziedaar in 't kort de hoofdintrige, waar
omheen zijn geweven nog enkele bijkomen
de intriges.
„Die", Consuella, „de bee»r'\ de
graaf, de baron, 't zijn ale het ware er te
gen woordigers van een "soort", waarbij
men dan nog vooral moet voegen de leeu
wentemster, de vrouw die naar lief do
smacht doch deze niet vindt, omdat zc.
deze met haar oogon beveelt.
Hetoeuvre ia verwerkt in een taal van
dichterlijke visie, wara van het platte,
zooals dat. in werkelijkheid in een circus
broeit. En jui-st daarom noemen wij de
opvatting, zooals Cor v. d. Lugt als regis
seur in do ver boohing heeft gelegd, een
zeer gelukkige. De realiteit op (ten ach
tergrond, het overige meer naar voren
tredend, zonder eohter dit zwaar to accen-
tueeren Hij heeft eon fraai geheel weten
to verkrijgen in passende decor-omlijs
ting
Verder niets dan lof voor Cor v. d. Lugt
Mehert ah „Dóe"hij speelde deze rol
met knappe nuanceeringen, door Consu
ella Annie van Ees (die in het eerste
bedrijf iets geaffecteerds had) even knap
tegenspel gegeven. Dat samenspel was af.
Het dood end slot, in bijzonder pakkend
kleur en liohteffect bovendien, was rnooi
over alle Linies.
Annie van Eea ontving een bouquet.
Van de overige vertolkers willen wij nog
roemen den graaf Mancini van Herman
Schwab, de leeuwentemster vam Fie Ca-
relsen en voorts Anton Roemer, Hans van
Ees en Tormy Stevens.
Een praohtig bezette Schouwburg op
eenige logeplaatsen na uitverkocht!
was dankbaar voor het spel, wat zich uitte
in applaus, en eveneens dankbaar voor de
kennismaking met dit bijzondere werk.
In hoeverre do bezoekers geheel bevre
digd zijn? Het werk boeit eohter in ieder
geval en houdt je gevangen.als in een
machtigen greep
Schuldvorderingen ten laste van het Rijk.
Ingediend is een wetsontwerp tot rege
ling van de termijnen, voor de indiening
van schuldvorderingen ten laste van het
Rijk, de provinciën en de gemeenten, voor
de betaling der schuldvorderingen, en voor
de aanbieding van door die lichamen afge
geven betalingsstukken.
Aan de Memorie van Toelichting is het
volgende ontleend
De te dezer zake geldende regelingen,
hebben alle een tijdige afsluiting van den
dienst der begrooting op het oog. Vandaar
de uitzondering voor die vorderingen, als
traktementen e, d., welker bedrag is be
paald, en waarvan de betaling niet op de
claratie geschiedt. Hier heeft de admini
stratie de tijdige betaling in eigen hand.
De ervaring heeft intusschen geleerd, dat
het beoogde doel door de bepalingen niet
wordt bereikt-. In de eerste plaats, omdat
er nog vele vorderingen zijn, waarop de
wet van 1815 niet toegepast kan worden,
omdat zij niet tot een bepaald dienstjaar
behooren. Dit kan zich voordoen bij acties
tot schadevergoeding, condic-tioncs indebi-
ti, vorderingen van advocaten en procu
reurs.
Beantwoordt de huidige regeling een er-
zijds niet aan het doel, dat men zich bij
haar samenstelling had gedacht, anderzijds
vertoont zij een leemte, welke dringend
voorziening behoeft. Immers staat de ad
ministratie voor dc noodzakelijkheid, na
genoeg alle stukken, welke op vorderingen
ten laste van heb Rijk betrekking hebben,
gedurende 30 jaren te bewa en. In verband
met de buitengewone uitzetting der Staats
werkzaamheid doet zich deze noodzakelijk
heid gevoeleu als een zeer groote last. De
moeite en do kosten, aan het bewaren van
al deze stukken verbonden, worden, gelijk
voor de hand ligt, Djet opgewogen door 't-
wezenlijk belang dat hiér wordt gediend,
Ter wille van een enkel geval moeten allo
stukken bewaard worden. Dit is onvermij
delijk, omdat, ging men minder nauwkeu
rig te werk, het feit, dat de bewijsstukken
niet allo zouden worden bewaard, allicht-
tot misbruiken aanleiding zou geven.
BINNENLAND.
"Wetsontwerp tot regeling van do termij
nen en betaling van schuldvorderingen tea
laste van het Rijk
De Hooge Raad van Arbeid adviseert
gunstig op het voorstel van een tien-urigea
arbeidsdag 's zomers voor de bouwvakken.
BUITENLAND
Poincaré gaat niet naar de conferentie
te Genua.
Alle Amerikaansche troepen verlaten
den Rijn.
Nieuwe botsingen in Ierland.
Het wetsontwerp heeft ten doel aan dit
bezwaar te gemoet te komen door het ge
ven van een regeling, welke zoowel practi-
sriier als vollediger is dan de thans bestaan
do. In do eerste plaats is de termijn voor
dc indiening van schuldvorderingen ten
la te gebracht on :--pq
na 31 December van het jaar, waarin de
schuld opvordt b«.r.r is geworden. Hieruit
volgt, dat de nieuwe regeling een andere
strekking heeft dan de bestaande. Gaat
het bij de laatst© om een tijdige afsluiting
der diensten, bij de eerste is slechts een
tijdige afwikkeling van de ten laste van
dc-» 0'-n.t n^rip vei bintenissen fceoo^.
Vandaar dat de te stellen cisch minder
streng behoefde te zijn en dat de termijn
niet in verband behoefde te worden ge
bracht met de voor den buitenstaander
vaak moeilijk te beantwoorden vraag, tot
we'k diens*"j"\r zijn vordering ^riioorfc.
Vocv - rndersc^ ri'ssehen vord n-
gen, welko al of niet op declaratie worden
betaald, bestaat geen aanleiding meer.
Men vree-ze intusschen niet-, dat onder de
nieuwe rsgfllr een tiidige afsluiting c
dienstjaren achterwege zal blijven. Hot
percentage- der vorderingen, die laat wor
den ingediend, is uit den aard der zaak
gering. Wie een belangrijke vordering op
den Staat heeft, zal niet noodeloos rentever
lies willen lijden. Op de niet ingediende
vorderingen behoeft trouwens met de af
sluiting niet te worden gewacht-. Evenals
thans reeds geschiedt, kan op iedere be
grooting een post worden uitgetrokken,
waaruit vorderingen, na de af.-'uiting vaa
het vorig dienstjaar ingediend, kunnen
worden betaald. Bezwaren voor de admini
stratie behoeven van de mildere regeling
dan ook niet te worden gevreesd.
Ten slotte is thans boven allen twijfel
gesteld, dab de te laat ingediende vorde
ring is vervallen. Een zoodanige vordering
kan dus niet meer worden betaald; de Alge
meeno Rekenkamer mag de betaling van
artikel 28 der Instructie wet van 1841 riiet
verevenen. Een oude twistvraag is hier
mede beslecht. Onder do oude regeling was
immers dubieus, in hoeverre de te Iaat in
gediende vordering was vernietigd of slectita
was verjaard.
Ook met betrekking tot vorderingen, op
den dag voor liet in-werking-treden der
wet, reeds .bestaande, geldt de termijn
van 3 jaren. Dit beteekent dus voor s ïa-
mige vorderingen de verlenging van een
termijn, welke reeds loopendo was, rrn-r
andere wellicht een verkorting van den der
tigjarigen termijn van artikel 2004 van het
Burgerlijk Wetboek. Intusschen wordt in
ieder geval nog gedurende een jaar gele
genheid tot opvorderen gegeven.
De nieuwe regeling kan zonder bezwaar
ook gelden voor do Staatsbedrijven, de ge
meenten cn de provinciën. Bij den Minis
ter van Koloniën bestaat geen bezwaar te
gen de toepassing van de voorgestelde re
geling ten ranzien van het I te Hoofdstuk
van uitgaven der Indische bcgrooting, voor
zoover die toepassing uit artikel 67 der
Indische Comptabiliteitswet voortvloeit.
Voor geldleeningen en pensioenen gelden
krachtens art-. 7 de bepalingen der wet niet
Voor beide gelden gewoonlijk bijzondere
wettelijke regelen. Voor de latere geldlee
ningen gelden de regelen van het gémeene
recht, wat, in verband met het bijzondere
karakter der daaruit voortvloeiende ver
plichtingen, de meest juiste opheffing lijkt
en geen overwegende administratieve be
zwaren medebrengt.
Bc-demverzakkilig in liet mijnoiigebicd.
Op de Vragen van het Tweede-Kamer-lid,
den heer Hermans', betreffende herstel vaa
schade aan gebouwen, ontstaan ten gevo'go
van bodemverzakkingen in verband met ds
ontginning der Staatsmijnen, heeft de Mi
nister van Landbouw, Nijverheid en Handel
geantwoord:
Het is bekend, dat, ten gevolge van da
ontginning der Staatsmijnen, bodemverzak
kingen plaats vinden, dio scheuren in hun
ze lien gebouwen veroorzaken. Bij mijn
bouw is dit onvermijdelijk.
Naar den Minister door de directie vaa
do Staatsmijnen is bericht, is het echter niet
juist, dat het zeer lang duurt, voordat
eenige of meestal onvoldoende herstellingen
van de gescheurde huizen plaats viuden,
