LEIDSCH
DAGBLAD.
Zaterdag 18 Februari 1922.
Offlsieeie Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
BINNENLAND
Het voornaamste nieuws
van iieden.
PRIJS DEB ADVERTENTISNl
•n Cü PW r®ïd' 1 z*t#rda*a 40 011 P" K*1
„lebonuement baluijrijlc late» prijs.
*^oiae adTCTtCBliën Woensdae 60 Cts., Zslsrdag
M hn een maximum aantal woorden Tin 80
J8 CÏ0- «V r,i
''i.rasso Tolget» postreohl Voor «.«Hoede
no brierea 10 Cts. porto brtalon. BewiJ»-
KL»T 6 CU.
Bureau Boortfslndspleln. Telefoonnummers voor Olracfie sn Administratie 175, Redactie 1507.
PHIJS DEZER COURAWTI
Voor IMo* t- a mn£ f 253. p. irtcï GJJ
Bolton Loidcn, wear as cuter, gnresügd rijs.
Per wmkgfiffl
franco p« port f 855 portoiocten.
Nummer 1900?.
lit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
gemeentelijke vischverkoop.
|)o Eurgdmce-ster van Leidon brengt ter
tennis van de ingezetenen, dat bodènavond
Zaterdag) aan den gemeentelijken vteehwin-
(Visehmarkt) verkrijgbaar is S0HEL-
rjsCH a f 0.10—f 0.12, CrROOTE SCHEL-
flSCH a f 0.20, GROOTE SCHOL a f0.30,
■KABELJAUW n f0.30 pc-r pond.
K. C. DE GIJSELA AR, Burgemeester.
I leiden, 18 Februari 1922.
afsluiting passage marebrug.
Burgemeester en Wethouders van Leidon
gingen tor algemeens kcnn.is, dat de Marc
is over de Oude Vest, wegens vernieuwing
van het opzetwerk van die brug, op Maandag
J0, Dinsdag 21 eu Woensdag 22 Februari a.s.
voor bet geheelo verkeer zal zijn afgesloten.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester.
VAN" STRIJEN, Secretaris,
leiden, 18 Februari 1922.
directe belastingen.
De Burgemeester van Leiden brengt ter
elgemeene kennis, dat nan den Ontvanger
Ücr Directe Belastingen is ter hand g<?3teld
bet kohier dor Porsonecle belasting No. 11
den dienst 1921, executoir verklaard den
lócu Februari j.l. en herinnert voorts den
kda-nghebbenden aan hunne verplichting om
'tteu aanslag op den bij de Wet bepaalden voet
voldoen.
N. C. DE GIJ SELA AR, Burgemeester.
LeideD, 18 Februari 1922.
niNDERWET.
Burgemeester en Wetihoiuders van Leiden
Gezien het verzoek van
a. L. J. van dor Peel era vergunning tol
uitbreiding der smederij in het perceel Raam-
6tceg No. 7, kad. Sec tic 0. No. 1271 door liet
bijplaatsen van cea electromotor van 2 P.K.
ycror het aandrijven ran oen te plaatsen boor
machine en een ventilator met ingebouwdeu
electromotor van 3/10 P.K. voor de smid-se.
b. G. Vermeulen om vergunning tot liet
'oprichten van een potroleum-bcwaarplaats
voor ten hoogste 2000 Liter petroleum, in
bel: per-oeel H artes teeg No. G, kad. Sectio I.
Ho. 237G.
c. G. Vermeulen om vergunning tot het
(^richten van een petroleumbewaarplaats
,Voor ten hoogste 20o0 Li tor (10 vaten) op een
vaartuig liggend© in den Ouden Rijn, kad.
Sectio I. No. 2366, voor de porceelen Oude
Kyn No. 6365, kad. Sectio I. Ne. 2491 en
2192, nabij de Mi ddels tegrach tbrug.
Gelet op dl? arit. G en 7 der -Hinderwet
Geen bij dezen kennis aan het publiek, uat
ft'.nccmdc verzoeken met de bijlagen op do
Secretarie dezer gemeente ter visio gelegd
eijn alsmede dat op Zaterdag 4 Maart a.s.
1 's voor middags te halfelf, op het Raadhuis,
Sriogenheid zal worden ge-geven om bezwa
ren tegen deze vcroocken in te brengen, ter-
j *ijl zij or de aandacht op vestigen, dat niet
hjt beroep gerechtigd zijn zij, -die niet over-
hïcnkomslïg art. 7 der Hinderwet voo-r het
?omoentehestuur of een zijner leden zijn ver-
i schonen, ten einde hunne bezwaren monde
ling toe te lichten.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 18 Februari 1922.
Groot populair Opcrs-ccnceri.
Li de grooto Stactezaa-l had gisteravond wc-
Öerom een groot populair Opera-conccrt pleats.
Ofschoon de zaal voel boter bezët was dan tij-
^Cns hot vorig ooncort, was zij terii niet good
Gcnoag. beeeï om haar „gohoel gevuld" tc kunnen
Doemen,
Bet volledig orkest der N. V. Nationale
Gpora, onder rustige en zekere leiding van Leo
u>ysrck, bracht conigc orkestwerken ten gc-
oore; o.a. do Ouvertures Oberen van Web er;
ïertzi van Wagner; B:zel's Arllsiemio oikest-
Vooral deze Suite word keurig uitgevoerd.
!'-• t goofJ. aaji do blaasinstrumenten een bril-
ttnte partij te vervullen, waaraan werd vol-
p T ^urnirieri dat hot programma de verschil-
^r!|o afd ©dingen dezer Suite niet vormelddo
tgoon een programma niet duurdor maakt).
™e;"d w rettflo vóór het laatste deel (ca-
1 n) gcapplar. lissoarcl. Wol niet rookt, want
do
dec
uitvoering was artistiek; maar tusscdicn de
«wen werkt cUt appLaus storond.
e ersfdiülMido ar listen, zangeressen en zan-
verbonden aan <te Nationale Opera, tra-
one °'S sc^:sloa °P red ara's uit vorschi 11eu-do
,^r.°'ta ^ar,thagen3 Mandors cn Richard
M'.v- Lol weirien warm door het pu
ft H °1n.\vailsc"1- Rcidt-n liohbon zich vasten
Zöavor r }oc,Loorders vorwxven. Beiden
Rel-"". Jc,a ^an-,:hagons als sopraan en Van
Hallo 'i Af"1 a^s k:i:'5 cen aria Verdi's „Un
dorig v° ®snLeraBeider stemgeluid is weel-
tticfutn*1? Kn'L tc>t in de fcoog-to cn tot in de
'ukkelig. °n' Uaarl,iJ Verdi's muziek vor-
^«vzers Listrumentatie, collo, harp en
L'riiar. Ii:orin hot hoofddeel der boge-
'.Toovo.fi,, ^rt word gezongen uit diens
u cn lli< ..Figaro". Johan Iseke
r'vipu;^" Leende aria's uit de „Too-
_'Hze de Ifaas,- beha Ivo de aria
van Ghcrubin, nog con o-verbekonde aria uit
„Figaro". Elizo do Haas zingt Lioht van' geluid,
maar niet allo noten zijn goed zuiver cn vast
staat het geluid niet ovoral. Gusta Scheepma
ker hooft zwaarder geluid, - vooral in do hoogo
tonen; hetgoon in Gluck's aria uit „Orpheus" to
booron viel.
„Op verzoek" werd liet SmarlLicd uit „Paljas"
gezongen door Hendrik Drost, met haast al te
vcol geluid; do stem behoeft niet uitgezet te
worden, omdat veel on good geluid in hot bezit
is van dezen zanger, ook de aria uit Pucini's
„Tosca" beween dit.
Afscheid namen wij van -dil coneorl met hel
afscheid van Brunhiide en Feuerzaubor uit
Wagner's „Waiküro".
Daverende toejuichingen na ieder gozongon
en gespeeld nummer gaven uiting aan uc tevre
denheid van het publiek.
Handelsroizisersverceniijing „Eendracht".
Hoewel hot nu niot dircot oan foil van grooto
boioekenis kon womlen genoemd, dat de Han-
dcisrrizigeKs-voreonigiug „Eondraoht" stond te
herdenken, liad raon toch cen feosloeinra Lssïc in
het loven goroepon, die zich, ondor loidiDg van
den heer Van Klooien, werkelijk uitstekend van
de voorbereiding had gekweten. Do zaal van
•„Zomerlust" was voor het vierde jaarfoosl der
Verecnigmg kourig aangekleed met behulp van
guirlandes, palaten, enz. eai maakte juist dien
gozolligen indruk, dio npodig is voor liol hor
denken van oon jaarfeest in don hui sol ijken
kring, in dil geval dus in den veroenigingskring.
De voorzitter, do heer Booma, opendo mot
cen woord van welkom, waarna do lioer Van
Klosten in con kourig speech je do dam ca ten
dringendste aanspoorde do mannen te steunen
in hun strijd tot verbetering van hol levenspad,
on hun invloed aan te wanden tot. hot bezoeken
der vergaderingen on hel uiten van zijn godach-
ton, ^-aartoc hij vervolgens ook do collega's zolf
aajLsiioordc. Begrijp, zeido hij, dat do toestand
voor ons nog lang niet volmaakt is; dat cr nog
vole veihetoringen moeten komen en dat doze
alleen verkregen kunaen worden door bij elkaar
te komen op vergaderingen en verder door het
maken van intense propaganda onder collega's
on vrienden.
Na de ongeorganiseerden tc bobben gowezen
op do noodzakelijkheid van aansluiting, bracht
spieker ccsn woord van dank aan den dirigent
van het strijkorkest „Per Aspora ad Astra",
den heer Noordanus, dio heden juist jarig was
on zich ondanks dat boreid had verklaard hier
dezen avond te dirigebren.
Natuurlijk verkreeg thans nog do hoer Noor
danus hot woord en vervolgens de heer Van
Leeuwen, als voorzitter van het orkest, welke
laatste dankte voor clc pluim, den dirigent op
dun hood gestoken, hetwelk, naar hij hoopte.,
een aanleiding voor velen zou zijn dc verceni-
giug ..Por Aspora ad Astra" zooveel moge-lijk
te steunen.
Iïol meer offioioele goclooUo thtms aclitor
don viig en toen klonk hot.... „Adieu, au rc-
"voir!" 's Was eon vrij zonderlinge keuze, dunkt
ons, dooh er word Ier voorkoming van onheil
dadelijk bij gezogd; „Ja, maar wij gaan niet
weg". En als muzieknummer was hel zeer wol
to genieten, zooals trouwens eveneens daarna
veto andero nummers, waarvan wij alleen wil
len noemen „Bhunenliocl", van G. Lange. Het
orkest, dat welwillend haar medewerkiug ver
leende, vond dan ook cen aandachtig gehoor en
oogslto warmen bijval.
Mej. Hanny de Vries, leorlingo aan hot Kon
Conservatorium zong eonigo liotlcron, welke
zcor in den smaak virion. Haar nog niet heel
krachtige stom, klonk juist in deze betrekkelijk
kleine zaal zeer good cn de haar aangoboden
bloemen waren, mocmon wij, bijgovolg ten volle
verdiend. Ook haar begeleidster aan de piano,
mej. Noordanu9, kreog bloemen.
Muziek cn zong werd aangenaam afgewis
seld met voordraohton on niot tc vergeten een
„ptille" pantomimo.niot waai', mijnheer de
voorzitter? Wij kunnen er aan toevoegen, ter
verduidelijking, dat er niot bij gesproken wordt
Eon tombola zonder nieten zorgde voor vor-
lioogmg dor algemoene rroolijkheid, als gevolg
van hot feit, dat natuurlijk damesvoorworpen
door heeron werden gewonnen, cn omgekeerd.
feestviering tor oere van den jaardag
van het vior-jarig kindje eindigde hot kan
immers ook niet anders met oen bal, dal tot
laat in don nacht duurde.
.Aan dca; hoer J. L. Bloemen, direc
teur van het telegraafkantoor al-hoer, is op
zijn verzoek eervol ontslag als zoodanig
verleend met ingang van 1 April a.s.
Voor her. examen nivbbigo handwer
ken zijn geslaagd to Rotterdam mej. S.
Lafebcr en to Amsterdam mej. M. den
Boer, beidon alhier.
Voor bet Pont-examen machine - sohr ij -
ven is het diploma uitgereikt aan de da
mes J. Breugelmans, C. C. v. Brero, M.
v Alen cn do hoeren O. J. Stikking, J.
van Nieuvrenluüzen, W. P. van der Hoe
ven en W Krössobed, alLon alhier.
Door de hoeren Jae. Goodhloed, Dc Rid
der, F. Blocmink, Mol -on Mattliijs, Ls con
adros aan den Rand gericht, waarin zü ais
leden der Commissie, benoemd door dc bewo
ners dor Maria-Gonidastraat in de vorgado-
ring, gehouden op 20 O e tob ar 1921 in „In den
Vergulden Turk'', alhier, ter bespreking van
maatrogelen ter verbetering ran den onlioud-
baren toestand, waarin deze straat vorkeort,
te kennen geven
Dat .zij, ingevolge opdracht dier vergade
ring, zich hebben gewend tot den wethouder
van fubriengo, den lieer J. A. Bits, ten oindo
hora te wijzen op dringende noodzakelijkheid
om le. Verlichting te doen aanbrengen in
de straat2o. de bestrating in ordo te laten
brengen 3c. de rioleering te doen nazien en
waar noodig, to laten horstellen 4e. maat
regelen tc treffen, opdat oolc deze straat on
der de gemeentelijke straatreiniging worde
begrepen.
Dat zij hem hebben voreooht deze aange
legenheid met het college van en W. te
willen bespreken.
Dnt, ofschoon hij tijdens de gehouden be
spreking de opmerking maakte, dat do Maria-
Gondastraat particulier eigendom is en dc
gemeen to Leiden derhalve niet gehouden is
tot onderhoud of verlichting, hij toch boreid
bleek hun verzeek aan het collego van B. en
W. over te brengen.
Dat zij als resultaat hiervan cen schrijven,
gedateerd 24 November 1921, van den wethou
der van fabricage mochten ontvangen, waar
uit zij tot hun leedwezen zagen, dat B. en W".
geen aanleiding hebben kunnen vinden om de
verlichting der straat van gemeentewege te
deen geschieden, onder mededeeling, dat par-
liouücren met de Stedelijke Gasfabriek een
abonnement kunnen afsluiten voor verlichting
van straten en dat do verlichting der Marda-
Gondastraat ongeveer f 303.50 per jaar zal
kosten, terwijl over bestrating, rioleering en
reiniging i?i bedoeld schrijven niet gesproken
werd, ofschoon voorziening ton deze, zooals
ook o.a. in het hoofdartikel van het „Lcidsch
Dagblad" van 22 October 1921 duidelijk werd
uiteengezet, allernoodzakelijkst moet werden
geacht.
Dat zij van meeniug zijn, dat het gemeente
bestuur, o-m redenen ran openbare veiligheid,
gezondheid en zedelijkheid, dezen toestand
niet langer mag laten voortbestaan.
Dat zij van meening zijn, dat tegenover
hun plichten 'als belastingbetalers, ,\vglke,
oinds zij ingezetenen van Leiden zijn, zeor
veel zwaarder zijn geworden, zij toch in ieder
geval aanspraak mogen maken op het ver
richten dier diensten door de gemeente, dio
zij ook aau andere ingezetenen kosteloos be
wijst.
Redenen, waarom zij den Raad verzoeken
het daarheen to villen leiden, dat maatrege
len worden getroffen, waardoor de bovenaan-
gegoven bezwaren dor bewoners van de Maria-
Goncla-straat worden weggenomen, althans
dat daaraan te gemoet worde gekomen.
Gisteravond gaf het m uzi et gezelschap
,,Bübette' een concert voor do pa/bi enten
van hot sanatorium „Rhijngeest". Uefc-
geon ten gehoorc werd .gobraolüt word op
uitnemende wijze uitgevoerd vooral ver
dient genoemd te worden dio fluit-solo,
welke door den hee-r J. Riedel voorgedra
gen weru Na afloop van het concert
bracht dr A. H. Oort het gezelschap dank
voor den zoo genotvol!en kunstavond <m
sprak hij dc-n wensch uit, ,,Bobebte" nog
vele malcü tc mogen terugzien.
Do „man zonder naam" heeft Leiden
inderdaad te pakken we hebban er ons
gisteravond in het Luxor-tbeatervam
overtuigd De jacht van den detective op
deoi mi!libenendief gaat:via ons land naar
Italië, ja waar niet al heen, men ga zalf
rajuir 2ie>n. lïoé riotjes -Piebor Vai do-n de
tective te de luron legt. Dezx? Solilager-
film lo-opt nu geheel na de pauze, een ver
betering naai' het ons voorkomt. Voor de
pauze krijgt men een paar lachfilms, die
het wel doen al vraagt mon zioli soms af:
h-oe krijgt men het bij elkaar. Tevens tre
den op die komieken Boete en WiOflon, die
succes hebban
Aanteekcoring verdient do uitbreiding
van het muzikale gedeelte in deai vorm van
toevoeging van nieuwe krachten aan het
orkestje, terwijl in de pauze oolc in de
hall wordt gemusiceerd.
Gisteren is op dc veemarkt oen koe ver
mist. loébehooravle aan den veehouder B. A.
van II., te Zoricnvoud'e. Vermoed wordt, dat het
dier door een veedrijver is meegenomen en aan
een vorkoord adres gebracht.
Er werden levens na afloop wan de markt
gisteren 0011 tweetal varkons onbeheerd achrter-
gri'aten In.lioht'ngo.i daaromtrent zijn tc beko
men aan bet Commissariaat van Politic.
Gistermiddag reed langs de Hoogewoerd
cen veewagen, bestuurd door L. de H., te
Zwammerdam. Van den wagen, die van de
markt kwam en nu geladen was niet stuk
goederen, brok het onderstel, waardoor het
voortuig kantelde en de goederen op straat
violen. Er word een an-dcro wagen gehaald,
waarop do goederen werden overgeladen. Het
tramverkeer kadereen kwartier vertraging
door.
Op liet Ivort-Rapenburg had gisteren ccn
zelfde ongeval plaats. Iemand uit Zocter-
woudo zou ccn vrachtje varkens van do
markt 'vervoeren, toen ook deze wagen den
lovend igen last niet scheen te kunnen torsen
cn neerstortte. De lastige viervoeters moesten
hoe onwillig ook, ovenstappeij in een anderen
wagen, om naar hun bestemming tc worden
gebraoht. Het geval trok vele nieuwsgierigen
Bij de recherche aJhior is aangifte gedaan
door don rijwielhandelaar B liior Lor stede, dat
to zijnen nadeel© can rijwiel is ontvreemd
staande in de zaak.
Tc halfzos gist-ornamiildag werd op do
Haarlemmerstraat tegenover do Vrouwensfeog
een vierjarig meisje door een wiolrijd&tcr aange
reden. Hel kind werd nogal ernstig verwond.
Tegen de juffrouw, die do aanrijding veroor
zaakte cn nog roekeloos reed, is proces-verbaal
opgemaakt.
Wij verwijzen, naar do advertentie,
waarin de komst van ror. dr. Jan van Best
als spreker alhier wondt aangekondigd.
Ingekomen is voor „Saboolkmdervoe
ding" f 4.75, gecollecteerd op de bruiloft
van Marde en Bouween f 19.65, gecollec
teerd op het vijftigjarig bestaan van de
Smeden- cn Koperslageravcrceniging.
KERKELIJKE BERICHTEN.
Leiden: Doopsgez. Gem.: Zondagmor
gen, te tien uur, ds. J. Wuite.
Fjglise wallonne: Dimaöcho matin, 5 10Ve
lie«re3, Mr. L. G. M. Brass on.
Evang.-Lutbersche Gem.: Zondagmorgen,
to halfelf, dg. 7. Ph. Makkink.
Remonstrantscho Kerk: Zondagmorgen, te
halfelf, dr. W. J. Lente.
Ver. van Vrrjz.-Herv., Volkshuis: Zon
dagmorgen, te halfelf, ds. A. van der Wissel.
Rel. Soc. Verbond, in do Nuts-zaal
Zondb®avondte zeven uur, spr. Lad. van
Mi erop, uit Laren
DIENSTWEIGERING.
Ingediend is het reeds meermalen aan
gekondigde desbetreffende wetsvoorstel.
Aan de Memorie van Toelichting- i& het
volgende ontleend.
Algemeene beschouwingen.
In do vergadering van de Tweede Kamer
van 14 Juni jl. is een door den heer Drion
voorgestelde motie van erde, luidende: „De
Kamer, overwegende, dat het wenschelijk
is de vrijstelling van den dienstplicht te
verleenen wegens gemoedsbezwaren naar bij
de wet te stellen regelen", zender hoofdelijke
stemming aangenomen.
Bij de beraadslagingen over deze motie is
dcor den toenmaligen Minister van Oorlog
reed3 te kennen gegeven, dat het dienstwei-
geringsvtaagstuk niet'bij de toen aanhan
gige dienstplichtwet geregeld kon worden,
doch afzonderlijke wettelijke voorziening
eischte, omdat de vrijstelling niet zonder
meer kon worden verleend en tegenover do
vrijstelling van militaire dienstverrichtin
gen oplegging van andere lasten moet
staan.
Bij een te ontwerpen wettelijke regeling
stonden twee wegen open:
a. een aanvulling van de militaire straf
wetten, door bij' de artikelen, waarin de j
dienstweigeraars str3fb:ar worden gesteld,
een nieuwe bepaling in te lasso hen, waarbij
wordt bepaald, dat hjjj, die zich schuldig
heeft gemaakt aan dienstweigering, zich op
gewetensbezwaren kan beroepen. Het on
derzoek naar de gewetensbezwaren zou als
dan door den militairen rechter plaats heb
ben, die den overtreder zou kunnen vrij
spreken, wanneer bij onderzoek bleek, dat zij
onoverkomelijke bezwaren voor dienstvervul
ling medebrachten.
Daargelaten, dat door deze regeling geen
«Hdoende oplossing verkregen wordt, im
mers de vrijgesproken© bljjft daarbij ver
plicht militairen dienst te vervullen, geldt
daartegen voor ondergetee'.cenden het be
zwaar, dat aan dit vrijspreken gerechte'ijx j
onderzoek met arrest voorafgaat, hetwelk
hem, die ernstige gewetensbezwaren heeft,
moet worden bespaard;
b. een regeling bij een sj>aciale wet.
Een regeling bij een speciale wet.
Hoswcl de Regeerkig van oordeel is, dat
do Legerorder vam den toenmaligen mi-
rdster j'br. Do Jonge een belangrijke stap
is geweest in do rdohting vam ccn bevredi
gende oplossing van het dceinstweige rings-
vr-aagstiik, en versphilleskïe personen, d»to
onoverkomelijke gewetensbezwaren heb
ben, daarmede geholpen kunnen worden,
heeft zij gemeend, dat die daarin opgeno-
mon regeling toch in eenige opzichten uit
breiding behoeft. Zoo stelt die regeling in
de eersto plaats den eisoh, dat de dienst
plichtige, totdat omtrent zijn bezwaren zal
zijn beslist, zijn dierast moet vervullen. En
vervolgens houdt zij geen rekening met 't
bestaan van personen, die tegen eiken mi
litairen dienst, dus ook voor zoover die,
als bijv de hospitaal dienst, niet bepaalde
lijk gericht is op strijd met de wapenen,
gewetensbezwaren gevoalen. Nadere rege
ling is derhalve gewenscikf.
Als uitgangspunt heeft de Regeering ge
nomen het hebben van „gewetensbezwa
ren", waarbij een broeder0 schare wordt
omvat dam door de Zweedsche wet van 21
Mai 1920. dio alleen vrijstelling van mili
tairen dienst verleent aan hen, die op
godsdienstige overtuiging berustende be
zwaren te berde brengénzij wil m. a. w.
im aansluiting met do op 9 November 1917
uitgevaardigde L. O. in het ontwerp een
andere wijze vam dienstvervulling open
stellen voor hen, die tegen dc vervulling
van den railptairem dienst gewetensbezwa
ren kebbon, hetzijn van godsdienst!gen,
hetzij van zedelijken aard, mits die gewe
tensbezwaren voortvloeien uit hun over
tuiging, dat zij den evenmcnsch ndot mo
gen dooden ook wanneer dit ingevolge
overheidsbevel rechtmatig is.
Politieko dienstweigeraars uitgesloten.
Uitgaande van dit beginsel, zijn dus uit
gesloten de politieke dienstweigeraars, zij
die do dienstweigering als propaganda
middel gebruiken, om aldus tot geheelo
ontwapening tc geraken, of zij die het
Staatsgezag bestrijden, dat hun plichten
oplegt. Alleen hij, die op gronden, ont
leend aan zijn in de voorgaande alinea om-
sohroven overtuiging, gewetensbezwaren
te bercta brengt, valt onder do ontworpen
wettelijke regeling.
Dit standpunt komt do Regeering het
oenig juiste voor en stemt overeen met dat,
dooT d6n wetgever in Zweden, Noorwegen
en Denemarken ingenomen. Do mansche-
lijke overwegingen mogen in aanmerking
komen, de overwegingen, van poütieken
aard zijn uitgesloten.
.Verder moet rekening worden gehouden
met het feit, dat sommgen geen bezwaren
hebben tegen de vervulling van den op
iederen Nederlander rustonden plicht om
mede te werken tot handhaving der onaf
hankelijkheid van het Rijk cm tot verdedi
ging van zijn grondgebied, doch wel tegen
de uiterste consequentie van dien p icht, te
weten hot dooden van den evenmensch, dat
anderen daarentegen bezwaren hebben te
gen welken militairen dienst ook, omdat
door dienst te doen als non-combattant
BINNENLAND.
De Eerste Kamer heeft het voorstel-Rute
gers tot Invoering van plaatselijke ksnza
verworpen.
Jhr. Van Beresteijn komt terug op zija
besluit om te bedanken voor den Vrijz.-
Dem. Bond; maar het bestuur wijst dit af.
Wetsontwerp betreffende dienstweige
ring.
Wijziging der Kieswet.
BUITENLAND
Poincaré voor de Fransche Kamer.
Het Italiaansche kabinet-Bonomi Is ge
vallen.
Het Engelsche Lagerhuis neemt de Ier-
sche wetgeving in tweede lezing aan.
teek middellijk steun wordt verleend aan
het oorlogvoeren, hetwelk tot gevolg heeft
het dooden van den evenmensch.
Terecht heeft de heer K. ter Laan in da
zitting der Tweede Kamer van 14 Juni jl.
gezegd, dat wie gemoedsbezwaren heeft, op
andere wijze moet worden gebruikt in heb
algemeen belang en dat men liet den dien t-
weigeraars niet gemakkelijk moet maken,
doch dat hun zwaren arbeid moet wordeo
opgelegd.
Werkzaanistelling bij eén StaatsbedrijL
In het algemeen belang kunnen zij wor
den gebruikt, wanneer zjj werkzaam worden
gesteld bij oen Staatsbedrijf. Aan den eisch
van zwaren arbeid kan niet zoo gemakken-
lijk worden voldaan, omdat wat de eaa
zwaar noemt de ander wellicht als gemakke
lijk zal kwalif ice eren, zoodat een betero
maatstaf kan worden gevonden in heb tijds
verloop .gedurende hetwelk dienst moet
worden gedaan of arbeid moet worden ver
richt
Aan wien de beslissing?
Aan wien moet de beslissing worden op
gedragen omtrent heb al'of miefc aanwezig
zijn van gewetensbezwaren?
To dien aanzien meent de minister de be
staarde regeling te mqeKn bestendigen,
waarbij de beslissing in handen van den be
trokken minister 13 gelegd, na advies te
hebben ingewonnen van een daarvoor aan
gewezen commissie. Deze regelng heeft geen
aanleiding tot klachten gegeven; in (ie
veertig gevallen, waarbij een beroep is ge
daan op gewetensbezwaren, hebben de opvol
gende ministers steeds goed gemotiveerds
adviezen ontvangen, waarvan niet is behoe
ven te worden afgeweken.
Materieel© verzorging- ais die van
militairen.
Do sub b bodcoldo moet financieel in niet
betere coredMio komon dan de militair; de op
brengst van zijn arbeid moet ton voonderie van
den Staaft komen; voeding, werkkleding (uni-
formMeeding is natuurlijk uitgesloten), huis
vesting .geneeskundige behandeling enz., moe
ten hem worden verstrekt op dc wijzo als aan
militairen geschiedt, kortom de materiecle ver
zorging moot in het algemeen zijn als die van
den militair.
Eu niet alleen wat zijn matei Leele verzorging
betreft, ook in elk ander opzicht moet bij als
militair wcmlcn beschouwd, met dien verstande,
dat hij van diensten, die ccn militair karakter
dragon, moet worden ontheven en in geval van
overtreding van die artikelen 5 en 6 voor don
burgerlijken rechter terecht zal staan.
Hiertegen kan geen enkel bezwaar bestaan,
omdat do bedoeling van dit wetsontwerp geen
ander is, dan hem, die gewetensbezwaren heeft
tegen den mMatairen dienst van dezen dienst
vrij- te stelten en in plaats daarvan bij een
Staatsbedrijf to werk le stelten. Deze tewerk
stelling moet wot don beschouwd als te zijn
werkelijke dious', zoodat zij b.v. vrijstelling we
gens braedordtenst medebrengt on kostwinners
vergoeding ton gevolge kan hebben.
Ook krijgstuc.htelijk en strafrechterlijk wordt
hij als militair beschoüwd. cm staat dan ook bij
eventueel© vergrijpen voor den militairen rech
ter terecht, voorzoover bij dat wotsonstworp niet
uitdrukkelijk anders is bepaald.
Wijziging der Kieswet.
Reeds is medegedeeld het voorstel van
wet van den heer Albarda c. s. tot wijzi
ging van dc Kieswet, waaromtrent in de
Tweede Kamerzitting van Vrijdag mede-
deeling gedaan werd.
Uit de Memorie van Toelichting is ont
leend
Het doel is, den kiezers dc gelegenheid
te openen op een andere plaats dan bij
hun eigen stembureau hun stem uit te
brengen.
Nu de voorstellers de zekerheid hebben
verkregen, dat van de Rcgcering cen wets
ontwerp nopens do hierboven bedoelde
materie niet is te verwachten, mccncn zij
hunnerzijds tot het verkrijgen van een
bruikbare wettelijke regeling den eersten
stap to moeten doen.
Hot voorstel beoogt den kiezers de gele
genheid te geven, op de:i stemmingsdag
zelf ter plaatse, waar zij zicli dan bevin
den aan de stemming deal te nemen.
Dc voorstellers hebben gemeond in hua
voorstel zich te kunnen bepalen tot een
regeling voor de verkiezingen voor do
Tweedo Kamer. Söortg ilijko regelingen
met betrekking tot dc verkiezingen voor
de Prov. Staten en voor don gemeenteraad
zouden niet anders dan meer ingewikkeld
kunnen zijn. Mocht later de wetgever met
betrekking tot laatstbodoeldc verkiezingen
