Om de zilveren schatten der zee,
rcgOLBÈRE.
ÜST GNZE STAATSMACHINE
D. E. V.—D. T. V. gelijk.
Fluks—0. a C. R. Finis. -
H. B. S—H. K. V. H. K. V.
RotenburgH. S. V. Roaesihuif.
Vitosso (H Deolos Dcetcs. r
D. D. V.—A. W. D. D. V. s
K.-Z.V Hondo Advendo.
PhilipsQuick Philips. -
H K. C.—Z K C. H. K. C. -
Rood-Wit—Fluks II Rood-Wit.
S, L F.—A L. 0. A. L. O.
H. B. a (H.)—H. S. V. II H. B. S. (H.)
{Nadruk verboden).
Hoi Mifatbedrgï.
Er zijn van die zaken van dagelijksch ge
bruik, wclkc men onmislaar acht en gelukkig
ook steeds voorhanden zijn, maar waarvan do
groote massa zich geen rekenschap geeft, hoe
zij ontstaan en wat er aan vast is om ze to
doen ontstaan. Wij gelooven niet ver van de
waarheid tc zijn, als wij ook het geld daartoe
rekenen. Alle da.gon ontvangt moo geld on
geeft hot uit; nn en \lan klaagt men, dat er
weinig stukken van oen bepaalde eoort in om-
loc.p zijn misschien spreekt men de hoop .t
dat er „weer wat loskomen" maar daarmee
is dan ook vat dc muntstukken als zoodan.g
betreft de zaak afgedaan. Zelfs zij, die het
Muntgeboaw te Utrecht zkn, hebben weinig
begrip van hetgeen d ar gebeurt, en daar zij
er wreinig beweging waarnemen, verwondert
het hun misschien, dat er nooit eens wat
rijksdaalders of guldens of anders muntstuk
ken gevonden worden, die bij het overladen
voor do overbrenging naar Amsterdam toe
vallig verloren zijn.
Voor de verandering willen wij eens niet
een wetsontwerp behandelen van de soort,
waarvan wij den inhoud gewoonlijk bespre
ken, maar de ;RegeliD,g van dc inkomsten en
uitgaven van het StaatsmuntbedTijf voor
1022" eens bezien.
Aan het hoofld van Je munt staat do munt
meester. Aan de af deeling „algemeen© 2akenT'
aijn verbonden een ©hel van de administra
tie, oen boekhouder, een adj.-bcekhotrder, een
adj.-commies, een klerk, een bode-klerk, een
portier, oen scheikundige dor fabricage en
een aesiatent^stempelsnijder (do functie van
stempelsnijder is vervallen). Verder vinden
wij vermeld bij dc Muntfaoraeage con chef,
een 1ste mechanicus en 7 opzichtersvoor do
afd. Stempel* en Medaillefabricagc is er een
mechanicusbij dc controle zijn werkzaam
één lste scheikundige, een iD9peeteuT, twee
controleurs en een am anuensisen ten «lotte
nog 8 graveurs, 9 voorlieden, 17 vaklieden,
89 werklieden, 2 bedienden en 1 labor.atorium-
bodiende. Deze allen genieten aan traktemen
ten en looncn f 2*27,370,15.
Wij zullen da verdere uitgaven maar niet
nagaan. Dat ar veel noodig is voor brand*
stoffen, gas en eleetriciteit, spreekt haast
vanzelf. Voor het jaar 1922 wordt gerekend
op een zuivero winst van hot bedrijf van
f 249,400,85.
Natuurlijk worden Cr niet alle jaren oven-
veel muntstukken geslagen. Voor 1922 wordt
gerekend od 113,8o0,000 stuks. In 1921 was
diit aantal 25 mill icon hooger. Die 118,800.000
«stuks zijn verdeeld als volgt voor 800.000
kwartjes7 millioon dubbeltjes1 millicen
stuivers10 millioon centen2 millioen
halve centen voor Nederland. Vocrloopig zijn
bc-steld voor Indië 4 millioen rijksdaalders
15 miïhocn guldens 8 millioen halve gul
dens 12 millicen kwartjes30 millioon dub
beltjes 4 millioen 272-C£nt-stu.kkcn, 10 mil
licen centen en 2 millioen halve centen. Dat
schijnen nn wel groote getallen on zij ver
tegenwoordigen dun ocik heel wat werk maar
neemt men in aanmerking, dot on9 land on
geveer 7 millioon inwoners heeft, dan blijkt
het, dat bijv. van die 7 millioon dubbeltjes er
ieder maar één kan krijgen en dat het niet te
verwonderen is, dat de Commissie v«an Rap
porteurs uit de Tweede Kamer vraagt, of er
niet wat. meer stuiverstukken konden worden
gemaakt, went van de nieuwe kan maar 1
op de 7 Nederlanders er één krijgen.
Aan do Rijksmunt worden ook de medail
les en medaille-stempels vervaardigd en de
stempels voor do gouden en zilveren wenken,
voor den ijk van maten cn géwichten, voor
het zegel en voor de Posterijen en Telegrafie
cn andere instellingen.
Bovendien kunnen particulieren aan dc
Munt Btkcre bij dc wet aangewezen munt
er ukken laten elaan, natuurlijk tegen beta
ling van het metaal en van een vastgesteld
muntloon.
Nu wij toch over de munt spreken is het
niet ongepast een stukje geschiedenis van
ons muntstelsel op te halen.
De oude 17 gewesten, die in 1815 tot één
Koninkrijk vorecnigd werden, hadden bijna
alle hun eigen muntspeciën' van zeer ver
schillend gewicht en gehalte. Willem I gif
in 1916 een wet uit, waarbij eenheid in het
muntweaen werd bevolen. Er zouden zjjn
gouden munten yan flo (na 1825 ook van
5), vandaar „gouden Willeum", zilveren
munten van f3, fl, f0.50, f0.25, f0.10 cn
0.05 (de drie laatstbedoelde hadden een veel
lagor gahal te) en koperen van 1 cn 17a cent.
Alleen de stukken van £3 cn f 1 mochten
voor particulieren worden aangemunt. Do
oude munten werden allengs ingetrokken,
lot die oude munten behoorden gouden rij
ders, kulvo rijders, dukaten, dukatons, Zecuw-
sehe rijksdaalders, acht cn twintigen, zesd'-
halven, duiten cn nog vele andere.
In 1S39 werd cc gulden iets in gowicht
verminderd en werden dc stukken van f3
vervangen door rijksdaalders. Het spreekt
vanzelf, dut er teen voor dc Munt heel wat
werk kwam, doordat alle guMcns cn dric-
guldcnstukken moesten worden versmolten en
omgezet in guldens van lager gewicht cn
rijksdaalders. Dat gaf ook heel wat kosten
cn daarom worden in 18-11 de muntbiljetten
ingcvcerd, eigenlijk een renteloo2e leening,
want de Staat gaf geen geld, maar een
schuldbekentenis ter waarde van hot munt
biljet. Er waren biljetten van 5, 10, 20, cn 100
gulden. Zij zonden echter maar tijdelijk dtienst
deen als dekking voor de ommuntingskosten
cn moesten vóór 1848 worden ingewisseld,
maar dat duurde tot 1873, zoodat de staat er
een aardige winst mee maakte.
Toen er omstreeks 1847 veel goud werd
aangevoerd uit GaJifornië en Australië, daal
de het g»ud in prijs en vreesde men verlies
op dc gouden muntendie werden daarom
ingetrokken. Do zilveren en koperen munten
bleven cn do aanmunting van zilveren munt
voor particulieren word toegestaan. Maar nu
was de rijksdaalder ook het grootste betaal
middel geworden, wat lastig was. Daarom
werden in 1852 weer muntbiljetten ingevoerd
van 10, 50 on loO gulden. Dat was een gemak
voor het publiek on con voordcel voor den
Staat, omdat het neerkwam op een rente-
loozo ïccning. Er werd echter bepaald, dat
voor ten hoogsto 10 millioen gulden aan
muntbiljetten mocht worden uitgegeven, welk
bedrag in 1884 tot 15 millioen werd verhoogd.
Die muntbiljetten waren wel te onderschei
den van do bankbiljetten. Daar dezo laatste
er o.a. waren van f25, was er naar de munt
biljetten van 50 en 100 gld. weinig vraag,
zoodat ten slotte een „muntje" steeds een bil
jet van f 10 beteekende. In 1904 kreeg eohtor
de Ncdorlaadsehc Bank hot recht om ook bil
jetten van minder dan f25 uit te geven
teen werden do muntbiljetten van £10 inge
trokken en kwamen de tegenwoordige bank
biljetten van f 10 in omloc-p, die nu nog wel
„muntjes" worden genoemd door ouden van
dagen.
Intussehcn \va9 omstreeks 1870 een groote
doling van den zilverprijs ingetreden. Zooals
wij boven reiden, was sedert 1817 de vtrjjo
aanmunting van rilveren munt toeccstaan.
Toen nu het aalver zelf in prijs daalde, be-
efcoiul cr ikanB, dat ieder, die wat zilver had,
het tot guldens of rijksdaalders liet slaan en
er een zoet winstje mee maakte. Die vrije
aanmunting veer particulieren werd doarern
verboden on in 1875 werden weer do gouden
„tientjes" ingevoerd, die sedert ook voor par
ticuliere rekening mogen worden gemunt. In
de Muntwet van 1901 werd vorder bepaald,
dat rijksdaalders, guldens cn halve guldens
alleen voor rekening van het Rijk mochten
worden aaugcanunt ter vervanging van zil
veren munten, die van Rijkswege aan den
omloop worden of zijn onttrekken, en dat
voor de aanmunting van zilveren paauauut
alleen rijksmunten werden gebezigd. Do bo-
dceding WQ3 duidelijkhet omzetten van
oude, afgesleten zilveren munten in andere
van gelijke waarde, zou verlies en jmmtloon
kosten, maar maaikto men er kwartjes, dub
beltjes en stuivertjes van, dan was het ver
lies minder of viel weg, omdat d5c pasmunt
van een lager gehalte ie.
In 1877 waren reeds de koperen munten
vervangen doo* bronzen van 27a, 1 en V®
en in 1007 kwam -de nikkelen stuiver in
Wulk in plaats van het onpractisehe zilver^
stuivertje. Later is de ronde nikkelen stuive? i
<3qg te "veel Overeenkomst met een kwartje 1
had, vervangen door den tegenwoondigoö
vierkanten met ro .do hoeken.
Wij behoeven hier niet do in^gebruHc-no.
ming als wettig betaalmiddel van zilverbo^
in herinnering te brengen. Ieder kent de ta.
mei ijk vieze papiertjes, die, als zij dit gebrek
met hadden, in een behoefte konden voorzieii
omdat zij weinig ruim to ei soli en voor bej.
ging. Zooals bekend is, zijn zij in den korter;
tijd van hun bostaan nl <?on paar maal g*=.
wjjzigd en zijn de bons van 5 gulden al
schaft. Het is noodgeld, zooals in de eerst9
dagen van de crisi9, toen alle geld Vistg©.
houden werd, ook enkele gemeenten lieten
vervaardigen, die zoodoende weer terugkeer
den tof bet stolsel ran heel oude tijden, toen
ook de steden haar eigen geld en haar eigen
munt haddeD, al deed nu dc drukpers dienst'
als munt. Na hetgeen wij over de muntbib
jotton 20:1den, is het duidelijk, dat d© zilver"
bona aoïc weinig anders zijn dan obligation
van een ronteloozie leening.
li.
Ycerbercidüig en vdtxek.
(Nadruk verboden).
Eon oud-zeeiaim gaf mij den raad-, vooral
voor een goeden voorraad cognac te zor
gen, en een ander, die toevallig geheel
onthouder was, achtte drie kistjes van
honderd sigaren beslist noodzakelijk.
Maar omdat ik op mijn vingers kon natel
len, dtat ik van al die lekkernijen zelf een
heel sober gebruik zou maken, besloot ik
mijn koffer verder te vullen met alles, wat,
ilc zoo ongeveer kon berekenen in veertien
dagen voor een behoorlijk lichaamso&der-
lïond noodig te zullen hebben.
Ilc pakte boter, suikerklontjes, beschuit,
broodjes, chocolade, blikjes met melk en
diverse andere artikelen voor inwendig ge
bruik bij elkaar en zorgde tevens voor eenig
geestelijk voedsel c?oor de juist aangekomen
,,Haagsche Post" in mijn koffer te laten
verdwijnen.
Spoediger dan ik verwacht had, bereikte
mij de uitnoodiging den volgenden morgen
te IJ muiden te komen en daar vond Ik den
heer B aan hefc station, met de mededpe-
ling, dat het schip gereed was en over
enkele uren het ruime sop zou kiezen.
In de trawler-haven, waar groote en
kleine vissoherssdhuiten zjj-aart-zij lagen,
waar een gezellige drukte van lossen en
laden was on de kolen- en ijsvervoerders
onophoudelijk af- en aanreden, stond ik
even later voor de „ÏJM. 201".
Het was voor het eerst, dat ik een traw
ler van dichtbij zag, en ik kan niet zeg.
gen, dat de kennismaking mij erg mervïe?.
Het was een tamelijk lange, maar smalle
boot, waarop aan woerszijden, naast omge
rolde, van groote houten klossen voorzier5
nette", in vierkante vakken briqueifan ge
stapeld waren.
l5e schoorsteen had een kv ast je zwarte
verf gekregen, maar overigens had hot zee
water blijkbaar het ijzerwerk ingevreten,
aoodat het rood-bruin van den roest overöl
onderdoor kwam.
Hefc -schip had vóór on achter een klei
nen mast en in hefc midden tegen den
schoorsteenpijp een hooge stuurhut.
jL>aar vóór stond een roestigo machineriti
met vele tandraderen en rollen opgewon
den staaldraad, terwijl hefc achterdek bijna
geheel door dc reddingssloep werd inge
nomen.
Op hefc voorschip, tusschen linies en
rechts geplaatste roestige ijzeren knsteü,
was een donkere ingang, dio naar een
heimzinnig vooronder voerde.
Vlak bij de reddingsboot op het achter
schip vertoonden sïch tweo poortopenin
gen in den ijzeren wond. Do ecne voerde
naar het heilige eter heilige, de verblijf
plaats van den état-major de andere
naar de machine-ruimte,
i Tegon de verschansing van het achfcer-
en v orschip waren links en rechts breeds
j ijzeren bogen, zoogcooamdo ankers, ge-
bouwd-, waarvan de achterste zware, rart
En ifcana UnitesC. V. V.l Wij aouden ach
ter dezen k««ap eig^dijk con boel groote vraag-
teeken wihen zetten, warrt selfs een vage voar-
ipelling hieromtrent lijkt ons nog to gewaagd.
Een volledig Urntaa dus niet het Unilas
dat in Lcèden is geweest is een uiterst ge
vaarlijke tegenstander, die in staat is de sterk
ste tweede-klagers to kloppen. Op eigen bodem
werd zij nog niet geslagen en wij zijn nog wei
nig overtuigd, dat de-club ui* Cbaxkris dit wel
«al kunnen doen.
Of A. S. G. morgenavond wederom dc leiding
tal hebben?
O. D. S. speelt in eigen homo legen Steeds
Boog-er cn bet lijkt ons zoo toe, dat de Dordte-
earen het onderspit zullen moeten delven.
R. F. C. krijgt een kansje om to winnen yan
Fortuxia, alhoewel een gelijk epol niol onmo
gelijk is.
Voor West 3D trokt U. V. S. naar bet Haag-
sohe R. V. C., waar oaize Leitbsohe hlauw-vritteö
het vermoedelijk zwaar to verantwoorden krij
gen, al staan zij dan momenteel ook hoogor op
do ranglijst dan hun tegenstanders. R. V. G.
beeft in baar eigen nest nog altijd aan do be
zoekers één of tweo punten weten af te snoe
pen. en U. V. S. zal het niet heter vergaan,
denken wij. Tot een draw kan ze bet echter
misschien wel brengen, hetgeen al ruim vol
doende is, gezien de 0—1-nederlaag te Leiden.
Weinig zwakker, wat veldspel betreft, dan
U. V. S., is onze stadgenoot© L. F. C., en waar
oerstgoKHMnde vareeniging eonigo maanden go-
leden in Delft tegen do dub van dien naam
oen gelijk spel, 0—0, wist te force oren, daar
hebben wij hoop, dat ook gcol-zwart hot mor
gen zoover zal brengen. Op oen overwinning
durven vrij esn de bekende rodon. niet te re
kenen.
Lugdimnm tenslotte gaat te gast bij Delfia,
wat niet anders dan op een groen-witte zege
kan urtlcopen. Immers U. V. S. won in Delft
met 31, Lugdunum won met dezelfde cijfers
van U V. S., dus.... *i Resnl/taat is volkomen
duidelijk.
V. I. 0. S. baeSt heel genoeglijk twee punten
uil Alpben, waar de fehuisclub bel haar niel
zoo heel meeclijk zal maken, terwijl ten laatste
YlaardAng&i zioh Jaai Mopp-cvn door D. V. C.
Ate er mi meer gespeeld kan worden
KORFBAL.
4 Programma voor morgen.
Weet IAt D.E.DVitesse (L.)Haarlem
Nausikaa; D.V.D.—Hercules; D.E.Y.
D.T.V.
West IB: Fluks—O.S.C.R.H.B S.-H.K.
V.Rozenburg—H.S.V.; Vitesec (H.)—
Deetos.
West IC: D.D.V.A.W.K.Z,^Advendo.
Oost IA: Philips—Quick.
Oost IB: H.K.C.—Z.K.C.
West IIE: Rood-WitFluks II; S.L.F.—
A.L.O.H.B.S. (H.)-H.S.V. 11
Overzicht.
We kunnen nu niet bepaald1 zeggen dat
het nieuwe jaar goed is ingezet. Het win-
lerweertje op 1.1. Zondag zorgde ©r voor
dat sport in do open lucht onmogelijk
was, zoodo t de com petiti el eider met een
triiagobrcid programma bleef zitten en öo
eompetitié nog een wéék langer zal duren.
De groote vraag is nu of men met het
overige gedeelte van het Januari-program-
i»a meer succes zal hebben. Met het tegen
woordig wispelturige weer kan men met
geen zekerheid een afgewerkt program
voorzien. Hep is dan ook best mogelijk dat
vrij dit overzicht weer voor niets schrij
ven. Maar, een ojvereachtsckrijver moot altijd
er op rekenen dat alles doorgaat, waar
om wij dan ook alle wedstrijden zullen be
spreken, in de hoop dnt we niet voor Diets
«ch rij ven.
Vitesse (L.) wacht morgen niet een van
zwaarste wedstrijden. D.E.D.die de
eer heeft haar in het stadion te ontvangen,
heeft nog geen wedstrijd kunnen winnen en
bengelt dan ook bijna hopeloos onderaan.
Hefc spreekt dan ook van zelf, dat Viterse,
mits volledie, geen moeite met deze Am
sterdammers zal hebben, daar haar spel
betpp en sterker Is.
-De candidaat voor kefc kampioenschap beeft
ook al geen te zware taak, want ae moet: te
Haarlem de clu:b van dien naam van partij
dkmen. Dit zal z© wel op zoo'n manier doen,
dat ze niet met leege banden naar Amster
dam beiheeft terug te keer en. Haarlem zal
wel goed kunnen volhouden, ana ar door go-
mis aan tactiek en reu tin© ©en zware neder
laag to ge meet gaan.
15 Januari 162217 Februari 1673.
TJ-n bomm© un hemirio que....
im bonuno enfin 1
t»atcn wc, om een woord van Saintc-Bcue
te gebruiken, ons ccn oogenbJik ontsponnen
met Molière. Do cultuur-wereld van Euro
pa. misschien ook wel ran de Verocnigde
>Stat©D, is bezig hem huldigend te herden
ken. In. Frankrijk wordt het iets als een
nationale blijdschap, want daar om nog
eens denzelfden gezaghebbende aan te ha
len wordt men alles moe, behalve één
ding: goeds to vertellen van Molière. Een
beminnelijk enthousiast heeft eens gezegd:
„over Molière te spreken. Molière te doen
liofnohUAn dof fs eigenlijk een publieke
weldaad." Welnu, ik veroorloof mijzelf den
lezer aldus t<- -Ii-
nen en waardeeren van Molière ontspan
ning, dan moeten we hem Rug eens buiten
gewoon dankbaar zijn, dab hij driehonderd
jaar geleden geboren werd1, zoodot wij in
1922, het met zuchten en steunen begonnen
jaar, waarin we het woord „malaise" spel
len, sprekeQ, zingen in slepen den mineur
toon. een oogenblik ontspanning vinden bij
zijn frisselien, verkwikkenden, versterken
den geest.
Driehonderd jaar geledon geboren, maar
wanneer? Op 15 Januari 1622 is hij ge
doopt fa de kerk SMnt-Eustache te Parijs;
tfat staat .vast* de aanteekening t& het
Tweo clubs van ongeveer gelijke sterkto
ontmoeten elkaar op het Parkschouwburg-
terrein. Hier zal het ©en wedstrijd worden
tusschen vlugheid cb enthousiasme. D. V. D.
hoeft in November van het vorige jaar op
het kantje af gewonnen, maar morgen zou 't
enthousiasme van Hercules wel eens do over
hand kunnen houden.
De mooiste en spannendste wedstrijd in
Amsterdam zal geleverd worden tussohen
D. E. V. en D. T. V. In het begin van bet
seizoen won D. E. V. geflatteerd met 80.
Sedert dien tijd is D. T. V. in haar spel voor
uitgegaan, wat wij nu juist niet van D. E. V.
kunnen zoggen. Zoodoend© zullen er dan ook
twee gelijkwaardige ploegen togenover elkaar
komen t© staan. D. T. V. zint natuurlijk op
revanche en heoft o.i. wel een klein kansje
daartoe. Het wil ons echter voorkomen, dat
we weer eens een nitalag van hot vorig© sei
zoen krijgen, n.l. een gelijk spel.
Fluks recipieert en ontvangt O. S. C. R.
De Rotterdammers zijn achteruit gegaan in
hun spel, hoewel het twaalftal niet veel wij- I
zigïngcn heeft ondergaan. Na eerst de eenige
concurrent van Deetos te zijn geweest, mag
zij zioh nu met de vierde plaats tevreden stel
len. Van Fluks zouden we het zelfde kunnen
zeggen, als zij niet tusschen de bedrijven dcoT I
bevliegingen kreeg, waardoor haar bekend
spel uit haar goede jaren naar voren kwam.
Indien dan ook het twaalftal niet te gek
door elkaar gegooid wordt, dan geven wij 1
Fluks de meeste kansen. Als alles normaal
gaat, vermoeden wij dat er niet veel verschil
in sterkto zal zijn.
Dc jongste le klasser H. K. Y. heeft al
giauw (3a rctoiurwedstrijd tegen H. B. S.
to spelen Enkele weken golocbn wtefc zij,
ondanks den hevig en wind mot 31 van
H. B S. te winnen. Nu zij morgen uat-
6peelfc. zal ze bet zeker wia-t moeilijker hcA>
ben, maar een zege zal toch nog wel voor
haar zijn weggelegd.
H. S. V neemt momenteel de 2e ploais
in. Er moet echter heel wat gebeuren wil
2» Deetos in kunnen halenon we voor
zien dan ook, dat zo eerder het versahil in
punten met Deetos groot or, dan klCanea*
zal maken Daar zal o. <a. Rozenburg mor
gen voor kunnen zorgen, daar deao Rotter
dammers voor olies in staat zijn, vooral nu
co er wat beter in is. Rekenen we daarbij
dat Rozenburg thuis speelt, dan zou het
ons niets Ycrwond&ren ads een lager ge- i
plaatste van e«n toogor geplaatste won.
Do a. s. kampioenen moeten naar Den
Haag, alwaar zij do Gaslaaubewoners eon
flink Lesje zal geven. In Dordrecht won ze
al met 12—3. Hoeveel het m org on wordt,
hang.-, geheel of van haar op schot zijn of
vain den wind.
In I C zal eindelijk uitgemaakt worden
wde de zwakste der afdeeling i3. D. D. V.
en A. W hebben 6lcehte één punt weten
te veroveren cn dat mag wel op eikaar.
Verder blek an zo beid en niet opge was-
leen venlcor D. D. V. met mónder groote
cijfers dan A. W. Volgons de gegevens
speelt D D. V. stukken boter dan A. W.,
maar Is het steeds zonder geluk spelen een
dor oorzaken dat ze zoo slecht geplaatst
is. Wij gelooven dan ook dat D. D. V. cal
toornen, dat A. W. de laatst© plaats toe
komt-.
Adveodo rit nog steeds op do le plaats. Hoe
wel ze op 'i oogenMik nog ©cu slagje kan velon,
zal rij er toch voor waken, dat dit riet kan ge
beuren. Zij cal echter aöos op alles moeten
zeiten om zoo'n resultonst togen Koog-Zaandijk
te verkrijg-en, want deze rijn op hun terrein
met voor do poes. In Haarlem verloor zij met
31. Grcütero nederlaag zal ze zekor rn'ot lijden.
In het Oosten mag Philips zioh handhaven
op do eerdio plaats door Quick te slaan, Ier-
wijl Z. K. C. in Hengelo weer een groote ue-
dasrfaag tegemoet gaat.
Do IIE-klasse telt weer 3 wedstrijden.
Fluts II mag naar Rood-Wdt gaan, waarvan
29 in Leiden met helst 5—1 verloor. We ge
looven den ook niet, dot dc persoonlijk zwak
kere Leiden aars hot cr nu boter zullen afbren
gen tegen de stevige Rood-Wüten.
S. L. F. ontvangt het gedegradeerd© A. L. 0.,
waarvan zo in den Haag mot 191 klop kroeg.
Wij hopen voor S. L. F., dat hot dit koor min
der zal ziin en onder -de 10 zqjI blijven.
Tenöksfcto H. B. S. (H.)H. S. V. U, woiko
de ttieuwo 2e klasser wel kan winnen.
Rosumecreoid rijn onze progr.oóties: v
D. E. D.Vitesse (L.) Vitosso (L.) J
HaarlemNausikaa Nau.-Jkti.
D. V. D.Hercuks Hercules.
dooprogistcr dozer kei-k, die onmiddellijk
aan de Centrale Hallen ligt, bestaat. Zijn
geboorte-aotc bestaat niet. Vermoed wordf,
dat hij. het eerste kind uit het huwelijk
van Joon Poquelin, behanger eu stoffeer
der, later koninklijk behanger en etoffeer-
cfer en kamerdienaaa* van Lodewijk N1V,
en Marie Crease, één of twee dagen vroe
ger ter wereld kwam. Veel kan het niet
gescheeld hebben, al hadden sommigen er
belang bij, dat dit wèJ zoo was: de kleine
Jean, dio later na don dood 'van een broer
tje Jean Ra-ptistc rou hecten, was nl. wat
vro'1©: ophoren, hetgeen een satiricus de
onbetwistbare verklaring ontlokte, dat Mo-
d ie u Zijn lc\en meerdere bewijzen van
voortvarendheid had gegeven, doch dat zijn
geboorte toch zontfer tegenspraak daarvan
het allereerste was geweest.
Wéér hij precies zijn ouders verblijdde
met zijn komst ter wereld, is een open
waag. Zeker, hij 1s Parijzennar, volbloed.
We zouden tegenwoordig, nu do echte Pa-
njzenaar met een Diogenes-lantaarn gcochfc
moet worden, hem „een Parisien parisié-
nanfc" noemen. Zijn ouders en grootouders
waren Porijzennars nis hij. En hij, die op
gevoed werd fa de drukke, handeldrijvende
volkswijk tussohen Pont Ncuf en rue Sainl-
Honoré, in de Snint-Eustache-paroehfe,
werd een echt kind van Parijs, waarop allo
invloeden der groote stad konden inwerken.
Het spelen op straat met o.a. zijn vrienden,
de kinderen van het groote deurwaarders-
gezin Béjart; de goed beklante en door
voorname dome? en heeren bezochte winkel
van vader Poquelin, de school, de kerk en,
vooral niet te vergeten, het toon«=el. waar
heen grootvader Oressé hem dikvrijls
*©!£s te veel naar don xfa van rija vader
i meenam, alles kan element van op
voeding geweest zijn voor den scherp op
merkenden en rijn ervaringen wel overden-
kenden jongen, van wien do meneokkundigc
geleerde Jezuïet Gassend], toen liij heb col
lege verliet, op rijn getuigschrift aantee-
kende: dat Jean Baptist© Poquelin was
„forfc bon huraaniste en encore plu3 grand
philosophe"heel goed in de talon,
maar nog sterker in de wijsgeerige studie.
Wie Molières werk kent, gevoelt de juist
heid van Gascndi's uitspraak. Zijn jeugd
ervaring zal duR niet voor hom verloren
gegaan zijn. Pm-ijs leeft in bem.
t*
Dus Molaèvo vdblocxl Parijzoaioar.
wuai' precies goboren? Het ia heel moeilijk de
bv.torisck© waarheid vast to stellen. Er zijn in
Parijs twee hulzen, diio een opschuift diragc-n:
„Hier werd Molière geboren". In don muur
van hot oen© is een zwart marmoren fleem,
witachtig grauw geworden door ouderdom; in
den gevel van het andere een wit marmeren,
zwaït-groezöLig door de jaren. Hot opschrift is
van beteekonss: gob ooi tehuis van Moldère,
maar.... bedde opschriften rijn onjuist. Even
min ate zijn gobooitoac-te te zijn geboortehuis
t© vinden. Wel welen we, dat hij als school
gaande jongen gewoond heeft in oen huis. dat
den hoek vormd© van do stralen Saint-Honoré
©n Viealles-EtuvK? Zijn moeder, de verstandige,
huishoudolijke Marie Greseó, was gestorven;
oen tweed© moedor, mfinder volstandig en huis
houdelijk, VTcolijk ate hoar naam: Catherine
Flcuroirte, «veneoiLS. Do oudo Poquelin, vrieir
hot eerst hod goed gfag en die tijn kapitaehjo
wan 4400 frs. onder Marie Oresséte zorgzame
hao4 &&g jpaesm 4o4 tó.900 hmwn ytue ©os
netten, zclla cendgsrina rijken iiLbccd^l, was
minder {oi*tudnlijk in rijn twe©da huwelijk; do
louidoroji eohijman ook bcgrepoa to hebben, dat
niet allo ^U'ftTLdering op dit ondwrnaanscho
venbotering ii, wejt oais de sfctefruoedorsTolion in
Molière's stukken ecsugarioLs verklaart. En toon
hot nieuw© huis betrekken werd, gehcnivlo dit
zoker mot uit weelde. et Was een oude woning,
waarvan do gevel een oawijehoom vertoonde,
met ccn trcepjo apen, dio langs den stem en
in do takken bun grimassen maakten. Het
„Aiieidiuis" heett© bet en deze naam is niet
vongeten dioor de talrijko vijanden, dio iator den
moralisMoenocdschrijver niet volgaven, dat hij
uit do van onechtiicdd overladen uiaatecliappij
zijiiei' dagen de treffend© typen bij het ooi-
pakte, ben op rijn toonocl tot iccters aanscJiou-
vron hun onechtheid Het uitstallen en daardoor
zijn tijdgonootcn den spiegel voorhield, waarin
zij hun afwijlcirrg van natuur en waai'hcid met
soherpo lijnon konden waarnemen. „Die vent uit
bot Aponhuisl Kon hij iets andere doen dau
naaponl Zoo'n comodiianJwat vermat hij zich
wol!" Maar dio comediiaoït, dio tevens do hcr-
sohoppcr dor Fi-anrehe comcdio cai do eohoppcr
van rijn eigen blijspel was wat door zijn
lijdgeaioolon dikwijls weid vergeten, dio meer
een iooncel spoler dan don grooten tooneel-
8chrijver ia hem ïagen was do man van
bot robust©, gezond© verstand, van hot „niets
to veol'V dio wcca- tegenwicht bood cn oven-
wicht aanbracht in een omgeving van oveixkij-
ring, ooanatmu- en lougenachrighekl.
t 9
Om daai^toc lo geraken moet dat jongeJjo uit
do P&rijscbo volksbuurt en heschoiidcn burger
klasse door bard© jaren heen. Zijn vader, dit
most fcw «w© ruft iten owfen f^&ri F«qw©lfa ge
zegd woid-jn, aorgdo voor een uitnemend© eerste
schoolopbr-ding. Dezo, in haar vcreohiltend©
var/non, logt h'j Molière don gi^nd.-ktg ecca»
sdido kennis Eorst de eenvoudige school mc\
haar sober program: „cstee'ttemiis, goede eo-
den, lozen in liet Fransch, rekoncn cn zingend
Dan de dcgolijko klassieke studio op GassondTfi
coilego van Clermont, waar haid. giuvcrkt wordt
on arns tsg Monandcr, Piauwis on Torentius wor
den bestudeerd. Ondoi- do two:duizend iearltn-.
gen rijn knappe koppen, boteekenisvolle typen,
die later van zicli zullen doon uooren. Enkelen
er van, zoooJs Bcrnior. Cliapellc, lïcsnault cn
OU3 aller vriend Cyreno dc Bergerac, worden
icticmon. Do wij^gcnrigo I/amotho dc Vayer ©n
do natuurkundflgo Bohault sluiten rich nauw
hij horn ooji. Z©o worden kla^sioko studio au
oxactc wetenschappen do baste van Molière's
uitgebreide kennis, diio later wol blijkon zal
achter dc dwafishoden van pedante ongeleenden
in dc Bourgeois gentilhomme, in de Malado
Imaginaire, Monsieur d© Pourceaugnac en an
dere zijner blijspelen.
Op d!io schoolstiidic, dio Molière ruim ge-
leger.beid gaf merischonkennis bij onderwijzers
cn leealingon ojo tc doen, entt© zich de praktijk
van het leven Niet het „schoonschrijven, boal:-
houden on do kennis der muntwaarden", difl
7,ijn vader hem nog, voordat hij in do zaak zou
komen om er kostbar© Moffen cn mooie meube
len to verkoopen, door den ouden heer Piu^
Het govoa den ouden heer Fin el, dio lat©"
do deftig© pèi-e-nohlo-röücn in Moïtère's B"
lustre Théérie zou apelcn zullen hom
ielijk buitengewoon verrijken; missclneu óók 1
met zijai studie in de rechten tc Orieana, waof
bij niet hung bleef. Trouwens oen dergdiika
fttiwlie daar Ier plaatse werd m dio tijden nice
"boog geschat ^c-tuig© bot rijmpje mol do ha» j
•wering:
