Kantoorboeken in alle liniaira Zuivere murwe LIJNKOEKEN, IFARINAFABggEKEMS W. MATVELD, Piiusessekade 2 Poeder Honoroisesj <ajNDER CONTROLE VAN zeer VRAAGT TEXAS ENESWEMKS UIT DE OMSTREKEN BRSEVEN UIT BERLIJN. Tabell. Kasboeken met 6-8-10-12-15 a 20 kolommen Ksnioor-Agenda's m. 1 - 2 en 3 daiunis per bladzijde m. en z. vloei 8RIEFHGUDERS prima kwalit. 75 Cis. Telefoon S8@. N. V. Wessanen'i Koninklijke Fabrieken Puik dijend Ujnmeei »k£> bij CHRIS. ZANEN, f 1.75. 93261 N.V.Mij. SAIMITAS, Legsr des Heils. den laatste» dag van 13. OOSTB1BOBF Boeaastraat 17 Teief. Ï093 Opmerking Tan den heer Kroes, die den .vorigen keer ook over kinderaftrek bij de jbeJastingen gesproken had. Ingekomen zijn een paar stukken van Ge deputeerde Staten, eenige verzoeken cm af schrijving H. O. en een twintig ree umes H. O. Al deze women voor kennisgeving aangenomen of naar de reclame-commissie .verwezen. Ingekomen is een schrijven van oen Mi nister van Arbeid waarin voor 1922 een an dere regeling wordt vastgesteld voor den bijsiag der werkloozenkassen. De bijzonder heden omtrent deze regeling hebben onze lezers reeds in andere JRaadsverslagea kun nen lezen. De Raad maakte er dan ook niet vcol woorden over vuil. Alleen vroeg de heer Kroes of landarbeiders op een dag met re genachtig weer een uitkeering krijgen. Dit werd door den burgemeester ontkennend beantwoord. Wel betreurt deze de leemte in de regeling, waardoor hij een werkloo- zeu schilder niet aan het grondwerk kan zetten, maar aan de andere zijde voorkomt deze uitkeering veel armoede. Besloten werd de voorgestelde regeling aan te nemen De instructie voor den boekhouder-admi nistrateur van het gemeentelijk waterlei dingsbedrijf wordt zonder discussio vastge steld. Na de voorlezing van een niéuwe instruc tie van den gemeente-geneesheer, vraagt de heer Kroes in hoeverre de instructie ver anderd is en of de dokter het met deze veranderingen eens is. De Voorzitter geeft een bevredigend antwoord. De instructie is cp sommige punten, bijv. bij betali'ig van een plaatsvervanger iets milder en de dok ter had alleen een bezwaar tegen het sala ris van f 500. Hij had dit graag hooger wil len hebben. Ook deze instructie wordt met algemeen© stemmen aangenomen. In de instructie van de brugwachters worden slechts een paar woorden veran derd, die er ingeslopen waren bij het over tikken. Met het oog op de kosten van de waterleiding stellen B. en W. voor een Ice- ning van f 70.000 tegen 6*4 aan te gaan, af te lossen in hoogstens 35 jaar. De bur gemeester licht dit toe met er aan te her inneren, dat boven de eerst benoodigde f 40.000, thans nog f 16,000 a f 18.000 komt voor het aanleggen der huisleidingen. Daar bij komen nog kosten van toezicht, enz. Er zal niet meer worden opgenomen dan noodig is. Het voorstel wordt aangenomen. Bij de comptabele regeling werden eeni ge af- en overschrijvingen verricht, waar onder kosten brand Hoogmade f 355, kos ten overbrenging van een krankzinnige f 40 Bij punt 9 vaststelling verordening ie- ge&gialden, bleek dat het trouwen duurder wordt en wel op Woensdag, Donderdag en Vrijdag f 7.50 en buiten kantooruren nog f 3 extra Verder wordt de pers voor taan oen Heine belasting opgelegd voor het ontvan gen van den Burgerlijken Stand. De heer Kroes informeerde nog op welke punter, deze verordening uitbreiding en verhooging ha-d ondergaan. Bij punt 10 had de heer Kroes een voor stel tot wijziging van ons belastingstelsel. De voorzitter stelde voor dit eerst eens in een geheime vergadering van alle kanten te bekijken De heer Wisman verzette zich hier tegen. Hij meende, dat ook de beraad slagingen over deze kwestie in bet open baar moesten gehouden worden. De heer Kroes was ook niet tegen voortzetting der openbare vergadering daar het over ingrijpende dingen gaat. die ieder belastingbetaler zullen interes eeer en. De burgemeester bracht de heeren onder bet oog, dat zij in de openbare vergade ring elk maar tweemaal over dit punt mochten spreken volgens het reglement van orde en dit had ten gevolge, dat be sloten werd eeast in geheime vergadering het voorstel ie bespreken, daarna in bet openbaar te beraadslagen en dan te be sluiten. Na anderhalf uur werd de vergadering heropend De heer Kroes deelde mee, dat bij in een der volgende vergaderingen het punt nogmaals aan de orde zou stel len. Bij de rondvraag vroeg de heer Kroes of B. «n W al in onderhandeling met de besturen der bijzondere scholen waren ge treden. omtrent het gebruiken van de lo kalen door andere vereenigingen. De voor zitter antwoordde, dat hot bestuur dor Chr. school zijn administratie zóó zal in richten dat de kosten van vuur c-n licht voor vereenigingen volkomeD gescheiden blijven van de kosten, die de gemeente voor het onderwijs moet vergoeden. Na 3 jaar zal gecontroleerd worden of die uit gaven niet door elkaar raken. Zoo ja, dan zal or verandering moeten komen. Hier mede was ook cfceze zaak afgedaan. Eindelijk ga* de heer Kroes in overwe ging of het aanbesteden der brandstoffen voor de gemeente niet goedkooper was. Tevens zei hij, dat de voorzitter zich den vorigen keer had vergist bij het noemen van den leverancier over 1920. Deze was niet Bloemberg, maar Van Dorp. De voorzatter antwoordde dat B. en W. dezo zaak zullen overwegen. Ook heeft hij in studie, maatregelen om de hooge levens- midtlelenprijzen m ons dorp, door te groot ■aaiDfbaJ winkeliers, te drukken. Hierna sluiting. ZWAMMERDAM. Do heer S. Fokker, alhier, is geslaagd voor het examen Han delskennis L. O. Kerkelijk bericht. Rem. Geref. Gem.Oudejaarsavond, te zeven uur, ds. Rajipold. Nieuwjaarsdag geen dienst KATWIJK-AAN-ZEE. Op de schiet banen alhier had een schietoefening plaats met vuurpijleu. Deze oefening was uitge schreven door de N.-Z.-Hoil. Reddingmaat schappij en weid gehouden onder leiding van den schipper der Reddingsboot. De proeven slaagtien zeer goed. Door het aanhoudende stormachtige weer was ook deze week onze kustvisscherij vloot tot werkeloosheid gedoemd. Zoodoen de is er in geen 14 dagen afslag geweest. De schelpenvisschers konden eveneens geen schelpen baggeren. Naar we vernemen zijn in Den Haag, voor het examen 2de stuurman, geslaagd de heeren Dykcirenth en v. d. Bias en voor lsten stuurman de heer »Spaanderman. De Zandleveiantie-Maatsehappij van Breejen en Van den Bout, heeft in verbond.' met de groote drukte, in d:en laat sten tijd nieuwe werkkrachten moeten aannemen. Het verzenden van zand neemt grooter vlucht aan. Een groot aantal „jutters'' vertoonde zich dezer dagen op 't strand, doch er spoelde weinig belangrijks aan. Hier en daar wat. wrakhout en ontzettend veel sinaasappelen, die jammer genoeg geheel doorweekt zijn, dus niet. geschikt voor de consumptie. Alhier worden groote hoeveelheden steurharing opgekocht met bestemming naar Belgie en Frankrijk. Er wordt een ta- mclyke prijs betaald. NOODRWIJK-AAN-ZEE. De heer P. D. Bardelmeyer alhier is te 's-Gravenhage geslaagd voor het examen Tfajicic-lsken- nis 1. o. OEGSïGEEST. Kerkelijk be richt. Ned-Herv. Gem.: Oudejaarsavond in „Irene", te zeven uur, ds. A. J. Ruys. Nieuwjaarsmorgen, in de kerk, te tien uur, ds. A. J. Ruys, en in de Bewaar school aan den Morsch, de heer P. van der Wende. Gisteravond is ter hoogte van de Zen dingsschool alhier, mej. Z. per rijwiel in aanraking gekomen met een anderen wiel rijder, den heer Van H. Mej. Z. werd zoo danig aan het hoofd gekwetst, dat over brenging naar het Ziekenhuis to Leiden noodzakelijk geoordeeld werd. WADDINGSVEEN. Nog steèds hebben arrestaties plaats vam personen, clio bij belangrijke diefstallen betrokken zijn. Nu zijn weer aangehouden F. alhier en R uit Boskoop, die betrokken zijn in ver schillende diefstallen voor een paar jaar gepleegd. Zij moeten na een langdurig verhoor een volledige bekentenis hebben afgelegd. WASSENAAR. Kerke 1. bericht. Ned. Prot-Bond Oudejaarsavond, te zeven uur, ds. E. L. Nauta, legerpredikant t9 Leiden. ZOETERWOUDE. Aan den Rijndijk alhier, is bij den landbouwer A. Rijnsbur ger in de weide reeds een schaap inet twee huppelende lammetjes te zien. SCHEEPSTITDIN GEN. KON. NED. STOOMB. MIJ. AOHILLES pass. 29/12 Dungencss. ADONIS 28/12 v. Malta to Venetic. MEDEA 26/12 v. Beyrouth n. Candia. ORION 29/12 v. Amsterdam n. de Middw Zee. TELLUS pass. 29/12 Dungeness. KON. PAKETVAART MIJ. HOUTMAN 25/12 v. Melbourne te Java. KON. WEST-IND. MAILD. HELDER 26/12 v. Colon n. Guayaquil, PRINS DER NEDERLANDEN 27/12 v. West-Indië te New-York. VENUS 27/12 v. Port au Prince n. Santiago do Cuba. HOLLAND-AMERI RA-LIJN. BURGERDI.TK 29/12 60 M. v. Havre. SOESTDI.TK 29/12 v. Baltimore te Rot terdam. HOLL. BR.-INDIE LIJN. BOVENKERK uilr. pass. 29/12 Dover. HOLLAND-OOST-AFHIKA LIJN. ALMELO - t.buisr. 29/12 tc Londen. BENNEKOM 27/12 v. Beirn tc Delagoaibaoi HOLLAND-WEST-AFRIKA LIJN. STELLA 24/12 v. Kotonou te Banana. ROTT. LLOYD. MAL A NO tlruisr. 29/12 45 M. van Boulogne ROTTERD. ZUID-AMERIKA LIJN. ALBIREO 28/12 v. Rott. te B.-Aires. ALX3HIBA uifcr. 28/12 v. Santos. ALCOR uitr. 29/12 v. Rott. n. B.-Aires. XXXIX. Berlijn, half December. Niet alleen voor onze vijanden (-die ook na oen driejarigen vrede no,g lang niet onze vrienden geworden zijn), maar ook voor lede ren bezoeker vnn Berlijn is het opvallend en raadselachtig, hoe er in de hoofdstad van een land, dat het zoo mirakel slecht gaat, zoo veel plaatsen kunnen zijn, waaT men zich voortreffelijk a.museeren kan. Ik ben sUats- wetenschappelijk te weinig ontwikkeld om dezo werkelijke of schijnbare tegenstrijdig heid te kunnen verklaren. Ik kan slechts het feit 'vaststellen, dat de staat werkelijk arm is als een kerkrat, doch dat er nochtans in Berlijn veel menschen zijn, dio veel geld uitgeven. Het is echter slechts papier, waarvan de waarde gering is. Men wil "het niet sparen, doch liever daarmee den dag of veeleer den avond en den nacht in genot doorbrengen. Het genoegen, dat men daarmee koopt, is over het algemeen leog en schraal. Duro restaurants met dwarrelende muziek en dan sen in krankzinnige moderne rytbmen ,Xi- körstuben", die in een niet te schatten aantal over de heele stad verstrooid zijn variété voorstellingen van de grootste banaliteit en geesteloosheid. Daarnaast echter bestaat een soort amu sementskunst, die toch andera is. Dat zijn de Berlijnsche cabarets, die sinds de revolutie een geheele nieuwe ontwikkeling doorge maakt hebben en tegenwoordig een zeer be langwekkend kunstzinnig karakter dragen. Reed9 voor twintig jaar wilde men deze instellingen, die toen in de slechtste condi ties waren, vanuit kunstoogpunt hervormen. De dichter en schrijver Ernst von Wolzogon schiep de „Klein Kunst-Bühne", verzamelde geestvolle koppen, jonge schilders en compo nisten rond zich, om de lichte muze de op name in den kring van haar doorluchtige zusters mogelijk te maken. De opkomst duur de ondertusschen slechts korten tijd. Toen verzonk alles weer in een afgrond van flauwo grappen voor weinig kunstzinnige toehoor ders. Eerst de revolutie bracht een nieuwe verandering, die het geheelo genre grondig omschiep. Dat is niet to verwonderen. Het cabaret heeft vrijheid noodig, voor alles vrijheid in politieke bcteekenis. Het kan alleen leven, als de satire zich over het geheelo openbare leven ongehinderd ontplooien kan. In den keizerlijken tijd was dat onmogelijk. Wee den zanger, die toenmaals zijn geest en zijn ironie jegens de heerschende partij geuit zou bob ben. Dat is nu anders geworden. In deze rich ting bestaat er geen dwang rneei". Dé verzen makers, zangers en declamatoren kunnen zich ongestraft over alles vroolijk maken, wat in Duitschland gebeurt. Maar dat is niet alleen. Do geheelo lucht, waarin we ademen, is scherper geworden. Er is meer wrijving en spanning dan vroeger. Met de bewogenheid en onzekerheid van ons bestaan is, zooals men het overal opmerken kan, de Duitsche goest beweeglijker geworden. De persiflage vindt rijkelijk voedsel, niet als vroeger alleen naar rechts, maar ook naar links want allo partijen hebben gelegenheid gehad, zich te blameeren. Het inzicht in de waarheden des levens, door geen illusies meer in een rose ne\el gehuld, dringt dieper en ziet klaar der. Uit deze omstandigheden gToeide een nieuwe kunst van het cabaret-podium, die oen litteraire- cn oen tooneelrichting vormt en levendige aandacht verdient. Iets is daarbij bizonder interessant. Vroe.ger was het Berlijnsche cabaret meestal een na volging van het Parijseho. Het voorbeeld van Montmartre was toonaangevend. Tegenwoor dig heeft zich een zeer duidelijk, zeer karak tervol Berlijnsch type gevormd, dat met de taal, met clc eigenaardige ruwheid en hoekig heid van het noordduitsche wezen, met den spottenden en toch weer goedmoedigen aard van de Berlijners een aparten voordrachts- vorni hoeft opgebouwd. Daarbij zijn cenigc persoonlijkheden naar voren gekomen, die tegenwoordig groote populariteit genieten, cn dio ik u hier even schilderen wil. De eerste dtic den Bcrlynschen aard tot uit gangspunt van haar genre maakte, was Claire Waldoff. Wanneer men Yvctte Guil- bert de toonaangeefster van het Parij-sehe cabaret kan noemen, dan mag men Claire Waldoff de meesteres van het Berlijnsche genre noemen. Ecvn kleine gestalte, niet mooi, niet elegant. Geen zangstem, maar een hee sehen toon. Een kogelrond hoofd met kort geknipte donkerroode haren, dat erg grappig staat. Ernstige gezichtstrekken, maar daar- tusschon een merkwaardig tintelend rechter oog, dat dikwijls by absolute rust vaü het golaat, die grap van de liederen en gedichten, alleen aanduidt cn juist daardoor met des te moer resultaat 1 Waldoff trad reeds voor den oorlog op cn verwekte opzien door dc ongegeneerdheid, waarmee ze de valsche sen timentaliteit en innerlijke harteloosheid der moderne grootesta-dsbevolking hekelde en dan toch weer dc zachtere en intiemere aandoe ningen, die daarin beschaamd verborgen zijn, op onnavolgbare wyze weerspiegelde. Thans is Waldoff naar het tooneel over gegaan. Zij werkt mede aan een voortreffelijke operette, die onder den titel „Die Ehe im Kreise" in het theater aan den Nollendorrplatz wordt opgeveerd. Lichte kunst natuurlijk, doch met zoo veel smaak voorgedragen, dat ook de ken ner en dc verwende er oprecht van geniet. De tokst is ver verwijderd van de gewone dwaasheden van dc operetten-libretti. De schryver gebruikt ongeveer op dc manier van Offenbach het antieke thema van Amphi tryon, welks gemalin Alkmene door Jupiter in dc gestalte van haar gemaal, dus van Am phitryon zelf, met zijn liefde begiftigd wordt De tekstdichter laat by deze gelegenheid ook dc vroegere geliefden van don godenvader optreden, cn Waldoff speelt daarbij voor Europa Overweldigend komiek In dc laat ste akte komt ze in een aardbol op, die haar gedrongen gestalte geheel omsluit en ter nauwernood voor hoofd, armen en voeten vrije beweging laat. En dan zingt ze een cou plet van het. ddep-gezonken werelddeel, dat de toehoorders doet schateren van het lachen, maar dat toch ook den fijnen zin doet begrijpen, die de verzen bevatten. Een andere, jongere lieveling der Ber- lijners is Paul Graetz. Een komiek van gc- I boorte, die in tooneelstukken groote succes sen beleefd heeft, doch toch op zijn bc3t ia op het klein tooneel. Hij treedt in het c&ba- I ret op, dat aan het Reinhardt-thoater ver- j bonden is en den naam „Sehall und Rauca' draagt, Aeh deze naam herinnert oao aan long vervlogen tijden. Het wa3 voor m«?er dan twintig jaar, dat Max Rcinhardt, toen een jong nog weinig opgemerkt tooneclspcler I aan het Duitsche theater, onder dezen titel i met eenige kameraden een paar vi-soiijko nachtopvoeringen arrangeerde. Dc inkomsten J waren voor een jongen dichter, die toen ziek in Davos laghot was Christian Morgen stern, do onsterfelijke vervaardiger van „Pulmströrn". Op deze „Sehall und Rauob"- j avonden werd voor het eerst dc algemeene opmerkzaamheid op Max Reinhardt gericht hier lagen de wortels van zijn opkomst cn j room I Onder het oude, geheiligde wachtwoord werd nu in het „Grosz Schauspielhaus', een nieuw klcinkunsttooneel geopend, waarvan de grootste aantrekkelijkheid Paul Graetz j is. ..Paulc'' noemen de Berlijners hem met de zachte nuance van ons dialect. Hij treedt op en draagt in een of ander gehavend pakje i nis schilder, als vagebond, of ook als Ber- lijnseh souteneur prozastukken voor. Snel en tintelend, met oen temperament, dat voortdurend tot barstens toe opgedreven is. In het smalle gezicht branden fonkelende oogen. Tintelend van geest wordt alles be spot en belachelijk gemaakt, wat in den laat- slcn tijd gebeurd is. In snel tempo trekt alles j voorhij, zinnon en woorden, als met scherp loog overgoten. De geheelo niensch is ook als met electriciteit gevuld. Vlammen flikkeren op, merkwaardig uitgcLtooten bewegingen begeleiden dc grappen, die nis pijlen in het donker treffen. Het publiek jubelt en hoort' met dezelfde gespannen concentratie toe, waarmee do voordrager zijn innerlijk gevoel naar buiten perst. Tot slot eindigt alles J meestal in een couplet. Razend succes. „Paule 1 Paulc roepen de toehrwrders. Weer een andere gestalte Roza Valetti, een vrouw, van een grootschheid in de schil dering van sociale n'»oIen en verlangens, zoo als men by ons nog nooit gezien heeft. Niet' meer jong. Een massieve gestalte. Een wild gezicht. En ook de zangen zijn wild mee; denkt aan de „Chansons rosses", die voor jaren in Parijs Aristide Bruant zong, en waarmee hy zijn publiek oproerig maakte. Maar Valetti is alweer absoluut Berlijnsch, al ziet zo er ook uit cf zo van ccn aanplak biljet van Toulouse, Lautrcc of van Steinlen kwam. Zij heeft den klank van de Berlijn sche arbeidersvrouw, van het naaimeisje, van de straatmeid, in dc keel, en heeft de ruwheid cn armzaligheid vnn zulke figuren. Zij zingt en spreekt zeer rustig. Dc handen blijven on bewogen, dikwijls in de zakken van een jak verstopt. Het hoofd beweegt nauwelijks. En toch gaat van dc geheelo verschijniag een fascineerende werking uit. En nog van een moet j,k spreken. Dat is Blandine Ebinger, een heel jong mcnschen- kind, smal, bijna breekbaar. Haar speciali teit is het Berlijnsch pïoietariërskind, en zij kan allo tragiek, al het afschuwelijke van onzalige verhoudingen, alle vroege verdorven heid on alle nieisjesdrooraerij, dio toch in zulke incewaardige schepselen leeft, tot uit drukking brengen. Zij treedt op in de trouw nagemaakte kleeding van deze halfwassen kinderen met magere hauden, die een duide lijke taal spreken, tenger en byna ondervoed. Om haar is do lucht der „huurkazernes", muffe woningen, luchtloozo binnenplaatsen, of van danslokalen cn oproeren der voorstad. Zij zingt, en uit de ellende, uit de armoede stijgt roerend een klacht op. Niets pakt de goedgekleede toehoorders, die aandachtig luisteren, dieper aan hun sociaal geweten dan de voordrachten van Blandine Ebinger. Wij hebben schilders, die zulke gestalten sinds jaren geteekend hebben Hans Balu- schck cn Hcinrich Zillo. Uit hun schilderijen schijnt plotseling een figuur loven ^wor den te zyn en voor ons ie staan. Men ziet, in allo holheid cn oppervlakkig heid der Berlijnsche amusementen wat in buitenwereld zoo weinig vriendelijk beoor deeld wordt (en met"recht), groeien eigenaar dige en ongewone bloemen, van een in haar soort belangrijke en voor dc kuituurwereld) van onze stad betcckenisvolle kunst op. Dr. MAX OS BORN. GROOTBOEK - JOURNAAL KASBOEK DEBET- GREDITBÖEK - WIKKELB0EKEN 6107 WO R MER VEER OPGERICHT 1765. merk „STER" en W. L. 12—13 pCt. vet. Grootste voedingswaarde). Alles gegarandeerd Zuiver. 955 Esre-Dlploma Parijs 1000. Negen Gouden Medailles. 6068 Vraagt prijs van Uw Hei werken, met en zonder bijlevering van palen, aan, Kleiweg U2, Gouda. Telefoon No. 431. 585 J ter verkrijging van .fraaie lichaamsvormen f Leiden, Steenschuur 1. j Lammermarkt. Zaterdagavond II uur, halve nacht van gebedZondag 8 uur v.iu., bidstond; 10 uur v.m., hciligingsdienst; 8 uur n.m verbindingsdienst; 7.80 uur n.m openbare meeting, muziek en zang. 6087 pf ERVAREN TABAKSKENNERS WORDEN DE TABAK- KEN DER TEXAS SIGAREN AANGEKOCHT EN DOOR DE BESTE WERKLIEDEN VERWERKT MET BESTE TER WERELD HOEKX MAAS SIGARENFABRIKANTEN VALKENSWAA&P 4668 !WI?M jLALPILGRIM iVc« <n rvILwiber kouder '-ï'.tfprwpj'wh. IEËS m 0,1 UI Controleert Uw lichaam steeds en ■M wanneer gij meent, dat Rij spoe- i diger vermoeid zljt dan gewoon lij Ir, gebruikt dan het '.'edcrlandsch praepalnat EUEnCEcN (Energiovormer) van Dr. Pilgrim, dat Icveni kracht herstelt waar die \o-:nindord was en herschept waar ;'le ver- loren was. Vraagt het Uw apot.icKer o» drogist Allconfabrfioüten SUA.I3.KV.CC GOEDKOOPS AANBIEDING voor 't jaar. iliautlar^jueii ets Sinaasappelen 10 stuks 25 et. KiHtjcH liDXo üBauclas ijnen S5 sink» i 1. BellcUettreu 80 pond I 0.85, prachtige fllrnlven, Feren en TnfeSappelen, rSjpe Tomaten en Ba nanen, Annua» per blik tl.dolle MantanjoB cent p. poud. Aanbevelend,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1921 | | pagina 6