VOOR MIJ ALLEEN
tweede kamer,
SPORT.
KÜNST EN LETTEREN,
IN B OiH! „DE BRANDENDE STAD",
FEUILLETON
Pio. t8917.
(Zitting Viin gisteren.)
De hoer HUGENHOLTZ vraagt verlof
vjj jeu interpellatie over de veiligheid van
het personeel van het loods- en redding3-
woz.en en het lot van hult nagelaten be-
jtrehltingen. Op dit verzoek zal morgen
morden beslist.
De interpellatie van den heer ZADEL-
gOFF over dienstweigeraars is toegestaan
en zal w.ordcn gehouden op een na'tlor
te bepalen dag. Een aantal kleine wets
ontwerpen werd aangenomen zonder dis
cussie of stemming.
Grondwetsherziening.
(Voortgegaan wordt anét de behandeling,
•van dc ontwerpen tot herziening der G-rond-
.wet.
'Art. 7, waarop tal van amendementen zijn
ingediend, zijn reeds toegelicht.
Do heer TROELSTRA (S. D.) verdedigt
het amendement, om het artikel te maken -
or,croonkomstig het voorstel van do Staats
commissie, die wensohte, bij ontstentenis
van icderen troonopvolger doo<r een (volksstem
ming te laten uitnvilcen of een nieuwe dy
nastie zal worden ingesteld dan wel de te-
publijkeinsche"Rogecricgsvorm zal worden in
gevoerd. Wordt beslcten tot behoud van cfen
monarehalen Staatsvorm, dan zal iu dc ver
eenigde vergadering rechtstreeks door 'do
Staten-Generaal worden benoemd. Strekt do.
uitslag der volksstommUg tot invoering van
jlen republikeinschen Staatsvorm, dan wor-
den onverwijld de daartoo noodigc verande
ringen in de Grondwet aangebracht op de
wijze in liet elfde hoofdstuk geregeld.
Uitvoerig gaat hij de beteckenis dor Ko
ningen na. Koning Willem I heeft door zijn
hardnekkig vasthouden aan zijn dynastie ons
in oen oorlog gesleept, zood.it wij aan den
rand van den afgvond geraakten. Een zjogen
voor ons volk was hij niet. Willem III was
sjoker niet populair en alc hij president van 'n
republiek was geweest, was hij, al lang niet
herkozen geworden. De hoogste lof van een
iconstitutioneelc monarch i3, dat hij zich als
zelfstandige factor wogóonkt. Die verdienste
de negatief, want die kan ook een president
hebben.
Bij een vorst is er een pompeus getreden
naar buiten, dat alle aandacht voor do Re-
]geerin<g op liem richt or. daardoor een geheel
verkeerden indruk wekt.
Een voortdurend verkeerde oriënteering
van de massa, is daarvan het gevolg. Dik
wijle wordt beweerd, dat het Koningschap
'de eenheid der natie vertegenwoordigtals
cr óón land is, waar dat niet het geval is,
aan is het Nederland. Van één geval is het
jnisschien' mogelijk, dat hét wed zóó is, nl.
tegenover hot -buitenland. Sedert de afzwe-
rinig van Filipg is Oranje- het symbool -ge-
yreost van godsdienst en klassestvijd. Dat is
'qp dit OQgcnblik nog zoo. Sedert .1.8-18 licett
jOranje ziek gesteld onder de hoede van de
kborale bourgeoisie en daardoor isAiet klas-
Eekarakter niet weggenomen. De Oranjefees
ten kenmerkten zidli steeds "door uitspattin
gen tegen de öocialistcn, zen Ier dat ooit één
Woord van Oranje is uitgegaan, om in to
gaan tegen deze baibxarsehe handelwijze.
Van eenheid is in ons land haast niets te
bespeuren; naast godsdienst, standverschil
ca sektarisme, verdeeldheid op allerlei ge
bied. Oranjo is daarbij de kleur van dc kleur
loos© middenstof.
Het Koningschap staat niet boven de par
tijen het „was de dienaar ivan elke partij,
die aan ihet roer kwam.
Maar daarom behoeft men geen Koning
te zijn. Dit kan een President ook, al geeft
ook die o-p zijn tijd moeilijkheden.
Het Koningschap past niet meer in deze
tijden, de erflijkheid is in etrijd met alle
opvattingen in zake publieke ambten. Erf
lijkheid moge oen geschikte leiddraad voor
ïundveostnimboeken zijn, voor openbare be
trekkingen deugt zé niet.
Ten elotto verdedigt hij zijn amendement.
De heer OUD (V. B.) Hokt zijn amende
ment, dat gelijk is aan laat van den heer
Troelstra toe. Do prineipieelo kwestie laat
fepr. misten, omdat men hier le maken heeft
niet oen toestand, die historisch is gegroeid'.
Een president blijft altijd de vertegenwoordi
ger van een partij en het is juist gowenscht,
dat dit niet het geval is.
liet voorstel van do Rcgcering acht hij
ODjuist, omdat het de verplichting stelt, dat
dc Grondwet zal worden veranderd, hetgeen
2/3 der meerderheid eischt. Echter moet dan
oen beslissing vallen. Iloe kan men dat
eisehen, als men 2/3 meerderheid stelt Dat
lijkt spr. onmogelijk. Hij stelt daarom voor
liet artikel aldus te doenvluiden:
„Wanneer vooruitzicht bestaat, dat geen
bevoegde troonopvolger naar de Grondwet
aanwezig zal zijn, alsmede wanneer bij over
lijden des. Konings geen bevoegde opvolger
naar de Grondwet bestaat, wordt over het
behoud van het Koningschap beslist door ec-n
volksstemming van de kiezers, bedoeld in ar
tikel 80, volgens regels door de wet te stel
len.
Ka de volksstemming worden dc beide
Kamers der Staten-Generaal, zoomede de Pro
vinciale Staten, ontbonden. Het laatste lid
van. artikel 73 blijft buiten toepassing.
I3 tot behoud van liet Jloningechap be
sloten, dan doet de Koning onverwijld een
voorstel aan do Staten-Generaal tot aanwij
zing van een troonopvolger. Over dit voor-
stol beraadslagen cn besluiten de Staten-
Generaal in vereenigde vergadering. Is de
Koning overleden, dan geschiedt dc benoe
ming rechtstreeks door de Staten-Generaal
in vereenigde vergadering.
Is liet behoud van het Koningschap veer
worpen, dan worden onverwijld do noodige
veranderingen in de Grondwet aangebracht".
De hoer VAN RAVESTEI.TN (C. P.)
wensdht het artikel aldus te doen luiden
„"Wanneer vooruitzicht bestaat, dat geen
bevoogde opvolger naar de Grondwet aan
wezig zal zijn, alsmede wanneer bij overlij
den des Konings igeen bevoegde opvolger
naar dc Grondwet bestaat, wordt door mid
del van oen Volksstemming over den aard
van den Staatsvorm beslist door de kiezers,
bodoold in artikel 80, volgens regels door de
wet te stéllen.
Na de volksstemming worden dc beide Ka
mers der Staten-Genoraal, zoomede de Pro
vinciale Staten, ontbonden. Het larutste lid
van artikel 73 blijft 'buiten toepassing. Strékt
de uitslag der volksstemming tot invoering
van een republikeinschen Staatsvorm, dan
wiordcn onverwijld de daartoe noodige veran
deringen in de Grondwet aangebracht op de
wijze, bepaald in het Elfde Iloofdstu/k".
Do heer VAN SCHAIK (R.-K.) licht zijn
amendement toe. De bedoeling is het arti
kel te schrappen. Dc Koning zal dan niet
met oen wet tot regeling van de opvolging
behoeven te komen, indien er geen opvol
ger meer is. j_»e 1 esnasing is clan verscho
ven van het moment, dat dc laatste vorst
is overleden en geen opvolger aanv/ezig is.
Men móet niet vooruitloopen op de toe
komst, doch wachten tot de troon leeg is
en de beslissing dan over laten aan hen
die op dat moment leven. Het tegenwoor
dige geslacht moet - .11 wil opleggen
aan het toekomende.
Do heer SCHOKKING (C.-H.) verdedigt
een amendement, om den aanhef van het
artikel te veranderen, zoodat reeds in het
vooruitzicht, dat er geen opvolger zal zijn,
de opvolging zal geregeld worden.
Do heer DE MONTé VERLOREN (A.-
R.) wonscht geen vijziging in de troonop
volging te brengen, ook niet wat de Regee
ring wil. Elko verzwakking van de monar
chie is uit den booze. Door het voorstel
van de Regeering wordt de kans grooter,
dat èr geen troonopvolger is en dat acht
spreker vorkeerd.
De heer VAN DE LAAR (Chr. S.) ver
wijt den heer Troelstra, dat hij doör zijn
klassestrijd medewerkt om het volk te ver
scheuren. Spreker verdedigt de erfopvol
ging, waarin historie is gelegen, en daarin
reeds haar beteekenis vindt. Het stelsel,
dat de Regeering in de Grondwet wil bren
gen, acht hij onjuist en on-juridisch. Het
middel, dat dc heer Rutgers wil toepassen,
is eveneens ondeugdelijk. De uitsluiting,
die de Regeering wil toepassen, gaat hem
te ver en bereikt niet het gewensclite doel.
Do lieer DE KANTER (V. B.) licht zich
tegen mr. Troelstra. Deze vergeet, dat de
politiek cn de Oranjeliefdo niet met elkaar
in verband staan. Er zijn er velen, die op
de S. D. A.'P. stemmen, maar toch niet af-
lceerig zijn van Oranje.
De MINISTER VAN BUITENLAND-
SCHE ZAKEN, de heer RUYS DE BEE-
RENBROUCK, antwoordt. Hij herinnert
er aan, dat tal van volledig onbekende per
sonen te hunnen tijd aanspraak kunnen
maken op de Kroon. Dat kan natuurlijk
niet. Dat te voorkomen, was het eerste doel
van deze herinnc. ug. De amendementen
zijn allesbehalve volmaakt, hetgeen spr.
met voorbeelden aantoont.
De vergadering wordt verdaagd tot Vrij
dag één uur.
KANTONGERECHT TE LEIDEN.
.Veroordeeld zijn
"Wegens straatschenderij C. A. en B. v.
T. to Leiderdorp tot f 3 of 3. .1
Wegens burengeruchtH. .1. V. tot f 2- of
2 d.
Wegens loopen op verboden grond 0. N.
B. en G. v. D. te Noordwijk-Binnen W. v.
d. B. A7. te" NoordwijkerheutF. M. te Hib
legomM. v. D. te IC at wijk-aa n-ZeeR. v. d.
R. te Den-Haag J. B. te Haarlem, ieder tot
f 3 of 3 d.Tli. P. v. K. le Den Haag tot f 1
of 1 d.C. v. de B. te Den Haag tot f 1 of
1 m. tuchtschoolC. S. tot f2 of 2 d.
Wegens overtr.-der VisscherijwetJ. B. to
Stempwijk lot f 3'of 3 d;_; H. M. te Warmond
tot f.1 of 1 d.
Wegens overtr. der Jachtwet C. N. B. te
Nóoridwjjk-Binnen-J. v. O. en J. P. L. té
Den Haag, ieder tot f5 of 5 d.
Wegens overtr. der Spoorwegwet A'. L.
tc Den Haag tot f 1 of 1 d. C. A. D. le
Noordwjjkenhout tot f 2 of 2 d. I. D. tc Am
sterdam bot f 1 of 1
Wegens overtr. der Trekhonden wetG. A.
S. tot f2 of 2 d.J. U. den B. te Warmond
tot "2-jm. f 2 of 2 m. 2 d.
Wogéns overtr. ider ArbeidswetH. v.
P. tc Voorhout bot 2 m. f2- of 2 nr. 2 d.7 C.
K. te Ocgstg-eest tot 2 m. f 3 of 2 m. 3 d.
Wegens overtr. dor InvaliditeitswetM. S.
te Haarlemmermeer tot f3 of 3 d.
Wegens overtr. der LeerplichtwetS. F.
C. W. D. J. v. d. B. W. W.W. F. G.
0. N. hv. B. J. E.E. D. wed. J. K.J. .T.
H A. v .IC G. D. IC. v. D. liv. C. fv. kL P.
te Katwijk C. B. hv-. J. dc B. to Katwijk-
aan-Zee, ieder tot f 3 of 3 d. J. P. dc H. hv.
K. tot f 2 of 2 d.M. F. wed. N.W. O. tot
f 1 of 1 d.IK T. hv. L. B. bot 2 111. f 3 of 2 m.
3 d.
Wegens varen zonder vergunning P. S
te Alkamado tot f5 of 5 d.
Wegens -overtr. van liet Motor rij wielregle-
ment L. J. P. te Den Haag; J-Öh. van R
tot f 5 of 5 d.B. H. W. E. te Volscn J. .T.
te Heemstede tot f 10 of ll)d-.A. W.. tc Sas-
"eenhcim tot'f 10 of 5 "id.H. C. J. tot f 1 of
1 d.F. W. N. R. A. K. te Den Haag tót
f2. of 2 d. J. v. d. W. tc Rotterdam J. L.
te Haarlem tot f 1 of 1 d.
Wegens rijden met een rijwiel zonder.rem:
A. H. v. d. iï. te Hazer3woude tot f3 of 3 d.
Wegens rijden met een voertuig zonder
lichtP. J. dc N. tot f 3 of 3 d.
Wegens rijden met oen Tij wiel zonder bel
J. J. (V. V. te Warmond tot f 2 of 2 d.J. V.
tot f3 of 3d.; R. G. tot f 2 of 2 d.N. lo
M. tot f2 of 2 d.
Wegens oen rijwiel berijden, voorzien van
een lantaarn met zijglazen, die gekleurd licht
uitstralen L. G. J. B. tot f2 of 2 d.
Wegen3 rijden zonder lichtL. v. S."A.
J. G.C. de H.J. A. R. A. E.G. W. v.
d. M. W. A. N.J. P. M. A. V.C. de B.
11. J. v. D.J. S.J. R. Q. G. A.n. L.
O. de M. J. D. v. R.F. C. B. C. M. v. d.
K.C. J. J.H.-v. d. B. C. W. S. M. 8.
M. C. Z. S. W. K. C. V. M. v. L. P. V.
N. H. S. II. J. R.B. W. A. B. be Zoete.r-
wcude J. v. d. E.A. M.C. J. S., allen te
Sassenheim .T. B. tc Leiderdorp D. D. W.
B. J. v. d. D.H. J. 0. P. L. C. v. d. M.
W. J. V., allen tc Noord-wijk-aan-Zee D.
P. C. L.II. J. H.M. 0. A. B.,T. S. 0.
v. d. S. P. A .W. A. 0., allen te Nóord-
wijkorhoutB. K. G. W. B. B., allen te
Vooatsdhotcn W. J. v. d. V. te Alkemadc G.
de L. 'te Kafwijk-aanoden-Rijn A. ,v. D. té
Jvatwijk-aan-Zee A. v. D IC v. d. S. D.
v. d. K.P. G.H. "v.- D. D. dc IC, allen té
RjjnsburgJ. J. N. v. d. V. te Ocgstgecst
II. J. W. P. v. d. B.W. V., allen te Voor
hout N. K. hv. J. H. te Rotterdam; M. D.
tc Ilillogom P. S. tc Alphen-ann-den-Rijn
J. v. d. A. te Hellcvoetsluis W. B. J. S., ia
militairen dienst te 'sTIertogenbosch, ieder
tot f3 of 3 d. J. A. IC tot f 0.50 of 1 m.
tuchtschool P. A. de G. J. L. H. tot f 0.50
of 1 a. G. n. hv. J. H. J. v. d. W. tot f 1
of 1 d. ;J. B. F. J. H. A. B. A. G.A. A.
R. P. S. te Zoctcrwouide C. J. IC. te Voor
scholen tot f 2 of 2 d.P. v. Z. en W. Z. te
Sasscnhciim C. B. tc Leiderdorp tot f 0.50 of
1 m. tuclitschool G. G., Ié Rjjnsburg tot f2
of 2 d. S. v. E. le Rjnéburg tot f 1 of 1 m.
tuohtschoól G. t. Z. te Rijnsburg tot f2- of-
1 m. tuchtschoolU. V. tc Oogst geest tot f i
of 1 d.
Wegens overtr. der Pol.-verordening der
gemeente Leiden E. D. v. U-.,T. J. de K.
J. H. L. P. H. J. P. J. M. D. J. N. do L.E.;
r. G. J. B. .te AmersfowtM. v. IL.:F. H. F.
S. B. G. J. de In R.J. P.J. W. B. H.
F. G. J. B.. zwerwnde F. W. V. J. G. B.,
zwenendoC. J. P., allen tot f 1 of 1 d. J.
F. v. L. tot f.2 of 2 d. H. H. tot. f 1 of 1 m.
tuchtschool H. W. W.B. B.IC J. de J.
J. v. d. B. tot fO.oO of 1 m. tuchtschool; I.
B. G. N., tot teruggave aan dc oudersM.
IC tot f 0.50 of 1 d. A. M. F. te Bergsenhoek
tot f 3 of 3 d. A. J. tot 2 m. f 2 of 2 m.
2 -d. J. R. J. B. lot £0.50 of 1 d.F. S. tot
f 0.50 of 1 m, tuchtschool; G. C, B. H. v. d.
H., dezelfde f 2 of 2 d. L. G. v. D. G. v. I.
J. V.P. Z. Ie Zoetcrwoudo W. B. hiv. A.
N. tot f 0.50 of 1 d. P. J. D. tot f5 (of 5' d.
O. Z. tot f 0.50 of 1 m. tuchtschoolI. IC tot
f 2 of 2 d.
Wegens te Noordwijkerhout tegen een muur
leunen: N. J. V. M. to N oord w ij kérke-u t tot
f 1 of 1 m. tuchtschooJ.
Wegens te Zceterwoipde een rijwiel berij
den cp een voetpadF. C. K. tot f 1 of 1 d.
Wegens te. Katwijk op een hondenkar
plaats nomen J. v. d. T. tot 3 of 8 d. D.
H. to Katwi)k.-aan-Zee tot f 3 wf 3 d.
Wogcn3 te Katwijk op met helm beplan
ten gron-d loopen J. de B. te Katwijk-aan-
Zee tot f2 of 2 d.
Wegens overtr. der verordening op de win
kelsluiting der gemeente Rij nsburg P. S.
aldaar tot f 1 of 1 d.
Wegens het opgeven van oen valsohen nffaóri'.
C. J. P. tot f 10 of 10 d.P. S. te Alphen tot
f 10 of 10 d.
Vrijgesproken wenden 'A. J. 'A. H. te Den
Haag. 'beklaagd van overtr. der Jachtwet
C'. J. K. te Voorschoten, beklaagd van het op
gaven van een valsohen naam.
Waar geen woonplaats is irermeUid! zijn de
veroordeelden te Leiden woonachtig.
HAAGSCHE RECHTBANK.
-Boze roóbbbanik sprak vrij: Ghr. van G uit
B os koop, bikleagd. van jdiiefetai van planken.
Do rochtibank heeft J. C. v. d. T., vroeger
dirocteur-adminLilratcur van -den Kohinklijkon
Schonivburg, in Den Haag, tor zako van ver-
dirtisi'tor.wiig door oon ambtenaar eener openbare
In-s tolling, 'veroordeeld tot 5 maanden gevange
nisstraf mot aftrek dor gdheele pre-vontic-ve
'hechtenis, i.e. van 3 Juni jl. af.
Slechts werd bewezen verklaard verduistering
van f 5000 en niet, zooals don beklaagde ten
los'le was gelegd, van f 15.000. Van het niet bc-
wozone werd hij vrijgesproken.
RAAD VAN STATE.
Ongegrond verklaard ig het beroep van
het bestuur van den Gecombineerden Huis-
zitter- en Meeskouwerpolder te Stom p-
w ij k, tegen het besluit van Ged. Staten
van Zuid-Holland, waarbij aan Th; Loose,
te Stompwijk, vergunning is verleend tot
vervening van een hejn toebehoorenden
dijk in genoemden polder.
Voorts .is beslist op het beroep van ge
noemd polderbestuur tegen het besluit van
Gedep. Staten voornoemd, houdende, dat
door hen geen beslissing kan worden geno
men in een bij hen ingesteld beroep tegen
oen besluit van het polderbestuur, waarbij
de beslissing omtrent een aanvraag om ver
gunning tot het ontruimen van den dijk is
verdaagd.
Het beroep van het polderbestuur is niet
"ontvankelijk verklaard.
Niét ontvankelijk verklaard is verder ook
liet brj^'de Kroon ingesteld beroep van hefc
polderbestuur voornoemd tegen de beslis
sing van Ged. Staten, waarbij dit college
zich onbevoegd verklaarde uitspraak te
doen in een geschil tusschen genoemd pol
derbestuur cn het Hoogheemraadschap
Rijnland inzake de uitlegging van een arti
kel \an het reglement van den polder.
De Kon. beslissing volgt later.
SCHAKEN.
De uitslagen van gisteren van het to'tfrv
nooi in Den Haag zijn
Alechin wint van Yates; Mieses wint van
Marco; Euwe verliest van Davidson; Tar-
takower remise met Kostits; Rubinstein re
mise met Marvezy.
Dc stand isémAlechin 7Rubinstein ea"
Tartakower G1/^; Maroezy 5; Ko3tits 43/h;
Mieses 4; Davidson 2^6; Euwe en Marco 2;
Yater 0. Heden de laatste ronde.
1
Hubert La Roche,
De N. V. het Hofstad-Tooneel, directie
Cor van der Lugt Melsert, Van Eysden en
Tartaud, deelt mede, dat Hubert la Roche
deze maand zijn 40-jarig tooneeljubileum
zal vieren. Hij heeft hiervoor gekozen het
nieuwe stuk van Sacha Guitry, ,,Le Come-
dien" (De Tooneelspeler).
Berta Kiurino
zingt liederen van Mozart, Schubert, Marx,
Pfitzner en Rich, Strauss. Louis Schnitzler
zal haar begeleiden.
Amsterdamsche subsidies.
B. en W. van Anusterdam stellen voor dtf
subsidies aan tooneelvercenigingen etc. dit
jaar in vergelijking met vorig jaar aldus
te verdeeleu:
Voor
Voor
1920-1921
1921-1922
verleend
voorgesteld
subsidie
subsidie
15.000
.Tooneeiver."
f 75.000
25.000
f 30.000
f 20.OO0
f 15.000
f 5.000
„Be Haghespelers"
f
5.000
,,Nat. Opera"
30.000
f 30.000
„Schouwb.mij."
..Ti. f 20.000
f 20 000
f 2.000
212.000
167.000.
De Wandelende Jood.
(WoAnédag 9 November a-s. zal de N. V. Hei
H&Uamibch Tooneel, dir. Loitis -de lories van den
Hoilaud^ahen Sehouwhui^ te Amsterdam, een
onkole buitengewone, voorstelling geven in den
Sahouwb'ong te Leiden van „Be wandelende
Jood", van E. Tempte Thurston. Regie: Louie
do Vries, met muziek van Hubert Cuypers en
decors naar de origineel© ontwerpen uitgevoerd,
door Jaap van Dam.
Hierin zal Louis de Vries do titelrol vervullen"
en zullen 0 a. Verder medewerken de dames:
Wilhelmtna Buymaer van Twist, Wilhelmina
ErfmannSasbach, Nolly do Koning, Mario
Mounter Naglogaal, Truus Post, Jeanne Ver-
kade en de heoron: Gerard Arbous, Vincent
Beigbogge, Ebcrhard Erfman. Jan Grader, Wil
ly Gerslol, Huib Oiüzand, Louis Poolman, Gor
Tope, Garl Tobi, Sam de Vries en Joh. te
Wechel.
(Part. eorresp cmdontic)
II
Zatarclagmorgen, negen uur. Do a.utora
ronken voor het hotel ,,-dio Suèdte" in een
flink vaartje snelden we door dio straten.
Onze morgen zit als een legkaart inéén.
Door ANDRé CORTHIS.
Geautoriseerde vertaling van "W. E. P.
(Nadruk verboden).
8)
,,Maar het kon Immers niet anders,"
ineirkto Guichardo op haar "nuchtere,- een
beetje bruuske manier op
En zij vroeg een kaars, cm naar do bo
venverdieping io gaan.
»v't Is ook zoo!" zuclitts.mama.
Gelaten ging zij zitten aan. de-gedekte
tafel. Zij had haar mantel mot den na-
maak-astrakan kraag afgadauu, maar haar
hoedje van rouw-krip, ebt Goor do reis
Verfoaufaaid was, liad zij nog op. Heb \-iol
113»j ineens op.
„Zet uw hoed ai, moeder, 't Lijkt zóó
^ót, als of u niet thuis bent cn weer weg
zult gaar."
Eadeflijk deed zij hot, zacht on gcwiLfig.
is werkelijk zoo," zei ze, ,,nu ben
thuis nu ben ik, weer in mijn huis
teruggekomen
Zij wees mij in een bcK-k een lagen rie
ten stoel mets een eenWdfigo leiuiing,
roP een ^;1* relic? gesitedcn was: drie
bijen m oen olijvonkransje.
r?eS z'' m'J '•éfaarn een
.teM-npt gedraaide posien, die
filOD^ion in hei «JnrnseJ \-an de laV,p.
a'r 814 altijd mijn huiswerk V ma-
kon. Op dat plokje heb ik gewerkt voor
mijn akte. Later zat ik or boeken bij te
houden.Dat leorde oom Jarny mij. Die
was kassier geweest in 0011 grootc linnen^
zaak to Parijs."
Toen keek zij, weer zwijgend naar het
raam, on ik begreep, dat haar blik. over -cle
meubelen cai do muren heen zag Haar
nt iMo droefheid maakte mij op dat oogen
blik bijna wanhopig. Haar arme hart
biuocMo cn weende in het mijne, en zachtjes
streek ik mijn hand over cle hare, die zoo
emal en doorschijnend was. Maar Gnichar-
do kwam op haar gewone luidruchtige ma
nier Ijinnon en veir.klaardo blijkbaar liad
zij liet over dk> koffers
',,Ze kunnen or door, maar wij zullen
moeten oppassen den muur niet stuk to
stootbal)
Achter haar kwam het dienstmeisje,
Adelaide, mot de soepterrine, eai wij gin
gen aan tafel. Niemand had eigenlijk trok.
Do lamp bleef stoomon en gaf weinig
licht. Door waJimihuoht heen rooben wij
langzamerhand ook de vochtige lucht van
de oude steen on en de oude pleisterkalk,
die te lang geen zon hadden gehad. Do
eterlce rukwinden, dio tegen do muren
vielen, dreigden liet armzalige huis te
doen instorten. Het was alsof in het ge
loei van den wind striemende riemen
tegen ons sidderend gemoed werden ge
zwiept. Soms scheen het even to bedaren.
Maar die stilte was nog benauwender,
want wij voelden wel, dat de wind nog
steeds op den loer lag, en- zoodra hij uitge
rust was. opnieuw zou uibsobieten, om flui
tend cn looiend het huis te belegeren. Wij
waren nu zoo overweldigd door moeheid,
dat wij geen woord meer konden zeggen.
E11 took moesten wij er ons toe dwingen,
want in dfio ondraaglijke stillicai in het ge
sprek waren wij op hot punt in snikken
uit lo harsten.
„Morgen zal julliLo zian," zei moedor,
„hoo mooi heb uitzicht is."
Do schande, dio zij lvior teruggevonden
had, nog levend .na dio dertig jaren, bracht
haar in een toestand van koortsachtige
agitatievoor ons vreesde zij van alle
ellende alleen heb kwaad en wensohte zij
van alle geluk slechts dat góede, hetwelk
gegrond was -op bet gewéldige, alles be-
Siissondo oordeel van anderen. Haar woor
den zeiden het ons:
„Jullie levon moot voortaan 7.00 ernstig
en ingetogen zijn, dat niémand ooit iets
op je to zeggon kan hebben. Het is natuur
lijk uitgesloten, dat iemand hier er aan zal
denken jullie ten huwelijk te vragen. Je
behoeft) je dus niet om jongelui te bekom
meren. Je zult weinig plezier hebben, mijn
arme kinderen, maar wanneer do men
seben jullie later zuiden achten, zooals ik
zoo graag geacht had willen blijven, dan
zul jo toch gelukkig zijn."
Zoo hield zij niet op, ons door al haar
woorden en door liet- ontzettende van haar
voorbeeld, een good gedrag voor to hou
den En ik begreep wel, clab die moraal
van voorzichtigheid, die van af onze jeugd
ons heelo leven regelde, in dit bekrompen
sbadjo mijn angstvalligheid cn mijn ge-
dVeeë natuur steeds meer zou omklem
men
Do corstö dagen in Lagardo waren niet
zoo treurig, als wij gevreesd hadden. Al
onze ranueai hadden heb uitzicht op do vel
den en v/ij hadden het prachtige land
schap altijd bij ons. Wij vonden, het heer
lijk een tuin te hebben, die hoog boven de
vlakte lag, -en van waar wij den wëg kon
den zien en, wat verder, do Rhóno en do
lange, kale heuvelrijen, dio voortdurend
van kleur veranderden. En ten slotte was
do ontvangst, cLo ons ten deed vied van de
zijde der eenvoudige burgerij, do omgeving
waarin mijn grootmoeder van moedors
kant had verkeerd, niet vijandignieuws
gierig waren zij natuurlijk wol. Guioharde
had het heel juist opgemerkt, dio treurige
gosohdeeïanis was al zoo lang geileden oil
zulk een onbesproken gedrag was or op
gevolgd
Maar moedor wilde toch liever niet uit
gaan. Zij wonddo zioh aan alleen 's Zon
dags uit huis t-o komen, wanneer zij naar
de vroegmis ging, eigenlijk, omdat zij
vond, dat dab behoorde, want. godsdienstig
was zij niet. G-ulchardo nam dadelijk de
zorg voor het huishouden op zich, besliste
in alles en deed alles goed ook. Zij ging
eiken morgen met ons cliénstraeisje naar
cte mis/ukt en kwam vorder eigenlijk ook de
deur niet uit. En ik ging in mijn eentje op
ontdekkingstochten uit in de stad, niet in
do nieuwe wijken, waar het witte raadhuis
etend en de. school met de groote vensters,
dat vond ik ailles leeliik maar ik zocht bij
voorkeur het oude gedeelte met het pla
veisel vaa puntige keien, de palelzen, waar
kardinalen woonden en veldheeren met
prachtige klinkend0 namen, die de armste
manschen mij allen bonden - noemende
kromme straatjes met gewelfde poortjes,
waarin een gezicht met door den tijd ge
havende lippen of een verweerde acanthus-
bloem geheeldli011 wd was, de nauwe plei
nen, do balkons van smeedijzer die in hun
vleohtwerk initialen, of spreuken, verrtoon-
don. Maar één keer t-oeh, liep ik de bai-
t en wijk door «n ging kuiga „La Oloche",
het landgoed van de Landargues, on ik
zag tusschen het hek, dc boomten on cle
bloemen door het breede, groote huis, waar
ik nooit zou lhnnangaan.
Een anderen keer reed mevrouw Lan-
dargues, mijn grootmoeder, mij rakel inga
voorbij in haar laag rijtuigje, getrokken,
door twee witte paarden. Ik zag haar
sneeuwwit haar, de harde oogen, haar
kanten sluier
En dat wonen do eenige gebeurtenissen
van mijn leven in Lagardo tot den dag,
waarop ik voor heb eerst mijn neef Frans
Landargucs ontmoette.
Ik had hom een paar keer uit do ver té
gezien, terwijl hij op do wandelplaats of
langs, de Ithönokade liep ik had gehoord
dat hij het was c-n ik kon hem herkennen
maar ik sprak eerst vier maanden na onze
aankomst met hem, op het plein, den dag
van eb jaarmarkt. Bij do fontein stond
oen geknotte plataan, die "de zon vrij_spel
lilot, cn het water glinsterde zóó, dab het
de oogen verblinddemaar er omheen
stonden groote ba canon -en in do schaduw
daarvan zejten de greentcnvcrkoopsters,
op kleine bankjes of op samengevouwen
zakken, met haar kleurige manden voor
zich. Een eind verder hadden die vreemde
kooplui hun tenten en hun stellages opge
slagen. Rose cn bl-auwo onderrokken, ge
streepte, gebloemde cn gespikkelde blouses
ebövige hemden, helkleurige linten, cein
tuurs met gespen, alles lag in bonte men
geling opgestapeld in do platte manden,
dio onbeweeglijk hingen in de drukkende
atmosfeer, alsof zij zwaar waren van
warmte en mooi weer. Er werden ook.ket
tingen verkocht en broches, laarzen, linnen
schoenen, messen odeur
.(Wordt vervolgd).
