[o. 18899.
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 14 October.
Tweede Blad. Anno 1921.
EERSTE KAMER,
TWEEDE KAMER,
GEMENGD NIEUWS.
UIT DE OMSTREKEN
FEUILLETON
)e Man met den Klompvoet
'(Vervolg van gasteren),.
Hierna wordt comité-generaal gehouden,
heropening der vergadering deelt de
jRZETTER mede, dat tot commies ter
.ffie benoemd is de heer Kievit
[Het afdeelingsonderzoek van de wgziging
Arbeidswet heeft tot geenerlei opmer
en geleid.
0t wetsontwerp) wordt aan de agenda
gevoegd-
Verschillend© wetsontwerpen.
Aan de orde zgn hiertoa achtereenvolgens
0 wetsontwerpen:
Nadere wijziging van art. 8 der Be-
jeps'wet»
Verhooging van wachtgelden, genoten
«i gévolge van de ontbinding van arron-
ÉSementerechtbanketi, kantongerechten en
aden van beroept
3. Verhooging van de belasting der gou-
en en zilveren werken en wgziging van de
'et van 18 September 1852. laatstelijk ge-
fcjzigd bij die van 1 Juli 1900-
h 4. Verhooging vanj hoofdstuk II der
Staatsbegrooting voer 1919 (Verschillende
•(fbderwerpen).
5. Aanvulling en wijziging van de wet
10 November 1900, houdende algemee-
r eg els omtrent het Waterstaatsbestuur.
6. Onteigening ten behoeve van uibbrei-
[ing van het statioïisemplacement Gss.
1 7. Wijziging der Octrooi wet 1910, gelijk
Ze wet is aangevuld en gewijzigd bij de
>t van 15 Januari 1921.
No. 1 wordt z. h. st. aangenomen.
Bij No. 2 betoogt de heer v. d. FELTZ
r, B.), dat er voor deze verhooging geen
chtsgrond is. Het betreft personen buiten
Staatsverband staande. In het belang
ir zuinigheid kan men geen redelijkheids-
/erwegmgen laten gelden/ Men kan den
fonsehen trouwens een andere betrekking
ven. Spï. zal tegen het ontwerp stemmen.
De Minister van Justitie, de heer HEE3MS-
RK merkt op, dat ingenomen is het stand-
it, dat pensioenen en wachtgelden ver-
ïogd zijn verband met de daling der
aarde van het geld. Men heeft hier dus
(een te vragen of het billijk té; spfr. acht
i{ het gevah
Het wetsontwerp wordt met 21 tegen 9
ïmmen aangenomen.
Tegen stemden de heeren Hoffmans, Doyes
Vos/ van Steen wijk, v. d. Feltz, Geertse-
fa, Cremer, v. Nierop, van Houten' en'
AJcasse.
Bjj No. 3 spreekt de heer SMEENGE
B.), betoqgend, dat steeds aangedron-
n is' op een algeheele herziening. De com-
isSie, hiervoor docr Minister de Vries in-
[esteld, is onlangs ontbonden. Dit wotsent-
.irerp betreft niet de waarborgen, maar al-:
ken verhooging van de belasting. Van deze
jterhooging 'eest men toeneming van de
"fraude en van. de buiteulandsche concur-
jfentie. Spr. wgst op de gevolgen daarvan,
iede in verband met de tijdsomstandigheden.
betrokkenen zullen verplicht zijn werk-
nik te ontslaan.
Spr. zou met de behandeling van dit wets-
itwerp willen wachten tot een beter tgd-
ap. De regeering heeft reed3 esm wetó-
itwerp van bovengenoemde Staatscc-mmis-
le.
De Minister van Financiën, de heer DE
feEER. zegt, dat men met een zeer e?nvou-
fflig ontwerp te doen heeft. Het brengt een
Irordiibbchug der belasting, welke reeds lang.
pad moeten geschieden
Het wetsontwerp der Staatscommisüio is
■o uitvoerig en ingewikkeld, dat het cp
«•schillende punten door de adviseurs der
Xegeering wordt aangevochten. Spa*, is nu
voornemens, met gebruikmaking van dat
l&ntwerp, alleen een zeer groot urgent punt
te regelen, dat betreft de concurrentie van I
het buitenland. Invoer kan alleen ge^hieden,
[©waarmerkt op het minimum-gehalte en nu
'eeft een frauduleuze irivoer plaats om aan-
ifte als Nederlandsch fabrikaat te ver-
pijgen, wat een betere waarmerking hoaft,
aar het reeële gehalte. De belangen der j
landelareh loopen hier volkomen parallel met
[ie van den fiscus, die van de fabrikanten
iet geheels Het aanhangige ontwerp brengt j
ien wijziging in de bestaande moeilijkheid.
De heer SMEENGE (Vrijh. B.) handhaaft
zgn voorstel, om het wetsontwerp van de
agenda af te voeren.
Het voorstel wordt met 19 tegen 11 stem
men verworpien..
Het wetsontwerp wordt- z. h. st.. aange
nomen.
Now 4 wordt z. h .st. aangenomen.
Bij No. 5 (wijziging wet Waterstaatsbestuur)
apiookt do heer DOJES (Vrijh. B.), die zich tot
onkelo opmerkingen bepaalt. Hij zou or geen
bezwaar tegen hebben gehad, als ook voor de
gewone bestuursleden van Waterschappen, niet
bc/hoorend tot hét dagelijksoh bestuur, eon leef
tijdsgrens was bepaald.
Voorts wijst spr. op do verplichting, welke
kan worden opgelegd tot uitvoering van nood
zakelijke werken. Door de kosten hiervan kan
do waarde van gronden dalen. Spr. wenscht,
dat or voor belanghebbenden gelegenheid zal be
staan bezwaren in te brengen. De interpretatie
vani artikel 38 der wet ten deze doét afbreuk
aan de autonomie dor waterschappen.
De heer SLINGENBERG (V. D) betuigt in
stemming met de vaststelling van een leeftijds
grens voor bet aftreden van gewone leden Yan
het waterschapsbestuur.
Ten aanaion van art. 38 is hij bet niet eens
met den heer Dojesde autonomie van bet Wa
terschap kan niet onbeperkt zijn. Vooral bij
zeowater-keerendo waterschappen moet men er
rokonlng mede houden, dat er groote algemeene
belangen zijn, behalve de belangen der inge
landen. Spr. betoogt, dat or wel degelijk gele
genheid vam beroep Ï9 tegen een bovel tot \rii-
vooring van noodzakelijke waterstaatswerken.
Art. 38 is voor waforstaatsbesturen, die niet
nauwgezet bun plicht betrachten.
De Minister van Waterstaat, de beer KONIG
spreekt in gelijken zin over artikel 38.
De heer DOJES (Vrijh. B.) ropliceeri, daarna
do heer SLINGENBERG (V. D.).
De Minister, de heer KONIG, antwoordt nog
kort.
Het wetsontwerp wordt z. h. st. aangenomen.
No. 6 wordt z h. st. aangenomen.
Bij No. 7 sporokt -de Minister van Justitie,
de hoer HEEMSKERK, hij verhindering van
deai Minister van Landbouw, medodoeling doen
de van de vorhooging van het bij de aanvrage
van oen octrooi te storten bedrag, bij het Oc-
ti-ooirogloment thans vastgesteld op f 75.
Het wetsontwerp wordt z. h. sl. aangenomen.
Aan do orde is bet voorstel van den heer
van Embden betreffende wijziging van bet Re
glement van Orde.
De VOORZITTER deelt mede, dat de beer
van Erabden hot voorstel wenscht aan te bon
den, in verband met bot vergevorderde uur.
Do boer v. d. FELTZ (Vrijh, B.) meent, dat
men het voorst el thans nog kan behandelen.
Do heor VAN EMBDEN (V. D.) handhaaft
zijn voorstel.
Aldus wordt besloten.
Wijziging Arbeidswet
Het wetsontwerp tot wijziging der Arbeids
wet 1919 wordt z. h. sL aangenomen.
De VOORZITTER deelt méde dat hot zijn
voornomen is dc Kamer Dinsdag 8 November
S'/mur wed.or bijeen te roepen.
De vergadering wordt gesloten.
1 (Vervolg van gisteren)-
Rcgccringsrcglement voor Indië.
Dc licor DE MURALT (V. B.) begrijpt niet
welke nadeelen de tegenstanders in dit ont
werp zien. Men kan zoggen, dat liét niet ver
genoeg-gaat, maar daarom is: bet hier ge-
bodene niet af tè keuren. Een gouverneur
moet macht behouden hij dient landsorgaan
cn provinciaal orgaan te> zijn. Spr. geeft den
Minister verschillende wijzigingen in over
weging.
De heer ALBARDA (S. D.) herinnert aan
de groote beloften, die in 1918 ten opzichte
vr.n Indië zijn gedaan. De algemeene herzie-
ninigscommissio is daarvan het gevolg ge
weest- Het voor ons liggende ontwerp Vol
doet -heelemaal niet aan die beloften het
gaat' slechts' in do richting van decentrali
satie van het staatsgezag, maar het is zoo
loog, dat het feitelijk niets te beteekencn
heeft. De macht blijft bijna geheel bij den
Minister berusten cn het hangt -van hem af
hoe ver do autonomie zal gaan. Het ontwerp
is een fopspeen, na de totstandkoming zal
do reactionnaire macht zicli weer sterk ge
voelen en het air aannemen alsof zij heel
wat heeft gedaan Voor idc democratisering
van do Indische bestuursorganisatie- Spr, zal
gaarne zijn stem geven aan vele amendemen
ten, maar al worden die alle aangenomen,
dan nog acht hij het ontwerp geheel onvol
doende.
De heer GERRITSEN (C. H.) ziet in dit
ontwerp een schrede in de richting van het
zelfstandige «bestuur. Het moet echter vast
staan boe het met de autonomie zail zijn en
de Minister moge daarover nog nadere in
lichtingen geven.
De heer VAN RIJOKEVORSEL (R. K.)
ontkent, dat dit ontwerp vooruit loopt op de
grondwetsherziening. De critiek acht hij
overdreven de bezwaren, die zij oppert, val
len mode en spr. zal gaarne het ontwerp
steunen.
De heer SC^EURER (A- R.) zet uiteen,
dat men niet te veel waarde moet hechten
aan den regeeringsvorm- Daarvan hangt niet
alles af. Hij zet voider uiteen, dat de gou
verneur niet zoo machtig is als velen het
voorstellen. Hij is verantwoording schuldig
aan den Provincialen Raad. De verhouding
is gelijk als die in Nederland en de belofte,
dat de bevolking .medezogigensoliap wordt
gegeven, wordt daardoor ingelost. Al voldoet
het ontwerp niet geheel aan spr.'s wenschen,
hjj geeft er gaarne zijn stom aan.
In de eenheidsgedachte ligt een conserva
tief elementepr. gelooft dat het ontwerp
in democratische richting gaat. Hij ziet er
een belangrijke verheteripg in voor Indië en
juicht het toe, dat de Minister, die thans
reeds wenscht behandeld te zien.
De lieer WIJNKOOP (C. Fr.) meent, dat
de Re.gecring alles wat ze voor Indië doet,
alleen doet in verband met gebeurtenissen
om Indië heen. Tal van vragen zijn gesteld
ten aanzien van de bostuairsreorganisatie in
Indië, maar de Minister drabit er altijd om
heen. De Minister laat zich steeds meer dooi
de kapitalistische grootmachten sturen en
6tuuiTt er zéker op aan-, dat Nederland Indië
zal verliezen- Uit Indië té niets anders als
advies gekomen dan een afwijzing van deze
voorstellen, maar de Minister gaat daar lijn
recht tegen-
De Minister van Koloniën, de heer DE
GRAAFF, wijst op het groote belang van
deze ontwerp-rcgeling. Persoonlijk heeft hij
een zeer ruim aandeel gehad in de voorbe
reiding van deze aangelegenheid. Spr. komt
er tegen op, dat zijn toelichting onduidelijk
is cn dat hij om de vragen, heend raaitspr.
meent, dat dae onclaiidolijkheid eer bij de le
zers moet worden gezocht.
Ongegrond is ook het verwijt, dat hij ide
adviezen van den Volksraad negeertde
amendementen van den Volksraad heeft spr.
óén voor óén behandeld en hij heeft duidelijk
aangegeven hoe hij daarover denkt. Enkele
daarvan heeft hij overgenomen.
Spr. betoogt, dat men bij de hepordecling I
van hetgeen nuttig is voör Indië, niet moet
vergelijken met Nederland.' Daardoor heeft
men te licht het gevaar; dat men Indië iets
geeft wat niet passend is. Het onderhavige
ontwerp doet niets anders aan don .grond- f
slag leggen voor een omvorming van liet j
staatswezen, gelijk wij dat in 1848 hebben
gekregen. Een ipcer algemeene herziening
is in oor-bereiding en moét in Indië nog'
worden besproken. Daarop dient dus gewacht
te worden-
De heer ALBARDA (S- D.) beklaagt cr
zich over, dat do Minister goen antwoord
geeft op vragen cn argumenten, maar alleen
toost op zijn mooie ontwerp.
Do MINISTER antwoordt nog op enkele
opmerkingen.
De vergadering wordt verdaagd tot lieden
De directie van De Neder"!aniL
sche Bank maakt bekend, dat zij en 15 Octo
ber a.s. eau nieuw model bankbiljet van
f 25 in omloop zal brongen.
Ton nadeele van de gemeente
Delft werden den laatsten tijd ongeveer
7000 straatklinkers ontvreemd uit de straten
in den Wippolder, De steeaon zijn terugge
vonden achter de woningen van de nieuwe
ètraten. Een zestigtal bewoners zgn hierin
betrokken; zij hadden er straatjes van ge
legd. Sommigen hadden daarvoor 100 tct
500 steenen gebruikt.
Het circus; Carré zou op)een ter
rein aan de Buitehwafcersloot te Delft voor
stellingen komen geven. De directie had
zich met het hooge staangeld vereenigd,
maar toen bepaald werd dat dea Zondags
geen voorstelling gegeven mocht worden,
heeft zij, naar de „D. Ct." mededeelt, haar
aanvrage weer ingetrokken,
In een week trjds zijn te Vdaar-
dingen de broodprijzen met 6 cents; per K.G.
verlaagd. De prijzen van rund- en varkens-
vleesch zijn 20 cent per K.G. naar beneden
gegaan.
Uit Maassluis wordt gemeld,
dat het stoomschip „Laristan" tijdens den
mist aanvaring kwam met het lichtschip
„Ncordhinder". Beide schepen yroegen as
sistentie, welke, van Hoek van Holland is
vertrokken*
Volgens een te IJ muiden
in visscherijkringen niet officieel ontvan
gen bericht is binnen enkele dagen van de
Duitsche regeering te wachten een verbod
aan Duitsche stoomtrawlers om in vreem
de havens te markten. Aan de stoomtraw
lers, welke daarmede zullen doorgaan, zal
in de Duitsche havens géén steenkolen wor
den verstrekt. Dit verbod moet genomen
zijn op aandrang van den Duitschen klein
handel, welke zich beklaagd heeft, dat in
Duitschland geen goedkoope vischsoorten
in voldoende mate worden aangevoerd, zoo
lang het meerendeel der Duitsche stoom
trawlers in vreemde, havens te markt gaat.
Op last van de justitie, stelt
de politie te Utrecht, naar het „U, D." meldt,
een onderzoek in, in verband met de klach
ten, welke in den laatsten tijd over het ont
groenen zijn meegedeeld.
Do yvinkcl van ©on dic-
renha-ndel a/ar te Utrecht trok meer dan
gewone belangstelling. Er was namelijk
©oir aap uit ©en niet zeer iralieva-sto kooi
losgebroken en, eenmaal in het genot eener
betrekkelijke vrijheid (cle winkelier was
afwezig, dook de zaak zelve was clicht), be
sloot het dier daarvan' naar behooren ge
bruik te maken. Zijn eerste werk was een
sprong naar de ga-slamp, waarmede het
beost allerlei vermakelijke manipulaties
uithaalde. Een dier armen van do lamp
werd geheel krom gedraaid en van con
gloeikousje bleef niets anders over dan
e enig stof. Vervolgens wercl do inhoud van
ecnige zakjes zaad geledigd daarna werd
een paar goudvischj ea de kop afgebeten.
Een paar vogelkooien, waarvan do bewo
ners dc doodschrik op het lijf werd ge
jaagd, werden omvergeworpen, en juist
was ons aapje (want het. was maan* een
klein beestje) bezig met ,,cle eerste hand"
te 1 eggen aan een fraaien papagaai, tóen
erger werd voorkomen doof eeri politie
agent, clie juist hel perceel wae gepas
seerd en in" een smederij oen loop e r was
gaan halen. Toevallig' was deze agent een
bakende van den huize en dus ook een be
kende van Kees, den aap. En toén Kees
zich bij zijn naam'hoofde lioemen,'staakte
hij oogenblikkelijk zijn Spielereien cn liet
zich, mak als een lammetje, weer in zijn
thans wat boter verzekerde kooi plaat-
een. („U. D.").
T e H o e n d e r 1 o o, 'w aaide heer
Kröller eigenaar is van ee-n aanzienlijk ter
rein, zal overeenkomstig diens verlangen
bij den Pampelt of dan z.g. Fransehen Berg
een museum verrijzen, geheel vaa roodbrui
nen hardsteen opgetrokken, tei; lengte van
150 bij 80 M. breedte.
Do kosten hiervan zullen naar raming
ruim 5 millicen bedragen. De benoodigde
steensoort wordt per trein yit Duitschland
naar Wolfhcze gevoerd en vandaar per extra
verbinding naar ds terreinen gébracht.
Tc Mcp p e 1 heersclit meldt de
„Zvv. CL", ontlor de kallen "n zoor besmettelijke
ziekte. Door <!<?n burgemeester is per omroeper
bekend gemaakt, dat de gestorven dieren op
het politiebureau gebracht moeten worden.
Reeds zijn eenige cadavers ter onderzoek
naar Utrecht opgezonden.
In verband met den g e-
pleegden moord op Harm Trip te Buiner-
veen maakt de Officier van Justitie bekend
dat een belooning van f 600 wordt gegeven
aa<n degenen die inlichtingen verschaft
welke leiden tot een veroordeeling.
Te Delfzijl is men Woensdag be
gonnen met het inladen van twee millioen
kilogram in ons land opgekochte rogge, die
met het Deensche stoomschip' „Strandholm",
naar Rusland wordt gebracht.
Zondag a.§. zal he t 500 jaar ge
leden zgn dat de Hollaudsche nederzetting
op het eiland Amager nabij Kopenhagen
werd gesticht. Dit' feit zal worden herdacht
door een bijzondere godsdienstoefening, aan
wolko de Deensche koning en koningin zul
len deelnemen. De godsdienstoefening zal
gevolgd worden door een feest en de ope
ning van eon nieuw Amagermuseum door
den koning.
De Hollandsche nederzetting werd gestichö
door koning Christiaan II, die Hollandsche
boeren daarheen öitaoodigde om het Deen
sche volk hun systeem van tuinbouw te
to enen.
Het Hoofdbes.tuur van het Ne-
derlandsche Roode Kruis heeft ten bate van
de slachtoffers van de ramp te Oppau, aan
het Duitsche Roode Kruis een chèque ad
f860, benevens 3450 Mk. aan ingekomen
giften gezonden.
Het Hoofdbestuur big ft zich beschikbaar
stellen tot het in ontvangst nemen van gel
den voor dit doel.
ALPHEN. Gistermorgen, werd ten ever-
staan van notaris M. G. v. d. Lee, te Aarlan-<
derveen, ia. hotel „Do Vergulde Wagen" alhier
als-lag gehouden van een hofstede met aan-
hoprigo gebouwen en weilanden te Aarlander-
veen. Perc. I in bod op f 19.000 afgemijnd op
f 1000. Perc. II in bod op f 10000 afgemijnd
op f 10. Perc. III in bod op f 11.000 niet af
gemijnd. Perc. IV in bod op f 8000 afgemijnd
op f 650. Pore. V in bod op f 8300 afgemijnd
op f 1000. Perc. VI in bod op f 7100 afgemijnd
op f 125. Pore. II en III weiden gecombineerd
afgemijnd op f 300 Perc. IV en VI werden ge
combineerd en afgemijnd op f 175. Eindelijk
werd bet geheel saamgevocgd, hetwelk niet af
gemijnd werd, terwijl perceel II en III werd
toegewezen aan don heer A. van Dam ad
f21.310. De overige perceelen werden niet ge
gund.
Naar wij uit jaislcn bron vernamen zal
dan alleen do vliogdemonstratie a.s. Zaterdag
1 doorgaan wanneer de vergunning van het mi
nisterie verkregen wordt; is dit niet het geval
dan vertrekt do vliegenier Vrijdagmiddag naar
Rijswijk.
De clectrischo klokken zijn, na door
deskundige banden gerepareerd te zijn,
weder aan het electrische net aangesloten.
De technische fout. is weggenomen, zoodat
zo thans perfect den tijd aanwijzen.
Vanwege de waterleiding wordt er een
tweede buis gelegd van den eenen toren
naar den anderen. Deze bpis i.°. van groo-
tere capaciteit. Met de uitvoering is men
reeds begonnen. Dit werk zal geruimën
tijd in beslag nemen.
Met de totale uitkleiing van perceelen,
gelegen aan de Wilhelminasfcraat, is men
begonnen. Deze terreinen zijn bestemd
voor de eventueele uitbreiding der ge
meente.
HAARLEMMERMEER. Met betrek
king tot een bij R. J. aan den Venneper-
weg alhier plaats gehad hebbenden brand,
vernemen we, dat een achter de woning
staande schuur tot den grond toe afbrand
de. Een paard, een hond, een melkwagen,
cn een partij erwtenstroo kwamen in de
vlammen om. Do brandweei* van Nieuw-
Vennep was spoedig ter plaatse cn slaagde
er in de aangrenzende perceelen te behou
den. De oorzaak moet vermoedelijk wor
den toegeschreven aan het springen van
vuur uit een fornuis. Alles was verzekerd.
Op dc Donderdag te Hoofddorp gehou
den veemarkt waren aangevoerd 6 koeien.
Prijs f 400. Wienig handel.
door DOUGLAS VALENTINE
Geautoriseerde vertaling van W. E. P.
(Nadruk verboden)).
&1)
'Bij den eersten .hoek, dien ik omsloeg na
hot veria/ten van Haas es huis, zagilc oen
staan, <T-e in Zuidelijke richting zou
rtrekken. Het centrum van de stad lag
iiidclijk; ik sprong dus op het voo-rbal-
naast de vrouwelijke, bestuurder.
iVoorop was het vrij donker en de conduc-
ur kon je gezicht niet zien, wanneer je
«taalde door het luikje in de deur. Bij
nter den Linden ging ik van de tram af,
wandelde eenige zijstraten door, totdat
voorbij een rustig café kwam. Daar 1 iet-
mij een spoorboekje brengen en begon
ijn plannen te maken.
Het was tien minuten voor twaalven.
^e>n man in mijn positie zou natuurlijk
zijn best doen naar do grens te komen. Dat
[zou Klompvoet, dacht ik, ook wel bereke-
Tien, hoewel hij zich wel afgevraagd moest,
bben, waarom ik niet reeds lang had
piroefd naar Engeland terug te gaan.
üsseldorf lag op de voornaamste route
ar Ho-lland, en ik overlegde bij mezelf,
iat het voorzichtiger zou zijn bijvoorbeold
MU- den Rijn te" reizen, om dan op een
Jpvboot mijn bestemming te bereiken.
tijd was de voornaamste factor in
iju ge/val. Wanneer ik onmiddellijk
oruseilfde- nacht nog naar Diisseldorf
lS( c, zou ik da-ar misschien aankomen
vóórdat do autoriteiten daar ter plaatse
do waarschuwing haddein kunnen ontvan
gen, om uit to zien naar een man, cïïe be
antwoordde aan mijn signalement. Als ik
te Berlijn een werkelijk goed gelegd valsch
spoor kan nalaten, was het mogelijk, dat
Klompvoet dat zou volgen, voordat hij al
gemeen o maatregelen nam om mijn arres
tatie to verzekeren, wanneer dat. valscbo
spoor hom misleid had. Op die veronder
stelling moest ik maar speculeer en.
Het sp.ocrboekjo .zeïdo mij, dat om 12.45
dca naoats e-cn trein vertrok van het Pots-
darrsmer Bahnhof hot groote .eindstation
irjL h<?t centrum van Berlijn in do rich
ting van Dhsseldorf. Dus had ik ruim drie
kwartier om mijn valsch spc«ar te leggen
cn dien trcan te halen. Het valscho spoor
moest Klompvoet in oen richtingleiden,
die hij totaal niet vermoedde, besloot ik bij
ineself, want het onverwachte trekt liet
eerst do aandacht van den waakzamen de
tective. Ilc moest ook een ander oindpunt
kiezen.
Waarom niet. Munchen Een grooto stad
op een voorname lijn naar het buitenland,
Zwitserland waar do autoriteiten zóó
gemalde el ijk en vl-ot zijn, dat het spreek-
woorddlijk is geworden in Duitschland.
Men verlaat Berlijn aan het Anhaltcr
Bahnhof; een station, dat voor mijn doel
heel geschikt was, want het is maar een
paar minuten rijden van het Patsdammer
Bahnhof.
Het spoorboekje gaf eon trein aan naar
Münohen om 12.30 's nachts, oen expres.
Dat was prachtig. Naar Miinchcn zou ik
dus gaan.
Gelukkig had ik geld in overvloed. Ik
had de voorzorg genomen, Koro mijn geld
in Duilsch bankpapier to laten wisselen,
voordat wij In den Zelden verlieten
togen een belachelijk hoogem koers dat
moot ik er bij zeggen. Had. ik het niet ge
daan, ik zou verlorenzijn geweest, met-
Semlins pak bankpapier 1
Ik botaaldo mijn koffie en ging er weer
op les. Het was 12.15, toon ik dc hal van
het Anhaltcr Bahnhof binnen ging
Gedachtig aan de list, dio de vriende
lijke gids te Rottorcïhim mij had geleord,
begon ik met c on perron-kaartje te koop en.
.Toen keek ik rond naar een beambte, op
wion ik mijn- oorkonten indruk kan laten
maken. Al dadelijk kreeg ik een verwaand-
uitzienden kerel mot een lichtblauwe uni
form cn rood-en pet in het oog, een soart
van adjimct-statiehschef, dacht ilc.
Ik ging naar h<pn toe, nam mijn hoed af
on vroeg hóleefd, pf hij mij kon zoggen,
wanneer er een trein naar Munchen ging.
,,Do expres vertrekt om 12.30," zei hij,
,,maar alleen lstö en 2do Idas, on u zult
toeslag moeten betalen. Do boemcltrcin
gaat pas om 5.49."
Ik zette een teleurgesteld gezicht.
„Ik denk, dat ik don express dan maar
moet nemen," zei ik. „Kunt u mij ook zeg
gen, waar het löket is V-
De beambte wees op een loketje eoi ik
zorgde wel zoo luid te spreken dab hij"
hooren kon, hoe ik een enkele reis, 2do
klas, naa-r Münohen nam.
Ik liep naar boven en vertoonde mijn
Mitncliensche kaartje aan clen oontroleur
bij den ingang. Toen liep ik vliegens over
cle hoofdperrons naar hot perron van de
locaalspoor, waar ik mijn perronlcaari-je
afgaf, en even later stond ik weer op
straat.
Het was juist halfeen, toon ik het sta
tion uitkwam. Geen rijtuig te zienZoo
snel mijn beenon mij dragen wildon, rende
ik hijgend cn puffend naar het Potsdam-
mcr Bahnhof. De klok tegenover hot sta
llion wees 12.39, toen ik daar buiten adem
-aankwam.
Een lange rij, meest soldaten, die naar
België en naar het front teruggingen,
stond voor het loketje.. De militairen kre
gen hun biljetje ingewisseld tegen een
kaartje. Ik was kwaad over dit oponthoud,
maar juist deze omstandigheid gaf mij do
kans mijn kaartje naar üsseldorf tp krij
gen, zonder dat er een aanwijzing achter
bleef.
Een dikke, gebaarde landstormer met
een vriendelijk gezicht zat aan het loket.
„Yriend, ik ben erg laat voor mijn
trein," zei ilc, „zou je mij een derde klas
enkele reis naar Diisseldorf Jcunncn bezor
gen?" Ik gaf hem een twintig-mark biljet.
„Zeker weU" antwoordde hij dadelijk.
„Daar!" zei hij, toen hij mij mijn kaartje
en eon handvol kleingeld teruggaf, „je
bent wel gelukkig, dat je naar den llijn
gaal. Ik ben ook ecm Rijnlander en ik ga
uu terug, om de bruggen in België 4e be
waken."
Ilc bedankte hem en wenschto hein goede
reis. Hier was ten minste een gotuige, die
mij waarschijnlijk niet lastig zou vallen.
En met een dankbaar hart rende ik naar
heb perron en haalde den trein nog.
Reizen in de derde klas in in Duitsch
land nu niet juist een genoegen', dat je je
permitteert, wanneer je geldmiddelen jo
de weelde van een gemakkelijker omgeving
veroorloven. De Duitschei* op reis liecft
de gewoonte zijn laarzen uit te trekken,
- wanneer hij 's naohts reist, en een coupé
vol Duitsohers van den lageren midden
stand, ongeschoeid, bij do temperatuur,
waarin coup és in Duitschland gewoonlijk
gehouden worden, is een omgeving, dio
geen rust of slaap mogelijk maakt.
De atmosfeer was inderdaad zóó on
draaglijk, dat ik het grootste deel van don
nacht in do gang doorbracht. Hier had ik
gelegenheid cle papieren van Julius Zim-
mermaim, kellner, te vernietigenIk
bcgreop, dat ik in grooter gevaar zou zijm,
wanheer ik die nog bij mij had en ook
om mijzelf te overtuigen, dat mijn kost
baar document nog op zijn gewone plaats
zat, in mijn portefeuille.
Toen deed ik do ontdekking, die mij bij
den eersten sohok bijna overweldigde, dat.
mijn zilveren insigne verdwenen was. Ik
kon mij niet herinner en, wat ik cr mco ge
daan har! in de conisternatio van mijn
vlucht uit het huis van Haase. Ilc wist wel,
dat ik het in de hand had cn hot aan do
politie had laten zien bovenaan do trap,
maar van later herinnerde ik me niets.
Ik kon alleen maar veronderstellen, dat
ik het onbewust in mijn hand had gehad,
on liet toen zonder het te weten, had
laten vallen. Ik keek naar do plek, waar
het aan mijn bretel had vastgezeten; hot
was cr niet en ik doorzocht al mijn zakken
tevergeefs.
Ik had er op gerekend, dat het mij zou
bijstaan ingeval er moeilijkheden waren
aan hot station to Düsseldorf. Wanneer ik
nu aangehouden werd, was ik zonder
eenigo bescherming. Het was een harde
slag, maar ik troostte mezelf met de go-
dachto, dat Klompvoet nu wist-, dat ik clit
insigne bezat en dat hét natuurlijk in
elk signalement van mij zou genoemd
worden.
(Wordt vervolg-L)