No. 18833.
LE6DSCH DAGBLAD Zaterdag 24 September.
Derde Blad. Anno 1921.
v UIT BE OMSTREKEN
Als öe Kok kijft mei de Keukenmeid.
KUNST EN LETTEREN. 1
HAARLEMMERMEER. Do Rijks--
veïdwaóhiber O. van dor Tang ia mot in
gang van 21 Soptomber 1921 overgeplaatst
van Bennobroek naar deze gemeente, ter
Btandplaats Vijfhuizen.
De Christelijke landbouwwintersckool
ailihier, zal officieel -worden geopend op
[Woensdag, 5 October a.s. des namiddags
te 2. uur, in hotel „de Landbouw" te
Hoofddorp.
Naar wij vernemen wórden bij vele
giebouiwen in dezen pbLdter verzakkingeai en
barsten óf scheuren waargenomen, die ech
ter niet het vermoeden wettigen, dat daar-
[tlao geleid zonden hebben minder gunstige
«mstandigheden -met betrekking tot con-
.struotie en soliditeit. Vólgens deskundig
.oordeel moei, de, oorzaak .zeer waarsohijn-
-ttijk worden toegesohrev.^n aan krimping
van den grond ten gevolge van do lang
durige droogte.
HAZERSWOUDE. In ,de Vrijdagavond
igönoniden eersten oii'dor-avond van do 0. L S.
voOigens art. 20 dier Wet op het L* 0., zijn in
ide Oudcr-comimssio gekozen de heeren A.
Van Exter, T. Wezelenbung' Lzn., G. Rijkaart,
!A. Rijkaart en A. Kroon.
Gebr. Voel©, werden op de tentoonstel-
flinlg te Zoetermeer-Zogwaart bekroond met
een 2en prijs, inzending partij Goudsche kaas.
Het glazen wagentje nran den heer J.
Verbij kwam wegens liet schitterend lieht van
een passeerende auto in aanraflung met dat
vehikel, waardoor groote schade aan het wa-
igóntje en aan de kloeten 'der inzittenden world
toegebracht- Gelukkig geen monsehcnlevens
te betreuren.
HOOFDDORP. Het bestuur van de
Ned. Hervormde Kerk alhier heeft be
sloten tot restauratie van deal kerktoren
over te gaan. Met het belangrijk werk is
reeds een aauvang gemaakt. De in slechte
conditio verkcerendo balken worden door
nieuwe vervangen; de houten, oenige.me
ters booge omlijsting tussohen do twee om-
loopen, wordt verwijderd oim plaats te ma
ken voor ïcibedelckiingook de torenspits
zal geheel van nieuwe leien worden voor
zien.
Met een en ander wordt oen groote ver
betering tot stand gebracht en het zal een
heele geruststelling geven ails do toren
weer heoht en sterk is gemaakt-.
Met, betrekking tot het alhier opge
richte dnbbel-mannenkwartet, kunnen we
mededeelen, dat de repotitiën van deze
vereeniging, die plaats hebben in do zaai
van dan heer Do Groot,, worden göl-eid
door den hear X. van dar Pol, alhier.
KATWIJK. Aan de o-p a.s. Dinsdag 27
September ton gemeentohuaze te hónden
Èotimg voor do militie zal door ruim 72 per-
feonèn* worden deelgenómen.
- Tot en met 15 October 1921 van des
Jroorm. 9 uuir tot des nam. 1 uur ligt aan de
.Gemeenfco-Seoretaric ter inzag© de bcgrooling
iöter plaatselijke inkomsten en uitgaven voor
het jaar 1922.
KATWIJK-AAN-ZEK Dcror slippen.kwam
een wielrijder zoodanig le vallen, dat liij zich
onder medisohen hulp moest stellen.
Do bokkinghandel is iets levendiger gewor
den. Bij enkele handelaars zijn orders van dion
aard ingekomen, dat zij dc rookorijen weder iu
werking hebben gestc-ld. Hot afleveren is voor
namelijk naar hot binnenland. De prijzen dor
bokking zijn hoog, door de wcinigo aanvoer va-n
s tourharing.
Een. bewijs, dat zich dc woningnood nog
steeds doet voelen, is wel, dat op de j.l. gehou
den openb. verknoping kleine huizen voor groote
4oarazi.en gel da in bod werdon gebracht, nJ. pcr-
öee! Jan Tooropstraat 11 f 7800, Jan Toorop-
Stranl 19 f 4000, ten Brittonstraal 56 f 5200 en
Se N.' Taatstraat 15 f 2400.
Ook do kujipersbedrijven worden, getroffen
door de slechte uitkomsten -der haringvisscherij.
Terwijl men vorige jaren omstreeks dozen tijd
■uren lang overwerk vorriohtte, volgt men thans
nauwgezet do Arbeidswet. Alleen bij don bin
nenkomst van 'haringschepen is er een kleine
drukte te bespeuren, doch, over 't algemeen, zijn
dc reodors blijde hun kuipers nog aan 't werk
ite kunnen houden.
Hot mooie weer dor laatste dagen lokt véle
stadsmenschen naar buiteu. Vooral des mid
dags komen vele bezoekers naar hot strand, het
geen on3 weer herinnert aan de gezellige
Augustusdagen
Do j.L gehouden collecte in de Ne<L-
Herlr- kerk alhier, voor de zending, bracht
'ongeveer f960 op.
Het buitengewoon stille weer kiezer week
,was voor onze kustviesdiers niet voordcelig.
ÏEen zestal sehókkers namen aan de kustvis-
scherij deelhieronder bevon'd zich een mo-
jtprvaairtuiiig- Do vangsten waren beneden het
middelmatige, dooh de hooge prijzen, aan dón
afslag besteed!, vergoeden veel. Besommingen
Joopen van dc f 60 tot f 100. De hoogste be-
jBomtmiiiLg weitd (gemaakt door den motorsehok-
iker, n.l. f200. Daar een gedeelte van onze
kustvi'gstfnerij'.rloot is opgelegd, n.l. zeven
stuik», werd de vissohcrij sleohts door ecnige
[booten uitgeoefend. Dit vast leggen der vloot
vin (ft hier zijn oorzaak, dat de bemanningen
ann dó harmgvissolierij deelnemen.
De matroos A- v. d. B. alhier ie aan
boord van het .stoomschip „Lombok'' te LTmui-
fden in het ruim gevallen. Zwaar aan het
hoofd! verwond on met inwendige kneuzingen
Werd hij opgenomen en na voorloopLg aan
boord te zijn verbonden naar het ziekenhuis
te Haarlem vervoerd.
LEIDERDORP. Als bijzonderheid mag wel
(vermeld worden, dat aan de Leiderdorpsclie
jbraig een waarschuwingsbord staat met het vol-
'Vjonde opschrift: Waarschuwing. Het draagver
mogen dezer brug is ten. hoogste 2500 K.G.
Het bord is precies als dat van het Rijk.
Eigenaardig is hot, dat het niet voitoodCn i9 met
Zwaardere vrachten deze brug te passeeren,
ÜaiaT dit er niét op vermeld staat.
LEIDSGHENDAM. Op de plaats waar
vroeger hot wachthuisje der M. E. T. stond is
men thans bezig met het houwen van een trans-
iformatorhuisje. Vlak naast de openbare school
is thans eon naar do cisohen des tijcis ingericht
waohthuisje goplaatst, wat zeer doelmatig is.
Nog steeds stijgen uit dc puinhoopen der
afgobrande fabriek dor la. Blonk groote rook
wolken. Met hot opruimingswerk is men druk
bezig. Vooral nu aan hot pand gratis puin is te
bekomen, is het vorkoor aldaar te. water nogal
druk.
LISSE. Mot don bouw der- Nod. Horv.
School is men thans begonnen, daar de finan-
cicole bezwaron, waar hot werk op moest wach
ten, thans zijn opgeheven
In een gecombineerde vergadering van
Kerkvoogden, Notabelen en Korkcraad der Nod.
Herv. Gcmtonte, beeft men besloten een voree-
nigingsgehouw te zotten naast hot Kerkgebouw.
Bij verschillende porsonen alhier doen zich
vergiftigingsverschijnselen voor. De oorzaak
werd gezocht in het olen vaii worst. Hoewel c-r
ornsLigo lijders onder zijn is cr tot hu nog niet
een van gestorven.
NIEUW-VENNEP. Op clo voordracht
voor hoofd van do Christelijke school aan
den Slofcerwog alhier komen voor1. do
lieer P. van Diggelen te Hilversum2. de
heer G. Veldkamp te Zeist.
VOORSOHOTEN. Gisteravond viei
van een vrachtauto van v. d. Vijver, bij
het Baagsche Schouw ecu stoel, die heel
toevallig tegen een daar staande auto viel,
en daarbij twee portierramen vernielde, ter
wijl van den stoel de armleuningen ge
broken waren.
Een motorrijder, welke uit dc richting Kat
wijk kwam, haalde nabij „Het Haagsclie
Schouw" iets te ver uit voor een dame per fiets,
waardoor hij togen den omgang van den weg
aanbotste. Het motorrijwiel bekwam ernstige
söhade, terwijl do berijder, behoudens enkele
ontvellingen, or tamelijk goed afkwam.
WARMOND. Uit een klein zeilbootje,
dat niet met de noodige behoedzaamheid'
werd betreden, viel gisteren in de Leede
de inzittende dame te water, gelukkig dicht
bij den wal, zoodat zij er spoedig genoeg
uit was en met een nat pak vrij kwam.
Het muziek-avondje welwillend
aangeboden aan de leden van V. V. V.
door het Warmondscke Strijkje ,,Speranza"
is voor beide een waar succes gewor
den. De zaal, waarvan het podium belang
loos door de Gebr. Rouwenhoven op smaak
volle wyze met groeu was versierd, was
goed bezet-. Het ging met den bijval van
de aanwezigen waaronder zeer vele no
tabelen 6teeds crescendo en terecht,
daar het goed verzorgde programma op
meesterlijke wijze werd afgespeeld.
Door den heer Van Delft, voorzitter van
V. V. V., werd deze avond, rle eersto
feestavond, die do Vereeniging aan haar
leden kon aanbieden geopend met een
welkom toe te roepeu aan den burge
meester. Spreker hoopte o. m., dat Z.E.A.
nog jaren lang het eere-voorzitterschap de
zer Vereeniging die door da bevorde
ring van het vreemdelingenverkeer uitslui
tend dc welvaart van zijn dorp beoogt
zal mogen vervullen en dankte ham en den
Raaa voor den steun dit jaar verleend,
den wensch koesterend ook voor volgende
jaren op een kleino subsidie to mogen
rekenen Verder heette spreker de vele
aanwezige dames welkom en sprak het ver
trouwen uit, dat, waar de vrouw zich steeds
meer en moer in het openbare leven gaat
begeven, zy ook lid moge worden van deze
Vereeniging, om zoodoende als voorbeeld
te strekken aan de vele mannen, die wel
van dc voordeelen willen genieten, die het
vreemdelingenverkeer iri een dorp als War
mond brengt, maar hiervoor zeer weinig
of niets over hebben.
Vervolgens bracht de voorzitter hulde
aan ,,Speranza" voor het genomen initiatie!
voor dezen avond, hetgeen niet> anders kon
zijn clan het vormen van een vriendschaps
band tusschen de ingezetenen onderling,
hetwelk voor het inwendige Warmondscke
leven zoo noodzakelijk is. Ook het samen
werken van vereenigingen, is in een klein
dorp als Warmond een eerste vereischte,
alleen hierdoor kan men iets bereiken, dib.
toch is ook gebleken tijdens de Kaag-week
toen de voetbalclub S. M. C. en de Har
monie zich verbonden om do feestelijkheden
in het dorp belangloos op te luisteren.
Var. den heer Van Spall, voorzitter
V. V V. voor Leiden en Omstreken, was
een telegram ingekomen, dat deze tot zijn
spyt door een andere vergadering verhin
derd was den feestavond bij te wonen.
Alvorens tot het muzikale gedeelte over
te gaan, rustte op den spreker nog de taak
do bekroningen voor den gevel wedstrijd be-
-kena te maken en tot de uitdeeling der pfy-
zen over te gaan. Voor dezen wedstryd
hadden zich een twintigtal deelnemers aan-
gemekl waarvoor spreker hun 'dank bracht
en het vertrouwen uitsprak, dat zij vol
gende jaren op den ingeslagen weg moch
ten blyven doorgaan en dat hun voorbeeld
door velen gevolgd zou moge worden. Tot
zyn. spijt konden echter wegen3 te geringe
kasmiddelen slechts een beperkt getal prij
zen uitgereikt worden, waarom spreker aan
drong om bf lid te worden öf tot ver-
hooging van contributie over te gaan.
Do priiswiuners werden reeds officieus
in dit blad vermeld.
Het wel voorziene programma vaii ,,Spe-
raiiza" kwam nu aan de beurt. De goede
herinneringen, die wij aan dib strijkje
hadden, zijn door de uitvoering van dit
programma weder versterkt Het komt ons
voor dat de imkrimping van het aantal
loden do muziek ton goed is gekomc-n.
De pittige en juiste opvatting der ver
schillende nummers wijzen er op dat de
leiding bij den heer Feitkamp in de beste
handen is, terwijl bij elk der leden de maat
vastheid blijk gaf van ernstige en toege
wijde studio. Hot applaus na ©lk nummer
het solo- en trio-nummer in ïiet bijzon
der bewees ten volle, dat het gloedvolle
spel zeer in den smaak van het publiek'
viel
Na de pauze werd bij monde van den
heer M. Kouwenhoven aan het bestuur
van V. V. V. de verrassende mededeeling
gedaan, dat door den dirigent, den heer
Feltkamp, uit Leideu, een marscli gecoin-
pagneera was „De V. V. V. marsch-'
genaamd, welke hij aan heb bestuur van
de Vereeniging tot Bevordering van liet
Vreemdelingenverkeer, te Warmond nad
opgedragen.
Door don heer.Maneeau was hiervoor
een kunstvolle omslag vervaardigd, ver
meldende de opdracht en titel, in het mid
den het wapen van Warmond, omgeven
door een trofee van alle Europeesche vlag
gen en de vlag van Amerika, in combina-
tio met den clubwimpel van de Zcilvcree-
niging ,,De Kaag,,, en bedoeld als reclame
voor Warmond's internationaal vreemde
lingenverkeer in verband met de Water
sport-.
Nadat de marsch ten gehoore was gé
bracht en een daverend applaus den com
ponist had bowezon dat zijn gloedvol cn
pakkend muziekstuk, een gunstig onthaal
liad ge-vonden, nam de Voorzitter van
V. V. V. het woord en bracht den lieer
Feltkamp namens zijn Vereeniging hulde
en clank voor zijn schitterende prestatie.
Onder aanbieding van een lauwerkrans
strak spreker den wensch uit, dat het den
lieer Feltkamp in zijn nieuwen werkkring
in Amerika wel zou gaan en daar dc
kroon zou gezet worden op zijn muzikale
talenten. Ook den heer Mancoau werd
door spreker dank gebracht voor het artis-
1iekc cn smaakvolle omslag, die voorze
ker aan het vooropgezette doel zou beant
woorden. Nog dient vermeld dat door den
lieer H. P. Zwetsloot, werkend-lid van
BperanzaT, zeer verdienstelijk werd voor
gedragen een reeks van coupletten door
den lieer M. Kouwenhoven samengesteld,
dio op typische en geestige wijze de War-
mondsche toestanden schetsten in verband
met zooals het refrein zegt. Wnr-
mond's Watersport, zijn Kaag en V. V. V.
Nadat het programma bevattende 17
nummers Was afgewerkt, nam de bur
gemeester hot woord en dankte op spon
tane wijze het muziek-gezelsoliap en V. V.
V. voor den genot vollen, gezelligen en
schitterend geslaagden - avond.
WASSENAAR. Ook lussohoa don Dcvl cn
het Haagsch'o Sdiou-w heeft men ren aanvang
gemaakt mei do herheslraling van -den weg.
ZOETE RW 0 ITDE. Baldadige personen
kobben zióli niot ontzien in don nacht de
ïv a a rschu wi n gsbo rdenwelke op den Hooge
Rijn-dijk alhier stonden, ten ©i-nidc het publiek
opmerkzaam te maken dat do straat was op
gebroken, weg. te halen. Dc-n volgenden dag
worden ze vernield in een .sloot lorug ge von
den. De politie «telt naar de bedrijvers dïor
laffe daad een onderzoek in.
Burgerlijke Stand. Omstreken.
KATWIJK. Geboren: Maria D. v. A. de Bost
on M. Bloot. Huig Z. v. H. Meijvogel en J.
Groen. Aagje D. v. C A. Zuijderduijn en K.
van Duijn. Nicola-as Z. v. H Kulk en IC. v.
d. .Plas. Pioter Z. v. T. Geijtoman cn IC. v.
Duijvoahodc. Maruius Z. v. H. Dekker en
J. Spaanderman Cornelia Hubert a D. v. A.
Kuipers en G. v. d. Voort.
Overleden: Levenloos aangegeven kind van
G. v. Dt« 1 jn en M. v. d. Plas. Pietje van der
Pias 5 j., D. v. Cl. v. -d Plas cn M. d. Haas.
Ondertrouwd: Z. van Duijn en T. Mcijvogel.
Gehuwd: M. G. van don Berg en E. M. Goilijo.
H. van Beelcn en H. de Jong. W. A. P.
F. L. van "Wolferen on P. de Jong. T. Hou-
waard en A. Haasbroek.
NOORDWIJK. Geboren: Paulus Johannes
Z. van Chr. v. Venertiön en M. v. Hooidonk.
Theodora Hcndrika D. van W. Steenvoordcn cn
C. Glisscnaar. Petronella Cornelia, D. van
G. Wiering cn C. van der Ploeg. Theodora
Hcndrika Martina, D. van L Vliot Vlieland en
A. P. Steen voordon Johannes, Z. van L.
ICouwonhoven on "W. van der Voet. Maria
Catharina, D. van Th. J. van Went cn G. M.
Sislerraans. Glasina, D. van L. J. Zonneveld
cn W. van dor Klugt. Alfons Jozefus Z. van
A. J. A. Broeders cn M. van der Puiten.
Ondertrouwd: Barnardus Franciscus Aiito-
nius Koihschulle, Brokihaus, 24 jto Leiden, en
Maria Xaveria Bornardina Roozen, 24 j., tc
Noordwijk, onlangs le Leiden. Jacob van der
Lippc 26 j. en Catharina Courts 29 j., wod. van
G. Lo ureas sen Gerardus Raaphorst 32 jto
Noordwijk en Gijsborta Theodora van Gijlswijk
2i j., te Noord^wijkerhout.
Getrouwd: L. P. Smeltink 29 j. cn W. P. de
Raad 23 j.
OEGSTGEEST. Geboren: 'Adriaan Joh an Z.
v. J. den Ouden cn van A. Borrepaal. Ja-
c<&iis Z. v J. v. d. Putten en C. M. Knijnon-
burg. Maria Catharina D. v. IC. C. Zwaan
on N. Kort Cornelia Alida D. v. A. F. Meyer
en A. M. Out.
VALKENBURG. Gehuwd: L Blo©-
mondiaal, 24 j. to> Rijnsburg met M. Slootweg
Wdir., 24 j., alhier.
ZOETERWOUDE. Geboren: Geer-
trui'da HdLena, dw van G- L. v- ,Veen on van
J .M. Koot.Maria Wijnanda Anna, d. van M.
v. d. Post en van A Pijnaoker.
Ondertrouwd: Karei Johan iv. Dal-
sen, 27 jaar en Petronella Johanna van Ko>-
nijnenburg, 25 jaarGerardus van Leeuwen,
33 jaar ©n Cornelia Gijsberfcka van Velsen,
36 jaar, weld- van Cornelia KLeijn Nieolaas
van dón AJkker, 26 jaar on Aliida Hendrik-a
v. Witsehburg, 27 jaar.
ZOETERMEER. Aangenomen is het
beroep naar de Geref. Gem. te Zoetermeór
Zegwaart door den heer G. van Duinen,
cand. te Groningen.
KERKELITKE BERICHTEN.
barmond, Ned.-Herv, Gem.i Zondag
morgen, te tien uren, ds. Rutgers, van Kat-
wijk-aan-Zee, en 's avonds, te zes uren,
de. Haselager.
Zj> eter wonde, Ned.-Herv. (xem.i Zon-
dagnam. te twee uren, ds. Lering, van Har
zerswovde.
(Van onsen Parijschen correspondent.)
(Nadruk verbodeu.)
Parijs, 19 September.
De koers van liet Fransche geld is een
nieuwe daling begonnen in de groote wissel
kantoren van de oude en de nieuwe wereld.
Do marken kelderen met een duizeling
wekkende snolheid, en hier zoowei als elders
begint men in ernst do mogelijkheid onder
do (iogen zien van oen Duitsch bankroet,
waarop in Frankrijk velen zelfs"- ge'ooven,
dat moedwillig zou worden aangestuurd.
"Frankrijk moet zHn eersten stuiver nog
toeeheeren van Duitschland, ei een nieuwe
kwestie heeft zich daarbij ook nog weer
voorgedaan: men vraagt zich af of de be
talingen, welke de üuilsche Kegeering op
zich genomen heeft te doen, beschouwd
moeten worden als schade- en oorlogskosten-
vergoediug van deCentrale Rijken", dan
wel vau Duitschland alleen. In het eerste
geval deelt Italië mee; in liet laatste ge-
val moet het trachten zijn vordering te
incar-seeren te Weenen. Doch Oostenrijk
bestaat bijna niet meer, en wat er nog
van over is, is al even weinig bij machte
te betalen ais Bulgarije en Turkije. Ia,
in plaats van te betalen, wordt het door
de geallieerden geldelijk ondersteund. Dus
presenteert Italië de rekening aan Frank
rijk, Engeland en België,-die eenvoudig
vergeten hadden de kwestie principieel
uit le maken
Intusschen polemieceren de staatslieden,
die de leiding der Republiek in handen
hadden toen het verdrag van Versailles
werd opgesteld, over de vraag wie e: schuld
aan heeft, dat er aan dat stuk zoo weinig
houvast zit voor dit iand. Aliech hier
over is thans vrijwel iedereen liet eens: dat
het verdrag slecht is, dat het ii als een
Ivf s op drijfzand gebouwd en dat het vcor
Frankrijk niet heel veel meer waarde
heeft daneen vodje papier. Alleen één
man, een enkele, is er dis volhoudt dat
bet prachtig is en ongeveer volmaakt; c'e
heer Tardieu, die zich de eer aanrekent
zoowat de vader en de moedsr van het
geheele dokument te zijn.
Degeen, die bij de opstelling van het
verdrag Frankrijk vertegenwoordigde en
zich een onbeperkte, discretionnaire macht
had toebedeeld, de werkelijke schuldige
van Versailles -indien er een schuldige
is „le père" Clemsnceau, houdt zich
stil. Na eventjes, op Corsika, te hebben
gedaan alsof hy weer wilde terugkeeren
ia het handgemeen van den polilieken
strijd, is' hij opnieuw achter z(jn muurtje
gespr°n6en en toen, bij z'jn aankomst te
Marseille, de reporters der groote bladen
htm bij de jas trokken om iets uit hem
los tc krijgen, gaf hij het meer filoso-
lisele dan wellevend antwoord: „Que l'cn
me fiche Ia païxIk zie geen kaas,
dit "behoorlijk in het Hollandsch te ver
talen, maar het wil zeggen op een
toer. waarvoor een dronken havenarbeider
Eïcli niet schamen zou dat de oude
heer wenschte met rust gelaten te worden.
N-et ieder echter bezit den moed ea da
zelfbeheerschmg om zich niet le verde
digen wanneer hij aangevallen wordt, en
zoo vertoont ons de heer Poincaré, die
die in de groote dagen van Versailles Pre
sident 'der Republiek was, het droevige
schouwspel Vau den man, die zgn houding
'of liever: zrju gebrek aan houding
pocgt goau te praten door zich te be
klagen, Idat hij buiteu alles bleef, tsrwijl
hij toch alles niet alleen mocht doch zelfs
diende te weten. Het biedt hem het voor
deel te kunnen meehuilen in het koor ran
tc-n. die de schuld van aile narigheid,
welke zich over Frankrjjk uitstort en dreigt
uit te- storten, schuiven op dat ongeluk
kige verdrag. En dat bateakent voor hem:
do sympathie van de massa de massa
der politikanten en die der groote menigte
enmits men de janlijzigkeid, waar
van hij ziciizelven openlijk aanklaagt, slechts
gelieve le vergeven en vergeteneén
nieuwe kans op het eerste-ministerschap,
ja wie weet?op liet Elysie'
Zoo is het gekomen, dat sedert enkele
dagen avond aan avond de „Teinps" vo!
staat van een rubriek, waarin, onder het
v,enig-zeggende opschrift: „Souvenirs et
Documents" de heeren Raymond Poincaré
en André Tardieu elkander zuurzoet te lijf
gaan over de a! of niet voortreffelijkheid
van het Traité.
Poincaré is begonnen. Sedert h(j het
Elyséo verliet, stelt bij zich schadeloos
voor het langdurige gedwongei stilzwijgen,
waarin hij daar leefde door allerlei papie
ren te publiceeren, die puilen uit zijn dossiers.
En het is waar, dat zij niet alle zonder
belang ziin.
Enkele dagen gel?d?n rep.oduceerde h(j
een brief, dien h(j 28 April 1919 geschre
ven heeft aan Clemenceau met het doel
dezen te helpen om van de geallieerden,
d. i. in casu van Lloyd George, gedaan
to krjjgen, dat Frankrijk den imker-Rijn
oever zou raogeu bezet houden tot Duitscn-
land zijn schuld geheel zou hebben afge
daan.
Lloyd George wilde hiervan niet hooren,
en Poincaré geeft onomwonden te verstaan,
dat Ciemeuceau niet gedaan heeft wat bij
behoorde te doen, ten einde den Brit-
schen premier tot andere gedachten te
brengen. Ikv daar Clemenceau van da ter
ritoriale waarborgeu, welke ook maar
schalk Foch VToeg, had afstand gedaan in
ruil voor de belofte van een Engelsck Fh
een Amerikaansch defensief verbond be
lofte welke, gelijk ge weet nooit_ is nage
komen! ontveinst Poincaré zich niet,
dat het de schuld is van den man, die dezer
dagen in Sainte-Hermine zijn eigen stand
beeld als „poilu" onthullen ging, zoo Frank
rijk zich op het oogenb'.ik in een positie
van ellendige onzekerheid omtrent de naaste
toekomst bevindt.
Daarop is de heer Tardieu van leer ge
trokken. Tardieu, die het nog maar altijd
het veiligst acht vast te houden aau de
volmaaktheid van zijn verdrag
t... Misschien is het ook het veiligste.
Jlfant ik weet niet of liet nog ems gebeu
ren zal, dat de menschen, die Frankrijks
lot in handen hadden in de 'dagen reen in
het „He der Réservoirs" Von Brookdorft
Ranzau wachtte op de beteskening "der
groote schuldvordering, worden ter verant*
woording geroepen voor dat Hooge Ge
rechtshof, waarvan Foch eenmaal zei. dat
het wel ieders aansprakelijkheid vaststellen
zou. Eerlijk gezegd: ik geloof niet, Tlat
het zulk een vaart zal loopen. Maar wan
neer het ertoe mocht komen, dan zou de
Openbare Aanklager kunnen zeggen tot
Ciemenceau: „Gij. gij hebt den vrede alleen
wilier, sluiten; gij hebt den President aan
de Republiek op de hoogte gehouden net
voor zoover een minimum van be'eefdheid
het eischte; gij hebt aan het Parlemc-r.t
elko uiteenzetting geweigerd en smadelijk
den zedelijken steun afgewezen, dien let
u had kunnen bieden bij onderhandelingen,
waarbij bondgenoot vaak synoniem was met
tegenstander; gij hebt gehandeld met de
waanzinnige zelfverheffing van een dicta
tor; er. ge hebt .ons een verdrag gegeven,
waaruit voor Frankrijk niets te halen is,
hol als een leege brandkast, lek alseen
verdelen teenen mand; gij hebt onze ge
heele toekomst gebouwd op een belofte,
welke Lloyd George niet nakwam en welke
Wilson niet eens gerechtigd was te geven."
En tot Poincaré zou hij zeggen: „Gij
waart voldoende op de hoogte, al was liet
ook maar uit de tweede hand. gelijk gij
zegt, om het gevaar te hebben ingezien
der voortdurende concessies van uw eersten
minister aan Engeland; gij liadt het recht
te spreken de Grondwet gaf het u
en gh hebt gezwegen; ge hadt kunnen heen
gaan en door uw aftreden de sanctie weige
ren aan een verdrag, waarvan ge later,
nadat het namens u onderteok?nd werd, niet'
hebt opgehouden de zwakheden en gebre
ken aan te wijzenmaar ge z'jt ge
bleven."
Tot Tardieu echter zou zulk een Open
bare Aanklager niet veel anders kunnen
zeggen dan: „Gij, gij hebt gedwaald m
trouwe. Gij gelooft thans nog, of neemt
althans volkomen den schijn aan le ge-
looven, in de voortreffelijkheid van uw
verdrag. Ga heen, in vrede; onaoozelen kun
nen niet zondigen!" En daarom is Tard-'eu
misschien wel de slimste van allemaal.
Doch gelijk gezegd in werkelijk
heid zal het natuurlijk heel ander3 gaan.
Ciemenceau trekt zich terug in zijn vil-
latje in de Vendée. als Diogenes in zijn
ton. Poincaré wordt nog eens Président
du Conseil, zoo niet de la République. En
Tardieu. om op een fatsoenlijke manier van
hem af te komen, wordt gestuurd als hooge
Regeeringscommissaris naar de tweede of
derde Ontwapeningsconferentie te Washing
ton of naar een infcernationa!e-verdrag-In-
makers-congres op Honolulu.
En Frankrijk?...
Ft ankrijk zal er niet minder wel b'j varen.
Want het lot van een land hangt gelukkig
niet heelemaal af van een handjevol min
of meer bekwame, min of meer scrupuleuze
politici Dat hangt af van den geest ea den
e.rhedszin, de ordelievendheid en de weer
kracht der bevolking. Ea in dit opzicht is
er voor Frankrijk niets te vreezen.
LEO FAUST. i
NIEUWE UITGAVEN.
Bij de firma H. D. Tjeenk Willink ei*
Zoon, te Haarlem is verschenen ln bro
churevorm „Nationaal zelfbewustzijn -
ook in. NederlandHet is eon samenvoe
ging van een reeks artikelen van mr. (J
L_ Torley Dawell, destijds in „De Ned.--
verschenen. De generaal Van Terwisga
heeft een voorwoord geschreven.
„Wat ieder weten moet van Boekhandel
en Uitgeverij", door Maarben van Maas
land, is een brochure, die we gaarne ter
lezing aanbevelen. Uitgave van het Nedorl.
Boekhuis, te Tilburg.
Tn de bekende serie Pro cn Contra, uit
gave van de Holl an dia-Drukkerij, te Baarn
is uitgekomen: De Godsdienst dóór do Wo-
tcnschap gehandhaafd. Pro, dr. A. H. de
Hartog, Contra, J. Hoving.
Als^ No. 5 in de serie Evenwicht en Le
vensrichting, door dr Al H. Blaauw, hoog
leeraar te Wageningen. is verschenen ..Al
macht of Bouwmeester". Uitgave He Hol-
landia-Drukkerij te Baarn.
,-Spokenf', door Hendrik Ibsen. Een fa
miliedrama in drie bedrijven. Vertaald
naar de oorspronkelijke Noorscho uitgaaf
door J. Clant v. cf. Miil!Piepers, 2do
druk.
Uitg. door J. M. Mculenhoff, Amsterdam.
„Nort", door Hendrik Ibsen. Drama in
drie bodrijven. Vertaald naar de oorspron
kelijke Noorsche uitgaaf door J. Clant v..
d MijllPiepers, 3de cfruk.
Uitg. door J. M. Meulenhoff, Amsterdam.
„Langs Rotsen cn Klippen", door Elinor
Glyn. uitg. A. W. Bruna Zn., Utrecht.
„Grieksche Mythologie", door dr. JL
Mehler, met 49 illustraties.
Uitg. door J. M. Meulenhoff, Amsterdam.
„De Modemiseering der lntrestreke-
niug", door di\ M. v. Haaften.
Uitg. Holkema en Warendorf, Am
sterdam.
„Leiddraad voor de Kennis van Bouw
materialen", door E. Riopma. Vijfde ver
beterde druk. Met 38 figuren. Uitg. L.
v. Looy, Amsterdam 1921.
„Ons Mooi Indie", Insulinde door Eoiiel
Hullebroeek. Met illustraties naar Photo-
grafische opnamen. 2e druk.
Uitg. door J. M. Meulenhoff, Amsterdam.
„Nieuwe Gids van Parijs'\ door Leo
Faust.
Uitg. door J. M. Mculenhoff, Amsterdam.
„Proza", Albert Verwey. Deel II.
Uitg. v. Holkema en Warendorf en Em.;
Querido, Amsterdam.
„De Muiterij op de Elsinore", door Jacl<
London. Uitg. A. W. Bruna Zn., Utrecht
„De Goudvallei", door James Oliver
Curwood. 4do druk. Uitg. J. W. Boissevaln
Co., Haarlem.
