No. 18755.
LEIDSCH DAGBLAD Dinsdag 26 April.
Tweede Blad. Anno 1921.
Gemeenteraad van Leiden.
(Vervolg van gisteren.)
Benoeming van 4 schoolartsen voor
hJ tijdvak van 1 April 1931—1 April
ms (12S)
I^Benoemd worden de hoeren H. W. Blöte,
Sobroader, J. A Duffels en H. P.
LSfeWhuyaen roet 37 stemmen tegen 1 blanco.
rj4^. Benoeming van een Regent van het
I Eréf. Minne- of Arme Oude Mannen- en
Vrouwenhuis. (129)
Benoemd wordt mevr. P. J. ten Bosch-
der Tak.
5o. Voorstel tot bekrachtiging van de be-
.eniing van Mr. H. van Krimpen tot lij-
jijk leeraar in dc Staatsinrichting en
Itaathuishoudkunde aan de beide Hoo-
?re Burgerscholen. (130)
De heer DUBBBLDEMAN" vraagt ebem-
uóng
(Do heer SYTSMAEen afgevallen par-
Het voorstel wordt aangenomen roet 25
legen 3 stemmen (die van het oohtpa&r Dub-
iküeman en van den heer Van Stralen).
Wethouder v. d. LIP zou het op prijs
jen wanneer voortaan een stemming-
_gen zou gemotiveerd worden.
6o. Idem als voren van G. van Eokelen
,t tijdelijk leeraar in de Aardrijkskunde
de Hoogere Burgerschool voor Jon-
(130)
Conform besloten
7o. Voorstel om het bepaalde bij art. 2S
le lid, sub 2o der verordening, regelende
_>n rechtstoestand van de ambtenaren der
;emeente Leiden, tot 1 Januari 1922, bui
toepassing te laton ten opzichte van
boekhouder d*er Gemeentewerken J.
we jan en den opziohter der Gemeenie-
•einiging A. Grijsen. (132)
Conform besloten.
8o. Praeadvies op het verzoek van dr. G.
Hutten om eervol ontslag als leeraar
m de scheikunde aan het Gymnasium.(11!)
Conform besloten.
9o. Praeadvies op het verzoek van P.
jfineeuw om eervol ontslag als onderwij
zer aan de school der 3de klase No. 4. (115)
Conform besloten.
lOo. Praeadvies op het verzoek van J.
em om het te bouwen schuurtje in den
van perceel Zoeterwoudschc-Singel
io. 19. van hout le mogen maken. (131)
Conform besloten.
ïlo. Voorstel tot verhuring van het ge-
iuw ,,'s-Uravenstein", benevens het oos-
tlijk daaraan grenzende woonhuis, met
irven, aan het Rijk (133)
De heer GROENEVELD heeft geen be
twaar maar hij wil tooh opmerken, dat een
voorstel van zijn partij bij de begrooting
.wd wat vreemd behandeld werd. Toen zijn
partij iets diergelijks voorstelde als nu B.
en W., werd het verworpen en thans komen
B. en W. mob eenzelfde voorstel. Het maakt
eberk den indruk, dat gekeken wordt door
den RaaJ naar do afkomst van een voor
stel.
De VOORZITTER wijst er op, dat het
tooh wel iets anders is. Toen van do zijde
van den heer Groeneveld een voorstel
kwam, liep nog een huurcontract.
Wethoucbr BOTS herinnert cr aan, dat
destijds gezegd is, dat B. on W. het voor
stel in aandacht zouden houden. Dit is een
voudig gebeurd
De heer KNUTTEL is tegen het voorstel.
Hij wil geen gomeentegebouwen verhuren
voor militaire doeleinden. Hij vraagt stem
ming.
De heer GROENEVELD acht de begroo-
ting het juiste tijdstip voor zulke voorstel
len, dus meent hij dat zijn partij wordt
achteruitgezet.. Bij een loopend huurcon
tract kan men niet verhoogen, dat sprotkt,
maar zijn partij bedoelde immers opzeggen
jVaai het contract bij het einde van den
termijn Hij handhaaft dus zijn gemaakte
opmerking.
De VOORZITTER moet bij zijn woorden
blijven. Bij de begrooting was do partij van
den beer Groeneveld een jaar to vroeg. Hij
verzekert dat zooiets als die heer Groene-
veld denkt, niet is voorgevallen.
De heer v. ECK verklaart, dat velen van
I zijn partijgenoot-en liet standpunt van den
heer Knuttel deel en
Het voorstel van B. en W. wordt a a n-
6 e n o m t n met 235 stemmen (die der
heereai Knuttel, van Eek, Dubbelderaan oh
van beide cfeimesleden).
12o. Voorstel lot verhuring van de bo
venwoning van het gebouw Garenmarkt.
2a, aan J. Neisingh (124)
Do lieer DUBBELDEMAN vraagt of (le
huurprijs (f35 p. m.) niet te hoog is. Z.i.
mag de gemeente niet het voorbeeld van
ipr ij sop drijven geven. Een kamertje is er wel
iswaar bijgemaakt na de verbouwing.
De heer VAN STRALEN meent, dat nog
j een ander aanspraak maakt op de woning.
I Het meubilair van den vroegeren bewoner
staat er nog, is hom verteld, met de be
doeling na verbouwing het huis weer te gaan
bewonen. Deze vroegere bewoner handhaaft
3ijn recht en heeft zich tot de huur com
missie gewend. Hij vraagt B. "en W. uitstel
wan dit pant tot deze commissie uitspraak
zal hebben gedaan, wat deze week vermoede
lijk zal plaats hebben.
Wethouder BOTS meent, dat da huurcom-
roissie wel eens spreekt van huur opzegging,
terwijl er van huur geen sprake is. Zoo ock
•hier. De vroegere huurster gaat accoord
met dit voorstel.
Wat den heer D. betreft, niet één, maar
boven nog twee kamertjes zijn er bijgemaakt,
zoodat van te duur gean sprake kan zyn.
De lieer v. STRALEN meent, dat den
betrokkene is toegezegd later weer te kunnen
Aomen wonen. Vandaar dat ock het meubi
lair er nog is'. Hij is van oordeel, dat B. en
!Ww moeten oppassen, dat zg niet den weg
opgaan, zooals zcovele anderen, n.l. gebruik
te maken van een handigheid. Eu dat om een
gemeente-ambtenaar aan een woning te hel-
Uitstel van behandeling blijft hij ge-
enscht achten en hij doet een voorstel
Het voorstel-v. Stralen wordt aan
genomen met 1612 stemmen. Voorstemden
de S. D. A. P., en de heeren Kuivenhoven,
Sijtsma, Oostdam, Knuttel, Splinter, Eerd-
mans, Heemskerk, Bisschop on Mevnen,
13o. Praeadvies op het verzoek van cfe
Leidsclie Duinwater-Maatschappij om ver
gunning tot uitbreiding van "haar bui
zennet in de gemeente Oegstgeest. (125)
Conform besloten,:
14o. Praeadvies op de verzoeken der
Vereeniging tot oprichting en instandhou
ding van scholen voor lager- on meer uit
gebreid lager onderwijs op Gereformeer
den grondslag, om gelden beschikbaar te
stellen voor het stichten van een 2-tal
schoolgebouwen voor gewoon lager onder
wijs, op terreinen gelegen respect, aan de
Verlengde Stadhouderslaan cn aan de
Lusthof laan109)
De heer KNUTTEL wil geen medewer
king verleenen. Hier is het eerste uitvloei
sel van de nieuwe onderwijswet, die bevor
dert het splitsen van het onderwijs in se eten,
waardoor in kleine gemeenten het 0. L. 0.
al in 't gedrang is gekomen. Laten de voor
standers van het bgzonder onderwas zelf de
kosten maar dragen. Hij weet wel, dat de wet
dwingt, hg laat de verantwoordelijkheid ech
ter geheel aan die hoogere instantie.
De heer GROENEVELD vraagt waarvan
daan het geld moet komen.
Interruptie: Van het niet-geven van pre-
mie-vrij pensioen.
De heer EERDMANS weet, dat de vra
gers volgens de nieuwe wet in hun recht
zijn en dat verbetering noodig is. Js de
Smgelschool echter niet te herbouwen en
is de koopsom voor den grond niet te duur?
Ken geen ander gebouw worden aangewezen,
b.v. voor de schod aan de Hooigracht die
aan de Pieterskerkgracht? Deze aanvragen
kunnen de gemeente heel wat geld gaan
leesten
Wethouder VAN DER LIP zal niet in
gaan op de bezwaren van den lieer Knuttel.
Gehandeld moet worden volgens de wet,
daarmee uit. Het geld zal geleend moeten
worden, tenzij het rijk tegemoet wil komen,
waarvoor pogingen worden gedaan* De heer
Eerdmans vraagt dingen, die feitelijk den
raad niet aangaan- Wanneer aanvragen aan
bepaalde eischeu voldoen, dan is aan <le wet
voldaan en heeft de raad er zich bij neer
te leggen. Zoo ook hier. Hij wil echter
wel zeggen, dat van herbouw der Singel-
school niet kan komen. Dat do grond te
duur is, betwist hij evenzeer. Overdragen
van de school aan de Pieterakerkgracht lijkt
•hem onmogelijk.
Na nog eenig debat tussohen den heer
Eerdmans en den wethouder of de raad alleen
maar te beoordeelen heeft of aan de welte-
lirike eischen is voldaan, meer niet en nadat
Voorzitter en do heer Eerdmans nog e enige
opmerkingen hebben gewisseld over de ge-
gekozen plaatsen voor de scholen de heer
Eerdmans vond deze minder goed werd
het voorstel van B. en W. z. h. st. aange
nomen.
löo. Verordening, regelende do heffing
van schoolgelden aam het Gymnasium, de
Hoogero Burgerschool voor Jongens en de
Hoogere Burgerschool voor Meisjes te
Leiden. (95 en 112)
De lieer GROENEVELD zal niet tegen-
stommen al voldoet liet voorstel hem niet
gelieel. De aanvangsgrens lijkt hem b.v.
te laag. Het voorstel gaat echter in de
goede richting.
Het schoolgeld is niet alles en hij vraagt
daarom meerdere tegemoetkoming voor
lage inkomens. Zijn B. en W. daartoe van
zins
De heer SIJTSMA zou van inkomens
van f13,000 en meer den vollen kostprijs
willen nemen. Wanneer het nu nog al
leen leerlingen van de stad betrof soit,
maar ef zijn ook buitcnlecrlingen. Van
dezulken, die het betalen kunnen, zou hij
hier in ieder geval den kostprijs hebben
gewild.
De lieer KNUTTEL kan zich, al is van
©enige vooruitgang sprake, met het voor
stel niet vereenigen. Allo onderwijs moet.
vrij zijn, evenals leermiddelen, voeding,
enz.
De lieer DE LANGE: En vacantiereisjes.
De heer KNUTTEL: Zeker, die ook.
Spr. weet, dat de raad weer aan handen
en voeten is gebonden, maar om princi-
pieele redenen zal hij niettemin tegen
stemmen.
De heer WILMER had met den heer
Sijtsma verwacht, dat bij lager grens-den
vollen kostprijs zou zijn genomen.
Wethouder VAN DER LIP kan den heer
Groeneveld geruststellen. B. en W. willen
een crediet vragen om geheel of gedeel
telijk tegemoet te komen in leermiddelen
voor hen, die dat noodig hebben. Dcbat-
teereh over een schaal is onmogelijk. Elke
schaal heeft iets willekeurigs. De schaal
van B. en W. lijkt hern het nicest ver
kieslijk. Wenscüielijk lijkt hem toch, dat de
gemeente zich richt naar de rijksregeling.
Dc heer SIJTSMA: Dat is niet noodig.
De Wethouder citeert de minis
ter, waar deze ook dc wen schel ijklieid van
uniformiteit bepleit.
De minister wilde een regeling, clat de
buitenleerlingen meer betalen niet goed
keuren. Waarom dit dus in de verordening
opgenomen
Do heer GROENEVELD wensclit een
bepaalde regeling voor steun, niet dat het
mot gunsten cn gaven gaat. Zullen verder
d'e ouders, die het inkomen der kinderen
missen, gesteund worden? Wil men prac-
tisehe resultaten, dan zal ook dit. laatste
noodig zijn naast het gratis geven van
leermiddelen. Hij doet een voorstel 13. en
W. te verzoeken een regeling in dezen
geest te ontwerpen.
Plet verzoek wordt in handen van J3.
en W. gesteld voor praeadvies.
Bij art. 4 stelt cPe heer DE LANGE voor
sub c aan te vullen met de woorden ,,cn
meerderjarige".
Wethouder VAN DER. LIP acht deze bij
voeging onnoodig.
Nu eenig debat trekt de lieer De Lange
zijn amendement, in.
Bij art. 10 heeft de heer DE LANGE een
amendement de verordening in werking
te c?oon treden 1 Sept. 1921 ingediend.
De heer EERDMANS steunt dit voor
stel nader. De zin van de wet pleit cr z. i.
ook voor.
Wethouder VAN DER LIP zal zich
niet krachtig vorzetten voor zijn persoon.
Hij meent echter te weten, dat de minister
bezwaar zal maken.
Het amendemen l-DE LANGE wordt
aangenomen met 23 tegen 4 stem
men (van de heeren v. d. Lip, v. d. Pot,
Knuttel en Pera).
De verordening wordt z. h. 6t.
aangenomen.
16o. Verordening, regelende de invorde
ring van schoolgelden voor het onderwijs
aan het Gymnasium, de Hoogere Burger
school voor Jongens en de Hoogere Bur
gerschool voor Meisjes te Leiden. (95)
Z. h. st. goedgekeurd.
17o. Voorstel tot bcechijkbaarsteïling
van gelden voor de uilvoering van eenige
rioleeringswerken op een terrein bezuiden
den Haagweg, in verband met het bouw
plan dor Woningbouwverecniging „Ons
Belang." (132)
De heer A. ELKERBOUT spreekt zijn te
leurstelling uit dat dergelijke bouwplannen
altijd zoo lang duron. Hij vraagt hoe het er
mee staat. Z. i. laat <le verhouding met ge
meentewerken nog wel eens iets to wensohen
over.
Wethouder VAN DER POT wijst op den
langen weg, dien bouwplannen hebben af te
leggen en verdedigt nader hetgeen van de zij
de van gemeentewerken in dezen is gedaan.
Z. h. st. wordt het voorstel goed ge
k e u r d.
ISo. Voorstel tot beschikbaarstelling van
gelden ten behoeve van de vervanging van
de keibestrating vóór de Jongensschool 2do
klasse door een klinkerbestrating. (117)
Dc heer A MULDER is tegen dit voorstel,
d w. z. thane. Hij blijft als lid der fabricage
er bij, dat deze f 1100 beter op dc volgende
'bogrooting kunnen loomen.
Do lieer BISSCHOP vraagt eenzelfde voor
stel inzake dc school hoek Iiaarleromerstr
en Pelikaanstraat.
De heer HEEMSKERK zou de meisjes
school aan de Haarlemmerstraat er bij wil
len voegen. Is voor de voorgedragen sdhool
directe uitvoering wel zoo noodig? Hij steunt
den heer Mulder.
Wethouder VAN DER LIP noemt deze
verbetering hard noodig met het oog op het
■onderwijs. Uitstel tot over een jaar lijkt hem
daarom verkeerd. Hij zegt toe de aandacht
van B. en W. voor de andere genoemde
scholen.
Het voorstel van B. en W. wordt
aangenomen mot 22 tegen 5 stemmen,
(van de hoeren De Lange, Mulder, Wilaner,
Bots, Heemskerk).
19o. Praeadvies op het verzoek der ver
eeniging £ot Aaaileggeii en onderhouden
van Volkstuintjes ,,Ons Belang", om toe
kenning van een subsidie tot dekking van
Kaar tekort over 1920 (110)
De heer HEEMEKERK zal zieh niet ver
zetten maar hij dringt er op aan, dat de
vereeniiging den prijs der tuintjes iets ver
hoogt. Andoren nemen 8 ct.
Wethouder VAN DER POT zal dit onder
de aandacht der vereeniging brengen.
De heer KNUTTEEL ziet niet in, welk
algemeen belang er voor de gemeenschap
an deze tuintjos is, die hij verkeerd acht,
daar licht de loonen er door worden gedrukt
Dc hoer KUI VENHOVEN acht een prijs
van 6 ct. voor deze grond ruim voldoende-
Hij zal na et tegenstem men, al voelt hij op
gevaarlijk terrein te kennen. Waren er geen
borgen?
Do heer HEEMSKERK bestrijdt den hoer
Kniittel inzake loondrukking.
Wethouder VAN DER POT erkent, d'&t
het hier een gevaarlijk terrein betreft, maar
gezien de omstandigheden hebben B. en W.
ditmaal mee willen gaan.
Z. h. st. wordt het «voorstoL aangeno
men.
Hierna schorsing tot des avonds.
Avondzitting.
20o Praeadvies op d'e verzoeken van
verschillende vcreenigingen en bondon, in
zake de invoering van z.g. promievrij pen
sioen. (135)
De heer DE LANGE zal niet met het voor
van B. en W. kunnen meegaan om de beslis
sing aan te houden tot de begrooting voor
1922. Naar zijn oordeel moet thans een defi
nitieve beslissing vallen en het spijt hem,
dat B. en W. ook niet van die opinie zgn.
Het onderwerpt is al lang aan de orde en er
zrjn in den Raad al woorden gesproken die
de verwachting konden opwekken dat met in
gang van 1921 het promievrij pensioen zou
worden toegekend. De vraag of premies al
dan niet betaald moeten worden, laat hij rus
ten, de jaren hebben daarop geantwoord en
het rijk is voorgegaan.
Naar zijn oordeel moet de raad, afgezien
van de vraag of het theoretisch goed is, het
rijk volgen on b zeggen, waar a is gezegd.
Over de datum van ingaan kan men z.i. ver
schillen en als B. en W. hadden voorgesteld
invoering met 1 April, dan had hij niets
gezegd "daartegen. Waar er geen andere
voorstellen zijn dan tot invoering met ingang
van 1 Jan., gaat hij met die voorstellen mede.
Een groote financieele kwestie is het vooi?
hem ook niet meer, 't is een kwestie van
een jaar, dan is het toch afgeloopen. De re-
geeving heeft immers een algemeen wetsont
werp ingediend, dat de gemeenten tot be
talen van deze pensioenpremies zal ver
plichten. 't Gaat om ruim f80.000, wel geen
geen kleinigheid, maar waar we leven in een
overgangstijdperk en straks nog meer moeten
betalen, kunnen we er zoo vast aan wennen.
De heer SIJTSMA: Wat ben je radicaal.
Do heer DUBBELDEMAN: Je wordt nog
communist.
De heer DE LANGE motiveert met cijfers
1 nader dit later meerbetalero
Ook voor de leeraren van H, B. S. en
Gymnasium is het pensioen ingeyoerd premïe-
vrij.
De heer v. STRALEN bedankt den heer
De Lange voor zijn onverwachten steun
aan hun pogen.
(Interruptie: Jullie pogen?)
Ongeacht kleur, lichting etc.., hebben alle
vcreenigingen hier elkaar in één dag ge
vonden. Dat bewijst hoezeer de eisen van
premievrg pensioen leeft onder het gemeen-
tcpersoneel. Hoeveel teleurstelling het prae
advies van B. en W. gaf, is dus duidelijk,
bij de arbeidersvrouwen.
Van een geschonden belofte van B.
W. is geen sprake maar wel waren verwach
tingen gewekt. Den slechten toestand van de
stadskas erkent hij, maar in een andere
periode zou het praeadvies toch anders ge
luid hebben, als b.v. vorig jaar in de drei
gende poststakingsperiode!
De wethouder wijst op de jongste Ioons-
verheoging en het verwerpen met 21—10
stemmen van het preinievrij-pensioen-voorstél
van hem en van den heer Dubbeldeman, maar
onder de tegenstemmers waren toen voor
standers van het principe, die alleen door de
houding van B. en W* de Christelijke
arbeiders gaan voor dreigementen iets eer
der uit den weg tot tegenstemmen wor
den gebracht.
B. en W. willen wachten tot hefc volgend!
jaar. Bij de volgende begrooting aal het
praeadvies er dan wel niet anders uit kun
nen zien, want de toekomst (financieel) ziet
spr. met B. en W. gelijk in.
Dc wethouder zekie altijd te zoeken naar
een dekking B. en W. stellen nu tegelijker
tijd voor de begroofcing met f 260.000 t© ver
hoogen en op de belasting deze som weer
af te schrijven. Daarvan had het gold voor
premievrij-pensioen dan maar eerst geno
men moeten worden.
Waar de heer De Lange, de speciale be-
zuinigingsmari voor heeft gepleit heeft hij
hoop op ccm goede afloop..
De heer DUBBELDEMAN tot den heer
Do Lange: Je krijgt een krans.
De VOORZITTER stelt voor het amen
dement v. Stralen—Elkerböut terug te ne
men, waar de heeren Heemskerk, Bisschop
en Schone veld een gelijkluidend eerder
hebben ingediend, bedde strekkend om vanaf
1 Jan. de 5 pCt. voor weduwen- en weezen-
pensioen voor rekening der gemeente te
nemen.
De heer VAN STRALEN wil vooreerst
nog afwachten voor hij tot intrekken over
gaat.
Do heer HEEMSKERK klaagt, dat door
cüen Voorzitter afgeweken is van den ge
wonen gang van zaken, door voor en aleer
voorstellers van amendementen het woord
te geven, dit te verleenen aan den heer
De Lange. Hij is doze echter dankbaar voor
zijn stem.
Spr. citeert, wat hij bij de begrooting
beeft gezegd in doze materi-Q on zegt, clat
dc wethouder van financiën ook bij hem
altijd do verwachting hooft gewekt: het
premievrij-ponsioon komt er, daarin ver
sterkt door het verleenen daarvan aan do
leeraren. Voor 1920 durfde hij* niet hopen,
maar op 19€1 rekende hij vast. Hoezeer het
praeadvies hem dus tegenviel hoeft hij niet
nader te verklaren. Blind voor de finan
cieele gevolgen is hij niet, hij begrijpt, dat
de wethouder eenige moeite zal hebben
maar 2/3 komt zeker ten laste der bedrij
ven. Dafc is het zelfde zal de wethouder zeg
gen, maar dit is niet geheel waar, het drukt
nl. niet direct, de gemeente-huishouding.
Hij bepleit dan aannemen van zijn voor
atello. opdat aan de gewekte verwachtin
gen wordt voldaan en, 2o. om te komen
tot een einde der elkaar opvolgende loons-
verhoogjpgcii want daarop komt het neer.
Do heer KNUTTEL behoort niet tot de
leden, die met verontwaardiging van z.g.
propagandamaken afzien. Een open deur
helpen openloop en, acht hij echter niet
noodig. B. en W. hadden geen slechter
oogenbldk kunnen uitkiezen voor hun prae
advies, waar zo tevens met allerlei finan-
tieele begrootings-goochelkunstjes komen.
De gemeente-werklieden hebben blijkbaar
een betooging willen houden. Hij raadt hen
aan, voortaan dit in den werktijd te doen.
dat spreekt beter.
De heer EERDMANS wijst op een klein
verschil tussohen beide ingediende amende
menten en vraagt of beide bedoelen vooral
't gemeente-personeel
Wethouder v. d. LIP wil zijn stem moti-
veeren waar hij afwijkt van het praead
vies van B en W. Hij wij9t er op, hoe de
gemeenten, die met Leiden op óén lijn zijn
fo stollen, zijn voorgegaan. Waren do loo
nen hier nu hoogcr, dan zou het iets
anders zijn dooh dit is niet het geval. Bij
niet-toekennen wordit het personeel hier dus
aehteruit gesteld, hetgeen mokken tenge
volge heeft en solliriteeren naar elders,
(applaus.)
InterruptieNog een krans.
Wethouder v. d. POT zegt, dat de ver-
Avachting, waarmee hij naar de Raadzaal
ging in tweeërlei opzicht is beschaamd. Hij
had n.l. een soms onaangenaam debat ver
wacht en nog een kans voor het voorstel
van B. en W. Het debat is aangenaam ge
houden weliswaar heeft hij ook anders
niet to klagen.— cn de heer De Lang© heeft
wat kans betreft, hem een streep door de
rekening gehaald.
Hij meent nooit roden te ke-bbon gegeven
om to verwachten dat het procadvies gun
stig zou zijn. Hij zeidu alleen praeadvies toe
zonder meer. Twijfel heeft hem altijd ge
vangen gehouden.
De heer Knuttel sprak van een zcof onge
lukkig oogenbldk, hij racende juist ,dat B. en
W. verplicht waren aan den Raad duidelijk te
maken hoc do financiën er voor slaan en dat
geschiedt thans door de aangevallen voorstellen.
Do aftrok voor do belasting lijkt hem te laag zelfs
getaxeerd om niet straks tot verhoogdng to
moeten overgaan cu dat wettigt 2. i. een loons-
verhoogiïig van 5 pCt. tot een maximum van
f 120 niet. Vooral bij den middenstand zal zich
achteruitgang doen voelen. Schijnbaar heeft
deze in 1920 nog vrij goede zaken gemaakt.
Daarop is de prijsdaling gevolgd, die zijn ge-
volgen zal doen gevoelen, zoodat de fenlasting
volgend jaar heel wat moeilijker zal wordea
opgebracht. Do arbeidersklasse hier zal in t
algemeen een hooger bedrag opbrengen al komt
werkloosheid ecnigszins storen. Maar zelfs bij
't grootste optimisme zal do arbciders-klasso
het verlies niet kunnen compenscorcn en zal
deze dus zelf moeten opbrengen. Volgens zijn
overtuiging zal de malaise, werkloosheid enz
nog gr00tor wordon en het lijkt hem onge
rechtvaardigd dat juist die klasse van een
5 pOt. loonsverhooging zou genieten, die daar
van het minst zal lijden, 't Komt toch. wordt
gezegd on de omstandigheden kunnen zich wij
zigen, ook door wijziging in de verhouding tus-
schen dc financiën van rijk cn gemeente. Hij
hoopt het, maar is daarvan niet overtuigd.
Bij invoering vanaf 1 Jan. moet het belas
tingjaar 1921'22 opbrengen f 80.000 plus nog
een derde. Boter was dus nog geweest 1 April.
Wat dekking uit de bedrijven betreft, f 37000
zal op die bedrijven rusten, dus nog niet de
helft terwijl de Bank van Lcening cn de ge-
slichten als Endegeest ook daaronder nog val
len. Of wil men het uit den gasprijs halen?
Dat blijft 1t zelfde. Neemt men de f 80.000 af
van de f 260.000 onverwachte inkomsten dan
wordt de druk dor belasting nog te zwaar om
verhooging te voorkomen.
De heov HEEMSKERK vult zijn amendement
aan met do woorden „voor 't in dienst zijnde
g emeentop e i-soneel'
De heer F. ELKERBOUT maakt bezwaar to
gen deze laalste wijziing. Komt men over den
hond. dan komt men ook over de staart en hij
wil ook de ontslagenen er in betrekken.
De heer SIJTSMA wilde voorstellen alleen
het personeel tot zekere grens, b.v. f 3CKK), pre-
mievrij pensioen te geven. Hij ziet daarvan af
nu de heeren De Lange en v. d. Lip hun stem
hebben gemotiveerd. Wio wordt echter weer dc
dupe? Do belastingbetalers, zij het b.v. door
hoog houden van den gasprijs. Verstandiger
lijkt hom daarom mee te gaan met het voor-*
stol van B. en W.
Van de S. D. A. P. kan hij deze houding J>e-
grijpen, van do heeren De Lange en v. d. Lip
niet. Men heeft hem altijd verwelen do poli
tiek er bij te halen, is'het nu bij hen anders?
Do heeren F ELKERBOUT en P. HEEMS
KERK dienen in een amendement om ook voor
gepensioneerden de aftrek van 5 pGt. voor we
duwen- en weezenpensioen voor rekening der
gemeente le nemen.
De heer A. MULDER stolt voor te besluiten
tot geleidelijke afschaffing on olk jaar de pre
mie met 2 pCt. to verlagen, te rekenen vanaf
1 Jan. 1921.
Geroep: trek het maar in, licl komt er toch
niet.
Dc heer A. MULDER zegt dit niet te zullen
doen, van meening dldus een goed werk te
doen. In principe gaal hij mee met de ge
dachte van den wethouder van financiën, maar
tooh moet men komen tot afschaffen. Heeft
•men vrijheid de belastingbetalers maar weer
te doen betalen of door middel van de licht
fabrieken tot eenzelfde resultaat tc komen? De
arbeidersklasse zal grootendeols bovendien zelf
do belasting hebben op te brengen, gezien de
daling bij den middenstand. Een tussahenweg
lijkt hom verkieslijk. Dit jaar 2 pCt, volgend
jaar 2 pCt. en dan nog 1 pGt. Dit spaart dit
jaar ruim een halve ton.
De heer DE LANGE heeft raet verbar
zing den heer Srjtsma gehoord. Die zit
blrkbaar zoo vol politiek dat hij meent,
dat ieder daar vol van is. Zooals de waard
is, vertrouwt hij zij'n gasten. Op 27 Dec.
heeft spr. 't zelfde standpunt al ingenomen,
toen hij wees op de consequentie bg het
verleenen van premievrg pensioen aan de
leeraren. De lieer Sjjtsma wil hen, die meer
dan f3000 verdienen, dit buitenkansje ont
zeggen. doch dit zijn er maar enkele, alleen
die buiten het onderwgs staan. Die paar tel
len voor hem niet mee. Misschien voor den
ti6er Sijtsma uit politiek oogmerk we!, vcor
hem niet.
Hg heeft altijd gesproken over' in dienst
zijnd personeel. Hg is nooit voor reeds ont
slagen personeel geweest en ook nu niet Dit
is z*i. een heel aparte zaak. Het voorstel-
Mulder kan hjj niet steunen, gezien de te
wachten rijkswet
Wethouder v. d. LIP ondersteunt den
heer De Lange, om nu niet over reeds ont
slagen personeel te praten. Dien het des
betreffend voorstel later in en wacht de
rijksregeling af, raadt hg aan.
De heeren F. ELKERBOUT en HEEMS
KERK nemen hun voorstel betreffend reeda
ontslagen personeel daarop terug.
De VOORZITTER wil nog op één ding
wgzen: Hoe komen we door de crisiskosten.
De heer De Lange kan wel zeggen, wfl
moeten er vast aan wennen, maar de grootste
zuinigheid lijkt hem gewensoht, om door die
kesten eindelijk eens heen te komen.
De heer HEEMSKERK: Daarmee zijn wo
het allen eens.
De VOORZITTER: Dan moet er ook naar
gehandeld worden. Onnoodige uitgaven te
vcteeren lijkt hem een onvoorzichtigheid.
Men moet altgd de vraag stellen: wat kan
de gemeente dragen? Wanneer een gemeeai-
tebestuur gaat zwichten voor dwang, dan
v/eet hg niet, waar het heen moet. De "zaak
zelve heeft do volle sympathie van B. en
W. en niets zou hen aangenamer geweest
zijn dan met een gunstig praeadvies te kun
nen komen, maar 'de. omstandigheden leken
hen niet van dien aard, dat zij daartoe kon
den overgaan. Voor volgend jaar zouden B.
en W. waarschijnlijk den moed wel gehad
hebben.
Hi; raadt voor 't oogenbük het voorstel
van B. en W. ten sterkste aau. De loonen
blijven op gelijke hoogte, tersvïjl de levens
middelen, enz. dalen in prijs.
De heer v. STRALEN deelt mede zijn
voorstel met den heer Heemskerk c.s. te
hebben gecombineerd.
Dit gecombineerde voorstel
wordt aangenomen met 23 tegen
6 stemmen (die der heeren Bots, v. d.
Pot, Sijtsma, Huurman, Mulder ea Pera).
Hei voorstel-Mulder is daarmee vervallen,
evenals het voorstel van B. en W.
21o. Voorstel tot verhooging en tot toe
voeging van eenige posten der begrooting,
dienst 1920. (113)
Do heer VAN ECK vraagt eenige inlichtiti-i
gon over post 88, (kosten van vertering v&a
1 huishoudelijk bestuur en commission).