m
i
M
Mo. 18730a
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 26 Maart.
Derde Blad. Anno 1921.
SPORT.
UIT ONZE STAATSMACHINE]
De datums van Paasch-Zondag.
Paschen in Duitschland.
PERSOVERZICHT.
^entsvooi'spel.
Wanneer er iets van lente in de nicht
liegint te komen, dan reageeren de vogels
daar meestal heel gauw op. En dat uit
zich natuurlijk in de eerste plaats In hun
zang Merkwaardig is, hoe zg in den be
ginne er weer wat „in" moeten komen. De
vaardigheid, de routine en de durf zijn
nog niet in voldoende mate aanwezig en
hel begint dikwijls met een soort probeeren
cn een er naast zingen.
De merel krijgt zoo ineens op een avond
een bevlieging. Heel flauwtjes neuriet hij
zijn langzame melodieën, zoo zachtjes en
voorzichtig, dat je a toeval!';* cv
moet staan om er iets van te hooren. Eet
Ijjkt of hg bang is om zien be-, j.L-.ij.c
te maken cn die kans loopt hij niet, wan
neer de eerste uiting van den drang naar
zingen bijna onhoorbaar i3. Op 10 Februari
hoorde ik den merel zoo voor 't eerst
zich oefenen, maar pas een dag of tien
later durfde hg zich flink en luide uiten.
De vink heeft meer durf en doet het
maar ineens hardop, maar het is dan ook
zielig hoe'n klein beetje hij er van terecht
brengt in de eerste dagen. Hij stottert en
verbroddelt zijn forsehen slag, die je over
enkele weken langs de wegen overal in de
ooien zal tuiten. De brutalen hebben de
halve wereld, denkt hij, en dat is zoo,
want de vroege vinkenzang is toch heerlijk
om te hooren als een van de eerste voor
teekenen van de na 'erende lente. Het bosch
schalt nu ook van den roep van den kool
mees, wiens meest opvallende lentezang het
bekende kleine-terts motief is, ti-ti-tu, ti-
.ti-tu", waar 't volk „schiet in 't vuur" van
maakte. liet klinkt erg ver door en is één
,van de aardigste stukjes van het ongelimi-
iterd groote repertoire van dézen mees.
Wie altijd ook al heel vroeg de rente
ir. het hoofd hebben, zijn de boomklevers.
Eerst moet ik die even iniroduceeren.
Overal, waar wat dikkere boomen b$
elkaar staan, en dat is in Leiden met zijn
singels en parken, op nog heel veel plaat-
sen, hebt gij kans dezen kwiekeu klimmers
baas te zien. De mooie blauwgrijze boven
kant en de kastanjebruine onderzijde trek
ken direct de aandacht, wanneer de hoom-
kiever de takken en boomen op en af rent.
Hij is de eenige vogel, die het heel gewoon
vindt om van boven naar beneden te gaan
langs een rechten boomstam. De spechten
gebruiken hun staart als steun bjj hun klim-
evoluties, maar bij den boomklever nelpt de
staart nooit; hij vertrouwt uitsluitend op
z'gn sterke tsenea en klauwen, dia hom
langs de boomen op en neer spiralen.
In de groote steden is meestal weinig
waar te nemen van bijzondere uitingen in
den paringstijd, daar de boomkievers er wei
nig broeden. In boschrrjke streken begin
nen hun liefdesavonturen echter al einde
Februari of begin Maart en zij zjjn daarbij
ir, oen bevoorrechte positie ten opzichte
van vele andere vogels. Die moeten immers
fciina a'len eerst hun nest bouwen, terwijl
de boomklevers hun zelfde huisje houden,
waaromheen zij de genoegens van rozengeur
en maneschijn steeds kunnen smaken. Ik
ken een paar, dat zeker al een jaar of
twaalf zpn home heeft in donzelfden dikren
eik aan een drukken straatweg met tram-
en auto-verkeer er onder langs. Het be
valt hun er blijkbaar best en de huur schijnt
haast niet te zrjn opgeslagen.
Ec-n boomklever hakt zelf zijn woning
nie) uit zooals de .spechten dat doen, maar
we! profiteert hij graag van een gat. dat
deze gemaakt hebben. Meestal is in zoo'u
geval de opening te groot naar den zin
wel niet passend en gewenscht- zal voorko
men. Zoolang dit echter niet is geschied, is
niet in te zien, waaraan het gemeentebe
stuur van 's-Gravenhage het recht zou ont-
leenen den naam der Koningin van de kie
zerslijst weg te laten.
Cns staatsrecht en onze burgerlijke wet
geving onderscheiden duidelijk den per
soon van de Koningin en het staatshoofd,
dat in haar belichaamd is. Het in 1887 weg
gevallen art. 161 der vorige Grondwet er
kende uitdrukkelijk de mogelijkheid, om den
Kcnmg als persoon burgerrechtelijk in een
geding te betrekken, en een strafrechtelijke
onschendbaarheid van den Koning voor zrjn
persoonlijke daden, hoewel verdedigd, zal
wei door niemand uit art. 54 der Grondwet
worden afgeleid. De geheele derdo afdee-
ling van het tweede hoofdstuk der Grond-
wei stelt, tegenover de vierde afdeeling van
hetzelfde hoofdstuk, den persoon des Ko-
nings tegenover den Koning als staatshoofd,
en art. 35 der Grondwet maakt uitdrukkelijk
van den persoon des Konings melding. Art.
4 No. 1 en art. 6 van het Wetb. Burger!.
Kechtsv. veronderstellen insgelijks een op
treden van den persoon des Koamgs, dat van
zgn functie als staatshoofd geseheiden is."
Volgens het „Weekblad" is het eenige, dat
uit schrijvers betoog met groote helderheid
blijkt, de wenscheljjkheid, dat da Koningin
van haar kiesrecht geen gebruik zal maken,
maar juist daarom en omdat dit ook met
zektrheid mag worden verwacht, schijnt het
biad de voorgestelde aanvulling der Kies
wet, om do leden van het Koninklijk Hois van
den stemplicht vrij te stellen, een zeer ver-
standigen maatregel.
VOETBAL
Programma voor morgen.
3c kl. L. V. B.: A. S. C. 3b—Lugdimum
3c. 11 jiur
Adsp.-afd. L. Y. B.L. F. C.a-L. A Y Y
2 uur
L. F. C.b-U. Y. S. 12 uur.
Buiten-competilie: Lugdimum 3aA.
D. O. 4, 12 uur.
Lugdimum 2Roda 1, 2 uur.
Maandag:
Amsterdam. Holland—Zwitserland. Half-
drie.
Leiden: Lugdunum 1U. Y. S. 1, 2 uur.
Overzicht-
De belangstelling van voetballend Nederland 'cul
mineert in den .wedstrijd Hólland-Zwitserland. In
het tjokvolle Amsterdamsche stadion gaat ons na
tionale team probeeren revanche te neinen voor do
verleden jaar in bet Alpenland geleden nederlaag.
ZuUon de duizonden toeschouwers Maandag onze
oranjoploeg als overwinnaar kunnen toejuichen?
Ons sterkste nationale clltal sturen wij niet liet
veld in. Integendeel. Er kwam rn vroegere wedstrij
den hot enüiusiasmc van het NcJcriandsch elftal
veol vergoeden; de geest ondor de spelers die toch
al slecht was, Is er na de Noordelijke kwostio zeker
niet. beter op geworden cn hierdoor is enthousiasme
misschien schuarsch Maandag. Laten wij echter de
zaak niet tc somber Inzien en hopen op ccn o\er-
winning. Na do vele bedankjes geven wij nog even
do definitieve (met vele vraagteekens) samenstel
ling van den Oranjeplocg: v. Tilburg (doel); Baay en
Stevens (achter); Campioni Hoogstede en de Kruyl
(midden). Do Natrjs, Boelic en Dé Kesslcr Delsen
en Gupfert. voor.
2en Paaschdag heeft in Leiden do wedstrijd Lug-
dunuiri—U. V. S, onze belangstelling. Voor het corst
dit "seizoen komt de as. N. V. B.'er tegen één van
onze derde klasscrs In het veld. cn de uitslag geeft
ons een maatstaf voor do a.s. bekerwodstnjden.
Door een sportliefhebber is voor dezen wedstrijd een
medaille (tentoongesteld bij de ra. Hillc) uitgelooTd,
zoodat wij op era aardige ontmoeting rckoncn.
Voor de overige wedstrijden verwijzen wij naar
het programma.
Bestuurslid van den L. V. B.
Wij zijn eindelijk uitgestemd. Dc lieer Guldcmond
is met een overv. eldigendo meerderheid gokozoxu
Wa3 eerst do heer Hanevold favoriet. cn scheen,
dions verkiezing zeker, het feit, dat door het weg
blijven van U. V. S. verledon week. weer opnieuw
moest worden gestemd, heeft vele vcrecnlgiDgen
blijkbaar doon omzwaaien. Do uitslag van de laatste
stomming was: O. Haneveld 5 stemmen, J. Guldc
mond 1') st. en A J. Offcnbcrg 5 st.
KORFBAL.
Paaschprogramma.
Dit keer is hot Paaschprogramma zeer klein, een
gevolg van het vrijaf geven dor Verconigingen dooi*,
don coin politieleider. Alleen om liet kampioenschap
van dc Vest, le klasse zol gespeeld worden op den
len Paaschdag. Dit zal dan tevens een van clc vin-
nigste cn spannendste wedstrijden van het seizoen
gevon. want noch Deetos noch O. S. C. R. zijn van
olan den wedstrijd cadeau lo geven. Doctos lijkt
ona- in het veld sterker, maar veel verschil is er
toch niet met dc Rotterdammers. Dc Dordtcnaren
cchtar maken meer gebruik van de onmisbare
krachten hunner tlamcs, dan O. S. C'. R., dat ze le
vcol negeert. Hierdoor wordt het spel van O. S.
C. R. vat eenzijdig, terwijl dat van Dcctos mooier
wordt. Nomen we daarbij nog fn oogenschouw, dat
Deetos over be-tere schutterscapaciteiten beschikt,
dan ligt hot zekor voor do hand Deotos eon over
winning te voorspellen.
Terder vermeldt ..Korfbal" de stellenwedstrijden
van lagero olftallen to Rotterdam. Of Leiden er aan
meedoet. weten wo niet.
Op beide Paaschdngon houdt Ready, con van de
jongste IO'ers seriewcdstrljden. Lcidsche deelne
mers zijn er echter niet bil.
Om den Hollnnd-bekcr.
Do Xoord-Zuid-wodslrijd om den H.-beker wordt
1 Mei tc Haarlem gespeeld. De commissies voor dc
resp. XII-tallon zijn als volgt samengesteld:
O. Noord: H. W Vliegen. P. Bouman, O. Stcenis.
allon tc Amsterdam.
O. Zuid: L. Schiltbuizen (Lolden), G, de Mey
(Dordrecht) cn A. Holl (Rotterdam).
Utrceüt-Geldcrland-v. edstrijd.
Na levcrgeefsch een beroep tc hebben gedaan op
dc verschillende Geld. vereenigingon. heeft nu het
B. B. eon commissie samengesteld, met de opdracht
voor een Geld. XII-tal le zorgen. Het schijnt dat
O. O. hjer do kwaadwillige is, om bovengenoemde
ontmoeting niet te aten doorgaan. Begint men bij
korfbal ook al aan bolsjewisme te doen? Wij hopen
dat het geen succes zal hebben.
SCHAKEN.
Goede oplossingen ontvangen van de hee-
ren: v. d1. Wilk. TjalsmaJ Teljcur, Yan Os,
Meng, Paulkles, Van der Linden en Cor cn
Tom Sega ar.
De sleutelzet van dit probleem is Pe7-f5,
waarna de da-me liaar vrijheid terug heeft.
Er dreigt echter Pg7± en om dit te weerleg
gen kan geschieden Df4:f Pg3± of Pg5
Th6:± of Dfö: Dli4± of Pf5: Lf7±. Deze vier
varianten zijn alle bijzonder mooi- De zet
Ped5 wordt weerlegd door 3?f5, dc looper kan
dan niet op f7 komen.
Hierbij het probleem, dat in de vroeger ge
noemde wedstrijd de eerste prijs won. In de
aanvangsstell'ing dreigt Tb7: gevolgd door
Pd4:±. Oplossingen gaarne tot Dinsdag-avond,
J. DEUZEMAN.
le prijs N. S. B. '12.
fa 11 bg*
k WM 1. 11 i
ÉSf
pil M
.1
gr im,
-
"Wit begint en geeft raat in twee zetten.
Wit: Kh7, Db7j Ta3 cn h5, Ld8 cn 06, Pc6
en do, pia5 en gé.
Zwart: Kbo, Dgo, Tb6, La4, Pa8, pia63 e3,
e2, d4, o73 g4 cn hG-
Naar aanlekling van mijn opmerkingen
over het Muzio-gambiet, hierbij een partij,
waarin de verdediging van prof. Brentano
d7-d5 voor zwart voorkomt. Deze zet kan mis
schien enkelen met het gambiet verzoenen,
als het tegen hen gespeeld wordt.
29 Januari 1912.
"Wat: RetL
Zwart: Auerbacli.
e4
1
eo
f4
2
ef4:
Pf3
3
g5
Lc4
4
g±
0-0
5
do!
ed5:
G
gf3:
Df3:
7
Ld0!
<14
8
Pe7
Lfl:
9
Lf4:
Df4:
-10
0-0
P<d2
11
Pg6
De3
12
Kg7
Tacl
13
Pd7
Pe4
14
f5!
Pj?3
15
PfG
Pgf5:
16
Lfö:
Tf5:
17
Ddö
li3
18
TaeS
Te5
19
Pdö:
Dgö
20
Teo:
Teo:
21
Pb6
Lbo
22
Du4:f
T<?3
23
Tf4
D-3
24
Te4
Wit geeft op.
P. FEENSTRA KUIPER.
Do vierde partij tusschen Laster en
Capablaiiea is met remise geëindigd.
BILJARTEN. j
De wedstrijden om liet Euiopeesoh kam*
pioenschap te Parijs zijn vcortgeeeb tua«
sehem Bos en Robijns.
De uitslag biervan is
Boe, 500 punten, 17 beurten, hoogstel'
eerie 105 Robijns. 284 punten, 17 beurtenf
hoogste serie 73.
Middelbaar en Lager Landbouwonderwijs
(Nadruk verboden).
Ingediend is bij Koninklijke. Boodschap-
van 10 Maart een wetsontwerp, dat aan
geduid wordt als „Regeling van Middelbaar!
en Lager Landbouwonderwijs en van don
Yoorlichtingsdienst voor den Landbouw".:
Yoor een goed deel komt dit wetsont
werp neer op het vastleggen in do wet van
voel, dat. tot r.og toe zich gaandeweg ont
wikkeld heeft; want een wettelijke rege
ling ontbrak. Wel bevatten d'o wetten op
het Middelbaar en ho> Lager Onderwijs
enkele bepalingen, die ,p landbouwonderi
wijs betrekking hebben. Óp d!e begrooting
komen jaarlijks eenige posten voormaar:,
dat is dan ook het eenige wettelijke, dat
het landbouwonderwijs boheerscht.
Nu is in die losheid van wettelijken»
dwang wel wav goeds geweest, omdat daar
door de gelegenheid word geboden om zich
aan te passen aan de bestaande behoeften
en rekening to houden met den verschil
lenden aard van het bedrijf in do verschil
lende deeleii. van het land. Dit groote voor-
decld moet niet worden .prijsgegeven en
dus zal ook een wettelijke regeling geen al
te nauwsluitende banden aan deze takken
van ondor wij j mogen aanleggen. De wet
moet hoofdlijnen aangeven en rekening
houden met het bestaande, voor zoover dit
goed is gebleken.
Wat bet Middelbaar Landbouwonderwijs
aangaat, dat wordt in de eerste plaats ver
tegenwoordigd door de Rijksinrichtingen
te Groningen (Ncderlandscho Landbouw) en
to Deventer (Tropische landbouw)zij
hebben zich ontwikkeld uit do vroeger»
Rijkslandbouwschool te Wageningen.
Verder zijn er land- en tuinbouw winter-
scholen: 19 landbouwwinterscholen, waar
van 14 van Rijkswege, en 8 tuinbouwwin-
terscholen, waarvan 7 Rijksinstellingen zijn.-
Op vrijwel gelijke lijn staan nog de cursus
sen van de Nederl Heidemaatschappij, dié
men boschbouwwinterscholen zou kunnen
noemen.
Voorts bestaat er een Rijkszuivelschooi
cn worden nog cursussen gegeven ter op
leiding en verdere ontwikkeling van leer
krachten voor het land- en tuinbouw-
onderwijs
Onder de bovenbedoelde land- en tuin
bouwscholen ziji- cïiie van. Groningen en
Goes do oudste. Enkele er van. hebben een
zeer afwisselend bestaan gehad, maar tegen
woordig worden zij zóó gewaardeerd, dat
de bestaande inrichtingen moeten wordlen
uitgebreid! en aanvragen tot stichting van
nieuwe inkomen.
De cursussen der Heidemaatschappij zijn
tweeërlei: de ©ene leidt op tot opzichter
bij de Heidemaatschappij zelf, bij het
Staatsboschbeheer en bij particuliere bedrij
ven, de andere vormt voorwerkers. Zij ge
niet en Rijkssubsidie.
De straks genoemde Middelbare scholeif
cn do wimtersoholen verschillen o.a. ook in
do eischen van toelichtingvoor de eersten
is het diploma H. B. S. 3-jarige cursus noo-
digvoor de laatsten wordt volstaan met
goed lager en voortgezet lager onderwijs.
.De cursus aan do winterscholen duurt, als
regel, twee winters. Bij do winterscholen
wordt or op gerekend, dat de leerlingen
met do praktijk «enigszins bekend zijn, maar
aan do tuinbouw winterscholen kernen ook
leerlingen, die in dat opzicht vrijwel groen
rijn.
Over de Rijkszuivelschooi kunnen wij kort
zijnde leerlingen moeten U. L. O. genoten
hebben cn dienen vooraf in een fabriek
werkzaam te zijn geweest.
De cursussen ter opleiding der leerkrach
ten voor het lager land- en tuinbou wonder
wijs leicüen op voor de akte van bekwaam
heid als land- of tuinbouwonderwijzer en
vinding, schijnen te voelen. Een arbeider,
die het veld opslentert, of een boer, die
zijn vee komt melken, wordt dikwijls vrij
wel genegeerd, maar een ei er rape: of iemand,
die uit louter hooge belangstelling ver
schijnt, wordt meedoogenloos aangeduid in
de meest schreeuwende kievitentaai.
Het is iets dergelijks als met de ver
houding tusschen vogel en fietser. Iloevaef
vogels weten er al niet, dat een gewoon'ijk
zeer gevaar'.yk dier, in casu de mensch, opj
een fiets feitelijk onschadel'jk is. Lang3 den
weg hebt gij genoeg gelegenheid om ta
ondervinden hoe de meeste vogels gewoon
lijk rustig blijven zitten, wanneer gij langs
hen fietst. Maar wanneer gij afstapt of
gewoon loopt, of zij er vandoor gaan!
En telkens zien wrj zoo hoe de dieren
gewoon raken aan voor hen onnatuurlijke
zaken, die door menschenhand zijn ge
maakt. Wij zouden een heel rijtje van merk
waardige plaatsen kunnen noemen, waar
vogels bijv. verkozen te broeien, in brieven
bussen, in booglampen, in een bloc-m?nhanger,
ja, ik weet van een houtduif, die er haar
zinnen op had gezet, om op eon bijzondoreJ
plaats haar kroost groot te brengen, want
steeds poogde zij een familiehotel binnen te
dringen. Nadat zij eerst tevergeefs had ge
tracht om nestmafceriaal te verzamelen op
een onbeslapen bed op de dienstboden-kam?r,
eindigde zij, na vele andere pogingen, met
te gaan broeden in de toiletten"in een
pot de chambre.
En de vrouw van den hoteleigenaar stond
toe (de gasten vonden het geval natuurlijk
buitengewoon grappig), dat het duifje zich
te broeden zette op deze wonderlijke plaats.
S
Zooals al-gemeen bekend is, schikken zich
alle beweeglijke Christelijke feestdagen naar
'-den datum van Paasch-Zondag. Zco heeft men
bijv- Asch-Woensdag 46 dagen vóór, Hemel
kaart 39, Pinksteren 49, II- Drievuldigheid 56
ftn EL Sacramentsdag GO dagen ntt Paschen-
jWannecr men dus voor e^n bepaald jaar den
datum van Paascli-Zondi-g kent, weet men
tevens op welke dagen genoemde feesten val
len.
Minder bekend is evenwel volgens welko
jegels men den Paaseh-datuni berekent. In do
«eerste eeuwen -der Kerk vierde men in ver
schillende Bisdommen het Paasehfeest op on
derscheidene datums. Om aan deze verwarring
een einde tc makeD, bepaalde het Concilie van
Nicea (325), dat het Paasehfeest gevierd zou
worden op detf eersten Zondag, volgende op
<Ie volle maan, welke op of na 21- Maart valt-
Zioo bedoelde volle maan op een Zondag valt,
anoest de viering van het Paasehfeest verscho
ven worden tot den volgen-den Zondag- Ook
mocht Pasehen niet langer gevierd worden
dan 25 April-
Dc vroegste Pasehen kan dus vallen op 22
Maart, als het namelijk volle maan is op 21
•Maart, cn deze een Zaterdag is- Is hot echter
.volle maan geweest op 20 Maart, dan moeten
er 30 dagen verloopen vóór dit weer het ge
val is, aizoo op 19 April. Is nu deze dag een
Maandag, dan volgt hieruit, dat de laatste
Pasohen ap 25 April kan vallen. Deed zich
het goval voor, dat het 19 April volle maan,
en tevens Zondag was3 -dan moest de viering
van het Paasehfeest verschoven worden tot
den daaropvcLgen-den Zondag. Aangezien het
Concilie van Nicea echter, bopaalde, dat
Paschcn niet later gevierd mocht worden dan
25 April, rekent, men in dit goval de lunatio
op 29 dagen, welke dus eindigt op Zaterdag 18
'April (onder lunatio wordt vers1"nan de tijd,
welke verloopt van volle maan tot vo-ll-o
maan). Het verschil tusschen den vroegston
en laatsten datum van Paschen bedraagt dus
34 dagen- Het gebeurt hóógst zelden, dat
Pasohen op óón dezer uiterste datums valt-
In deze eeuw bijv- valt zij nooit op 22 Maart,
en. slechts éénmaal, namelijk in 1943, op 25
'April-
Voor dc behoeften der Kerk, die het Paaseh
feest naar don loop der maan wilde regelen,
was het dus noodzakelijk, dat men lang to
fyoren do datums van Pasehen kon vaststellen-
Hiervoor was dus noodig, dat men voor
aeder jaar het tijdstip der lente-volle maan
kon berekenen- Nu wist men, dat de gemid
delde duur cener lunatie 29-53 dag bedroeg,
zoodat 235 lunatics 6936.9 dag bevatten, en
bijna gelijk staan met 19 zonnejaren, die
6939.66 dag bevatten. Deze periode van 19
jaren heeft dan naam gekregen van maan
cyclus, omdat op denzelfden datum in die pe
riode gelijke maanphase valt.
Het Concilie van Nicea bepaalde nu, dat
men de lunatie beurtelings 29 .en. 30 dagen
zou geven, hetgeen hetzelfde was of men haar
gemiddeld ieder 29 5 liet duren- Bij zoodani-
gen duur zouden 235 lunatics slechts 6932-5
dag, in plaats" van dc juiste waarde, 6939 69
dag bevatten de fout zou derhalve voor den
maanc3rolus 7-19 dag beloopen, welke men
evenwel liëeft vereffend door aan sommige
üunaties 'n dag toe tc voegen. Die berekening
Üevert dan ook geen zwarigheid op- Zij kan
ook vervangen worden d-oor het stelsel der
Epacta, of het getal der bij te voogen dagen.
iVailt bijv. de nieuwe maan op den lstcn
Januari, dan is hot de 355ste dag van dat jaar
weer N M, daar 12 lunaties van 29.5 dag 354
dagen opleveren. De 1ste Januari van het 2de
jaar is de maan dus 11 dagen oud, van het
3do jaar 22, van hot 4de jaar 33 of 3 dagen,
daar men 30 dagen voor een lunatie moet af
trekken- Daarna wordt zij 14-25, dan 6 enz-,
totdat zij aan het eind der 19-jarige periode
weer 0 wordt- Kent mcnv dus de Epacta, of
den ouderdom der maan met Nieuwjaar, dan
kon men daardoor gemakkelijk dén datum
van Paschcn berekenen-
Het spreekt overigens vanzelf, dat deze
kerkelijke Paaschmaan niet altijd samenvalt
met de astronomische maar.-
In 1721 bijv- had de volle maan werkelijk
plaats op Zaterdag S April, des avonds 4.21,
üiet Paasehfeest zou bijgevolg op Zondag 9
'April moeten gevierd zijn. Dit gebeurde eerst i
den lGden, omdat volgens aanwijzing der
Epacta dc volle maan den 9den vieh In 1744
en 1798 word insgelijks het Paasehfeest een
week tc laat gevierd. Het tegendeel had
plaats in 1818, want mon liield toen Pasohen
oo 22 Maart, volgens dc Epaota, terwijl de
ware volle maan de viering op den 29st$n
had moeten bepailcn- Doch dezo onregelmatig
heden worden vergoed door de mogelijkheid
om de beweeglijke feesten lang van te voren
met zekerheid te bepalen, zonder dat men
zich heeft te bekommoren over de wijzigingen
die steeds voortgaande vorderingen in de
wetenschap van jaar tot jaar in de astrono
mische tafels brengen
In Duitschland speelt de Paaschhaas een
belangrijke rol in het Paasehfeest. Hoe de
haas tot die verecring ia gekomen, is niet. dui
delijk, al beweren sommigen, dat dit dier
enkel als zinnebeeld der vruchtbaarheid fun
geert en anderen, dat hij de lieveling was der
licht- en lentegodin Ostara. Maar zeer duister
blijft liet, hoe men in Daitsehland gekomen
is tot de afbeelding en vervaardiging van
«ierleggende hazen, tenzij men de vruchtbaar
heid dubbel heeft willen uitdrukken-
Naast de Paaschhazen kwamen vroeger in
Duitschland ook Paaschprenten voormen
zond elkaar dergelijke platen in plaats van
eieren- 'Zulk een prent is in het Britseh Mu
seum bewaard- Drie hennen houden een mand
op, waarin zióh drie eieren bevinden, versierd
met voorstellingen der Opstanding. Boven het
middelste ei het Agnus Dei met een kelk, het
geloof voorstellende, terwijl de andere eieren
met zinnebeelden van Liefde cn Hoop zijn be
schilderd cn onder alles de volgende regels
Alle gute ding sevnd. drey
Drum schenk -dir drey Ooster Ey
G-laub und Hoffnung sarabt der Liob,
Niemahls auss dcra Herzen schiëb
Glaub der Kirch, vertrau nuf.Gott,
Liëbc Ihn biss in don Todt-
Een ander gebruik, dat nog in Duitschland
voorkomt, is het gaan scheppen van Paasch-
wator tusschen middernacht cn zonsopgang
uit een stroomend beekje- Dat water heeft
een bijzondere kracht, wanneer men bij het
scheppen eenige spreuken jjrcvolt. Ook dit
schijnt een overblijfsel te zijn van den Venus-
on Ostaradienst, die het Ientebad in een bron
voorschreef als een zinnebeeldige aanwijzing
van de nieuw leven-wekken de kracht der
liefde- Die Ostara-dicnst met zijn lentefeest
hoeft dit zij in liet voorbijgaan oven opge
merkt zelfs in Duitschland aan het Paaseh
feest den naam Ostern opgedrongen.
In sommige plaatsen van het Duitsehe Rijk
groote sympathie hebben de Duitschers ook
voor hot kleuren van eieren met behulp van
uieschilien en spekzwoerd is het al Van
oudsher de gewoonte, dat de koster-klokluider
cn do koorknapen in de weck vóór Paschen
door de gemeente trekken, om Paasoheieren
op to halen. Een hoornblazer ging vooruit en
dc jongens, die aan don optocht deelnamen,
maakten op koehoorns een heidensch tumult.
Trouwens, levendigheid én drukte waren on
afscheidelijk aan dc Paaschvicring verhonden
en waren in overeenstemming met het jonge
leven, dat men op Paschen begroette-
Vermelding van den naam der
Koningin opl de kiezerslijst.
Naar aanleiding van wat mr. J. H. Carp
heeft geschreven in het „WEEKBLAD VAN
HET KECHT" (door ons overgenomen) over
het voorkomen op.de kiezerslijst te 's-Gra
venhage van den naam van de Koningin,
schrijft het „WEEKBLAD VODR DE BUR
GERLIJKE ADMINISTRATIE': „Men kan
eik woord van zijn betoo* onderschrijven
en toch van meening zijn, dat de door hem
aangevallen handeling van het gemeente
bestuur van 's-Gravenhage in alie opzichten
juist en door de wet geboden is.
Wil mr. Carp consequent zijn, dau behoort
hij voor te stellen, om in het derde lid van
art. 80 der Grondwet onder hen, die van de
uitoefening van het kiesrecht zijn uitgeslo
ten, de Koningin op tc nemen, wat ook hem
der klevers, maar daar weten zij een prach
tig middeltje tegen. Het zrjn eerste-rangs-
metselaars en met wat klei of leem, ver
mengd met speeksel, metmlen zij stukje na
stukje het gat kleiner tot een keurig runde
opening, waar zij net door kunnen. Als ('at
metselwerk opgedroogd is, wordt het zóó
hard, dat er geen sprake van is, dat je
het met je handen zoudt kunnen .uitbreken.
Een boomkieverpaar verlevendigt in de
lente zjjn geheele omgeving. De goluiden,
('ie zij kunnen produceeren, zijn merkwaar
dig hard; tawatsj, tawatsj en tvi, wi, wi.
Werkelijk de moeite waard is liet ook een
verliefd paartje in zijn gedragingen gade
te slaan. Hot vrouwtje rent geagiteerd heen
en weer en glipt telkens de nesl'aolto binn:n,
waaruit zjj enkele luttele schilfers en stukjes
blad gooit. Onderwijl zit het mannetje, he
melwaarts kijkend, schrijlings op een tak,
als een love-sick maiden droefgeestige,
mooie fluittonen uit te stooten. werkelijk
een allerleukst gezicht. Het vrouwtje ant
woordt slechts heel onverschillig, tot zij
ineens elkaar achterna rennen en vliegm,
beiden nu luidkeels roepend. Zoo herhaalt
zich voortdurend dit spe letje van afslootc.i
en aantrekkenprecies als bij de
menschcn; alleen behoef je niet in spanning
te zijn of ze elkaar „krijgenwant vogels
„hebben" elkaar voor hun levon lang, met
deze variatie, dat zij elke leute weer op
nieuw hun wittebroodsweken hebben. En wie
kan Inin ongelijk geven, dat zij het zoo
aanleggen?
De kieviten zjjn weer terug op hun oude
plekjes. De vogels der blijdschap, die joe
lend over de weiden en vesnvelden zwieren.
Hun vliegtoeren zijn een genot om te zien;
tuimelend en draaiend stoeien zij in de
lentezon, hun typische kreten en geluiden
uïtetootend, terwjjl de prachtige wit-ea-
zwarte kleuren bij de wendingen telkens door
wisselende belichting zichtbaar worden.
Kieviten zijn erg geste d op gezell'glia-.d;
voor en na den broeitjjd hebben zij voort
durend kroegjolen op de weiden en lage
landen. Dan staan zrj bij elkaar en zijn het
er roerend over eens, dat zij iets geks moe
ten doen. En dat gebeurt dan ook. Zij
bewegen hun koppen alleaiaal van links
naar rechts, waarbij ZÜ diope buigingen ma
ken, en dan ineens gaan de koppen weer
naar boven. De kuiven (want kieviten heb
ben op het achterhoofd f.ïnke kuiven) wap
peren VTOolijk in den wind, terwjl zij stesd3
dwaze en potsierlijke grimassen maken, om
dan ineens weer op te vliegen, om hun
luchtacrobatiek-lust bot te vieren. Kopbui-
teiingen, hoekige zwenkingen, „lonneaux'';
enfin, wie op de ,jEIfca" was, kan zich een
flauw denkbeeld vormen van he'geen ge
presteerd wordt.
Zg behooren tot de meest schrandere en
waakzame vogels, die wij kennen, de kie
viten In den broeitijd bereikt hun oplet
tendheid haar hoogtepunt. Het is nu zoo
dc tijd van „het eer3t9 kievitsei", en dus
oei; langzamerhand van degenen, die vol
gen. Eu wie nu een weiland betresdt, waar
enkele kieviten broeden, zal hun moed en
oplettendheid ondervinden. Zij zwenken roe
pend en krgschend en druk gebarend om
!e heen, komen recht op je af, steeds trach
tend je te misleiden en te verschrikken.
Onbescheiden honden en schapen worden
vverkelgk op die wijze wel eens geïntimi-
oterd als de nood op zrjn hoogst is. Ook
andere bewoners der weiden profiteeren
dar.kbaar van de vigilantie d?r „kieftoa",
aan wie niets ontgaat. Merkwaardig, dat
zjj daarbij de bedoelingen der menschen
eenigszins intuïtief, of misschien uit onder-
