UIT DE OMSTREKEN
BRIEVEN U8T BERLIJN.
voor cwt getuigschrift van bekwaamheid
s tuinbouw vakondorwizerZij staan on
der toezichi van Rijks land- of tuinbouw-
consul enten en het onderwijs wordt gege
ten door leeraren bij het M. O., bij do Mid
delbare landbouwscholen of bij dis winter-
eeholen.
Door der. vcortdurenden vooruitgang op
land- en tuinbouwgebied zijn de cursussen
tot verdere ontwikkeling van die leerkrach
ten noodig gebleken. Zij vullen san en zet
ten voort eD behoeden voor sleur en kee-
koek-éénzang.
Het Lagor-lan-dbou won dor wijs wordt tot
•jiog» too uitsluitend gegeven aan cursussen,
land- en tuinbouwwmtereursussen; de in-
aichting van het bedrijf ter plaatse heeft
grooten invloed op het progTamma. Naast-
de zo meer algemeen© cursussen bestaan bij-
zoncitere, bijv. :n veevoeding en besmettings
leer, paarden en rundveekemiis, planten
ziekten, bedrijfscontróle, landbouwboekhou-
■den, aanleg er onderhoud vün tuinen. Zij
staan tot -de algemeene cursussen min of
meer in dezeltoe verhouding als de herha
lingsschool tot do gewone ■échool, bevesti
ging en uitbreiding. Deze cursussen duren
twee jaar maar hebben geen vaste plaats
van vestiging; zij verhuizen nu en dan en
zijn daardoor in zeker opzicht wandelcur
sussen. Het onderwijs wordt gegeven door
land- en tuinbouwonderwijzers en bekwame
practicivoor paarden- en veekennis ko
men veeaartsen vooral in aanmerking. Om
vakonderwijzers te kweeken, o. a. voor den
tuinbouw, wordt, van Rijkswege de gelegen
heid gegeven om personen, die in de groen
ten teelt, fruitteelt of teelt van siergewas
sen hebben gewerkt, meer wetenschappe
lijke kennis bij te brengen. Dergelijke cur
sussen worden ook gegeven vanwege de
.Maatschappij voor Tuinbouw en Plantkun
de, en de Nederl. Pomolcgisehe Vereeni-
ging.
Bovendien bestaan nog cursussen in bijen
en pluimveeteelt en in hoefbes'ag.
Wordt dus het lager onderwijs zoo gced
als uitsluitend in cursussen gegeven, er be
staan een paar scholen, die tot het lager
onderwijs moeten worden gerekend, dat zijn
de Gerard-Adriaan-van^Swieten-tu inbouw-
school te Frederiksoord, beheerd door de
Maatschapfpg ven "We'dadighsid; en de tuin
bouwschool voor meisjes ,,Huis te Lande";
he>de zijn theoretisch-praclische scholen. Zij
hebben dit voor boven de tuinbouwwinter-
schc!en, dat zij meer gelegenheid geven voor
de praktik.
De cursussen, die tot nog toe in de be
hoefte aan la^er land- en tuinbouwondenvijs
voorzien, hebben heel veel goed gedaan,
maar kunnen niet meer aan alle behoeften
voldoen. De winterscholen zouden dat doen,
maar voor vele belanghebbenden zijn die
onbei eikbaar, ook wegens de daaraan verbon
den kosten; maar de bezoekers der winter-
cnrsussen zijn vaak te weinig ontwikkeld
of hebben reeds te lang de gewone lagere
School verlaten, om met vrucht h:t onderwijs
te volgen. Daarom moeten er lagero land- en
tuinbouwscholen komen; die zullen, naar het
plan is, een vierjarigen cursus hebben: twee
jaar algemeen vormend onderwijs en voor
bei eidend vakonderwijs overdag en twee jaar
lang zuiver vakonderwijs in avondcursus
sen. Die lagere inrichtingen kunnen een
voudig ingericht zijn; één va:te leerkracht
met algemeen© bevoegdheid, bijgestaan door
bijv. een veearts en een tuinbouwvakoiuler-
wrzer voor enkele lessen.
Ce opleiding van leeraren voor het Mid
delbaar landbouwonderwrti moet geregeld
worden; de landbouwhoogeschcol zal daar
bij diensten moeten bewijzen.
Wat den voor.ichtingsdienst aangaat, die
is in handen van consulenten, maar dezen
zrn nauw verbonden aan het landbouwon
derwijs; zjj staan aan het hoofd van de op
leidingscursussen en houden toezicht op het
jager landbouwonderwijs; zjj zjjn een scha
kel tusschen theorie en praktik en.kunnen
door het geven van adviezen, het houden
van voordrachten en het aanleggen van de-
mcnstratieveldan het onderwas setimen. Het
contact tusschen het onderwijs en de consu
lenten moet behouden blijven.
In den regel zijn tot nog toe de mid
delbare echo.en en cursussen wel uitbegaan
van het Rijk, maar de gebouwen weiden be
schikbaar gesteld door de gemeente, op esn
enk6lo uitzondering na. Alleen de exploita
tiekosten der inrichtingen komen ten laste
van het Rijk. Sedert 1915 zijn er echter
'hhzondere scholen opgericht. Zij ontvangen
F.rks- en provinciaal subsidie. Plannen voor
meer bijzondere scholen zijn in voorberei
ding; gemeentelijke land- en tuinbouwscho
len zijn ev niet-.
Voor do bijzondere winterse holen wordt
tvoorloopig 3/é van de kosten van het vaste
personeel en het volte bedrag van het losse
vergoed; ook krijgen zij vergoed de volledige
uitgaven voor het materieel, berekend naai',
den maatstaf der Rijksscholen en van
ihet bedrag, waarmee de bouwkosten der.
ÊCtiool de som van f70.000 overschrijden.
Voor het lager landbouwonderwijs is het
bijzonder onderwijs met Rijkssubsidie regel;
«nkelo cursussen gaan van gemeenten uit.
Het Departement van Landbouw geeft ook
toelagen voor het bezit van aiten aan land
en tuinbouwonderwijzers, voor zeever die
akten ter plaatse noodig worden geacht.
IVjor de huisvesting der cursussen draagt
het Rijk niet bij.
Het wetsontwerp heeft de strekking deze
verhoudingen vast te leggen, zoo ock de
mogelijkheid om on- en minvermogende leer
lingen der land- en tuinbouwinrichtingen
te steunen.
De voorlichtingsdienst zal in handen van
consulenten blijven. Degene, die voor con
sulent in aanmerking wil komen, moet zijn
landbouwkundig ingenieur óf een. dip.oma
bezitten, dat daarmee gelijk'wordt gesteld;
voor veeteeltconsulent komen veeartsen in
aanmerking. Om benoemd te worden, dient
rcer. ten minste twee jaar onder leiding van
eeu consulent aan diens werkzaamheden te
hebben deelgenomen.
Het wetsontwerp codifieert in hoofdzaak
wat reeds regel was, maar opent ook pers
pectieven. Veel wordt aan maatregelen van
algemeen bestuur overgelaten om de soepel
heid van de wet niet te schaden.
SI
KATWIJK.
gemeenteraad.
Aanwezig alle leden.
Voorzitter: de burgmeester, de heer De
Waal Malefijt, die do vergadering met gebed
opende.
Naar aanleiding der notulen van de vorige
ien voor-vorige vergadering werden door do
heeren De Ruiter Zijlker en De Klerk eenige op
merkingen gemaakt, waarna deze notulen wer
den goedgekeurd.
Hierna deed do Voorzitter mededceling van
verschillende ingekomen stukken ,w.o. een rap
port van het Bureau van Arbeidsbemiddeling,
waaruit bleek, dat voor een groot aantal werk
lieden arbeid was gevonden.
Do heer De Klerk wilde deze opgave doen
opnemen in dc plaatseiijko bladen. Do voor
zitter vermoedde, dat daartegen geen bezwaar
zal zijn.
Dc Commissie van het Bureau doet tevens
het verzoek, om hot salaris van den correspon
dent to verkoogen van f 250 tot f 500. Gesteld in
handen van B. en W. cm praeadvies.
Verzoek van den Kerkeraad der Nod.-Herv.
Gemeente, om, met het oog c«p het feit, dat er
behoefte is aan nog eon schooi, daarvoor een
gebouw aan te wijzen. De Kerkeraad gaf in
overweging daarvoor te bestemmen eeu terrein
aau de remise-straat, groot 1600 vierk. M.
Het verzoek werd in handen gesteld van B.
cn W. om praeadvies.
Ingekomen was het verslag van do Com
missie van Toezicht op het M. O., alleen ver
meldende, dat de toestand bevredigend was, het
welk. bij wijze van curiositeit onder gelach der
vergadering werd voorgelezen.
Adres van 22 scheepmakers, adhaesie betui
gend met het voórstel-R. Ouwohand c.s. inzake
do borgharen.
Verslag van do Huur commissie. De kosten
hebben bedragen f 1879.10, waarvan do helft
voor rekening van dc gemeente komt.
Idem van de Katwijksche Bouwvereeniging
over 1920, waaruit blijkt, dat in Kaiwijk-aan-
Zeë, 148 woningen zijn gebouwd en 22 in Kat
wijk aan den Rijn.
Het boekjaar ving aan met een nadeelig sal
do van f 2000, terwijl het sluit mei een batig
saldo van f 632.
Nog stolde de voorzitter voor aan den hoofd
commies Boekhoven, die voornemens is in het
huwelijk te gaan, bij wijze van waardeering een
gratificatie van f 100 t09 te kennen. Dit Voor-
wordt bij acclamatie aangenomen, terwijl ook
do heer R. Ouwchand, hoewel hij in hot alge
meen liever zulko voorstellen niet wenscht, om
den persoon, die het hier geldt, gaarne mee
gaat.
Vastgesteld werd de verordening, regelende
de inrichting, enz. van do Commissie van Toe
zicht op het Lager Onderwijs. Het aantal loden
zal bestaan uit 10.
Besloten werd tot verlenging van den termijn
van ontruiming van onbewoonbaar verklaarde
woningen voor de woning Kerksteeg 60 en
Kerksteeg 64.
Besloten werd tot wijziging der begroo
ting 1920.
Hierna kwam nan d'o oreüo een verzoek
der Yereeniging tot Bevordering van
Vreemdelingenverkeer tot wijziging van het
tap verbod.
B. en W. adviseerden afwijzend op het
verzoek te beschikken. Volgens B. en W.
kan niet worden toegegeven, dat de thans
geldendo bepalingen aan het bezoek der
badplaats afbreuk zullen doen, terwijl zij
het niet wenschelijk achten een verordening
■die eerst 5 October jl. werd vastgesteld,
reeds thans te wijzigen.
Do heer De Ruiter Zijlker is in het alge
meen tegen een tapverbod, dat aanleiding
kan geven tot schijnheiligheid. Hij weet
echter hier in c9o minderheid te zijn en hij
zal dus geen stemming vragen.
Do heer R Outfehand meende, dat de
heer Zijlker den Raad schijnheiligheid toe
schreef, wat volgens dezen en ook volgens
den voorzitter niet het geval was.
Hierna stellen B. en W. in overleg met
de gascommissie voor, dien gasprijs op
nieuw to verlagen met 2 cents per M2.,
waardoor het lichtgas wordt gesteld op 20-
ets. en de prijs voor het kookgas on voor
inclustriegebruik -op 16 cis. per M3.
Do heer R. Ouwehand heeft bezwaar te
gen deze tariefsvordeeling. De kleine ge
bruikers worden weer do dhipe. De heer Do
Klerk sluit zich hierbij aan. De heer Meer
burg vindt 20 ets. nog veel. Kan er niet
meer af? vraagt liij.
Wethouder Kruyb en de heer Zijlker, lid
der gascommissie, verdedigen het voorstel
als billijk.
Do voorzitter zet dit nader uiteen.
Er ligt een strekking in om het gasge-
bruik te doen toenemen, wat'ten slotte
weder een motief zal zijn om d'en prijs te
verlagen.
Voortaan zal elke maand een berekening
van den kostprijs van het gas door de Gas
fabriek worden gemaakt en zoodra het kan,
zal d'o prijs nogmaals worden verlaagd.
Het voors-.el wordt daarna zonder hoof
delijke stemming aangenomen.
Voorgesteld werd aan H. G. Lamcns 36
cA. grond, waarvan do gemeente eigenares
is, to verkoopen voor f 2.50.
Do heer R. Ouwehand heeft in 1879 op
dien grond' een huis gebouwd en toen was
men niet var. meening, dat dio grond aan
do gemeente toebehoorde.
Het zal een. vergissing in het kadaster
zijn.
De voorzitter weerlegt deze meening. Ten
slotto werd het a oorstel zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.
ïnmitl'delB waren een aantal werkloozo
visschers en andere arbeiders binnengeko
men en stonden voor het Raadhuis nog
meerderen blijkbaar met het doel om door
hun aanwezigheid to demonstreer en voor
het voorstel R. Ouwehand c.s. in zake het
berghaven-plan, waardoor er werk zal
komen.
Besloten werd een voorstel tob aankoop
van éèn perceel grond te Katwijk aan d'en
Rijn van den heer Baron Van Wassenaer
van Catwijck, waarvoor gevraagd wordt
f 1.50 en f2 per M2., in handen te stellen
van een comnyssie, waarin door d'en voor
zitter worden benoemd die heeren Van der
Perk, Paridon en Den Duik.
Voorgesteld word de instructie van den
gemeentetuinman te wijzigen en hem te
promovecren tot het 'hoofd van deze af'dee-
ling en het salaris vast te stellen op 1800
guiuen, met drie twoej aarlijksche verhoo
grngui van lbo gulden
JLA) Raadscommissie ter uitbrehging van
een rapport over dit voorstel auvisecrde
tot niet-aanne-ming. Bijwijze van waardee-
ring wilde hij eenter aan den tuinman een
personeele toelage vcrleenen van f 4 per
week
.L'e Commissie van Fabricage, ten slotte
ook nog door B en W. gehoord, verklaarde
zich wel met het voorstel te kunnen ver
eenigen.
JJe heer R Ouwehand, voorzitter der be
trokken Raadscommissie is nog niet over
tuigd en bestrijdt, met 't oog op de hooge
kosten, het voorstel. Het is nooit de bed*oe
ling geweest een afzonderlijken tak van
ddenst in te stellen met een leider. Men zal
dan een kostenbedrag krijgen van f lOuuJ
per jaar Het principieole verschil tusschen
do commissarissen en B en W is, dat B. en
W. een instructie willen maken voor d e-
z e n tuinmande Commissie wenscht
een instructie voor een tuinman In de
lijn van B cn W. zal men oo' e?n aparte
instrutie voor den gemeend-verver enz.
moeten maken
Do heer Do Ruiter Zijlker acht dat de
zaak, zooals de Raadscommissie dat voer
stelt, buiten de gewone proporties gaat:
Hij wil eersv uitmaken of er een aparte
tak van dienst van gemaakt zal worden,
om dan, zoo noodig, in een gesleten zitting
te beslissen over het salaris van den tuin
man l>e heer de Klerk is eveneens tegen
een apart bedrijf en aanvankelijk ook de
heer N Parlevliet, De wethouder Ouwe
hand bestrijdt den 'heer R Ouwehand, wat
de kosten betreft
Do heeren Meerburg en Van der Perk
willen wel een aparten tak van dienst,
terwijl do heer Duyvenbode daarentegen
het weer met den heer R Ouwehand
eens is
De voorzitter zou het eens met een apar
ten dienst willen probeeren. Misschien zou
het nog goedkoopcr zijn. Thans gaan do
kosten jaar op jaar omhoog. Als het een
aparte dienst wordt dan hebben wij de
Heidemaatschappij niet meer noodig, zegt
hij. De plantsoenen hebben trouwens slechts
f1180 aan arbeidsloon gekost. Wij hebben
hier toch ook pensionhouders en wij moeten
er voor zorgen, dat Katwijk voor vreemde
lingen aantrekkelijk wordt.
De heer R. Ouwehanci meent, dat, de
leden gehoord, de uitvoerige verdediging
van den voorzitter, nu wel met de commis
sie zal meegaan, want wat zal het op cüie
wijze niet kosten 1
Nadatr nog verscheidene leden 't woerd
hadden gevoerd, werl op voors e' van den
hc- Zijlker, gestemd over het p 'nripa ei"
a! of niet een vasten- dienst van te maken.
Dit principe werd verworpen met 8
tegen 7 stemmen. Tegen wren de heer-en
Duyvenbode, De Klerk, Hoe':, Den Duik,
R. Ouwehand, Van der Gugten, Paridon
en Grimbergen.
Hierna werl door den heer Kruyt oor-
gesteld het salaris van den gemeents-t-uiur
man op f1759, met 3 twee-'aarlijksche
verhoogingen van flCG te ste'len.
Dit voorstel werl verworpen met 13
tegen 2 stemmen, die van de heeren Zijl
ker en Kruyt.
Het voorstel, om den tuinman een per
soneele toelage toe te kannen van f4 per
week, werd daarna met algemeen 3 stammen
aangenomen.
Ingekomen was een brief van den Mi
nister van Financiën, houdende mededee-
ling van den prijs van den te koop ge-
vraagden grond ten Zuiden Katw^'k-aan-^ee
De Minister noemde ean belrag van
f75,422 50 voor een oppervlakte ran lD/c
Hectaren.
Daarna kwam ter tafel wat door de tal
rijke belangstellenden binnen en bu'tm de
Raadzaal het belangrijkste werl geacht, nL
hot voorstekOuwehand en v'er leden in
zake de berghaven
Dit voorstel w:ri comm'ssorïaal gemaakt
voor -a.le Raadsleden, die da°rover in een
besloten zitting zul"en beraadslagen waar
voor de burgemeester hen zaf oproenen.
Na een opmerking van den bear Meer
burg, dat, naar verluidt, aan de heffing
van havengeld de hand n:et werd gehouJ
den, waarnaar B en W. een onderzoek zul
len insteken, werd de vergadering gesloten.
VOORHOUT.
Gemeenteraad.
Voorzitter de burgemeester.
Afwezig wethouder v- d. Laan, met ken
nisgeving.
De vergadering wordt door den voorzitter
met gobcd geopend, waarna voorlezing van
de notulen.-
Mededceling heeft plaats van de ingeko
men stukken, waaronder een aantal beslis
singen van Ged. Staten inzake bezwaarschrif
ten van forensen tegen dezen aanslag als zoo
danig, waarvan dc meeste waren afgewezen.
Van de Holl. Mij. van Landbouw, afd.
Oegstgeest en Omstreken is een verzoek in
gekomen, geteekend door den voorzitter en
secretaris, (die heeren Manhui en Slingerland)
dier afdeeling, waarin verzocht wordt, zoo
het tot een uitvoeren van de keur ing3 wet ten
komt, voor deze gemeente een slachtplaats
voor huis- en noodslachtingen in de gemeen
te aan te wjjzen.
Dc voorzitter zegt, dat de gemeentebestu
ren in de omgeving te Noord wijk reeds ver
gaderd hebben, doch nog niet tot overeen
stemming zijn gekomen en er dus nog een
bijeenkomst zal plaats vinden, waar dan met
het gedane verzoek rekening zal gehouden
worden.
Door den president van het Groot-Semina
rie te Warmond-, is het verslag ingezonden
van de onder-afdeeling „H age veld" alhier,
waaruit blijkt, dat het aantal leeraren met
één is vermeerderd en thans 1 regent, 1 sub
regent en 17 professoren onderwijs geven.
Er waren 803 studenten, waarvan er 25 naar
Warmond vertrokken en 39 naar elders, zoo
dat mot 239 geëindigd, werd- G6 nieuwe stu
denten werden ingeschreven, zoodat het
nieuwe leerjaar aanving met 305 studenten.
De gezondheidstoestand was goed.
De voorzitter deelt hierop mede, dat B. en
W. getracht hebben de aangelanden van dc
Boekhorstlaan te bewegen dezen laan in
eigendom aan de gemeente af te ©taan,
waarna deze verhard of bestraat zal worden,
waarvoor die aangelanden dan f 1000 in de
kosten zouden moeten bijdragen. Voor do
een© helft kwam men echter al niet ver dor
dan f 317 en bleven verschillenden weiger
achtig. De kosten voor verharding zouden
f2500, voor bestrating f4000 bedragen.
Dc heer Colijn is er tegen een particuliere
laan zoo kostbaar voor de gemeente ©yor
te nemen.
Ten slotte werd goed'gekourd, dat, indien
de aangelanden minstens een bedrag van
f 1000 aanbieden, B. en W. met een voorstel
in dien geest kunnen komen-
Dc heer v. d. Laan komt ter vorgadering.
Mededeeling geschiedt., dat de vergunnings
voorwaarden voor den heer A. C. v. d. Zjj den
gewijzigd zijn en deze verschillende verande
ringen zal aan te brenzen hebben aan de
putten bij zijn slachterij.
De heer Verheul, dio 1 April naar Oost-
zaan vertrekt, vraagt ont-slag als ambtenaar
van den Burgelijken Stand, wat hem verleend
wordt. In zijn plaats wordt benoemd de voor
loop Lg als tijdelijk ambtenaar bestendigd
blijvende lieer J. C. de Wilde.
Aan de orde komt- thans weer het nemen
van een beslissing over het heffen en innen
van den H- O. Uit de gevoerde discussion
blijkt, dat men aecoord kan gaan met do
inning aan het Rijk over te dragen, maar
tevens de heffing, alzoo de samenstelling van
het Kohier, in eigen beheer wensoht. Of dit
echter mogelijk is, is neg de vraag, waarom
deze aangelegenheid andermaal aangchou-
den wordt.
Van Ged. Staten zijn nog enkele voorschrif
ten ingekomen met betrekking tot geldbe
legging en opneming voor de gemeente door
den gemeente-ontvanger, waarmede rekening
zal gehouden worden. Verder zal een reke
ning-courant geopend worden bij de Raiffei-
senbank.
De voorzitter las hierop het kohier Hon
denbelasting voor, waarbij heel wat honden
naar de le klasse werden overgeplaatst, het
geen het eindcijfer belangrijk deed stijgen.
Ten slotte werd no-g medegedeeld, dat de
ge; ondheidflcommissie adviseerde het rook
verboi van 13 jaren tot den leeftijd van 15
jaren op te voeren, waarbij echter geen der
leden zich als voorstander openbaarde.
Do rondvraag bracht geen enkel belang
rijk onderwerp aan de orde, waarna men in
vergadering met gesloten deuren ging voor
dé samenstelling van het kohier H. O.
Burgerlijke Stand. Omstreken.
KATWIJK GeborenJacob, Z. v.'ii; J.
v. I)'Jijli ei. A. van Leeuwen. Adriana
Clasina, D ran J. Messemaker en Al.
Kuijt. Cornelia Laurentinua Jozef, Z. van
Th. Compiei en J. U.,yan Goozen. Leen-
dert, Z. van AI. Hua en E. van Duijn.
Jacoba, C var Al. Hua en E. van Duijn.
Jacob, Z var J van Dijk on A. van der
Linden.
Overleden Arend van Duijn 67 j., echtg.
van T. Barnhoorn.
Gcihuwd: Leenden van Duijvenbodo on
Anna van Beelen.
LISSE. Geboren: Anna, d. v. J.
Spaargaren cn A. van Nieuwkoop Cornelia,
z. v. A. Keycrkork en J. van Dreunen Cor
nelia Alida, d. v. W. P. Heemskerk en J.* C-
Rotteveel
Overleden: Petronella Oostdam, eckt-
gen. van L. C. v. d. Vlugt, 32 j.Hermanua
Elfering, cchtgen. van A. Ruigrok, 71 j.
NOORDWIJK.
Geboren. Josephine Petronella, d.
van C. J. Westgeest on C. H. Duivenvoor
de. Franciscus Alichiel, Z. van G. J. v. d.
Borg cn G. Al E. Alaissan.
OndertrouwdJacobus v. Weeren 26 j.,
ts Lelden ern Gerretjo Passchicr 23 j. te
Noo-rdwijk Thomas Johannoa Steenvoor
den 27 j. en Cornelia Alaria Kortekaas,
22 jaar.
Overleden' Helena Alaria Wetering» 0
A, D. vau J C. Wetering'; on G. Brede-
rode.
NOORDWIJKERHOBT. Geboren: Maria Ar-
noldina, d. van A. do Groot en C. Venmgs.
Corn. Jacobus, z. van J. Zethof on A. van Al-
tena. Maria Gerarda, d. van J. Broekhof en
C. Woyera. Arie Petrus, z. van C. Koonieu
on Th. v. d. Berg.
Overleden: Leonardus v. d. Linden, 03 i
George Joha. Hendrik Gort, 57 j. Amsterdam
(St. Bavo).
'RIJNSBURG. Geboren: Thomas
Paulua, z. v. K. v. d. Kwaak en L. J. do
Konink Anna, d. v. J. Kromhout oil S. M.
Heemskerk J Daniël, z. v. A. do AIooü en T.
v. d. Boon Pieternella, d. v. A- v. Egimond
en N, do Roode.
Overleden: H. v. d. Eijkel, oud 72 jr.,
ochtg. van A- v. d. Aluijen.
Ondertrouwd: A. Boot, jan. 25 jr., te
Oogstgecst, en Af. Paauw, j.d. 25 jr., alhier.
WASSENAAR. Ondertrouwd: L. Heems
kerk en O. J, van Veen.
Geboren: Jannigje, D. v. D. Ouwerkerk
en A. van Haasteren. Augusta Jozela
Maria en Willy Jozefa Maria, Ds. van J.
C. AI- Bierens en A. B. AI. Lips. Maria,
D. v. G. Buitelaar en A. Breedijk.
Overleden: Marinus van der Plas 71 j.,
angsh. Dirkje Langeveld, wed. Th. Loorje-
stirjn, 61 j.
Opgave van personen, die zich te
Leiden hebben gevestigd.
Alej. A. G. V. Doesburg, Kraaierstraat 6
S. van .Trigt, opz. Gasfabriek, Haarl.
6traat 196 Mej. M. J. Sauter, Rapen
burg 83 Alej. E. Witsenhuysen, Van
der Werfïstraat 36 Alej. J. M. v. d.
Vlist, huishoudster, Oegstgeesterlaan 1
Mej. L. Witsenhuysen, Van der Werffstrar.t
36 Alej. M. v. dl. BergRoosendaal,
Waard 2 Alej. A. E. de Water, dienst
bode, Utr. Jaagpad 50. Mej. E. M. Broek
hof, Molenstraat 5a Mej. V. Al. J.
Goofers, Raamland J. A. CL Kips, Hoo-
gewoerd 104. V. D. Krone, student,
Nieuwe-Rijn 107. J. V«a der Ven, Hoo-
gewoerd 104 J. Groet. Rijn- en Schie-
kade 109 J. Faas, verpleger, Laage-
gracht 132 J. Tie! cn gezin, boek
handelaar, Breestraat 156 E. :an Frank,
winkelbediende, Haarl slraat 215a P. N.
Janssen, student, Jan-van-Govenkade 10
Ch. Sjardijn, kantoorbediende, L. Rijndjjk
25 W. J. Landman, Rjjnsburger weg 47
J. K. H. Sax en gezin, O.-I. ambt. met
verlof, Hooigracht 42 A. Schipper, kap
per, 3e Binn(-nv.gr. 14. M. L. Kobns,
Nannystraat 30 T. den Broeder. Waird-
gracht 5 E. Willemse, Bjjleveldshof a>
N. J. v. d. Voorst, Ieerl.-raach. N. S.,
Waardgracht 23 Mej. A. C. M de Groot,
dienstbode, Haarl straat 13 Mej, W. H.
O. M. Barij, Noordeinde 54 K. F. C.
baron v. Hemert tot Dingshof en gezin,
Haven 18 B Mej. AI G. Kerkvliet, dienst
bode, Stationsweg 18a W. P. H. v. Em-
pel, typograaf, Oude-Singel 228a N. ;an
Grieken, efec'rlcien, Haarl weg 14 Mej.
G M. Conenberg, liefdezuster, St.-Josepii-
Gesticht.
Opgave van Dersonen, die uit Leiden
ziïn vertrokken.
Mej. J. M. Pouw, Zoeterwoude, H. Rijn
dijk 14 J. H. Statins Muller, Den Haag,
Vaikenb.k. 646. Mej. H. Azien, Dan Haasu
Aerssenslr. 11 J. E. Conradi, Bostel,
N. Kerkstraat 664 J. Dekker, Ha ers-
wotide, Groenendijk bij Philippo Mej A.
C. Scharp, Den Haag, Va!';enbosch';a 'e 213
P. M. H. Ballieux. Maastricht, \Vjj er.
Grachtstr. 10a H. W. v. Zanten. Wor-
mervccr. Oranjestraat 20 W. J. S «os,
Den Ha"g. Gondenregenstraat 141 Mej.
E. H. Boonacker, Bussum, Gen. de la Hejj-
straat 37 Mej. H. W. M. Marks, Heem
stede, Nijverlaan 1 C. Kort, Oeget-
geest, Rijngeeste-s'rar.tweg 51 P. i«-
hoff. Apeldoorn, B dkuisweg 65 Mej.
N Veltman Amsterdam, Laanweg 59 -
Mej. A. Ovcrdeve "t, Tilburg, W lh minap
J. v. Wiggen, Oulemborg, Marias'.rnat 136
G. E. v. d. Linden, Arnhem, Roermnnds-
p.'ein hoek Rijnstraat P. J. A. v. leeu
wen, Den Haag, V'amingstraat 29
XXVI.
Berlijn, begin Maart.
Een van de onaangenaamste gevolgen
van oen oorlog, óie niet zoo gauw van <1©
baan te brengen zijn, is tl© onzekerheid
van onz© maatscnappeiijke toestanueu.
Het is ook geen wonder. Jarenlang zijn
honderdauizenu'en krachtige jong© men-
schen tot gewelddadigheid, tot roekeloos
heid, tot eigen machtigheid, tot geringschat
ting van leven en bezit aangespoord. Wat
hierdoor aan demoralisatie in geest en
lichaam van het volk gebracht werd, te
niet te overzien.
Zeker liet is reeds beter geworden.
Aan het eind© van den oorlog en in de true
beien van den rovolutietijd hoerscbteH in
Berlijn ongelooflijke toestanden. In de
groot© stacJ verzamelden zich ontelbare men
sohen, dio uit hun beroep gerukt waren
en niet wisten wat te beginnen. Zij loden
gebrek aan kleeren, ondergoed, schoenen
en hadden niets te eten. De oud© Pruisi
sche orde en tucht waren geheel vera iet igd
Het gebrek aan kolen maakte, dat de
straten zich desN avonds en des nachts In
hét. diepste duister bevonden. Het was een
vreo?elijk© tijd. lederen dag gebeurde het
dat midden in do stad onschuldige voorbij
gangers tot het hemd toe werden utlge-
scnud. Inbraken waren aan de orde van
den dag. Er waren formeele specialisten
in het vak, die met een heel leger van he
lers en smokkelaars in verbinding ston
den. Tot de bedrijvigs te schavuiten be
hoorden de tap ijtdi even, die system al iscli
de woningen van heele stadsgedeelten uil-
roofden. Ik kon zelf hierover meepraten
vorigen zomer heeft dit gilde ook mij
'n nachtelijk bezoek gebracht en alle waar
devolle tapijten meegenomen, waarbij dé
ongenoodc gasten weliswaar met pijnlijk©
preciesheid al het andere onaangeroerd lie
ten want een waar specialist versmaadt
het, zioh met andtere dingen dan zijn Mcva-
Imgsvoorworpen af tc geven.
Zoo erg is het nu tegenwoordig niet meer
De straat is van dat gespuis gezuiverd".
Do inbraken bloeien weliswaar vroolijk
voort, maar er is tocli een langzzaam da
lend© liin op te merken. Intusclien wordt
het publick steeds weer <?oor misdadige
aanslagen van bijzonder phantstftische
soort in opwinding gebracht. Dergelijke
zijn er natuurlijk altijd geweest. Maar het
tegenwoordige Berlijn is daarin toch erg
vindingrijk. Zelden of nooit hebben wij iets
dergelijks beleefd als het proces tegen de
twee broeders Erich cn Emil Strausz, dat
kort geleden de heelc stad in spanning
hield. Die beiden hadden inbraken en
misdaden van de dolste soort op hun ge
weten. Hoe vermetel zij te werk gingen,
kan men daaruit, opmaken, dat zo zelfs in
hét Berlijnsche ,,Ki iminalmuseum" binnen
drongen om zicli inbrekerswerktuigen
verschaffen. Maar zij waren bovendien om 'J
govcn door een wonderlijk aureool van
oude rooverromantiek. Met ontroerende a
trouw waren dc broeders aan elkaar ver
knocht. Meerdere malen hebben zij elkaar
op de meest avontuurlijke wijze uit dc ge
vangenis bevrijd. Eens, toen vele proeven
mislukt waren, kleedde. Emil Strauss zioh1
in de uniform van een gevangenbewaar
der, welke kleeding bij gestolen had, en
haalde zijn broeder zoo uit de gevangenis.
Toen zij ten slotte ontdekt werden, open
den zij tegen hun vervolgers een formeel
vuurgevecht, waarbij zij een politieagent,
doodden, een ander een oog uitschoten en
vcrscheidenen zwaar kwetsten en vervol
gens een dolle vluoht over de daken onder
namen Eerst dagen daarna konden zij w<'"'
kelijk gepakt worden. Bij de terechtzitti
bleek mc-n hier te doen te hebben mot twee
personen, die ondanks hun wandaden, ver
bazing en medegevoel opwekten. Met wer
kelijk bewonderenswaardige welbespraakt
heid schilderden zij, hoe zij het slachtoffer
