LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 14 December»
Tweede Blad. Anno 1920.
Gemeenteraad van Leiden.
FEUILLETON
IN OM25B STRAAT
wanrheou zij ons denken to brengen, evenals, do
liberalen.
Ten kóste der noodou der arbeiders mag niet
bezuinigd worden, maar onzinnige voorstellen zal
bij nimmer steunen Een faillieten boedel wil hij
niet helpen maken. Do verantwoordelijkheid is bij
zich wel bewust..
Mow DUBBELDEMAN—1TH AGO hoeft nog niets
bij do begrooting gevonden of gehoord over de be
langen van vrouwen en kinderen der arbeiders,
aan welko categorieën niet gedaoht wordt. Van
dezen Raad is h i Diets te verachten
Heel wat erbcidersvrouwen worden bij beval
ling door gebrek aan stouu voor bet leven ge
kraakt Hoederscbapszorg mag op geen enkele
bcgrootiug ontbreken, zonder cachet van liefda
digheid w aarvoor velen, en zeer terecht, passen
Voor zuigelingen geldt hetzelfde
Do vrouwelijke Raadsleden hebben daarom en
kele niotie3 gereed gemaakt, (li© zij zullen indie
nen bij de betreffende punten
Wethouder VAN DER POT begint meb
hetgeen door den heer Sanders is gezegd
ten aanzien van de gasfabriek.
Hij is echter wat verwonderd, dat deze nu
daarmee gekomen is. Hem Was toch aan
geboden een vergadering der comnrsiie oer
lichtfabrieken bij te wonen, waar dan deze
cijfers besproken hadden kunnen worden,
wat de zaak z. i beter zou dienen dan een
openbare behandeling, gelijk nu. Bij een
niet bevredigd worden had de heer S- toch
nog altijd er mee in den raad kunnen komen.
Had spr. denzelfden avond moeten ant
woorden. dan was hem dit onmogelijk ge-
veest Tot'de hoofdzaken moet lig zich be
palen. anders zou 't te lang duren. Hjj zal
i tevreden zijn als de heer S. voor 50 pCt.
j bevredigd wordt. Hij doet de uitnoodiging
alsnog gestand.
De heer DUBBELDEMAN: Achter de
coulissen!
Do kwestie van den kostprijs. Deze zou
liier hooger zijn dan elders. De kardinale
fout van den heer S. is deze, dat hg birteii
beschouwing iaat, dat 't eeiTe bedrtff w°rkt
ondcv geheel andere omstandigheden dan
een ander, wat hjj met een, voor beid traent
te staven Het eene bedrijf heeft veel meer
kosten noodig voor distributie dan een an
der het eene heeft meer kleine klanten
etc. Ook Leiden heeft zijn grossiers Sas-
senheim en Voorschoten, wat gas betreft,
voor electriciteit Alphen en Katwijk. De
heer S. heeft speciaal Haarlem genoemd
Haarlem heeft één groote afnemer van
nullioenen K.W.U. Dat Leiden over groote
afstanden moet leveren, is een nadeel bi.j
Haarlem vergeleken, dat dat niet hoeft te
doen. Dit wil echter niet zeggen dat de
levering aan buitengemeenten een nadeel
is, wel degelijk geeft ólat een voordeel. Het-
totale verliescijfer zal aanzien'rk lager zgn
dan vorig jaar en de eleetricitelfcslever'ng
zal waarschijnlijk nog een handje hel pon
daarbij. Men krfgt s'echts een 7. ivere v?r-
gelijking door te vergelijken de kost n per
opgewekt K.W. aan de fabrieken elders en
hier. Spr. geeft een verge'jjking uit het
book, opgemaakt door de directeuren zelf,
die ieder liefst de e:g?n cijfers zoo goed
mógelijk willen zien.
Ook de Staatscommissie baseert daarop
haar beschouwingrn. Spr. laat een staatje
circuleeren. waarop deze vergelijking is aan
gegeven, waaruit men zal zien. dat Leiden
geen slecht figuur maakt wat clectricitéit
betreft Slechts zeer enkelen zjjn lager zoo
wel voor zoover dit de vaste als niet-vaste
kosten betreft.
Voor gas bestaat niet zoon officieele ver
geving, doch Leiden zou dan ook niet z .o'n
goéd figuur maken. Men heeft hier een keel
oudo fabriek, dan ook de reden, dat men
hier bezig is te mo der niseeren.
Er is gegarandeerd, dat de nieuwe fabriek
den kostprijs 2 ct. zal doen dalen per Kub M.
Al of niet te veel ambtenaren. Sinds 1911
is het aantal gestegen van 42 tot 107. bij
eeai zelfde productie, wordt gezegd.
Verschillende factoren zijn daarbij in aan
merking te nemen. Vroeger zijn een staat
of 6, 7 bij de werklieden gerekend, d!ie nu
bij de ambtenaren meetellen. In 1911 is
voorts niet opgenomen het losse personeel,
thans wel. Dan hot personeel, dat buiten
de gemeente staat.
Personeel houdt geen verband niet de
productie maar met het aantel aansluitin
gen, met 50 pCt. gestegen, nl. van 12.300,
in 1911 tot nu 18.251 't Werk zit in het aan
tal aansluitingen Inderdaad is liet ge-
-middeldo gebruik gedeeld, zooals dc con
clusie hieruit moet luiden.
En de vuilverbranding vraagt ook per
soneel. Zelf doen is ook een factor on cle
directeur hier voelt veel daarvoor. Dat kan
in 't positieve, maar ook in 't negetieve
b.v. toezicht op magazijn voorraden.
AI deze factoren in aanmerking genomen,
gelooft-spr de vergelijking niet ongunstig.
Voorts de loonpolitiek. Hier is een uni
forme regel. "Een zekere vrijheid voor de
directeur daarbij kan goed werken, een in
zicht, dat ook langzamerhand-, in kringen als
van de Amsterdamscho wethouder de Mi
randa doordringt-.
De vergelijking met porsoneel elders
gaat weer mank omdat niet zoo te verge
lijken is. Spr. wijst weer op den eenen
grooten afnemer van Haarlem dat veel ge
makkelijker is dan vele kleinere afnemers.
Wel spreekt z.i. de volgende vergelijking
over het aantal meters per dag opgeno
men is.
Leiden, Den Haag, Haarlem en Tilburg.
De cijfers zijn Tilburg 65, Haarlem 65, Den
Haag 80, Leiden .88, muntgae resp. 160, 180,
200 en 280 en toch verneemt, men geen ern
stige klacht dezerzijds dat zij te veel" doen
in verhouding tot andere.
Ge heime reserves Spr. kan verklaren:
er wordt hier niets weggemoffeld. Ieder
raadslid kan zich daarvan desgcwonscht
overtuigen.
Dat posten voor het nieuwbouw geboekt
zijn op het loopende jaar is ook niet juist.
Hij begrijpt niet. dat de lieer De la Rio
zoo klakkeloos don heer S. kan steunen; hij
kan niet helpen dat deze dien avond niet
wijzer geworden is, hij wel.
Wat. de reisjes van het personeel betreft
hij acht deze niet overdreven.
Het denkbeeld van den heer Sij isma van
een bezuinigingscommissie acht hij niet aan
bevelenswaardig, gezien hoe do wethouders,
die toch nog meer inzitten in de zaken, al
heel veel moeite dikwijls hebben.
Iets anders zou zijn het. aanstellen van
een bijzonderen ambtenaaf. gelijk in Am
sterdam, al meent hij niet dat deze hier
dingen zou vinden als in Amsterdam het
geval was.
Een tactvol man zou misschien zijn sa
laris wel meer dan kunnen Verdienen. Hij
meent looh, dat bij alle diensten niet al
tijd naas goed ook goedkoop in acht wordt
genomen.
Spr. komt nu tot de redevoeringen der
S. D. A. P. Hij zal alleen daarin treden
voór^zoover er critiek ^is geoefend op het
college van B. en W. Hij wil alleen nog
even de aandacht vestigen op liet' woerd
van mr. Van Eek, dat een soc.-dem. wet
houder door zijn collega zou worden ge
dwongen heen te gaan. Dat is onmogelijk.
De wethouders zitten toch door het daartoe
roepen door den raad en de wethouders
hebben Uitsluitend een bevoegdheid als
college niet als persoon, al laat men den
betrokken wethouders weliswaar veel vrij. j
De wethouders houden hét.kapitalistisch j
karretje -gaande enz., wordt gezegd. Wat
verstaat men echter onder kapitalisme?
Slaat dat op productie? De gemeente- j
politiek heeft echter daarmee niets te ma- j
ken. Bedoelt men zekere daaraan gepaard
gaande verschijnselen te noemen als maat
schappelijke ongelijkheid Integendeel. Zie
het belastingstelsel met progressie enz.
Bedoelt men data de handhaving der be
staande rechtsorde, die met 't kapitalisme
gepaard gaat "Dat slaat ?o. op hat privaat
recht waarmee B. en W. niets te maken
hebben2o. op publiek recht waarop B.
en W. echter ook geen cachet drukken.
Het ten laste gelegde wil dus zeggen, dat
het college zich plaatst op dc bestaande
rechtsorde? - Zoekt men daarin de schei
dingslijn. dan is er een breede' kloof, en
dan heeft mr. Tan Eek gelijk dat geen
S. D. A. P.er ean wethouderszetel kar
aanvaarden.
Spr. moet wel herhalen, nl wordt het
vervelend, dat de wet verdere progressie
niet toelaat, alleen aftrek voor noodzake
lijk levensonderhoud staat niet in de wet
maar hangt af van de goedkeuring van dc
Kroon en ook daarbij ls zoover gegaan als
kon. 't Verwijt in dezen ls this absoluut
onjuist.
Wat verdere annexatie betreft, Gambetta
heeft in 1871 gezegdnooit over EIzas-Lo-
llinringen praten, altijd maar aan denken
Zoo moet het z.i. ook hier gaan.
Dat er thans in Oegstgecst flink gebouwd
wordt ziet hij gaarne, 't Zat Leiden een*
als rijpe appelen ln den schoot Vallen.
De heer Van Stralen beschikt over duizen
den, die dc kas niet heeft? De Staatscommissie
ging uit van oen steeds stijgende conjunctuur
tot op het oo^en.blik. (jat haar ontwerp wet zou
worden en daarop zijn de cijfers gebaseerd Nu
keert zich de conjunctuur echter, wat ook ge
volgen op de voorstellen der Stilatscom mis sio
zal hebben
Dat Leiden de 8ste plaats inneemt wat het be
volkingscijfer betreft, en do 52ste plaats wat
loon aanbelangt, zegt niet veel; heel wat klei
nere plaatsen kunnen best nicer betalen dan
Leiden. Bij deze cijfers is echter de loonsvcrhoo-
ging van Mei j 1. buiten beschouwing gelaten.
B. en W. kunnen in geen geval meegaan,
heeft hij al gezegd in Sopt. De Indexcijfers hol
len achteruit. B. cn W. meenen dan ook, dat
nu niet een conjunctuur voor loons verandering
is aangebroken. Niet alleen met het oog op het
directe belang der gemeentekas, maar ook.met
het oog op werkloosheid enz. straks, waarbij dc
gemeente meer doet dan'vroeger. Een onverant
woordelijke politiek is het. thans met dergelijke
voorstellen te komen.
Voor de gemeente-arbeiders wordt het niet
slechter, misschien wel voor hel andere perso
neel, helaas.
Het adres om de salarissen voor politie cn
onderwijspersoneel voor rekening der regeering
to brengen is ook door Leiden geteekend.
Hot voorstel van den heer Wilraèr is formeel
niet geheel in orde; er staat niet in of ook los
personeel or onder valt, niets over den aanvang-
datum enz. In April is liet zelfde voorstel in
gediend, doch was toen meer een motio bij sa-
larisvoorstellen maar nu is het een initiatief
voorstel. Hij wil or don nadruk' op loggen, dat
het college unaniem van oordeel is, liöowcl en
kelen er wat- meer voor voelen gaan, dat een
salarisregeling thans niet aan de orde is, deze
is pas achter den rug, waarbij het voorstel
Wilmer toen .met zoo groote meerderheid werd
verworpen. Hij zegt echter ernstige overweging
bij nieuwe salarisverhooging gaarne toe
Do heor Dubbeldeman heeft gesproken voor
do tribune, cfien weg wil hij niet opgaan.
Wethouder v. .cl LIP meent dat er ook nog
enkele opmerkingen zijn gemaakt over de go
me enlebeg root ing. Vooral de -opmerkingen der
S. D. A P. vergelijkt hij met een bord soep met
enkele balletjes, waarbij echter niet veel van
zijn gading.
Dc heer Dubbeldeman sprak terloops over het
op tien de i an de gemeentegeneesheer, maar deze
heeft geen bepaalde feiten genoemd en daarom
zal hij er niet op ingaan. Hij zelf i6 overigens
voor een goeden loop van dezen tak van dienst
Dat geen geen voorstellen tol verhoogiug van
9ohoolgeld voor H. B. S. en Gymnasium zijn
gedaan, is B. cn W. verweten, Dit verbaast bom,
daar de S. D. A. P. toch steeds voor kosteloos
onderwijs is. Dc heer D. heeft dit vergeleken bij
den gasp rijs, doch deze vergelijking gaat mank.
Onderwijs is onderworpen aan goedkeuring, do
gasprijs niet. Waar dé nieuwe wettelijke bepa
lingen thans zijn bekend, zullen don raad zeer
spoedig voorstelfen te dezen aanzien bereiken
om verandering in deze schoolgeldhcffing tc
brengen; hij vraagt dus hierop niet verder
in te gaan Wat betreft de bcJangon van vrou
wen en kinderen, hij zal dc moties daaromtrent
gaarno afwachten.
Nu de kwestie v. Eek wat betreft do verhou
ding tusschen liet college van B. cn W. cn den
raad en het advies vragen. De raad zou op die
manier aan B. en W. een wil opleggen waai
de raad niet competent is. B en W. zouden
zoodoende moeten dansen naar de 'pijpen van
den raad. Werd advies aan den raad gevraagd,
dan zouden B. en W. die moeten volgen, daar
anders do edelachtbare poppen weer aan :t
dansen zouden gaan Daarom kan wél advies
gevraagd worden aan ambtenaren enz. die B.
en W niet behoeven te volgen.
Wat het tapverbod betreft-, Iaat men dan
den weg van verandering opgaan zooals
dit kan. gelijk reeds meermalen is aange
geven. Spr. voorziet juist bot ingen bij het
volgen van mr. Van Eek B. en W. staan
er op te hebben en te koudsn een goede
verstandhouding met den raad
Hij komt dan tot den heer Groene.'eid in
zake het handhaven van de Zondagswet.
De heer GROENEVELD: Niet-h<mdhavan
van deze wet.
Het houden van optochten is niet iu de
Zondagswet maar bij verordening geregeld.
Hij moet protesteeren tegen dien - doen voor
komen alsof hier zijn partij wordt achteruit-
gesteld en komt op voor den hurgemeeter,
helaas niet aanwezig, die "strikt eerlijk en
onpartijdig, juist in deze dingen is.
De lieer Groeneveld moet geer. ptocareo
aanhalen, die geen optochten zijn. Dat go-
beurt op Koninginnedag enz- met feest
vreugde.
De heer DUBBELDEMAN: En als wjj
't zelfde doen met feestvreugde!
De heer OOST DAM: Jullie hebben geen
feestvreugde.
Wethouder BOTS simt zich gedeeltelijk bij
den heer Eerdmans ^aan voor zoover het
college van B. en W. daarbij betrokken is.
Dit College is niet in verzuim inzake den.
woningbouw. De woningnoodplaag is
plaatselijk, doch is over het geheela land
ea bouwen hier a'.leen baat niem i-ndal
De VpORZlTTER: Door den heer Van
Stralen is de nadruk gelegd op 'het mini
mumloon van f27 voor gemeenteper3 meal
en dat, waar men weet. dat dit het begin
is var- de' 4de groep loopend toi E 30/50!
Dc heer Dubbeldeman zegt: wat doet men
me», de politie, maar deze is toch voor net
grootste deel ook ten bate der arbeiders
klasse: hij acht een blaam op do politie
ongepast.
Een gemeente jjk levensmiddel enbedfijf
kunnen B. en W. niet aanbevelen De plaat
sen, waar men zich speciaal op dit terre:n
heeft bewogen, was Amsterdam Dc z'ak
daar is geheel onderzocht, maar niet? dan
klachten zijn vernomen. Een gememte kan
nooit voordeeliger exploiteer»;n dan de win
keliers. Amsterdam mag zelfs eerd r naar
Leiden kijken wat waschinrichting betreft.
Wil men de gemeente op kost n jagen, be
gin dan met gemeente-winkels H'j wpat op
de groen ten verkooping hier.
De heer DE LA RIE: Dat was koof ver
kooping. geen groentenverko-jp.
De VOORZiTiER: Toen daalde direct de
winkelprijs.
De socialisten: Juist, datverwekte
prijsdaling.
De VOORZITIER: De "burgerij ging naar
de particuliere winkels en liet de gemeente
zitten met de voorraden.
Toen de gemeenteverkoop ophield, steeg
dc prijs weer. Maai de genie: n'e mag (ia
schade niet lijden.
De gemeente-vischverkoop vormt een uit
zondering. De vischhandel was hier' 2eer
gering. De uitbreiding van dezen aandel
was het werk der geineentr-vischwiuke.E.
Het grootste deè. *»an de beschouwingen
ging buiten den raad om. Maar men ieze
nu wat in „Het Volk" stond. Hij i? dan blij
zich gehouden te hebben, zooais hij gedaan
heelt door de leden maar te laten pralen.
Interrupties: „Het Volk" heeft allen vat
dc socialisten hebben gezegd.
De heer KNUTTEL: Wees blij dat 'uei qt
van jullie niet ius.ond.
De heer 00 TRAM: Wij znn nie'. on
eerlijk
De VOORZITTER citeert dan „Hot
Volk"i waaruit blijkt dat do S. D. A. P.
er op uit geweest is propaganda te ra: -
ken. Hij wil erkennen, dat hij niet direct
tegen reclame maken ls
(Interruptie: Oranje Boven.;
Want wat de S. D. A. P. beschouwals
reclame, beschouwt ieder weldenkend
mensch, ook een arbeider als verderfelijk
en voerend van de eene ellende in de an
dere. Hij wijst ter weerlegging van wat
de S. D. A. P. zeide, naar het 5 Oct. in het
Ochtendblad der ,,N. R. Ct.',% opgenomen
stuk van den héér dc Miranda.
Hij verzoekt nog eens, nu alle gelegen
heid ls gegeven lot reclames, beperking
tot de begrooting en dan beknopt en kort.
Hij wil niet graag een beperkten spreek
tijd invoeren waartoe anders zal moeten
worden overgegaan.
Men gnat dan aan dc
REPLIEKEN
welke wij slecht.? kort zullen weergeven.
Men zal 't wel billijken.
De lieer DE LANGE gaat nog eens li>
op de verkiezingen.
De VOORZITTER als de heer Sijtsma
interrumpeert: Ik wou, dat jij je mond
eens hield), en verdedigt het optrekken'
onder het symbool der vrijheid, d i. het
symbool van Oranje. Spr. goat dan hevig
"de S. D. A. P. te lijf wegens het reclame
maken ten koste der gemeente. De rede
van mr. Van Eek kost een f 500. De tyran
nic van de roodcu begint al, wanneer zij
ecu voet ln de deur hebben. Dat wij er
NO. 1864S
Zittinff van gistermiddag 2 ureu.
Wegens oen fout, gemaakt ter zetterij, waardoor
©nu RaadsverBlag van gisteren door elkaar w ge
raakt, laten wij dit hierondor nog eens volgen.
Voorzitter: wethouder Pora
"Voortgegaan wordt met de" behandeling der
BEGROOTING
Do heer EERDMANS meent. 4at do manier,
waarop de algemcenc beschouwingon gevoerd etjn
7ilct wijst op een zakelijke behandeling der begroo
ting. Verder is het een herhaling van wat al in
bet "verslag staat. Het Tweede-Kamertje-spelen
acht hij zoDdcr zin.
HU zou niet 1 t woord gevoerd hebben, wanneer
do heer Dubbeldeman niet bet noodig had geacht
de liberalen in stapt van beschuldiging to stollen
Hij komt op tegen diens voorstelling ^nzake het
woningbonwvraagstuk Hij wijst er op. hoe onder
een liberaal ministerie de Woningwet van j901
werd ingevoerd, waarnaar ook hier de woning-
bouwpolitiok moést worden gevoerd Hij wijst ©r
voorts op, hoe echter te voren af hier woningen
waren afgekeurd, wat een pluimpjo bracht van
den minister. Ook is crediet verleend voor don
bouw van werkmanswoningen onder den vroegc.
ren liberalen Raad; lilj wijst op voorbeelden daar
van. Het zUd van sloppen en stegen komt uit
het bouwen tusschen do wallen der stad. >s dus
geschiedkundig waarvoor de 'iberalon niet ver
antwoordelijk ziju
Ieder Raadslid draagt een deol der verantwoor
delijkheid en dc wethouders, door den Raad go-
kozen. stnan daarom niet tegenover den Raad als
de r-geenng tegenover de Kamers
T - nanlj van den heer D draagt wel degelijk
dc 'erant wnordeHj® heid mee Met een soort wol
lus- willen *i| tiu d.« kapitalistische maatschappij
otp»-rwerpen, nietteg» ©staande hjjn eed of belof-
to op de boj»tPHT»(ie wetten. Wil men dio verande
ren. dan d >e men «Int maar waar hot thuis hoort
Wat is kapitalisme? vraagt hij zich af Zooals
fle S. D. A P. dat hier blijkbaar ziet. behoort zij
zelf 'daaronder evenzeer. (Talrijke int-ormptios).
Hij wil dit gekibbel niet langer »o©rtzotten,
niet mee dc r meentc op kosten willende jagen
De heer DE LA RIE is door een uiteenzetting
van den directeur der lichtfabrieken niot bevve-.
digd ten aanzien van de vraag, of p do admini
stratie bezuinigd worden kan Hij steunt den hoer
Sanders.
Wethouder VAN DER POT: Zou u mij niet eer3t
laten antwoorden? U is niet op do hoogte
De heer DE LA RIE meent deu heer Sanders
tc kunnen steunen zonder eerst don wethouder te
hebben geknord. Gecontroleerd wordt or veel aan
de lichtfabrieken, maar niot. hoeveel reisjes ge
maakt worden naar hot buitonland en iu liet bin
nenland, waarbij veel geld-wegsmijterlj is. voor
al waar het 's binnenslands met auto's gaat.
Op den heer Wilmer in zake zijn taak in de
commissie zal hij niet nader ingaan. Men kent
zijn standppnt nu wel.
Zijn eigenlijk onderwerp dat hij wil aanroeren,
id echter de levonsmiddeVnkwestio. Voorzien
wordt pen daling der prijzen, wat z. i. jui6t een
ingrilpen der gemeente noodig maakt, waar men
op allerlei wijze tracht de goederen op prijs te
houden door sluiten van de fabrieken, stop zet
ten van de scheepvaart, enz ook wat den klein
handel betreft.
Dat de gemeente prijsregelend kan optreden,
door eigen verkoop, dat is bier al bewezen Zie
bijv de groentenverkoop Direct toen de gemeen
te zich terugtrok stegen do prijzen Zie verder
den verkoop van lakens etc., waardoor de win
kels de prijzc daalde.
Hij dringt aan op aanneming van hot voorstel
zijner fractie in zake dc levensmiddelen.
Dc heer KUIVENHOVEN wil even ingaan op de
beschuldiging togen de z. g Christelijke arbeiders
afgevaardigden. Hij zit échter niet alleen voor de
arbeiders in den Raad. maar voor de heolo bur
gerij Bovendien berust zijn partij op do ordon
nantie Gods. vat een meegaan met do S D A P
uitsluit
De heer OOSTDAM wil alleen nog eenige prac-
tische punten -behandelen, bijv do salarissen. Hij
wijst er op, hoe deze nog kort geleden door' den
Raad na raadpleging van het georganiseerd over
leg zijn vastgesteld ook met medewerken van do
S. D A P De-organisaties elschcn steeds meer, I
dank zij de bezoldigde bestuursloden
Gozion. hoe premievrij pensioen bij R en W. I
om praeadvies is enz., meent hij bli B en W I
gerust zich neer to kunnen leggen Hij had gaar"- I
ne gezien een apart cohier voor het geannesecr-
de gedeelte van Oegstgeest. waarmeo men z i. i
niet, ver genoeg is gegaan met grensuitbroiding I
en hij stelt bij motio voor bij Oed Staten aan te
dringen op verruiming der grenzen der stad spe- i
ciaal in dc richting Katwijk en Noordwijk.
Do heer ELKERBOUT. ook oorspronkelijk niet
van pion het- woord te voeren, is door do diverse I
aanvallen daartoe verplicht Hij wijst op de bo- j
kladdering- der muren door S. D. A P en Com- I
munismo. waaraan zijn partij niet heeft mecgc- i
daa»
Voorts gaat luj in op de uiting van den lieer
Sijtsma tegen beide oude wethouders, die door
jongeren vervangen zouden moeten worden met
dc woorden over" terugbrengen van het salaris
der wethnders tot f 1500, Isof daarvoor goede
krachten beschikbaar zijn
Bezuinigen wil bij gaarne, maar niet ten kosto
der allernoodzakelijkste belangen.
Dan gaat hij in op den uitslag der verkiezingen
De oogên der S. D A. P gaan langzamerhand
open Bij een liieuwo verkiezing zou men eon.
zelfdè uitslag krijgen De S D A P heeft wel
wet. te groot lef gemaakt
Als controleurs zitten de socialisten in de com
missies Dat zal voor ons aanleiding zijn, om bij
de keuze voortaan voorzichtig te zijn!
-Als de boel hier mis gaat. dan zullen de socia
listen de zaak wel overnemen, ls gezegd. Zoover
i3 hot echter nog niet. Mon grijpt aan de overzij
wol vaker mis.
Wat .ie chr. arbeiders afgevaardigden kotroft.
zij zitten bier niet alleen nis arbeiders, maar ver
antwoording zijn zij niet aan de overzij, maar aan
eigen kiezers verschuldigd De S D A P groeit
als een koestaart naar beneden, wat hij met
cijfers tracht aan' to tooneu over N V. V en
N A S Daartegenover gaan de chr organisa
ties omhoog, wat hij weer met cijfers ptauft.
Uit ..Hot Volk" blijkt (interrupties: Mag jij dat
lozen?) dat ook politiek de 9 D A P achteruit
gaat Trouwens is politiek en vakveTeeniging bij -
de S D A P niet één? Straks zullen de heeren
zelf opgeborgen kunnen worden in hot museum
Naar het Engelsch van J. E. BUCKROSE.
(Nadruk verboden.)
45)
Toeoa zij heel zachtjes dc trap afging
kwam zij in aanrakir.g met een zacht, zich
bewegend lichaam, en zij schreeuwde onwil
lekeurig met zoo'n hevigheid, dat het goleok
op het onverwachte fluiten \an een sirene
op een stil racer in clen middag. Onmiddel
lijk werden drie deuren, dio op hot vier
kante portaal uitkwamen, opengeworpen en
hefc licht viel in drie onzekere stralen op
juffrouw White in de armen van een ar-
moedigen vreemdeling met een zwaren
Lnevel.
Do pension juffrouw err haar twee doch
ters van middelbaren leeftijd openden haar
monden, om te schreeuwen,- maar zij waren
als 't ware verstijfd van afschuw en ver
wondering en stonden mot uitpuilende
dogen te gapen naar het tooneel beneden,
ju,Help Moord!" riep juffrouw White,
zich losmakond, en zich, met bijna een en-
helen sprong bij de drio andere vrouwen op
hot portaal voegend. Nu konden zij weer
Bp reken en zij begonnen ook allen te
schreeuwen als om den verloren tijd in te
halen.
Do drie vrouwen en haar pensionnaire
vormden op dat oogenblik geen aantrekke
lijk kwartet, en het feit, dat zij allen voor
don nacht haar tanden hadden afgelegd,
maakte het scholden moeilijk.
Politie!" roep een dochter.
„Dieven!" gilde de andere, terwijl de
oude vrouw er onduidelijk een waarschu
wing bijvoegde over ,,cen bulhond in den
kelder".
,,Stil!" riep de man, die een oogenblik
blijkbaar verlamd geweest was, toen de
eene gedaante na de andere uit- snel ge
opende deuren kwam gelijk aan vrouwelijke
duiveltjes in een doosje" zonder liaar. of
tanden. „Weest stil, of ik schiet."
,,0 o!" zeiden allen.
,,Zei ik niet; wcest stil?" vroeg de man
ruw. „Blijft staan waar gij zijt, tot ik mijn
laarzen weer aan heb, en ik zal weggaan,
maar zoo go eer. stap beweegt, of weer gaat
janken, vermoord ik jo allen."
Zoo wachtten zij rillend en zwijgend, ter
wijl clo man op de onderste,trede zijn laar
zen dichtreeg maar misschien was hij toch
niét zulk een ervaren inbreker noch zoo
kalm,,als hij zich voordeed, want hij schrikte
op oen zwak geluid van buiten en liep dc
straat op met losse veters. Er klonk c'en
geluid van gedempt kreunen, toen cle deur
zich sloot, en de verschrikte vrouwen rie
den, dat hij op de stoep móest gevallen zijn,
die onder de sneeuw niet duidelijk zichtbaar
was. maar het duurde een halfuur, voordat
zij moed verzamelden om te gaan zien, en
toen lag de straat kaal en leeg behalve de
aanhoudend vallende vlokken, die elk spoor
van voetstappen verborgen. Het was na
tuurlijk heel onaangenaam, maar juffrouw
White werd-getroost, doordat zij liet mid
delpunt vormde van ieder theeavondje in
onze straat, totdat het ging spoken in het
huis van den heer Golding. De weduwnaar
was met Kerstmis weggegaan en was van
plan eenige weken weg te blijven hij gaf
daarom den sleutel in bewaring bij mevrouw
BeaD, weinig denkend, wat er gebeuren
Zpu, terwijl hij weg wasen het scheen wer
kelijk ondenkbaar te \eronclerstellen, dat
de geest van mevrouw Golcling achter die
gesloten •blinden zou ronddwalen, daar liet
algemeen bekend was, dat zij bij liaar leven
zelfs den eenvoudiger» vorm van spiritisme,
den tafeldans, nooit gewild had. Het begon
met Louise van meviouw Bean, die hijgend
"heipad opvloog, nadat zij 's avonds uit ge
weest was, en vertelde, dat- zij de blinden
open gezien had, en een dame, net mevrouw
Golding, met een gr ij '.on doek om, die uit
het vaam keek. „Er worden dikwijls spoken
in ons dorp gezien", zei ze zenuwachtig,
„maar» alleen zulke, die loopen buiten
loop en, niet in huizen. Ik denk, dat st ads-
spoken anders zijn."
,,Dat. is gekheid!" zei mevrouw Bean.
„Kom nu eens kijken. Het is enkel je ver
beelding."
En het was waar het huis van den lieer
Golding lag zoo stil en donker als ooit aan
den anderen kant van den weg.
Louise keek verschrikt uit, en was vol
strekt niet gerustgesteld, doordat zij liiets
ongewoons zag. „Natuurlijk zou liet er niet
blijven", zei zo. „Dat doen ze nooit."
„Ik zal heel boos zijn", zei mevrouw Bean
streng, „als ik nog een woord meer hierover
hoor."
Maar natuurlijk vertelde Louise liet aan.
liet meisje er naast en het praaitje ging wel
dra door al de keukentjes in onze straat
met een tooveraclitige snelheid, die alleen
geëvenaard werd door de verhalen, die door
Indische bazaars vliegen. Eindelijk, tegen
den avond, bracht mevrouw Pemberton een
bezoek aan mevrouw Bean.
„Ik weet", zei de dame dadelijk, „hoe
verstandig u is. mevrouw Bean, om niet
boos to worden over hetgeen iemand zegt;
waar ik vind dat u uw meisje Louise, ver
I bieden moest zoo'n. ongevoelig en dwaas
praa.tje_j.-ond te strooien als ik vanavond
gehoord heb. LT moet niet kwalijk nemen,
I dat ik zeg, dat wij bang zijn,'dat u haar mis
schien een beetje bederft, cn dat is iets,
wat geen enkele dienstbode verdragen kan".
„Al werd zij nog zoo bedorven, zou een
meid als uw Johanna nog geon spoken
zien," antwoordde mevrouw Bean, een
kleur krijgend „Maar natuurlijk is do
heele zaak belachelijk, en ik heb Louise ver
boden er over te spreken."
„Nu, ik weet- alleen, dat de tweelingen
van Barker opzitten met het g«os hoog op,
in plaats van fatsoenlijk naar bed te gaan,
en dat dat dwaze 'vrouwtje Grainger een
sofa in haar slaapkamer heeft laten zetten,
waarop de keukenmeid moet slapen, omdat
de heer Grainger van huis is, en zij vlak
naast het spookhuis woont."
„Het spookhuis! Nonsens!" zei mevrouw
Bean. „Maar ik ben bepaald heel boos op
Louise.
„Gelooft niet," stelde mevrouw Pem
berton voor, „dat het beter zou zijn, als ik
zelf Louise sprak, zoodat ik den grond van
het praatjo te weten kwam, en zoo dc zaak
in orde kan brenigen?"
„Heel goed," zei mevrouw Bean, terwijl
zij. belde, „Louise," toen liet meisje bin
nenkwam „ik ben heel boos le moeten
bemerken, dat je het- verhaal, dat jc me
gisteren gedaan hèbt, verder verteld hebt,
nadat ik je dit Verboden heb."
„Ik deed het niet met opzet, bet ging
vanzelf," zei Louise, cEe dc twee dames
angstig aankeek „U weet. hoe ^cht dc
dingen er uit komen."
Maar toen mevrouw Pemberton alle bij
zonderheden van de verschijning nauwkeu
rig nagegaan had, vond zij d?t geen Af
doende verontschuldiging
„Je moet dc dingen er niot zoo licht uit
laten komen," zei ze, streng verwijtend, en
zij sloot eigen mond heel stijf, om te laten
zien, hoe men doen moest.
Toen ging Louise beschaamd heen en mo-
vrouw Pemberton voegde or bij
„Lievo mevrouw Bean, misschien zou het
wel goed zijn, a's we samen cons naar hot
huis \au do heer Golding gingen kijken m
ieder geval kan het geen kwaad, en natuur
lijk zou u liever niet alleen gaan."
,,0, dank u, ik zal er later wel eens heen
gaan," zei mevrouw Beau, mot zulk een
overdreven onverschilligheid, dat mevrouw
Pemberton nu. voor het eerst vermoeden
kreeg, dat er ergens iets niet in den haak
was. Indien het niet zoo wns, redeneerde de
slimme vrouw waarom wensohte mevrouw
Beau dan haar gezelschop niet? Het was
duidelijk, da-t iemand, cTie, onder welke om
standigheden ook, liaar bescherming niet
verlangde, iets te verbergen had.
„U weet dus zeker," besloot zij aan de
voordeur, „u weet <lus zeker, dat iiet u niet
zou kunnen schelen?"
„Ik zou u in geen geval willen lastig val
len," antwoordde mevrouw Bean, zóó be
slist, dat mevrouw Pemberton wel been
moest gaan.
Maar van dien tijd af ontstond het ge
voelen in onze straat, dat mevrouw Beau
zich op cle een of andere vage manier a-an
den duivel verkocht moest hebben. Wij wis
ten, dat die dingen uit dc mode waren
maar hadden geboord, dat zij er. in zekeren
zin, weer in kwamenin ieder geval dat on-
aangenamen opkeoper zelfs togen
eigen binnenste, en vroegen ons af-, w:o cf#
volgende zou zijn. (Wordt vervolgd).
