II11IIIH
DRUKWERK VOOR DEN HANDEL
„LEIDSGH DAGBLAD",
NETTE UITVOERING -s- BILLIJKE PRIJZEN
SPECIAAL INGERICHT VOOR GROOTE OPLAGEN
TELEGRMEN.
LAATSTE BERICHTEN.
TWEEDE KAMER.
RECHTZAKEN.
YAREA
Advertentiën.
r TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Hoogste barometerstand 773.0 te Sylfc.
Laagste stand 754.8 te Vestmanoer.
Verwachting tot den avond van 28 Oct.
Zwakke tot matigen, oostelijken tot noord
westelijken wind. Nevelig tob licht bewolkt.
Droog weer. Dezelfde temperatuur.
Paspoorten.
De besluiten dooi' de commissie yoon het
pa&poortwezen nopens de paspoorten geno
men zullen terstond naar alle regeeringen)®
.worden gezonden. De definitieve opheffing
der paspoorten kan nog niet plaats hebben.
Ook de prjja van het paspoort kan niet
[uniio-m worden vastgesteld." De passen moe
ten twee jaar geldig zijn. Wat de visa betreft,
besloot de commissie, dat deze kosteloos
moeten zipL De uitreisvisa zullen opgeheven
worden; de prijs van de inreisvisa mag het
maximum van 10 gouden francs niet over
schreden. Het visum voor doorreis meet ge
geven worden indien het visum voor het
land van bestemming gegeven is. Aan de
verschillende staten is verzocht om na be
paalden datum geen andere paspoorten meer
nit te reiken dan een internationaal pas-
poort, met Fransclien tekst en vertaling in
de taal van heb land, dat het paspoort ver
strekt.
Wat de douane betreft is besloten dat
doorgaande bagage aan geen formaliteit on
derworpen moet zijn. In de landen waar een
verbod op den uitvoer van kapitaal bestaat,
zal de reiziger zich bjj de in-reis een biljet
laten geven, waarop de som vermeld staat,
dio hij bij zich draagt, opdat hij met deze
som later zonder, moeilijkheden liet land zal
kim n en verlaten.
Wat de doorgaande biljetten betreft, stelt
de commissie directe regelingen voor tus
schen de betrokken spoorwegdirecties. Zij
'heeft ook enkele wenschen te kennen gege-
aan de grens, die samen moet vallen met
ven nopens de controle op de paspoorten
heb onderzoek der bagage Hoor de douane,
dat zooveel mogelijk in den trein meet ge
schieden.
Dg woningnood, te Rome.
Het „Berl. Tageblatb" bevat een brief
nit Rome van dr. Hans Barth over den wo
ningnood aldaar De stad zegt hij die
hoogstens 600.000 menschen bergen kan,
heeft nu een bevolking van bijna een mil-
lioen: een ontzaglijke harington, waarin
het haast onmogelijk is, zich te bewegen.
[Woningen Een dwaas, wie in Rome een
woning zoekt. Ook kamers zijn bijna niet
te krijgen. Alleen wie bereid is iemands
woning voor 10.000 en meer lire sleutel-
^eld te huren kan in Rome van Ï920 hopen
tusschen zijn eigen vier muren te wonen.
Maar wil een vreemdeling, zelfs als hij het
kan betalen, zich door zulk een- offer aan
Rome binden Daar slechts zeer weinig
„bijgebouwd wordt, do toestrooming echter
niet wil ophouden, is de toestand inder
daad bedenkelijk geworden. Een reeks
groote hotels, in den. krijg als oorlogs-
bure&ux gebruikt, is nog steeds door den
fiscus in beslag genomen. Wat aan wonin
gen nog over was, hebben do vluchtelin
gen uit Venetië c,n na hen de tallooze Pes-
.cicani (O. W.-ers) in handen gekregen.
Zelfs inwoners, die tijdens den oorlog uit
gerukt of afwezig waren, zijn niet in staat
een, zij het ook bescheiden, woning te vin
den en hierdoor komt het, dat de weinige
hotels en pensions, die voorhanden zijn,
tot op het laatste hoekje zijn gevuld.
Dé oude huurders, die sedert 1915 een
Woning bezaten-, hadden het goed. De re
geering had een noodwet uitgevaardigd,
welke de vermeerdering van den huurprijs
alsmede dc uitwijzing der huurders door
de verhuurders, verbood. Zoo zitten die be-
ati possidentes sedert vijf jaren in hun
voordurend billijke woningen en lachen in
't vuistje, omdat dc anderen, die later
kwamen, moeten zien hoe zij zich behelpen
En daarbij staan tallooze huizen in Rome
leeg. Heele palazzi met eenige honderden
kamers. Vlak tegenover me staat het pa
leis van een Russischen prins en kunstmae-
cenas, die een paar jaren geleden gestor
ven is. Niemand komt op het denkbeeld
het voor woningdoeleinden te gebruiken.
Naar het heet, is er in Rome een woning-
commissie. Eens was er een, die zijn taak
ernstig opvatte en Gen beroep deed op de
rijke heer en, met name de Principi, enz.,
die palazzi zoowel" binnen als buiten Rome
•bezitten. Heel bescheiden verzocht hij,
dat de Signori toch van hun tallooze ver
trekken er een paar, slechts een paar
voor hen ontbeerlijke, afstonden. Maar
zie, geen enkel van de groote heeren gaf
antwoord. Daarop nam de commissie zijn
ontslag. Of tegenwoordig nog een dergelij
ke commissie zijn ambt vervul, is mij onbe
kend. Het is ook nutteloos het te weten,
want hij doet toch niets
Daar begint op eenmaal vervolgt de
schr. de zaak een nieuwe wending te
nemen. Plotseling kwam hef bericht, uit
do voorstad San Giovanni, dat daar de be
woners van een groote huurkazerne, die
door den nieuwen eigenaar van het huis op
straat gezet zouden worden, een sovjet ge
sticht en- het perceel in bezit genomen, het
„onteigend" hadden, precies, zooals de
werklieden hun fabrieken. Weldra kwam
hetzelfde voor in andere wijken van Romq
en wel zonder dat de politie optrad, waTró
evenals bij de fabrieken werd het in bezit
nemen van huizen als een particuliere han
deling beschouwd. Intusschen kreeg de tak
tiek toch een ernstiger karakter. Behalve
eenige villa's, kloosters, enz., werd ook de
door Winkelmann beroemde Villa Albani
bezet en een aantal lieden, die noch Win-
ckelmann, noch de antieken van het Alba-
ni-musenm op prijs stelden, drong binnen
Dit was de reden, d^i-t de overheid ein
delijk tusschen beide kwam, en de lieden,
die met matrassen en huisraad verschenen
waren, uit de villa verwijderde. De bezet
tingstactiek der dakloozcn of bolsjewiki
heeft echter ernstige gevolgen. Zij heeft
den toestand verergerd. Wie waagt heb
thans nog te bouwen, wanneer elk oogen-
blik een gewelddadige menigte, ja cle
bouwlieden zelf, het huis eenvoudig ont
eigenen kunnen Evenals alle radicale
proefnemingen is ook deze niet alleen een
misslag, maar bovendien een slag voor do
armen gebleken.
De Volkenbond en Wilna-
BRUSSEL, 26 Oct. (Havas). Volgens do
..Nation Belg©" heeft de Raad van den Vol
kenbond gisteren beraadslaagd over het
conflict tusschen Polen en Lithauen, decli is,
na gedelegeerden van beide landen te hebben
gehoord niet tot een oplossing gekomen.
Volgens het blad zou de Raad dan ook ver
klaren niet in staat te zjjn een oplossing te
vinden en de zaak uitstellen.
De Belgische mijnkwestie.
BRUSSEL, 26 Oct. (Reuter). Volgens de
„Independanoe Belg©" blijkt uit een Verkla1-
ring van den minister van arbeid, dat men
hoopt een schikking tusschen mijnwerkers
en patroons tot stand te brengen-
De Dieselmotoren.
MUNCHEN^ 26 Oct. (V. D.) Op een vraag
naar den stand der kwestie inzake de Diesel
motoren verklaarde de Minister van Handel
Kamm" in den Landdag, dat het gevaar voor
het aanbouwverbód voor deze motoren als
geweken kan worden beschouwd-
De Rijksregeering zal echter verdere stap
pen ondernemen om ook het gevaar af te
wenden, dat de tijdens den oorlog voor de
onderzeebooten aangebouwde Dieselmotoren,
tl ie bij het vredesverdrag zijn vrijgegeven,
worden vernietigd.
Do Saksische Grondwet-
DRESDEN, 26 Oct. (V. D.) D'e Saksische
Kamer heeft met algemeen© stemmen dus
ook mot dio der Onafhankelijke Socialisten
de Grondwet goedgekeurd.
Contra-revolutionair complot?
DRESDEN, 26 Oct. (V. D.). De „Chem-
nitzer Volbsstimme" publiceert een sensa
tioneel artikel, waarin wordt medegedeeld,
dat de partijleiding der meerderheidssocia
listen en de „Volksstimme" in het bezit zijn
van contra-revolutionaire plannen in Sak
sen, waarbij vooraanstaande personen uit
burgerlijke kringen, hooggeplaatste officie
ren en alle mogelijke reactionaire elemen
ten betrokken zijn. Dc onweer^egbaro be
wijzen zijn voorhanden, dat een contra
revolutionaire beweging in Saksen in het
voornemen ligt, waartoe alle voorbereidin
gen zijn getroffen.
Het blad verlangt van de regeering, dat
zij zal ingrijpen en de schuldigen, zonder
aanzien des persoons, zal doen arresteeren.
De Fransche diensttijd.
PARIJS, 26 October. (Havas). De mi
nister van oorlog, Lefèvre, heeft verklaard
dat zijn ontwerp in zake de reorganisatie
van het leger, een geheel is van allerlei be
palingen, die voor amendeering vatbaat
zijn-. Het principe van een volksleger
stond op den voorgrond. Hij wilde echter
het sluiten van een groot aantal verbin
tenissen voor een langen termijn bevorde
ren, waardoor de idee van een volksleger
werd verwezenlijkt, en toch de diensttijd
tot 2 jaar zou kunnen worden verkort.
De noodwet in Engeland.
LONDEN, 26. Oct. (Reuter). Het debat in
het Lagerhuis over de artikelen der nood-
wei had een kalm verloop. De regeering
siemde toe in verschillende amendementen,
welke een meer doeltreffender parlemen
taire controle waarborgen, maar het amen
dement, waarbij de werking der wet tot
eer. jaar wordt beperkt, ten einde dan de
goheele kwestie opnieuw te overwegen,
werd mei 300 tegen 70 stemmen verworpen.
Van het Wrar.gel-front.
EONSTANTINOPEL, 25 Oct. (Reuter).
Volgons de legerberichten van 10 en 20
Oei ober heeft het leger van generaal Wran
ge l in de richting vanWolkowahha bij
Swiertedah Kowka een divisie roode cava
lerie verslagen en zeven kanonnen buitge
maakt. Bij Kahhowka werd de vijand naar
zijn oude stellingen teruggedrongen. In de.
buurt van Alesjla werden de rooden, die de
Dnjepr waren overgetrokken, naar den lin
keroever teruggeslagen.
Opstanden in Rusland.
KOPENHAGEN, 26 Oct. (V. D.). In Pe-
trograd en Kroonstad zouden weder ma
trozen- ©n arbeiders-opstanden hebben
plaats gehad, waarbij het tot straatgevech
ten kwam, waarin do Bolsjewisten met be
hulp van vreemde troepen den opstand be
dwongen.
In Kroonstad zouden de opstandelingen 2
torpedobooten in de lucht hebben laten
vliegen.
In het gouvernement Mouslcou is het rus
tig, cïaar do regeering door schrikwekkende
maatregelen oproerige neigingen heeft on
derdrukt. Tweehonderd personen zouden
eerst als gijzelaars in hechtenis genomen en
daarna (Doodgeschoten zijn.
In Nishnii-Novgorod en Kiew gist het.
Uit Mexico.
WASHINGTON, 26 October. (Reuter).
Het staatsdepartement van oorlog ont
ving bericht, dat gisternamiddag twee
Amerikanen gedood zijn nabij Tampico.
Ernstig Spoorwegongeluk.
BOEDAPEST, 26 Oct. (V. D) Te Lupani
in Zuid-Hongarije zijn twee treinen op el
kaar gestooten. Tot nu toe konden reeds
vijftig dooden en twee honderd gewonden
geborgen worden.
STADSNIEUWS.
De Australische violiste Alma Mooden,
die t^ans in Duitschland triumfen viert, zal
in November onder de auspiciën van de Hoi-
landsche Concertdirectie dr. G. de Koos,
een tournée door ons land maken. Hier ter
stede zal zij optreden 22 Nov. a.s.
Do lieer Louis Schnitzler zal haar ac-
compagneeren.
Minister De Visser woonde hedenmid
dag te Amsterdam in het gebouw van den
Werkenden Stand de eerste jaarvergade
ring bij van den Nederlandschen Christe-
lijken Vrouwenbond en sprak daarbij een
redevoering uit.
De onderdirecteur der Haagsche Tram
weg-Maatschappij, de heer Mcmtijn, is te
ruggekeerd van zijn reis in Duitschland en
is thans uitsluitend werkzaam aan de op
lossing van het vraagstuk der uitrusting
van de te electrificeeren lijnen naar Delft
en Leiden.
•Zitting van heden.
Het voorstel van den Voorzitter om ten
aanzien van bijzondere bepalingen betreffen
de lichting 1920 verlenging van den ter-
mjjn voor het voorloopig verslag toe te
staan, is aangenomen.
KRIJGSRAAD TE 's GRAVENHAGB.
Heden stond terecht de milicien J. C. B.,
nil Leiden, en thans gedetineerd te §che-
vejiingen. Beklaagde was afdeelingssec-refca-
ns van de Land. Fed. van Bouwvakarbeiders
te Leiderdorp en moest als zoodanig geld
uitkeer en aan de werkloozen. Hij heeft toen
verschillende malen valsche handteekeningen
gezet en zich geld (totaal f68) toegeëigend.
Eisch voorwaardelijk 6 maanden gevan
genisstraf, met een proeftijd van "drie jaren.
Mr. De Clereq wèes er op, cïj-fc hier geen
verduistering, doch valschheid in geschrifte
gepleegd is. Pleiter vroeg overigens ook
een voorwaardelijke veroordeeling.
SCHEEPSTIJDINGEN.
KON. NED- STB. MIJ-
CASTOR, 23 Ocober van Bona te Malta
CLIO, 26 October van Smyrna, te Am
sterdam.
ERATO, pa-sseerde 26 October Dunge-
ness.
IRENE, 26 October van Rotterdam naar
Lissabon.
NEPTUNUS> 26 October van 'Rotter
dam naar Lissabon.
STELLA, passeerde 25 October Sagres.
VESTA, 25 October van Valencia te
Genua.
VULCANUS, passeerde 25 Oct. Sagres.
KON. H0LL. LLOYD.
'AMSTELLAND, uitr.j 27 October te
Montevideo.
HOLL-AMERIKA LIJN.
CALLISTO, 25 October van Savannah
naar New-York.
KINDERDIJK, 23 Octobar van Rotter
dam te Portland.
HOLLAND—ZUID-AFRIKA-LIJN.
RIJNDIJK, uitr., 22 October van Wal-
vischbaai naar Lüderitzbucht.
3TV. HIJ. OCEAAN.
HELENUS, 24 October van Port Swët-
tenliam.
STENTOR, 23 Ocober van Singapore
naar Rotterdam.
HOLLAND—00ST-AZIE LIJN.
KANGE AN, uitr., 22 Oct. te Shanghai.
TJIMANOEK, thuisr., 25 October te
Horigkong.
H0LLAND-WES7-AFRIKA LIJN.
TEXELSTROOM, uii\, 22 October van
Bordeaux.
Onderzoek der vaste stenen.
Dat de vast© sterren in bouw en ontwik
keling overeen komen met onze zon, werd
in de oudheid reeds vermoed en 360 jaren
geleden door Giordano Bruno nadrukke
lijk uitgsproken. Spectroscopische onder
zoekingen hebben de bevestiging gegeven;
tegelijkertijd bewezen dezen het bestaan
van een atmosfeer, een damphulsel om de
zon. Deze atmosfeer is van andere samen
stelling dan die der aarde. De vaste ster
ren, dio zooveel familietrekken mot onze
zon gemeen hebben, verheugen zich ook
in het bezit van een atmosfeer, en wel zoo,
dat elk exemplaar bijzondere eigenschap
pen bezit, v/at samenstelling, dikte en ab-
sorbeerend vermogen betreft, samenhan
gend met bouw en temperatuur van d© ster
Uitteraard heeft deze zaak reeds lang
een punt van onderzoek uitgemaakt.. De
zer dagen heeft Charles Nordmann zijn me
thode om de eigenschappen van de atmos
feer der vaste sterren nader te bepalen,
aan de Parijs,che Academie tva'n Weten
schappen medegedeeld.
Deze methode berust op het onderoek
naar de werkelijke temperatuur en op het
vergelijken van de theoretische ©n do wer
kelijke hoeveelheden uitgestraald licht. De
sterrc/i van het zonnetype hebben in het
algemeen, want er zijn uitzonderingen, een
dichter ©n sterker absorbeerenctén damp
kring dan de meer heete sterren, zooals
Wega, in de Lier en de ster delta van Pe
gasus; tot het zonnetype behooren o. a.
de Poolster, Acturus en Capella.
Wellicht, want bij dergelijke uitspraken
moet voouzichtigbeid betracht worden, zal
de methode Nordmann eenige ophelderin
gen geven in het moeilijke vraagstuk van
den physischen bouw en de samenstelling
van de vaste sterren.;
ACADEMISCHE EXAMENS.
TJ t'r echt. Bevorderd is tot doctor in de ge
neeskunde do heer W. J. van den Hoven van
Genderen, arts, geb. to Batavia.
Arasterda m: Bevorderd zijn tot doctor in
do rcelttsv.'ot-euschap op Stellingen, mej. G. J.
van der Kaaden, geb. to Berg-Ambacht, en op
proefschrift: „Het Reohtskaaaktër der huur van
onroerend goed volgens hedendaagsöh Noder-
Jandsch reent", do heer A. L. M. van Berckel,
geb. to Amsterdam.
MARKTBERICHTEN.
KATWIJK AAN DEN RIJN, 26 October.
Bloemkool I f 22.40 tot f 31.40, bloemkool II
f 10.20 tot f 13.10; peen per 100 bos f7.20
tot f 7.80; peen per 100 K.G. f 1.20 tot f 2.7o
gele kool per 100 f 6.80 tot f 7.60roode kool
per 100 f7.20 tot f9.30; uien per 100 K.G.
f6.20 tot f 7. Aanvoer 4850 bik.
BODEGRAVEN, 26 Oct. Aanvoer 235 partijen
waaronder' 106 Ryksmerk, 10069 stuks, we
gende plm. 60414 K.G.
Prijs Goudsche kaas le soort f 85 a 88, 2©
soort f 80 a 83, met Rijksmerk f 84 a 90, Han
del matig.
PURMEREND, 26 October. Kaas- Aanvoer;
10 stapels fabrieks- f 78, met rijksmerk f87;
2-3 stapels boeren- f 81, met xjjksmrk f 89;
2 stapels Goudsche f 80.
Boter. Aanvoer 8481/2 K.G., f 3.603-70
per K.G-
Veer Aanvoer 450 vette koeien f 1.60f2
per K G.; 474 melk- en geldekocien f 350—
f 750; 18 stieren: 52 paarden f 200f 500;
49 vette kalveren f 2.60f 2.80 per K.G-;
142 nuchtere kalveren f 20f 70; 230 vette
varkens f 1.62f 1.72 per K.G.; 58 magere
varkens f 55f 85; 185 biggen f 32f 45;
1507 schapen f 60f 95, en overhouders
f 40f 65; 71 hokken; 155 ganzen, f 13—
f 13-50: 14 zwanen f 13-50. Handel stug.
Eieren. Kippen. f 20f *2l per 100 stuks.
HAARLEM. Do Haarlemsche groen-
tenveiling heeft Dinsdag de lödo veiling
van droge bloembollen gehouden. De vei
ling was goed bezocht; hoewel dfe handel
vlugger -was dan de vorige week, bleven do
prijzen laag. Er werd niets opgehouden.
De volgende prijzen werden o. a. besteed:
E, V. T. La Reine f 17 per HL., E. V. T.
Ophir cFOr f40 per HL., E. V. T. Fred.
Moore f 35, E. V. T. Herman Schlegel f 23,
E. V. T. Mon Tresor f43, E. B. Queen of
the Blues 12 a 14¥« cM. f 0 90, E R. Ger
trude 12 a 14*é cM. f 0.80, E. B. Terle Bril-
lant 14 a 15 cM. f 1.80, E. B. Schotel 14 a 15
cM. f 1.80, E. B. Marie 17 a 18 cM. f 3.2O,
D. T. Murillo 750 KG. f216, Glad-Halley
12 oM. en op f 1, Glad Prince of Wales 12
cM. en op f 1.80, Glad. Augustus 14 a 18
cM. f 4, Lilium Lancifoliuin Album f 9, E.
V. T. Keizerskroon 5 HL. f 121, Darwin-
tulp Pride of Haarlem 2 HL. f 96, E. V. T.
Thomas Moore 86 L. f 16, Glad. Brenchle-
genois 14 oM. en op f 5.50, GlacS. Roem van
Kennemerland 12 a 15 cM. f2 20, Glad.
IJellow Hammer 12 a 14 cM. 1* 2.70, Glad.
Childsü 12 a 16 cM. f 2.70, Glad. Halley 12
a 15 cM. f 1.10, Glad. Niagara 10 a 12 cM.
f 0.75, Glad. Primulinesa 12 a 15 cM. f 1.30,
E. B. Kiry of the Blues 12 a 16 cM f 0.70,
E. B. Lord Salisbury 12 a 16 cM. f 0.50, E.
R. Gertrude 12 a 16 cM. f 0.60, E. W;
Blancheur a Merveille 12 a 15 cM f 0 50, -E.
B. Competitor 12 a 15 cM. f 0.65, E. B. Ma
rie 17 a 18 cM. f 2, E. B. Quen of the Blues
12 a 15 oM. f 1, E. B. Lady Derby 14 a 18
cM. f 3, E. B. Boulange 17 a 18 cM. f 2.30,
E. B. Wilhelmina 15 a 16 cM. f 1.70, E. B.
Totula 17 a 18 cM. f 1.90, E. B. Grano Mai-
tre 12 a 15 cM. f 0.50.
I II IT
Bij het ter perse gaan van dit num
mer was de Beursnoteering; nog niet
door ons ontvangen.
Zoo de Heere wil hopen
onza geliefde Onders
DANIËL DE KIDDER
BK 11583
NAATJE VAN DER ZIJDE
den 9den Nov. a.s. hun
40-jarige Eohtvereeni-
ging te herdonken.
Hun dankbare Kinderen,
Behuwd- cu Klein
kinderen.
Lbiderdoff, 27 Ook 1920.
Ondertrouwd:
G, J. BURGGRAAEF
en 1161»
r G. PARLEVLIET, 1
Katwijk-aan-Zee,
23 October 1920.
.Getrouwd:
M. L. a DE GEUS
en 3021a
M. Wl DE KONING,
die namens wederzjjdsche Fa-
milio hartelijk danzeggen voor
de vele blijken van belangstel
ling bij hun huwelijk onder
vonden.
I Leiden, 27 Oct. 1920,
