DAGBLAD,
In eer hersteld.
Woensdag 6 October 1920.
EERSTE BLAD.
Officieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS
FEUILLETON
i'KIJS DEB ADVERTENTIE!?:
BO Ota. pet ieg«j» D?» Zatfjda'gs
r,® regel. 'Klfijpe adveTtentiOii IVYoepsdag.
76 ots. Zaterdag i 1— bij een maximum
aantal woorden van 30. Inóa$*> Volgens post-
reédit. Voor evèntueele opzending van bnoven
10 Öto, potto Ie betalen. Bewjjsnuannor B OtS.
Bureau Noordeindsplein. Telefoonnummers voor Directie en Administratie 175, Redactie 1507.
PRIJS DEZER COURANT»
[Voor Lelden p. 3 ehwL 12.50, p. week O.lfl
Bulten Leiden, .waar agenten geves
tigd zijn, per week" 0,10
Franco per post B 2.00
Nummer 18587.
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen
gemeentelijke vischverkoop.
De Burgemeester van Leiden brengt ter
kennis van de ingezetenen, dat morgen
(Donderdag) aai de gemeentelijke visch-
winkels (Yiscbmarkt en Stadshulpwcrf) ver
krijgbaar is SCHELVISCH a f 0.24, groo-
ier* SCHELVISCH a f 0.28 en f 0.30, en
SCHOL a f 0.18 en f 0.24 per pond.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgem.
Leiden, 6 October 1920.
DIRECTE BELASTINGEN.
De Burgemeester van Leiden brengt ter
algemeen© kennis, diat aan den Ontvanger
der Directio Belastingen is ter hand ge
steld het kohier der Personeel© belasting
■No. 5 van den dienst 1920, executoir ver
klaard den 4en October j.l. en herinnert
voorts den belanghebbenden aan hun ver
plichting om den aanslag op den bij do
iWet bepaalden voet te voldoen.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgem.
Leiden, 6 October 1920.
TURF.
De Burgemeester van Leiden maakt be
kend, dat bij beschikking van den Minister
van Landbouw, Handel en Nijverheid de
navolgend© maximum kleinhandelprijzen
zijn vastgesteld voor den verkoop van turf
in de Provincie Zuid-Holland.
per 100 stuks
1. Korte Friesphe turf f 1-50
2. Lange Friesohe turf 1.92
3. Lange losse turf (Haver^troo)
1© soort 1-92
Lange loss© turf (Haverstroo)
2e-soort L80
4. Machinale Drentsche turf
(Rahdcr) 2.52
5. Drentsche baggerturf (bag-
gerblokjes) 1.86
6. Noord-Hollandsche turf
(le soort) 1.95
Noord-Hollandsch© turf
(2© soort) „1.83
Noord-Hollandsche turf
(3© soort) l.^I
7. Luchtballen 1.29
8. Bakkersturf 1.83
Bovengenoemde prijzen zijn geldend uit
sluitend voor „afgehaald/"- van do plaats
van verkoop, zoodat in deze prijzen niet
zijn begrepen de kosten van tehuisbezor
ging.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgem.
Leiden, 6 Qctober 1920.
MILITIE.
Niet-inschrijving voor dc Militie.
De Burgemeester van Leiden vestigt bij
dezen de aandacht van belanghebbenden
op artikel 13 sub 2o der Militiewet, waar
bij bepaald is, dat NIET voor de militie
wordt ingeschreven hij, die blijkt in de ko
loniën of bezittingen des Rijks in andere
w erelddeelen woonplaats te hebben, mits
dit niet zij ter zake van krijgsdienst.
Ouders, voogden, curators of ander ter
zake belanghebbenden, die inschrijving voor
dc militie van personen als bovenbedoeld
wenschen te voorkomen, zullen dientenge
volge in de maand JANUARI a.s. ten op
zichte van de betrokken in 1902 geboren
personen, moeten doen blijken, dat zij wer
kelijk in de koloniën of bezittingen des
Rijks in andere weielddeelen woonplaats
hebben, tot staving waarvan o.m. voldoen
de geacht wordt een desbetreffende schrif
telijke verklaring van de overheid der woon
plaats van den in 1902 geborene, vermel
dende, dat laatstgenoemd© aldaar op 1 JA
NUARI 1921 zijn woonplaats had.
Belanghebbenden worden uitgenoodigd,
de beseheiden welke tot bewijs strekken van
woonplaats in de koloni n of bezittingen
des Rijks in andere werelddeelen ZOO
SPOEDIG MOGELIJK NA l JANUARI
a.s., in te leveren ter Gemeentesecretarie
alhier, AFDEELING MILITAIRE ZA
KEN, BREESTRAAT No. 119 waar des-
gewensoht, ter zake inlichtingen verstrekt
'worden.
NT C. DE GIJSELAAR. Burgem.
Leiden, 6 October 1920.
De begrooting van inkomsten en
uitgaven der Gemeente voor 1921.
IV.
Hoofdstuk X vermeldt do ko:-ten van het
beheer en onderhoud der bezittingen van
de gemeente. Het totaal van dit Hoofdstuk
bedraagt f72,084 tegen f54.642 voor de
begrooting van 1920.
Aan grondlasten is uitgetrokken een be
drag van f 10,000; aan onderhoud en ad
ministratie bijna f 58,000. Wij noemen bier
enkelen buitengewone, zooals posten aan
schaffing van honderd stoelen voor de
Gehoorzaal f2500, 100 Meter oeververde
diging langs den Zijldijk f 2500 en 100
Meter perkoenpaalrrj tusschen de Po3t- en
Nagelbrug ad f2200.
Het volgend Hoofdstuk geeft een over
zicht van de te betalen rents en de aflos
singen van geldleeningen over het dienst
jaar, in het geheel bedragend f 975,047 of
weinig minder dan een millioen. Op de
vorige begrooting was hiervoor u'tgetrok-
keu ruim zeven ton'.
De post; Renten van geldleeningën" oe-
draagt thans f506,614; dit was een jaar
te voren nog f399,176. De gemeente fidéft
in het loopend jaar immers nog een ieenrng,
groot twee millioen aangegaan bij de Rijks
verzekeringsbank, rent?nde 6 pit De rent?
van dit kapitaal komt er nu weer bij. In ver
band met deze leening wordt het bedrag
der aflossingen ook weder h'ooger. Er is
thans voor uitgetrokken ruim drie ton.
Ten slotte vinden wij in d t Hoofdstuk
vermeld eert post van f 10,000 voor aflos
sing van do door een eventueel te sluit -n
leening op korten termijn of op andere wijze
te dekken kosten, welke ten laste der ge
meente zijn gebleven als crisisiiitgaven ovt*r
de jaren 1917, 1918 cn 1919; een-totaal
bedrag van £707,868.
Wanneer een Rijksuilkeering uit de op
brengst der Oorlogswinstbelasting ,w^r:!t
ontvangen, zal die som op het tot^al-he lrag
in mindering worden gebracht Dp crisis
jaren geven' wat een last!
Het Hoofdstuk: „Uitkesring vanpi:-nskie
nen", vordert ook geen kleinigheid* Er is
nu een bedrag van f214,224 voor uitge
trokken tegen f149,089 op de begrooting
van 1920.
Onder de inkomsten vinden wij een be
drag van bjjna een ton voor g?s'.ort5 p?n-
sioenbrjdragen terug. Dit bedrag gaat er
nu weer af.
Het daarop volgende Hoofds'.uk heeft tot
titel: „Andere uitgaven, niet tot vorige
hoofdstukken behoorend'. Een allegaartje,
dat in den goeden ouden tijd slechts een
betrekkelijk klein bedrag aanwees. Toen
sloot de gemeenterekening gewoonlijk ra?t
óm voordeelig saldo of gaf althans geen
beduidend nadeelig slot te zien. Dit is an
ders geworden en nu vinden wij deze tna-
deelige sloten ook in d!t Hoofdstuk onder
gebracht. Het nadeelig slot der gewone ont
vangsten en uitgaven- bedroeg^ii de laatst
vastgestelde rekening (1919) niet minder
dan £811,904. Het behoeft ons derhal va
niet te verwonderen, als wjj als totaal van
dit Hoofdstuk uitgetrokken zi?n een belrag
van f946,746. Een jaar. te voren was het
nog slechts f76,613; maar toen waren do
uitgaven voor, het tijdelijk levensmiddelen-
bedrijf ook pro memorie getrokken, terwijl
nu het nadeelig saldo wordt geraamd op
f40,000.
Het Hoofdstuk met dan enkelen post On
voorziene Uitgaven, welke er natuurlijk in
den loop van het dienstjaar, altijd komen,
bedraagt thans f 100,000, tegen net dub
bele in 1920. Men zal het volgend jaar dus
den bc.dem van dit steeds begeerenswaar-
dige potje eer zien dan in het Joopend!
dienstjaar, tenzij de Raad zorgt d? begroo-
tingsposten niet of niet noemenswaardig te
overschrijden; doch dat durven wij niet aan
nemen.
Het laatste Hoofdstuk der begrooting
noemt de uitgaven, welke, zoo noodig, door
buitengewone ontvangsten mogen gedekt
worden en gaat dus vrijwel buiten de ge
wone huishoudelijke uitgaven der ge
meente om.
Men vindt er o.a. een post op van
£147,572 voor aflossingen van leeningen
door de gemeente ten behoeva van da' Ste
delijke Lichtfabrieken en andere bedrijv.m
geleend, welke bedragen onder d? inkom
sten weder worden teruggevonden; imnnrs
da bedrijven moeten zalf voor deze aflos
singen zorgen.
Een zeer," groot bedrag is hier ook nog
uitgetrokken voor aflossing van tijdelijk far.
voorziening in de behoefte aan kasgeld op
genomen gelden, in overeenstemming m'?t
een gelijk badrag onder de ontvangsten als
tijdelijke, leening om aan kasgeld te voor
zien. Dit bagatelletje van f 3,500,000 zal
mettertijd wel in eert vaste lêening me-aten
worden geconverteerd-
Er. zoo komen wij eindelijk lot de in
komsten, waarover wij kort kunnen zijn. tnu
wij bii de behandeling der uitgaven telkens
in de gelegenheid waren er naar te ver
wijzen.
Het eerste Hoofdstuk noemt da ontvang
sten wegens vroegere diensten, waarvoor ai
eeenige jaren lang niets kon wordön uit
getrokken, omdat da rekening der gerajrn-
telijke huishouding steeds met ean takort
sluit
Het tweede Hoofdstuk: „Inkomsten u't be
zittingen" vertoont een stijgende lijn, de
huren en pachten dar gmeenteJeigendom
men worden ook verhoogd en er worden
bovendien af en toe niéuwe b:z.ttinge'n aan
gekocht, maar "deze stjjging staat ia geener
lei verhouding tot da stijging der uitgaven.
Dit Hoofdstuk i3 nu geraamd op f114,720,
tegen f99,438 op dè bagrooting voor 1920.
Hetzelfde geldt voor. de afdeei.ng waaria
zijn ondergebrachtda inkomsten wegens,
diensten, doer, de gemeente bewezen, al ii
de verhouding hier minder ongunstig- Door
verheoging der tarieven vinden wij de pnt-
vangsten van brug-, haven- en marktgeldea
ongeveer, verdubbeld. Het havengeld bijv.,
verieden jaar op £13,000 geraamd, is nu
uitgetrokken op f28,000, ha.t keurloon van
visch zal, wanneer deze begrooting niet faalt,
stijgen van f 400 op f 1000. Met de school
gelden evenwel neemt het zoo'n vaart niet
.Voor 1920 was er voor uitgetrokken ruim
f 85,000 en nu f89,000. De ontvangsten ter
zake van de Stedelijke Fabrieken van .Gas
on Eloctriciteit worden nu geraamd op
f636,284, tegen f 445,202. een jaar te
voren.
Wij komen op de voor de gemeente zoo
belangrijke inkomsten wegens inrichtingen
van nijvorheid en bedrijf, waarvan de Licht
fabrieken de voornaamste zijn, in ons slot
artikel nader terug.
Leidsche Yereeniging voor Wetenschappelijke
Voordrachten.
Zooals reeds met een enkel woord is ge
meld, zal prof. A. L. Pillet op 15 October
voor bovengenoemde Vereeniging optre
den.
Prof. Pillet is hoogleeraar in het inter
nationaal recht aan de universiteit te Pa
rijs en heeft naam gemaakt door zijn wer
ken op het gebied van het internationaal
privaatrecht en van het volkenrecht. Samen
met prof. Franchille richtte hij in 1894 "op
de Revue générale de droit international
public.
Prof. Pillet' heeft tot onderwerp zijnei
voordracht gekozen: „Pourquoi je suis l'ad-
versair© d'une sociétc des nations.".
Op een nog nader vast te stellen dag in
October zal de Leidsohe Vereeniging-het
voorrecht hebben Sir Aurel Stein als spre
ker te kunnen doen optreden.
Sir Stein is Hongaar van geboorte en ge
naturaliseerd Engelschman. Hij dankt zijn
roem aan zijn archeologisch en geographisch
onderzoek in Centraal-Azië. Als leider van
drie expedities heeft hij in de woestijnen
van Chineesche Turkestan de overblijfselen
eener oude beschaving opgedolven, die daar
in de eerste eeuwen onzer jaartelling bloei
de. Het zijn vooral Boedliistische bouwval-
In, die door Stein zijn opgegraven.
Stein zal te Leiden spreken over rijn der
de onderzoekingsreis in Centraal-Azië (1913
1916) en zijn reisverhaal opluisTeren met
een groot aantal lantaarnplaatjes.
In November zal als spreker optreden
prof. Charles Richet, de vermaarde Parij-
sche hoogleeraar in de Physiologie, wiens
onderzoekingen over serum therapie ên an-
aphyiaxie algemeene belangstelling hebben
gewekt en die bovendien als pacifist in
wijden kring bekend is.
Prof. Riohet zal hier behandelen „La se
lection humaine". De voordrachten wor
den allen gehouden in het groot-Audito
rium der Universiteit des avonds te acht
uren.
Zij zijn voor alle belangstellenden toe
gankelijk.
^.Kennis is Macht".
In een vergadering van het bestuur en
den directeur en de leeraren van het Ge
nootschap „Kennis ij Macht", ook bijge
woond door den gedelegeerde van het ge
meentebestuur, waarin de diploma's werden
uitgereikt, in verschillende vakken door de
leerlingen verworven, deelde de directeur,
de heer 'A. J. J. Verbrugge, mede. dat
aantal leerlingen, hetwelk de verschillende
cursussen volgt, reeds 603 bedraagt. Thans
*2al ook bij voldoende deelneming een cur
sus worden geopend, die opleidt voor het
volledig Mercurius-examen voor b e'chöuden.
De voorzitter, da heer Zand voort, be
tuigde namens het bestuur directeur en
leeraren dank voor de uitnemende wijze,
waarop de cursussen worden geleid en door
een vrouwelijk en mannelijk geslaagd leer
ling werden bestuur en leeraren aedankt
voor de ontvangen lessen.
De directeur wees er den oud-Je er.'ingeh
op, dat er esn Vereeniging van Oud-leer
lingen van „Mathesis" bestaat, die het ge
nootschap „M. 8.. G." steunt. Hij wilde niet
aandringen op" een "Vereeniging van Oud-
leeringen van „Kennis is Macht", doch lig
drong er bij de oad-leèrlingen wel op aan
lid te worden van het Genootschap, pm
op deze wijze de kas, waarvan in deren tijd
zware eischen worden gesteld, met hun con
tributie te steunen.
Aan! .de volgende leerlingen werd een di
ploma uitgereikt: H. Admiraal, H. W. Ad
miraal, mej. iW. E. Lolkes de Beer, A.
van Bemmel, G. Bloemendaal, H. L'. Bo'.er,
mei. E. H. Christiaanse, P. S. van Dijk,
H. Elskamp, S Erke'.ens, P. Fuch?, C. Glas
bergen, L. ,W. Rigthart .van Gelder, A. J.
van Hparlem, M. C. Hansen, Th. J. van der
Heyden, mej. H. de Heer, K. Mokkestorm,
Tj. van Norden, A. M. J. Peters, W. F.
A. M. Plasmeyer, W. P. v. d. Reek. mej.
C. de la Rie, J. Rathert, B. T. Rutgers,
J. iW. Schneider, mej. H. C. Schouten, mej.
J. A. Segaar, mej. M. C. Segaar, mej. W.
Ligt voet, mej. A. M. den Ho'der, mej. Rika
Regeer, M. L. v. d. Huyzen, mej. H. ITo-
gendoorn, mej. Marie Klinkenberg, mej. M.
Kcrndörffer, mej. M. Kukler, H. C. van
Kuijeren, mej. L R. v. d. Lecq, H. J. van
Leeuwen, C. S. Lourens, D. Lubach, mej.
Lncie H. van Maaren, mej. C. du May, F.
Ih. Meyer, A. C. Sommeling. E. van Star-
kenburg, J. Taffijn, J. C. Teunisseö, mej.
A. M. IJ. Trel, H. Varkevisser, G. Veer
man, J. H. van Venctie, ^Wi. Vermeulen,-
H. v. d. Vlist, mej. E. Vreeburg, Af. Vrolijk,
mej. J. (VVagemaas, C. Wetselaar, H. jfe
van der Wilk, mej. H. .Wjsmeyer, B. i).
J. jWolff, mej. E. van ,WJjk', F. D. v. 'd.
iWyngen, LW. F. [Wijting en jSV. M. Th.
Zilverentand.
Diploma's met lofverkregen: P. H. Ad^
miraal (Duitsch); H. L. Boter (Alg. Han
delskennis), O. Glasbergen (idem); A. J. J.
Peter, (boekhouden), J. C. Teunissen (idem),
en mej. M. C. Segaar (alg. handelskennis).
Conférence van prof. Gustavo Cohen.
In den foyer der Stadsge hoor zaal hield
prof. Gustave Cohen, uit Straatsburg, giste
renavond een causerie over de Fransche
regimenten in dienst der Vereenigde Neder
landen, in de eerste jaren der 17de eeuw.
De slechte accoustiek in het z.ialtje en liét
hinderlijk straatrumoer deden vee! van het
gesprokene niet geheel tot zijn recht komen.
Nadat de spr. ,door zijn ambtgenoot te
Groningen, prof. Snijders de Vogel, was
ingeleid, ving h\j zijn rede aan met do
verklaring, dat 'deze het eerste deel uit
maakt: van een uitgebreide studie over de
Fransch-Nederlandsche verhoudingen in de
eerste helft van de 17de eeuw. Het twöede
gedeelte, gaat over de Fransche geleerden
aan de Nederlandsche Universiteiten en bet
derde over Des Cartas* Ook over de beid3
andere deel en van zjjjn studie zal spr. het
een en ander in het openbaar mededeelein.
Toen Hendrik IV, van Frankrijk in 1598
vrede sloot met Spanje, was onze Prins
Mauri Is terstond gereed, om eenige in' den
krijg geharde Fransche troepen in Staat^chen
dienst te do:n overgaan. De Sta ten-Generaal
verleenden daartoe hun medewerking en
weldra werd een regiment dezer veteranen
door de Republiek aangeworven, kort daar
op door een tweede gevolgd. Kolonels de zier
troepen waren o. a. De la"* Noue en een
kleinzoon van den Admiraal Ds Colligny.
Spr. wijdde eenige beschouwingen aan een
drietal wapenfeiten waaraan deze korpsen
deelgenomen hebben: den slag bij Nieuw-
poorL, het beleg van Ostende en dat van
Grave (1602). Menige soldaat en ve'e offi
cieren van ïVansche afkomst* hebben in die
roemvolle jaren hun leven gelaten voor de
zaak der vrijheid van de Nederlandsche
Gewesten.
Onder deze Fransche militairen was ook
Jean dc Schelande, uit liet Sédansche land.
Spr. heeft nog al wat moeite gehad, dezen
soldaat-dichter thuis te brengen. Wel ver
meldt de Staat van Oorlog op het Rijks
archief een Robert de Schelandre, kapitein'
in Staatschen dienst, doch geen Jean. Eerst
in de Archives Nationales te Parijs heeft
spr. ontdekt, dat laatstgenoemde een broe
der van den kapitein was, en wel in heb
Staatsolie leger gediend heeft, doch niet irt
den rang jan officier. Hij heeft in hand
schrift nagelaten een dichterlijke beschrij
ving van den veldtocht van 1602, welke
eindigde met de inname van GraVe door
Maurits, Deze beschrijving heeft" tweeërlei
verdiensten: zy ié historie-getrouw en zrj is
poëtisch. Sommige verzen zouden door,
Rcstand geschreven kunnen zij'n, zooa's spr.
deed hooren. Spr. zal thans voor een uitgave
van dit werk zorg dragen en den dichter
na driehonderd jaar recht laten' geworden.
Na de korte pauze vertoonde prof. Cohen
een serie lichtbeelden over bet tijdvak van
zijn studie- Wij zagen afbeeldingen van
Nieuwpoort, Ostende en Grave, doch ook
van vele Fransche hoogleeraren aan de
Leidsche Universiteit en len slotto een série
portretten van Cartcsius of Des Cartes. Met
den wensch, dat de nauwe betrekkingen tué-
scben de Fransche en de Nederlandsche
wetenschap ook in onzen tijd mogen olijven
bestaan, einde spr. zijn belangwekkende red?.
Het Post- en Telegraaf-personeel.
Na> het bekend worden van de voorstellen
van do commissie voor georganiseerd oveiS
leg is onder de Rijksambtenaren de onte
vredenheid toegenomen. Vooral bij mannen
van Post cn Telegrafie bereikt de spanning
een groote hoogte. Toen dan ook hot
Rijkspersoneel alhier gisteren vernam, dat
Van RENE BAZIN.
(Lid van dë Fransche Academie).
(Nadruk -verboden).
26)
Marie nam haar plaats weer in achter
het karretje van Kcrjan en hervatte het
werk. De knecht, die ook do vork weer in
het zeegras stak, vroeg, terwijl hij zijn
lasten ophief:
"Wat heeft Quéverne u gezegd?
Hij heeft mij bedankt.
Maar de man barstte in een schaterlach
uit en antwoordde nog vóór hij de lading
bruine slieren, die om hem heen vlogen,
neerlegde
Het is^uw man, elien gij geholpen hebt!
Zij zweeg. Er was haast bij het werk. De
zee begon t© wassen en de hemel zag groen
boven les Glcnans.
VIII.
Het concert tusschen de dennen.
Haar man was in hei kantotinemênt.
Twee compagnieën waren onder dak ge
bracht. in het dorp, namelijk in huizen, die
geen dak, geen ramen en geen meubelen
meer hadden. Do muren alleen vormen al
een beschutting voo-r hen, die van den wind
te lijden hebben. De mannen sliepen des
nachts tusschen do vier stecnen muren van
hetgeen een woning heette, een vurig be-
nijd eigendom: keuken van den landbou-
winkel van den kruidenier, smederij
van den wagenmaker, geplaveide zaal,
waar de- pastoor zijn parochianen ontving
en op de conferentiedagen zijn ambtsbroe
ders onthaalde, kelder van den herbergier,
schuur steeds rijk gevuld van den rijkaard
van het dorp, die tegelijk landbouwer en
graanhandelaar was. Beschoten door de
Duitschors, beschoten en onlangs weor her
overd door de Fransohcn, bewees het arme
dorp in puin aan de mannen en aan de die
ren sedert veertien maanden meer diensten
dan het gedaan had in den tijd, toen de
zware herfstdampen van over de vlakte van
Champagne slechts do goed onderhouden
daken en den witten bodem, schraal van
gras voorzien, vochtig maakte. Men was ze
ven kilometers van het nieuwe front af.
Van tijd tot tijliet een Duitscbe aviateur
uit erkentelijkheid cén of meer bommen
vallen op dez© groepen sofdatcn, camions,
veldkeukens; paarden, aan een paal ge
bonden, dekzeilen, di© alle mogelijke eet
waren bedekten, welke de bochtige, korte
straat verstopten, en alleen in midden
ruimte voor tweewielige wagens openlieten.
En dat alles was de achterhoed© de rust
plaats, het kantonncment, waarvan men
droomde, als men in de loopgraven was.
De 7de compagnie was wat hooger inge
kwartierd, minstens ©en kilometer verder
op een verhoogd terrein. Eei cijds had men
de dorpshuizen, om zo beter tegen den
storm en den wind te beschutten, daar on
der tegen aan gebouwd. Daar strekte zich
een lang ©enigszins smal dennenbosch uit,
dat de lijn van de kruin volgde, er oen
kam opzette, die groen en ineengedrongen
was en al dertig jaar op het bouwland had
neergezien. In vredestijd, op warme dagen,
zog de geheel© vlakte cr met begeerte naar
op. De trekvogels brachten er een gcheclen
nacht door. De hoornen waren met zorg
gezaaid. Zij waren goed opgekomen, in
weerwil van de schraalte van het witte
krijt, waarin hun wortels vastgrepen. Maar
de oorlog is houthakker. Hij had meer tak
ken verbrijzeld dan tien zomers weer kun
nen doen groeien, stammen gevold, kijk
gaten gemaakt. Bovendien was tot twee
maal toe een golf stikg«as over den heuvel
gestreken. De boomen, die waren blijven
staan cn het vergif hadden ingezogen, toon
den nu okerkleurige kronen en naalden cn
rossige punten aan de takken, dio over de
aarde sleepten. Het geboomte was dood en
bleef bloedend overeind staan. In het. mid
den stondeja twee houten barakken, die
kort te voren door dc genie waren overge
bracht, om tot verblijf te strekken voor de
troepen, en op dit oogenblik voor de 7de
compagnie van het bataljon koloniale in
fanterie. In een andere, kleinere barak,
naar links had kapitein Hellequin zijn
bureau gevestigd.
Pierre verliet met eenige anderen de ka
mer, zooals hij zeide, toen eensklaps alle
anderen hem in den steek lieten en naar do
barak liepen, waar de kapitein was inge
kwartierd Bij de deur werd de wagenmees-
ter door een groep kolonialen bestormd
Is er één voor mij bij En voor
mij?En mij?Het waren de ver
wanten, die in de voorpostcii kwamen met
hun kussen, hun klachten, <Ie nieuwtjes, die
steeds op hetzelfde neerkomen, cn de op
wekking, die vo.or hen in die brieven lag.
De mannen strekten de armen uit, als wil
den zij zich aan die bezielende macht over
geven „En ik En wij ?'-•
Queverno hield er zich altijd buiten. Do
teleurstellingen hadden zich te dikwijl© her
haald. Hij Verwijderd© zich als gewoonlijk,
do handen in de zakken, met het. doel den
zoom van het bosch te bereiken, van waar
het uitricht op cDe vlakte zoo grootscli is. Hij
had nog aan moed en onverschrokkenheid
gewonnen tijdens den oorlog en zeide
gaarne: „Ik maak het goed, maar ik meen
de te weten wal. kwaad weer is en toch heb
ik het hier eerst- geleerd. Geen soldaat van
beroep zou het hem verbeterd hebben wijn
te gappen uit den kelder van een beschoten
huis, of do bergplaats van een kanon te
ontdekken of een ring te snijden uit. den
slaghoed van een obus, maar zoodra de ring
klaar was, gaf hij hem aan zijn vrienden.
„Bij mij," zèide hij dan, „houden ze alleen
van echte sieraden."
Hij liep dus naar den rand van het bosch,
die niet ver was, want men zag tusschen de
afgebroken zuilen van de pijnboomen ©n tus
schen do neerhangende, afgemaaide, ge
knakte takken door stukken van de vlakte,
die trilde in het avondlicht. Hij liep lang
zaam, nog steeds weerhouden door de hoop,
die nooit geheel verdwijnt, ook eindelijk te
behooren tot degenen, aan wie men wèl
schreef. Hij droeg zijn hoofd fier als naar
gewoonte en niets verried de spanning van
dezen wandelaar, die de zon zocht en een
plekje om te gaan zitten.
Pierre?
Wat is er?
Er is er één voor jou.
Hij sidderde, maar keerde rich niet om en
riep
Geef hier, Kerkudol, als het geen gek
heid is. Hij hoorde achter ziok stappen, die
naderden, en Kerkud'ol stond met een
sprong voor hem met een brief in de hand.
Kijk eens aan en met oen mooie hand
geschreven ook! Van een vrouw! En dat
komt van Fouësnant.
Pierre keek even en zeide
Van de mijne.
Hij had do trotschc uitdrukking, die hem
eigen was, niet verloren, maar hij was enkel
bleek geworden, en de spieren van zijn hals
waren zoo sterk gezwollen, dat het. was
alsof hij stikken zou. Voordat hij de hand
er naar uitstrekte, bekeek hij nog eens do
enveloppe.
Hij is wel van haar, je kunt hem go-
rust geven.
Hij nam den brief aan cn stak hem in zijn
linker-zak, den diepen zak, die tot aan zijn
knie reikte.
Lees je hem niet?
Later.
Ik dacht, dat je er nooit een kreeg
vroeg Kerkudol naïef.
Dat is te zeggen, niet dikwijls lariga
dezen weg, door den wagenmeester. Och,
oude jongen, er wordt zooveel gepraat in
den dienst! Berichten van huis? Zooveel ala
ik maar wensch somtijds meer
Laten wc nu gaan rusten, want morgen
moeten wij weer naar de voorste linie.
Do beido mannen vorvolgden tusschen dei
vergiftigde boomen door, die zelfs hun na
tuurlijken vorm verloren hadden cn waar
van hot sap was opgedroogd, naast elkaar
hun weg, do een heel groot, kalm, opge
wekt-, vertrouwelijk, dc ander stil, maar
steeds den blik gespannen en in de verto
gericht. Na het groote offensief van Cham
pagne waren de gedecimeerde eenheden
teruggenomen, om opnieuw ingedeeld to
worden en was Kerkudol bij de 7de com
pagnie terechtgekomen. Óp verzoek van ka
pitein Helloquin? Vergissing? Toeval? Hij
zbu het nooit weten. Dat zijn dingen, waar*
in men niet móet doordringen.
(AVordt vervolgd.)