Bij de uitoefening van de kustvisscherij
zijn deze week minder goede resultaten ver
kregen. Slechts twee keeren konden de
vaartuigen uitzeilen. De besommingen va-
yiceren van f 40 tot f 70.
Niettegenstaande materialen steeds
duurder worden lieerscht er alhier in de
bouwvakken een groote bedrijvigheid.
Hoewel <fe vooruit-zichten met betrek
king tot de baringvisscherij niet rooskleu-
ig zijn, blijven de prijzen van de haring sta
tionair. Van bevoegde zijde vernamen wij,
dat hieruit kan worden afgeleid, dat de
vooruitzichten in Duitschland niet geheel
hopeloos zijn.
In de bokking-rookerijen heerscht al
hier o»p dit oogonblik een ongekende druk
te. In deze bedrijven wordt bijna dag en
nacht gewerkt. Vele handen vinden zoo
doende weder volop werk.
KOUDEKERK. De Vereenigin-g „Ckris-
itelijke Ziekenverzorging" hield haar derde
.vergadering. De voorzitter, ds. Israël, opende
haar. Uit het verslag der secretaresse bleek.
Öat in het afgeloopen jaar verstrekt waren:
.warme spijzen aan 20 persenen, 280 dagen.
(Bovendien 648 L. melk, 137 eieren en 87 por
ties vleesch aan andere patiënten- Volgens re
kening en verantwoording der penningmeea-
tereeso waren die on'tvagsten f219.62 en de
Uitgaven 216.88, zoo dat het batig saldo was
f 2.74.
Het bestuur, dat moest aftreden, werd bij
'acclamatie herkozen en Het zich do herbe
noeming welgevallen. Hierna werd de (verga
dering door ds. Israël met dankgebed ge.
«loten.
Uitslag loting voor de Nat. Militie, lich
ting 1921- 1. J. N. Koot, 2. K. Vonk, 3. A. de
Jong, 4. J. Seliellingerhout, 6. W. Th. Kraan,
6, A.' C-oirts, 7. W. Wille, 8- D. Vergunst.
Do Ohr. Zangvereeniging „Koudekerks
.Gemengd koor", heeft per motorboot een uit-
fltopije gemaakt naar Den Haag en Scheve-
hingen.
LISSE. s Met ingang van den datum,
.waarop zij hun betrekking zullen aanvaarden,
Zijn benoemid tot leeraar aan de Rykstuin-
bouwschool de heeren B. Donk te 's-Graven-
hage, en O. de Wit, 'te Oud-Karspel.
NIEUWKOOP. De uitslag der loting
voor de militie is als volgt: 1. T. P. Nieu-
wenhuizen, 2. J. Leliveld, 3. J. de Beer, 4.
G. Kuyf, 5. A. Fokker, 6. N. P. Zwart, 7.
J. van Leeuwen, 8. M. J. N. v. d. Weyden,
9. A. Slingerland, 10. C. Schellingerhout,
11. H. J. A. Valintin, 12. H. J. Vink, 13. M.
Leliveld, 14. J. den Hollander, 15. J. M. G.
van der Weyden, 16. S. Schouten, 17. M.
Kwakkenbos en 18. G. Hoogerwerf. Nos. 1,
3, 4, 7,13, 14,16 en 17 hebben broederdienst.
NOORDWIJKERHOUT. -< De Oranje-
Vereeniging kocht vele fraaie en kostbare
prijzen aan voor 't aanstaand volksfeest. Alles
is gratis te bezichtigen bij de firma Van
Leeuwen- Voor den étalage-wedstrijd is veel
animo. Een dames-comité zal de prijzen toe
kennen.
SAjSSBNHEIM. Nu de avonden al weer
langer worden en binnenkort de lamp halfvijf
'a avonds het zonlicht moot vervangen, komt
er voor de jongelui, die de dagschool hebben
vaarwel gezegd, weer gelegenheid deel te
Bemen aan het herhalingsonderwijs. Waar de
.wetgever de gelegenheid biedt van dit onder
wijs te kunnen profiteeren, is het de plicht
,van de ouders hun kinderen er aan te laten
'deelnemen. Immers wat wordt het geleerde
spoedig -vergeten, als het niet wordt herhaald
en onderhouden! Hiervoor biedt het herha
lingsonderwijs een mooie gelegenheid- Op
straat woridt zoo weinig goeds geleerd.
VOORHOUT. De eere-voorzitter, de
heer 0. Oolijn, van de Oranjevereeniging
alhier, ontving op een telegrafische geluk-
wensch, bij gelegenheid van de feestelijk
heden dezer dagen H. M. gezonden, een
clankbotuigend sohrijven.
WASSENAAR. D heer A. G. Kroller, ate
hier, is gekozen tot commissaris van de Heide-
Ifaatischappij.
ZWAMMERD'AM. Tot hoofd der
Nutsfröbelsehool alhier is benoemd mej.
Grader., te Vught-. Haar functie wordt hier
tijdelijk waargenomen dcor de -vroegere
helpster Gr. Sprey.
Z0ETERW0UDE. Naar wij vernemen is
er een Dieuwe oproeping gedaan, tegen ver
hoogd salaris, voor sollicitanten naar do be
trekking van 1ste ambtenaar ter Secretarie.
iA.s. Woensdagmorgen o-m negien uren zal
ten een Raadsvergadering gehouden worden.
.Op de agenda staat o.a. vaststelling rekening
Wver 1919 en aanbieding begrooting voor 1921,
Belanghebbeniden zij er op gewezen, dat
ze hun machtigingen voor het voorhanden
bobben van vuurwapenen moeten vernieu
wen, daar er door de politie streng op gelet
wordlt of de oude machtigingen nog van
kracht zijn-
Het primitief kohier van den hoofdelij-
iken c-mslag 1920 bevat de namen van 823 aan-
geslagenen met een totaal belastbaar inko
men van fl.3G5.940.
f KERKELIJKE BERICHTEN.
Lisae, Ned.Herv. Kerk: Zondagnamidid-tfg
jte halfidrie ds. Bolkenstein, van Katwijk-aan.
Zee- Doopsbediening.
Rij nsb'ur g, Ned.-Herv. Gem.: Zondag
morgen 'te half tien, ds. Beekenkamp, Van Lei-
iden; "s namiddags te ha-lfdirie dis. H. van Dru-
ten, Afseheidspredikatie-
Geref. Kerk- Zondagmorgen je halftion en
rp avonds te zes uren, ds, R. Hamming, van
Doorn.
Burgerlijke Stand. Omstreken.
HAARLEMMERMEER Bevallen: A. van der
VïugtZootendaal Z. A. SpeIjkerHom an
p. T. HeijstofcVan Vuren Z. M. D. Prins
De Pans D. 8. van <1 enBoogaard.—Den
Ouden D. M. Etectok—Van Ariml D. D.
M- TcarrpevtStaaaen D, J. A van de Hengst
Bdktxéi B. 0. 0. <fe PaepeÖamaert D.
W. do VormerVan den Ochtend D. T. do
GrootStapel D. M. E. LuijbonVan der
Wiel Z. C. de HaanOlivier Z.
Ondertrouwd: J. J. Riemsdijk 22 j. on II-
Trefefrs 21 j. A. J. van Zwictcn 39 j. en A.
B. van Zwieten 22 j. P. de Jong 24 j. en N.
van Elswijk 19 j.
Gehuwd: C. do Vries wedr. 50 j. en J. S. Koop
man gesch. 42 j. H. F. Königsmann 32 j. en
A. de Beurs 29 j. F. A. Dol 25 j. eu E. Groe-
newoud 26 j. L. J. van der Leer wedr. 60 j.
on N. Lievaart wedo. 57 j.
Overleden: Anna Vcrkuijl 79 j. wede. van A.
Colijn. Siemtje Bloomer, 6 w., D. van A.
Bloemer. Antkonio Arie van Wijk 57 j. ongeh,
Emmetjo van Boem, 14 j., D. van K. van
Beem.
KATWIJK. Geboren: Annetje, D. v. J. C.
Zuijderduijn en A. v. Duijn. Janna, D. v. M.
Post en J. v. Tol. Maarten Z. v. J. v. d.
Bent en C. v. Duijn. Loendort Cornelia Z. v.
P. J. v. d. Oever en J. v. d. Oever. Aalljo
D. v. J. v. Rijn en A. Kraaijenoord. Maarten
Z. v. IJ. v. d. Plas en L. Meijvogcl. Johan
nes, Z. v. F. d. Hollander en L v. Rijn.
Geortjo D. v. D. v. d. Plas on G. Kraaijenoord.
Arondjo D. v. J. v. d. Boon en A. d. Vreugd.
Lydia D. v. E. Meijvogcl en J Kuijt.
Arendje, D. v. H. Remmclzwaal en A. v. Vel-
sen. Weinljc D. v. W. v. Duijn en D. A. Duij-
venbodo.
Ondertrouwd: J. Burgerhout en T. Korleweg.
P. v. d. Oever en C. Houwaard. C. Imt-
horn en M. Kuijt.
N00RDWIJK. Geboren: Pieler, Z. van A.
v. Beelcn en P. v. Beelen. Grietje, D. van
W. Hoek en J. Zuidhoek. Maria Margarotha
D. van J. de Groot en W. Brouwer. Jo
hanna D van Jae. v. Duin en J. Plug. Cor
nelia Johanna, D. van L. Hoogoveen en C. M.
v. d. Kleij.
Ondertrouwd: Franoiscus Joannes Maria Rö-
vekamp 24 j., te Amsterdam, en Wilhelmina
Johanna van den Ham, 19 j., te Noordwijk.
Johannes Franciscus van den Berg 23 j. te
Noordwijkerhout, en Johanna AKda v. d. Berg,
21 j., te Noordwijk. Simon Johannes Zand-
voort, 62 j., to Noordwijk, wedr. v. Gatharina
Haster, en Din a Tihout 40 j., te lasso, onlangs
te Bloemendanl. Jacob van Wonw, 31 jaar,
te Noordwijk, on Anna Anker, 23 j., te Leider
dorp.
Getrouwd: Albertus Steenvoorden 43 j., wedr.
v. Th. v. d. Wiel, en Maria Frederika Heere
mans 34 j.
Overleden: Petronella Johanna Vogel, 20 j.,
tijdelijk alhier, wonende te Amsterdam. Wil
lem Koeman 48 j. Anna Maria Alkemade
23 j., D. van W. Alkemade en A. Alders.
UIT ONZE STAATSMACHINE
Eleclrlciteitsvoorziening.
(Nadruk verboden).
Het gebruik van Electrioileit voor licht en
kracht i9 in betrekkelijk weinig jaren verbazend
toegenomen. De crisistijd heeft daartoe in ze
kere male meegewerkt, maar ook algescheiden
daarvan is de vraag naar electriiicatie van be-
staando en niouwe inrichtingen steeds sterker
geworden. Behalve voor verlichting is de elec-
trierteit noodig voor allerlei particuliere en
openharo instellingen: fabrieken, tramwegen,
spoorwegen, haveninrichtingen, bemalingen en
nog veel meer.
Dc vraag heeft zich opgedaan, of het niet op
den weg van den Staat lag, om, zooal niet do
electriciUritsvoorziening rechtstreeks ter hand te
nemen, dan toch do opwekking van stroom en
do primaire voorlgeleiding daarvan te concen-
troeren.
Die vraag heolt do tegenwoordige Regeering
bevestigend beantwoord en in het voorjaar van
1019 word een Staatscommissie ingesteld om het
boven aangegeven onderwerp nader uit te wer
ken en een plan voor zulk een algemeen© elec
triciteitsvoorziening voor te stellen on daarbij te
overwegen, in welke gedeelten van bel land met
do uitvooring van dat plan moest worden be
gonnen; wat do -direct noodigo kosten zouden
zijn; hoe deze tak van dienst zou moeten wor
den ingericht en hoe dezo aangelegenheid tot
een spoedige oplossing kon worden gebracht.
Die Commissie is nog in den loop van het
jaar 1919 met haar rapport gereed gekomen.
De conclusie, waartoe de Commissie kwam,
was ongeveer de volgende:
De Staat dient voor de gehecle productie van
Electriciteit te zorgen, door do opwekking er
van in groote centralen, die door hoogspan
ningsleidingen verbonden, zijn. Zoodoendo zal er
groote besparing kunnen plaats hebben, omdat,
al naar do behoefte de oapaoileit en de produo-
tio kan vorgroot of verminderd worden. Want
dit ie het nadeel van de afzon derlijko kleinere
centraten, die op zichzelf staan, dat zij min of
meer verkwistend werken, totdat slechts een
deel der beschikbare energie misschien een af
nemer vindt en de machinerie onvruchtbaar
werk doet en de grondstoffen nutteloos ver
bruikt worden.
Behalve over do bovenbedoelde centralen en
haar hoogepanningsverbindingen en leidingen,
moet do Staat ook de beschikking hebben over
do ondoretations, van waar uit de afzonderlijke
godeelten van hot land voorzien worden. Zulk
een hoofdvoedingsstation zal elke provincio er
tenminste één hebben en van daar uit kunnen
de gemeenten worden voorzien. Het Rijk is dus
als het ware de fabrikant, de provinciën zijn de
'grossiers, de gemeenten de kleinhandelaars en
de ingezetenen de verbruikers. Beter dan Rijk
of Provincie kan de gemeente dc burgerij in
haar vollen omvang overzien en haar behoeften
beoordealen.
Het Rijk zou dso do maximum tarieven kun
nen vaststellen, waartegen de Provincio aan do
Gemeente en dezo aan de burgerij kon leveren,
maar naar beneden toe zou afwijking van die
prijzen geoorloofd moeten zijn.
Maar als eens een grootgebruiker, bijv. een
groot-industrieel of een spoorwegmaatschappij
of een polderbestuur, niet op aannemolijko voor
waarden zijn electrioitcit kon betrokken van do
Gemeente, dan zou hij zich tot do Provincie of
in het uiterste geval tot den Staat kunnen wen
den en dan langs oen speciale leiding hetzij van
de Centrale, hetzij van het provinciale onder-
etatlon zijn benoodigde energie kunnen betrek
ken. Ook kan de provincie stroom leveren voör
intercommunale inrichtingen, bijv. polderbema
ling, tramwegen, waterleidingen e. d. g.; zelfs
zou de Staat dat kunnen doen en ook moeten
doen, waaxTstr het een complex van gemeenten
betrof in een pj-QYincic, die geen provinciaal be
drijf heelt; want overal kan maar opeens
bel stelsol Worden ingeroerd.
Tot zoover het plan der Commissie. De Mi-
nistor neemt die rodeneering in hoofdzaak over,
maar wijkt in twee opzichten daarvan ai. In
plaats van „de Staat" wenscht hij to lezen oen
„Centraal liohaam", en hij denkt zich als zoo
danig een „Naamloozo Vennootschap" een
bedrijfsvorm, waarop ook de Staatscommissio
do aandacht had gevestigd waarin de Slaat
zooveel aandcelen zou hebben, dat hij niet door
een combinatie van andere aandeelhouders zou
kunnen worden overstomd. Dio andero aandeel
houders zouden dan zijn de Provinciën, do Ge
meenten en bedrijven, dio door do Kroon zijn
aangowezen of toegelaten.
Do Cominissio stelt zich vorder voor, dat ge
meenten, die zelf reeds oen belangrijke Cenlralo
mochten hebben, buiten do regeling moesten blij
ven en dus tot op zékere hooglo dezelfde rechten
moeten bohoudon als het Centralo lichaam, wat
betreft stroomlcvoringzij vreesde, dat, bij oou
overwegenden invloed op beslissingen van do
zijde van den Staat," do provinciën en gemeen
ten weinig geneigd zouden zijn om aandcelen in
een mogelijke N. V. te nemen, zoodat de Staat
vrijwel dc eenigo aandeelhouder zou zijn.
Ook hiermee is dc Minister hot niet eens. Het
laatste zou zich alleen dan voordoen als werke
lijk reeds beslaande centralen haar rochten be
hielden of daarvoor plaats overbleef. De Mi
nister heeft echter in het ontwerp in art. 3 de
bepaling opgenomen, dat anderen alleen hoog
spanningsleidingen mogen hobhon en werken
tot het verdeelen van cleclrïciteit mogen aan
leggen, als zij daartoe concessie ontvangen van
den Staat en dat het dus aan anderen dan do
concessionarissen (art. 5) vorbodon zal zijn
zulko inrichtingen en workon aan to leggen of
te exploileeren. Alleen kan aan reeds in bedrijf
zijndo inlichtingen verlof worden gegeven met
do exploitatie voort to gaan, zoolang zij het be
drijf niet belangrijk uitbreidon, di. niet als
lastige ooncurrenten optreden. Willen dan de
provincies of de gemeenten of bedrijven, waarin
dezen groeten invloed hebben, medezeggingschap
hebben, dan zullen zij wel genoodzaakt zijn aan
deelhouder van do te stichten N. V. to worden,
al zal dan ook do Staat daarin het hoogste
woord kunnen vporen. Do Staat toch zal, vol
gens den Minister, in do N. V. deelnemen voor
10 millioen, ten deelo te voldoen door den in
breng van aan het Rijk toebehoorendc Centra
len.
Zoowel de Commissie als de Minister zijn van
meening, dat met do uitvoering van het plan
spoed moet wordon gemaakt. Wel zijn er op het
gebied van het clectricitoitsvraagstuk nog aller
lei onzekerheden en zou het daarom de vraag
kunnen zijn, of het niet beter ware, de provin
ciale bedrijven zich te laten ontwikkelenmaar
alleen do grootsto concentratio waarborgt de
grootste economie. Laat men elk vrij, provincie,
gemeente en nijverheidsbedrijf, dan zal ieder
tol uitbreiding ter. voorziening in steeds Hom-
mendcr behoefte overgaan en er zal heel wat
kapitaal nutteloos worden vastgelegd.
Bovendien, hoe zouden bijv. spoorwegen aan
cleclriciteit komen, als zij die van verschillcndo
provinciën of gemeenten moesten betrekken
Zij zouden dan allicht zelf een centraio bouwen
en daardoor op nieuw kapitaal vastleggen. In
den oorlogstijd is vaak door gebrek aan mate
riaal niet tot uitbreiding overgegaan van be
slaande inlichtingen. Nu zou dat kunnen ge-
beureu. Maar daarom juist moet ook nu met
spoed do concentratio ter hand worden geno
men, als daartoe besloten wordt. Hoo langer
men wacht, des tc meer kapitaalverspilling.
Als adviseerond lichaam in zake do electrici
teitsvoorziening wordt ingesteld een Electrici-
teitsraad, waarin de Commissarissen dor ven
nootschap tot ten hoogste een derde der leden
zitting zullen hebben. Al het overige bclreffendo
dezen Raad wordt bij algemeonen maatregel
van bestuur geregeld.
SPORT.
GOLF. N
Gisteren werd te Noordwijk de wedstrijd
oiu den Palace Cup beëindigd. Halve eind
strijd: H. Kessler (22) al. jnr. A. Calkoen
(eer.) met 3 en 1E. Cremera (8) sl.
iwoldring van der Hoop (22) op de 19de
hole Eindstrnd: E. Cremera sl. H. Kessler
op de 9de hole. De heer, Cremer wordt
dus houder van den beker. Hierna had een
foursomes vlaggenwedstryd medalply over
18 holes plaats. Er waren -10 deelnemers.
De 1ste prijs werd behaald door jhr. A.
Calkoen en Frl. van Meeuwen; de 2de prijs
door, E. Cremera en me"]. .Van Heukefom.
CRICKET-
Telegraaf bekerstrijd.
Tot besluit van het cricket-seizoen wordt mor
gen do finaio voor den Tolegraafbekër in Den
Haag gespeeld. Het gaat, evenals verleden jaar,
weer tusschcn de oudste clubs hier to lande.
Bestond er verleden jaax al een groot verschil
in kracht tusschon H. C. C. en R. W., dót jaar
'is het niet minder, wat zioh zokor wel uit in de
plaatsen op den competitieladder. H. C. C. werd
kampioen, terwijl R. W. nummer laatst je. Toch
is er bij.R. W. een verandering ten goede te
bespeuren, wat o.a. Haarlem en H. C. C. zelf
ondervonden, welke zioh met een draw tegen
do oudste Haarlemscho Ver. tevreden moesten
stellen.
R. W. heeft de eer H. C. C. haar cenigst vcr-
liespunt too to hebben gebracht, daar do Hage
naars de overige negen wedstrijden wonnen.
Verleden week toonde H. W. dat zij met behulp
van enkele oudere spelers het nog tot oen aar
dig totaal kan brengen. Wanneer het weer nu
wat meewerkt waartoe het alle kans heeft,
gezien den toostamd van het oogonblik, dat we
dit overzicht schrijven, zullen wo nog van een
aardigen strijd te genieten hebben, welke ten
9loito H. C. C. wel als overwinnaar zal aan
duiden, hoewel wij vermoeden, dat H. C. C.
niet volledig zal uitkomen in verband met de
Zilveren Voetbalwedstrijden, waarvoor H. V. V.
m;0Tgeh moet spelen.
KORFBAL.
Wij kunnen dit keer helaas géén "geHoorlijk
overzicht geven, daar de N. K. B. in gebreke ia
gebleven ons het off. orgaan toe te zenden. Op
ons herhaald verzoek „Korfbal" toegezonden to
krijgen, zweeg het bestuur., Misschien dat een
oponlijk geschreven woordhelptI
De wedstrijden, die door de Leidenaare ge
speeld moeten worden kunnen wc gelukkig door
informatie nog medcdcelen.
Vitesse (L.) moet naar Amsterdam voor de
Zilveren D. T. V.-vaas-wcdstrijdCn. Veel ge
luk kunnen wo haar niet voorspéllon, daar ons
het XII-tal op het oogonblik te zwak lijkt. Fluks
II speelt haar eorsto 2o klaaso coinp.-wodstrijd
alhier tegen H. S. V. II. Ook voor dit twaalf
tal kunnen wo geen zege voorspellen, daar zij
door hot afslaan van spelers aan het oersto
zoor verzwakt is.- Ten slotte vernamen wo, dat
Fluks I vermoedelijk een „friendly fame" tegen
D. 0. S. 0. zal spelen, als laatste wedstrijd voor
don heer v. Zimmercn.
WIELRIJDEN.
Leidschc Ren- en Toerist-Vereeniging „Swift".
Morgen zal de 3de en laatste wedstrijd
over 20 KM. om de zilv. Olympia-madaille
worden verreden. De start en eindstreep is
bij het Haagsche Schouw. Samenkomst in
heb clublokaal.
ATHLETIEK.
Holland en Denemarken.
Naar de „N. Crt." verneemt, zal het vol
gende seizoen een Nederiandscba athötiek-
ploeg op uitnoodiging van de Deensche athle-
tiekorganisatie in Denemarken uitkomen. Het
ligt in de bedoeling der Nederlandsche en
Deensche athletiekorganiéaties een jaarirjk-
sche ontmoeting'tusschen "de sportsman van
heide landen in het leven te roepen, mét
dien verstande, dat de wedstrijden om het
jaar in Nederland en Denemarken zulle'a
plaats hebben.
MEDISCHE BRIEVÊiT"
Verkalking.
Wij willen thans een oogenblik stilstaan
met elkander brj bovenstaand onderwerp.
Het is ditmaal niet een willekeurige greep
uit de vele onderwerpen, die een bespre
king overwaard zijn. Eén mijner getrouwe
lezers van de „Medische Brieven" ont
moette ik dezer dagen en deze wilde gaar
ne eens ieta weten over de „Verkalking",
dio plaats vindt in ons lichaam. Aangezien
ik vermoed, dat deze bovengenoemde lezer
de tolk is van veleD, wil ik dan ook jnet ge
noegen aan zijn verzoek voldoen.
Zonder twijfel heeft de verkalking van
ons beenderenstelsel en ons bloedvaatstel
sel, om slechts enkele der voornaamste te
noemen, langen tijd de aandacht der ge
neeskundige wereld getrokken. Het was
dan ook een zeer vreemd verschijnsel en
onwillekeurig drong zich do vraag naar
voren: Waar komen die stukken kalk
vandaan 1" Het zou mij te ver voeren de
zeer vele theorieën, ten deele juist, ten dec-
le onjuist, hier op te sommen en kan ik
dan, uit een practisch oogpunt brschouwd,
volstaan met u het eindresultaat hiervan
mede le deelen. IVij weten hedc-n ten dage.
dat de voeding een buitengewoon gewich
tige rol speelt bij de kalkvorming Immers,
velo vaste en vloeibare voedingsproducten
bevatten kalk en nadat vele schjikundigc
processen zich hebben afgespeeld! waarop
ik hier moeilijk kan wijzen, komt deze
kalk opgelost in het bloed en in verschillen
de weefselvloeistoffen te land. Ons been
derenstelsel is hier zeer bloedrijk. Een
ieder uwer, die wel eens bet ongeluk heeft
gehad een been te breken, weet dit uit
éigen ervaring, en zal zich zonder twijfei
nog wel de enorme onderhuidsche bloeding
herinneren, die binnen betrekkelijk korten
tijd ontstond. Wij hebben dit ook te zanien
besproken, toen wij de beenbreuken bo-
handelden.
De kalk wordt nu in meerdere of min
dere mate in het beenderenstelsel afgezet.
Ook liet been op zichzelf is niet standvns-
tig, d. w. z.. er wordt steeds oud materiaal
opgelost en nieuw gevormd, zoodat een
mensch na ongeveer zeven jaar een geheel
nieuw beenderenstelsel bezit. Er heeft nu
steeds een wisselwerking a.h.w. plaats tus
schcn de beennieuwvorming, de oplossing
van oude beenstof en de afzetting van kalk
Op jeugdigen leeftijd treden de beide eer
sten veel en veel meer op den voorgrond,
terwijl wij maar zeer weinig kalk aantrof
fen. Dientengevolge ie in onze jongelings
jaren het beenderensysteem ook veerkrach
tiger. Heb gebeurt nu echter nogal ccna
bij het kind dat deze wisselwerking spaak
loopt en ook de betrekkelijk geringe hoe
veelheid kalk. die altijd aanwezig bqhoort
to zijn, nog ontbreekt. Het beenderenstel
sel wordt dan te buigbaar, en kan ook de
romplast niet mear voldoende dragen. Wij
treffen dit aan bij.de z. g. n. „Engelsche"
ziekte of Rachitis. Men spreekt van „En
gelsche" ziekte, niet omdat deze zooveel
in Engeland zou voorkomen, doch omdat
een Engelschman het eerst onze aandacht
op dezo aandoening gevestigd heeft, en
ons een inzicht in het volgen dezer ziekte
heeft gegeven. Hoewel gelukkig betrekke
lijk zeldzaam, vinden wij een stoornis in
de bovengenoemde wisselwerking ook bij
volwassenen. Toch heeft men gemeend haar
als een afzonderlijke ziekte te moeten be
schouwen en haar den naam gegeven van
„Be^pvenveeking" of „Osteomalacia".
Vooral in het Noorden van ons land
Friesland in het bijzonder treft men haar
af en toe aan.
Aangaande de oozaak nu van deze stoor
nissen zijn wij nog betrekkelijk sober inge
licht, hoewel het evenwel begint te dagen
aan den horizon en tal van organen, waar
onder de geslacht-sklieron, do bijnieren, de
schildklier, een belangrijk woordje hebben
mee to spreken.
De beenderenverkalklng geeft, wanneer
zij binnen normale grenzen zich beweegt,
geen verschijnselen. Is deze te gering, dan
zal het been gemakkelijker doorbuigen, en
is deze te groot, dan zal de betrokken per
soon bij een stoot of val, die goed aankomt
weor kans loopen, het bot, dat in het
spel is, te breken..
Behalve nu in ons beenderenstelsel,
wordt ook in tal van andere organen en
systemen kalk afgezet. Ik noemde in het
begin vaD mijn bespreking reeds het bloed
vatenstelsel als een der voornaamste, u
vaalverkalking is een ieder uwer natuur!
lijk bekend, een proces, dat, evenals (]8
beonderonverkalking met den ouden da?
vrijwel gelijken tred houdt. Voorts zou if
afbreuk doen aan één of ander orgaan
wanneer ik hierbij in détails zou treden
In elk denkbaar orgaan kan in grooter oi
kleiner hoeveelheid kalk wordon afgezet
Het spreekt van zelf, dat het tevens af!
hankelijk is van de plaats waar deze afgezet
wordt, of dit alles stoornissen met zicH
mcdesleept.
Zoo hebben wij dus gezien, dat, hoewei
nog vele vragen open staan, die op een
antwoord wachten, wij ook op dit punt
een duidelijker inzicht hebbon verkregen.
Ik hoop hiermedo aan het. verlangen van
mijn geachten lezer en wellicht van velen
met hem voldaan te hebben.
VRAGENRUSRIEK.
Abonné. Gewoonlijk trouwt men in
do plaats, waar, 'de bruid woont. Maar nion
kan, als daartegen beswaren bestaan, het
domicilio van de b> uid wel eenigen 'tijd
verplaatsen door het verhuishiliet op te
vragen en te deponeeren op het bureau;
van den Burgerlijken Stand van do ge
meente, waar. men liefst trouwen wil. Een
en ander met den ambtenaar van den Bur
gerlijken Stand to bespreken'.
j o n g o fu'f f r o u w. Inderdaad ont
sieren puistjes uw gelaat. Zy komen echter,
uit het gestel voort, en daarom helpen uit;
wendigo middelen in deu regel niet U zult
het best doen den huisdokter te raadplegen
.Wasschen met Eau-de-Cologne wordt ook
wel eens aanbevolen. Of het middel helpt,
durven wij niet zeggen, 't Is eens ie pn>
beeren; kwaad kan het in ieder geval n'eti
C. S., te U. Er. is te Leiden een
Voogdijraad gevestigd. Secretaris is - rcr.
P. Briët, Steenschuor 14.
H., te H. Zeker, is het geoorloofd voor,
iemand, die buiten woont, om ie Leiden
melk te venten. Er zal echter door den
keuringsdienst wel eens een monster wor
den genomen en aio de melk is vervalscfit
of geroomde melk voor volle melk wordt
verkocht, loopt u er in. Zorg daar dus
voor. Wend n tot mevrouw Eerdmacs—
De Holl, Plantsoen 71.
H. L., te L. Speciaal Christelijke too-
ncelstukken (geen z.g. „samenspraken1')
kennen wij niet. U kunt bij een boekhand*!
laar wel een catalogus van tooneehverken
ter inzage vragen en, voor zoover de titel
beslissend is, er van uw gading uitzoekec.
Een verzoek om subsidie aan den Ge
meenteraad moot op gezegeld papier gé-
richt worden aan den Raad.
Adres: het .College van Burgemeester sp
Wethouders, U kunt het per post en ook
persoonlijk op het Raadhuis bezorgen.
Of eereleden eener Zangvereeniging
meerdere rechten bobben dan donateurs,
lukngt af van de bepalingen dienaangaande
in liet reglement der Vereeniging. In den
regel hebben donateuro niet anders le doen
dan de Vereeniging geldelijk te steunen.
Or. Sohw., le O. Brood, (witte en tar
we) bakken gaat vcor een huismoeder, dia
een behoorlijk gasfornuis heeft, wel, mair
beschuit bakken ls minder gemakkelijk en
kost ook meer gas, terwijl de bereiding van
het deeg mede meer zorg verdacht. Wij
zouden het u niet aanraden. Wij geloovop
bovendien, dat het u niet voordceliger zaJ
uitkomen.
K. L., te O.-*-Het Bouwkundig Week
blad. Uitgavd: Mouten enjCo., Den Haag
J. B., te L. 't Is het beste, dat u dit
bij een boekhandelaar waagt.
Abonné M. R., to L. Zeker kunt u zelf
uw koffiebooiien branden. U moet daarvwS;
een ijzeren pot of pan nemen (een geëmail
leerde kan er niet tegen), deze van binnrti
met vot insmeren on daarin de ongebrande
boonen doen, die u al roerend met een
spaan of lepel verhit, zoolang zij de door u
verlangde bruilie kleur hebben verkregep
Als hgt kan op een open plaats, anders dp
keukendeur openhouden, want de lucht die
ontstaat, werkt op- do oogen.
Joh. M., to A. a. d. R. Om lid to wor
den van do Vereeniging tot Bescherming
van Dieren kunt gij u aanmelden bij me
vrouw Van Poelgeest-Brand, huize „Ouder
zorg", te Leiderdorp. Om procos-verbaal t«
kunnen opmaken bij gevallen vandieren
mishandeling mpet men, onbezoldigd veld
wachter zijn. Wij geiooven, dat daarvoor
wol de gelegenheid is, als men dit verzocht
Begin echter eerst met u als lid op te geven'.
A. H. B., te O. Mevrouw KriestSlok,
Hugo-de-Grootr-st-raat 22, zal u daarover
kunnen inlichten.
A. do B., te W. Vermoedelijk staat dj
ren, waarin de kippen zijn, op vochtige^
grond en eon toohtige plaats. Zorg, dat dj
grond, waarin de dieren rondwoelon, droeg
is door er zand of beter nog kaf in te doel
Verder waken tegen tocht en de dieren ip
do gelegenheid stellen zich in de zon te bl$r
kéren. Een beetje te-rpentijnolie door het
voer mengen. Als do dieren het erg te pav
ken hebben baat een en ander misschien
niet meer. Do nog niet aangetaste dierep
verwijderen, om verdere besmetting ,e
voorkomen.
B. W. F., te L. U hebt geen recht
op die vier dagen loon. De opzegging
uw betrekking was alleen mogelyk teg»
den eersten van de piaand.
J. v. 0., te V. ,Voor, ean dagdienst-
bode zijn geen verpleegkosten' verschuldigd-
Bij ziekte gaat hét loon nog een week door-
J. v. E., te W'. Daarvoor moet o zich
wenden tot de Huurcommissie, die he
slist, of er. termen voor de \c-rhooging bB'
slaan. Vooral niet cp eigen houtje ver;
hoogen; dan moet u het toch' weer terug
betalen en krijgt u nog boete bovendiC)-
B., te H. Ook meerderjarige kinder®
hebben, zoolang zij den leeftijd van Herte
jaar, nog niet hebben bereikt, voor het jri"
woljjk toestemming hunner, ouders noen },-
Wordt die niet gegeven, dan kunnen
de tuaschenkomst van den kantonrechter
roepen. De ouders kunnen hét hnwc-lgk >-
tegenhouden.