I. S., D. v. S., te Katwijk aai> den Rijn, J. v. d.
M. to Rijpwetering, beklaagd te liïbbon gereden
met een rijwiel zonder licht; E. M., P. M. v. L.,
J. v. D., F. P. on J. M. L. te Leiderdorp, be
klaagd van overtreding der Pol. Ver. voor do
gemeente Leiden.
Waar gêen woonplaats is vermeld, zijn do
veroordeelden te Leiden woonachtig.
UIT DE OMSTREKEN
ALPHEN. Do Commissaris der Ko
ningin in Zuid-Holland heeft benoemd tot
lid van de Gezondheidscommissie alhier, den
heer J. Hengeveld Jzn., architect alhier,
als opvolger van den op zijn verzoek eervol
als lid der commissie ontslagen heer A. H.
Goldberg, te Hazerswoude.,
HAARLEMMERMEER. - Dat do prach
tige grindwegen in. deze uitgestrekte ge
meente zich uitstekend leenen voor het
verkeer met auto's en motorrijwielen, mo
ge blijken uit de omstandigheid, dat Zon
dag meer dan 200 van elders komende auto
mobilisten en motorwielrijders hun rit
door dezen polder maakten. Behoudens een
enkele uitzondering werd door al de be
stuurders in de kommen der dorpen veel te
hard gereden.
Bij den landbouwer S. aan den Spie
ringweg is ingebroken. De dief is ver
moedelijk door middel van 'n valsehen sleu
tel weten binnen te komen en heeft zich
tevreden gesteld met een nog nieuw hee-
renrijwieJ. Heb spoor van den dader is
Bog niet ontdekt.
Do voorbereidende werkzaamheden
met betrekking tot de electrificatie van
deze gemeente zijn reeds zoover gevorderd,
dat het te verwachten is, dat nog dit jaar
belangrijke groote werken tot stand zullen
komen, waardoor een spoedige electrische
verlichting van Ndeuwvennep en andere
deelen van deze gemeente zal kunnen wor
den verkregen.
HILLEGOM. De heer B. Faber, direc
teur van het post- en telegraafkantoor al
hier, is benoemd tot directeur van het tele
graafkantoor te Vlaardingen.
KA TWl JK-AAN-ZEEVan de trawl-
loggers kwamen te IJmuiden aan de
markt:
KW 45, met f 305; 49, met f 273; 69,
met f 62172, met f 405 89, met f527 114,
met f405 116, met f472; 144, met f247;
145, met f 536152, met f 333 en 163, met
f471 besomming.
De eerste logger is alhier van de ha-
ringvisscherij teruggekeerd. Het iB een
vaartuig van do reederij B. Dijkdrent. Het
vaartuig deed dezo reis in ruim 4 weken
en viel met ruim 21 last binnen. Voorzeker
een mooi begin.
De orgeltrapper J. O. is als zoodanig
25 jaar in dienst bij de Geref. Kerk. De
Kerkeraad wist zijn diensten to waardee-
ren en gaf hem een mooie gratificatie.
Vanwege do V. V. V. zijn op verschil
lende plaatsen banken geplaatst, alsook
een wegwijzer. Dit zal den vreemdelingen
ongetwijfeld ten goede komen.
De trawlvisscherij loopt ten eind©.
Nog slechts enkele vaartuigen nemen er
aan deel. Binnen eenige dagen is deze
visscherij geheel afgeloopen. De vaartui
gen worden nu in gereedheid gebracht voor
de haringvisscherij.
De kustvisschers, gisteravond van
'deze visscherij teruggekeerd, hebben on-
©enigheid gehad. Niemand wilde zijn visch
het eerst laten afslaan. Ook niet bij loting
De afslager werd tweemaal ontboden doch
moest beide keeren onverrichter zake te
rug. Het gevolg hiervan was, dat do af
slag niet doorging en de visch naar huis
genomen werd, zeer tot misnoegen van de
vischventers.
Gistel-morgen vroeg ankerde voor de
kust een prachtig Noorsch jacht. Dit vaar
tuig was op weg naar Ostende. Eén van de
bemanning kwam per boot polshoogte ne
men en roeide Daar den wal. De beman
ning dacht, dat zij aan den Hoek-van-Hol-
land was. De matroos die weder met zijn
boot naar het jacht terugroeide, sloeg in
do branding om. Hij bewoOg zich echter
gemakkelijk in het water. Hij ontdeed zich
van zijn laarzen en andere kleercn en kwam
hierna met de boot weder naar den wal.
Door een van de kustvisschersvaartuigen
zijn de boot en deze matroos weder naar
het jacht gebracht. Door een paar burgers
die een en ander hebben gezien, werd den
matroos de noodige hulp en bijstand ver
leend.
LISSE. Beroepen is bij de Chr. Geref.
Kerk to IJmuiden ds. J. Hoogendoorn,
alhier.
NOORD WIJK-AAN-ZEE. Gisteren waren
bij hot baden eenige personen wat ver in zee,
toen een van hen in c-en terecht kwam;
tdoor het hulpgeroep der anderen, was de boot
spoedig bij hem en kon men hem nog in de boot
tnkken. Gelukkig liep dit ongeluk verder good af
NOORDWIJKERHOÜT. Een motor
rijder, die in woeste vaart den Duinweg
afkwam, kon de groote bocht, die de weg
«laar neemt, niet maken. De kar vloog op
den hoogen dijk. De rijder werd er afgesla
gen en meer dood dan levend binnengedra
gen bij cis familie K. Dr. Sengêrs werd ge
haald en verleende do eerste hulp.
De politie alhier, maakte op één Zon
dagnamiddag 57 bekeuringen tegen auto-
en stoomfietsenberijders, die te hard re
den of geen rijbewijs konden toonen.
OEGSTGEEST Gistermiddag had er
'een stagnatie plaats in het tramverkeer.
Doordat do raderenkas van do tram Kat
wijk—Leiden losraakte ter hoogte van de
woning van J. Remmerswaal, Rhijngec-st-
etra&twcg alhier kon deze niet verder en
moest worden uitgeschakeld. Het duurde
ongeveer een halfuur alvorens de baan
wéér vrij was. daar deze wagen naar de
remise moest wordien gebracht.
VOORSCHOTEN. Toen mej. H. gis
termiddag haar hondje wilde redden, ge
raakt© zij te .water.; Door den juist poe-
seerenden rijksveldwachter W. en den
heer H. werd zij op het droge gebracht en
spoedde zij zich naar huis.
Door den Raad dezer gemeente is be
noemd, met bijna algemeeno stemmen, tot
onderwijzeres aan de school Rijndijk (vac.
Staffleu) No. 2 van de voordracht mej. A.
Meyer, alheir, en tot onderwijzeres aan de
zelfde school (uitbreiding) mej. J. G. de
Bruyn, te Leiden.
Aan 38 gezinnen, wonende aan den
Steenenmuur, en sedert 1 Januari 1920 in
woners van Voorschoten, zal alsnog oen
restitutie van brandstoffen worden ver
leend a f 3 per gezin.
Het pand Elzinga is aan den heer
A. J. Turion, alhier, gegund voor f 1400.
Binnen vijftien maanden moet op het over
schietende bouwterrein een winkel en
woonhuis zijn verrezen.,
WASSENAAR.. In hotel „het Wapen
van Wassenaar", vergaderde Maandag
avond de Wilhelminavereeniging.
Met goedvinden van de aanwezigen,
leidt de eere-voorzitter jhr. B. Ph. S. A.
Storm van 's-Gravesande de vergadering.
Spreker begint met allen welkom te hee-
ten. Hij wijst er op, dat hij altijd met veel
genoegen deze vergadering leidt, omdat 't
een vereeniging geldt, die is opgericht ter
viering van den verjaardag van H. M. de
Koningin.
Na voorlezing der notulen brengt de
eere-voorzitter het jaarverslag uit.
Hierna doet ce penningmeester reke
ning en verantwoording. Het blijkt, dat er
nog een klein batig saldo in kas is.
Vervolgens brengt een der leden, be
last met het nazien der rekening, verslag
uit. Zij bevond alles in orde en adviseert
tot goedkeuring.
Dezelfde heeren worden benoemd voor
het nazien der rekening 1920.
Tot bestuursleden worden ij acclamatie
herbenoemd de heeren G. Gardicn, J. J.
Nell en O. Versteeg.
Besloten wordt dit jaar weder feest te
vieren. De data worden aan het bestuur
overgelaten.
De eerste dag zal worden doorgebracht
met kinderfeesten en ringsteken op ver
sierde rijwielen, de tweede met harddra
verij, terwijl tot slot een vuurwerk zal wor
den afgestoken.
Het bestuur zal voerts zorgen voor ver
schillende kermisvermakelijkheden, welke
zoo mogelijk naar een terrein bulten het
dorp zullen worden overgebracht.
De heer A. Versteeg uit den wensch, dat
op die dagen moge uitkomen, dat Wasse
naar een gemeente is, die ook wat te zien
kan geven op het gebied van versiering
met bloemen en planten.
Nadat de Voorzitter den wensch heeft
uitgesproken, dat Wassenaar weer op
waardige wijze feest zou vieren, wordt de
vergadering gesloten.
ZOETERMEER. Met ingang van 1
Juli is opnieuw benoemd tot lid van de
zuivelcommissie voor de provincie Zuid-
Holland de heer A. G. de Groot.
ZOETERWOUDE. Gistermiddag
kreeg onze gemeente bezoek van een hom
derd twintigtal uitgesloten bouwvakarbei
ders aan de pas in werking gesteldo hout-
bewerkingsfabriek van den heer Van Hou-
welingen aan den Rijndijk.'Zij verzochten
een paar timmerlieden, die aan het werk
aan de Kooi, alwaar zij het werk hadden
neergelegd en aldaar aan het werk waren
gegaan, te spieken. Dit werd hun onder
toezicht van den veldwachter toegestaan.
Nadat zij een onderhoud hadden gehad,
wat evenwel weinig resultaat opleverde,
trokken zij weder zeer ordelijk naar Lei
den.
WASSENAAR.
Gemeenteraad.
Maandag vergaderde do Raad dezer gemeen
te; tegenwoordig waren allo leden, behalve do
heer Beelaerts.
Ingekomen stukken:
Rapporten betreffende opname boeken en kas
bij den Kassier der Gasfabriek en den Direc
teur van het Levensmid'delenbeclirijf.
Begrooting Directeur Gasfabriek van do kos
ten van aanleg cener hoofdgasbuis in den Buurt
weg en de Nieuwelaan in verband mot do straat
verlichting aldaar. De kosten bedragen f 17850
voor den Buurtweg en f 950 voor de Nieuwe
laan.
Uit de exploitatierekening blijkt, dat de kos
ten per jaar f 2250 zullen bedragen. B. on W.
vinden geen wijheid den Raad voor te stellen
daarop in te gaan en stellen dus voor verlich
ting achterwego te laten.
De heer Wouters wil probeeren een primitieve
verlichting met petroleum. B. en W. zijn gene
gen dit tc onderzoeken, als er maar iemand is,
dio voor aansteken en blussohen wil zorgen.
Ingekomen is een request van den Ned. R.-K.
Bond van Overheidspersoneel „St. Paulus",
waarbij zij verzoeken om in overleg met die or
ganisatie over tc gaan tot vaststelling van een
behoorlijk workliedenrcglemont, dat wordt her
zien de thans geldende loonregeling met dien
verstande, dat een minimumloon van f 28 wordt
toegekend plus kindertoeslag, dat de werklie
den worden verdeeld in 5 loongroepen en dat
vasto aanstellingen worden uitgereikt aan werk
lieden, die langer dan een jaar in dienst dor ge
meente zijn.
De Voorzitter deelt mede, dat de Voorzitter
van dien Bond om een bespreking met het Col
lege van B. en W. heeft verzocht, ten einde dezo
verzoeken nader to mogen toelichten.
Do Voorzitter zegt, dat daarop geantwoord is,
dat in een vergadering van B. on W. die zaak
ernstig is besproken, dat B. en W. tot de con
clusie zijn gekomen ook ditmaal het verzoek in
handen van ten salariscommissie te moeten stel
len en dat het verstandig zou zijn wanneer ze
deze zaak met die Commissie bespraken en dat,
zoodra die Commissie zal zijn benoemd, daar
van bericht zal warden gezonden.
De Voorzitter zou gaarne zien, dat dezelfde
hoeren weder deel werischtan uit te maken van
die Commissie.
De heer Lazarom laakt het optreden van den
teer Guit.
Spreker begrijpt niet, waarom hij vroeger zijn
voorstel niet schriftelijk heeft ingezonden, dan
had do Commissie alles kunnca beoordeelon.
Do Voorzitter zegt, dat er ooi eenige onjuist
heden in het adres voorkoa.on. Spreker heeft
den heer Guit indertijd in de gelegenheid gesteld
hem te spreken. Daaraan heeft hij geen gevolg
gegoven.
Do hoor Lazarom wil wel deel uitmaken van
do Commissie, mits deze nu niet verplicht wordt
een onderhoud met den heer Guit toe to staan.
Do heer Van dei- Kroft bedankt voor het lid
maatschap dier Commissie. In zijn plaats wordt
benoemd de heer Vogels. Deze dringt er op aan,
dat er ook met den Voorzitter van do organi-
satio worde onderhandeld. Do hoor Vogels
neemt de benoeming aan en de Raad gaat or
medo accoord, dat het request worde gesteld in
handen van de nieuwe Commissie om advies.
Request van het Bestuur der Vakschool voor
moisjos to Leiden met het verzoek om subsidie,
o.m. op grond, dat ook voor leerlingen der
Ambachtschool een subsidie van f 20 per leer
ling wordt toegekend.
B. en W. advise-eren het verzoek af to wijzen,
aangezien zij meenen, dat do school bezocht
wordt door leerlingen uit de meergegoode
klasse en op grond, dat het aangevoerde motief
onjuist is, want dat er voor de Ambachtsschool
geen subsidie wordt gegeven. Het voorstel wordt
zander hoofdelijke stemming aangenomen.
Een adres van Nosókomos om do wijkverple
ging tot een gemeentelijken tak van dienst te
maken, het personeel tot gemeente-ambtenaren
to bevorderen met een minimumloon van f 1800
per jaar. word* afgewezen, op grond, dat het
Groene Kruis do belangen behoorlijk behartigt.
Verzoeken van het Gemeentebestuur van Ter-
munten om de gemeenten vrij te lafen in het
bepalen van don aftrek voor noodzakelijk le
vensonderhoud en van Oud-Beijerland om de ge
meentepolitie tot rijkspolitie te maken, worden
voor kennisgeving aangenomen.
Ingekomen een verzoek van F. v. Praag
om onthoven te worden van de functie
van Correspondent der Intercommunale
Arbeidsbemiddeling.
De Raad besluit eervol ontslag te ver-
leenen, maar aan den heer Van Praag te
verzoeken, de functie te blij'ven waarne
men, tot een opvolger is benoemd.
De begrooting der Gezondheidscommis
sie wordt goedgekeurd.
Het kohier Hondenbelasting wordt vast
gesteld op een bedrag van f 406, alsmede
het 2e Suppletoir kohier Inkomstenbelas
ting op een bedrag van f 10484.31.
Vervolgens worden eenige ontheffingen
van de voorschriften der bouwverordening
verleend.
Op een verzoek van den heer Kaan om
vergunning van het bouwen van de wo
ning aan de Wilde Zee tot een villa, stel
len B. en W. voor, afwijzend te beschik
ken, op grond, dat er reeds mede begon
nen is en het. huis niet ligt aan een open
baren weg.
De heeren Jochems, Van Hoboken en
Wouters willen de vergunning wel verke
nen, omdat hier sprake is van bouwspe-
culatie. Besloten wordt dit geval als ver
bouw to beschouwen.
Eervol ontslag aan B. H. de Vries als
onderwijzer wordt gerekend te zijn inge
gaan 1 Juni en aan mej. J. C. ten Brake,
als onderwijzeres, 1 Augustus.
Op voorstel van do Gascommissie wordt
J. E. Witteman niet eervol ontslag ver
leend als lantaarnopsteker en hulpstoker,
ingaande 26 Maart 1920. De heer Van Bar-
neveld wijst er bij dezo gelegenheid op,
dat het loon der stokers te laag is.
Besloten wordt tot ondershandsche aan
besteding van het verdiepen van een deel
der Veenwatering aan C. J. Henkes, voor
f7300.;
De verordening op de heffing van vaart-
haven- en kadegelden wordt herzien. Het
haven- en vaartgeld. wordt verdubbeld en
voor het gebruik van mestputten wordt
het tarief eenigszins verhoogd.
De verordening wordt toepasselijk ver
klaard op de Veenwatering en op de Zijl-
watering. In de Veenwatering worden geen
abonnementen toegestaan.
Voorts wordt besloten voor de Wasse-
naarsche Bouwvereeniging borg te blijven
tot een bedrag van f 21870.
De Voorzitter deelt mede, dat de beide
vereenigingen nog niet tot overeenstem
ming zijn gekomen omtrent de watervoor
ziening, maar dat eerstdaags een vérga-
dering van B. en W. met die besturen zal
worden gehouden.
B. en W. stellen voor op advies van den
Directeur der Gasfabriek om den gasprijs
te verhoogen met 2 cent per kub. M., in
gaande 1 Juli.
Waar de tijd ontbrak om deze kwestie
in de gascommissie te behandelen, wordt
in principe het besluit genomen om als
prijsverhooging noodig is, deze op 1 Juli
te doen ingaan.
Aan de orde is het aankoopen van het
voormalig postkantoor. In verband met een
vorig Raadsbesluit, meenen B. en W., dat
dit gebouw voor den geboden prijs van
f 17000 moet worden aangekocht.
Het is voorloopig wel geen rendabel be
zit, maar bij uitbreiding van het Plein
staat het in den weg. Een bestemming heb
ben B. cn W. er wel niet voor. De verkoo-
per bedingt, dat de tegenwoordige bewo
ner er V/a jaar in mag blijven wonen. Be
sloten wordt het huis aan te koopen voor
f 17000, mits het op 1 Januari 1922 vrij van
huur is. Hiermede gaat do eigenaar ac
coord.
Hierna rondvraag.
De heer Van Barneveld vindt het ge-
wenscht, dat 't gemeentepersoneel dienst
petten draagt. De overige leden voelden er
niet veel voor.
De heer Joclieihs informeert, hoe het
staat met het wegenplan aan de Haven.
De Voorzitter zegt, dat de prijzen blijven
stijgen, en er dus geen haast mede i6.
De heer Vogels zou op verschillende pun
ton urinoirs willen palatsen. Do Voorzit
ter zegt dat goede zeer duur zijn, in een
groote gemeente als deze bijna niet te doen
en dat ze bovendien meëstal worden .ver
ontreinigd,.
Do heer Vogels wijst er op, dat de aan
gelegde pleintjes zoo onooglijk zijn. De
heer Wouters zegt, dat dit de zaak is van
de Wegencommissic. Bovendien is beplan
ting op het oogenblik niet mogelijk.,
BERLIJNSCHE BRIEVEN.
VIL
Hef bankroet der partijpolitiek.
Berlijn, 20 Juni.
De politieke crisis, dio Duitschland doorleeft,
is niet alleen als op zichzelf staand verschijnsel
interessant zij wijst op dieip ingrijpende ver
anderingen, die zich in het cultuurleven der vol
keren in het algemeen voltrokken hebben. Wat
men sedert geruinien tijd vermoed en voorvoeld
beeft, komt nu als concreet feit aan bet dag
licht: de ineenstorting cn het verlies van macht
cn invloed van de oude partijen. Men behoefde
geen groot talent van voorspellen te hebben om
die moeilijkbeden te voorzien, maar do toe
stand, waarvoor wij thans slaan, heeft nog een
verrassing gebracht. Want niemand heeft kun
nen vermoeden, dat de goheele vroegere parle-
mentairo machine niet in staat zou wezen de
vitale problemen der natie tot oplossing te
brengen.
Nauwelijks waren de verkiezingen voor den
Rijksdag afgeloopen, of iedereen begon te re
kenen. Ieder polilick-deskundige en iedcro leek
namen een groot blad papier en een potlood
en togen aan bet werk, om de verschillende
cijfers van op do onderscheidene partijen van
links en rechts uitgebrachte stemmen zoo ie
arrangecren, dat cr ergens een „meerderheid"
voor den dag kwam, op welke een regeering
zou kunnen steunen. Maar dat rekensommetje
was eenvoudig niet op te lossen. Dat is natuur
lijk niet letterlijk op te vatten: er zal natuurlijk
ten slotte een regeering gevormd worden, die
op een met groolo moeito samengebrachte
meerderheid steunt. Maar men vleie zich niet
met do hoop, dat dio regeering krachtig slaat;
zij zal onder alle omstandigheden wat kunst
matigs hebben, en zij zal niet vast in den zadel
zitten. Zij zal wiskunstig, maar niet politiek zijn
samengesteld, en zij zal bij de eerste windvlaag
omvergeblazen worden. Bij elke stemming in
den Rijksdag zullen de ministers bloed zweeten,
of niet toevallig juist vijf of zes van hun aan
hangers naar de koffiekamer geëclipseerd zul
len zijn. Do zeer onderscheidene manieren van
do partijleiders om een kabinet te formceren,
zijn ook in Holland bekend, maar do experi
menten, dio ditmaal hier vertoond zijn en
mislukten, zullen ook in het buitenland ver
wondering hebben gewekt.
Men zal zich afvragen: hoe is het mogelijk,
dat het in het groote Duitschland niet vaststaat
of er een linksche of een rechtscke regeering
gevormd moest worden, dat men het van het
toeval liet afhangen hoe geregeerd zou wor
den, het toeval, dat door wiskundige kunst
grepen het middel moest brengen om ons uit
dó impasse to redden.
Dit feit is daardoor te verklaren, dat de oude
partijen zijn doodgeloopen en ziohzelf over
leefd hebben. Niemand, dio het Duitsohe va
derland oprecht liefheeft, twijfelt er aan of een
absoluut andere, nieuwe politieke constellatie
moet op den duur redding brengen. In de
crisis, die wij nu doormaken, vond deze ge-
dachto uitdrukking in het voorstel om van oen
kabinetsformatie volgens degebruikelijke par
lementaire methode af te zien en het met een
zakenkabinet to beproeven. Dat wil zeggen:
met een ministerie, samengesteld uit menschen,
dio inderdaad van zaken doen verstand hebben,
die practischc kennis en rijke ervaring mee
brengen en door hun persoonlijke capaciteiten
oen waarborg bieden, dat practisch en verstan
dig werk wordt gedaan. Dus niet onbekende
kopstukken der partijen, maar vahmensclien,
niet parlementariërs, maar mannen met spe
ciale vakkennis. Dan zou dus minister vanfi
nanciën worden een man, dio door studie en
praktijk sedert jaren met alle vragen van het
financiowezen op de hoogto is, rijksweerminis-
tcr een militair, minister van buitenlandsohc
zaken een geschoold diplomaat, minister van
binnenlandscho zaken een man gegroeid in de
praktijk van de wetgeving. Het zou daarbij vol
maakt onverschillig moeten wezen of zij in hun
partij of in het parlement al een rol hadden
gespeeld.
Deze gedachte, die een oogenblik geschenen
heeft do eenige redding tc kunnen brengen, is
nog niol in een realiteit omgezet. Do gewoonte
in do parlementair geregeerde landen van
Europa, om ministeries in elkaar te zetten met
de partijmannen in de eerste plaats, heeft zóó
diep wortel geschoten, dat men haar ook in
Duitschland, waar hot parlementaire leven nog
zoo jong is, niet heeft kunnen loslaten. Maar
dezo gedachte: een ministerie, samengesteld uit
do besten, zonder dat daarbij partijbelangen in
hel geding komen, zal terugkeeren. Zij moet
weer aan do orde komen in een land, waar
voor alles de vraag moet beantwoord worden,
hoe men na do ineenstorting, dio zoo geweldig
was, dat er geen voorbeeld voor is aan te wij
zen, den wederopbouw zal ter hand nemen,
de productie zal doen vermeerderen, door ar
beid cn nog eens arbeid den weg vinden, waar
langs overeen stemming met de overwinnaars
kan worden bereikt.
Hoo verrot, hoo zinneloos bet oude partij
wezen ds, is thans duidelijk aan het licht ge
komen. Do meerderheid der kiezers wist haar
ontevredenheid met 'do verschrikkelijke toestan
den in liet overwonnen land, haar ontstemming
over materieele zorgen niet anders te uiten dan
door do uiterste partijen ter rechter- en linker
zijde to steunen. Men stemde als een koppig
kind, dat zijn koppigheid niet kan overwinnen
en er niet aan denkt, wat bet verstandigste is.
Het gevolg was, dat de middenpartijen, die
gedurende anderhalf jaar met groote moeite het
seliip van staat boven water hebben gehouden,
ornstige verliezen leden en de partijen aan de
uiterste zijden een groote overwinning behaal
den, waarmee zij nu verlegen zijn! Het is een
nog niet voorgekomen verschijnsel, dat partijen,
die een geweldigen aanwas van stemmen heb
ben te hoeken, dio het aantal hunner mandaten
twee- on drievoudig verdubbeld zagen, do
grootste moeite doen om niet aan de regee
ring doel te nemen. De onafhankelijken en de
Duitsclio volkspartij hebben de overwinning in
de hand, maar zij weten niet walt er medo aan
te vangen. En wat is nu eigenlijk de reden
daarvan, waarom maken zij Van hun overwin-
i i i J
ning geen gobruikT wat drijft hun er toe d,
verantwoordelijkheid op anderen af to wentel^
cn liever de gemakeklijko rol van oppositie
partij, dan do moeilijke taak van regeeren 0p
zich to nemen? Enkel en alleen het oude ea;
leego partijbegrip, do kortzichtigheid, die nief
voider ziet dan de grenzen van hot partijbelang
Men heeft geen vreugdo meer in arbeid ten
dienslo van hot geheel© volk, van het vader-,
land, van de toekomst, van hot algemeen. Er
wordt alleen gevraagd: zal dat, wat wij nu
gaan doen, het partijbelang niet schaden, zoo
dat wij misschien bij een volgende verkiezing
een aantal stemmen minder krijgen. Het ia
alsof er geen overtuiging, geen begrip meer
beslaat voor hot algemeen belang, en wat dat
oischt, het is alsof alleen hot enge, bekrompen,
vervloekto partijwezen do handelingen van de
menschen bestuurt.
Wio dit erkent, inoet tot de conolusio komen,
dat hij ons het goheele parlementarisme op een
gevaarlijk punt is gekomen. Het is in een toe
stand geraakt, waaruit alleen do democratie
mot haar frissche en jonge ideeën verlossing
kan brongon, waarin alleen die democratie tot
nieuw loven kan wekken. Maar meer dan hier
mee houdt men zich bezig met die ideeën, die
hot Russische radicalisme in het debat heeft
gebracht. Het principe van het radensysteem,
dat do bolsjewisten aanvaarden en dat in na
volging van dezen thans ook do links-radicalen
als ideaal aanbidden, is geboren uit den wensch
van een klassehcerschappij van beneden af, in
tegenstelling met de vroegere klasscnheerschap
pij van boven af. Hot wordt geprezen als het
groote middel, dat leidt naar de dictatuur var-
het proletariaat. Maar thans blijkt, dat in dit
verlangen, dat van huis uit slechts het program
van een bepaalde partij belichaamde, een ge
zonde kern steekt. In radicale kringen in
Duitschland was het verlangen naar dat raden-
systeem zoo sterk, dat men er aan tegemoet is
gekomen door do stichting van een „Reichs-
wirtschaftsrat", die als con soort eoonomisch
parlement naast het politieke parlement staat.
Dc instelling van dezen raad wordt thans van
allo zijden als een zegen beschouwd, omdat
men hoopt, daarin een lichaam te bezitten, waar
do vraagstukken van economischen aard uit
een zuiver zakelijk oogpunt worden beschouwd.
Hot economischo leven gaat zijn gang, zonder
zich om politieke programma's to bekommeren.
Ongeacht alle opzweoping der arbeidersmassa
en ongeacht allo behoudzucht van het kapita
lisme, bezit Duitschland een instelling, waarin
werkgevers cn werknemers te zamen beraad
slagen, en die uitstekend werkt. Hier worden
allo vraagstukken behandeld, die de industrie
in haar geheel werkgevers cn werknemers
(er zijn inderdaad nog dergelijke onder
werpen:) raken, cn het is niet in te zien,
waarom deze organisatie, dio een groote macht
vertegenwoordigt, ook niet op ander gebied ten
goede werkzaam zou kunnen wezen.
In werkelijkheid oefenen de vakvereenigingen"
achter de schermen reeds invloed op het poli
tieke loven, een invloed, die men niet onder
schatten moet. Legion, do voorzitter van de
bijna almachtige generale commissie der vak-
voreenigingen, ia in zekeren zin zoo iels als
„genenno keizer" Van do vakvorcerugingen
hangt het eenvoudig af of do werklieden van
hun laatste cn machtigste middel: do algemeene
staking, gebruik zullen maken. Het ligt voor
do hand, dat, wanneer, thans of bij een latere
gelegenheid dó meordorheidssocialisten een lijn
zullen trekken met do onafhankelijken, een al
gemeens staking zal uitbreken. En dat is als een
positief feit aan to nemen, wanneer de nieuwe
regeering volgens het oudo partijstelsel wordt
gevormd, terwijl het veel minder waarschijnlijk
is, wanneer dio regeering zou worden samen
gesteld uit de besto economische krachten van
de natie, zoodat ook de arbeiders en dc vak
vereenigingen aan haar samenstelling moeten
deelnemen.
Men moge van het standpunt der democra
tische Iraditio in Europa dezen gang van zaken
betreuren; ik voor mij geloof, dat er niets aan
veranderd kan worden of vroeg of laat zal het
parlemcnlairo stolsel vervangen worden door
een economisch stelsel, zoo goed als de politieke
vingen op den achtergrond zijn gedrongen door
economischo quaesties. Dat daarmee het gees
telijk niveau naar boven gaat, kan niet beweerd
worden, maar de ontwikkeling der dingen houdt
mei dio vraag geen rekening. En het zal rioodig
zijn zich op dat wat komen moet, voor te be-
rcidon. Wij hebben gezien, dat do groote Duit-
sche revolutie veel minder een politieke dan een
economischo quacstie is geworden: het mate
rialisme van onzen tijd drukt op alles zijn slem-
poll
Geen partij geeft sterker dan dc sociaal-de
mocratie een duidelijk heeld van dc ontwrich
ting van het partijloven. Zij zou een -grooten,
een overwegenden invloed kunnen uitoefenen op
den gang van zaken in het rijk en zij wil
niet. Zij geeft er de voorkeur aan oppositie te
voeren en ontevredenheid te verbreiden dn plaats
van de gelegenheid aan te grijpen, 'haar idealen
voorzoover dat mogeiijk is, in practische daden
om te zetten. Welk cenc miskenning van den
ouden regel, dat politiek de kunst van hot be
reikbare verwezenlijken is! En waal-om doet de
partij zoo? Louter uit opportuniteitsmoticven
voor de parlijagitatie. De sociaal-democratische
leiders welen, dat in don vertwijfelden toe
stand, waarin Duitschland verkeert, een over
gang van het kapitalistische naar het socialis
tische stelsel een onmogelijkheid is. Maar zij
durven dat den kiezers niet to zoggen, uit angst
ze te drijven naar de radicalen, naar den uiter
eten linkerhoek, naar dc communisten en Spar-
tacisten. Do man, dio <lon moed heeft openlijlc
te zeggen: ons doel blijft het socialisme, maar
wij kunnen dal nu, na den verloren oorlog, niet
bereiken, omdat wij eerst weor ons economisch
leven in gang moeten brongon, wat niet anders
kan dan door middel van het oude systeem, en
daarom willen wij positieven arbeid verrichten
en mc-l de regeering samenwerken, om h'et aller
ergste to vermijden 1die man ontbreekt. Wio
zoo spreken zou, zou een groot en goed werk
doen. Maar er is niemand, die dat kan of durft-
Partijpolitiek boven alles, dat is het wachtwoord
Maar de dag zal komen, waarop men dezen
rampzaligen weg verlaat, waarop men dc be
staansmogelijkheid van een regeering in "fi'et
leven zal roepen, dio do zekerheid geeft, dat
haar kracht een' duurzame is cn" dio 'daardoor
het vertrouwen der wereld zal hebben eéri
vertrouwen, 'd'at wij thans meer dan 'ooit derven.
Dr, MAX OSBOÜN
