I'ST BE OMSTREKEN,
ALPHEN. Blijkens do verschenen re
kening en verantwoording van de Gezond
heidscommissie, zetelende alhier, over heb
afgeloopen dienstjaar blijkt, dat de reke
ning sluit met een nadeelig saldo van
i 150.83.
HAARLEMMERMEER. Mot betrek
king tot de electrifieatie van deze gemeen
te, vernemen wij, dat te Nieuw-Vennep,
daarvoor onder leiding van den Directeur
van het gemeentelijk olectrisch bedrijf,
reeds opnemingen worden gedaan.
Dank zij het mooio weder, komen de
landbouwers in deze gemeente thans ban
den to kort voor de vele werkzaamheden
die op het land te verrichten zijn. Men is
roods druk bezig mee het binnenhalen van
het hooi, waarvan ae opbrengst bevredi
gend en do kwaliteit uitstekend is.
De Minister van Arbeid heeft aange
wezen voor den verkoop van rentezegels, als
bedoeld in art. 230 der Invaliditeitswet: G.
S Nagtegaal, lasser dijk 381, Abbenes, gem.
HaarlemmermeerW. Brugman, Huigslo-
terdijk 37 Abbenes, geur. Haarlemmer
meer F. J. M. Mars, Wilhelminalaan 26,
Zwanenburg, gem. Haarlemmermeer.
HAZERSWOUDE - De R.-K. kiesver-
eeniging „Algemeen Belang" vergaderde in
café „Boers" aan den Rijndijk onder presi
dium van den heer M. Heijker. Er was
een batig saldo van f 43.67%. De aftreden
de bestuursleden werden herkozen. Het
reglement werd in (lien zin gewijzigd, dat
oc«k vrouwen lid der Vereeniging kunnen
worden.
EATWLJK-AAN-ZEE. Van do trawl-
loggers kwamen te IJmuiden aan de markt
KW 20, met f 502 22, f 614 40, f 634 44,
föSO; 48. f759 65, f563 66, f566 72,
1540 84, f 9S0145, f616 en 173, f661 be
somming
KOUDEKERK. Gisteren bad een mo
torrijder het ongeluk het dochtertje van
den fabrieksarbeider M. te overrijden, zoo
dat het kind naar Leiden vervoerd moest
worden. De toestand was ernstig.
Toen de heer P. gisteravond met paard
en rijtuig uitging, viel het paard plotseling
dood neer.
Tot predikant bij de Geref. Kerk al
hier is beroeper ds. Tavelaar, van de Haar
lemmermeer (Oosteiade).
NOORDWIJK-AAN-ZEE. Het vreem
de voorwerp dat op het strand alhier ge
vonden is, en zooals we jl. Maandag mee
deelden, is gisteren door een deskundige
weggehaald. Deze constateerde dat het was
een „Eleotrische aanvuurlading" van En-
gelsche afkomst.
OEGSTGEEST. Giistermiddag kwa
men drie heeren rustig de Groenesteeg op-
peddelen, doch hun rust werd ernstig ver-
Btoord. Een der heeren, een onderwijzer
der bijzondere school te Rijnsburg, kwam
met een collega in aanraking en ia de
sloot terecht Do collega's verloren geen
oogenblik hun tegenwoordigheid van geest
en met vereende krachten werd de dren
keling weer op het droge gehaald, waarna
zij hun reis, naar Leiden, waar genoemde
heer woonachtig is, voortzetten.
Alhier is men druk aan den hooi
bouw. Het kwantum is redelijk en de kwa
liteit in verband met he gunstige weer
laat niets te wenschen over.
TERrAAR. Beroepen is bij de Ned.-
Herv. Gem. te Melissant de heer J. Enbe-
laar, cand. alhier.
VOORSCHOTEN Op 6 Augustus a.s.
zal het 25 jaar geleden zijn, dat de heer E.
.Vernède werd benoemd tot burgemeester
van deze gemeente. Er Leeft zieh een co
mité gevormd vat ongeveer 35 personon
voor herdenking van dit jubileum. In een
vergadering zijn gekozen tot leden van het
uitvoerend comité: do heeren J. M. van
Kempen Sr., J P. Schram de Jong, W. A.
'A. J. baron Schimmelpenninck van der Oye,
L. H. van Wissen, J. A. Mens, A. van Os,
A. van Kempen en J. J. M. Lion. Het plan
bestaat de feestviering van de Kon. Wil-
helmina-Yereeniging te doen samenvallen
mei) dezen datum, waarvoor echter het pro
gramma nog moet worden vastegsteld.
WASSENAAR. In een der laatste
nachten is ingebroken in de villa van den
heer M., in het park „De Kieviet." Tegen
zes uren in den morgen ontwaakte me
vrouw omdat zij gerucht waarnam aan de
deur van baar slaapvertrek. Zij waar-
Bchuwde onmiddellijk haar eehtegenoot.
iiVan de bovenverdieping zagen zij toen drie
I mannen zich snel door een geopend ven-
eter verwijderen, terwijl buiten nog een
/vierde persoon, dio waarschijnlijk do wacht
had gehouden, zich bij hen voegde. Op de
[fiets vertrokken de heeren. Vermist wor-
den eenige snuisterijen tot een waarde van
f 120. Een groote partij zilverwerk stoncl
voor het medenemen gereed.
In denzelfden nacht is ingebroken bij
'den caféhouder Van L. aan de Maaldrift.
Ook hier werden de bewoners wakker, zoo
idat de dieven zich in allerijl verwijderden.
ZOETERWOUDE. Terwijl Seh., uit
(Woubrugge, zijn rijwiel even onbeheerd
had laten staan in de. Bruggestraat alhier,
»n hij zich onderhield met den brugwach
ter der Leiderdorpsche brug, heeft iemand
het karretje gekaapt en rich er mee uffc
'do voeten gemaakt.
Gistermiddag kwamen twee wielrij
ders op den Hooge-Rijndijk alhier met el
kaar in botsing. In volle vaart reden zij op
jelkaar in. Van O., uit Leiden, die de
jBohuldige was van bet ongeval, daar hij
Baar links uithaalde, kwam er vrij goed af
'jdoch Z., uit Leiderdorp, bekwam een vrij
jwnstigen bloedneus en de voorvork van
rijn rijwiel brak, zoodat hij te voet zijn
réis moest vervolgen. De veldwachter Dee-
jren&ars, die bij het ongeval tegenwoordig
VU) maakte proces-verbaal op.
Het percentage van de heffing van
den hoofdelijken omslag dienst 1920 is be
paald op 3 procent in dezo gemeente, vo
rig jaar 2% procent.
Deze gemeento is toegetreden als lid
der Nedërlandscho Vereeniging van ge
meenten.
Blijkens de opgemaakte balans-, ver
lies- e:i winstrekening distributiebedrijf
1919, heeft At bedrijf een nadeelig saldo
opgeleverd van f 21.441.86%.
Uit het verschenen rapport, uitge
bracht namens Ged. Staten, blijkt, dat bet
distributiebedrijf 1917 verzuimd heeft bij
het Rijk te declareercn een post voor toe
slag melk, terwijl door den oud-burge
meester, den heer Van Gils, voor admini
stratie f G00 in cSe kwaliteit is genoten,
wat in strijd is met art. 75 der Gemeente
wet.
BODEGRAVEN.
Gemeenteraad.
Voorzatter de burgemeester. Aanwezig alle
loden.
Na opening der vergadering leest do secrota-
ris het gebed voor, waarna de notulen der vo
rige vergadering worden gelezen en goedge
keurd.
Ingekomen --tukken: Dankbetuiging van den
Rijksveldwachter Do Haart voor verleende gra
tificatie, Beschikking van Gedep. Staten in
zake Rijksvergoeding in de kosten van het
Lager Ouderwijs over 1920. Goedgekeurde ver
ordening op do heffing van begraaf rechten.
Goedgekeurd reglement van orde voor de ver
gaderingen van den Raad. Besluit van Gedep.
Staten, waarbij de reclames van H. Koning en
de wed. \V. Bemme tegen den aanslag in den
Hoofdelijken Omslag worden afgewezen
Deze stukken worden voor kennisgving aan
genomen.
Overeenkomstig den wensch van Gedep.
Staten wordt do huurwaarde van de woning
van het hoofd van school A nader vastgesteld
op f 300 per jaar. Op een adres van do Zuid-
Hollandscho Propaganda-Commissio van de
Vereeniging tot Afschaffing van Alcoholhou-
dendo Dranken, vragende, dat de Raad zooveel
mogelijk gebruik zal maken van het recht tot
verlaging van het aantal vergunningen, wordt
gunstig beschikt.
Het verzoek van de familieloden van den
verpleegde H. Schouten, tot verhoogbig van do
bijdrage in do kosten van verpleging, wordt
toegestaan. Aan de afdeeling „Het Groene
Kruis", te Nieuwerbrug, wordt 1 40 subsidie
verleend, op voorstel van den heer Ruling,
zoodat het voor,-lel van B. en W., om f 25 too
to staan, als verworpen is to beschouwen.
Aan do gemeente-ambtenaren wordt premie-
vrij pensioen verleend. Het voorstel van den
heer Ruling, om afzonderlijk to stemmen over
het pensioen der ambtenaren en over het we
duwen- ?n weezenpehsioen, wordt niet ge
steund.
Aan den Folder Zuidzijde en Boezem wordt
op verzoek f 200 subsidie verkend voor het in
laten van versch water.
Het adres van den Raad der Federatie voor
Vrijwillige Burgerwachten in het Baljuwschap
Alphen aan den Rijn, verzoekende een subsidie
in de kosten van aanleg van een schietbaan te
Alphen, wordt voor kennisgeving aangenomen.
Aan den wegwerker G. Burggraaf wordt op
diens verzoek om verhooging van salaris en
een toeslag ad f 100 over 1920, een verhoogiug
toegekend tot f 23 en een toeslag ad f 50 over
een half jaar, op voorstel van den heer Stap
per. Een voorstel van den heer Van Dijk, om
het salaris te verhoogen tot f 25 werd ver
worpen met 10 stemmen. Het advies van B.
en W. luiddo om deze zaak by do bcgrooting
te behandelen, omdat het niet gewenscht ia
telkens tot tusschentijdscbe vorboogingen over
te gaan. Het bestuur van het Muziekgezelschap
vraagt f 200 subsidie tot het geven van volks
concerten op Zaterdagavonden; een voon-tel
van den heer Beijen op f 100 toe te slaan wordt
verworpen.
Door bewoners van do Bruggestraat is een
verzoek ingediend, om, met het oog op het
enorme automobielverkeer, dezo straat stofvrij
te maken. Goedgevonden wordt aan B. cn W.
over te laten do besproeiing van de kom, naar
behoefte to doen plaats hebben. Door enkelo
gepensioneerde ambtenaren is verhooging van
pensioen aangevraagd met 40 pCt. Op advies
van B. en W. wordt goedgevonden dit adTes
bij do begroeting to behandelen. Aan de urt-
noodiging van Godep. Staten tot het verkenen
van een bijdrage ad f 20 aan de Politieschool to
Hilversum voor politiecursussc-n, wordt niet
voldaan. De staat van schoolgelden over hel
lsto kwartaal wordt vastgesteld.
Do burgemeester deelt mede, dat door hem
cn door B. en W. is geadviseerd om do dis
tributie van Regeeringsbruinbrood zoo spoe
dig mogelijk op te heffen. De Raad kon hier
omtrent niet meer geraadpleegd worden, zooals
aanvankelijk het plan was, omdat antwoord
werd verlangd vóór 8 Juni.
Ingevolge advies van B. en W. wordt beslo
ten het terrein van do asch- en vuilnisbelt in
Oud-Bodegraven to verkoopen voor f 1700 en
een coniraet aan to gaan met de Associatie
„Straatweg Gouda-Bodegraven", tot het in erf
pacht bekomen van een stuk grond; de erfpacht
bedraagt f 0.15 per vierk. M. per jaar, het
perceel zal voldoende afgeheind moeten wor
den, terwijl een opzegtermijn van 6 maanden
wordt bedongen. De heer Van Dijk hoop!, dat
B. en W. nog naar andere terreinen zullen
uitzien, hetgeen wordt toegezegd, omdat ook
het Dag. Bestuur dit terrc-in als tijdelijk wil
beschouwd zien. Do heer Batelaan wcnschl,
dat in het verslag zal worden opgenomen het
geen aan het slot van de inlichtingen van B. en
W. is geschreven aangaande het adres van do
gemeente Zwammerdam, en waaruit blijkt, dat
de vele klachten aangaande de tot-stand-ko-
ming van de aseh- en vuilnisbelt zijn to redu-
ccoren tot één: van den heer Vink, die intijds
zijn bezwaren heeft ingediend, hotgeen door de
gemeente Zwammerdam verzuimd is. Tevens
wordt hierin aangetoond dat Zwammerdam
toelaat, dat op een terrein in Oud-Bodegra
ven een ai-ch- en vuilnisbelt wordt ingericht,
dat de lucht, aldaar voor de omwonenden wordt
verontreinigd door tal van mestschuiten, tal
va n mesthoopen, door het houden van var
kens, door het toelaten, dat aldaar een werk
plaats van vnunnakpTs met gebruikmaking
van carbolineum is ingericht, enz., waaruit
volgt, dat Zwammerdam zelf waar moet be
palen welke waarde aan haar klacht is lo
hechten. Wordt goedgevonden het Raadsbe
sluit tot het voeren van ecu procedure ter
zake in te Lekken cn hiervan aan Gedep. Sta
ten kennis te geven.
Tot gemeente-arts wordt voor het nog loo-
pcudo jaar benoemd do heer J. J. van Brug
gen, in do plaats van den heer Marsman, dio
vertrokken is.
Goedgevonden wordt in do desbetreffende
verordening op to nemen, dat onder do be-
bouwdo kom ook valt de Prinsenstraat, als
mede het tegenover die straat gelegen gedeclto
van de Zuidzijde. Op voorstel van den heer
Housdens wordt ook besloten aan do Noord-
zijdo de kom uit te breiden tot voorbij do
niouwgebouwde woningen van do Woning-
bouwverceniging.
Op verzoek van het ministerie van Arbeid
wordt aan het besluit tot aankoop van grond
ton behoovo van Woningbouw, toegevoegd een
bepaling aangaando de aflossing in jaarlijkscho
termijnen.
Het door den heer Slapper ingediendo voor
stel tot hot brengen van een wijziging in do
verordening op don hoofdelijken omslag, wordt
na bespreking door den heer Van Dijt, met al-
gomceno stemmen goedgekeurd.
Do leden der Coaimissiën voor do Reclames,
voor de begrooting en rekeniDg on voor de pu-
blieko werken, worden door het lot aangewezen.
Door B. en W. is aan den Raad gezonden
een plan tot verbinding met Gouda door mid
del van een auto-dienst. Dc voorzitter geeft
uitvoerige inlichtingen. De heer Claushui- voelt
meer voor gemeente-exploitatie; do heer Van
Dijk is van oordeel, dat de zaak veel eenvou
diger kan worden opgezet, dan door dc Auto-
Maatschappij „Amovam" is geschied. Nadat
verschillende leden het woord gevoerd heb
ben, wordt goedgc\ onden nadero bosprekingen
met do „Amovam" to voeren.
Het adrc3 van de Woningbouwvereniging
om een voorschot van 1 204.282.-10 tot het bou
wen van 29 woningen lokt veel bespreking uit.
Do beer P. Bateiaan wil eerst advies van B.
en W. vragen. Do voorzitter acht dit niet noo-
dig, maar zegt, dat toch ook nog het advies
van de Gezondheidscommissie, dio deze week
vergadert, moet inkomen alvorens een beslnit
door den Raad kan genomen worden. De heer
Beijon bepleit sterk dc directo behandeling. Mot
1 stem meerderheid wordt besloten het ver
zoek to renvoyeeren aan B. en W. voor advies.
De Raad gaat daarna in geheime zitting tot
behandeling van dc reclames tegen het sup
pletoir kohier van den Hoofdelijken Omslag en
tot bespreking van het kohier voor 1920.
Na heropening wordt omtrent do reclames
beslist en het kohier 1920 vastgesteld evenals
het kohier van do hondenbelasting.
LEPMUIDEN.
Gemeenteraad.
De Raad was tegen gisteravond halfacht
spoedeischend bijeengeroepen. Om acht
uur was er, behalve den burgemeester, nog
maar één Raadslid, de heer Visser. Wij
hebben toen maar niet langer gewacht en
zijn onverrichter zak© vertrokken.
VOORHOUT-
Gemeenteraad.
Voorzitter de heer G. Bulten, burgemeester,
Aanwezig allo leden.
No opening werden voorgelezen en behan
deld ocnigo ingekomen stukken.
Goedgekeurd werd het aangaan van do
lecnig groot f5000 van do Mij. Gemcente-
Crediet.
Ook was ingekomen de berekening van do
kosten voor verlichting van den 's-Graven-
damsclienwcg, dio voor tien lichtpunten zou
bedragen f910.
Dc heer Roozen zou met do heeren Van
der Volk en Werkhoven dan maar minder
lichtpunten willen geven, byv. vijf- Voor
verdere afdoening om de hoogo kosten wordt
dit verwezen naar B. en W.
Hot adres van den Politiebond over 'des
veldwachters salaris wordt thans mot voor
stellen van B. en W. in behandeling ge
bracht en na ruime bespreking en verwerping
van verschillende voorstellen, dio meer
wenschten t© geven- dan B. en W., ten slotte
ale voogesteldo aangenomen, ook wat do va-
cantledagen aanging, welke verschillende
ieden wenschten uitgebreid te zien.
Mededeeling geschiedt hierop, dot do Oraa_
je-Yereeuiging het verzoek deed om afschaf
fing van dc kermis, als verouderd instituut,
enz-, en de gezamenlijke eaië-houders om
het behoud, wijl hun groote lasten, door do
buitengewone inkomsten, die de kermis geeft
nog oen weinig gecompenseerd worden.
Do heer Van Werkhoven vindt niets kwa
dere in de kennis dan in een Oranje-feest,
en stelt voor een referendum te doen houden.
Door den heer Van dor Voet wordt voor-
gestold de ingezetenen in do gelegenheid te
stollen te ariressoereD. Hij is niet tegen een
kennis doch wil dan tegen een „drooggeleg
de".
De hccT De Groot wenseht een adres ter
teekening to loggen voor vóór. en tegen
standers.
Dc heer Colijn meent, dat heel weinig in
gezetenen voor do kermis zich interesseeren.
en is voor afschaffing.
Bij de hierop volgende stemming worden
4 3temmen vóór en 8 stemmen tegen ophef
fing uitgebracht.
Tegen stom den dc heeren De Groot, Van
der Voet cn Van Werkhoven.
De kermis is dus afgeschaft-
Tot Ambtenaar van den Burg. Stand werd
gekozen do heer G. 'Bulten, tot waarnemend
gemeente-secretaris, wegens ernstige ziekte
van den tegenwoordigen functionaris, den
heer Verheul, 1ste Ambtenaar ter Secretarie,
die gelijktijdig de geëischte eeden in handen
van den Voorzitter afleggen en voor Ge
meente-Ontvanger (tijdelijk) do heer P. L.
v. d. Hulst, die met den heer P. N. Venter
waren voorgedragen. De beëdiging van dezen
zal in een spoedig uit te schrijven vergade
ring plaats vinden.
De vergadering werd hierop gesloten.
ZOETERWOUDE.
Gemeenteraad.
De Voorzitter opent de vergadering.
,§et blijkt ,dat alle leden behalve de hee
ren De Graaf en Van Leeuwen (Rijndijk)
aanwzeig zijn. Alvorens tot bot lozen der
notulen over te gaan herinnert do Voorzit
ter do leden er aan, d..t bet juist vandaag
een halvo eeuw geleden ie, dat do eerste
seten van liet gemeentehuis werd gelegd.
Daarna had do beëodiging plaats van
den nieuwen secretaris, den heer Sineets.
Nadat dezo de vereischte eeden had afge
legd sprak de Vootzitter hem toe.
Daarop dankt de heer Smeets voor de
tot hem gerichte woorden.
Vervolgens dankt de Voorzitter den beer
De Rijcko voor hetgeen hij tijdens do ver
vulling van waarnemend secretaris heeft
gedaan.
Daarop werden de notulen van het ver
handelde in de vorige Raadsvergadering
door den secretaris gelezen en onveranderd
vastegsteld.
Voor kennisgovang wordt o.a. aangeno
men
Schrijven van den betaalmeester to Den
Haag, meldende dat aan den gemeente
ontvanger is betaald f 970.77%, en een dito
van den Rijksontvanger te Leiden, cïat is
betaald f 4-2-1.63. en f 329.98.
Schrijven va nGed. Staten, dat do wed.
A. J. Lager berg—Vreeburg niet ontvanke
lijk is verklaard in haar beroep tegen den
aanslag hoofdelijken omslag dienst 1919;
dat do huurwaarde van de woning van het
hoofd der bijzondere school Zuidbunrt is
vastgesteld op f 200.
Van de gezondheidscommissie, zetelende
te Alphen is de voorgestelde wijziging van
do bouw- en woningverordening terug ge
komen, met verzoek deze wijziging te her
zien, daar do redactie niet duidelijk is en
wat er bedoeld wordt met do uitdrukking
met een meervoud van 40 vierkante meter.
Zoo goed mogelijk wordt besloten aan de
wenschen dor gezondheidscommissie tege
moet te komen. Tijdens de behandeling van
dit punt komt de heer Do Graaf ter ver
gadering.
Van het gemeentebestuur van Zuid-
Beierland is een adres ingekomen, waarbij
wordt kennis gegeven, dat docr den raad
dier gemeente ee motie is aangenomen
inzake de reorganisatie van de politie. B.
en W. stellen voor dit adres voor kennis
geving aan te nemon en geen adbaesie te
betuigen daaraan. Wordt aangenomen.
Door de Vereeniging ter Bevordering
van do Belangen van Verplegers en Ver
pleegsters „Nosokomos" om de wijkver
pleging te maken tot een gemeentelijken
tak van dienst, gediplomeerde verplegers
aan te stellen, de wedde van de verplegers
en verpleegsters te bepalen op f 1800, wordt
ter zijde gelegd als ongezegeld.
Van het bestuu - der afdeeling Leiden en
Omstreken „St.-Antonius van Padua", van
den Nederlandschen E.-K. Bond van Over
heidspersoneel „Sint-Paulus" is een ver
zoek gericht aan den Raad, waarbij verzocht
wordt het daarheen te leiden( dat er worde
overgegaan tot herziening der salarissen
van het personeel in dienst der gemeente,
nl. door het maximum-loon to brengen van
22 gulden op 28 gulden per week Vervol
gens dat een permanente kindertoeslag
worde verleend van een gulden per week
voor alle kinderen beneden do 15 jaar, wel
ke toeslag aanvangt bij het derde kind met
terugwerkendo kracht tot 1 Januari 1920.
"Voorts dan een weck verlof met vacantie-
toeslag. Besloten wordt dit adres to be
handelen bij punt 8 der agenda, zijnde een
voorstel van B. en W. tot het verleenen
van een kindertoeslag.
Door den heer Straathof is verzocht het
daarheen te leiden, dat de verschillende
eigendommen of open erven, grenzende aan
den opnebaren weg, niet worden afgeras
terd met prikkeldraad, dit ter voorkoming
van ongelukken door hot vee, dat zich
daaraan bezeerd of nog erger zoodat een
voonrts er bij gehaald moet worden. Arti
kel 75 sprekende over afsluiting van open,
onbewoond erf, belendende den openbaren
weg spreekt niet over prikkedraad maar
wel van schutting, hek of muur bet is dus
verboden. Na eenig heen en weer gepraat
wordt bcshloten dat B. en W. een nader
onderzoek zal instellen.
Van deai vergunninghouder Schuur is
een verzoek ingekomen om zijn aanslag in
het vergunningsrecht voor li6t loopende
tijdvak te verlagen en te bsengen op het
wettelijk minimum Ook door Roeleren is
een zelfde verzoek gedaan.
Een voorstel Stadhouder afwijzend ie be
schikken wordt aangenomen met negen te
gen een stem hl die van den heer Kompier.
Door eenige ingezetenen van de gemeen
te is een verzoek ingediend om de klok van
den toren zoodanig te herstellen dat men
verzekerd is dat zij den juisten tijd aan
geeft benevens het voorzien van een minuut-
en uurwijzer.
Na discussie, waaruit bloek, dat men er
over 't geheel veel voor voelde, werd op
voorstel van den wethouder Kompier het
verzoek naar B. en W. gerenvoyeerd om
advies.
Burgerlijke Stand. Omstreken.
LISSE. Gehuwd: A. van Zanten en I. M.
Frerik- P. de Bruin en J. J. Tibhoe!.
J. van Eeuwen cn A. de Vreede.
Geboren: Hubertus Cornells, z. van J. F.
van Vancveld on S. M. Kanbior. Maria Ge-
rarda, d. van C. va-n der Aart en H. G. Lam-
mersc. Necltje, d. van J. van Egmond cn
J. do Smit. Barbara Jacoba Theodora, d. v.
B. Tolido en J. M. Bcmehnan.
Overleden: Anna Adriana Boot, wed. van P.
Bakker, 83 j.
BEBLIJNSCHE BRIEVEN.
ia
Dramatische dichters van onzen tijd.
Do nieuwo tij'd heeft in Duitschland een
nieuwe generatie van dichters -doen geboren
worden. Die nieuwe generatie is als de oude: vol
gloeienden hartstocht, vervuld van een diep ge
loof aan een toekomst, dio verlossing zal bren
gen; maar zij is ook met zich zelf nog niet in
het Teine, zij is nog verward en vormloos. Dc
dichters van deze nieuwe generatie zijn gerijpt
in do verschrikkelijke tijden van oorlog cn re-
Tolutïe. Het noodlotsjaar 1914- vond hen niet in
hot kamp van hen, dio vol waren van eea oa
vlammend nationalisme, maar trof hen aa
saamgevoegd tot een groep, die afzijdig stond i
van do afschuwelijke eischen, dio plotseling aan
een heel volk, aan eiken enkeling, aan bijna al|Q'
volkeier. van Europa gesteld werden. Wel trok, I
ken velen van hen medo teu strijde en deden
hun plicht als dc andere millioencn, maar in
bon groeide een steeds sterker wordend verlt<
tegen een maatschappelijke orde, onder welker I
heerschappij iets zoo afschuwelijks mogelijk
was. Reeds tijdens den oorlog, maar toen t10„ 1
bedwongen door de almachtige militaire cent I
suur, uitten zy zich in krachtigo litteraire I
nifeslen, waarin pacifistische gedachten ver.
bonden waren aan revolutiouairo denkbeelden
Maar eerst toen do grooto stormvloed ov«
Duitsebland was losgebarsten, kwam do nume-
rieke beteekenis en de geestelijko kracht van
hen, dio tot dezen groep van idealisten en revo
lutionaire denkers behoorden, ia volle klaarheid
aan het licht.
Het sprak vanzelf, dal zij zich tol hel toonoe|
wendden. Nog eenmaal zou hot loonecl worden I
do spreoktribuno van een nieuwen tijd, de bcod- 1
schapster van met hartstocht ontwikkelde pro-
gramma's, de draagster van een nieuwe
Da jongeren erkenden do beteekenis van hei
tooneel voor propagandistische doeleinden.
Maar het was do vraag of hun talent voldoende
was zich van het tooneel als instrument te be
dienen Het bleek al spoedig, dat de eigenaar-
digo mentaliteit, die de Duitsche jeugd van on
zen tijd behcerscht, zich ook van dc nieuwe
dichters had moester gemaakt.
Wij zien het, duidelijk en klaar, dat het op-
groeiend geslacht, dat zijn vroegere illusies door
do gebeurtoni-sen van de laatste jaren heeft
zieu vernietigen, behcerscht wordt door een ab
soluut intellectualisme. Een helder verstand,
logisch 'denken, maar ook een zoekend en tas
tend tbeoretisocren, spelen een grooto rol cn
dringen de vroolykc, oprechto onbevangenheid
van een zuiver levensgeluk op den achtergrond
Ouderen van dagen verbazen zich telkens weer
tot welk een graad van gerijpt oordeel, tot welk
och mate van koele, nuchtere bedachtzaamheid
jonge mannen, maar ook jonge meisjes, ten on
zent gekomen zijn. Ik voor mij ben er van over
tuigd, dat dit geslacht voor de toekomst aan
Duitschland goed werk zal verrichten. Maar
voor waarachtig artistiek „scheppen" leent zich
dit alles weinig. Men ziet overal, dat naast
grootscho theorieën, naast haarfijn uiteengezet
te denkbeelden, welker beteekenis niemand zal
kunnen ontkennen, de organische groei van een
schoppend organisme ontbreekt.
In de moderno Duitsche muziek zoowel als in
do exprcBsionirtischo schilderkunst is een cere
braal tasten, oen hartstochtelijk' roeken naar
nieuwo vormen, een al te duidelijk uitgesproken
afkeer van het oude merkbaar. En in do dicht
kunst is het niet anders. Dat verschijnsel komt
nergens sterker aan het licht dan op het too-
noel, welke ijzeren en eenvoudigo wetten niet
met zieh laten spelen.
En zoo hebben w(j dan in Berlijn een too-
neelseizoen achter den rug, waarvan ko
corstateeren is, dat al het nieuwe, dat ge
bracht) werd, mank ging aan de genoemde
fundamenteel© fouten. Maar ook daar, waar
met van een succes gesproken kan worden,
zelfs daar waar' een echec geconstateerd!
moest worden, waren het toch het harts
tochtelijke willen, het diepe en eerlijke ge-
voei dio den toeschouwer aangrepen en boei
den. Geniale scheppingen hebben wij niet
gezien of gehoord. Het sterkste bewijs van
talent gaf Ernst Troller met „Die Wand-
lung." Troller is een wilde, vurige geest,
die een rol heeft gespeeld bij de communis
ten-revolutie in Miinchen, gevangen werd
genomen cn thans zijn idealisme in de ge
vangenis kan overdenken. Met het noemen
van dit eeno geval is tevens aangegeven:
de kring, waaruit deze dichters voortkomen:
do uiterste linkervleugel, waar de minst ra
dicale politieke opvatting heerscht, die ver
der wfl gaan dan socialisatie en andere
uiterlijke veranderingen, die veeleer meti
heilig innerlijk vuur streeft naar een gees-
tesvernieuwing, naar een wezenlijke veran
dering van een nationaal en internationaal
gemeenschapsgevoel, die in de dictatuur vac
het proletariaat het middel ziet om dit ideaal
te verwezenlijken.
Zooals zij den oorlog verafschuwd heb
ben, zoo zijn zjj niet bevredigd door het ver
loop van de Duitsche revolutie en dat niet)
slleen omdat het doel van de politieke om
wenteling niet is bereikt, maar omdat zij in
dat verloop datgene missen, wat ook Ima-
nuti Kant, voor honderd jaar in de revolutie
van dien tijd miste, een wezenlijke veran
dering van de mentaliteit der menschen.
Dat alles spreekt uit Troller's „DieWand-
lur.g." De dichter beeldt in dat werk uit, het)
lijden van een jongen man, in wien wij den
acteur zelf hebben te zien. Een jong lsraë-
leit wordt, als de oorlog uitbreekt, soldaad
om daarmee te toonen, dat hij dezelfde
rechten heeft als anderen. Hij doorleeft
alle ellende van den oorlog, on hij vindt
slechts bittere ontgoocheling. Hij leert zi;tf
do voosheid en de slechtheid der wereld
co zinneloosheid van haar sociale struc
tuur, de ellende der massa, de hulpeloos
heid van hen, die helpen willen. Dan wordt
hö volkstribuun, maar. ook dan moet hij
ontgoocheling en teleurstelling overwinnen.
Nu'is hei niet het brutale geweld van bed
militarisme en kapitalisme, dat hij tegenovefl
zich vindt, maar het alles vernielende egoia-
me, dat hij te overwinnen heeft. En met alia
kracht, die in zijn ziel leeft, tracht hij
zijn 1 itgercoten in zijn lijden, de ongeluk-
kigen, de ontberenden, de proletariërs, bet
besef Lij te brengen vatn een hooger loven,
waarin de menschen elkaar begrijpen, zoekt
hij her. te doen beseffen, dat er is de sche
mering van een nieuwen tijd, waarin al:d
menschen zich als broeders ea zusters ver
eenigen tot een gemeenschappelijk geluk.
Enkele tooneelen van dit aan goede sco
nes rjjke stuk zijn van een meesleep en de
bracht. In de tafereelen die aan het frond
spelen ziet men vriend en vijand dan gra-
wfci\ken doodendans uitvoeren; in de zalen
van een lazaret krijten de ongelukkig en liun
wee uit over hun gebroken jeugd; in dw&o-
pende extase schrijden aan hot slot, handj
ip hand, de burgers van een nieuwa were.®
oen komonden dag tegemoet.
Maar groote ideeën bleven hier tooh ook
or.\ cldoende uitgewerkt docr eet» volxoiuc
gebrek aan vorm. Er waren avonden m
