No. 18475
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 27 Me!
Tweede Blad. Anno 192Ö.
Nederland en België.
Gisteren heeft in de Belgische Kamer Hij
mans de Belgische minister van buiten!,
«lten zijl reods aangekondigde rede over
de' Nederlandsch-Belgische onderhandelin
gen over da 'wijzigingen van de verdragen
van 1639 gehouden en bevestigd, dat België
niet zal teekenen, wanneer het in zake do
Wielingen geen gelijk krijgt. Havas meldt
over de. rede het volgende
Hijinans zeide, dat het oogoiblik was aan
gebroken om aan de Kamer -'itleg te geven
van de onderhandelingen nopens de herzie
ning der verdragen van 1839 en van het gc-
Lphil, dat zich voorgedaan beeft op het
oogenblik, waarop de onderhandelingen het
doel schenen te zullen bereiken De Kamer
»1 begrijpen, dat de minister gehouden is
om zeker voorbehoud in acht te nemen en
dat het onbescheiden zou zijn cm in bijzon
derheden te treden nopens de besprekin
gen, welke gedurendo verscheidene maan
den te Parijs hebben plaats gevonden. De
minister gaf vervolgens een uitvoerig over
dekt van de geschiedenis der onderhande
lingen rfopens de herziening der verdragen
van 1839.
Do zaken, welke besproken en opgelost
moesten worden, konden verdeeld .worden
ia twee groepen, welke hot onderwerp uit
maakten van afzonderlijke besprekingen,
te weten de vraagstukken, welke betrek
king hadden op do veiligheid en de verde
diging des lands en die noper s het regime
vaa en den aanleg der waterwegen tusschen
Schelde, Maas en Rijn.
De voorstellen, welke onze afgevaardig
den aan de. commissie van veertien voor-
legden om België de noodige waarborgen
van verdsdigonden r.ard te verschaffen,
hadden ten doel de verdediging van Schelde
en Maas te .verzekeren.
Wat de SchelcPe betreft, wezen de afge
vaardigden van al clo verbonden mogend
heden ons voorstel van do hand, omdat, zij
van meening waren, dat c.'e huidige toe
stand, volgens de lessen van den buicüigen
oorlog en naar wat men kan voorzien no
pens toekomstige oorlogen een beteren
waarborg aan België schonk.,.
Wat Nederlandsch Limburg en de Lim-
burgsche Maas betreft, erkenden de afge
vaardigden der bondlgenootcn het gevaar,
waaraan de poort van Limburg België
blootstelt, maar Nederland stelde tegen
over de Belgische 'eischen eon volstrekt©
weigering, door te verklaren, dat het elke
schennis van zijn gebied als een onmidrlol-
lijken casus belli zou beschouwen.
Ten aanzien van de vraagstukken van ver
dedigden aard leidden de onderhandelin
gen nog niet tot een doel.
Tijdens deze beraadslagingen zochten de
Belgische afgevaardigden met de Neder-
lanasche gedelegeerden naar een overeen
stemming ten aanzien van de vraagstuk
ken nopens do waterwegen en die van eco-
lomisehen aard. Deze beraadslagingen leid
den lot het opstellen van een entwerp-ver-
drag, dit een uitgebreid plan inhield voor
.de ontwikkeling van de internationale bin-
enwaterwegen, waarvan heel België voor
deel zou trekken. Do regeering machtigde
do afgevaardigden haar instemming met
it ontwerpverdrag te betuigen, evenals
met- het ontwerpverdrag, uat met de vijf
groote geallieerde mogendheden en Neder-
and gesloten zou moeten worden.
Met de regelng van het economisch v.r-
drag met Nederland, achtte de regiering
tegelijkertijd de bepalingen over de blff-
vehde onzijdigheid en de waarborgen vol
gens deverdragen van 1839 vervailen.
Tot zoover was meta enkele dagen ge
leden gekomen. De Belgische afgevaardig
den hadden in de laatste zitting van de
commissie vata veertien met opzet het nog
onopgeloste vraagstuk nopens de oorlogs
kaart op de Schelde voorbehouden, de Ne
derlanders hadden bovendien ïfi een for-
■neele verklaring herinnerd aan di nand-
hving van het recht van België om nieuwe
waarborgente verkrijgen, welke noodig wa-
rc-ta voor zgn veiligheid en den algeraeeaen
trede.
Behalve ter zake de militaire verdediging,
waar geeta oplossing werd bereikt, kwam
men tot overeenstemming over di uvea ge
noemde verdragen. Er waren nog slechts
énkele formaliteiten ti virvullen vóór de
otderteekening.
De regeering begrijpt de gevoelens b«
itele Belgen opgewekt door dö mislukking
tac de pogingen om het land nieuwe waar
borgen van. verdediging te geven regen de
zwakte vata zrjn grenzen door zijn geografi
sche ligging. De regeering' ondervindt ten
bittere teleurstelling, maar meende door
doderteekening van het handelsverdrag een
daad va'n wijs beleid te doen, waardoor
aan het land geen vernedering noch prjjs-
goving van rechten werd opgelegd. Hst was
°?5 tuttig, dat de politieke status van Bei-
llc" door een formeele tekst w;rd erkend.
o regeering me ends, dat het gewen sent
Was met Nederland normale be!rekking?n
te hervatten; een gcedi verstandhouding ius-
'3e^e 'anden uit politiek en econo
misch oogpunt bezien ia wensclie!jjk.
Maar onderwijl kwam een ernstige le-
sprekrag naar voren over de waardigheid
dë veiligheid van het land. Het ging
över de souvereiniteit over di Wielingen,
zoolang deze kwestie niet is opgiiostin
overeenstemming met onze riekten en be
langen acht de regeering het onmogelijk
Qe ooderhandelingen voort te zetten en tot
eer, beslissing te komen.
«ünister. gC.eft een beschrijving van
1Ro^ ''n"en' waarover Nederland sedert
oou de volstrekte en uitsluitende souvirei-
Voa1" ,0Pe'Sc'1t- Het is de eerste keer, dat
j^uerland zulk een eisch stelt. 3Ü v.rscbi!-
de gelegenheden heeft de Nedérlandsche
^erraS volgehouden, dat Nederland het
tJÏ zou hebben om de Wielingen te be-
nen en te verlichten, maar dat het niet
JL de.ze wijze zjjn souvereiniteitsrechten
vm Ultoeieneu- Later werden enkele reser-
'amn. ter ^ake vain dp volstrekte
van ge,gjg bij de u„p!aJts van
"emschepün, maar do oorlog maakte plot-
hp'vn e?n e'U(* aaa deze k wist ie. Een oosi-
oplossing werd verkregen door di" be
kende feiten, door Nederland Evenals Soor
allo oorlogvoerande stalen erkend.
Meer data vier jaren ontwikkelden ziek di
vijandelijkheden vrij op onze to-rrtor ale wa
teren. De geallieerden," de vijand en Neder-
lana meenden, dat die wateren naar d; wet
konden dienen voor maritieme en militairi
operaties voor den aanval op en de verde
diging van de Belgische kust. Nooit zrjn die
wateren a]3 onzijdig gebied beschouwd, nooit
beeft Nederland op dat punt esn'gi re-erve
gemaakt op protesten geuit. Integjndeel,
de gebeurtenissen, verklarlngm. karakte-
deristieke handelingen tconen aai. aiit Nï-
der'atad die wateren beschouwde als b-Voe
rende tot het Belgische grondgebi-d. Nu
eischt Nederland ze op als de zijne, wil er
zrjn. souvereiniteit over uitstrekken en de
Yjaamsche kust overheerschen. De Belgi
sche regeering kan dergelijke aanspraken
hiel toegeven, welke een afscheuring zou
den beteekenen van het nationale grondge
bied en een vermindering van frnas vei
ligheid.
De regeerlng weigert in deze r.m.-'an.iig-
hedeïi de onderhandelingen over de herzie
ning van de tractaten van 1S39 voort te
zetten, zoo lang het geschil, door Nederland
opgeworpen, niet een oplossing 'heeft ge
kregen, welke ons recht, de waarborgen van
onze essentieele belangen, erkent
De beslissing is ter kennis gebracht van
den voorzitter van -den Raad van Veertien
-en van de Nederlandsche gedelegeerden.
Itadien de WielingA onder Ned rlandsche
souvereiniteit bleven, zou Neder and het ge
zag hebben over de Belgische kust tot bjj
Zeebrugge. In een nieuwen oorlog zou Zee-
brugge eeta maritieme basis mee ben worden
fn ons systeem van verdediging en voedsel
voorziening. Geen beschaafd volk kan toe
staan, dat een vreemd land er zeggenschap
over heeft dn den tosgang kan afsluiten.
Wij willen aan geen aanspraken toegeven,
welke dreigen onze veiligheid en onze ver
dedigingsmiddelen ernstig to verminderen en
eeta aanslag vormen op de territoriale inte
griteit e'n de waardigheid van ons land.
Het. werk vata de herziening der verdragen
moet niettemin worden voortgezet; de oor
log heeft hu'n een .doodelijken slag toege
bracht. De verbonden mogendheden -hebben
de noodzakelijkheid erkent, welke ons is
opgelegd door den zorg voor de toekomst
des lands.
De minister zei ten slotte, dat hij ter be
schikking staat van de Kamer, maar meent,
dat hij eeta fout zou begaan, als liij het ge
heel der verdragen besprak, thans, op het
oogenblik, waarop de regeering de onder
handelingen afgebroken verklaart.
Teü slotte heeft de Kamer met algemeene
stemmen op vyf na een motie aangenomen,
waarin zij de verbreking der Nederlandse li-
Belgische onderhandelingen door de r.-gee-
ring goedkeurt en besluit aan de bespreking
van de begrooting van buitenlandsche zaken
de bespreking der verdragen vast te kop
pelen.
Dit laatste na een gedachtenwisseling,
waarbij heb af en to.e nog warm toeging.
Van enkele zijden drong men toch aan op
een dSrecte bespreking van de verdragen
en®alles, wat daarmee annex is. Inzake de
Wielingen schijnt de regeerir.g allo par
tijen. behalve misschien de kleine front
partij, achter zich te hebben.
Ook de pers steunt do regeering, zelfs
die bladen, die destijds tegen het Belgisch
annexionismestelling namen, al blijft hun
taal kalm en geschikt tot verzoening en
schikking.
Voor de annexionistische schreeuwers is
het koren op hun molen. De „Soir" zegt.
bijv.
„Dè kwestie van de Wielingen wordt
door Nederland gebruikt als afleiding en
om den schijn te wekken later aan België
te hebben toegeven, in do hoop dat België
alsdan alle andere bepalingen van bet trac-
tnat zonder tegenspraak zal aanvaarden."
Heb- ergste maakt het echter Pierre
Nothoms, de primus inter pares onder ge
noemde schreeuwers, die insunucerb van
een gèheim Engelsch-Ncderlar.dscli verdrag
over de Schelde.
Dus zijn de onderhandelingen tusschen
België en Nederland r fgebroken door onzen
zuidelijken nabuur. Niettemin moet het
werk der herziening der vcdragen van
1839 worden voortgezet, heet het een eind
verder, wat niet bepaald in overeenstem
ming is met elkaar. In boeverre België
hierbij speculeert op cenigo hulp der bond-
genooten in den oorlog?
De kwestie zelf, hoezeer we botriiiircn,
dat geen eindresultaat is bereikt, dat beide
partijen bevredigt en daardoor medcboJpt
om de verhouding tusqehen beide landen zoo
goed mogelijk te maken, kan ons betrekke
lijk koud laten.
België weigert ten slotte do door hem
zelf niet door ons begeerde wijzigingen,
zoo dat cïe toestand blijft, gelijk die volgons
do tractaten van 1839 is
TWEEDE KAMER.
Vergadering van gister-
namiddag.
Lager-Onderwijs-wet.
Bij art. 132 licht de heer A. STAALMAN
(Middensfc.-P.) een-amendement toe, om te
voorkomen, dat pkysiek of uit anderen
hoofde onbekwame onderwijzers bevoegd
zijn les te geven in lichamelijke oefening.
De heer OSSENDORP (S. D. A. P.)
verdedigt een amendement, om geen af
zonderlijke akte te eischen voor onderwijs
in handenarbeid en nuttige handwerken.
De heer OTTO (U. L.) verdedigt een
amendement, om' voor zijngen, teckenen,
lichaamsoefeningen en wiskunde een af
zonderlijke bevoegdheid te eischen.
De heer. VAN DER MOLEN (A. R.)
licht een amendement toe, om de vreemde
talen en wiskunde niet op te nemen in de
bevoegdheden van de akte van bekwaam
heid.
De heer GERHARD (S. D. A'. P.) bo-
strijdt het amendement-Otto. Hij acht uit
breiding van het aantal bevoegdheden
piet in het belang van het "onderwijs
De heer KETELAAR (V. D.heeft be
zwaar tegen allerlei afzonderlijke akten.
Alleen voor het amendement Staalman ge
voelt spr. iets.
Mevr. SUZE GROENEWEG (S. D. A.
P.) wijst op de groote beteokanis van het
zangonderwijs; zij wenscht daarvoor ech
ter geen afzonderlijken vakonderwijzer.
Spr. verdedigt nader bet aniendeiaent-Os-
sendorp.
Do heer VAN WIJNBERGEN (R. K.)
acht voor wiskunde een speciale bevoegd
heid gemotiveerd. Hij is voor bet amen
dement-Van der Molen.
De heer JUTEN (R. K.) spreekt in ge
lijken geest.
De heer VAN RAVE.STEUN (Comm.
P.) is tegen uitbreiding van het aantal
akten.
De MINISTER VAN ONDERWIJS, de
heer DE VISSER, bestrijdt het amende
ment-Staalman. Wanneer de hoofdakte
geen bevoegdheid geett voor gymnastiek
onderwijs, zal dit onderwijs op do kweek
scholen een quantité m'glinble worden.
Met gelijke redeneering bestrijdt spr het
amendement-Van der Melon.
Voor Het uitzonderingsgeval, dcor den
heer Staalman bedoeld, dat n 1. de onder
wijzer pKysiek niet geschikt is voor gyra-
nastiek-onderwijs. zou in diens gedachten-
gang een vakonderwijzer! hiervoor moeten
worden aangesteld. Spr heeft zich gesteld
op het standpunt, dat de algemeene akte
alle bevoegdheden most omvatten, behal
ve de moderne talen, die meer opleiding
eischen dan de kweekschool geeft. Voor
de lagere school is geen Bijzondere be
voegdheid noodig voor iiet onderwijs in
vreemde talen. Tegen bet .amendement.Os-
sendorp heeft spr. geen overwegend be-
zwanj-, voor zoover dit betreft don han
denarbeid. De andei'9 amendementen ont
raadt spreker,
Na replieken neemt de MINISTER de
handenarbeid in de algemeene akte op.
Het nmendement-Ossendorp (geen afzon
derlijke akte voor nuttige handwerken)
wordt met 47 tegen 19 stemmen vmvor-
pen.
He,t amendement-Otto (afzonderlijke be
voegdheid voor zingen, teekenen, lichaams
oefening en -wiskunde) wordt met 59 tegen
15 stemmen verworpen.
Het amendement-Staalmnn (afzonderlij
ke bevoegdheid in lichaamsoefening)
wordt met 59 tegen 5 'stemmen verworpen.
Het amendement-Van der Molen (vreem
de talen en wiskunde niet iri de algemeene
akte) wordt met 46 tegen 14 stemmen ver
worpen.
Bij art. 133 licht de heer DRESSELHU3TS
(V. Li) eeii amendement toe, om het voor
de hulponderwijzeres gemakkelijk te ma
ken de volledige akte van bekwaamheid te
verkrijgen, door vrijstelling van bëpaalde
vakken bij het examen.
De heer VAN DER MOLEN (A. R.) be
strijdt het amendement.
De heer OTTO L.) wenscht, dat het
bezit voor de akte voor de hul^onderwij-
zeres toegang geeft tot de 4de klasse der
kweekschool.
De MINISTER geeft in overweging het
amendement in te trekken ter vervanging
van een amendement op arr. 150, om de
hulponderwijzeres toe te laten tot de 4de
klasse der kweekscholen, waarin het aspi
rant-onderwijzerschap begint.
De heer DRESSELHUYS (V. L.) wij
zigt de redactie van zijn amendement.
Spr. zal den uitslag der jstemming afwach
ten, alvorens te beslissen, of hij bij art.
150 een amendement "zal indienen.
De VOORZITTER bepaalt de stemming
op vrijdagmiddag.
Bij art. 155 licht de heer OTTO (U. L.)
een amendement toe, om afzonderlijke ak
ten in te stollen voor zingen, teekeneD, li
chamelijke oefening en wiskunde.
De heer GERHARD (S. D. A. P.) lielit
een amendement toe voor een afzonderlijk
ke akte wiskunde.
De MINISTER acht de amendementen
niet meer ter zake doende, na de beslis
sing bij art. 132 gevallen.
De heeren OTTO en KETELAAR trek
ken him amendemepten in.
De vergadering wordt verdaagd tot des
avonds to acht uren'.
Vergadering van gisteren.
Lager-Onderwijs-wet.
Op artikel 139 (indeeli'ng der kweekscho
len) verdedigt de heer BL1LTEN (R. K.)
een amendement, om geen kweekscholen
voor onderwijzers en onderwijzeressen te
vormen; hij is daar tegen co-educatie.
De MINISTER zegt, 'dat in zijn voorstel
kweekscholen met en zonder co-ieducatie
wordeta onderscheiden, maar niet voorge
schreven. Spreker raadt intrekking aan De
huur BULTEN trekt zjjn amendement in.
Art. 139 wordt goedgekeurd.
Op artikel 140 (over hoofden van kweek
scholen) verdedigt de heer ALBARDA (S. D.
A. P.) een amendement, om een bepaling
te doen opnemen, dat directeuren en lee
raren van de Rijkskweekscholen de bevoegd
heid moeten bezitten, welke vereischt wordt
voor het geven van onderwijs aan H. B. S.
met 5-jarigen cursus of aan een gymnasium.
De heer OTTO (U. L.) verdedigt ü-ü
amendement; om voor het lesgeven in eenig
vak aan een Rijkskweekschool te var-
eischen het bezit van een akts M. O. in dat
vale Indien echter het denkbeeld van den
heen Albarda voldoende instemming vindt,
trekt spreker zijn eigen amendement gaar
ne in.
De heer .VAN WIJNBERGEN (R.-K.) heelt
prach'ache bezwareta tegen deze amende
menten.
De heer VAN DER MOLEN (Al-K) be
toogt, dat de kweekscholen verder zullen
gaajn, óók op het gebied der moderne 'feal-en,
dan de H. B.~ S. met 5-jarigen cursus.
Daarom spreekt het vanzelf, dat inen aan
de directeuren eta leeraren der kweekscho
len hoogere eischen stelt dan aan di? der
hoogere burgerscholen.
De MINISTER stelt vast. dat. zooals de
amendementen daar liggen, zij óf onuitvoer
baar öf een wassen "nous zrjn. Blijft hst
amendement-Albarda in dezen vorm. dan
zullen er véél meer onbevoegde dan bevoeg
de leerkrachten wezen. Indien de Kamer
het am ndement o oh tor wil, cringt d.' minis
ter althans op eenig voorbehoud aan.
De heer VAN DER MOLEN, roplices-
rend, beveelt een aanvulling aan, waardoor
uitzondering mogdijk wordt, wanneer geen
bevoegde leerkrachten beschikbaar zrin
De heer ALBARDA wrjz'gt zijn amende
ment in dien geest.
De heer OTTO dupliceert. Omdat het ge
wijzigd amendement-Albarda voldoet aan
alle eischan, trekt hij zijn eigen amende
ment in.
De MINISTER betoogt, dat het amende
ment door de wijziging zoodanig is ver
zwakt. dat het de eerste tientallen v;,n jaren
de gewoonte zal wezen onbevoegde leer
krachten aan te stellen.
De VOORZITTER stelt voorop de stem
mingen te doen houden Vrijdag bij den
aanvang der vergadering, waartoe wordt
besloten.
Or artikel 141 (toelating tot een Rijks
kweekschool) verdedigt de he;r OSSENDÖRP
(S D. A. P.) eenige amendementen, strek
kende om voor de toelating ta eischm 5-
jar;ge H. B. S., gymnasium of lyceum en
om van eiken leerling een geneeskundige
verklaring te eischen. dat hij geen lichanms-
of zielsgebreken bezit.
De heer BULTEN (R.-K.) verdedigt e s
amendement, om, voor de toelat'ng ót de
kweekschool, te eischen hc-tzij 3-jarig? H.
B S., hetzij U. L. O., hetzij de eerste drie
leerjaren van 5-jarige H. B. S., gymnasium
of lyceum.
De heer ALBARDA (S. D. A. P.) steunt
de amendementen van de hseren Ossendcrp.
eu Bulten.
De heer VAN DER MOLEN (A.-R.) acht
de* zaak op dit oogenblik nog niet voor
een volkomen oplossing rijp. Op denzelfden"
grond verklaart de heer KETELAAR (V.-D.)
zich tegein het amendenient-Ossendorp.
De MINISTER verzet zich tegen het
amemdement-Ossendorp. Onschuldiger is het
amendement-Bulten, dat de Minister over
neemt
De heer OSSENDORP (S. D. A. P.) licht
een amendement op. artikel 142 töe, om,
indien zjjn amendement op art. 141 wordt
aangenomen, en de voorbereidende studie
gesteld op 5 jaren, den cursus aan de Rijks
kweekscholen, de eigenljjke vakopleiding
dus,, niet, zooals de Minister voorstelt, op
5, maar op 3 leerjaren te stellen.
De .heer BULTEN (R.-K.) verdedigt een
amendement, om de fraaie handwerken niet
verplicht te stellen op de kweekscholen.
De heer'WINTERMANS (R.-K.) verdedigt
een amendement, om op de Rijkskweekschool
hef godsdienstonderwijs op deze'ide wijze
te geven als op de lagere school.
De heer VAN DER BILT (R.-K) bepleit,
dat op de kweekscholen op afzonderlijke
ure® bij de lessen in de gezondheidsleer anti-
alcoholisch onderwijs zal worden gegeven.
De MINISTER verklaart, dat hetgeen
de laatste spreker wil, zijn algeheele in
stemming heeft. Spreker verzet zich tegen,
het amendement Bulten, omdat in het on
derwijs in fraaie handwerken een belang
rijk element van algemeene vorming ligt.
Het amendement van den heer Winter-
mans neemt do Minister over. Hij ontraadt
ten slotte zeer ornstig aanneming van het
amendemenb-Ossendorp.
De heer BULTEN trekt zijn amende
ment in.
Op artikel 143 (inrichting van het onder
wijs der Rijkskweekscholen) verdedigt de
heer OSSENDORP eenige amendementen,
om de toelage aan de adspirant-onderwïj-
zers te brengen van 500 op f 1000, en om
de aobpirant-onctenvijzers pracfcisch te doen
oefenen in de eerste plaats opr aan de
Rijkskweekscholen verbonden zoogenaamde
leerscholen en eerst daarna aan gewone la
gere scholen.
Do heer BULTEN verdedigt een amen
dement, om het examen, noodig voor het
'verkrijgen van den titel van adspirant-
on der wijzer, niet af te nemen onder toe
zicht van den hoofdinspecteur, maar ,,van
drie gecommitteerden, door Onzen Minister
jaarlijks aan te wijzen."
De heer OTTO heeft, een amendement,
dat gelijk is aan dat van den heer Bulten.
Een auder amendement van spreker be
doelt de practische vorming van de adspi-
rant-onderwijzers te doen geschieden aan
speciale van Rijkswege opgerichte lagere
scholen. Ten slotte verdedigt spreker een
amendement van den lieer Dresselhuys, die
niet aanwezig kon zijn, om aan het bezit
van een akte van bekwaamheid van hulp-
onderwijzeres. het recht te verbinden tot
toelating in de vierde klasse van de kweek
school.
De heer VAN WIJNBERGEN wil ten be
paling zien toegevoegcT aan artikel. 143, vol
gens welke de adspiranten do toelage .van
500 slechts zoolang zullen ontvangen als
zij verbonden zijn aan de lagere school, aan
welke zij hun practische vorming vinden.
De heer KETELAAR steunt het amen-
dementl-Ossendorp betreffende de leerscho
len, die ook zoogenaamde modelscholen zou
den kunnen wezen. Hij voelt veel voor het
amendemenfc-Dresselhuys, maar blijft het
een bezwaar vinden, dat de bezitsters van
do akten van bekwaamheid \oor hulponder
wijzeres geen les gehad hebben in de mo
derne talen aan de vormschool en aan de
kweekschool reecb een zekere kennis daar
van zullen moeten hebben.
De lieer SNOEOK HENKEMANS (C.-
H.) steunt het amendement, dat beoogt de
leerscholen aan de Rijkskweekscholen t'e
handhaven.
De beer GERHARD verdedigt het amen
dement van den heer Osscndorp.
Do MINISTER brengt een wijziging aan,
welke tegemoet komt aan de opmerking
van den lieer Van .Wijnbergen. In zijn redac
tie vervallen de bestaande leerscholen niet.
Spr. vroeg don gemeentebesturen, deze
leerscholen over te nemen. Toen zij niet
veel lust daarin bleken te hebben, stond he€
bij spreker vast, dat de bestaande leerscho
len aan de kweekscholen zouden verbonden
blijven. Spr. vrnagt de Kamer de desbetref
fende amendementen niet aaa to nemen,
maar hem in dc verdere regeling vrij to
laten.
Tegen het amendement-Dresselhuys gel
den de bezwaren, door den heer Ketelaar
geuit. Spr. zou hot kunnen overnemen, in
dien er nog in 6tond, dat cie bctookken
meisjes tot de vierde klas kunnen worden
toegelaten, indien zij examen hebben afge
legd in dc vakken, waarin ze nog geen exa
men dedeD. Het amendement-Bulten kan
het best worden teruggenomen, waarna
spreker een wijziging zal voorstellen in ósn
geest van dat amendement.
De lieer BULTEN trekt- zijn nmende-
ment in.
De MINISTER brengt de toegezegde wij
zigingen aan.
De heer OTTO wijzigt het amendement
van den heer Dressclhuys in oen geest als
door den Minister is aangegeven en trekt
zijn eigen amendement in
De MINISTER, duplicocreud. neemt heï
amendement-Dressclhuys over
Op artikel 14 verdedigt de heer ABR.
STAALMAN (M. P.) een amendement, om
het verlecnen van een toelage aan leerlin
gen, wier woning racer dan vier K.M. van
de kweekschool ligt, afhankelijk te maken
van voorwaarden, waardoor leerlingen, die
na het examen niet bij het onderwijs gaan,
die toelagen moeten terugbetalen.
De MINISTER ontraadt aanneming van
het amendement-Staalman. De heer
STAALMAN trekt het in.
De vergadering wordt'te 11.50 verdaagd
tot Donderdag te één uur.
UIT DE OMSTREKEN
ALEEMADE, Bij Kon, besluit is de heer
L. H. M. J. Vofters benoemd lot burgemeester
dezer gemeente.
HELLEGOM. Door de voreeniging het Ko
loniaal Instituut, te Amsterdam, is aan de firma
Jobs. Kraaij en Co., alhier, opgedragen de
bovenbouw van het Koloniaal Instituut le Am
sterdam, waarvan door bovengenoemdo firma
de onderbouw Teeds is gemaakt. Voor dezen
bouw zullen vier a vijf jaar noodig zijn, om dit
werk te voltooien.
Hej. W. J. H. Verleur, alhier, is te Haar
lem geslaagd als onderwijzeres.
HOOFDDORP De heer T. Snatorse, boek
houder bij de Boerenleenbank alhier, is met
ingang van 1 Augustus a.s benoemd lot assis
tent-accountant te Amsterdam.
HAARLEMMERMEER. In- deze gemeente
i3 aan den geniodijk door A. B. in het riet ge
vonden een half mud tarwe. Dit lijkt een vreemd
zaakje
In de Ringvaart, langs den Aalsmeerder-
dijk alhier, was een g'root aantal visehnetten
niet diep genoeg uitgezet, met het govolg, dat
zij door een passeerende stoomboot werden ge
grepen. Do visschers, die het zagen gebeuren,;
kwamen van allo kanten toesnellen. Eerst na
lang tobben mocht het gelukken, de netten van
de schroeven los te krijgen.
LISSE. 1 oor de voormiddagdrai erjj van,
heden zijn 4 paarden ingeschreven; voor he
denmiddag 12.
NOORDWI.JKERHOUT. Gisteravond ar
riveerden hier Weensche kinderen, die bij ver
schillende R.-IC. gezinnen werden onderge
bracht.
Een sportkar, met twee kinderen er in,
werd door een auto aangereden. Eeu der kin
deren kreeg' een diepe hoofdwond en de sportkar
was geheel vernield. 'e{
OUDEWETERING. Omtrent het zinken
van een bootjo op hel Braassemermeer verne
men wij nader, dat was het inotorsalonjaoht
„Greta", van den heer Kraayenvanger te Rot
terdam. Doordat de machine weigerde achteruit
te slaan, liep liet vaartuig "kort onder don wal
op palen en zonk direct. De „R. P. VIII" mot
den majoor Bodaan haalde de drenkelingen af
en zette dezen af aan het walersporthuis en
jachthaven „De Brasem". De eigenaar der
jachthaven, kapitein E. Beek, heeft don inven
taris geborgen en daarna de drie groote gaten
in het vaartuig gedicht en het vervolgens mot
éigen materiaal het meer overgevoerd en naar
zijn hulpwcrf gebracht. De gaten hadden een
geweldigen omvang en toch kwam het jacht
voorloopig gerepareerd op de werf aan zonder
één enkelo gebrokeu ruit.
Toen K. gisteren dicht langs de Wetering
reed, geraakte hii door een onwillekeurigo be-
.weging van zijn rijwiel te water. Onze pee t bode
stapte nog in het nat en zoo had men den dren
keling door handreiking spoedig op den. wal.
Gisteravond viel een tweejarig kind van
A. v. V. in een diepe sloot tegenover de jacht
haven „De Brasem". De eigenaar, de heer E.:
Beek, die zich in zijn. woning bevond, hoorde
,jeen gil en snelde naar buiten, maar zag niets
als wat opborrelen in het water. Hij bedacht
zich geen oogenblik, maar dook en haalde de
kleine weer naar boven, juist op tijd- Dank zij
het doortasten van den heer Beck was het kind
gered.
TER-AAR. Hier zija thans de eerste peu
len in deze gemeen te" gekweekt ter veiling aan
gevoerd.
NIEUWKOOP. Ons fanfarekorps „Eens-»
gezindheid" behaalde op het muziekconcours te
Gouda den eersten prijs in de tweede afdeeling<
SASSENHEIM. De Raad vergader» Vrij
dagnamiddag om twee uren.
Een begla is gemaakt met liet riool van
Overplaats tot Meuneweg. Op dat gedeelte moe
ten de perceelen van de Overplaats loozen.
VOORSCHOTEN. Bij dr. Holwerda. hui»
„Nimrod", zijn de kippen ge6lolea. Van dë-
der(s) wederom geon spoor.
