It. ATimmerman,
ffaücvEfzmacr. NieznecIsJJa 4ö.
A^vi-fe-v Nieuwste gem-o's in
l t A, FAnTASIEHOEDEH
AGENDA VAN DE WEEK.
Dinsdag:
„Prediker"Evangelieprediking. 8 uur.
Woensdag.
„De Burcht": Ledenvergadering Coöp. Ver-
bruiksver. „Ons Voordeel". HaifachL
Stadszaal: Opening Lcidsche Alg. Wirrkel-
Ktalage-Tentoonetelling. 2 uur. To 3 uur voor
bet publiek.
De dienst 's avonds na acht uren en
's nachts Voor spoedeischende hulp wordt
waargenomen door de apotheken van
D. J. van Driosum, Mare 76, tel. 406, en
firma Hercüngh en Blanken, Hoogewoerd
171, tel. 502.
gebroken been en een kleine hoofdwonde;
de passagier kwam met den schrik vrij. Na
voorloopig verhouden te zijn, is de vlieger
por ziekenauto naar Utrecht overgebracht.
De machine, een Oostenrijksch Bergervlieg
tuig met 285 P. K. Daimler-motor, is-geheel
vernield.
Te Voorthuizen werd de
laatste dagen nogal met het torenuurwerk
gesukkeld. Nu eens liep de klok aanzienlijk
achter en dan weer ging zij geheel stilstaan,
zonder dat een gebrek aan het raderwerk
kon worden ontdekt. Eindelijk is het echter
den klokkenist gelukt de oorzaak hiervan
op te sporen. Hem bleek namelijk, dat voor
al tusschen de halve en de heele uren, wan
neer de minuutwijzer dus stijgen moet, zich
hierop zóóveelspreeuwen plaatsten, dat
hij den last niet dragen kon en het werk du9
stopzette. Eenvoudige zieltjes zien hierin
een duidelijk bewijs, dat: ..zelfs de voege!s
tegen den nieën tied bin."
Uit Wolvega meldt nen on;-: Na
drie maanden te hebben geduurd is thans
aan de staking der stoelenmakers te Noord-
wolde (Pr.) omvattende ongeveer 200 werk
lieden, een einde gekomen. Vermeerderde
vraag naar het product voor het a.3. zomer
seizoen eenerzijds en de geringe "uitkeering
vanwege den Bond anderzijds, hebben werk
gevers en werknemers tot toenadering ge
bracht.
In den nacht heef t de Heerlen-
sche politie aangehouden twee Thiitschers,
zekeren F. M. en W. H., die zonder ver
gum: jtag de grens waren overgekomen. Uit
hun papieren en hun mededeelingen bleek,
dai" zij tot het Spartacïstische leger in Wost-
falen hadSen behoord en uit vrees voor ver
dere gevolgen naar Nederland waren ge
vlucht.
De postdienst en de Zondaj;.
Mon,schrijft aan _JDe N. Cf-'':
Wanneer minister König zijn plan om den
postdienst op Zondagen nog meer te beper
ken doorzet en alleen correspondentie, Za
terdag vóór 12 uren bezorgd, in de eerste
bestelling :s Maandags wordtop|enomen,
zal de 'bevolking in de provincie zich ook
hot genot moeten ontzeggen van couranten-
•lectuu-r' op Zondag. Velen hebben juist op
dien dag alleen tijd om hun courant aan
dachtig te lezen, en zij staan, wat intellec
tueel voedsel betreft,' op allerei gebied toch
al achter hij do bewoners der groote steden-
Waarom" verhoogt men het tarief voor brie
ven, die men op Zondag besteld wil zien,,
maar niet liever.
Als men bijv. 5 cents voor een strook „op
Zondag bestellen" laat betalen en de strook
wat lastiger na te maken laat vervaardigen,
is er een aannemelijke oplossing mogelijk-
Ook de min der-bedeel de betaalt gaarne 5
cents om oen belangrijken brief op Zondag
te laten bestellen.
Eeveials h-et vorige zal
de Tuinbouwraad voor het komende seizoen
do brandstoffenvoorziening van den tuin
bouw regelen- Er zal vermoedelijk geleverd
worden. 75 pOt. steenkolen en 25 pCt. grove
bruinkool, tegen GO p-Ct. en 40 pCt. in het af-
geloopen seizoen. De levering zal weder over
de brandstoffencommissie plaats hebben.
UIT DE OMSTREKEN
ALPHEN.
Veertigjarig ambtsjubileum van den
Alphenschen burgemeester.
De autorit door do gemeente had in een
zevental auto's plaats, waarvan er zes wel
willend door particulieren waren afgestaan.
Jn do tweede auto. cfio met bloemen ver
sierd was en getooid mei een tweetal vlag
gen, had de jubilaris plaats genomen. De
rit door de uitgestrekte gemeente was een
iwaro zegetocht. Gekomen aan Gbuwesluis,
werd den jubilaris al een bloemenhulde ge
bracht door mej. Vroolijk. In het dorp Aar-
üancierveen stond op he/t kerkplein ds
schooljeugd opgesteld, die, begeleid door
het muziekkorps „Arti et Religioni", eenige
liederen zong. Ook hier ontbraken geen
bloemen, terwijl ds. Van Lcon den burge
meester gelukwenschto. Bij de „Martha-
Stichting' zongen do meisjes en moest de
jubilaris een bloem enhuldb aanvaarden.
Gekomen bij do Moemkweékerij van gebrs.
Lam, werd stil gehouden om het bloemperk
/te benen, waarin met door bloemen ge
vormde letters stonden *de woorden„Leve
«De Burgemeester". Aan 'B-Molenaarsbrug
,werd door mej. Klok en in den Hoorn door
mej. Jongeneel een bouquet aangeboden,
waarna de tocht tot de woning werd voort
gezet. In de trouwzaal hield de burgemees
ter een receptie, die zeer druk bezocht
werd. Talrijk waren de bloemstukken, die
hier opgesteld waren; een heerlijke, wel
riekende geur steeg uit cEe vele bloemen
op. Tijdens de receptie gaf de mandoline-
dub eenige nummers.
Om vier uur preoka bod bet défilé plaats.
waaraan allo veroenigingen, een vijf en der
tigtal, uit do gemeente, deelnamen, hetzij,
datf zij iets ten beste gaven, dan wel dat
het- bestuur cü?n jubilaris complimenteerde.
Het- eersto werd dj IVilhelrnina-vereeiiiging
voorgesteld. ..Leve onze eere-voorzitter-'
deze woerden, gevormd door paarse hya^
cinten,werden 'loor even zooveel jonge
meisjes, voorgedragen. W. V. (Wilhelmiiva-
Yerecniging) was groot-er en gevormd door
gele hyacinten. Het geheel maakte dan ook
een keurigen indruk en do talrijke bloemen
verspreidden een lieflijke geur.
Verschillende zangver&enigingen, voorden
van hun vaandels volgden nu en zongen dei»
jubilaris toe, die alles, staande op het bor
des met levendige belangstelling volgde on
nu en dan deelnemers toesprak, bloemen
van verschei alen jonge tfemes jn ontvangst
nam, zoodat de znal wél één veelkleurige
bloementuin geleek. Verschillende gymnas-
tdek-vereenigingen waren ook op 't appel
en voerden mooio standen uit. Alleraar
digst waren de oefeningen, die do Dames-
Gymn.-Vereen. „Hou-vast" ten beste gaf.
Elk der deelneemsters was gewapend raat
een tweetal vlaggetjes van nationale kleur
en het werken cLarmedte maakte een mooi
effect. Ook het turnen der jongens trok de
aandacht, kortom alles werd keurig afge
werkt en ging zeer geordend en netjes. Na
afloop gingen de vereeniginger. in optocht
naar de „Leerhoeve", waar de stoet ont
bonden werd. Heerlijk weer begunstigde
dia feestviering, zoo ebt deze dag, hoewel in
zonderheid voor don jubilaris, ook bij al de
ingezetenen, in aangename herinnering zal
blijven voortleven. Wij eindigen dan ook
met. den wenseh, zooals die door zoovele
moncbn is uitgesproken: „Lang leve öe
Burgemeester 1"
Uitvoerig willen we terugkomen op de
gisteren ieeds kort vermelde rede van den
voorzitter der feestcommissie. Deze luidde;
Edelachtbare HeerHooggeëerde
Burgemeester
Mag ik op dezen belangrijken dag in Uw
persoonlijk leven, op dezen zeldzamen leef
tijd in Uw ambtsleven uit dezen kring van
medeburgers en naméns de burgerij der
gemeente Alphen aan den Rijn een oogen-
blik naar voren treden, om U do gevoe
lens te vertolken, die ons, die de buige
rij op dezen dag vervullen. Ik neem het
liefste aan, dat ik daaraan de eer dank op
dit oogenblik het woord te mogen voeren,
doordat ik het hoofd ben van het grootste
gezin dezer gemeente. Daarvan uit te gaan
zij hier op zijn plaats. Het wil mij toch
voorkomen, dat de gemeente wordt opge
bouwd uit de gezinnen^ die in hun samen
hang de gemeente vormen, terwijl elk recht
geaard gezin opziet tot het gezag, dat het
leven dezer gezinnen, mogelijk, degelijk en
gelukkig maakt. En in een tijd als deze,
waarin allerlei wankelt en uit zijn voegen
wordt gerukt, te naderen tot den man, die
in de gemeente het Gezag vertegenwoor
digt en hoog houdt, daarmede spreken wij
allereerst uit, dat wij dit zoo begeeren,
en dat wij deze verhoudingen willen en
erkennen en waardeeren. Laten wij dan
ook in de eerste plaats het mogen uitspre
ken, dat U Edelachtb. Heer, het U aller
minst moeilijk maakt als gezinshoofden
voor U als "hoofd der gemeente te staan.
Uw fiére houding, Uw kloeke gestalte, Uw
sierlijke kroon der grijsheid, ik mag hot
wel uitspreken, zij werd verkregen en
wordt gedragen in don weg van recht en
gerechtigheid. En terugziende op Uw veel
jarige loopbaan als magistraat zal het U
een voldoening zijn, dat Uw verdiensten
in dezen worden erkend. De tijd is, dunkt
mij, voorbij, dat het ambt, door U be
kleed op zidk een verdienstelijke wijze het
xheest naar voren treedt als ecre-ambt.
Het laatste 10-tal jaren, en in het bij
zonder de jaren van den wereldoorlog,
die wel niemand van dit geslacht zal ver
geten, ziin met al zijn naweeën, tijden ge
worden, waarin van hen, die leiding heb
ben te geven in het burgerlijk leven veel
zorg, veel arbeid wordt gevraagd. Ook U
hebt in deze uitgebreide gemeente Uw be-
iangrijk deel daarvan op Uw schouders ge
nomen. En het is de behoefte van de bur
gerij, U daarvoor op een dag als deze open
lijk te. danken. Die dank, Burgemeester, is
oprecht gemeend. Het gezag, door U be
kleed, ontleend U aan Uw ambt, en aan
de macht, die boven U gesteld is, maar de
uitoefening van het gezag raakt de per
soonlijkheid van den ambtsbekleeder. En
de wijze, waarop door U in het algemeen
Uw ambt is bediend en in naam dei- Ko
ningin het gezag is hooggehouden, doch
wij zeggen als dankbare erkentenis van Uw
verdiensten, maar tevens als richtsnoer
voor de gevoelens der burgerij, nu en
voortaan: „Hoog het gezag!" En dan is
daar een tweede. Ik juich dezen dag toe,
omdat hij dringt tot eenheid, en omdat het
op dezen dag niet moeilijk valt onze saam
horigheid tot uiting te brengen. Wij mogen
dus niet ontfoinzen, dat gelijk allerwego
het Nederlandsche volk door partijschap
pen en partijstrijd verdeeld is, en men mag
het betreuren, te ontkennen valt het niet,
dat ook het hoofd der gemeente in do ge
meentepolitiek met deze partijschappen in
aanraking komt. Be tijd is voorbij, dat
een landelijke gemeente in liefelijke samen
werking en eenheid de belangen van hun
dorp en bevolking regelt en leidt. Te moei
lijker wordt daardoor de taak van den bur
gemeester. Hoezeer ook zelf man van be
ginsel, heeft hij boven de partijen te staan,
en is bet zijn taak met groote zoi'g en be
leid leiding te geven aan de verschillende
opvattingen, om deze zoo mogelijk te voe
ren tot behartiging enkel van het heil der
gemeente en haar bewoners. Het volmaakt
ste is in dezen gelijk ^Jle gebrekkig men-
schenwerk, niet te bereiken, maar te waar
deeren is elk krachtig streven in deze rich
ting. Welnu, ik meen op dit oogenblik te
mogen constateeren, dat het Uw welge
meend streven is geweest als Burgemeester
boven de partijen te staan en met onpar
tijdigheid de belangen der gemeente te
dienen. En in dat oprecht streven .U te
eei-cu, het is ons, burgers dezer gemeente
een behoefte. Hooggeachte jubilaris, U
bobt zich misschien niet in alle deelen be
huisd gemaakt in deze gemeente; ik zeg
het niet ten oneere, Uw sterk gepronon-
eeerde porsoonlijkheid niet weinig verra
dende Uw afkomst van den stocren Frië-
schen stam heeft bij alle voordeden en ze
geningen zich niet altijd gemakkelijk kim-
nen aanpassen bij den flegmatieken geest
der Hollandsche bevolking en zoodoende
konden botsingen, zelfs ambtelijke botsin
gen, niet geheel uitblijven. Intusschen, een
dag als doze schept onder alles het voor
recht, dat allen zich boven eigen gevoelen
verheffen, en in U eere do onbreukbare
trouw, waarmede U Uw ambt tot heden be
died hebt en de geweoschte onpartijdig
heid, met welke U, staande boven de par
tijen, met telkens nieuwe ambitie Uw ar
beid in de gemeente hebt voortgezet.
Het is ceai behoefte der burgerij dezer ge-
ineenbe op dezen gowichtigen dag in uw
ambtsleven u niet onzen hulde to naderen
en u op uw <10-jarig jubileum, mot dit be
langrijk feit in uw leven te komen geluk-
wenschen.
Wij zeggen u dank, dat u ons de gelegen
heid daartoe hebt willen openen. O, ik kan
hegrijpen, dat U in dozen eerst aarzeldet
en geneigd waart u -aan alle hulde te ont
trekken. Op zulke oogenblikken in zijn le
ven" zoekt u persoonlijk liever de stilte.
Maar als openbaar Ambtsdrager hebt u
willen wijkan voor den aandrang dér ge
meente. Door breeder vergadering van me
deburgers aangewezen, ziet u bier voor u
een kring van mannen uit alle gezindten en
lagen der burgerij. De geestelijkheid, da
industrie, het intellect en de arbeid zijn hier
vertegenwoordigd. Er openbaarde zich in
ons comité een groote eenheid van begee
ren, om u op dezen dag te huldigen en Ik
heb reden te verklaren, dat deze begeerte
een afspiegeling is van de gezindheid van
schier de geheele gemeente.
Door een circulaire, waarvan ik u een
exemplaar zal ter" hand stellen, zijn alle
medeburgers in <fo gelegenheid gesteld
mede te werken aan een huldeblijk, dat wij
u op dozen dag wilden vereeren. Wij meen
den, dat bet mede in uwen- geest zou we
zen, wanneer ook herinnering aan dit uur
Jutiaris en geheel uw ambtsleven de tofc-
stand-koming va neen door u te kiezen en te
bepalen stichting in de gemeente'een eerste
stoot zonde mogen verkrijgen, door mede
werking van nagenoeg de geheele burgerij
en de in haar midden gevestigde bedrijven,
zal de penningmeester van ons comité u
zoo straks een niet onbelangrijke som gel dj
tot dat doel ter hand stellen welke wij ho
pen, dat door U «al worden aanvaard met
de lost om nog één werk in de gemeente
uw krachten te willen wijden.
Wij willen echter dit geschenk der ge-
meeinto vergezellen van een waardevolle
herinnering voor u persoonlijk, aan uw
ambtsleven. Zoo. aanstonds zal do secretaris
van ons comité voor u nedlerl eggen een
kunstalbum, waarin getracht is uw leven en
arbeid uit to beelden.
Het zal u aangenaam zijn te vernemen,
dat hot geheel vervaardigd is al3 'hand
werk, door bekwame mannen in onze ge
meente. Vele van de 24 bladen van cfit al
bum zullen u spréken van den arboid, dien
het Gode behaagde door uw ambtsleven
vruchtbaar te maken voor de drie gemeen
ten, welke -loor u in uwe 40-jarige loop
baan zijn gediend.
Maar. dan moge ik nu besluiten met «en
persoonlijk woord tot u zeer geëerde jubi
laris.
Wat wij bedoelden en begeeren op dezon
dag is een zonnegloed van blijdschap te
brengen op uwen veelzins eenzamen wegu
te doen verstaan, dat uw leven en arbeid
met tevergeefs zijn geweest en den wenseh
uit te spréken, dat cto gunst van den Aller
hoogste uwe laatste levensjaren in arbeid
en rust nxogo bestralen, door de liefde.
Gods uwlevenshaan vergezelle ten einde
toe, en bij het klimmen der jaren Gods
kracht in uwe zwakheid worde volbracht.
Bij Koninklijk besluit is de ver-
eeniging „Woningbouwvereniging „Al
phen Vooruit", gevestigd alhier, toegela
ten alB vcreeniging, uitsluitend in het be
lang van verbetering der volkshuisvesting
werkzaam.
BODEGRAVEN. Beroepen is bij de
NecL-Herv. Gem. te Feijenoord ds. E. Kijf
tenbelt, alhier.
HAARLEMMERMEER. Onze vroe
gere plaatsgenoot, de heer E. de Block, is
benoemd tot politie-opzichter in Indië, en
verti'ekt eerstdaags'daarheen.
KATWIJK-AAN-ZEE. In do afdee-
Kng Gemengde Ivoren, derde afdeeling,
heeft „Halleluja", alhier, op den nationa-
len zangwedstrijd, uitgeschreven door de
gemengde zangvereniging .Euphonia"',
te Rotterdam, den 4den prijs behaald, een
zilveren medaille en f 20.
Van de trawlloggers kwamen te Umui
den aan de mnTkt: KW 25, met f 669; 38,
met f 326 40, met f 582 97, met l 563; 105
met f 518: 110, met f 185; 142, met f 49S en
144, met f 597 besomming.
LISSE. Boven verwachting is de Zon
dag in do Lisserbroek als naar gewoonte
kalm verloopen. Verleden week Zondag ter
wijl de arbeiders van hier, werkzaam in 't
havenbedrijf te 'Amsterdam) aldaar ge
bleven waren, kwamen een 50-tal stakers
.en naar men zegt, allen gewapend, om do
zaak hier eens recht te zetten, doch zijn,
omdat er niemand aanwezig was, onver-
richterzake huiswaai-ts gegaan, de belofte
achterlatende, met een 200-tal terug te
zullen komen. Een paar ingezetenen had
den zich deze week in verbinding gesteld
met den burgemeester, zoodat er gister
morgen een sterke macht Rijks- en Ge
meentepolitie op de been was, doch in den
loop van den middag konden deze ook
weer vertrekken. De arbeiders zijn zeer
tevreden in him nieuwen werkkring; het
werk is niet te zwaar, de werkdagen zijn
kort. het eten ?8 uitstekend, pen flink loon,
alles is naar wenseh. Enkelen hebben hun
bewijs van Nederlanderschap aangevraagd
en zullen deze week mei enkele booten ver
trekken. Een en ander iu verband met het
slechte vooruitzicht in het bloembollcnbc-
drïjf.
VOORHOUT. Door het waterschap
„De Zandsloot", gelegen onder «Ie ge
meenten Warmond, Sassenheim en Voor
hout, is onder voorzitterschap van den
heer E. Speelman, te Sassenheim, verga
derd, waarbij rekening en begrooting wer
den goedgekeurd, met in ontvangst en uit
gaaf f 1233.73, waarbij de omslag werd vast
gesteld op f 9 per bunder. Tot secretaris-
penningmeester van het waterschap werd
benoemd de heer C. Paardëkooper, alhier,
in plaats van den heer J. Langevcld, wicn
op zijn vqrzoek eervol ontslag was verleend
RECLAMES, k 60 CENTS PER REGEL.
I
Be grafenis-Ouderneminj;
P3ËTAS"
Directie": H. KEEREWEER,
AALMARKT IS. TELEF. SSL
2631
423e Staatsloterij.
DERDE KLASSE.
Trekkinc van 20 April
No. 12985 f1500.
No. 12616 f1000.
No. 11692 f400.
No. 15524 f 2C0.
Nos. 13540 21141 22466 22721 lede?
f300.
Prijzen van 45
69 121 133 136 177 194 298 335 364 3S2
401 420 566 579 624 76S 853 871 929
937 1005 1072 1243 1353 1403 1401 1406
1420 1422 1463 1476 1603 1646 1749 1761
17GS 1782 1786 17S9 1814 1844 1S66 2003
2083 2114 2131 2144 21G9 2193 2204 2207
2407 2446 2502 2531 2654 2708 2814 2S43
2846 2864 2880 2901 2947 2964 2969 2935
3062 3068 3122 3159 3189 333S 3386 3431
346-1 3473 3492 3523 3551 3582 3678 3736
3808 3S17 3825 3853 3860 3394 3904 3952
4015 4082 4125 4219 4315 4354 4378 4195
4510 4515 4600 4628 4650 4699 4737 Ï753
4761 4809 4S17 4877 4999 5003 5158 5162
5176 5231 5304 5373 5474 5482 5508 5540
5GC1 5699 5767 5869 5885 5886 5963 5992
5998 6024 6083 6160 6184 6192 6343 6353
6395 639S 6559 6604 6635 6641 6723 6771
6799 6814 6888 6920 6921 6951 7101 7117
7195 7228 7251 7367 7430 7618 7675 7680
7754 7909 7977 8022 8191 8251 8272 8417
8518 8527 8549 8825 8697 8703 8730 8841
8830 8867 8974 9123 9210 9222 9235 9296
93L4 9372 9414 9455 9168 9512 9557 9566
9756 9S06 9820 9864 9940 10009 1C024
10031 1C052 10080 10141 10187 10221 10228
10261 10351 10370 1O4C0 10:011Ö602 10666
1Ó669 10720 10788 10952109761101011164
11323 11374 11453 11457115441158211504
11625 11738 11769 1180011809 1190211930
12042 12047 12118 12145 12155 12383 12408
12458 1256S 12604 1267112716 12734 12735
12736 12879 12939 12950 13040 13131 13181
13195 13235 13250 13318 13375 13450 13475
13594 13607 1362410661 13675 13702 13870
13884 13893 14047 14051 14085 14100 14129
14141 14173 14194 14272 14276 14285 14320
14330 14400 14463 14466 14479 14555 1459S
14635 14698 14748 14749 14760 14785 14991
15012 15061 15118 15133 15166 15197 15290
15341 15391 15393 15439 15459 154G6 15481
15592 15665 1568115718 1S841 15877 15936
15944 16029 16046 16396 16165 16188 16199
16228 16261 1627S 16316 16366 16373 16389
16180 16585 16827 16865 16892 16935 16971
17037 17042 17124 17148 17163 17172 17186
17192 17200 17247 17259 17305 17306 17373
17381 -17396 174431747517482 17512 17615
17638 17734 1781517834 17855 17980 17989
18004 18076 18077 18150 18164 18165 18177
18226 18250 18307 18312 1S354 18389 1S423
18443 18449 18581 18608 1S619 18675 18690
18797 18835 18840 18862 18887 18975 19053
19078 19089 19098 19108 19201 19252 19362
19405 19463 19370 1953119556 19584 19626
19GS6 19738 19741 19758 19767 198C0 19830
19837 19842 19866 19869 19906 19974 1S917
19975 20075 20250 20253 20270 20384 2C4G7
20470 20502 "20539 20561 20691 20759 20787
20S96 20805 '20951 20979 21012 21117 21147
21244 21246 21357 21365 21372 21379 21400
21456 21479 21550 21603 21609 21611 21662
21671 21715 21720 21741 21799 21824 21831
21887 21943 22014 22017 22025 22046 22158
22332.22360 22373 22483 22496 22520 22529
22544 22545 22553 22583 22801 22861 22892
22895 22924 22978
KUNST EN LETTEREN.
APRIL.-TENTOONSTELLING VAN
DE SPHINX.
MODERNE ONTWIKKELING.
Het schilderwerk, dat op het oogenblik in de
zalen op "het Rapenburg geëxposeerd is, geelt
mij aanleiding het moderno streven en het zich-
ontwikkeleu van nieuwe mogelijkheden in do
schilderkunst even nader to bespreken, opdat
het oordoel daarover juister zal kunnen zijn.
Do eersto indruk van menig modern stuk
werk geelt niet bepaald een opbeuring, een
blij, meegenieten van do zijde van den beschou
wer, ja het is of er een wezenlijke verarming
is gelegen in do beperking wolko het zich gaan
deweg-heeft opgelegd. Toch is er naast een ver
schrompeling eenerzijds een belangrijk nieuw
leven waar te nemen al is het wat verbolgen
nog veelal.
Er is voor den modernen schilder eigenlijk
geen sprake van schoonheid; als hij spreekt
van mooi of intens heerlijk voor zijn schilders-
geest, dan is dat in de eerste plaats oni de ont
roering welke het bij hem wekt en niet in den
zin van een gave, schoono verschijning. Niet
dat hij het laatste niet zal kunnen waardeeren,
maar ,hot accent velt nadrukkelijk op hel eerste
Bij velen .spreekt du mooie j^hildering, la belle
pcintui-c, zelfs goon moment mee. De moderne
is zich thuis gaan gevoelen in het onschoon?,
in het uit een technisch -oogpunt bekeken gruw
zaam loelijkc, om niet hartstocht te heelden
slechts datgene wal hem inneiüijk bezighield.
Dat is de felle reactie op den tijd, die acihler
ons ligt. Nu is er oen geheel ander tempo van
leven, maar ook een geheel .ander tempo van)
werken en producceren. Er is haast in onzen
tijdmaar onzeker is dat, waarnaar men
Jiaasl, onzeker is do levensrichting. Toch krijgt
de hoorn der toekomst reeds blad, verloonen
zich reeds zwollendo knoppen, is sporadisch
hier en daar oen teerc bloesem, maar haai- to
taio uiterlijk is in zeer bedroevend en slaat en
hoofdschuddend laat do hovenier zijn blikken
over haar gaan
En toch, op schilderkunstig gebied zijn
niettegenstaande al het onvoliiomenc, en. on
danks het onguro van haar uiterlijk nieuwe mo-
golijkheden naar Yorcn geschoven. Of- waren
hot reeds lang gevonden, maar niet ten volle
ontplooide mogelijkheden, maar nu door der tij
den woeling feller belicht en bezig te worden
tot een geestelijk bezit. Niet het schoonc, voor
het oog behagelijke, der niterlijko verschijning,
der materie; maar het waarachtige element,
zegt do moderne, is het bezielde, het waarlijk'
levende, het diep menschciijke de geest En
in haar groolsch élan werd al het andere waar-
dolooze bijzaak, die overboord kon worden ge
gooid.
En we hebben gezwommen in geestelijkheid
maar voelen reeds nu do banaliteit-der over
drijving.
Maar de felle belichting is er geweesl, en al
is dc itinst duur gekocht, zo moest er zijn; en
dank zij de modernen en uit ra-modernen is er
aan der tijd ontworsteld het besef, dat de kleur
en de lijn in bijzondere male emotioneel kan
zijn, dat ze kunnen geven het psychisch door
leef do van den kunstenaar. We waren versuft
en doodgeloopen in liet atmosferische, we waren
ons zelf in slaap gaan wiegen door de con-
scientieuse uitbeelding der werkelijkheid zonder
meer. Veel werd veroverd in deze richting, in
het technische, in do per.-pectievische weergavo
in het stemmingsvolle van natuurmomenten,
tot wo niet meer voelden het waarachtig gees
telijk clement te hebben verloren en slechts te
geven den schóoncn, zij het vaak een zeer
achoonenschijn, zonder belangrijke in
houd, zonder waarachtig levensbesef. Hel was
mee do fotografie welke ons wakker schudde.
Do geestelijkheid is opnieuw een levend ele
ment goworden, maar ten ko6te van grooto of
fers. De kunstenaars der moderne richting zijn
wat het ambachtelijke van- hun werk betreft
zeer sterk achteruit gegaan, en de winst die te
boeken valt; Toelt voorshands nog bruut aan,
en do vorm waarin zo ons wordt voorgezet is
eer afstootend dan innemend. Of in dezen de
ontwikkeling even vlug zal gaan als de ontta
keling? Ik geloof het niet, cn wel omdat men;
dat eenvoudig 'niet wil; de tijd zal in zijn ont
wikkeling het evenwicht zelf moeten heretel
len. Het zal in de eerste jaren nog wel blijven
onrust en jacht. •-
Toch gelooven wo vast aan een tijd dat de
kunst in zijn veelzijdigo uitingen zal wordeö
een levenssprake van zijn tijd, zooals elke be
langrijke cultuurperiode zijn eigen vertolking
'm do kunst vond.
Zoo aanvaarden wo het tegenwoordige in 3e
schilderkunst otn wat het zal kunnen geven,
en we waardeeren het goede stroven, toot-zoo-
vor we dat kunnen nagaan, ondanks veel af-
stootends in de voordracht weinig uiterlijk'
schoon is er, maar wel emotie, heftige ontroe
ring. Men spreekt van een konst waarin het
volkswezen naarvoren moet komen; maar do
massa des volks gaat nog hoofdschuddend voor
bij aan vele vreemde uitingswijzen der moder
nen en keurt af of schort haar oordeel op.
Er is in dezen tijd geweest, en er i3 nog een
drang naar het onbegrepene," een zich werpen
op hot ondoorgrondelijke, hetgeen zich in do
schilderkunst uit in een streven naar do ab
stracte uitbeelding, naar het niet meer male-:
rieel lijken, naar het puux-geestelijke. Maar,
men heeft ingezien dat de greep mis was, dat
naast het puur-geestelijke in de schildering
was het leege niets; het voor niemand meer be
grijpelijke; dat hier een overschrijding was van
do schilderkunstige mogelijkheid. Een voorgan
ger ais Picasso, een cubist en abstractist, over
wiens werk zwaarwichtig getheoretiseerd is,;
keerde terug naar de uitbeelding der werkelijk
heid; niet in de eerste plaats om die werkelijk
heid, als wel om do mogelijkheid van uitbeel
den. Vele volgelingen zullen nog wel jaren blij
ven dwepen met het schilderij,'waarin de vor
men geabstracteerd zijn, en er is bij vele navol
gers een gewilde vreemddocnerij, die niet in
de plaats gedacht mag worden van den door in-
ncrlijko .noodzaak gedreven voorganger.
Niettegenstaande de vaak arcfaische oube-;
holpenheid, hetzij bruut waar of op hatelijke
wijzö gewild, dus onwaar, zijn er dingen be
zig zich te voltrekken, ivclko onze belangstel
ling zeker waard zijn; dat is ook Eet streven
naar het versieren van het platte vlak, de drang
naar het stijlvol ornamenteeren, welke als die-"
nende - kanstuiting haar verwerkelijking zal
kum.cn vinden in do muurschildering. Een be
wijs te meer dat de saamhorigheid der heelden-
do kunsten weer sterker dan te voren wordt
gevoeld, en dat in bouwkunst kunstnijverheid
beeldhouwkunst en schilderkunst „eenzelfde
tijdgeest zich zal kunnen realiseeren.
Mm.
BUITENLAND
De toestand in Duitschland.
Naar gemeld wordt-, zal op 24 dezer' d'
neutraio zono in het industriegebied doo.
do DUiitsche rijksweer worden ontruimd,
hotgoen wel in overeenstemming' js mob da
geleidelijke ontruiming vaai Frankfort etc.
dbc-r de Franschcn.
Een systematisch huiszoeken naar wapens
heeft in het! Roergebied nog heel wat op
geleverd, maar veel moei» verborgen zijn,
hetgeen voedsel geeft aan den nog steeds le
venden angst voor een herhaling door (fo
radicale elementen, daar, evengoed als mcu
te Berlijn nog steeds niet gerust- is, dat
rechts van verdere plannen volledig heeft
afgezien.
Dat de mijnwerkersbo-nd in het Roergpr
