1ÜS"
LEIDSCH
DAGBLAD, Woensdag 24 Maart.
UIT DE RAADZAAL
EERSTE KAMER
TWEEDE KAMER.
Oef was weer eeas een ouderweteche
tilling, de jongste, die we achter den rug
lebben. Van twee tot vijf, toen de raad
nog achter gesloten deuren ging werken, van
kviart na acht tot kwart voor twaalf, 't Is
welletjes zoo.
Heeds vaker hebben wo geconstateerd, dat
'.t 's avonds veel knuseer toegaat dan 's mid
dags, het moge dan liggen aan een goed
'diner, het genot van het sigaartje 'savonds
of wat dan ook, maar wederom is dit Maan
dag duidelijk gebleken, 's Middags vinnige
opmerkingen, stekeiende ja zelfs opbruisende
interrupties, 's avonds een gemoedelijk praat
je, oenige losse tusschenwerpingeu. Bijna
zotden we geneigd irjn voor te stellen voort
aan alleen maar 's avonds meer te verga
deren Edoch, dan wordt het na midder
nacht
Zooala zoo dikwijls het geval is, n.l. dat
het slot van iets het beste is, zoo ging het,
meenen we, ook met de jongste raadszitting.
Meer dan il het andere zal het waarschijn
lijk de burgeressen en burgers der sleutel
stad interesseeron, dat met 1 April a.s. de
melkprijzen niet onaanzienlijk tull-jn dolen,
gelijk de burgemeester antwoordde op de van
te voren ingediende vragen van mevr. Baart
Braggaar. Een voorbed dat alle travoig.ng
.verdient, want hoe kunnen B. em \Y. maar
ico een-twee drie antwoorden op hetgean
hun onverwachts wordt gevraagd?
Groote punten bevatte de agenda O7or 't
algemeen niet, althans niet in de beteeke-
ms, gewoonljjk daaraan gehecht. Niettemin
ia door den raad b j elkaar toch een somme
tje van ruim f 58.000 gevoteerd, alge-zen
nog van e.-u pa ,r suus.d.ever.een.ogua, dus
nu juist ge-n peulschilletje. Bj die subsitli»
varleemn^en gaf d.e aan de Z.ta-vereenigiug
heel wat gepraat. O.i. werd aet bewjs gaio-
vern, dat men nog zoo hard mag roepen van
achoOi-pacXcat.e, eiade van den schoolstrijd
en a, dat uroom meer, maar dat daar van in de
piactjjk niem.udal terecht komt. Ha. verzet
uit sucinl.sti.che en communis.s hu krtigon
togen de z.g. sectescho.en eo liet streven
naar eoa uenhed&schaol, wijken niet. En in
liun redeneering is toch wel een factor, die
de aandacht verdient, n.1 deze: Hoe, wan-
neei iedere partij eens eigen scholen op
ieder gebied gaat oprichten, voldoende aau
.de wettelijke e-schen? Deze zulten gaaa ve-
geteeren op overbe.dssubsidiej, -lie met te
weigeren zul zjjn, gelijk wethouder Van" der
Lip erkende naar aanleiding van een opmer
king van den heer Groeneveid, Jat de so
cialisten ock wel zoo'n schoei zoudea kuu-
n«i gaa.i opzetten. De gemeenschap moet
daarvoor maar opdraaien en warempel, aan
het b 1 ng-beta en komt reeds c-ea bidon-
Ijelijk .os.
D.t _.dt bet algemeen, echter o.i. niet
in dit geval de reeds jarenlang bestaauJo
'Zita-sch .0], ook voor de 6chool aan de Hee-
rengiacut er was, een school, d.e dus niet
direct uit secte-Demng is opgericht a-s tegai-
atelling. veel nut heeft algeworpun, ook voor
andfcisd.nkonJen. op w ea allerm n t ee..ige
invloed i3 geoefenu en d.t nog geregeld doet.
Om nr, opeens subsidie te gaaa onthouden
en dus haar bestaan in gevaar te urengen,
omdat cr een neutrale is opgencbl, die
en alie8zxis terecht ook luim subsidie
geniet, gaat toch wel wat ver en zou wat
benepen zpi Het verheug. o:.s d arom, dut
de suhs-dic is ver eend. Al een .oei listen en
communist s.emd.n tegen.
Van kathoi.eke zijde schijnt men o.i. ech
ter op de samenstelling van den nieuwen
raad niet erg gerusi, want door eeu amen
dement van den heer Wiimer, dat door B.
en W. werd ov-rgeoomen hét amendement
gaf toch g.h.e. de bedoeling van het huidige
cellege van B. en W. weer krjgt de Z-ta-
rercenig.iig straks machinaal huoge. e sub
sidie waun..r rijs en pr ivincie o»s de sub-
«idio - j, zonder dat de raad
een nieuwe u-tspraak heeft te doen. Men
verkoos deze zekerheid boven een opnieuw
in den raad komen. Op zich 2e.f zeer be
grijpelijk.
Kan muo z.0gen, dat bj deze subsidie-
veileening de poutiek om den boek kwam
kijken, ...Se v,as 't geval bij 't vooretel
van den hnt-r üroeneveld een van de laat
ste van eeu lange s.Iert ingekomen stukken
en voorstih.n, d.e tot ruim v.er uur den
rand u.- 1'a om bij de Kroon in
hooger buroep te gaan naar aanieidiag van
het weig.-ren door Oed. Staten van vergun-
nai™ aan den heer Tjalsma om als onder-
wijzei l.d te zijn van de commissie van toe
zicht op he. ij. O., z.i. omdat de heer
Tjalsma socialist is. De heer Groeneveld
was met ge.ussig in zijn woordenkeus, toen
hjj B. ©a W. b-«3ciml(ligd8 geniepig a-cht&r
dftii raad om advits fc2> hebben gegeven. D©
Iwrgomseöter protesteerde zeer terecht te
gen eeo dergelijke insinuatie, later nog
jirisb comiiieijCarljerend, dat wanneer een
advies aan het college vaa B. en "W. wordt
gevraagd, d.t g.geven wordt als regeormgs-
lichaam, niet als uitvoerder van raadsbesiuï-
ten, dus bü-ten aLe poLtiek om. Ook juri
disch vo de h.er Groeneveld niet gelukkig,
waar hij vergat, dat Gsd. Staten het raads
besluit niet vernietigd hebben, aLeen maar
het cumo.nc-ereü van onderwijzerschap en
lidmaatschap der schoolcommissie onveree-
Digbaar verklaard_n ,de keus, voor welk van
de twee hij bedanken wil aan den heer Tjals
ma latend, a. is het stellen voor die keus
ip de practijk natuurlek bespottejjk te noe-
•nieD. God." Staten hebben een juridische sjim-
nugherld weten te vinden, waartegen niet
door don raad is op te tornen, zooals {le
heer Knuttel het o.i. goed doorzag, wat hem
den heer Groeneveld deed aanraden het
-Voorstel terug te nemen, waaraan doze niet
^Gldeed. Verscheidene van de stemmers van
den heer Ij als ma grepen dankbaar do gele
genheid aan om uit de impasse te tornen
door mee te gaan met het door wethouder
(Van der Lip naar voren gebrachte, dat niet
de raad eerste belanghebbende is, maar de
heer Tjalsma, die zelf daarom in 'beroep moet
gaan, hetgeen hij terloops opgemerkt, zal
ftoui. Zijn beroep zou versterkt z(jn, wanneer
de raad dat in een of anderen vonm had
iwillen steunen.
Gelukkiger was de heer Groeneveld o.i
waai hij de motieven van GetL Staten aan
tastte, want al kan een lid der schoolcommis
sie dan inlichtingen afdwingen, bepaald ge
zag hoeft hij toch niet iu den vorm, dien
men daar gemeenlijk onder verstaat. Gok
stond de heer Groeneveld sterk in zijn verwijt
aan den hoer Oo.-tdam van te hebben geslapen
gemafd zei hg ietwat onparlementair
dat deze niet gehoord had, dat de heer Tjals
ma nog onderwijzer in functie was, want
daarover is destijds genoeg gezegd door die
leden van den raad, die geheel de ziens
wijze van Ged. Staten deelen.
Weinig content zal ©yenwel ook de heer
Tjalsma zgn over des heeren Groeneveld's
bewering, dat de kwestie voor den heer
Tj&lsma van 't minste belaag was, daar deze
iunctie hem geen cent zou opbrengen. Er
zijn toch ook oog ideëele belangen, niet in
„centen" te taxeeren.
Vc-or den aanvang der verkiezingen had
een incident plaats, dat de gemoederen warm
deed loopen eo speciaal de heeren Dubbel-
deman eo Knuttel tegenover elkaar bracht,
waarbij de eerste weer eens heftig uit den
hoek kwam, gelijk het raadsversng aangaf.
Het incident betrof de vraag, of eeu raadslid
ter zitting al dan niet een aanbeveling voor
een vacature inag doen. Neen, zeide de
Voorzitter, ja, beweerden* de heeren Groe
ne? eld eo Dubbeldeman. Gezien de over groo
te duidelijkheid onzer wetgeving is het een
eemgszios dubiense kwestie en ware het mis
schien foeter geweest, deze n et te entamee-
ran. De heer Groeneveld bleef in dezen vol
komen correct door zich bij do mccning van
den voorzitter neer te leggen, geen gunsten
verlangende, slechts zijn recht.
De heer Knuttel kwam wederom tegen de
socialisten in 't geweer bij het voorstel om
de politie gratis een gymnastieklokaal ter
beschikking te stellen, plus f 300 voor een
leeraar, die tevens onderricht in het bok-
ren zou geven toen hg de socialisten 't
Nosk©-systeem verweet. Van het voor&t-el zelf
moe3t de heer Knuttel oatuurlgk n.efcs heb
ben, waar het resultaat van dat onderricht
z.l op de ruggen van het proletariaat zou
neerkom.o, in d e opvatting gedeelie.ijk ge
steund vau socia.iótische zgde, van waar men
te\6DS oog wees op dè onmogelijkheid big
inwilliging aan andere diensttakken dan het
zelfde te weigeren, welke opvatting men ook
in andere partgen voor een deel deelde.
De Voorzitter hield* een warm pleidooi
voor lichamelijke ontwikkeling der politie
waarmee we volledig kunnen instemmen,
wans vooral voor de politie is aaast tactisch-
optreden 1 ctemelrke ontw-kkelng een fac
tor van niet te miskennen waarde, edoch dan
moet beoefenen daarvan o.i- ook verplich
tend worden gesteld. Waar het hier een vrij
willige 02faning foetrJf, kunnen we ons het
verwerpen van het voorstel met één stem
verschil geheel indenken.
Hopen we, dat die verplichte oefening
komt, het politiecorps kan nooit goed ge
noeg zijn, zelfs niet in een communistische
maatsckappg.
Verworpen, met één stem meerderheid
was overigens wel aan de orde van den dag.
Hetzelfde geldt toch voer de twee amende
menten Groeneveld bij <^o voorstellen van
het geven van namen aan enige nieuw©
stadswijken, die met 1514 stemmen sneu
velden. De heer Groeneveld en de voorzit
ter waren het hier eens roerend eens. Na
menkwesties gaan nooit ongemerkt voorbij,
al zegt een bekende uitdrukking ook:
waht's in a name. We zullen op al de
meeningen niet meer terugkomen, onder
schrijvende, wat de heer De Lange zei, nl.
het zoncfe te vinden van den tijd, daarover
verspild.
Mevr. BaartBraggaar was bet, die het
2o amendement Groeneveld deed sneuvelen
als belanghebbende, waar zij 'immers in de
nieuwe buurt om het Kooipark komt te
wonen.
Wij Icrijgen dus een Indische en een Zuid-
Afrikaanscho buurt, al vond de heer Knut
tel cla eerste imperialistisch, de tweede im-
tïonalistisch.
Eigenaardig w-as, dat bij beide voorstel
len die er ongewijzigd kwamen* ten slotte
een aantal absolute tegenstemmers wa
ren, die blijkbaar derhalve de straten naam
loos widen laten.
De heer Heemskerk kon de bestaande na
men in de nu Zuid-Afrikaansche wijk niet
redden.
Met 1413 stemmen viel later een amen
dement Wilmer, om van de 8 urige winkel
sluiting recht van dispensatie tot- 9 uur aan
B. en W. te geven voor winkels van con
sumptieartikelen daaronder tabak of siga
renwinkels begrepen, mits zelf met eigen
huishouding bedienend!. Alle motieven
uit het winkelsluitingsdebat kwamen op
nieuw van stal, zoowel vcor als tegen. Het
verzet uit belanghebbenden kring het
ovorgroo-te deel van de categorie, door den
heer Wilmer afgebakend is blijkens adres
sen aan den raad als anderszins tegen 8
uur sluiting, omclat zij er schade van heb
ben! hoe krachtig ook, mocht niet bar
tem Do ïaad weet beter dan do belang
hebbenden wat voor hen goed is en vrijheid
blijheid,, dus maar „gemaszregeld." Alle
maal sluiten. Hoe de belastingpapieren
volgend jaar zullen blijken
Nog heeft de raad een kans om de por-
temonnaio van den gedrukten middenstand
©n der klein-winkeliers tyranniek treffende
regeling ongedaan te maken door straks
de heelo. verordening te verwerpen, maar
daarop mag men niet rekenen meer. Mis
schien wordt nog wél verder getyranni-
seeTd
Zij ten slotte gememoreerd het niet on
aardige bijenpraatje waarbij gratis los in
bijencultuur word gegeven en niet onver
dienstelijk van weerskanten werd geironi-
seerd als bv. cüe goed gevonden opmerking
van den heer Van Gruting, dat van de bijen
nog heel wat te leer en is met de huidige
arboidsschuwheid enz. waarbij de -raad af
en toe wol een bijenkorf leek. Na die verde
diging door den voorzitter, dfie waarborgen
voor deskundigen-raadpleging gaf, kunnen
we ons indenken, dat er vele bekeerlingen
waren on vele tegenstanders voorstanders
werden. Het houden van bijen wordt toch
niet verboden, alleen onderworpen aan vei
ligheidsmaatregelen, door deskundigen te
beoordeelen. Met overgroot© meerderheid
ging het voorstel van B. en W. er doorde
soc.-dem. fractie viel hierbij uiteen.
Maandag a.s. opnieuw halen van het
gordijn
Vergadering van gisteren.
Geloofsbrieven nieuwe leden.
Ingekomen zijn de geloofsbrieven van do
nieuw benoemde leden mevr. W. G. B. Pot
huisSmit en de heer B. Th. C. Strater.
Do Voorzitter stelt deze stukken in handen
van een commissie, bestaande uit de heeren
Van Basten Batenburg, Bavinck en Bcrgsma.
Tijdens het onderzoek wordt de openbare
vergadering geschorst.
Na heropening der vergadering brengt de
heer Van Basten Batenburg verslag uit namens
de commissie, adviseerend tot toelating der
nieuwe leden.
De nieuwe leden, door den griffier binnen
geleid zijnde, worden door den VOORZITTER
na aflegging der vereischte eeden (beloften)
geluk 'gewenscht met him benoeming. Spreker
richte zich daarna in het bijzonder tot mevr.
PothuisSmiL
Herdenking Van Wichen. f
Hierna wordt raedcdeeling gedaan van het
ingekomen bericht van overlijden van het lid
der Kamer, den heer Van V/ichen.
De VOORZITTER wonscht met weemoed een
afscheidsgroet- to brengen aan het overleden
lid, waarbij hij veronderstelt dit mede namens
de leden te kunnen doen.
Van zijn verdiensten gedurende zijn lange
parlementaire loopbaan getuigen d'e verslagen
van beide Kamers. Speciaal hadden onderwer
pen op gemeentelijk gebied zijn belangstelling.
Trekken der afdeelingen-
De Kamer gaat vervolgens over tot het trek
ken der afdeelingen en gaat daarna in de af-
deelingen, voor het kiezen van voorzitters en
ondervoorzitters.
De openbare vergadering wordt voor 20 minu
ten geschorst
Na heropening der openbare vergadering
deelt de VOORZITTER mede, dat de Kamer
Woensdag om elf uren in de af deelingen zal
vergaderen en dat de Kamer Donderdag a.s. in
openbare vergadering zal bijeen komen.
Do vergadering wordt hierna gesloten.
Vergadering van gisteren.
I rrterp eliati e-Beu mer-
De VOORZITTER stelt voor Donderdag a.s.
aan de orde te stellen de inlerpellatie-Beumer
in zake do uitvoering van de Invaliditeitswet.
Conform besloten.
Verschillende ontwerpen.
Aan de orde zijn de navolgende ontworpen:
1. Wetsontwerpen Wijziging en nadere ver
grooting van Curacao voor 1918 en nadere
verheuging van het Xlde Hoofdstuk der Staats
begroeting voor 1918 (Verschillende onderwer
pen).
2. "Wetsontwerpen Verhooging van de kolo
niale huishoudelijke- begrooting van Curasao
en van het Xlde Hoofdstuk der Staatsbegroo-
ting voor 1919 (Uitgaven ten behoeve van het
onderwijs).
3. Wetsontwerp Nadere verhooging van het
Xlde Hoofdstuk der Staatsbegrooting voor 1919
(Kosten goederen voor de landmacht in Cu
racao).
4. Wetsontwerp Wijziging en verhooging van
het Xlde Hoofdstuk der Staatsbegrooting voor
1920 (Gebouw Koloniaal Instituut).
5. Wetsontwerp Nadere verhooging van het
Vldo Hoofdstuk der Staatsbegrooting voor 1920
(Loonregeling werklieden).
6. Wetsontwerp, Goedkeuring van de over
eenkomst van ruiling van domeingrond onder
Gilze, gesloten met W. C.H. F. baronesse v.
d. Borch, aldaar.
7. Wetsontwerp Onteigening voor en ten be
hoeve van het verruimen van de straat bij den
hoek van het Groenewegjo ed het Huygenspark
to 's-Gravenhagc.
8. Wetsontwerp Onteigening in do gemeen
te Schijndel, nóodig voor de omlegging van
den provincialen weg van Schijndel naar St-
Oedenrode.
9. Wetsontwerp Onteigening in de gemeente
Lieshout, noodig voor omlegging van den pro
vincialen weg van Lieshout naar Aarle-RixleL
Nos. 13 worden goedgekeurd.
No. 4 wordt goedgekeurd met 75 legen 3
stemmen
Nos. 59 worden goedgekeurd.
Duurtewet.
Voortgegaan wordt met de behandeling van
hot wetsontwerp, houdende maatregelen ter be
strijding van het onredelijk opdrijven en hoog
houden van prijzen.
Aan de orde is de stemming over het amen-
dement-Sannes op art. 35 (in iedere gemeente
moet een dunrte-commissie worden opgericht).
Het amendement wórdt vérworpen met 57 te
gen 20 stemmen.
Het amendemenl-Sannes op art. 39 (niet B.
en W. maar de Raad zal de duurtecommissie
benoemen), wordt verworpen met 55 tegen 21
stemmen.
Art. 40. De heer VAN DEN TEMPEL (S. D.
A P.) verdedigt een amendement, om te be
palen, dat tweederden van de kosten aan do
instelling van de duurtecommissie verbonden
zullen worden gedragen door het Rijk. en één
derde door de gemeenten, terwijl de Minister
voorstelt dat dö gemeenten alles zullen be
talen.
De Minister van Landbouw, do heer VAN
IJSSELSTEIJN( betoogt, -dat de instelling van
de commissie i3 een gemeentebelang en dus
is het billijk dat de gemeenten de kosten dra
gen. Zij zijn geen Rijksinstelling en ze worden
ingesteld door de gemeenten. Er is dus geen
aanleiding voor het Rijk ,om de kosten te
dragen.
Het amondemop* voxworpen met 43 te
gen 34 ^temmen.
Art. 43. De heer SANNES (S. D. A. P.) vor-
dedigt een amendement, om de straffen voor
hem, die zich niet gedraagt naar een bepaalde
prijsberekening, te verhoogen van veertien da
gen maximum tot drie maanden maximum en
niet subsidiair een geldboete.
De heer BEUMER (A-R.) meent, dat dit
amendement te ver gaat.
De Minister van Justitie, de heer HEEMS
KERK, bestrijdt het amendement. Het geldt
hier alleen een overtreding en het gaat niet
aan daarvoor zulke zware straffen te stellen.
De heer KLEEREKOPER (S. D. A. P.) be
toogt, dat het hier niet gaat om de psyche van
den woekeraar maar wel om de bescherming
van de maatschappij tegen die woekeraars. Een
boete is een post meer bij de prijsbepalingen
en dat helpt natuurlijk niets.
Na re- en dupliek wordt hot amendement
verworpen met 47 tegen 25 stemmen.
Art. 44. Do heer SANNES (S D. A. P.)
verdedigt ^tweo amendementen. Hij wenscht
te bepalen, dat de Centrale Duurteraad
van het doon van ^en uitspraak ingevolge
artikel 3 aan den in de uitspraak aangewe
zene, een waarschuwing zal zenden. Voorts
wenscht hij de strafbedreiging te vergroo-
ten van 5000 in 1000 gulden.
De heer BETTMER (A.-R.) bestrijdt het
tweede amendement op dezelfde gronden
als vorige amendement.
De MINISTER VAN JUSTITIE, de heer
HEEMSKERK, i»eemt het eerste amende
ment over maar verklaart zich evenals zoo
straks tegen hot tweede.
Het tweed© amendement wordt verwor
pen met 42 togen 26 stemmen.
Na art. 48 verdedigt d© heer SANNES
(S. D. A. P.) heb amendement om de wet
niet van toepassing te verklaren op de
overeenkomst tot het verrichten van arbeid
aangegaan tusschen den werkgever en een
in diens dienst staanden arbeider en op
een collectieve arbeidsovereenkomst.
Spr. betoogt, dat de iloonsvexhooging
niet primair is, geen oorzaak maar gevolg
van de duurte. Het zou dus onbillijk zijn
de loonen onder deze wet te brengen Hij
waarschuwt de Regeering, om geen onrust
te wekken met deze bepaling. Wil de Re
geering op dit punt iets doen, dan moet
zij trachten in overleg met de vakvereoni-
gingen tot een organische regeling te ko
men. D© aanneming vau dit amendement
is voor spr.'s fractie de beslissing over haar
stem over dii't ontwerp.
De heer SMEENK (A.-R.) betoogt, dat
de sociaal-democraten tegen d© wet zullen
stemmen als dit amendement wordt ver
worpen, raaar zij hopen, dat de wet toch
zal worden aangenomen (GeroepBewij
zen Spr. citeert enkele passages uit een
artikel in ,,Het Volk". Hij betoégt verder
dat door opvoering van die salarissen op
alle wijze tüoor de wet ontdoken "kan wor
den.
Er is verschil bij de bepaling yan prijzen
en van loonen, maar het is mogelijk den
Centraion Duurteraad met- deskundigen
aan te vullen, die in staat zullen zijn de
loonen te beoordeelen. Wanneer de Regee
ring in deze richting toezeggingen wild©
doen, zou hij met des te meer vrijmoedig
heid tegen dit amendement- stemmen.
De heer VAN "WIJNBERGEN (R.-K.) zal
tegen het. amendement stemmen, omdat het
zijns inziens onbillijk zou zijn d© opgevoer
de loonen buiten, do beoordeeling van den
Centralen Duurteraad te laten. Daardoor
zou dit ontwerp een stuk klasse-wetgeving
worden. Wel wordt ingegrepen in allerlei
contraeten, maar aan de looncontracteoi
mag men niet raken Als dit amendement
wordt aangenomen, zal spr. tegen de wet
stemmen.
De keeir D'E GEER (O. H.) geeft zijn
standpunt can, waarom hij vóór dit amen
dement zal stemmen. Spr. is er tegen om
contracten te scheppen, die ten eeuwigen
dage imperfect zullen blijven, gelijk hij bij
art. 3 heeft gezegd. Wanneer men meent,
dat er meer publiekrechtorlyke medezog-
genschap moet zijn bij het aangaan van col
lectieve contracten, dan moet men dat doen
als ze worden gesloten. Het gaat niet aan
de rechtsonzekerheid to scheppen Voor al
deze contracten. Voor de bewering, dat ©en
klasse-wet zal ontstaan als dit amendement
wordt aangenomen, gevoélde hij niets.
De hcc-r DE WIJKERSLOOTH DE
WEERDESTEIJN (R.-K.) heeft tegen art.
3 g-esbemd, maar hij meent, dat, als contrac
ten onder de wet zullen vallen, zij or allo
onder moeten vallen. Hij stemt- dus tegen
heb amendement.
D© heer MARGHANT (V. D.) kan zijn
stem niet geven aan dit amendement, om
dat dit.de wet eenzijdig zal maken D© heer
Sannes heeft alle argumenten van spr. over
genomen bij art. 3 aangevoerd, maar hij ge
bruikt ze alleen voor zoover het de loon-
contracteu betreft. Bij discussies in den
Centralen Raad over loonbepalingan zul
len deskudig-en worden gehoord. Men be
hoeft zich dus niet ongerust te maken.
De heer RUTGERS (A. R.) verklaart zich
ook tegen hot amendement.
Do MINISTER VAN LANDBOUW, de
heer VAN IJSSELSTEIJN, acht het in
strijd niet hot rechtsbesef, dat dit amende
ment zou worden aangenomen. Bovendien
zal het allerlei ongerechtigheden in het
leven roepen, o. a. door het stichten van.
een vennootschap waarin zeer liooge sala
rissen worden betaald. Hij ontried liet
amendement en wees do verantwoordelijk
heid voor eventueel verwerpen van de
wet af.
Het amendement wordt veryorpon met
52 tegen £2 stemmen.
Vóór stemden de sociaal-democraten, de
communisten en d'e heeren Schokking en
De Geer.
De eindstemming heeft Vrijdag a.s. plaats
De vergadering wordt verdaagd tot
Woensdag te één uur.
Verhooging van den sigarenprijs.
Het Centr.-Bureau van het Verbond van
Vereenïgingen van Sigarenfabrikanten schrijft:
„B.ij hot zooeven tot stand gekomen collec
tief contract in de sigarenüidustrie dringt zicli
do vraag naar voren, of de prijzen dor sigaren
-daardoor wijziging zullen ondergaan.
Daar do prijzen van de, na het öluilon vaa
den vrede, aangevoerde tabakken hun invloed
al hebben uitgeoefend op de prijzen van siga
ren, kan bovenstaande vraag uitsluitend be
zien worden in verband met de in hot nieuwe
contract vastgelegde loonen. Werden tot nu toe
loonen betaald in verband met do opbrengst-
prijzen der sigaren, zoodat bijv. een 5-cente-
sigaar hooger beloond werd dan een 2-ccnts-
sigaar, van nu af zal dit anders worden. Er
is gebroken met het stelsel van loon naar op-
brengstprjjs. Daarvoor is in de plaats geko
men een loonregeling die uitsluitend rekening
houdt met de meerdere of mindere moeilijk
heden, aan het maken van een sigaar ver
bonden.
Het loon in de hoogste prijsklasse was vóór
den oorlog voor een sigaar van eenvoudig
model f6 a f 7 per duizend, welke loonen ge
durende den oorlog met 100 pCt. zijn verhoogd
geworden. De loonen van sorteerders waren
vóór den oorlog ongeveer f 12; dio gedurende
den oorlog met 56 pGk zijn verhoogd.
Die van plakkers waren vóór den oorlog
ongeveer f 10 en gedurende den oorlog ver
hoogd met 56 pCt.
Nu worden de loonen voor sigaren van zeor
eenvoudig model f 15.04 tot f 17.60 naar ge
lang van plaatsklasse.
Do loonen van sorteerders zijn gebracht op
f 30.15 a f 35.10 en die van plakkers op f 27
a f 31.95, naar gelang ^van plaatsklasse.
In het collectief contract zijn onder meer
bepalingen vastgelegd omtrent vacanlie, ziek
teverzekering en kindertoeslag, zoodat uit do
duidelijk in het oog springende toonverschil
len gemakkelijk is af te leiden, dat do prijzen
der sigaren in de naaste toekomst niet zullen
kunnen worden verlaagd, doch noodwendig
moeten worden verhoogd".
Opheffing crisisbepalingen voor zuivel.
Een aantal bij de productie en den handel
in zuivelartikelen belanghebbend© vcreenigin-
gen heeft een adres tot den Minister van Land
bouw gericht met het verzoek, met den aaa-
vang yan het a^s. seizoen en uitsluitend met be
trekking tot deproductie in dat seizoen, allo
voor de zuivelindustrie en den export nog van
kracht zijnde crisisbepalingen op te heffen, op
dat zij zich weer als vóór de oorlog vrij kun
nen bewegen en weer in de oude banen geleid
worden ,om te trachten de iu het buitenland
verloren markten te herwinnen. Adressanten
verzoeken aan een door hen benoemde com
missie een audiëntie te verleenen om het adres
nader toe te lichten.
Het adres is onderleekend door den Alg.
Ned. Zuivelbond, de Goöp. Kaasafzet-Vereeni-
ging West-Fries land te Hoorn, den Coöp.
Kaashandel te Utrecht, de Coöp. Prodncenlen-
Handelsvereeniging te Gouda, de NcderL "tfor-
eeniging van Kaashandelaren ,do Vereeniging
Yan Kaashandelaren in Noord-Holland, do
Vereeniging van Znivelfabrikanten in Neder
land, enz.
Intrekking van het verbod tot kaasbereiding.
De Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel heeft, met intrekking van zijn beschik
king d.d. 12 November 1919, betreffende ver
bod tot bereiding van kaas en vervaardiging
van melkproducten bepaald:
a. het is met ingang van heden verboden,
volle, geheel of gedeeltelijk afgeroomde of op
andere wyze verwerkte melk te verwerken tot
melkpoeder, taptemelkpoeder, gecondenseerdo
melk, gecondenseerde taptemelk en caseïne;
b. het sub a gestelde verbod is niet van toe
passing voor zoover door of vanwege den Mi
nister van Landbouw, Nijverheid en Handel,
zoo noodig onder daarbij te stellen voorwaar
den, ontheffing is of wordt .verleend.
Nederlandsch Centraal Film-Archief-
Gistermiddag gaf het bestuur van heb
Nedérlandsch Centraal Film-archief in do
Residentie-bioscoop, in Den Haag, voor
een aantal genoodigdon eon demonstratie
van films, welk© in aanmerking komen,
voor opneming in het Archief Onder do
vclo aanwezigen merkten wij o. a-, op do
burgemeester der Residentievel© loden,
der Eerste en Tweede Kamer en van den.
Ha-agschen Gemeenteraad.
Alvorens tot de verteoning over te gaan,
voerden de voorzitter van het bestuur dr.
H. E. van Gelder, hot woord én wees er
o. a. op, dat het doel was die gebeurtenis
sen, die beschreven of gefotografeerd niet
voldoende bewaard zouden blijven voor do
geschiedenis, in dien zin, dat men later er
een onduidelijke, ja wellicht goheel onjuist©
voorstelling van zou hebben, door film
opname aan de vergetelheid te ontrukken.
Alleen dus die films, welko niet door de
fotogratio vervangen kun non worden, zou
den in het archief bewaard worden.
Hierna werden do volgende films ver
toond: De huldebetooging aan onze vorste
lijke familio op het Malieveld in Den Haag
Ln November 1918, de tegenwoordige glaö,
industrie, de brand in d© Drentsche veen
kolonie, het werken der Haagsche brand
weer en cfio watersnood in 1915 in Noord-
Holland en die te Cuyck van hot begin van
dit jaar, waarna dezo zeer geslaagde demon
stratie met een kort woord van den Voor
zitter beëindigd werd
In tegenwoordigheid van de ministera
Euys de Beerenbrouck, Heemskerk, Aal-
berse en Do Vries, het meerendeel der Ka
merleden, en de beido commiezen-gri£fter,
is 'gistermiddag in één der zalen van heb
Tweede-Kamer-gebouw, een kwartier vóór
do openbare vergadering der Kamer. 4e
griffior, mr. A. R. Arntzonius, gehuldigd
ter gelegenheid van het feit, dat bij Maan
dag den leeftijd vaa 70 jaron had bereikt
Toen de heer Arntzenius werd binnenge
leid, weerklonk eeu hartelijk applaus.
Achtereenvolgens voerden het woord da
voorzitter van de Kamer, mi*. D. Fock, da
tijdelijk© voorzitter van den Ministerraad,
de heer Ruys de Beerenbrouck.
De heer Arntzenius antwoordde.
De verslaggevers op de Perstribune vaa
d© Tweede Kamer zonden reeds Arntzenius
