UIT DE «TREKEN.
Weer £erug naar Indië
langs een omweg.
VRAGENRUBRIEK
SASSFNHEÏM.
Gemeenteraad.
Voor sitter: de burgemeester Afwezig: d?
i'ecr Van Zonneveld,
ingekomen stukken:
1. Een schrijven der gemeente Schagen
im adhaesiebetuiging betreffende een ver
doek aan H. M., om invloed van gemeente
wege uit te oefenen bij de benoeming van
burgemeesters. Schagen wil een voordracht
«an drie personen indienen, waaruit dan een
burgemeester sou kunnen worden benoemd.
•B. en W adviseerden er niet op in te gaan,
maar wel er op te wijzen, dat de gemeenten
.eenigtn invloed zullen verkrijgen. De b?e-
ren Le-kkcrkérkor en Ba-der gingen bier
niet 'mede accoord, omdat zij tog waren
voo1, partijbenoemingen. De heer Speelman
wée& op Frankrijk, waar de gemeenten haar
fcigen burgemeesters benoemen, eii waar bet
bee3 gaat. Toch ging spreker ten slotte met
de andere heeren mee.
2. Van den pensioenraad ié bericht ioge-
hor.ui), dat het pensioen van de weduwe
Vonk 1540 bedraagt.
Hierna deelde de Voorzitter mede, dat
voor rekening van de gemeente tan nieuwe
schuit is aangekocht voor £17,000. De
«udo schuit is verkocht voor 1300.
In een vorige zitting was besloten een
25-tal kiezerslijsten te laten drukken. De
kosten vielen echter zóó tegen ongeveer
f6 00 voor 25 exemplaren dat B. en \V.
voorstelden van bet laten drukken af te
Jsien, ook met het oog hierop, dat er waar
schijnlijk dit jaar geen verkiezing ral plaats
kobben. Zij, die toch een exemplaar wen
tellen, kunnen er. een verkrijgen teg n den
testenden prijs.
Nog deelde de Voorzitter mede, dat de
.verordening op de legesgelden js gewrjz'gd.
Het sckoolgeldkch'er eerste kwartaal werd
vastgesteld op een bedrag* van f.5230.
Op voorstel van B. en W. werd de alge-
ineene politie-verordening gewijz'gd, waar
door B. en W. het recht verkrijgen, om bijv.
hoornen, die hinderlijk zrjn voor het verkeer,
of heggen, die ongeanoeid het gezicht of bet
vei keer belemmeren, te laten rooien of
snoeien.
Aan J. H. Uphoff werd duurte- en kin
dertoeslag toegekend. Deze gemaente-amb-
tenaar was eigenlijk vergeten op het jrjsfcjo
van gemeente-ambtenaren, dio daarvoor fn
aanmerking kwamen.
Hierna was aan de orde: Verbindingsweg
Jffer.newegK erklaan.
Het eerste plan, om het werk door de
hoeren Lefeber en Slecbtkamp fc3 laten uit-
v/ereii en de gemeente hoogstens £2003 in
de kosten te laten bjjdragen. is vervallen.
Het. nieuwe plan luidde: de heeren I. ':n S.
voeren het werk tfifc op eigen terrein én
gemeente dat op gemeente-terrein. Dat
laatste moet in hoogst™ drie jaar zrn
Voltooid.
De beer Bader vroeg* oi er voor de ge
meente genoeg zand zal overblijven, als de
heeren L. en S. ook yi-g zand mogen weg
halen.
De Voorzitter stelde Jen heer Bader g->
Tust.
De heer Potman, uit-de Haarlemmermeer,
beeft een opgave gedaan aan de hoeren L.
Ta? S. voor het werk op hun terrein. pezL
bedraagt ongeveer B 3000. Voor de gemeente
komen do koeten op ongeveer f 2000.
Do heer Van der Geest vreest, dat, als Lrt
werk door den heer Potman wordt uitge
voerd, dan weinig arbeiders uit Sassenhéim
aan den slag* kunnen komen, omdat Pot
man werkt met een groole ploeg eigen volk.
Do Raaci bépaaide, dat hoogstens drie
vreemdelingen aan het werk mogen worden
genomen. Wanneer dc beer Potman op deze
manier het werk niet zou willen uitvoeren,
zou hei met- do vakorganisatie kuimen. wor
den geprobeerd. De hèer Warn aar wees er
op, dat dit 1 aatet-o moeilijkheden met zich
men zou kunnen bréngen ook moeten d!o
heeien L. en >S. het goedkeuren.
Overleg zal worden gepleegd met de be
trokken personen.
Comptabiliteit 1919 en 1920, betreffende
©enige af- en overschrijving-en, werd goed
gekeurd
De Voorzitter <j3eélde bier'na mede, dat
de kwestie Teylmgerlaan wacht op bet tee-
keiven va.il bet contract. Volgens den nota
ris zal dat in de eerste week van Maart
plaats hebben. Hierna gaat do tol weg.
Een request van do gemcente-arbedders
om /even dagen verlof per jaar voor het
rooien van aardappelen, enz. en het nemen
van het pensioen voor gemeentewege, werd
als to laat ingekomen, in banden gesteld
van B. en W.
Do lieer Warnaar vestigde de aandacht
op het handhaven van deji melkprijs op 30
cents, terwijl in verschilleudo gemeenten
reeds 17 cents wordt betaald.
De Yooorrittor zal, op voorstel van den
heer Bader, met do- melkleveraneicrsover
leggen.
Dc heer Speelman klaagde nog eens over
do baldadigheid vier Sassénhoimsche jeugd,
't Moet dan ook meer dan bar zijn, boe
wandelaars en wielrijders niet steenen
wovdeu bewerkt. Hij zou in bet vervolg
geen grint, ma-ar schelpen willen strooien.
Do Voorzitter meende, dat do jeugd ie
Sassenlieim niet slechter is dan op andere'
plaatsen, maar bij zal strong optrede-n.
Wanneer zoo'n steenen gooier wordt ge
snapt-, kan hij rekenen op 24 uur opsluiten.
De ouders nullen dus goed doen hun kroost
to waarschuwen.
Do heer Bader bracht een klacht in het-
midden over het lossen van zand on grint
op do nieuwe haven. Er wordt slordig go-
lost cn men neemt te veel plaats in. Do po
litieverordening "werd nn, om daar paal en
perk aan te stellen, zoodanig gewijzigd,
dat laden en hossen in het vervolg alleen
mag geschieden op do wijze, als door den
gemeente-opzichter aangegeven.
Do heer Lekkevkcrker zou gaarne zien,
dat-, nu er keuringsdienst ia op levensmid
delen, bij alle winkeliers zal worden ge
keurd, en dat do diepst béter word© uit
geoefend. Hij vindt het op dezo manier een
wassen neus.
Do heer Waarnaar herinnerde cr aan, dat
dte consumenten zelf het in banden hébben,
of oi* goed werk wordt geleverd of niet.
Ieder, die meent-, dat hij slechte waar heeft
gekocht, kan daarvan een monster op do
Secretarie bezorgen. Dat moester wordt
dan gratis onderzocht-, Op zoo'n manier kan
de keuringsdienst uitstekend werken.
Nadat cflo Voorzitter nog had meegedeeld,
dat do gemeente 10,000 IvG. zand aard appe
len heeft gekocht, die voor kostprijs zullen
worden omgezet, rJoot bij c?e vergadering.
Burgerlijke Stand. Omstreken.
ALPHEN. Bevallen: I.. ïk-hellmgerhoufc
gel». Bloes, 1). 1. M. do Koes, geb. De
Groot, Z. O. if. G. Knaapen, geb. Jan-
ten, 7j. M. J. v. Vliet geb. Weraeke,
G. van Soest, geb. Zaal, Z.
if. If. C. van der Zwan,' geb. Anspaeb, D.
- - H. Scbellingerhout, geb. De Lugt, Z.
Overleden: D. van Duin, cehtg. van F. C.
Bergman 75 j. G. Mesman jm. 2 j.
Kok, wed. van I!. Roodbergon 67 j.
if. J. vSrt Heukelam jd. 3 in., wonende te
Hardinxveld. C. van Kleef, eebtg. van B.
Boon 62 i.
Gehuwd: H. J. Agter jm. 27 j. en Tï. C.
Dijkman 2S j.
BODEGRAVEN, Bevallen: J. de Vries,
geb VerJieek, Z.
Overleden: F. Tuis. eehtg. f. V. Bol 6R j.
C. P. van Aken 22 j. A. Klisters, wed.
S. Bekkev 79 j.
IllLLF.GOif. Ondertrouwd: J. C. Drost
en J. if. van do Ven.
Getrouwd: E. A. Kwaadgras en A. de
Roode
Bevallen: if. A. VerbeekVan Ruiten,
Z. H. den DopperSpeelman,1>. J.
O. BasmanScholten, D. J. v. d. Wejj-
d-r.—v. d. Mey. Z. A. M. Lanunerse—
NKs, Z. S. KraaijGriffioen, Z. Jf.
O. MieremetVan Dy). Z. M. Klink
hamerClirispijn, D. if. Sieeker— Koo-
men, D. T. G. BróbbelVan der Gies-
sen, Z.
Overleden: iT. Tyssc-n m. 70 j.
■NIEUWKOOP. Geboren: Cornelia, Z.
van Herrn. den Horiog en N. Vergeet. -
Haartje Ida', D. v. C. Kranenburg en M. G.
van Grol. Hubert.® Martin™, Z. v. Jan.
Fieteree en A. van Diemen.
NO0RDWIJK. Geboren: Adr.'auns, Z.
V. Willem Steenvoorden en Corne'.is Glisse-
riaar. Johannes, Z. van Johannes Noppe en
Martina Dijksman. Wilhelmus Cornelia, Z.
van Hendrjkus Johannes Salman en Corners
Hr.berla van Ruiten. Wilhelmiun, D. van
Jan M«i,jrink en Wilhelmina Bonte. Tlio-
mas Arthur, Z. van Hendrik Admiraal e'i
Stella Martha Jenner. Pietrr Henricus,
Z. van Adriauus Cornells Aiders, en Jo
hanna Helena Steenvoorden.
RIJNSEURG. Geboren: Wijntje, D. en Ma-
nr.us Cornells, van G. v. Vliet en A.
Bloemendasl. Jan, Z. van V. v. Nieuw
koop en J. Zandbergen. Lijdia, D. van
G. van Delft en J. v. d. Meij. Willem, Z.
van O. de Moorj en J. A. Grooneveld.
Jan, Z. en Keeltje P. van Jan dc Moojj en
h. .de Moorj.
VALKENBURG. Geboren: Hendrik, Z. v.
P. Noort en P. van der Perk.
VOORSt'I!O'L'l-iGeborenJaooba
Marin, d. van L. J. vail dor Kkij cn A. IJ,
va,n II aast "roll C'hsina Maria, d. van L
van Veen cn Korójkaas. Noeltjc Ma
ria Cornelia, d. van F. Eikel cn M. J. Rei;-
ttevdd. Johannes Arnoldus, van N.
van Haaateron cn II. van dor Harg.
De slagvelden.
(Nacb uk verboden).
's MorgeiLi om kwart voor acht was het
appèl aan 't Gare du Novd voor ons dus
halfzeven jp en met oen taxi in dc grijze
ochtendmist naar den trein do agent van
„Oooh,# kwam op het laatetó oogenblik ons
do gereserveerdo plaatsen in do expres
aanwijzen die erg koud en nuargcestig-
donker op zijn passagiers stond te wachten
Gelukkig hadden wij een reisdeken meege
nomen, zoodat wo mot al ix? veel kou leden
in ons compartiment, waarvan do binnen-
ruiten langs die gang ontbraken, zooals in
heel veel Fransriie treinen, gelijk ons latei-
bleek. Deze zijn er uit genomen om do ge
broken buitenramen io vervangen. Onzo
medereizdgors bicken meest Engclschen en
Amerikanen te zijn, met een enkel afwij
kend type, die cc facie van oen oprechten,
uerkant-hoofdigen én :rte\lharigen 'Pruis
had, dio.zcor slecht Engelech en gcc-n
h'ransch sprak, cn die door de- rest van het
uit oen vijftiental personen bestaande gc
zei schap, nogal opvallend werd gemeden.
Terwijl liét weer do vorigo dagen niets
te wenschen over had gelaten, leek het bij
ons vertrek uit- Parijs maar erg tri eet
gewoonlijk zijn de buitenwijken eoner groo-
to stad, vanuit den trein bezien, niet zeer
fraai ik heb vaak gedacht dat op dit ge
bied nog een ruim arbeidsveld braak ligt
voo? cïi verso „Vereeni gin gen tot Bevorde
ring van dit en veredeling van dat''.
Vooral nu do kumyt der camonflago in den
oorlog een zoo hoogen trap van volmaakt
heid, boe ft lx? reiki, moet bijv. voor omo )>e-
roemdio achter-balc«umetjes met hun virpo-
lijk wapperende versioriug vap bonte wasch
aan de lijn, een uitstekend effect zijn to be
reikenmet wat kleurig karton en pa
pieren boompjes b. v. zou ..Hemd- on Boe
zeroen-zacht" reeds tot -een draaglijk na-
hnirtafereel kunnen worden omgetooverd.
Badinage a part ook Parijs en *ijn
faubourgs zijn leid ijk, aan do keerzijde be
schouwdgelukkig duurt het inet el tc lang
of de eacprcss brengt je uit dio zwart berocto
narigheid van muurvlakken met reclames
cn emplacementen vol Duitsclio g«>ederen-
wagoiiSj em sombere buurtrta-tionnetjee; naai
de hou vele mk?, bpschrijko omstrokeai. En
toen bij Ohaotilly, -- bekend oni zijn cour-
ügb, eja om liet 'feit, dat generaal Joffre
daar zijn hoofdkwartier had g veetigd
het zonnetje door de '"egenwolken kwaiji
kijken cn dé tinnen en bosschcn en heuvels
met vroolijk Jicht, ovovst'roomdo toen
kregen wé wel een indruk, hoc mooi dit
Noord-Frankrijk in den zomer moet zijn.
Tot hi-e-r drongen do Duiteehers don 3cn
September bil-t door en zij hielden Ohan-
tólly ce-nige dag«:-n bczêt, tot zij er door do
«olïfabeih van het Pavijsché hulpcorps uit
worden gedreveu.
No, Creil, 'n bplangi'ijk industrie-centrum
met. een zeer gro-->t st-ation en lemplacc-
mentec, waar gedurendo den oorlog een
éoorm aantel, wagons wcjd verzameld om
verder in de vers-drillende lichtingen to
woivion. vordvvld, komt Aten in <lo streek,
welke herhaaldelijk onder Duitscli vuur
lag, terwijl ook Creil zolf vaak werd ge
bombardeerd, vooral t-ijd-ens het groote of
fon>iof in Maart- 1Ö1S. Do Dudtschors dron
gon bij Grivcones over de'lijn, maar hier
kwam do aaiwal tot stam ,on do Pruisische
Gardé werd hiér „ingemaakt door een te
genaa-nval dor l^o divisie Iota verder Noor
dehjk zien wij de ccrsto loopgraven als wit
te lijacn zig-zaggend over do heuvels eoi in
de dalen, in de streek van Moreuil
Tot Lortgc.au, vlak ten Oosten van Anriens
reed onzo trein vrij snel - hier stapten wij
over in den restauratiewagen voor de lunch
en toen begon al gauw do verwoesting.
Wel haddeq wij reeds telkens in elkaar ge
schóten huiken1 gezien, maar het landschap
behield toch vrijwel zijn normaio aspect,
'de boeren werkten cr ijog op hun akkers,
de boónicn waren iriet verminkt, de mees
te huizon-lagen vriendelijk, meestal aan den
voet van dé beschermende heuvels.
Maar na Oorbiö l>egint „het"' heb
moest bedroeven dl gezicht op liet meest
droevig resultaat van menschenarbeid en
menschel ijk vernuft als men den oorlog
en zijn gevolgen althans nog tot meuschen-
arbcdd mag rekenen.
Wij reden hier door dc Ancre-vallei, welk
riviertje zoo vaak ie vermeld in de oorlogs-
bericiiten. Het geheelo gebied hier is her
haaldelijk nu eens door de eeno, dan weer
door do andeco partij, na harden strijd ver
overd en vooral het gebied rond on ton
Noorden van Atrecht is zóó afdoende en
grondig verwoest, dat het erger is en on
vruchtbaarder, en woester dan een „na
tuurlijke5 woestijn, zoodat er ongeveer geen
vierkante Meter ongerept is gelateai, geen
huis meer staat, zelfs geon plantenleven
mogelijk is, behalve distels cn enkele harde
grassoorten.
Vóór Albert reeds is allés gróotendccls
vernield, alle» huizen zijn geheel of gedeel
telijk ontdakt, cn steken hun verminkte
houtgcraamtcn hulpeloos-vragcnd omhoog
Maar men ziet wel mensclien en teekenen
van leven hiervel© gaten zijn voorloopig
dichtgemaakt met stroo en papier, do da
ken gedeeltelijk vervangen door oude zin
ken platen van dug-outo enz
Ook Albert zelf is bijna geheel verwoest
een massa verward© ruines, verwrongen
ijzeren balken, gesprongen stoomkot-ela, om
geworpen fabrieksschoorsteenenLang
zaam schuift, de trein langs deze onafgebro
ken rij ruïnes, en do werklui, voor een deel
Duitseho krijgsgevangenen in smerig-groene
pakjes en zware laarzen, kijken even op
van hun opruimwerk, ©n do poilu, di© hen
met .die bajonet op het geweer bewaakt,
wuift even met dio hriiicï, maar vroolijk' ziet
niemand, geen lach ligt op de anders zoo
g'oedliac-hrjche I'ralische lippen, «on forn
ix? ro ernst'heerscht overal; een algemeen©
depressie, waaraan ook wij .111 ;de»n trein
niet ontkomen. Ed steeds volgt het een©
desolate verwoestings t-ifereél bet andero
op; na Tluepva! en Albert rijden we door
een groot moeras, d'oor d© Avro gevonud,
welk ririertje versperd raakt© en zijn ge
wonen hsop niet meer kon volgen en een
uitgestrekt gebied overstroomde-. Oot oni
en in dit moeras is lievig gevochtennog
zageu wij overal de houten loopbruggetje»
2 planken lirécd, dil© do Engelscbcn over
het moeras hebben geslagen, onder voort
durend vuur dor Duitsehérsvel© lijkeu
liggen nog onder cïo watérvlaVto verbor
gen
.Verderop passeer on wij. dan een deel van
het slagveld der Sommc en ai do bij nam©
bekende dorpjes in de- streek van Oomblce
cn Bapaurne worden door ons door den
gicis (cc-n langon Engelschman, die in deze
streek als sergeant der „Guards^5 had ge-
vochtem) gewezen. Jin dit. ia iioodig
want; anders zou het vaak onmogelijk zijn
de ligging er Van te bepalen te midden van
al do boomstompen, koop en „dabris"' van
oud© materialen en puin, want hier et-aat
geen boom meer; enkel stompen van een
paar voet boog, versplinterd ein gebogen;
hier staat- geen huis nicer, hi or is geen
vJak stukje grond meer, i&e» ééne granaat-
li uls grenst aan de andere, en alles is dor
en dood, zoo»ver het oog reikt.
Ik zal u niet in details all ca. vordler b.e-
sehrijyen. Enkel nog oemge treffend© bij-
zonderheden vermeldenzoo is b.v. Atrecht
zeer 'interessant,, omdat hier naast dc gé
heel verwoeste stationswijk en do kathe-
den landweg. Do zon scheen en de .meeuw
blonk, waar men ook heen zagdat was
toch iete anders dan te koekeloeren binnen
d© vier muren van een boerenhuis. Dn wat
was het feestc-lijk, weer terug te komen *.n
do hut Er zijn monschên, die nogal ver
achtelijk zeggen, dat- de Happen geen te
huis hebben, maar «Be menscheiv hebben
geen kijk op den waren toestand. In den
al Ier eigen! ijksfcen zin van bet woord is de
hut voor do Lappen hun „tehuis." Zij
wordt telkens verplaatst, dat is waar, maar
waar zij ook staat, zij blijft altoos dezelfde.
Zoodra de hutpal en opgezet en gedekt zijn
en het vuur is aangemaakt-, komt binnen
in de hub alles op zijn vaste plaats, een
Seobr heeft zijn werk on vat dat weer op,
alles gaat zijn geregelde 11 gangmen is
thuis.
XVII.
Til Maart zag ik do-or een gelukkig toeval
mijn wensck vervuld te Karesuando tc ko
men. Het was tegen don 2&ten. Dan h-cb-
bcn de Lappen .hun groeten marktdag. In
Karcsuando ontmoette ik vele Lappen en
kreeg lust hun vo or j aar szw erf toch ton mee
t© maken, d!i© nu weldra zouden beginnen
en in Noorwegen zouden eindigen. Do Fal-
ina Lappen. bij wie ik tot nog toe vertoefd
had, zoucöen langs dezelfde wegen, die zij
in het najaar gevolgd waren, weer hooger
opgaan. Dat was voor mij wel wat saai.
Hier vond ak nieuwe monschên, and or© om
standigheden on oen nog onbekend© strook.
Nadat ik met 6©n familie afgesproken bad,
dat ik het heele voorjaar bij hen. wou blij-
Tan, reiede ik terug naar Vittangi, om mijn
weinige bagage te pakken. Het wan niet ge
makkelijk afèchoid te nemen van de men-
•theo m» de hcadtou mei wie fle üef en leed
gedeeld had gedurende bijna negen maan
den.
Do voorj aarsverhuizingen van de Earc-
suajide-Lappen begonnen dat jaar in April.
Als do grond liard wordt, hetzij in Maart
of April li ebben die rendieren geen. voed
sel meer, behalve het beetje mos, dat zij
van de boomen kunnen afknabbelen dan
zoek-e-n zij bun heil op do hoogvlakte, waar
wind én zon vroeger dan-in het bosch, dc
sneeuwlaag verdund) hebben. Die verplaat
sing naar bet hooggebergte gebeurt meestal
vlug en altijd 5s nacbtn, daar dan over het
ijsvliofl op de sneeuw het transport voor
menschen en sleden gemakkelijker is. „In
het voorjaar zijn. wij als vliegende vogels,'5
zeggen da Lappen: „wij laten geen spoor
na." En 200 leggen zij bi een paar etmalen
een afstand van vele mijlen af.
Do familie, met wie ik de afspraak had
gemaakt, !>e-stond uit man, vrouw en ©en
elf-jarig© dochterHoik la, Gate en Iiauna
heetten zc. Gate en Eau na waren een poos
in Karesuando geweest. Van dlaar ging ik
incfc haar naar een klein© Firmenhoeve,
waar Heikla ons halen zou voor den tocht
naar het hoogland.
In de kleine rcelkjtamer, die altijd op zij
van e'c-n „port" uitgebouwd is, woonden dc
ouders van den Finscken boer. Bij dio wer
den wij ingekwartierd. "Wij waren mot ons
zessen in de kleine ruimto en in do „port."
zelf waren do mensehen niet te tellen.
Daarenboven kalfde er juist dienselfden
dag een koo en daar het voor het kalf in
den et-al veel te koud was, werd het ook in
huis gebracht en in dc groote kamer in eer-
hoek bij het vuur neergelegd. De kinde
ren maakten zich dadelijk druk over den-
naam van het. kalfje, zij doopten het Ban
ian kukka" (blóetem van do roode bosch
bes).
Wij vermeerderden, het aantal dieren in
huis met twee liéel .jongo, nog Vdinde
npncÉjes. Bij do geboorte bad do moedcr-
hood het er niet gc^xl: algebracht. Gat© ver
zocht dus, tóen zij uit Karesuando ging,
den Fins'chen boer, of lrij don liond wou la-
ton. afmaken. Do.jongo hondjes naai zij in
bont gewikkeld rnce, Raima kon van den
ouden hond niet scheiden, maar zoo dra zij
cr over begon to praten, kreeg zij knoéren
van haar moeder, dus leercBe zij zich be
dwingen cn toonde haar verdriet niet lan
ger door tranen.
't Was veel »rcrk voor Gate, die twee
kreunende hbndjes groot to breng» n. Zij
laao.kte cén ruigflcseh voor hen uit een
liooru, maar liet was niet gemakkelijk zo te
lecrcn drmken met een speen. En dan
moesten zij nog zacht' over het buikje wor
den gewreven cn van achtereb nut een.
stokje worden bewerkt, opdat, alles naar
bchooren zou gaan.
Op onze hoeve waren twee 011de -Lapsche
vrouwen- ingëkw udierddb ecne was oucl
„als do hemel", blind cn stokdoof de an
dere wouw was opgewekt cn vlug van be
grip. Zij hadden ieder in dó pört baar pulk,
waarin zij "s nachts sliepen cn overdag kon
den rusten. Met hel oudje was hel pret
tig prat on, baar man was borenjager
gewenst, maar was eindelijk zelf door een
beer gedood. Hij vvas zoo onvoorzichtig ge
weest een kwaden" beer te lijf ie gaan,
d w. z. een beer, die geprikkeld is door
mislukte aanvallen, en zoo had hij den dood
gevonden. De oude vrouw wou echter veel
liever nieuws hooren dam'zelf vertellen, zij
vroeg mij over alles uit. Do eerste vragen,
(3a gewone, die olie Lappen altijd deden,
waren hoe oud ik wn-s. of ik rijk was en of
ik getrouwd was, of van plan was te trou
wen. Een tot de jaren des onderseheids ge
komen ongetrouwd© man of vrouw is bij de
Lappen een ondingvooral ongetrouwde
oudere meisjes zijn bij dat volk een zeld
zaamheid, er is altijd een bijzondere reden
voor, als zij geon huwelijk doen. Do vol
gende vraag is meestal, hoe Denemarken
ei' uit/iet, en wélko voortbrengselen het
heeft dat er in Denemarken geen bergen
zijn, wekt groote verbazing. Dan willen dc
vragers verder weten, of e-r tabak groeit
e-n korfio en vijst; dat er tarwe groeit en
andero fijne graansoorten, weten zij wel
„Deonsch meel" kennen zij uit Noorwegen
als het beste, dat cr is, maar het is aardig
cfat to hooren bevestigen uit Deenschon
mond. Omtrent dat alles wensebto het
oudje inlichtingen. „Met jou kan ik zoo
'gérnakke-lijk praten," zoi ze, „sommige men
schen kan jo' er niet too krijgen, het is of
men oen slee vol steeneJi moet trokken óvor
grond, waar geen sneeuw ligt." Ik vroeg
haar of het niet moeilijk was geweest van
het zwervend leven af tc zien en vasto in
woonster te worden. „Ja, in dc eerste jaren
was het erg moeielijk, ik kon 's nachts niet
slapen, en in bet voor- en najaar, als de
Lappen hier voorbijtrekken, was het vree-
se! ijk. Dan ging ik op den heuvel hier in de
nabijheid om een uitzicht to hebben. Wij,
Lappen, hebben dezelfde natuur als het
rendier; als bet lente wordt, snakken wij
naar het hoogland, en tegen den winter ver
langen wij in de bosschen te komen.
Togen dc andere oude vrouw was het niet
7.00 gemakkelijk een praatje te houden,
daar zij zoo doof wasmaan zij zelf praatte,
voortdurend,en was-bijna altijd! boos óm
heb een 'of tuder. In 'eon gulle bui bad
draal, waarop het Duitscli© vuur apeedaaï
gericht was. een groot deel der stad vrij
wel gespaard is, al ziet mon telkens ©enig©
meters groote gaten in de gevels, en in dej
bestrating, di© bewijzen, dat ook hier owr-
al granaten \an groot kaliber vieleji
Want d© strijd woedde ook lang rondom
deze stad; van September J9M tot 1916;
en gedurende eenig© maanden lage® do
Duitseho loopgraven op minder da® 500
M. oostelijk van het station. Wij hadden
een Engelschen ©x-officier in ons gezelschap
die hier in do trenches had gclecfJ; het
moet voor zoo -iemand een merkwaardig©
sensatie zijn het gebied, waar hij desa of-
schuwelijken strijd meemaakte-, terug te;
zien on er rond te wandelen daar, waar
vroeger geen minuut leven boven den
grond mogelijk en zelfs denkbaar was.
Wij moesten nogal lang in Atrecht blij-
veni Er wa-s eon auto te weinig en daarop
werd gewacht; 200 konden wij nog wat
rond wandelen en de verwoestingen van
meer nabij opnemen; en zien, dat hier al
thans met volle energie aan het herstel ge
werkt wordt. 7oo was do gevel aan het
station reeds weer voor een groot deoJ, ©n
naar moD.ons verteble, veel fraaier ©n
grootschcr dan vroeger, opgetrokken. En
overal was reeds weer ee-nig vertier, de
winkels weer geopend en poging tot her
stel overal zichtbaar. Maar toch, do paar
restaurant© bijv. waren nog zeer primitief
cn het verkrijgbaro op het gebied van voed
sel en drank zeer beperkt En wij treurden
dan ook niet, toen ten 6lobte werd beslo
ten, dat- wij maar vast op weg zouden gaan
en do andoren op King Ridgo bij hot Ca-
nadeeseho monument wachten.
v. L.
Lose© werklieden to L. Op bouwwer
ken, door of vanwege de gemeente uitge
voerd, moeten bij voorkeur Leddsclie werk»
krachten gebruikt worden. Dat wordt iii
cta bestekken a a 11 gegeven. Als cr begon ge
zondigd wordt, kunnen belanghebbenden
zich beklagen aan het bureau van gemeen
tewerken
D© bouw van het riicuwo Gemeente'ijk
Museum aau der. Oudo Singel gaat echter
r iet van de gem cento uit. D© schenker,
-ni*. Pape, uit Den Haag, laat het zelf bou
wen én cdraagt na d© voltooiing het ge
bouw ^an dc gemeente over. Do uitvoe
ring is onder leiding van ©en Haagsch ar
chitect opgedragen aan een Haagsch aan
nemer. Deze is in het aannemen van aijn.
werkkrachten geheel vrij. Het lijkt ona ech
ter in zijn éigen be-lang, dat hij goed©
Leidscbo ar bolders gebruikt. D© loonen
zijn hier niet 7.00 hoog als in Den Haag «n
d© werklieden uit Leiden hchb'en geen reis
kosten.
Mevrouw J. S„ to L. --- Üw klacht., dat
;'<fc olectriscli© gloeilampen breken door den
tehokï, veroorzaakt door snel voorbijrijden-
id© motorvracht.wageus, staat niet al leer.
Er komeu telkens klachten over dit rijöèïx
va^i bewoners van Breestra.it, IIoogewoerd
©n andtere' straten in.
Daar zullen maatregelen tegen moeten
genomen worden. Ook ds Si egels worden
door dezo zware wagens in den winter some
kapot g<e»reden.
Dezo zaak wordt door het College van
B. en W. onder do oogen gezien.
Li zo W., te L. Recojit voor wafelen:
250 gr. gezeefde tarwebloem; 250 gr. ge
smolten boter2 d.L. melkheel© eioren
on.3 éderdoóierslepel suiker; 1 thee
lepeltje zout en. 15 gr. gist.
Klop en roer de boter met een houten
lepel zoolang tót zij «rik geworden is; klop
cr dan stuk voor 6t-uk <lo eierdooiers door.
Vermeng do bloem met de in wat lauw©
melk opgeloste gist, vermeng dit terdege
met de botemi;»S9a e-n laat bet mengsel ©cn;
kwartier rijzon. Hoer er daarna soo luch
tig mogelijk het stijf geklopte eiwit ctoor-
hcen en eindelijk d© suiker c.n het zout. 1
Het wafelijzer aan één kant met boter
Ie strijken, het beslag cr in doeai en eenig©
minuten aan weerszijdea laten bakken, toé
zij een weinj'g bruin fijn.
rij eeiir rendierbeen "weggegeven«r i«6
niet veel vlée»scb aan en dat had men haar
gezegd, nu kwam cr een huis vo! leven, on
mogelijk was heb haar woorde»nstroom të-
stuiten. „Zij praat, zoolang haar maaxij
warm is."
Na dienstorm w erd de deur van bet
kamertje, waar ik op dat oogenblik alleeffii
wao, open gedaan, een gerimpeld© handl
klemde zich vast om den deurj>osty toon.
kwam de stok en eindelijk het blinde, oude!
m«?nech zelf biunenstronipeleu. Zij sloot de
deur behoedzaam achter rich dicht, ging
naar de open schouw en. hield haar handen
boven den gloed, om ze te warmen, en toea
boog haar grauwe gestalte rich over haar;
«tok en schrompelde ineen, als eon vleoiv
muis voor hot vuur. Haar afgesleten pels
jas was gerimpeld en grijs nJs door de zo®
uitgedroogde aarde de-zelfde kleur haddejx
haar gezicht en haar handenhaar dunne
haren hingen onder d© verschoten, mode
muts uit. Zooals blinden gewoon zijn, hield
zij haar hoofd opgericht. Do glood van het»
vuur wierp aan ódn kant «en zacht schijn
sel over haar cn over de verbleekt© roode
verf van de deur. Op de schoorstoöubjst-
stond con smal, houten, kistje, waarin
groen koren groeide, een paar duim hoog.
Dio groeno plek was het ecoiigo, wat aam
leven herinnerde in dat eomboro, griezelig*
kamertje met de verlepte rood© kleuren.
Plotseling begon de oude vrouw op raadséL
actotigcn loon te spreken. Zij uitte vervloe
kingen over d© gulzigheid on hot gebv©&'
aan ontzag voor bet eten: „Zij gooien (fel
beenderen van het. rendier maar ©rgon<
neer zonder eerst behoorlijk het. vleeeob
afgeschrapt te hebben, dat "zal
ken..
(Wordt