Mo. 18406
LEBDSCH DAGBLAD, Woensdag 3 Maart.
Tweed-B Blad Anno (920.
TWEEDE KAMER.
SPORT
FEUILLETON
Mat de Lappen op het Hoogland.
Vergadering van Dinsdag.
Regeling van werkzaamheden
i Besloten wordt tot afdeelingsanderzoek op
(Woensdag 10 en Donderdag 11 Maart a s.,
noch alleen gedurende do morg n.ren. 9. a.
van do auppletoire begroot Ing.n ber.ffendi
de nieuwe salarisregeling voor de Rijks
ambtenaren.
Ingevolge het nader overleg tu.schei de
Regeering en de Commissie van R pport.urs
voor he; ontwerp duurte .vet, wo.d. besloten
de behandel-ng van dit ontwerp aaa te hou
den tot een nader te bepalen dag.
Dinsdag a.s. 9 Maart, zal by den aanvang
dor vergadermg behanield wo.d n de inter-
po.'.'atie-Kolthek betreffende de crisis-si
gn ête-commissie en de RrjkscommiftHe voer
vleesch en vet.
Conclusies op adressen.
Aan de orde zijn hierna de conclusie op
84 bi. do Kamer ingekomen adressen, welke
y h. s. worden goedgekeurd.
Bp de conclusie van hot Verslag der Com
missie omtrent de inlichtingen op de airexen
van J. M. van Melle en J. C. van Dissel
dorp. houdende verzoek te bevorderen, dat
hon pene.oen wordt toegekend voor de door
hen ala huipcommies bij de adm'nistratic
der invoerrechten en accijnzen b .ween dien
sten, spreekt de heer J. TER LAAN (S- D.
A. P.), die op bilijjkhe'dsgronden inwilli
ging van het verzoea bepleit, al geeft de
.wet hun geen aanspraak op pens.oen.
De heer RlNK (U.-L.) steunt het verzoek.
De Minister van Financiën, de heer DB
VRIES, verklaart zich bereid de zaak nog
©ens nader te overwegen..
Bi de conclusie van het verslag der com
missie omtrent de inlichtingen op het 3dres
van H. Bemclmans, te Kerkrede, houdende
verzoek om teruggave van in be=lug genomen
noodstukken, verklaart de MIN IS ICR zich
Bereid om adressant gelijkwaardige goud-
Stokken te doen toekomen.
Bjj de conclusie van het verslag der com
missie omtrent de inlichtingen op het alras
van A Lettinck, bede bü het gerechtshof te
'Amsterdam, betreffende den inkoop van
zpdeLngschtn Staatsdienst voor pensioen,
zegt do MINISTER, dat deze zaak admi-
nistratief is afgeloopen. Er valt niets meer
aan te doen.
Bij de conclusie van het verslag der com
missie omtrent de inlichtingen op een adres
van E. W. A. Snoek, oud-inspecteur der
directe belast ngen, invoerrechten en accijn
zen te Kwo.le, houdende verzoek oin uitbe
taling eener toelage, waarop h(j aanspraak
meent te kunnen maken, deelt de MINISTER
mede, dat hjj overeenkomstig de conclusie
zal handelen.
Bij de conclusie van het verslag der com
missie omtrent de inlichtingen op het adres
van J. Magchlelse, concierge, on G. J. ten
Dove, hu'.p-conclerge en amanuensis onder
meer aan de b _rgeravondschool en de avond
school van handels- en kantoorbedienden te
Kampen, houdende verzoek om toekenning
van een duurtetoeslag, geeft de Minister
van Onderwas Kunsten en Wetenschappen,
de heer DE VISSER, een toelichting van
xijr. standpunt. Hij kan de conclusie niet
nccepteeren.
Do heer BJUMER (A.-R.) wensebt den
duurteloislag aan adressanten wel te zien
toegekend overeenkomstig de conclusie d;r
commissie. De heer SCHOUTEN (A.-R.)
ipreek. in gelijken geest.
Na replieken wordt de stemming over
deze conclusie bepaa'd op Vrijdag a.8.
Br, de conilcsle van het versa* d r com-
tnisris omtrent de inlichtingen op hst adres
van B en W. van Gorinchem, houdende
verzoek om restitute doer den Stoat
Van dour de huurcommissb te Go
rinchem gemaakte kosten, beslr "dt de Mi
nister van Arbeid, de heer AA' B iPSE, de
rechtmatigheid van het verz ek en dringt
er daarom op aan de conclusie voor zoover
letreft inwilliging van het verz ek. niet te
handha ren.
De heer RUaGERS (A.-R.) deelt mede,
dat de commissie het tweede gedeelte vSn
haar concluaio laat vervallen.
Woonwagens en woonschepen.
Z. h. s. wordt aangenomen het wetsont-
worp tot wjjziging van art. 35 van de Wet
op woonwagens en woonschepen 1918
Z h. s. worden aangenomen twee suppb-
toire begrootingen van Onderwijs, Kunsten
er. Wetenschappen (1918) en van Hoogs
Colleges van Staat (1919).
Afschaffing de Oorlogswinstbelasting.
Aan de orde ia hierna het wetsontwerp
tot wijziging (afschaffingi der Wet op de
Oorlogswinstbelast'ng 1916. met de inter
pellatie-Oud betreffende den toest.nd van
onzekerheid op b.hstinggebled, die ten ge
volge van de jongste verklaring van den
Minister van F.nanciën ontstaan is. Bij ver-
I lrndering van den heer Oud wordt deze in
terpellatie door den heer Marcbant ge
houden.
De heer MAUCHANT (V.-D.) wijst op de
onzekerheid, welke voor de industrie ont
staan is ten aanzien van het voortduren
der Oorlogswinstbelasting.
Spr. gaat na, wanneer de Minister tel
kens een conjunctuur-belasting in het voor
uitzicht heeft gesteld, het esrst bij de M. v.
A. gedateerd 2 Juli 1919. In October 1.1.
gaf de Minister een nadere verklaring hi
i omtrent. In zijn jongste nota zegt de Mi
nister, dat de technische moe'l'ukheden voor
de samenstelling van een wetsontwerp wel
te overwinnen zouden zijn, maar dan blij
ven nog de economische bezwaren. De vruch
ten van 's-Mmisters studie zijn aan de Ka
mer onthouden, wat jammer is, omdat de
Kamer over de economische bezwaren wel
licht anders zou oordeelen. 's Ministers stem
ming is aan wisselingen onderhevig. Spr.
verwacht in de naaste toekomst geen etij-
i ging van do Rijksmiddelen. Hg' vraagt hoe
j Het staat nvt do vermogensr.anwrs' e a t ng.
Hierover zal een beslissing genomen moeten
worden.
Staat de Regeering afwijzend tegenover
een voorstel om de Oorlogswinstbelasting
ook nog te heffen ovor 1919?
Wat is het ontwerp, dat ten slotte aan
den dag is gekomen, toen de conjunctuur-
belasting aan het Departement is bekeken.
Hoe staat het met de wee'debelasting?
Daarvan heeft nooit iets anders vastge
staan dan de naam en de opbrengst van
10 millioem.
De heer J. 'TER LAAN (S. D. A. P.)
acht het gewenscht, dat eerst <ia Minister
op do gestelde vragen antwoordt.
Do MIN. VAN FINANCIËN zegt. dat
een onpartijdige beoordeeling van rpr.'s be
leid niet wettigt de conclusie van dea heer
Marchant, dat dit wisselvallig is. Toen de
Minister optrad, was er alle reden tot passi-
misme, dat gold ook voor het volgend jaar;
maar r>ti de behandeling van de begrooting
in 1919 waa de toestand beter, kon men
deze in plaats van „in hooge mate zorgwek
kend"', „zorgwekkend" noemen. Op liet ein
de van 1919 bleek de opbrengst der Rijks
middelen 105 millioan meer dan de raming.
Dat dit aspect van invloed was op de belas
tingplannen is heel begrijpelijk.
De vermogensaanwasbelasting is nooit
anders gedacht, dan om in korten tgi de
crisisachuld af te lossen. Deze werd geacht
iy2 milliard te zijn; maar blijkt nu 1.3 mil
liard to zijn. Op behandeling van de vermo
gensaanwasbelasting behoefde voorloopig
geen prijs te worden gesteld. De opbrengst
dei Vcrdedigingsbelast ngen moet bg de wet
bestemd worden voor het leeningsfonds.
Daarvoor komt binnenkort eer wetsontwerp.
Het leeningsfonds zal dan voldoende zijn,
om in 22 jaar van alle crisisschuld af te
komen, en dan zijn daarvoor geen nieuwe
middelen noodig. Zoodra omtrent deze be
stemming van da Verdedigingfbelastirg be
slist is, zal de Vermogensaanwasbelasting
worden ingetrokken.
Ee economische toestand wordt door nie
mand gunstig ingezien. Het aspect is ge
heel anders dan in October 1919. Spr. ont-
kani niet, dat er zaken zijn, die winsten
maken; maar vele zaken maken een moei
lijken tjjd door. Inzake al of niet voortzetting
der Oorlogswinstbelasting moet men de
via" stellen wat beter is voor de schatkist.
Het jaar 1919 is niet gunstig geweest voor
land- m tuinbouw, do visscherg, den ta-
bakshandel, rgstpellergeo en olieslagerijen;
velschillende industrieën van voedingsmid
delen en de klompenindustrie.
Bankbedrijf, scheepvaart- en cuituuron-
deinemingen, kledingindustrie en goud- en
zilver industrie hebben een goed jaar gshad.
Over de Oorlogswinstbelasling beeft spr.
to dezer zake speciaal advies gevraagd van
do Rijksaccountants. Het rapport van het
Haapsche bureau adviseert heffing der be
lasting over 1919. Maar de grondsihg der
tegenwoordige wet moet niet gehandhaafd
worden; h:t andere rapport is van den ac
count, o sd enst iu Am t riam. Daar n wordt
tot opheffing der Oorlogsw.nstbeiasting op
het eind van 1918 geadviseerd. Men zou
de kwade kansen kunnen afsnijden, door ait.
92 buiten werking te stelien, dosh dat acht
spr. niet billijk.
Andere deskund.gen adviseerden spr. een
stemmig om 1919 niet meer in de Ooriogs-
winstbelast.og te betrekken, omdat deze veel
slag met zich brengt. Het zou geruimen
tgd duren eer men er mede gereed was. Ver
dwijnt de Oorlogsw nstbelast.ng. dan kom n
do men3cheo vrij, om volle aandacht te be
steden aan de inkomstenbelasting.
.Spr. meent verstandig te doen het wets
ontwerp te handhaven, gelijk hot hor ligt.
Hó zal geen voorstel doen, om den datum
van 1 Januari 1919 te veranderen in 1 Ja
nuari 1920.
Van indienen van een conjunctuur-belas
ting is gem sprake, daartegen bestaan ver
schillende bezwaren, m.n. wat de taxatie be
treft, de vrijstelling enz.
Het is 's Ministers bedoeling met een
weeldebelasting te komen, zelfs naar hg
hoopt, binnenkort. Het zal niet zijn een be
lasting op bet bezit van weeldo. De Raad
van State moet over het ontwerp nog ge
hoord wordendaarom zal spr. geen bijzon
derheden mededcelon. Do commissie van
advies was vastgeloopcn, maar voor het
ontwerp gaf dit geen moeilijkheden.
Do beer MARCHANT (V. D.) repliceert.
Hij kan voor zich rog niet beslissen aan
gaande de Oorlogswinstbelasting. Zeker zal
deze bij handhaving voor 1919 niet ongewij
zigd kunnen blijven. Echter is een meer per
manente belasting noodig
Spr. zou van den Minister nader willen
vernomen wat do economische bezwaren zijn
tegen oen conjunctuur-belasting. Hij meent,
da-t do Minister het denkbeeld van deze be
lasting niet moot loslaten, al is de uitvoe
ring moeilijk.
De heer J. TER LAAN (S. D. A. P.)
wenscht do Oorlogswinstbelasting voor 1919
te handhaven, maar op een anderen grond
slag.
De MINISTER antwoordt nog kort on
herhaalt, dat oen conjunctuur-belasting van
liem niet te verwachten is. De lasten, op
do bedrijfswinsten nrukkend, zijn reeds zeer
zwaar. Da directe belastingen zijn h'.er op
gevoerd als in geen enkel ander land in
Europa. Daarom zou het niet verantwoord
zijn nog eens te beginnen met een belasting
op de hooge winsten. Dit zou de energie
dooden en deze moet juist worden geprik
keld
De lieer TROELSTRA (S. D. A. P.)Als
u denkt, dat de hoogo winsten de energie
van de arbeiders prikkelen, dan Tergist u
zich
De MINISTER- zegt, dat het ook in bet
bolang van de arbeidora is, als bet do in-
dustrio goed gaat. Als do bedrijven ten on
der gaan, gaan de arbeiders mede.
Do beer TROELSTRA (S. D. A. P.)
merkt op, dat or groot verschil is tusschea
do mogelijkheid e an winst-makten on het
makan van schandelijk groote winsten-
De MINISTER betoogt, dat iedereen het
er over eens is, dat de tijden voor do in
dustrie moeilijk zin. Als do industrie deal
kelder in gaat, dan zouden de arbeiders
medegaan.
Spr. bestrijdt de denkbeelden van den
beer Ter Laanuitschakeling van art. 92
voor 1919 zou schromelijk onbillijk zijn te
genover hen, dio gToote winsten maken Zij
worden wel getrotfon door do belasting, ter
wijl oorlogsverlies niet meer in aanmerking
zou komen.
Bij do verdoro beraadslaging diende de
heer J. TER LAAN (S. D. A. P.) een amen
dement iu, om de Oorlogswinstbelasting
ook over 1919 te heffen, ten einde de Kamer
gelegenheid te geven zich te dezer zake uit
te spreken.
De algemeeno beschouwingen en de inter
pellatie wordon hierna gesloten.
De vergadering wordt verdaagd tot
Woensdag één uur.
Ingekomen was bericht van de hceren
Oud, Hugenholtz, Kolkman en Wijnbergen,
dat zij voorloopig wegens ongesteldheid
verhinderd zijn, de vergaderingen der Ka
mer bij te wonen.
Besloten is nog, a.s. Dinsdag bij den aan
vang der vergadering ook aan de orde te
stellen de interpellatie van den hcor Teen
stra naar aanleiding van de uitvoering en
de voorgenomen wijziging der Landarbei-
derswet.
SCHEEPSTIJDINGEN.
AOTTERD. LLOYO
KAWI. 25 Febr. van Batavia naar Rot-
tot dam.
TABANAN, thuisr., pass. 2 Maart Kaap
Bon.
HOLL-AMERIKA LIJN.
THEMISTO, 1 Maart 240 m. West van
Scilly.
NIEUW-AMSTERDAM, 2 Maart van N.-
Yoik te Rotterdam.
KON. WEST-INO. MAILDIENST.
HAARLEM, 26 Febr. te Colon.
KON. NEO. STOOMB. MIJ.
ALMELO, 1 Maart van Avonmouth naar
ï/sitmouth. i
FAUNA, 27 Febr. van Havre naar Mum- 1
öies.
GBERON, 1 Maait van Daitmouth naar
I Hamburg.
ORION, 24 Febr. van Genua naar Am-
j fi.fl (-1T* 4 fil TG
REMBRANDT, thuisr. 23 Febr. te .Singa
pore.
I>e Olympische Soepen.
De Nederlaudsche Hockey- e-i Bandyband
zal rich op de Olympische Spelen te Ant-
werpen door een e'ftal laten vertegenwoor
digen.
Niet minder dan 31 naties zulien nan de
spelen dit jaar meedoen.
Nationale Opcr-*,
Vrgtlag zal door de Not'onale Opera m
den Schouwburg alhier een voar.vtell ng wo.-
den gegeven van „Cavallena Rusticana", i
cpera in een bedrijf (twee aidïeüngen) van
G. Mascagni gevolgd door „1' ljas", muziek
drama in era bedrijf (twee afdeel ngen) yan
R. Leoncavallo.
In eerstgenoemde o. era treden op: Cath. 1
GeyselGcstman (San ur2.), Greta de Kar-
togh (Moeder Lucia, Annie Hofman (Lola),
Jan Sfcelnmetz (Turiddu) Leonard van Rhe-
nouwen (Alfio).
In de opera Paljas is de rolverdeeling 1
als volgt-:
Annie Ligthart (Nedda), I. R. Schulze
I (C-anio;. Anton Diiks (Ton:©), Jos Be&so-
link (Beppo), André Span (Silvio).
Het geheel staat onder ic- d ng von Henri
Zeldenrusfc, de regie is vao P. Verslurme.
Mulfcatu li-hcrdenklng.
Gisteren, 2 Maant, was het 100 jaar ge
leden, dat Multatuii (E. Douwes Dekker)
werd geboren en. dit feit is gisteren op
eenige plaatsen herdacht, in de eerste
plaats to Amsterdam en in Den Haag.
Door verschillende sprekers is de titularis
van Muit ituli nog eens duidelijk naar vo
ren gebracht.
In he>t. Multawilimuseum te Amsterdam
is des middags een concert gogevon on in
den Schouwburg aldaar ging des avonds de
eerste voorstolling van Max Havelaar in de
bewerking van Bertima.
Uit do tooneel wereld.
In do tooneelwereld wordon soms kranige
stukjes geleverd, die het publiek meestal
niet weet fce waardeeren. Vooral iu dezen i
tijd van Spaansche griep is het aantal dezer
niet op waarde geschatte prestaties legio. I
Zoor werd onlangs plotseling Nióo do Jong
ziek. Van der Poli moest hem vervangen in
de hoofdrol in het Purperen Masker. *6 Mid-
dags om 3 uur begon hij de rol te studeeron,
'b avonds om 8 uur speelde hij ze en repe
teerde de laatste acte voor de éérste maal
in do pauze, terwijl hij zich vorkleeddo
Moj. Greta Gijswijt heeft nog een sterker
etaaltjo geleverd. Donderdag wérd me
vrouw Emma Morel ziekSpaansclie griep.
Vrijdag speelde mej. Gijswijt Robbedoes in
Den Haag. Ze had 's nachts en Vrijdag
deze hoofdrol moeten leercn, die het heele
stuk draagt, en kende ze op haar duimpje.
Toen, na afloop daarvan, werd haar ge
zegd, clat zo den volgenden avond, Zater
dag, een andere hoofdrol moest vervullen,
die van Loekio :n do Vrijbuiter. Wéér een
nacht en een dag geleerd en in de kleedka^
nier gorepeteord en wéér een uitstekende
pracstatio. Zo sloeg zich er zéé goed door,
dat het publiek er geestdriftig over sprak
cn het spel geen enkele stoornis onderging.
Dit zijn twee gevallen, die ons toevallig
bekend zijn, zegt het ,,Vad.M Maar het we
melt van zulke kranige stukjes in de too
neelwereld.
FAILLISSEMENTEN.
Uitgesproken:
L. Snijder, behanger, te Leiden. Hechter-
comm. mr. C. J. J. de Joncheorecurator
mr. M. B. V03.
H. J M. Hoedcmaker, commissionair,
Kcemraadsplein 11a, Rotterdam. Curator;
mr. J. A. van dor Leo
J. Davide, havenarbeider, Rotterdam.
Curator mr. G. L. A. van Dijk.
C. M. van Zoeet, machinist, Rotterdam.
Curator mr J Winkel.
Eechter-commissaris in deze faillissemen
ten mr. II H. Boas
P. Zandbergen, landbouwer en aannemer
te Overschie. Curator mi*. J H. J. Zuidema.
M. O. Kreeuwen, Groc-nendaal 53 te Gou
da. Curator mr. H. P. C. M. de Witt Wij
nen.
N.V. Sroit's haring-, visch- en echeep3-
goederenhandclgevestigd en kantoorhou-
clende te Vkiardingen Curator mr. G. v.
Baren, te Schiedam.
J. B. V. alters, smid, Kruisstraat 20, Rot
terdam. Curator mr. J. G. Schurmann.
Reehtor-commissaris in de laatste vierj
mr. S. G. Caiies.
J. H. v. d. Hoeff, Vonlo Rechter-com-
nvissivris; mr. Vos de Wael; curator mr.
E Janssen, Venlo.
D. M. van Geut, Doeveren, gem. Dron-
gelen. Rechtjr commissaris mr. Bcckeringfc
van Locnencurator mr. J B. Hengst.
De N.V. Nctlerl Fabriek van Rubberpro-
ducten, gevestigd to Amsterdam. Rechter
commissaris mr. Enshovcn; curator: mr.
N. J. Vonk.
Q. H. Horneman, Tilburg. R.-c.: mr. Ch.
Rcdbroeck; cur.: mr. A. R. Bueao, Tilburg,
A. van Vianen, Roelofarendsvéen, gem.
Alkemade. R.-c.: mr. K 'f. Dorhoufc Mee»;
cur.: mr. B. Boxlagen Bussemaker.
H. van den Bosch Jr., koopman, Den
Haag, R.-c.: mr. J. v. Gelein Vitrioga;
mr. F. M. West er man van Meetoren.
A. H. Stolk, Den Haag. R.-c.: mr. F.
Eend aker; cur.: mr. G. A. Fijn van Draat.
S. Gonst nt n?:cu, caféhouder, Den Haag.
R.-c. mr. C. W. Schlingomann; cur. mr. F»
W essels.
H. J. Pijpers, bakker, Delft. R.-C.: mr.
J. A. E. K. Rhede v. d. Kloot; cur. mr. Wt
A M. Cremars.
N.V. Logger-Mij. „Wilhelmina", IJniui-
daa; rechter-commissaris mr. E J. Dor-
hout Meescurator mr. M. Slingerberg.
J. L. Klootwijk, koopman, IJselmondoj
luchter-commissaris mr. G. Sluis; curator
mr. O. Schrender.
L. M. FI. Olerx, handelsreiziger, Echfe
rechter-conunissaris mr. F. J. A. Vos de
Wacl; curator: mr. Aug. Mostart,
Opgeheven:
C. Ronteitap, te Delft.
L. M. W. L. M. Kleintjes, te Amsterdam
J. van Oostveen en A. b'cholts, te Hib
vers urn.
Th. van Bakel, vischhandelaar, Eindho
ven,
H. O. J. v&u Lifcsenburg, kantoorlooper
Eindhoven.
J. Rakers, te Bussura.
F. H do Bruine, t© Delft.
O. van der Pijl, to Aarl ander veen.
'Uit het Deensch vertaald door M. D. Z.
(Nadruk verboden.)
TO)
Eindelijk kwamen zij, in de Verte al ken
baar als een witte wolk, dio tegen de hel
dere lucht zich voortbowoog, over de
sneeuwhet was de warme adem der die
ren, die, in de kou verdicht, hangen bleef
boven den troep. Voorop liep Nikki op
lange sneeuwschoenen, achter zich had hij
aan een riem het leidende rendier en ge
stadig herhaalde bij den langgerekten lok
roep cus-cu-s. Achter den aanvoerder ko
men de rondierkoeien, die liet meest ge
waardeerd worden, en daarachter de heele
kudde mot do wachters en de houden. Op
©enigen afstand van ons kamp werd halt
gehouden, om de trekdieren op te vangen.
Zoodra de kudde in het gezicht kwam, vlo
gen do groote kinderen, allen met leidsels
als een krans om de schouders, haar te ge-
moet. Waren de trekdieren gevangen en
achter elkaar gebonden, dan trokken de
kinderen ze naar de sleden en spanden ze
or voor. Nilsa was gewoonlijk vol ijver voor
dit werk, maar toen hij ditmaal met de
trekdieren aankwam en het voorspannen al
begonnen was, begon hij opeens te builen
van do kou en riep wanhopig: ,,Ik span
so niet aan." Inga nam lachend zijn taak
over, terwijl Nilsa bij het vuur zijn ver
kleumde vingers ging ontdooien on weer in
goed humeur kwam
Eöt wae al schemerdonker vóór we op
weg gingen. Do kou was ijzig; door alle
kleeren heen voelde men het; vooral, toen
het begon te waaien. In de doodelijke stilte
rondom hoorde men scherp het kraken van
de sneeuw. Wij zaten zwijgend in o.uze sle
den, niemand had lust te praten, het go-
voel van de koude was zoo overheerschend.
Ik dacht een oogenblik, d*at ik alleen er
hinder van had, want ik zag een jonge
vrouw, die, staande in haar slede, terwijl
dio een oogenblik oponthoud had, haar zui
geling voeddo. Maar toen ik Sara een groo-
ten doek uit oe«n der sleden te voorschijn
zag halen en zij dien om hoofd en hals wik
kelde, begreep ik wel, dat dat niet van
de warmte was. Later, bij hot praten over
dezen tocht, bleek het wel, dat alle Lappen
kou hadden geleden. En Sara zei„Toen ik
Mar ja zag met haar kind, dacht ik, als het
mijn kind was, moest het maar honger
hebben, in zoo'n kou had ik het niet kun
nen voeden."
Die bar-koudo reis had voor mij verve
lende gevolgen. ïk kreeg koorts met hevige
rheumatische pijnen en moest dagenlang
liggen. De Lappen zeiden ronduit: „Nu ga
je dood". Maar daar ik zelf daar niets van
voelde, nam ik bet geval blijmoedig op en
verzocht hun alleen geducht te stoken, om
de kou uit mij te verdrijven. Zonder baat
nam ik al de medicijnen in, die ik bemach
tigen kon, zoowel uit mijn eigen als uit
Sara's kleine apotheekmaar mot ge
droogde kikvorsohen probeerde ik heb niet,
wat misschien verkeerd was. Kort daarna
verhuisden wij naar Yibtangidat was tot
mijn goluk, daar was een dokter.
De reis daarheen was een kwelling, maar
het laatste eind ging de sledevaart over de
glad bevroren rivier, en toen was het heer
lijk de lichten van de boerderijen te zien.
Wij hielden stil bij een huis, waar Nikki
gewoon was zijn intrek te nemen. Door het
raam was het vuur in den open schoorsteen
al te zien. Onze jonge hond on ik waren
de laatsben, c&o naar binnen gingen. Ik kon
bijna niet loopen, en de hond wist niet wat
hem overkwam. Dit was toch geen hut. Hij
volgde intusschen het spoor van de ande
ren, maar Sara en de kinderen waren al in
het huis verdwenen, vóór wij zoo ver ge
komen waren. Daar stond de hond oen
groot, zwart gat had zijn baasje opgeslokt
en wou nu ook hem opslokken. Het donkere
voorhuis zag er werkelijk weinig aantrek
kelijk uit voor een hond, die nooit een
huis gezien bad. Opeens pakte hem de
angst en weg was hij, hollend over de
sneeuw, alsof zijn leven in gevaar was. Als
hij niet gepakt werd, zou hij in den nacht
zeker van koude omkomen. Hijgend en
zwoetend probeerde ik hem terug te lok
ken zijn hartje bonsde van schrik, toen ik
hem eindelijk mee naar binnen kreeg.
Ik voor mij was dankbaar voor dit. ver
blijf op cte boerderij bij vriendelijke Fin
nen mot hulp van den dokter werd ik er
spoedig beter. Maar voor den hond was en
bloef het een vreemde „hut", men kon
geen eetwaren wegkapen, niet in een bed
kruipen, goen warmte voelen van het vuur,
men moest op den grond blijven, die hard
was en koud. Het allervreemdste en aller
merkwaardigste was echter de poes; zoo'n
wezen had ons hondje nog nooit te voren
gezien. Toen hij het wonderdier een poos
bekeken had, deed Tji-tji oen poging tot
spelen. Met een kort, scherp geblaf en een
sprongetje sloeg het met zijn voorpoot naar
poos de uitwerking was verschrikkelijk
en geheel onverwacht: geblaas, een paar
vurige oogen en een patsch. De hond niesde
on keek beduusd naar de kat, die plotseling j
boven op den rand van de kachel vloog. Het
kleine, ruige mormel zag er onnoozej uitj
het was bijster moeilijk fce weten wat hot
doen moest in deze wonderlijke wereld.
De kleine Lapponkinderen vonden do
„port" ook heel raar, al hadden zij niet
zulke nare ervaringen als de hond, maar
zij riepenWat een gekke hutEr is geen
rookgat in
Sommige Lappen blijven, als het een
harde winter is, voor langer of korter tijd
op de boerderijen als inwonenden, vooral
jonge moeders met kleine kinderen; ons
gezin verhuisde dus spoedig naar het bosch
en sloeg ten Zuiden van Vittangi het eigen
tehuis op. Maar bijna iederen clag kwam*de
een of ander uit het kamp bij ons. Sura had
een bestelling gekregen, om Lappenschoe-
nen te maken voor de boeren in de strenge
kou was zij voor dat naaiwerk liever op de
hoove van de Finnen. Hot was nu helder
weer, de sneeuw schitterde en glinsterde
overal, zooals de zon flikkert op vensterglas.
Eens, toen ik na een wandeling dicht bij
de boerderij kwam, zag ik oenigo Lappen en
honden de bevroren rivier oversteken met
oen troep van 40 a 50 rendieren, juist zoo
veel als wij dachten, d"at zij mee zouden
brengen. Dat waren rondieren, die onder
weg achter waren gebleven. Zij liepen zoo
verbazend stil, men hoorde bijna geen ge
luid, dat verwonderde me wel, maar ik
stond er niet verder bij stil, ging naar bin
nen en deelde Sara, die op de boerderij
was, mede, clat de verwachte rondieren wa
ren gekomen.
Wat later kwam Nikld, maar hij ont
kende beslist, dat er ook maar één rendier
zou teruggekomen zijn. Dat beleedigde mij
bijna, want. ik meende zeker te zijn van mijn
zaak. Sara hoorclo hot gesprek aan ©a
fluisterde mij toe: „uldak" (de onderaard-
schen). Ik gaf mij gewonnen voor die ver
klaring, en zij voegde er bij: „Hadt je bo
grepen, dat die 't waren, dan was je er
heen gegaan en hadt je mes of een naai
naald over hen heen gegooid, dan hadt jo
de rendieren m eigendom gekregen, nu,
jij wordt stellig rijk, want jij hoort en ziet
de onderaardschen."
De Lappen stellen er veel prijs op mooi®
dieren in hun kudde te hebbenwitte ren
dieren of witte, met donkere plekken, wor
den als de mooiste beschouwd. Nu meenen
zij, dat de ondera-irdscbe geesten een heeJ
bijzonder mooie kudde er op nahouden vao
meest wite ,heel tamme en heel krachtig*,
rendieren; die moet men dus zien te win
nen, als iemand ze te zien krijgt. Dc onder
aardschen to riend te hebbe-n, beteekent?
gedijen van de kudde en ander geluk in hei
leven. Wie veel witte rendieren heoft, kan
ook toegeven aan den lust in den winter ia
wit bont gekleed te gaan. Vooral in de noor
delijke streken van Lapland was een witte
pelsjas algemeenzelfs cle vrouwen droegen
een witte. In Torn© Lapland is de pels
meest van donker bont, maar witte bont-
schoenen cn witte bontwanten behoor en
tot het mooiste, wat men dragen kan.
Het leven op cb Finsehe boerderij was,
ondanks alle gemakken, toch op den duur
eentonig; ik verlangde terug naar de hut
met do rookopening, waardoor do sterren
te zien waren, dio 's morgens zich spiegel
den in de koffie. En toen ik geheel betes
was en er een troep Lappen voorbijkwam^
die naar het Zuiden, trok, ging ik mee. Ik
kreeg een plaatsje in de slede van oen jong
huisvrouwtje. Haar krachtig rendier trok
ons beiden met gemak voort over den glack
