No. 18375
LEIDSCH DAGBLAD Dinsdag 27 Januari.
Tweede Blad Anno 1920.
Gemeenteraad van Leiden
FEUILLETON.
Met de Lappen op het Hoogland.
EI
"(V Or volg van gisteren.)
AGENDA.
1 Benoeming van een Adjunct-Directeur
.Van Gemeentewerken en voorstel tot vast
stelling van diens jaarwedde. (15)
Wanneer om 3.45 de vergadering Her
opend wordt, deelt de Voorzitter mode, Jat
;de heer Eekhoff, kapitein der genie, ce
'a-Gravenhage, No. 1 der voordracht, zijn
sollicitatie heeft teruggenomen. Voorge
steld wordt daarom het punt aan te houden
tot B. en W. een nieuwe voordracht zullen
hebben samengesteld.
2o. Benoeming van een onderwijzeres aan
jde Meisjesschool 2e klasse. (13)
Uitgebracht worden op mej. A. Driesens,
alhier, 13 stemmen, tegen 3 op mej. G. J. J.
'Antony, alhier, en 11 op mej. S. M. Gronloh,
alhier.
Bij de tweede vrge stemming worden uit
gebracht 14 stemmen op mej. DriesenB. 12
op mej Grönloh en 2 op mej. Antony.
Bg de herstemming worden uitgebracht
15 stemmen op mej. Driesens, 12 op mej.
.Grönloh en 1 blanco.
Gekozen is dus mej. Driesens.
3o. Praeadvies op :t verzoek van B. J. TL
"Baitink om eervol ontslag als lid der Com
missie van Toezicht op het Middelbaar On
derwijs. (2)
Conform besloten.
4o Voorstel tot "bevordering van J.Neu-
Leboom en D. A. Landaal, respect, tot tech
nisch ambtenaar 2e klasse en administrateur
2e klasse bij den Gemeentelijken Reinigings
dienst. (3)
Conform besloten.
5o. Voorstel tot verhuring van een ter-
reinsfcrook.. bewesten de school aan de Dui-
.venbodestraat, aan A. Klinkenberg. (5)
Conform besloten.
6o. Voorstel tot verhuring van het pak-
hüs aan het Vrouwenkerkhof, Sectie H No.
2616. aan B. Neuteboom. (18)
Conform besloten.
7o. Voorstel tot verhuring van een ge
deelte van. het open voorplein van het voor
malig Invalidenhuis aan den ouden Rijn,
aan W. F. Moene en A. Kool. (19)
Conform besloten.
8o. Voorstel in zake de rentevergoeding
san eenige aan de gestichten „Endegeesl",
„Voorgeest" en „Rhijngeest" en aan het
Openbaar Slachthuis verstrekte kapitalen. (4)
Conform besloten.
9o. Verordening tot aanwijzing van een
[Plaats voor het oprichten, hebben of ge
bruiken van tapijtklopperijen binnen de ge-
jneento Leiden. (20)
Conform besloten.
lOo. Voorstel tot den aankoop ten behoe-
ve van de volkshuisvesting van het perceel
benoorden den Lagen Rijndijk, Sectie K No.
J.420 en tot beschikbaarstelling van de voor
dien aankoop benoodigde gelden. (10)
Conform besloten.
11 o. Voorstel tot den aankcop ten be
hoeve van de Gasfabriek van het nerceel
Haarlemmerweg No. 16 en tot beschikbaar
stelling van do voor dien aankoop bencodig-
ido gelden. (21)
Conform besloten.
12o. Voorstel tot toetreding als lid der
ÏVeioeniging tot verbetering van den Ouden
'Rjjn. (22)
Con form besloten.
13o. Praeadvies op het verzoek van de
tVoieeniging tot verzorging van kleine kin
deren (Kinderbewaarplaati) te Leiden om
de haar toegekende subsidie voor 1920 te
voihoogen. J23)
Conform besloten.
14o. Idem als voren van heb Tehuis voor
schoolgaande kinderen te Leiden. (23)
Coniorm besloten.
15o. Praeadvies op het verzoek vau de
aid. Leiden van het Centraal Genootschap
voor kinderhersteilings- en vacantlekolonies
om toekenning van een subsidie voor elk
[uitgezonden en to Leiden woonachtig
mnd. (24)
Cod form besloten.
16o. Praeadvies op het verzoek van de
Leidscke Geitenfokvereeniging om toeken
ning van een subsidy uit de gemeentekas.(25)
Conform» besloten.
17o. Praeadvies op heb verzoek van de
Commissie voor de Volksbjjeenkcmsten om
vei hooging van de haar toegekende jaar-
ljjksche toelage. (26)
Conform- besloten.
18o. Voorstel tot beschikbaarstelling van
gelden ten behoeve van de oprichting van
een wachtlokaal op de Stadstimmerwerf, ten
dienste van de Gem. Arbeidsbeurs. (8)
Conform besloten.
19o. Voorstel tot het verstrekken aan de
Electriciteitsfabriek van een kapitaal van
f 200.000 voor de uitbreiding van het ke
telhuis dier fabriek en tot vaststelling van
den desbetreffeoden begrootingsetaat. (11)
Conform besloten.
20o. Verordening, houdende wijziging van
de verordening van den 27steu Juli 1916
(Gem.Blad No. 15), regelende de heffing van
weegloonen en plaatsgelden aan de Gemeen-
tewaag en van weegloonen aan de Vette-
vaikeDsmaikt te Leiden. (12)
Conform besloten.
21o. Praeadvies op het verzoek van de afd.
Leiden van den Bond van Nederlandsche
Onderwijzers om de vergaderingen van de
Plaatselijke Schoolcommissie in het openbaar
te doen houden. (6)
De heer GROENEVELD ziet geen reden
tot uitstel tot de nieuwe wet er is. F.lk
wetsontwerp wordt nog geen wet en het
kan lang duren. In de nieuwe wet staat
bovendien over al of niet openbaarheid der
zittingen niemendal, dat blijft een kwestie
van heit gemeentebestuur. .Bij openbaar
heid zullen belanghebbenden meer belang
stelling krijgen en toonen.
Do heer KNUTTEL, do mooning van den
heer Groeoeveld onderschrijvend, meent,
dat B. en W. voor den dag komen met de
nieuwe wet, wanneer dat voor heit nuttig
kan zijn, maar in het legenover liggend ge
val wachten zij ook niet op deze wet in spe,
Men zie bijv. het volgend punt.
Ook de heer S1JTJSMA pleit voor open
baarheid Hij klaagt verder over het laat
komen der voorstellen en praeadviezen
waardoor het moeilijk is een opinie te ves
tigen. Van de- schoolcommissie had hij ver
wacht, dat redonen zouden zijn aangegeven
waarom geen openbare zittingen.
De heer HUG ES heeft weinig vertrou
wen in die openbaarheid, gezien da weinige
belangstelling in de Raadszittingen etc.,
behalve wanneer het loonen en dergelijke
betreft.
De hoer OOSTDAM meent, dat er gren
zen zijn van openbaarheid. Feitelijk is de
schoolcommissie niets meer dan een com
missie van advies, zooals er wel 20 com
missies zijn, die toch ook niet openbare zit
ting houden. In besloten vergadering
wordt bovendien meer bezadigd opgetre
denin hot openbaar wil men wel eens
meer zeggen of luider roepen. Hij zal daar
om zoo conservatief reactionnair- of wil
men nog erger zijn, voor het praeadvies te
stemmen
De heer J. P. MULDER oestrijdt de heer
Knuttel. Z. i. heeft liet volgend punt niets
te makon met de nieuwe wet
De lieer HEEMSKERK ocht het argu
ment van den heer Huges over weinig be
langstelling niet steekhoudend. Men moet
liet publiek juist opwekken tot belangstel
ling in de publieke zaak. Hij schort zijn
oordeel nog op.
Wethouder VAN DER LIP. een stuk van
de memorie vm den Minister voorlezend,
doen zien, dat wijziging van ingrijpenden
aard in de same c stelling der commissie is
to wachten De minister wil een kleine
commissie, van vijf leden, 2 ouders (één
betrokken bij het openbaar, één bij het bij
zonder onderwijs), 2 onderwijzers (zelfde
verdleeling), en nog eon vijfde lid €f meer
dere vijftallen. Wachten daarop lijkt hem
rationeeler. Blijft alleen als taak der com
missie het geven van advies en vervalt het
toezicht, dan zou hij tegen openbaarheid
zijn Hansc is z i niet bij de zaak. Het ver
wijt van den heer Knuttel over liet vol
gend punt wijst hij af. Die kwestie ia ur
gent cn zoo weinig mogelijk verandering is
voorgesteld, juist met het oog op de nieu
we wet.
De hecren GROENEVELD cu S1JTSMA
verdedigen nog nader liet openbaar maken
der zittingen, die de pers dan toch zal,ver
slaan, al zal er niet veel publiek komen.
De laatste aclit de woorden van den heer
Oostdam een beschuldiging aan het adres
der Raadsleden, als zouden zij voor de pu
blieke tribune spreken.
Do heer OOSTDAM: Dat gebeurt toch
ook.
Dat is zijn kwade geweten, wordt uit den
soc. hoek geïnterrumpeerd.
De beer HEEMSKERK, in het algemeen
voer openbare behandeling, voelt voor de
motiveering van den Voorzitter.
Wethouder PERA wijst er op, hoe er in
de schoolcommissie toch ook dingen worden
behandeld, voor publieke zitting niet vat
baar. In ieder geval zou men dus de gele
genheid voor geheime zittingen openbaar
moeten maken.
De Raad verleont daarop merfc 21 tegen
H stemmen (die der beeren Oost dam, Van
Hamel, Sijtsnia, Stijn man, Qostveen en A
Mulder) den heer GROENEVELD voor de
derde maal hot woord. Deze protesteert,
dat bezwaar gemaakt werd, terwijl hij toch
niet veel spreekt er: doet hij het, altijd
kort, terwijl van zijn partij ook nimmer be
zwaar wordt gemaakt Hij wil den lieer
Pera slechts opmerken, dat er natuurlijk
gelegenheid voor geheime zittmgen moet
zijn.
Daarop wordt het praeadvies van
B en W. aangenomen met 16 tegen
12 stemmen (die der heeren Elkerbout.
Sijtsma^ Van Grutiug, Knuttel en de
S.-D
22o. Voorstel:
a. tot samensmelting van de scholen der
3e en 4e klasse tot één soort school,
bestemd voar kinderen van minvermo
genden, bedeelden en on ver m ogenden
b. tot opheffing d*r tegenwoordige school
der 3e klasse No. 5 op 1 Juli 1920;
c. om de sub b bedoelde school te bestem
men yoor een nieuwe school der 2e
klasse voor jongens en meisjes met 6
leerjaren. (14).
De heer GROENEVELD stelt voor: a.
dit punt aan te houden en b. B. en W. op
te diagen een onderzoek in te stellen naar
de mogelijkheid van samensmelting der le
en 2e-klasse scholen. Hij vindt het uitste
kend. dat een der vier standen verdwijnt,
maar is van oordeel, dat B. en W. aan het
verkeerde eind beginnen. Op de 3e en 4e
kiasscholen is het aantal leerlingen toch veel
rooter, gemiddeld 350 per school tegen
70 gemiddeld op de scholen le en 2e klasse.
Bif samensmelting 3e en 4e klasse zou er
per kia9 een 36-tal leerlingen komen, bij
samensmelting le en 2e klasse nog geen
30. Waarom geen advies gevraagd aan de
val$>onden? Het voorstel kwam voor onge
vraagd advies t9 laat en ook voor een juiste
beoordeeling door de raadsleden.
De heer VAN HAMEL meent, dat het
voorstel 'heel goed behandeld kan worden
en toch heb gewaagde onderzoek kan wor
den, ingesteld, een onderzoek, lat z.i. negatief
zal uitvallen, zooals ook eenige jaren ge
leden.
De heer KNUTTEL is voor verwerping
van het voorstel. Wil men verandering; dan
moet alle verschil in klasse nu maar. meteen
verdwijnen.
De lieer SIJT3MA is ook voor uitstei. Het
toejuichend, dat een klasse verdwijnt, meent
hij, dat verder gegaan moet .vorden. £.i.
moet- als uitgangspunt worden genomen de
vraag: hoeveel leerlingen maximum in oen
klas mogen zijn. Mede namens den heer van
Gruting stelt hij voor, daarnaar onderzoek
te doen. evenals naar samensmelting der le
en 2e klasseschalen met schoolgeldhecfing
naar het inkomen en naar de vraag, of'de
te bouwen 3e klasse-school op het Schut
tersveld geen 2e klasseschool kan worden,
waardoor de school aan den Maresingel 3o
klasse kon blgven.
De heer HEEMSKERK, wel voor beper
king. niet voor geheele afschaffing der stan
denscholen, iheent dat het voorstel van B.
en W. al gaat ia de richting van den heer
Groeneveld, samensmelting 3e en 4e klasse
zal reeds geschieden, le en 2e klasse volgt
misschien later.
Wethouder VAN DER LIP meent, dat
er heel wat wordt bijgehaald, wat buiten
besclïtmwing kon bleven. De kwestie gaat
alleen om plaatsruimte te krijgen zonder veel
kosten en zonder vooruit te loop en op de
nieuwe wet. Samensmelting der le en 2e
klasse zou geen plaatsruimte geven, is bo
vendien oüdoenlijk waar de lokalen met ge
schikt zijn, voor meer leerlingen en ook
waar het onderwijs verschilt, terwijl dat aan
3 e en 4e klasse gel ft k is. De scho ol op het
Schuttersveld moet de school aan de Mare
vervangen en het duurt nog zeker een jaar,
voor de school er is. Plaatsruimte is echter
dadelijk noodig, anders kan hg de verant
woordelijkheid voor plaatsing der leerlingen
niet dragen. Geen grooter klassen dan van
36 leerlingen is voorloopig bepaald.
Na repliek van de heeren Groeneveld,
Sïjtsma en Knuttel en dupliek van den wet
houder wordt het gedeelte en van de motie
Groeneveld verworpen met 17 tegen 11 stem
men (die der s. d. en der heeren Sgtsma
Van Gruting en Knuttel.)
De verdere moties worden daarmee geacht
van de baan te zijn en het voorstel van
B en W. wordt z. h. sb. a a n g e n o m e n.
Om 5.30 uur wordt dan de zitting verdaagd
tot 8.15 uur.
Ayondzitting.
23o. Voorstel in zake de onteigening van
perceelen in verband met den aanleg van een
electrische tramlgn 's-GravenhageVoor
burgLeiden. (9)
N Wethouder BOTS dient mede namens wet
houder v. d. Lip een motie in om ook heb
perceel ZijJgracht No. 1214 te koopen fer
a moveering.
Do heer KNUTTEL acht; dat een bijzon
der gunstige oplossing is gevonden voor
het erkeersprobleem in deze buurt. Mis
schien zou liet Hoogewoe;d-vr:ag^tuk nu
ook op te lossen zijn en zou deze gelegen
heid tot verbreeden aangegr:p:n kaïn u
\<*ordën Waar de Zijdgracht een hooflver-
keersveg zal worden, is z. i. nood g een ver
b-biding ZrjdgrachtHooigra ht, ook met het
oog op een eventueel tramnet. Lie er had
hij daarom onteigening tot de St-To.i?£teeg,
al zou het een piar ton meer kosten. Mede
namens den heer Huges stélt hij een motie
voor. waarin B. en W. wordt opgedragen
een onderzoek naar de wenschelgkhz-ld vain
onteigening van het blok tus:cken Jod.n-
Icrksteeg^-St.-JorissteegLevendaalHoo-
gevoerd.
De beer DUBBELDEAIAN meent te we
ten, dat langs het Levendaal da electr. tram
naar Gouda moet komen. Is dit zoo, dau
zal de kleine bocht, die er nu nog zou
blijven moeten verdwijnen en daarom is h?t
z. i. beter deze nu maar direct te doen
verdwijnen.
Do VOORZITTER meent, dat de heer
Knuttel zich vergipt in de getallen, waar hij
spreekt van een paar ton moer. Hij wd er
een nul achterzetten. Vanwaar echter dat
geld te krijgen? Zelfs tegen onteigening tot
de Baroarasteeg zijn al financieele bezwa
ren. Het plan van den heer Knuttel was
niet lerkecrd, maar de financieel Ook den
heer Dubbelderaan kan hij niets toeleggen,
om diezelfde financiën. Hij raadt aan zich
thans te beperken tot het voorstel, dat
toch al kostbaar is en heal wat ontwik
keling in deze buurten zal geven. De motie
der oeide wethouders ontraadt hij, omdat
bedoeld perceel niet direct noodzakelijk is
ook uit aesthetisch oogpunt niet zal hin
deren.
De heeren DE LANGE en GROENEVELD
verdedigen het ..huisje van Bots en van Van
dor Lip", gelijk wethouder VAN DER POT
jiet betitelde, toen hij aankoop onnoodig
oordeelde.
De heer OOSTDAM vraagt of bij amo-
veeren plaats blijft voor een kleiner huis,
wat ontkend wordt. Wat de groote door-
traak-ideeën betreft, dringt hg aan op groote
voorzichtigheid.
De iieor VAN HAMEL meent, dat- door
deze behandeling in 't onenbaar de ge
meente bij onteigening alle üudeelen. aan
onteigening verbondeïi, zal drageu. met dó
vruchten, hetgeen de VOORZITTER en de
heer Knuttel ontkennen.
De VOORZITTER wil de motie der hee
ren Knuttel en Huges aanvaarden en prae
advies uitbrengen, doch de neer SIITSMA
acht 'dit onnoodig, liet is toch een vee! te
grootscheepsch plan.
Met 19 tegen 10 stemmen (die der heeren
Pera, Van Hamel, v. d. Lip, Sgtsma, v.
Gruting, De Lange. Heemskerk. Stijnman,
Van Tol en A. Mulder) wordt echter aan
genomen 's voorzitters voorstel tot prae
advies, waarna het amendement-B ots-
v. 3. Lip wordt aangenomen met 23
tegen 6 stemman (die der heeren Pera, v d.
^i.ltsnia, Knuttel, Heemskerk en Oost
veen).
Het aldus geamendeerde voorstel van B.
en Wé wordt z. h. s. aangenomen.
24o. Voorstel tot beschikbaarstelling van
gelden voor den bouw van een nieuwe Ar
beidsbeurs aan de Garenmarkt, hoek Leven
daal. (7)
Conform besloten.
25o. Praeadvies op bet voorstel van den
heer P. Heemskerk om vervroeging van het
voorgeschreven algemeen sluitmgsuur van
winkels. (16)
He heer STIJNMAN acht het een groote
fout, dat alle winkeliers op één lijn worden
gesteld, waar toch duidelijk is, dat de belan
gen z-eer verschillend zijn. Laat de betrok
kenen zelf met een voorstel komen, dan kan
de raad dat sanctionneeren.
D6 heer GROENEVELD meent, dat het
voorstel is een achter den gang van zaken
aanloop en. De meeste winkels sluiten al om
acht uur. Hg zou liever willen, gezien de
verkorting van dm arbeidsduur dor werkne
mers sluiting om 7 uur, met als overgang
éér. maal per week 8 uur-en Z:te.dags 10 uur
in plaats van 11. Een amendement van deze
stiekking wordt door hem ingediend, doch op
aanraden van den voorzitter, die aantoont, dat
behandeling van dit amendement beter op
plaats is. wanneer over de gereed gemaakte
verordening wordt beraadslaagd, tot dan
wordt teruggenomen.
De heer HUURMAN is tegen het voorstel,
daar niet meer de belaugen der winkelbe
dienden wordt gezorgd doch het alleen de
winkeliers .betreft, die in hun vrijheid wor-
"den beperkt.
De heer A. MULDER meent, dat dit aan
banden leggen der winkeliers meer schijn
don wezen is. Vroeger was hij tegenstander,
thans is hij tot voorstander bekeerd. De 9-
uui-sluiting is al een zegen geworden voor
de kleine patroons, die ook geen schade daar
door hebben ten gevolge der algemeenheid
der verordening. Hij huldigt B. cn W., die
thans in meerderheid het oude, afwijzende
standpunt hebben verlaten.
Do heeren HEEMSKERK, ELKERBOUT,
SIJTSMA en DUBBELDEMAN verdedigen da
8-uur-sluiting nog nader, evenals ton elotte
wethouder PERA, terwijl de heer VAN GRU
TING en de VOORZITTER zich er tegen,
verklaren. De laatste geeft daarbij het stand
punt der ninderheid van het co loge van B.
en W. weer. Hij herinnert er aan, hoe des
tijds feitelijk door een onwet.ig ingrijpen
do werktijd der bedienden werd geregeld
door verplichte winkelsluiting, waarbij aan
het belang der winkeliers niet werd gedacht.
Nu is er echter wettelijk de 8-urigo werk
dag, zoodat voor de werknemers niet meer
hoeft gezorgd. Verder te gaan is nu z.i. een
jriste beoordeeling der winkeliers ten koste
V3D het publiek dat toch ook rechten heeft.
Hij gelooft niet, dat de winkeliers hier zoo-
afgejakkerd worden, al werkt een vroegere
sluiting op hun gemakzucht. De meeste win
keliers sluiten vrijwillig, het zijn alleen kleine
baasjes, die nog- een centje willen verdienen,
welke open blijven.
Maar als meti dien weg op wil, waarom
dan ook niet de bioscopen, cafc'8 euz. om
acht uur gesloten? En geordonneerd, dat
iedereen om 9 uur naar bed moet met het
oog op do volksgezondheid enz. 'i
Met 22 tegen 7 stemmen (die der heeren
Huges, Splinter, Huurman, Van Hamel.
Van der Lip, Van Gruting en StijDmaii)
wordt het p r a e a d vies dan aan-
g o n o m o n.
26o. Praeadvies op het verzoek van de
Kappers- en Barbierspatroonsvereeniging
„Hulp en Vriendschap" inzake de Zondags-
sliiting van kappers- en barbierssalons. (17)
De hcor SIJT.SMA stelt er prijs op to
verklaren, dat hij zich met dit praeadvies
kan vereenigen waar de betrokkenen hier
zelf den stoot hebben gegeven.
Wethouder VAN DER LIP acht de na
nier, die de heer Stijnman aanbeveelt, ver
keerd. L>e Raad' zou zoo de gehoorzame die
naar worden. Hij wijst er dan op, dat door
vrijwillig overleg reeds lang de Zondags
sluiting der kappers bestaat. Slechts twee
volkszaakjos doen er niet aan mee. Veror
dening acht hij onnoodig Waarom dan o -k
do banketbakkers cn sigarenwinkeliers niet
gedwongen?" Door de nieuwe Zondagswet
XJib het Deensch vertaald door M. D. Z.
(Nadruk verboden.)
De eerste maal, dat ik Sara en Nikki aan
trof, mijn toekomstige gastvrouw en gast
heer, vroeg Sara vriendelijk, of ik mij niet
eenzaam voelde hier onder vreemde men-
eehén in een vreemd land. Haar moederlij
ke bezorgdheid deed goed na de algemeene
nieuwsgierige belangstelling, waarvan ik
voortdurend het voorwerp was bij al de an
deren.
Mijn nomadenleven begon zooals van
zelf spreekt. met een verhuizing. Van
Kattuvuoma werd 's avonds den 25en Juni
opgebroken naar Laimolahtl. Er was veel
over te brengen van de hutten naar de boo
ten: zakken meel, gedroogd vleesch, kook
pannen, pelswerk, beddegoed, enz. De twee
lange booten werden tot aan den rand toe
volgeladenboven op de bagage zaten de
honden.
De zon stond laag, heb meer was glad,
'de groene schaduwen van het gebergte wa
ren in haar omtrekken licht bewogen, en
het kielwater achter de boot breidde zich
uit, als een blauwe waaier, totdat de vele
fijne ribben overgingen in zachte kronke
ling. De eene boot werd geroeid door Biet-
tar, Sara en Nikki's volwassen zoonSara
zat achterin on stuurde het vaartuig met.
de breede, korto stuurpen. Al het roode
en gele belegsel van him lichtblauwe kie
len schitterde in den zonnegloed, die ook
kleur en tint gaf aan hun bruine, warme
huid. De aadero zwaargeladen boot roeide
Inga, de 17-jarige dochter van Nikki. Nikki
zelf stuurde. Ddoht bij Laimolahti begon het
hard te waaien uit den „lastigen" hoek, en
hier was zoowel de stroom als de wind te
gen maar net meisje bewoog oven flink en
rustig do roeiriemen als een man. Zij had
het warm en haar bont mutsje had zij naar
achteren geschoven, zoodat beur haar vrij
om haar rond, lichtgebruind voorhoofd spe
len kon. Haar vel was mooi doorwarmd van
de zonj witte, sterke tanden glinsterden
tusschen do fraai gevormde, volle lippen.
Blozende, dikke wangen vormden den over
gang van de breede wangbeenderen naar
het smalle onderdeel van haar gezicht. Haar
blauwe kiel reikte nauwelijks tot aan haar
knieën, de mouwen waren nauw en veel te
korthet was goed te bemerken, dat het
kind uit de kleeren groeide.
Toen wij aan land kwamen, ging Nikki
heb bosch in, oin stammen te zoeken, die als
hutpalen kondon dienen. Sara nam het kof
fiegerei en begon vuur aan te maken. Do
kinderen, de tienjarige Nielsa en-zijn zusje
Elle, die elf jaar oud was gingen hun eigen
weg, terwijl wij de goederen van het strand
naar de „luörre" brachten, een stellage
van boomstammen, welke er nog stond van
den vorigen zomer. Inga's kracht en uit
houdingsvermogen was ongelooflijkzij
boog haar rug achterover over een gewel
dig groot pak, sloeg de riemen over haar
schouders en richtte zich op met dien last.
Wijzend op een zwareün zak, wilde zij dat ik
hetzelfde zou doenmaar dat kon ik niet.
Sara's houtvuur gloeide rood, en toen de
koffie klaar was, verzamelden allen zich er
om heen. De kinderen waren er nu ook bij.
Zij hadden niet meegeholpen, maar op hun
wijze hadden zij bezit genomen van het plek
je, waar zij wonen zouden, hun oude speel
plaatsen weer opgezocht, een groet ge
bracht aan boomen en rotsblokken, geme
ten hoe diep de beek was en kleinere zwerf
tochten ondernomen, zooals de gewoonte is
der Lappen na iedere verplaatsing.
Do zon was achter een rij van rotsen in
het noorden aan het gezicht onttrokken,
maar verlichtte de sneeuw op de rotstop
pen in do verte. Wij zaten in het blauw
achtig waas van de nachtschemering onder
het borkenbosch en dronken Sara's sterke
koffieals toespijs kregen wij gedroogd
rendier vleesch. Sara ging een nieuwe plaata
voor de hut uitzoeken, maar daar zij geen
betere vond, koos zij de oude van den vo
rigen zomer. Wij maakten de plek schoon
en verwijderde al de oude takken. Zij wer
den een eind verder verbrand. De Lappen
kermen geon mestvaaltennergens mag af
val blijven liggen en zich ophoop en.
Allen begonnen wij nu de dunne berke-
stammetjes, die Nikki had aangebracht, af
te schillen. Het ging gemakkelijkeen lan
ge snede langs den stam, dan kon men den
bast in groote stukken er gemakkelijk af
trekken. Aan dit werk namen de kinderen
uit eigen begeerte deel. Zij likten name
lijk met graagte het zoete sap op, dat zich
tusschen hout en schors bevindt.
Inga ging het bosch in met een scherp
geslepen bijl in haar gordelriem en met
een lederen rendierleidsel om haar schou
ders. Een poos later kwam zij als een wan
delende groene boom terug. Zij droeg op
haar rug met het leidsel als schouderriem
een massa frissche berketakken, die haar
hoofd en rag geheel bedekten. De takken
moesten als vloerbekloeding voor de hut
dienen. Zij gooide do vracht af en ging op-
opnieuw het bosch in. Toen zij terugkwam
had zij den stam vau een prachtigen bérk
over haar eenen schouderdo groote,
groene kroon sleepte achter haar aan. Er
lag iets van den oertijd over dat gezonde,
sterke meisje, met de bijl op zijde; haar
lenige, juiste bewegingen herinnerden aan
de kracht van een jong dier.
Sara en Biettar zetten de hut op en toen
dat gedaan was, bedekte Sara dén grond
daarbinnen met de frissche berketakken,
die een mat vormden van oen halve el dik.
De takken werden met het dikke einde naar
beneden vast tegen en boven elkaar gelegd
tot een elastischen, maar toch stevigen
vloer. Zij begon achter in de hut tot dicht
bij de deur. Daarna werden steenen aan
gesleept voor de stookplaats; zij werden
midden in de hut in een kring geplaatst en
binnen de zoo verkregen raimte werd het
vuur aangelegd. Van de stookplaats tot aan
de deur kwam aan ioderen kant een boom
stam te liggen met dc dubbele bedoeling
de vloertakken vast te houden en een vrijen
ingang te krijgen met plaats voor brand
stof. Voor wie in de hut zitten is het ge
makkelijk als het brandhout, voor de hand
ligt en voor wie het in de hut brengen
moet, is het ook een gemak alleen do tent
deur op te slaan en het hout naar binnen
te gooienmaar het binnenkomen in de
hut wordt er wel zeer door bemoeilijkt.
Voor volwassenen kan bet al lastig genoeg
zijn, maar voor de kinderen en de jonge
honden is het erger.
Toen do hut klaar was, werd het bedde
goed er in gebracht, opgerold voor twee
personen in hot Tondiervel, dat tot onder
laag dient. Die rollen worden zoo dicht
mogelijk tegen den hutwand op de takken
gelegd cn vormen zoo een stevig warm
•rugsteunsel voor de zittend en. In de „Co-
nsso" (de bergplaats achter in do hut) wor
den de koffieketels weggezet en het houten
bakje met do kopjes; de roode katoenen
zak met een suikerbrood er in krijgt er zijn
plaats en verder een paar zakken met meel
met gort en met gebrande koffie. Die zak
ken zijn van geitenvel met de baren naar
buiten en van boven afgemaakt met' ge
looid rendiorvel. Een koffieketel met frisch
water uit do naastbijgelegen beek of bron
komt midden in die open kast te staan cn
daarvóór wordt de groote, zwarte vleesch-
pan gezet. Dan zijn er nog een paar hou
ten schepvaten, houten zoutpotten en een
paar botervaten, en eindelijk de groote
Tonde houten laak, waarin het deeg wordt
gekneed en waaruit door de familie het
rendiervleesch wordt, gegeten. Al dat hou
ten gereedschap is met zorg bewerkt en
versierd door inkervingen volgens bepaal
de teekening. Op een van de houten knop
pen, d. w. aan niet ton volle afge
kapte takken van een berkestam achter in
de hut hing een Mausergeweer. Aan cJen
roetbalk, d. i. de dwarsbalk in het midden
van de hut, werden de twee kettingen be
vestigd, on Sara hing aan één er van haar
etenspot te vuur. Er werd wat aout in het
water gedaan, en Nikki sneed het tamelijk
oude vleesch in stukken en wierp ze in den.
pot. De groote boom, dien Inga had aan
gesleept, werd van de takken ontdaan, bui
ten do 'hut als hakblok geplaatst met het
boveneind in den grond, terwijl bet andere
dikkere einde door stutten werd gesteund.
Op het zoo gevormde blok wordt al heb
hout gehakt.
(Worde vervolgd.)