No. 18375 LEIDSCH DAGBLAD Dinsdag 27 Januari. Tweede Blad Anno 1920. Gemeenteraad van Leiden FEUILLETON. Met de Lappen op het Hoogland. EI "(V Or volg van gisteren.) AGENDA. 1 Benoeming van een Adjunct-Directeur .Van Gemeentewerken en voorstel tot vast stelling van diens jaarwedde. (15) Wanneer om 3.45 de vergadering Her opend wordt, deelt de Voorzitter mode, Jat ;de heer Eekhoff, kapitein der genie, ce 'a-Gravenhage, No. 1 der voordracht, zijn sollicitatie heeft teruggenomen. Voorge steld wordt daarom het punt aan te houden tot B. en W. een nieuwe voordracht zullen hebben samengesteld. 2o. Benoeming van een onderwijzeres aan jde Meisjesschool 2e klasse. (13) Uitgebracht worden op mej. A. Driesens, alhier, 13 stemmen, tegen 3 op mej. G. J. J. 'Antony, alhier, en 11 op mej. S. M. Gronloh, alhier. Bij de tweede vrge stemming worden uit gebracht 14 stemmen op mej. DriesenB. 12 op mej Grönloh en 2 op mej. Antony. Bg de herstemming worden uitgebracht 15 stemmen op mej. Driesens, 12 op mej. .Grönloh en 1 blanco. Gekozen is dus mej. Driesens. 3o. Praeadvies op :t verzoek van B. J. TL "Baitink om eervol ontslag als lid der Com missie van Toezicht op het Middelbaar On derwijs. (2) Conform besloten. 4o Voorstel tot "bevordering van J.Neu- Leboom en D. A. Landaal, respect, tot tech nisch ambtenaar 2e klasse en administrateur 2e klasse bij den Gemeentelijken Reinigings dienst. (3) Conform besloten. 5o. Voorstel tot verhuring van een ter- reinsfcrook.. bewesten de school aan de Dui- .venbodestraat, aan A. Klinkenberg. (5) Conform besloten. 6o. Voorstel tot verhuring van het pak- hüs aan het Vrouwenkerkhof, Sectie H No. 2616. aan B. Neuteboom. (18) Conform besloten. 7o. Voorstel tot verhuring van een ge deelte van. het open voorplein van het voor malig Invalidenhuis aan den ouden Rijn, aan W. F. Moene en A. Kool. (19) Conform besloten. 8o. Voorstel in zake de rentevergoeding san eenige aan de gestichten „Endegeesl", „Voorgeest" en „Rhijngeest" en aan het Openbaar Slachthuis verstrekte kapitalen. (4) Conform besloten. 9o. Verordening tot aanwijzing van een [Plaats voor het oprichten, hebben of ge bruiken van tapijtklopperijen binnen de ge- jneento Leiden. (20) Conform besloten. lOo. Voorstel tot den aankoop ten behoe- ve van de volkshuisvesting van het perceel benoorden den Lagen Rijndijk, Sectie K No. J.420 en tot beschikbaarstelling van de voor dien aankoop benoodigde gelden. (10) Conform besloten. 11 o. Voorstel tot den aankcop ten be hoeve van de Gasfabriek van het nerceel Haarlemmerweg No. 16 en tot beschikbaar stelling van do voor dien aankoop bencodig- ido gelden. (21) Conform besloten. 12o. Voorstel tot toetreding als lid der ÏVeioeniging tot verbetering van den Ouden 'Rjjn. (22) Con form besloten. 13o. Praeadvies op het verzoek van de tVoieeniging tot verzorging van kleine kin deren (Kinderbewaarplaati) te Leiden om de haar toegekende subsidie voor 1920 te voihoogen. J23) Conform besloten. 14o. Idem als voren van heb Tehuis voor schoolgaande kinderen te Leiden. (23) Coniorm besloten. 15o. Praeadvies op het verzoek vau de aid. Leiden van het Centraal Genootschap voor kinderhersteilings- en vacantlekolonies om toekenning van een subsidie voor elk [uitgezonden en to Leiden woonachtig mnd. (24) Cod form besloten. 16o. Praeadvies op het verzoek van de Leidscke Geitenfokvereeniging om toeken ning van een subsidy uit de gemeentekas.(25) Conform» besloten. 17o. Praeadvies op heb verzoek van de Commissie voor de Volksbjjeenkcmsten om vei hooging van de haar toegekende jaar- ljjksche toelage. (26) Conform- besloten. 18o. Voorstel tot beschikbaarstelling van gelden ten behoeve van de oprichting van een wachtlokaal op de Stadstimmerwerf, ten dienste van de Gem. Arbeidsbeurs. (8) Conform besloten. 19o. Voorstel tot het verstrekken aan de Electriciteitsfabriek van een kapitaal van f 200.000 voor de uitbreiding van het ke telhuis dier fabriek en tot vaststelling van den desbetreffeoden begrootingsetaat. (11) Conform besloten. 20o. Verordening, houdende wijziging van de verordening van den 27steu Juli 1916 (Gem.Blad No. 15), regelende de heffing van weegloonen en plaatsgelden aan de Gemeen- tewaag en van weegloonen aan de Vette- vaikeDsmaikt te Leiden. (12) Conform besloten. 21o. Praeadvies op het verzoek van de afd. Leiden van den Bond van Nederlandsche Onderwijzers om de vergaderingen van de Plaatselijke Schoolcommissie in het openbaar te doen houden. (6) De heer GROENEVELD ziet geen reden tot uitstel tot de nieuwe wet er is. F.lk wetsontwerp wordt nog geen wet en het kan lang duren. In de nieuwe wet staat bovendien over al of niet openbaarheid der zittingen niemendal, dat blijft een kwestie van heit gemeentebestuur. .Bij openbaar heid zullen belanghebbenden meer belang stelling krijgen en toonen. Do heer KNUTTEL, do mooning van den heer Groeoeveld onderschrijvend, meent, dat B. en W. voor den dag komen met de nieuwe wet, wanneer dat voor heit nuttig kan zijn, maar in het legenover liggend ge val wachten zij ook niet op deze wet in spe, Men zie bijv. het volgend punt. Ook de heer S1JTJSMA pleit voor open baarheid Hij klaagt verder over het laat komen der voorstellen en praeadviezen waardoor het moeilijk is een opinie te ves tigen. Van de- schoolcommissie had hij ver wacht, dat redonen zouden zijn aangegeven waarom geen openbare zittingen. De heer HUG ES heeft weinig vertrou wen in die openbaarheid, gezien da weinige belangstelling in de Raadszittingen etc., behalve wanneer het loonen en dergelijke betreft. De hoer OOSTDAM meent, dat er gren zen zijn van openbaarheid. Feitelijk is de schoolcommissie niets meer dan een com missie van advies, zooals er wel 20 com missies zijn, die toch ook niet openbare zit ting houden. In besloten vergadering wordt bovendien meer bezadigd opgetre denin hot openbaar wil men wel eens meer zeggen of luider roepen. Hij zal daar om zoo conservatief reactionnair- of wil men nog erger zijn, voor het praeadvies te stemmen De heer J. P. MULDER oestrijdt de heer Knuttel. Z. i. heeft liet volgend punt niets te makon met de nieuwe wet De lieer HEEMSKERK ocht het argu ment van den heer Huges over weinig be langstelling niet steekhoudend. Men moet liet publiek juist opwekken tot belangstel ling in de publieke zaak. Hij schort zijn oordeel nog op. Wethouder VAN DER LIP. een stuk van de memorie vm den Minister voorlezend, doen zien, dat wijziging van ingrijpenden aard in de same c stelling der commissie is to wachten De minister wil een kleine commissie, van vijf leden, 2 ouders (één betrokken bij het openbaar, één bij het bij zonder onderwijs), 2 onderwijzers (zelfde verdleeling), en nog eon vijfde lid €f meer dere vijftallen. Wachten daarop lijkt hem rationeeler. Blijft alleen als taak der com missie het geven van advies en vervalt het toezicht, dan zou hij tegen openbaarheid zijn Hansc is z i niet bij de zaak. Het ver wijt van den heer Knuttel over liet vol gend punt wijst hij af. Die kwestie ia ur gent cn zoo weinig mogelijk verandering is voorgesteld, juist met het oog op de nieu we wet. De hecren GROENEVELD cu S1JTSMA verdedigen nog nader liet openbaar maken der zittingen, die de pers dan toch zal,ver slaan, al zal er niet veel publiek komen. De laatste aclit de woorden van den heer Oostdam een beschuldiging aan het adres der Raadsleden, als zouden zij voor de pu blieke tribune spreken. Do heer OOSTDAM: Dat gebeurt toch ook. Dat is zijn kwade geweten, wordt uit den soc. hoek geïnterrumpeerd. De beer HEEMSKERK, in het algemeen voer openbare behandeling, voelt voor de motiveering van den Voorzitter. Wethouder PERA wijst er op, hoe er in de schoolcommissie toch ook dingen worden behandeld, voor publieke zitting niet vat baar. In ieder geval zou men dus de gele genheid voor geheime zittingen openbaar moeten maken. De Raad verleont daarop merfc 21 tegen H stemmen (die der beeren Oost dam, Van Hamel, Sijtsnia, Stijn man, Qostveen en A Mulder) den heer GROENEVELD voor de derde maal hot woord. Deze protesteert, dat bezwaar gemaakt werd, terwijl hij toch niet veel spreekt er: doet hij het, altijd kort, terwijl van zijn partij ook nimmer be zwaar wordt gemaakt Hij wil den lieer Pera slechts opmerken, dat er natuurlijk gelegenheid voor geheime zittmgen moet zijn. Daarop wordt het praeadvies van B en W. aangenomen met 16 tegen 12 stemmen (die der heeren Elkerbout. Sijtsma^ Van Grutiug, Knuttel en de S.-D 22o. Voorstel: a. tot samensmelting van de scholen der 3e en 4e klasse tot één soort school, bestemd voar kinderen van minvermo genden, bedeelden en on ver m ogenden b. tot opheffing d*r tegenwoordige school der 3e klasse No. 5 op 1 Juli 1920; c. om de sub b bedoelde school te bestem men yoor een nieuwe school der 2e klasse voor jongens en meisjes met 6 leerjaren. (14). De heer GROENEVELD stelt voor: a. dit punt aan te houden en b. B. en W. op te diagen een onderzoek in te stellen naar de mogelijkheid van samensmelting der le en 2e-klasse scholen. Hij vindt het uitste kend. dat een der vier standen verdwijnt, maar is van oordeel, dat B. en W. aan het verkeerde eind beginnen. Op de 3e en 4e kiasscholen is het aantal leerlingen toch veel rooter, gemiddeld 350 per school tegen 70 gemiddeld op de scholen le en 2e klasse. Bif samensmelting 3e en 4e klasse zou er per kia9 een 36-tal leerlingen komen, bij samensmelting le en 2e klasse nog geen 30. Waarom geen advies gevraagd aan de val$>onden? Het voorstel kwam voor onge vraagd advies t9 laat en ook voor een juiste beoordeeling door de raadsleden. De heer VAN HAMEL meent, dat het voorstel 'heel goed behandeld kan worden en toch heb gewaagde onderzoek kan wor den, ingesteld, een onderzoek, lat z.i. negatief zal uitvallen, zooals ook eenige jaren ge leden. De heer KNUTTEL is voor verwerping van het voorstel. Wil men verandering; dan moet alle verschil in klasse nu maar. meteen verdwijnen. De lieer SIJT3MA is ook voor uitstei. Het toejuichend, dat een klasse verdwijnt, meent hij, dat verder gegaan moet .vorden. £.i. moet- als uitgangspunt worden genomen de vraag: hoeveel leerlingen maximum in oen klas mogen zijn. Mede namens den heer van Gruting stelt hij voor, daarnaar onderzoek te doen. evenals naar samensmelting der le en 2e klasseschalen met schoolgeldhecfing naar het inkomen en naar de vraag, of'de te bouwen 3e klasse-school op het Schut tersveld geen 2e klasseschool kan worden, waardoor de school aan den Maresingel 3o klasse kon blgven. De heer HEEMSKERK, wel voor beper king. niet voor geheele afschaffing der stan denscholen, iheent dat het voorstel van B. en W. al gaat ia de richting van den heer Groeneveld, samensmelting 3e en 4e klasse zal reeds geschieden, le en 2e klasse volgt misschien later. Wethouder VAN DER LIP meent, dat er heel wat wordt bijgehaald, wat buiten besclïtmwing kon bleven. De kwestie gaat alleen om plaatsruimte te krijgen zonder veel kosten en zonder vooruit te loop en op de nieuwe wet. Samensmelting der le en 2e klasse zou geen plaatsruimte geven, is bo vendien oüdoenlijk waar de lokalen met ge schikt zijn, voor meer leerlingen en ook waar het onderwijs verschilt, terwijl dat aan 3 e en 4e klasse gel ft k is. De scho ol op het Schuttersveld moet de school aan de Mare vervangen en het duurt nog zeker een jaar, voor de school er is. Plaatsruimte is echter dadelijk noodig, anders kan hg de verant woordelijkheid voor plaatsing der leerlingen niet dragen. Geen grooter klassen dan van 36 leerlingen is voorloopig bepaald. Na repliek van de heeren Groeneveld, Sïjtsma en Knuttel en dupliek van den wet houder wordt het gedeelte en van de motie Groeneveld verworpen met 17 tegen 11 stem men (die der s. d. en der heeren Sgtsma Van Gruting en Knuttel.) De verdere moties worden daarmee geacht van de baan te zijn en het voorstel van B en W. wordt z. h. sb. a a n g e n o m e n. Om 5.30 uur wordt dan de zitting verdaagd tot 8.15 uur. Ayondzitting. 23o. Voorstel in zake de onteigening van perceelen in verband met den aanleg van een electrische tramlgn 's-GravenhageVoor burgLeiden. (9) N Wethouder BOTS dient mede namens wet houder v. d. Lip een motie in om ook heb perceel ZijJgracht No. 1214 te koopen fer a moveering. Do heer KNUTTEL acht; dat een bijzon der gunstige oplossing is gevonden voor het erkeersprobleem in deze buurt. Mis schien zou liet Hoogewoe;d-vr:ag^tuk nu ook op te lossen zijn en zou deze gelegen heid tot verbreeden aangegr:p:n kaïn u \<*ordën Waar de Zijdgracht een hooflver- keersveg zal worden, is z. i. nood g een ver b-biding ZrjdgrachtHooigra ht, ook met het oog op een eventueel tramnet. Lie er had hij daarom onteigening tot de St-To.i?£teeg, al zou het een piar ton meer kosten. Mede namens den heer Huges stélt hij een motie voor. waarin B. en W. wordt opgedragen een onderzoek naar de wenschelgkhz-ld vain onteigening van het blok tus:cken Jod.n- Icrksteeg^-St.-JorissteegLevendaalHoo- gevoerd. De beer DUBBELDEAIAN meent te we ten, dat langs het Levendaal da electr. tram naar Gouda moet komen. Is dit zoo, dau zal de kleine bocht, die er nu nog zou blijven moeten verdwijnen en daarom is h?t z. i. beter deze nu maar direct te doen verdwijnen. Do VOORZITTER meent, dat de heer Knuttel zich vergipt in de getallen, waar hij spreekt van een paar ton moer. Hij wd er een nul achterzetten. Vanwaar echter dat geld te krijgen? Zelfs tegen onteigening tot de Baroarasteeg zijn al financieele bezwa ren. Het plan van den heer Knuttel was niet lerkecrd, maar de financieel Ook den heer Dubbelderaan kan hij niets toeleggen, om diezelfde financiën. Hij raadt aan zich thans te beperken tot het voorstel, dat toch al kostbaar is en heal wat ontwik keling in deze buurten zal geven. De motie der oeide wethouders ontraadt hij, omdat bedoeld perceel niet direct noodzakelijk is ook uit aesthetisch oogpunt niet zal hin deren. De heeren DE LANGE en GROENEVELD verdedigen het ..huisje van Bots en van Van dor Lip", gelijk wethouder VAN DER POT jiet betitelde, toen hij aankoop onnoodig oordeelde. De heer OOSTDAM vraagt of bij amo- veeren plaats blijft voor een kleiner huis, wat ontkend wordt. Wat de groote door- traak-ideeën betreft, dringt hg aan op groote voorzichtigheid. De iieor VAN HAMEL meent, dat- door deze behandeling in 't onenbaar de ge meente bij onteigening alle üudeelen. aan onteigening verbondeïi, zal drageu. met dó vruchten, hetgeen de VOORZITTER en de heer Knuttel ontkennen. De VOORZITTER wil de motie der hee ren Knuttel en Huges aanvaarden en prae advies uitbrengen, doch de neer SIITSMA acht 'dit onnoodig, liet is toch een vee! te grootscheepsch plan. Met 19 tegen 10 stemmen (die der heeren Pera, Van Hamel, v. d. Lip, Sgtsma, v. Gruting, De Lange. Heemskerk. Stijnman, Van Tol en A. Mulder) wordt echter aan genomen 's voorzitters voorstel tot prae advies, waarna het amendement-B ots- v. 3. Lip wordt aangenomen met 23 tegen 6 stemman (die der heeren Pera, v d. ^i.ltsnia, Knuttel, Heemskerk en Oost veen). Het aldus geamendeerde voorstel van B. en Wé wordt z. h. s. aangenomen. 24o. Voorstel tot beschikbaarstelling van gelden voor den bouw van een nieuwe Ar beidsbeurs aan de Garenmarkt, hoek Leven daal. (7) Conform besloten. 25o. Praeadvies op bet voorstel van den heer P. Heemskerk om vervroeging van het voorgeschreven algemeen sluitmgsuur van winkels. (16) He heer STIJNMAN acht het een groote fout, dat alle winkeliers op één lijn worden gesteld, waar toch duidelijk is, dat de belan gen z-eer verschillend zijn. Laat de betrok kenen zelf met een voorstel komen, dan kan de raad dat sanctionneeren. D6 heer GROENEVELD meent, dat het voorstel is een achter den gang van zaken aanloop en. De meeste winkels sluiten al om acht uur. Hg zou liever willen, gezien de verkorting van dm arbeidsduur dor werkne mers sluiting om 7 uur, met als overgang éér. maal per week 8 uur-en Z:te.dags 10 uur in plaats van 11. Een amendement van deze stiekking wordt door hem ingediend, doch op aanraden van den voorzitter, die aantoont, dat behandeling van dit amendement beter op plaats is. wanneer over de gereed gemaakte verordening wordt beraadslaagd, tot dan wordt teruggenomen. De heer HUURMAN is tegen het voorstel, daar niet meer de belaugen der winkelbe dienden wordt gezorgd doch het alleen de winkeliers .betreft, die in hun vrijheid wor- "den beperkt. De heer A. MULDER meent, dat dit aan banden leggen der winkeliers meer schijn don wezen is. Vroeger was hij tegenstander, thans is hij tot voorstander bekeerd. De 9- uui-sluiting is al een zegen geworden voor de kleine patroons, die ook geen schade daar door hebben ten gevolge der algemeenheid der verordening. Hij huldigt B. cn W., die thans in meerderheid het oude, afwijzende standpunt hebben verlaten. Do heeren HEEMSKERK, ELKERBOUT, SIJTSMA en DUBBELDEMAN verdedigen da 8-uur-sluiting nog nader, evenals ton elotte wethouder PERA, terwijl de heer VAN GRU TING en de VOORZITTER zich er tegen, verklaren. De laatste geeft daarbij het stand punt der ninderheid van het co loge van B. en W. weer. Hij herinnert er aan, hoe des tijds feitelijk door een onwet.ig ingrijpen do werktijd der bedienden werd geregeld door verplichte winkelsluiting, waarbij aan het belang der winkeliers niet werd gedacht. Nu is er echter wettelijk de 8-urigo werk dag, zoodat voor de werknemers niet meer hoeft gezorgd. Verder te gaan is nu z.i. een jriste beoordeeling der winkeliers ten koste V3D het publiek dat toch ook rechten heeft. Hij gelooft niet, dat de winkeliers hier zoo- afgejakkerd worden, al werkt een vroegere sluiting op hun gemakzucht. De meeste win keliers sluiten vrijwillig, het zijn alleen kleine baasjes, die nog- een centje willen verdienen, welke open blijven. Maar als meti dien weg op wil, waarom dan ook niet de bioscopen, cafc'8 euz. om acht uur gesloten? En geordonneerd, dat iedereen om 9 uur naar bed moet met het oog op do volksgezondheid enz. 'i Met 22 tegen 7 stemmen (die der heeren Huges, Splinter, Huurman, Van Hamel. Van der Lip, Van Gruting en StijDmaii) wordt het p r a e a d vies dan aan- g o n o m o n. 26o. Praeadvies op het verzoek van de Kappers- en Barbierspatroonsvereeniging „Hulp en Vriendschap" inzake de Zondags- sliiting van kappers- en barbierssalons. (17) De hcor SIJT.SMA stelt er prijs op to verklaren, dat hij zich met dit praeadvies kan vereenigen waar de betrokkenen hier zelf den stoot hebben gegeven. Wethouder VAN DER LIP acht de na nier, die de heer Stijnman aanbeveelt, ver keerd. L>e Raad' zou zoo de gehoorzame die naar worden. Hij wijst er dan op, dat door vrijwillig overleg reeds lang de Zondags sluiting der kappers bestaat. Slechts twee volkszaakjos doen er niet aan mee. Veror dening acht hij onnoodig Waarom dan o -k do banketbakkers cn sigarenwinkeliers niet gedwongen?" Door de nieuwe Zondagswet XJib het Deensch vertaald door M. D. Z. (Nadruk verboden.) De eerste maal, dat ik Sara en Nikki aan trof, mijn toekomstige gastvrouw en gast heer, vroeg Sara vriendelijk, of ik mij niet eenzaam voelde hier onder vreemde men- eehén in een vreemd land. Haar moederlij ke bezorgdheid deed goed na de algemeene nieuwsgierige belangstelling, waarvan ik voortdurend het voorwerp was bij al de an deren. Mijn nomadenleven begon zooals van zelf spreekt. met een verhuizing. Van Kattuvuoma werd 's avonds den 25en Juni opgebroken naar Laimolahtl. Er was veel over te brengen van de hutten naar de boo ten: zakken meel, gedroogd vleesch, kook pannen, pelswerk, beddegoed, enz. De twee lange booten werden tot aan den rand toe volgeladenboven op de bagage zaten de honden. De zon stond laag, heb meer was glad, 'de groene schaduwen van het gebergte wa ren in haar omtrekken licht bewogen, en het kielwater achter de boot breidde zich uit, als een blauwe waaier, totdat de vele fijne ribben overgingen in zachte kronke ling. De eene boot werd geroeid door Biet- tar, Sara en Nikki's volwassen zoonSara zat achterin on stuurde het vaartuig met. de breede, korto stuurpen. Al het roode en gele belegsel van him lichtblauwe kie len schitterde in den zonnegloed, die ook kleur en tint gaf aan hun bruine, warme huid. De aadero zwaargeladen boot roeide Inga, de 17-jarige dochter van Nikki. Nikki zelf stuurde. Ddoht bij Laimolahti begon het hard te waaien uit den „lastigen" hoek, en hier was zoowel de stroom als de wind te gen maar net meisje bewoog oven flink en rustig do roeiriemen als een man. Zij had het warm en haar bont mutsje had zij naar achteren geschoven, zoodat beur haar vrij om haar rond, lichtgebruind voorhoofd spe len kon. Haar vel was mooi doorwarmd van de zonj witte, sterke tanden glinsterden tusschen do fraai gevormde, volle lippen. Blozende, dikke wangen vormden den over gang van de breede wangbeenderen naar het smalle onderdeel van haar gezicht. Haar blauwe kiel reikte nauwelijks tot aan haar knieën, de mouwen waren nauw en veel te korthet was goed te bemerken, dat het kind uit de kleeren groeide. Toen wij aan land kwamen, ging Nikki heb bosch in, oin stammen te zoeken, die als hutpalen kondon dienen. Sara nam het kof fiegerei en begon vuur aan te maken. Do kinderen, de tienjarige Nielsa en-zijn zusje Elle, die elf jaar oud was gingen hun eigen weg, terwijl wij de goederen van het strand naar de „luörre" brachten, een stellage van boomstammen, welke er nog stond van den vorigen zomer. Inga's kracht en uit houdingsvermogen was ongelooflijkzij boog haar rug achterover over een gewel dig groot pak, sloeg de riemen over haar schouders en richtte zich op met dien last. Wijzend op een zwareün zak, wilde zij dat ik hetzelfde zou doenmaar dat kon ik niet. Sara's houtvuur gloeide rood, en toen de koffie klaar was, verzamelden allen zich er om heen. De kinderen waren er nu ook bij. Zij hadden niet meegeholpen, maar op hun wijze hadden zij bezit genomen van het plek je, waar zij wonen zouden, hun oude speel plaatsen weer opgezocht, een groet ge bracht aan boomen en rotsblokken, geme ten hoe diep de beek was en kleinere zwerf tochten ondernomen, zooals de gewoonte is der Lappen na iedere verplaatsing. Do zon was achter een rij van rotsen in het noorden aan het gezicht onttrokken, maar verlichtte de sneeuw op de rotstop pen in do verte. Wij zaten in het blauw achtig waas van de nachtschemering onder het borkenbosch en dronken Sara's sterke koffieals toespijs kregen wij gedroogd rendier vleesch. Sara ging een nieuwe plaata voor de hut uitzoeken, maar daar zij geen betere vond, koos zij de oude van den vo rigen zomer. Wij maakten de plek schoon en verwijderde al de oude takken. Zij wer den een eind verder verbrand. De Lappen kermen geon mestvaaltennergens mag af val blijven liggen en zich ophoop en. Allen begonnen wij nu de dunne berke- stammetjes, die Nikki had aangebracht, af te schillen. Het ging gemakkelijkeen lan ge snede langs den stam, dan kon men den bast in groote stukken er gemakkelijk af trekken. Aan dit werk namen de kinderen uit eigen begeerte deel. Zij likten name lijk met graagte het zoete sap op, dat zich tusschen hout en schors bevindt. Inga ging het bosch in met een scherp geslepen bijl in haar gordelriem en met een lederen rendierleidsel om haar schou ders. Een poos later kwam zij als een wan delende groene boom terug. Zij droeg op haar rug met het leidsel als schouderriem een massa frissche berketakken, die haar hoofd en rag geheel bedekten. De takken moesten als vloerbekloeding voor de hut dienen. Zij gooide do vracht af en ging op- opnieuw het bosch in. Toen zij terugkwam had zij den stam vau een prachtigen bérk over haar eenen schouderdo groote, groene kroon sleepte achter haar aan. Er lag iets van den oertijd over dat gezonde, sterke meisje, met de bijl op zijde; haar lenige, juiste bewegingen herinnerden aan de kracht van een jong dier. Sara en Biettar zetten de hut op en toen dat gedaan was, bedekte Sara dén grond daarbinnen met de frissche berketakken, die een mat vormden van oen halve el dik. De takken werden met het dikke einde naar beneden vast tegen en boven elkaar gelegd tot een elastischen, maar toch stevigen vloer. Zij begon achter in de hut tot dicht bij de deur. Daarna werden steenen aan gesleept voor de stookplaats; zij werden midden in de hut in een kring geplaatst en binnen de zoo verkregen raimte werd het vuur aangelegd. Van de stookplaats tot aan de deur kwam aan ioderen kant een boom stam te liggen met dc dubbele bedoeling de vloertakken vast te houden en een vrijen ingang te krijgen met plaats voor brand stof. Voor wie in de hut zitten is het ge makkelijk als het brandhout, voor de hand ligt en voor wie het in de hut brengen moet, is het ook een gemak alleen do tent deur op te slaan en het hout naar binnen te gooienmaar het binnenkomen in de hut wordt er wel zeer door bemoeilijkt. Voor volwassenen kan bet al lastig genoeg zijn, maar voor de kinderen en de jonge honden is het erger. Toen do hut klaar was, werd het bedde goed er in gebracht, opgerold voor twee personen in hot Tondiervel, dat tot onder laag dient. Die rollen worden zoo dicht mogelijk tegen den hutwand op de takken gelegd cn vormen zoo een stevig warm •rugsteunsel voor de zittend en. In de „Co- nsso" (de bergplaats achter in do hut) wor den de koffieketels weggezet en het houten bakje met do kopjes; de roode katoenen zak met een suikerbrood er in krijgt er zijn plaats en verder een paar zakken met meel met gort en met gebrande koffie. Die zak ken zijn van geitenvel met de baren naar buiten en van boven afgemaakt met' ge looid rendiorvel. Een koffieketel met frisch water uit do naastbijgelegen beek of bron komt midden in die open kast te staan cn daarvóór wordt de groote, zwarte vleesch- pan gezet. Dan zijn er nog een paar hou ten schepvaten, houten zoutpotten en een paar botervaten, en eindelijk de groote Tonde houten laak, waarin het deeg wordt gekneed en waaruit door de familie het rendiervleesch wordt, gegeten. Al dat hou ten gereedschap is met zorg bewerkt en versierd door inkervingen volgens bepaal de teekening. Op een van de houten knop pen, d. w. aan niet ton volle afge kapte takken van een berkestam achter in de hut hing een Mausergeweer. Aan cJen roetbalk, d. i. de dwarsbalk in het midden van de hut, werden de twee kettingen be vestigd, on Sara hing aan één er van haar etenspot te vuur. Er werd wat aout in het water gedaan, en Nikki sneed het tamelijk oude vleesch in stukken en wierp ze in den. pot. De groote boom, dien Inga had aan gesleept, werd van de takken ontdaan, bui ten do 'hut als hakblok geplaatst met het boveneind in den grond, terwijl bet andere dikkere einde door stutten werd gesteund. Op het zoo gevormde blok wordt al heb hout gehakt. (Worde vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1920 | | pagina 5