No. 18298
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 25 October.
Tweede Blad Anno 1919.
Brieven van een Leidenaar.
iï"iï:z^doee,Mi
GEMEENTEZAKEN
BINNENLAND,
INDISCHE BRIEVEN.
El
DCLXVI.
Het voorstel, in den 11aad gedaan, om
van gemeentewogo een vijf- a zestal bad
inrichtingen te stichten, over de verschil
lende stadsgedeelten verdeeld, heeft de
aandacht weder op dit vraagstuk gevestigd.
Me or en meer wordt het nut van het ba-
don, met het oog op de volksgezondheid,
erkend. In den loop der jaren is ook in
dit blad daarop herhaaldelijk gewezen.
Schrijvor zelf heeft jaren geleden heb
volksbadhuis van den heer Krantz aan den
Oude Singel al eens warm aanbevolen, na
dat hij had gehoord, dab er veel meer ge
bruik van kon worden gemaakt. Sindsdien
is de propaganda voor volksbaden minder
groot geweest en van een sterk gevoelde
behoefte, buiten genoemd badhuis, werd
weinig vernomen. Vermoedelijk heeft de
oprichting van een gemeentelijke zwemin
richting, waarvan eon zeer druk gebruik
wordt gemaakt, daartoo het hare gedaan.
In den mobilisatietijd, toen de gemobiÜ-
seorden heb Volksbadhuis voor een groot
dteol in beslag namen, gingen er weder
stemmen op voor de stichting van een ge
meentelijk badhuis. Ook in den Raad werd
er door een der leden over gesproken en
een daartoe strekkend voorstel werd ge
daan, dat echter kon worden teruggenomen
omdat 13. en W. verklaarden, dat bij hen
reeds een plan in voorbereiding was.
Voorts werd nog medegedeeld, dat som
mige woniitgbouwvereenigiugen het voor
nemen koesteren, om aan do door haar te
bouwen woningblokken een badinrichting te
verbinden, waarvan ook anderen dan le
den der Vereeniging gebruik zouden kun
nen maken.
Men ziet uit dit alles, dat liet badh^s-
vraagstuk een paar wekon geleden hier
niob nu voor het eerst aan cjs orde is
gestold. In het praeodvies van B, en W-,
op het voorstel van den heer Knuttel, in
den aanhef genoemd, dat waarschijnlijk
niet lang meer op zich zal laten wachten,
zal daarop wel worden gewezen.
Voorshands zullen B. on W. wel met met
incer dau eën, niet al te groote bad-inrich-
ting willen beginnen, koe nuttig en noodig
liet boden uit hygiënisch oogpunt mag zijn,
men kon de nienschcn niet dwingen een
badhuis aan den Oude-Singcl leert, dat
mobilisatie weder opgedaan met het Volks
badhuis aan den Oude-Singel, leert, dat
de behoefte niet reer sterk wordt gevoeld.
Er wordt van Je daar aangeboden gèlc-
gonheid sloihts een zeer matig gebruik ge
maakt, Ik weet wel, dat men er alleen
douche;; kan gebruiken, Joch deze zijn toch
®ok niet tc versmaden cu voorstanders van
een gowoon bad. zullen, bij gebrek daar
aan, er toch zeker gebruik van maken.
Do prijs kan evenmin overwegend bezwaar
zijn, al is deze tijdens den oorlog voor de
arbeiders van 6 op JO, en voor do overige
burgers van 10 op 20 cents gebracht. Een
arbeidor, oio doordrongen is van de hoo-
ge waarde van een bad, zal hot voor oen
dubbeltje niet behoeven na to laitcn. En nu
is juist hot gebruik, door de arbeiders er
van gemaakt, heel gering. Do inrichting
ïs goed, de bediening laat niet te wonsehen
ovor, wanneer men er wegblijft is het, om
dat men de behoefte van baden niet be
hoorlijk gevoelt, het belang er niet voJ-
oendo van inziet.
Er zijn in de inrichting twee manncn-
afdetii -on met rasp .'0 en 10 kamertjes,
en één vrouwenafdeeling met 10 baden. Zij
is op do vijf eerste werkdagen 10 en des
Zaterdags, in verband mot, don vrijen Za-
tfirciagmidd.ig 5 uren geopend. Voor oen
ba<i wordt een halfuur gegeven. Er kunnen
dus ge max.] ijk m do marinenaiJcelmg per
uur .0 personen toegelaten worden. Er
«Ilji V''c* voor schoonmaken
on hot luchtender kamertjes over. Dat is
I,6r da8 ®P. "I Per week 2200 baden.
Het bezoek bedraagt, dooreen genomen
echtler mot meer dan aoo per weck.
X" 00 vrouwenafdeeling ia de verhouding
nog ongunstiger. Daar zouden per uur 15
baden kunnen genomen worden, per dag
loo, on per week S2i Kr komen echter wo-
'1 s meer dan 100 vrouwen en meis
jes een pad nemen. Onbekendheid kan moei
'f women voorgewend, daar het badhuis
een reeks van jaren bestaat. Dht het
"llu bewoners niet gunslig gele™eu ss
mogo waar rjjn, doch wie een bad verlangt'
heeft er toch wel-een beiieorlyko wande-
ling of con fietstochtje voor over. Dit be-
wijsc wol de gnoote trek naar de zwem
inrichting geheel aan het Jiijn- en Schie-
kanaal, bui -11 do stad gelegen
De oorz liyt elders, on moet m. i.
alleen gco worden aan d» nog te weinig
gcxooMo behoeft?, aan gebrek aan belang-
st-llmg. Hiermede dient men rekening te
etfch«n StrakS Ci° voorat®»«> do
wogen Va" m"U™ hatB,"i">n «orden over
Men ga er niet te hard mee van etui en
bepulo zich voorloopig tot één inrichting
IrJüuaschen worde de propaganda voor
Sebn"k van baden intensief tor hand
genomen on men beginne er reeds mee op
school. Hot zou zelfs aanbeveling verdienen
aan d» weldra le bouwen nieuwe school op
te* Schuttersveld oen badinrichting te ver
binden en daarin ook voor de leerlingen
de^doT"'1 S0S,laCht ,a' c,an stellig
kennen6 eTt*
Benoemiug 011 ontslag.
Ter benoeming tot curator van het gym
nasium, in de vacature in dit College ont
staan door het aan prof. dr. S. Gr. de Vries
verleend ontslag, aanbevolenlo. dr. K.
Sneijders de Vogel, lector in do Romaan-
sche taal en letterkunde aan de Rijks-
Universiteit alhier, en 2o. prof. rar. D. van
Blom, hoogleeraar in de Staatshuishoud
kunde aan do Rijks-universiteit alhier.
Door B. en W. wordt voorgesteld aan F.
J. M. Offerijns, op diens verzoek, wegens
zijn benoeming als leeraar aan de Rijks
Hoogere Burgerschool te Winterswijk, eer
vol ontslag te verleenen uit zijn betrekking
als onderwijzer aan de O. L. S. der 3do
klasse uo. 8 en wel nnet ingang van t No
vember u.s.
Ook tegen het verzoek van mej. J. G. D.
van Gulik, om eervol ontslag als onderwij
zeres in do handwerken aan de O. L. school
der 2do klasse voor jongens en meisjes,
No. 2, en aan de O. L. school der 3de klasse
No. 3, alhier, ingaande op 15 November,
bestaat bij dit College geen bezwaar.
Verhoogiug van hel bedrag voor tijielijko
geld leening.
In de eerstvolgende wekon zullen zeer be
langrijke betalingen moeten plaats hebben,
waarvoor de kasmiddelen momenteel niet
toereikond zijno.m. zullen do Stedelijke
Fabrieken van Gas en Eloctriciteit eerst
daags beschikken over een bedrag van
f 250,000, zijnde een gedeelte van de haar
bij Raadsbesluit van 21 November 1018 toe
gestane gelden voor de aanschaffing van
een turbogenerator met ketel.
Zooals bekend, is op de begrooting voor
1919 onder volgn. 66 ..Tijdelijke geldleening
ter voorziening in do behoefte aan kasgeld"
een bedrag van f 3000,000, voor op te ne
men kasgeld uitgetrokken. Aangezien, met
bet oog op de administratieve voorschrif
ten, de elkaar opvolgende geldopnemingen
ook al zijn zij reeds weder grootondeels af
gelost, telkens als nieuwe opnemingen op
den tijdolijken geldleeningspost moeten
worden geboekt, is het op dit oogenblik
nog slechts mogelijk, een bedrag van f 74,000
op te nemenschijnbaar is dus thans een
bedrag van f 2,926,000 als kasgeldsohuld
aanwezigin werkelijkheid is echter thans
een bedrag van f 1,046,000 aan wissels in
omloop het restant, of f 1,880,000 is reeds
weder afgelost.
Ten einde aan de komende kasgeldbe-
hoefte te voldoen, is derhalve ccn verster
king van den post voor tijdelijke kasgeld-
leening noodig. Met het oog op verder nog
te verwachten betalingen achten B. en W
een verhooging van den post met f 1,000,000
wenschelijk.
Zij geven daarom den Raad in overwe
ging de posten volgnrs. 66 cu 248 der be
grooting voor 1919 met f 1,000,000 te vcr-
hoogen
"Vergunning tot het maken van ecu houten
gebouw.
Onder overlegging van een verzoek ran
de N.Y. A. W. Sijthoffs Uitgevers-Maat
schappij alhier, geven B. en W. den Raad
in overweging aan adressante vergunning
te verleenen om heb door haar te bouwen
gebouw, bestemd voor tijdelijke bergplaats
van materialen, meubilair, enz. in den tuin
van het perceel Doezastraat No. 1—3, kad.
bekend Sectie E No. 1531, van hout te doen
maken.
De Hooge Raad vm; Arbeid.
Bij Kon. besluit van 4 October is een
aïgenieeno maatregel van bestuur vastge
steld, houdende instelling van den Hoogcn
Raad van Arbeid.
Bepaald is, dat dc zetel van den Raad is
gevestigd to 's-Gravenhage.
De Raad dient den hoofden der Depar
tementen van Algemeen Bestuur op hun
aanvrage van advies over bij hun Depar
tementen ontworpen regelingen omtirenlt
onderwerpen, welke de belangen van den
arbeid raken cn over andero aangelegen
heden op het gebied van den arbeid, welke
bij hun Departementen worden behandeld.
In opdracht van den Minister van Arbeid
ontwerpt de Raad dezelfde bedoelde rege
lingen.
De Minister van Arbeid is ambtshalve
voorzitter van den Raadhij heeft, daarin
een raadgevende stem.
De Raad bestaat verder uit ten minst©
30 en ben hoogste 50 leden. Bij Kon. bo-
sluifc worden de ambtenaren aangewezen,
dio ambtshalve lid van den Raad zijn. Dc
overige leden worden bij Kon. besluit op
voordracht van 'den Minister van Arbeid
benoemd en ontslagen.
Ten minste "j0 leden draagt de Minister
ter benoeming voor na overleg met de voer
caamste vercenigingen van werkgevers en
een gelijk getal na overleg mei de voor
naamste vakcent-ralen van arbeiders. Voorts
draagt liij ten minste 5 leden ter benoe
ming voor'uit personen, die studie hebben
gemaakt van sociaal-economischo vraag
stukken of van sociale wetgeving. Uit de
laatstbedoelde leden wordt bij Kon. besluit
een plaatsvervangend voorzitter aangewe
zen.
Do Raad wordt bijgestaan door een be
zoldigd secretaris. Deze wordt bij Kon. be
sluit benoemd -en ontslagen. Indien hij geen
lid van den Raad is, heeft, hij daarin een
raadgevende stem.
De leden van dooi Raad treden, voor zoo
ver v zij niet ambtshalve in den Raad zit
ting hebben, om de 5 jaar af en zijn aan
stonds weder benoembaar
De Raad vergadert zoo dikwijls als door
den voorzitter noodig wordt geoordeeld,
zoomede wanneer door hem door ten min
ste één derde der loden, mot opgaaf van
redenen, wordt medegedeeld, tjlat zij het
houden van een vergadering noodig ach
ten.
De voorzitter lean ter voorbereiding van
de werkzaamheden van den Raad commis
sion uit den -i lad benoem on. Ook kan do
Raad commission uit zijn midden instellen
ter afdoening van bepaalde, door den Raad
aangewezen, zaken. Omtrent onderwerpen,
in een vergadering van den Raad behan
deld, kan geheimhouding worden opgelegd.
De leden ei «te secretarissen van com
mission uit den Raad genieten vergoeding
voor reis- en verblijfkosten
De Raad doet jaarlijks verslag van zijn
werkzaamheden.
l>e Melk voer;, iiiing.
Door den Minister van Landbouw is aan
do burgemeesters de volgende proclamatie
gericht
De melkvoorziening der steden in den
komenden winter biedt nog grooto zorg.
Mei dc vermeerdering der bevolking heeft,
de vermeerdering van den veestapel geen
gelijken tred gehouden. Door wijzigingen in
liet bedrijf wordt bovendien do laatste win
ters minder melk voor consumptie gepro
duceerd dan vroeger, terwijl daarentegen
juist het gebruik van melk per hoofd der
bevolking vermeerderde.
Een en ander veroorzaakt, da/t de z. g.
consumpticbedrijven dezen winter niet in de
behoefte aan melk der steden zullen kunnen
voorzien. Toch moet- in die. behoefte
voorzien worden. In verband daarmede heb
ik aan zuivelfabrieken en fabrieken van
andere melkproducten dc verplichting op
gelegd, om, zoo noodig, alle melk in de
omgeving der steden geproduceerd, en tob
dusverre voor industrieels doeleinden gebo
zigd, voor consumptie te bestemmen. Mocht
ook dan nog niet voldoende melk beschik
baar riju, clan kan van verder afgelegen
streken aanvoer plaafs hebben.
Ter. einde te waarborgen, dat zooveel
mogel'jk melk voor consumptie beschik
baar komt, heb ik mij bovendien genood
zaakt gezien, in do vrije uitoefening van
het veehoudersbedrijt in tc grijpen. Daar
toe is met ingang van 15 October j. 1. ccn
verbod om kaas te maken ingevoerd. Aan
de burgemeesters der betrokken gemeenten
heb ik machtiging verleend om tot 1 No
vember e. k .ontheffing van dit verbod te.
verleenen. Na dien datum zal dit niet meer
mogelijk zijp. Op de boerderijen zal «dan
geon kaas meer mogen gemaakt woidon,
tenzij in dc enkele uitzonderingsgevallen,
waarbij verzending der melk van do boer
derij naar de steden practisoh onuitvoer
baar is.
Ik ontveins mij niot, dat mijn ingrijpen
onderscheidene moeilijkheden in het be
drijf der kaasmakend© boeren te voorschijn
roept. Ik vertrouw echter, dat zij, gezien
do hooge belangen, die met een geregelde
melkvoorziening in do groote steden ge
moeid zijn, zich die moeilijkheden willen
getroosten- Trouwens, zulks is mij ook
ïeecls gebleken;" tal van veehouders toch,
die tot dusverre kaas maakten, hebben hun
melk al voor consumptie aangeboden of
zich bereid verklaard zulks te doen. Op
den gemeenschapszin cn het plichtsgevoel
van alle melkveehouders in deze gemeente
doo ik nu een ernstig beroep, om mede te
werken, dat de melkvoorziening der groo
te steden dezen winter zonder stoornis van
beteekonis lean verloopen Indien ieder heb
zijne daartoe bijdraagt, is een behoorlijke
voorziening niet alleen mogelijk, doch ook
verzekerd.
Dat dar. ook ieder het zijne daartoe doe
Door den directeur van het Rijkskantoor
voor kaas is het volgende bericht aan de
producenten
Met verwijzing naar de proclamatie ran
don Minister van Landbouw heb ik de eer
te berichten, dat alleen in uitzonderings
gevallen, waarbij verzending der melk \an
de boerderijen naar de steden practisch
onuitvoerbaar is, ontheffing zal worden ver
leend van liet. kaasmaakverbod.
Waar na 1 November geen ontheffing
meer verleend kan vforderi door burge
meesters cn deze van het Rijkskantoor voor
Kaas, hetzij rechtstreeks, hetzij door tus-
schenkomst uwer organisatie, moet worden
aangevraagd, geef ik u in overweging, ten
einde teleurstelling te voorkomen,alleen
ontheffing to vragen, wanneer inderdaad
do levering van melk naar de steden prac
tisch onuitvoerbaar is. Ik vestig er uw aan
dacht op, dat na 1 November door u geen
kaas mag worden gemaakt, tenzij u door
liet Rijkskantoor voor Kaas ontheffing van
het kaasmaakverbod is verleend.
Regcerlng.s! i loem.
Dc Minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel maakt bekend, dat de Regce-
ringsbloem, bestemd voor de beschuitberei
ding, zal wordeu gelciverd voor f 36.35
l»er 100 I\_ G. af fabriek, en dat de periode
voor de distributie van Regecnugsblocm
voor de bcscliurtbcrcicting zal aanvangen
op 29 October 1919. Er zal geer; Ameri-
kaanschc tarwebloem meer worden ver
strekt.
Dc suikerree eling.
liet „Nederl. Weekblad voor den Handel
in Kruidenierswaren" bericht, dat in een
onder voorzitterschap van het Kamerlid K.
ter L?an gehouden conferentie inzake Je
siakerkwestie overeenstemming bereikt is
lusschcn grossiers en raffinadeurs.
Koninklijk bezoek aan Indië f
Het vo'gmde telegram is gezonden uit
Djokjakarta aan den furgeerend Minister
van Koloniën:
Gr.derg boekenden verzoeken Uwe Excel
lentie eerbied"g, wel aan Hare Majesteit te
wihen voorstellen brj overweg'ng van het
verzoek van het Batavia-comité, dat Harer
Majesteits bezoek aan Indië bepleit, ook
rekeniög te houden met het feit, dat, blijkens
inlaidscüe bladen, de massa der bevolking
onverschillig voor het koninklijk bezoek is
terwijl een gedeelte daaraan politieke wen-
schen vastknoopt, waardoor het gevaar ont
staat dat Harer Majesteits hoog© persoon
toetrokken wordt in den pblilieken' strijd,
hetwelk grievend is voor de Hollandse!»
onderdanen, welker onder het huid'g. Indisch
bewind reeds zoo ongunstige polit.eke po
sitie nog ra-er zou vertroebelen. Zrj memo-
reeren voorts, dat het Batavia-comité ne
geert de systematische bezwaren on gewor
pen door diverss Europeesche bladen, zoo
mede die van het Djokja'sch sub-comité, be
staande uit de voornaamste plaatse ijke, ci
viele-, militaire- en particuliere personen,
die uit eerbied voor Hare Majesteit en, ter
voorkoming van teleurst:! ingen, h?t hoofd-
comitó adviseerden in de huidige Indische
DmLtandigheden alle propaganda te staken.
Namrns honderd-een-en-twintig Europeesche
Djokjas'.ne irg z.teoea, planters, officieren
en ambtenaren.
DE KANT ER en RESINK,
De zank-Van Gr^ enendael.
I)e heer Hubert van Gros-nendael schrijft
in een „ingezonden stuk" in „De Limb.
Koerier" onder meer:
Ik houd pertinent vol en kan het bewij
zen, dat mijn broeder- Henri op den bewus-
teu dag ts Brussel nergens anders kwam,
dan waar lig om zakelijke reden komen
moest.
Het is daarmede niet in strgd, dat hij
geheel ongezocht een hooggepiaatst per
soon ontmoette, d.e uit belangstelling voor
Nederland en zyn bevolking hem eenige
inlichtingen vro;g Omdat iedereen teen over
de^ Lur.burgsche kwestie sprak, zou het
ue to verwonderen zgn geweest, als dat
daar met het geval was geweest.
Het was een gesprek, niet door hem uit
gelokt en met een persoon, van wien hij
onn.oge.yk kan verwachten dat hij diarv.m
aan anderen m-: de deel in g h eft gediai. Hg
kan dus ook niet aannemen, dat de be
schuldiging van pro;aga idi-ma' en v or c e:i
volksstemming met dien hoogs kienden per
soon in verband kan staan, en weigerde
daarom; diem naam in de kwestie te brengen.
Intern, «ommissie vom- havens, enz.
Het Ministerie van Buitcnlandsche Za
ken deelt ons het volgende mede
Do Fransche Regeering heeft door tus-
schcnkomst van Hr. Ms. gezant fe Parijs
aan de Ncclerlandsche medegedeeld, dat
bet haar wenschelijk voorkomt verband te
leggen tusschen den voorbereidenden ar
beid, clien ccnlgo commissies dor Vredes
conferentie hebben verricht, en de taak van
den Volkenbond, zoodra deze in werking
zal zijn getreden.
Met name is de Fransche Regcering van
meaning, dat daartoe aanleiding bestaat
ten aanzien van het werk, dat gedaan is
door de internationale commissie voor do
havens, waterwegen en spoorwegen. Deze
commissie heeft zich bezig gehouden met
een onderzoek naar do regeling, die aan
een eventueel stelsel van verkeersvrijheid
«als bedoeld in art. 23 van het Volkenbonds
verdrag zouden kunnen worden ten grond-
I slag gelegd.
Do Fransche Regeering heeft de Neder-
landsche Regeering uitgenoodigd zich door j
afgevaardigden tè deen vertegenwoordigen
bij besprekingen, die daartoe eerstdaags te
Parijs zullen worden gehouden.
De Nedcrlandsche Regcering heeft de uit-
"noodiging «aangenomen cn tot haar gede
legeerden benoemd jhr. dr. J. Loudon, ge
zant te Parijs; prof. jhr. rar. dr. W. J. M.
van Eysihga, Nederlandsch Rijnvaart-com
missaris, en den heer A. G. Kröller, lid
van den Raad van Bijstand der Directie
voor Economische Zaken van het Depar
tement van Buitenlandsche Zaken.
Van den aard der besprekingen zal af
hangen of de delegatie nog met technici zal
zijn uit tc breiden.
Salarisactie P. T. T personeel.
Gistermiddag werden de he ©ren Wesse-
hnk Van der Wonde, Van Mierlo, Geul cn
Padding, optredende namens de samenwer
kende postale organisaties, in audiëntie
ontvangen door den Minister van Water
staat.
Bij liet onderhoud was dc directeur-gene
raal cler P. cn T. aanwezig.
De Minister verklaarde, in antwoord op
het betoog der delegatie, dat de salarissen
voor het P. T. T.-personeel, wat gelijk
waardige groepen van overige Rijksambte
naren betreft, op geen lager peil zullen wor
den vastgesteld.
Mocht blijken," dat de door de salaris-
commissie voorgestelde bedragen voor het
overige Rijkspersoneel gehandhaafd kun
nen bjijvon, dan zullen de bedragen voor
het P. T. T.-personeel op hetzelfde peil
worden gebracht.
Uit het tndisQhe leven.
X.
Wat moet ik alzoo meenemen naar Indië?
Deze vraag kan ecu oud-gast nogal eens hooron
van. hen, die voor het eerst naar Iu'diö gaan.
Ik antwoord geregeld: Niet te veel. Niet moer
dan liet hoog noodige.
Dit antwoord is wol noodig. Het gebeurt veel
te veel, dat harén inet allcilci moois iu Indië
aaukomcu, dat zij niet noodig licbbeu. Oin bet
maar "eens plat uit to drukken:' Men smeert
de lui bier allerlei mooie en duro - dingen aan,
waaraan' men iu Indië niete heelt, of die men
daar beter kan krijgen.
Zelf ging ik jaren geleden naar Indië met een
zoogenaamde tropenpet, oen wito pet met een
klep, die den nek beschermt tegen cle felle zon
nestralen. 'Ik heb bel ding nooit gedragen, want
dio klep is absoluut niet noodig. Mon ziet dat
wcL oens op oen plaatje, waarop wal negers
en klapperboomen voorkomen, maar vergeet
dan. dat hij, die naar Indië gaat, geen Sahava-
reiziger wordt Velen laten zich hier ook te \eol
witte klceren maken. Dio maakt men in Indië
beter. Zorg, dat gij cr eenige bobt! Ze zijn goed
op reis, wanneer men de tropen inkomt. In de
Roode Zeo bij ongeveer 100 gr. aan dek
rond te wandelen of aan tafel te zitten met
Europeesche kleéron aan on een staande boord
om, is al heel onaangenaam. Engelsclieu doen
dat. Dio houden zoogenaamd van decorum,
maar do Hollander is wat practischer aangelegd
en trekt oen witte pantalon en gesloten wit
jasje (jas toeloop) aan.
Doch in Indië levert men die zaken over
bet algemeen beter dan bier.
Zoo is liet ook met sarong cn kabaja voor
dames. Indië is het land, waar men sarongs
moet koopen, cn wat kabaja's betreft, kan ge
rust gezegd worden, dat do coupe in Indië veel
beter is dan bier. Wat men hier ma.ikt. zit over
bet algemeen slordig.
Heoren loopen tegenwoordig niet meer rond in
slaapbroek en kabaja. Dat was vroeger zoo.
Nu slapen zij cr in, dat wil zeggen in don
slaapbroek Een kabaja laat men liever maar
uil Hun klocding is de pyama, die veel nelter
slaat.
Men doet natuurlijk verstandig, als men ge-
kleedo kostuums, japonnen, wandelkostmuns,
avondtoiletten uit Nederland meeneemt. Mis
schien is dat op bet oogenblik minder noodig,
omdat de prijzen zoo bijzonder hoog 'zijn; maar
in moor normale tijden betaalt men in Europa
belangrijk minder voor kostuums dan in Indië.
Do coupe is in Indië evengoed als bier Er zijn
uitstekende coupeurs, zoowel voor dames als
voor hoeren, in Indiö's hoofdsteden. Men kieze
echter zeer diumo stoft
^pfuisraad neemt men niet mee, althans geen
meubelen. Glas- cn aardewerk, porselein, tafel
zilver cn dergelijke zaken maken oen uitzonde
ring. hoewel zij in Indië ook uitstekend te krij
gen zijn, Dat zijn echter van die dingen, dio
oen jong echtpaar nogal eens cadeau krijgt, en
dau is het wel aardig ze mee tc nemen. Mon
denke er echter aan, dat elk passagier recht
hoeft op 1 kub. bagageruimte, behalve wat bij
in de hut meeneemt. Voor het meerdere moet
tegenwoordig een hooge vracht betaald wordon
en daardoor gaat een groot deel van het voor
deel van meenemen verloren
Neemt men breekbare v.aar mee, Iaat het dan
liever door vaklui inpakken. Heb daar maar
wat geld voor over. Dat is niet zoo,zuur, als dat
mon zijn zaken gebroken uit de kisten te voor
schijn haalt. t
Zelf heb ik eens lampen ingepakt. Do lezor
kent ze wel, met die zware ballen voor het op
schuiven. Toen ik ze uitpakte was alles aan dig
gelen Ik had verzuimd die zware hallen afzon
derlijk in tc pakken en nu hadden zc alios ver
nield Dat zijn van die koopjes, welke ecu
mensch wjjzer maken.
Tafellakens en servutten nomc men ook geruat
mee, doch mot bcddclakons of sloopen ia dat
weer anders. De afmetinjree van oen Indisch
ledikant zijn heel anders dan van eon Euro-
peesch. Indische echtgenoolen zijn gewend om
óf afzonderiijk te slapen, óf zij hebben oen twee
persoons-ledikant. waarin er wel vier naast el
kaar kunnen liggen. De warmte maakt; dkt men
liefst wat afstand bewaart. De afmetingen der
kussens ziju ook andore dan hier Dan heeft
men nog do „goelnigs", ï.dlen, waar men des
nachts een heen ovor legt, om zoo het broeien
to voorkomen. In hot begin is dat wat vreemd,
maar dat went heel gauw. Spoedig ondervindt
men in Indië wel, dat het niet goed is te sla
pen, terwijl de beenen tegen elkander ruston.
Dan is er nog ik had bijna gezegd nog
een klcedingsluk waaraan men goed doet,
ook te denken. Dat zijn do tanden Mankeert
daar iets aan. laat ze dan eerst eens* nazien.
Hebt ge een valfich gebit, koopt u een reserve
gebit. Allicht wordt gij ergens geplaatst, waar
gij dagen rcizons van een' tandarts verwijderd
zijt En is flat niet hot geval, dan nog hebt gij
to weten, dat Indische tandartsen uitstekende
monseken zijn, knappe vaklui, maar tevens han
dige rekenaars. Zij zijn kolossaal duur. Ge bobt
voor f 100 niet heel vool en voor een nieuw
bovergèbit bijv. legt gij al boel gauw f 600 a
f700 neer. Prima kwaliteit, .dat is zoo, maar
peperduur.
Aan te borden is tegenwoordig ook een pho-
tolocstol, een kodak bijv., mee te nemen. En
natuurlijk eerst photografeeren te loeren. Men
kan er heel veel ploizier van hebben Als men
na jaren zijn eigen Indisch album eens opslaat,
gaat het voorbijgegane leven u weer voorbij. Gij
beleeft het nog eens weer. Eu vooral doet gij or
uw verwanten iu Nederland zoo'a genoegen moe.
Zij zien uw huis, uw achtergalerij, uw tuia. Zij
zien de uitstapjes die gij maakt in het heerlijke
tropenlandschap. Zij zien uw kinderen, hun
klcin-kinderen; in do verschillende tijdperken
van hun jeugdgrooi. krijn moeder, dio zich de
laatste jaren van haar leven niet meer bewegen
kon, had altijd eon paar albums onder haar be
reik. en er ging haast geen dag voorbij, of zij
bladerde cr in en leefde met baar drie zoons en
hun gezinnen op Java mee. Dat vva? haar een
weelde. Zelf pholografeerden wij niet of weinig
bij gebrek aan tijd, maar wij zorgden toch trouw
voor do noodige aanvulling. Aardig is het na
tuurlijk cn goedkooper ook, als men zelf kiekt".
Men stuurt dan ook meer cn men maakt cr de
mensclien zoo gelukkig mee. kGjn dochters rei
zen nogal eens op Java, beklimmen bergen. da-
Ion af in kraters, trekken door oerwouden, enz
eh verzuimen nooit ons daarvan kiekjes te zen
den. Het is dan zoo heerlijk te zien. hoe zij zich
vermaken, lioo gezond zij er uit zien. hoe zij
van het leven genieten Die plaatjes zijn zco'n
heerlijke aanvulling van dc brieven. Wij leven
meer samen.
Ik wil dit ailikel niet eindigen zonder er nog
aan toe to voegen dezen raad: Schrijf dikwijls,
aan wie u dierbaar ziju. Hebt gij niets oij-
zonders te schrijven, doe het dan at met een
briefkaart. Er wordt zoo naar verlangd on bol
stelt zoo gerust.
A. v. W.
Financieele Mededeelingen.
Bedoening obligaties geihvong-ca
Staatsleening.
B snneer bet .wetsontwerp betreffende e n
gedwongen leening t t wet verheven wo'dt,
zal. naar alle waarseJv'nlijkh.id, d Neler-
lai dsche Bank dezelfde beleening-,!;;ci!itei-
ten verleenen als tot dusver g-.brui .e'ijk was
bij bueening voor obligatie- der Staatsle®-
r'-igen (dat is dus tot 95 pCt. der nominale
waarde. te.Hbl.")
