No. 18251
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 30 Augustus.
Tweede Blad Anno 1919.
PERSOVERZICHT.
BINNENLAND.
KUNST EN LETTEREN.
VRAGENRUBRIEK.
Het Signaal van den dood.
Be vermogensaanwasb q 1 asfciog*
Het „HANDELSBLAD" bespreakb het
ontvteip-vermogensaanwaslelasting en 'merkt
joi.m. het volgende op:
„Vraagt men thans naar den indruk, dien
liet wetsontwerp maakt, dan kan dözö» on-
flauks de technische verbeteringen, die blij in
baar in het voorontwerp zijn aangebracht,
niet anders dan hoogst ongunstig luiden.; De
Minister van Financiën motiveert de indie
ning van zijn wetsvoorstel met den rechts
grond, dat van hen, die in dezen tijd niet
alleen liet groote voorrecht hebben, een ver
mogen te bezitten, dat hun een zekereL
.weerstand geelt, maar zelfs dit vermogen
zagen toenemen, in de eerste plaats een
offer mag worden gevraagd ter verkrijging
van de gelden, welke in het algemeen "be
lang moeten worden opgebracht.: [Wie van
(ijb standpunt uitgaat, mag echter, dan ook
eischin, dab inderdaad al diegenen zullen:
worden getroffen, die „in dezen c\jd" op zulk
een vermogensvtrmeerderiug, althans voor
ecu eenigszins belangrijk bedrag, kunnen'
bogen,. Wat de minister ender „dezen tijd"
V ntaat, wordt in de memorie van toelichting
niet nader omschreven. Men kan echter moei
lijk aannemen, dab hiermede nu inderdaad cïe
jniiode van 1 Mei 1916 tob 1 Mei 1919
zou zijn bedoeld. Er is geen enkele reden,
.waarom juist en wel uitsluitend diegenen
moeien worden getroffen, «Ji-e precies in
de laatste drie jaar tob welstand zijn geko
men, Men kan meenen dab er grond is om
een extra bijdrage, in de kosten, die do staat
in verband met den oorlog heeft moeten
pieken, van dezulken te vorderen, die in en
door den oorlog tot veel groot eren welstand
zijn ^ekomem Heb is echter duidelijk, dat
men in dat geval niet moet beginnen met
den datum van 1 Mei 1916, doch van 1
Augustus 1914fe Het mag verbazing wekken,
dab dit niet is geschied.
De "öerzaak ligt uitsluitend en alleen hier
in, dat minister De Vries het zich en zjja
ambtenaren gemakkelijk heeft willen: malven.;
Óp 1 Mei 1916 is de Verdedigingsbelasting
mgvVoerd. Door dien datum als uitgangspunt
te nemen, wordt alle administratieve romp
slomp vermeden en zal het zelfs niet noodig
zvjn heschrijvingsbiljetten uit te reiken, daar
eenvoudig de beide aangiften in de Verde-
ijmmgsbelasting in 1916 en 1919 .pulled
.weiden vergeleken. Vcor zulk een eenvoud is
inderdaad heel wat te zeggen, maar, slechts
op één voorwaarde, n.l. dat zij niet tot
schiccuwende onrechtvaardigheid leidt.; En
dit laatste is wel het geval bij liet' plan van
minister De Vries. Er is stellig ook in de
latere jaren heel wat werkelijke oorlogsr
winst gemaakt, al is veel, wat dien naam
heen. gedragen, in werkelijkheid niet anders
geweest dan oen extra belooning voor extra
ondernemingsgeest in tijden van extra risico,
dio thans nog ceus ten tweede male met 30
pCfej worden belast. In de eerste l*/a jaar,
van den grooten oorlog, d.w.§. in de periode,
die minister De Vries geheel wil vrijstellen,
zijn er oorlogswinsten par excellence ge
maakt. Juist in dien tijd zijn er zoo velen
letterlijk slapende rijk-geworden, zonder eeni-
ge risico, hoegenaamd, en deze zullen nu
hun fortuin, dat slechts ten koste van de
ontbering der groote massa is verkregen,
onverkort mogen blijven bezitten, onidab onze
minister van financiën dit uit administratie!
oogpunt eenvoudiger vindt."
De kole n voorziening van
Nederland. Tn het jongste num
mer van Ex. Stat. Ber. wijdt prof. Is. P.
de Vooys een uitvoerige beschouwing aan
den kolennood. Het slot van de bedoekte
beschouwing luidt*
Komende tot de conclusie van de kolen-
positie van ons land kan geconstateerd
worden, aldus prof. Vooys. dot, ondanks
de gunstige voórjaarsaanvoeren, die dun
tegenwoordigen toestand en zelfs heb uit
zicht op den winter bevredigend maken,
oen kolenschaarhehte lin heb vooruitzicht'
blijft, din tob een scherpen kolennood kan
naderen, indien niet een systematische en
vooruitziende koionpolitiek wordt gevolgd
De cijfers van den minister toonen dit di
rect aan. Var. de 1.775.000 ton die aange-
vo'erd werclen. kwamen er niet minder dan
107.000 ton uit België. Do kolenimporfc
uit dat land staat echter reeds stop.
Duitschland leverde 283.000 ton, doch hoe
ruil dit in hot vervolg gaan 1 Engeland im
porteerde slechts 17S.CJ00 ton, hoofdzake
lijk voordat de tegenwoordige moeilijkhe
den in dat land rezen. En uit Amerika
waren de invoeren 111 000 ton met regee-
•ringsschcpen en 56.000 ton met vrcemcle
ruimte.
De hoofdlijnen voor het beleid volgen
vrijwel logisch, uit den toestand, waarvan
de verdere outwikkeling aldoor nauwkea-
rig vervolgd dient te worden.
Allereerst is net van groot belang, dat
de eigen Neclerlandscho koleiiproduqti'e
niet alleen op peil blijft, doch zooveel mo
gelijk wordt verhoogd.
De cijfers van dit jaar zijn niet geheel
bevredigend. De jeerist© helft van 1919
blijft toch pl.ra. 50.000 ton ten achter bij
de productie over denzelfden tijd in 1913.
Hierbij zij echter- geconstateerd^ dat alleen
reeds de maand Juli een belangrijk her
stel brengt-, doordat de productie, vergele
ken bij diezelfde maand van 1918, 46.270
ton gestegen is. Bovendien bestond er in
de eerste helft van 1918 een buitengewone
prikkel tot productie wegens het ontbre
ken van eiken aanvoer in dien tijd.
Toch blijft er nog kits onbevredigends.
Van allo Limburgsehe mijnen zijn er nog
twee in ontwikkeling, dat wil zeggen, dat
de- technische inrichting op een grootore,
dan <to tegenwoordige productie berekend
is. n.L de beide staatsmijnen „Emma" en
..Hendrik". Door de verdere ontwikkeling
dezer mijnen moet zonder groote inspan
ning der arbeiders de productie omhoog
gaan. Zoo leverde de mijn „Hendrik" in
de eerste helft van 1919 zeker 60.000 ton
meer dan in dezelfde periode van 1918 en
toch komt dit in het eindcijfer der totale
productie, niet tot uiting. M. a. w. wil dit
zeggen, dat bij de andere mijnen de pro
ductie met datselfde cijfer terugliep.
Er is daarom alle reden, dat aan de Lim
burgsehe productie de volle aandacht
blijft geschonken. Van den aanleg van
nieuwe mijnen wil ik thans nieit spreken,
daar dit een nog verder reikende ko!onpo
litiek betreft dan hier aan de orde is.
Wel zij nog vermeld, dat bruinkolen eu
turf volstrekt niet als reserve-brandstoffen
uitgeschakeld kunnen zijn, ook al moge er
in deze maanden eenige malaise zijn waar
to nemen.
Wat de aanvoeren betreft, blijft de ver-
schepingskwestte ittor Amerlkaansehe ko
len steecis zóó bezwaarlijk, dat de Engel
sehe en de Duitscho leveranciers zeker niet
uit het ook verloren mogen worden Van
onze gunstige ligging en de gunstige ge-
ongewijfeld elk gebruik gemaakt worden,
dat do omstandigheden zullen toelaten,
teneinde vooraan tie. staan, bij de te ver
wachten hevige concurrentie op de im-
portmarkfc. En mocht- het komen tot een
internationale regeling van oen wereld-
kolenverdeeling, clan zul Jen. zeker onze be
langen een zaakkundige behartiging moe
ten vinden.
De tegenwoordige gunstige kolenpositio
zou stellig voor ons land oen blijvend na
deel zijn, indien die ons cr toe braqht orn
jn to slapen bij het dreigend gevaar.
In alle landen waar het wereldkolento
hort thane als een scherpe nood en bedrei
ging wordt ondervonden, zal men zich tot
het uiterste inspannen, om uit de moei
lijkheden te geraken. Beseften wij niet,
dat ook wij mee moeten doen, dan zouden
wij al heel gemakkelijk een leegen pot
vinden, wanneer onze reserves opgebruikt
zullen zijn.
Want het wereldtekort is niet to looche
nen en heb zal naar alle waarschijnlijkheid
nog langen tijd zijn ia talen invloed op liet
herstel van de oorlogsverwarringen blij
ven uitoefenen.
Examenellendo. De „CHRIS
TELIJKE ONDER,WIJZER" schrijft over
cle Examenellende o.m.' „We hebben de
laatste weken er weer volop van kunnen
genieten. Terwijl de Nederlandsche jeugd
van z'n welverdiende zomervacantie profi
teert, mag 'n groot deel van de Nederland
sche schoolmeesters z'n geleerdheid luch
ten in cle broeiing van de examenzaalZien
we de slachtoffers van onpractische on
halfslachtige opleiding struikelsltapjes
doen, om do schoolmeesterlijke volmaakt-
hek? weer een schrede nader te komen.
Of je nu nog zoo plichtgetrouw je werk
doet, och, zie je, aktenhalen dat is in de
oogen van Jan Publiek en examineerende
opleiders toch eigenlijk het ware
Van al die akten jager-ij is de strijd om
de hoofdakte de hatelijkste. Wel het meest
hierom, omdat dit papier geen enkelen
waarborg biedt voor het geven van beter
onderwijs. En daar zijn we toch school
meesters voor!
Hot is een brevet van maximum paraat
heid bij minimum nervositeit.
Daarom juichen we het toe, dab minister
De Visser ten minste die' hoofdaktemallig-
heid wil afschaffen. Laat Z. E. daarbij dan
als overgangsmaatregel het volgende vast
stellen
„Aan ieder, dio bij de vóór 1920 door hem
afgelegde hoofdakte-examens voor ieder
vak 2 of meer malen een voldoend cijfer be
haalde, wordt zonder verder examen een
hoofdakte „honoris causa" uitgereikt.
„Eveneens is dit het geval met iedereen
die gedurende 10 jaren voldoende blijken
van trouwe plichtsbetrachting en de noo-
dige vakbekwaamheid gegeven heeft."
Door zulk een maatregel zou heel wat
onrechtvaardigs goedgemaakt, heel wat veiv-
bittering weggenomen worden 1 En menig
een zou 300 gld. meer ontvangen, waarop
hij niet durfde hopen en die hij toch eigen
lijk wel voelde verdiend tc hebben."
I'^stributierogeling voor broed bloem, 0117.
De Minister van Landbouw heeft den
gemeentebsturen gezonden een afdruk van
zijn beschikking van gisteren, houdenclo
een nieuwe afkondiging van de regeling
van de distributie van brood, bloem, meel
cn rogge van 25 November 1918, zooals deze
moeit luiden na do verschillende wijzigin
gen, welko zij na vorengenoeraden datum
heeft ondergaan.
Nu de inlandscho oogst is vrijgegeven,
geldt deze distributieregeling uit den aard
der zaak nog sleehls voor brood, gebakken
van Regeeringsgrondstoffen.
Voorts zijn in deze regeling niet meer
opgenomen bepalingen betreffende be
schuit en zoet roggebrood, daar de ver
koop var. deze artikelen niet meer tegen
inneming van bons behoeft- plaats te heb
ben en voor heb bakken dier artikelen geen
RegeeTingsgrondstoffen als in de regeling
bedoeld meer worden verstrekt. Ook zijn
de bepalingen omtrent de soorten brood
kaarten gewijzigd eti zijn eveneens als ge
volg van do vrijlating van den inlandschen
oogst vervallen die bepalingen, welke bo-
trekking hadden op de uitreiking van
broodkaarten aan tarwe- of roggeverbou-
wors, aan wie tarwe of rogge was gelaten
voor eigen gebruik, terwijl voorts reke
ning is gehouden met de- intrekking van
het verbod tot- toonbakken en met de aar
de bakkers verleende vergunning om brood
te bakken van andere dan van Regeerings-
grondstoMen.
- Wittebrood. De Minister van Landbouw
beeft bepaald, dat:
lo. behalve voor de in zijn beschikkingen
van 11 Augustus j.l. en "8 Augustus j b
genoemde gemeenten, waarvoor reeds een
maximunkleinhn-ndelprijs van wittebrood
is bepaald, met ingang van 1 September
een maximiunkleinlianclelprijs is vastge
steld voor wittebrood, hetwelk op bona
verkrijgbaar wordt» gesteld:
a. van f 0.42V> per K.G. voor do go-
meenten Vlieland, Terschelling, Ameland
en Schiermonnikoog;
b. van f 0 40 per K. G. voor alle ge
meenten, voor welke, nog geen maximum
prijs is vastgesteld;
2o de prijs van wittebrood van een ge
wicht van 200, 400 en. S00 gram ten hoog
ste mag bedragen
a. bij een maximumkleinhandelprijs van
f 0 45 per K. G., reps, f 0.09, f 0.18, en
f Ö.3G
b. bij eon maximumkleinhandelprijs van
f 0.42V-Ï per K G., resp. f 0.0314, f 0.17,
on f 0.34;
o. bij een maximumkleinhandelprijs van
f 0.40 per K. G., resp. f 0.0S, f 0.16 en
f 0 32;
d. bij een maximumkleinhandelprijs van
f 0.39 per K. Gresp. f 0.03, f 0.15^4 cq
f 0.31;
3o de maximumprijs is cle prijs tegen
welken cle aflevering ten hoogste mag ge
schieden en derhalve ouder geen voorwaar
de aflevering tegen hoogeren prijs mag
plaats vinden, óók niet indien van zulk
oen hoogeren prijs e?n gedeelte weder
aan den koop er wordt teruggegeven of in
uitzicht gesteld in den vorm van korting,
premie, toekomstig dividend of onder wel
ken vorm ook.
Mclkbrood. r-» Lo minis teil vaü La Verb Ai v»
lröêft, onder intrekking van 2Jijn beschik
king van 25 April 1919, met' ingang van
gisteren: lov verboden het verwerken van
melk, melkproducten en melkbestanddeeien
bö de bereiding van brood met uitzondering
van klein broed en zoogenaamd luxe-brood
tot een gewicht van ten hoogste 50 gram;
2(L ingetrokken de bij zpn beschikkingen
van 11 cn 13 Augustus j.l. vastgestelde
maximumprijzen van melkbroodi
Benoeming lid Tweede Kamer. ftol Cen
traal Stembureau heeft in zijn gistermiddag
ten stadhuizO te 's-Gravenhage gehouden
Openbare zitting den heer A.: Braat te Heke-
htgeri benoemd verklaard tot lid van de
Tweede Kamer, in de plaats van den heer
F. Bos, die als zoodanig ontslag nam'.
Tn urtebjjslag burgemeesters. Ds Ivrooa
l et ft haar goedkeuring onthouden aan de
duvitebijslagregeling voor de burgemeesters,
stvietfarissen en ontvangers jn de provincie
Gelderland.;
Indische Technische Hoogesvbool. D j
raad van beheer, der Vereeniging Konink
lijk Instituut voor Hooger Technisch Onder
wijs in Nederlandsch-Indië heeft aan dé door.
'de vereeniging te stichten Indische Techni
sche Hoogeschool, met den bouw waarvan
to Bandoeng een aanvang is gemaakt-, be
noemd tot hoogleeraar in da toegepaste
mechanica prof. J. Klopper, hoogleeraar te
Belli, tot hoogleeraar in de natuurkunde dr.
J. Clay.
Prof,: Klopper, die door den raad van be
heer voor onbepaalden tijd benoemd is tot
rcctor-magnificus, vertrekt 13 September a.s.
naar Nederlandsch-Indië ter voorbereiding
ran de opening der I. T. H. in Juli 1920.
-Door den minister van Arbeid zijn de
gemeentebesturen in de gelegenheid ge
steld de werkzaamheden, verbonden aan de
woningtelling te doen verrichten door het
centraal-bureau voor de statistiek. Op een
vraag van een gemeentebestuur hoeveel dc
kosten daarvan bedragen is door den direc
teur van. het centr-aal-bureau bericht dat-
het thans niet mogelijk is dozo kosten op
te geven.*Waarschijnlijk zal niet meer in
rekening gebracht worden dan de kostende
prijs, berekend tegen een bezoldiging van
75 cent per uur van elke persoon die aan
de bewerking deel neemt.
De Boncl van Ambtenaren in dienst
der Nederlandsche Spoorwegen heeft- zich
tot den minister van Waterstaat gewend
met een verzoek, waarin wordt aangedron
gen op onverwijlde instelling van den loon-
raad, zooals dezo reeds maanden geleden
werd toegezegd.
Volgens het verslag van do Kon. Ver
eeniging van gepensioneerde onderofficie
ren en minderen van het Nederlandsche
leger over het dienstjaar 1 Juli 1918 en
1919, ontvingen in dat jaar 61 hulpbehoe
vende leden een bijslag op het pensioen
van f 150, f 120 en f 100, afhankelijk van
den rang in het leger bekleed. De oudste
hunner- is 98 jaar. Bovendien ontvingen 65
weduwen een toelage van f 100 of f 50.
In het geheel is aan do bijslagen on toe
lagen uitgekeerd de som van f 12,653.50,
waardoor het totaal bedrag de uitkeeringen
sedert de oprichting der Vereeniging in
1830, is geklommen tob f 635,425.
De Nationale Vakbond van orgel-,
piano-makers .en stemmers hield to Utrecht
haar 5do jaarvergadering. De Bond telt
thans 13 afdeelingen met 350 leden.
Ter vergadering werd besloten tot aan
sluiting bij het Algemeen Vakverbond.
Naar aanleiding van een schrijven van
den Ned. Bond van piano- en orgelhande
laren en -fabrikanten, gezonden aan den
minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel, inzako den S-urendag en vrijen
Zaterdagmiddag werd een motie aangeno
men, waarin de vergadering ten sterkste
protesteert tegen den inhoud van dit adres
en aandringt op onmiddellijke invoering
van den 8-urend'ag en den vrijen Zaterdag
middag.
Te Amersfoort is herdacht heb 10-jarig
bestaan van de Nederlandsche broeder
schap van accountants.
Gisteren is te Amsterdam het tweede
Norlv ilandsche congres vcor heilgymnastiek
aangevangen. Dit congres heeft plaats ter 'ge-
Ie gvii beid van heb 30-jarig bestaan van het
•genootschap, voor heilgymnastiek en .massage
in Nederland.; 1 J
Abonnemenfs-concerlen.
Het Concertbureau Reddingius geeft itf
het komend seizoen vijf concerten bij
abonnement; daarop zullen zich doen hoo«
ren: 13 October dr. Paul Weingartner^
nianoavond 20 Nov. Elise Menagé Challa,
zang19 Dec. Willem Andriessen, pianö-<
avond; 12 Januari, het AmsterdamscW
Trio25 Februari, Willem Andriessen eh-
Herm. Leydensdorff, viool.
Een Haagsche tentoonstelling,
Onder den typeerenden naam „Het
Schietlood" hebben do leerlingen der Acai-«
demie voor Beeldende Kunsten te 's-Gr.a*
venhage onderling ;?en vereeniging, welktf
van 25 tot cn met 31 Augustus in <10 za
len van de Haagsche Kunstkring een a-l«
leszins aantrekkelijke tentoonstelling heeft
georganiseerd van het- werk harer leden,,
Er zijn schilderijen, teekemngen, litho's,,
ontwerpen voor affiches, houtsnij- eu;
cmaillewerk, kortom een 30 tal leden heb
ben hier allerhande werk naar voren ge
bracht, dat; geheel buiten do academie vcri
vaardigd, werkelijk veel goeds in zich.'
heeft.
Een geestige affiche in zwar.t-wil, ont
worpen en op steen geteekend door Ge
rard Rut-ten. kondigt op pakkende wijzei
dezo expositie aan.
Mm.-
N, V. jTooneelvereeniging".
Het Tableau do la Troupe van de N. VL
„Tooneelvereeniging". Dir. Herman Heïj<
ermans, bestaat voor het seizoen 1919192Ö
uit de Dames: Rika Hopper, Emma Mo
rel, Pine Beider, Tilly Lus, Marie v. W-es
terhoven, Annie Heijermans.Jurgens^
Marie Gilhuys—Sasbaoh, Marie Meünier
Nagtegaal, Marie Faassen, E. Willebeek'
Lemair, Julia iUde, Truus Post, Greta
Gijswijt, Mar ie HarmsHaspels, Jo Hoff,
Mimi Bug's, Marie Gijswijt, Dina Kruze,-
Alida Nagtegaal, J. Meijer, en de Heeren
Nico de Jong, Willem van der Veer, D*
J. Lobo, Coen Hissink, A. C. Kreeft, Hein
Harms, Ch. Gilluiij?. J. van der Poll, G.
J. van Staalduijnen, U v. Ollefen »Sr.,-
Anton Veihcyen, J. Jurgens. J. A. d£
Haas, Raf. Bouwmeester, J. do Wind, Ad„
Verzijl, Cor H.ermus, J. Boezcr, J. Kaarb'
Sr., J. Vischer, M. van Gestel, B. van,
Schaik, A. Verhagen, J. Hermans, CL
Hitman, M. de Wilct. lTenuiun.
Muzikale leiding. Hubert Cuypers.
Viste Decorateurs: J. Benneke en EL
Da nz.
Costuums: Andró Helsloot-.
Kapuer Michels.
De riHjie is in. banden van den Direc
teur regisseur, bijgestaan door een advi-
sèëreudi i Regioraad. In dezen Rogicraad
hebb-an reeds zitting goaomen de heeren i
Horman van den Eerenbcemt en Hyman
Croisét, terwijl dit regie lichaam verder,
zal worden aangevuld door drie ieden van
het Gezelschap. De Regie raad en de kern
der vertrouwenslieden van heb ensemble
behartigen o. m. de artistieke en maat
schappelijke belanger der ge enga ge er de n c
Nieuwe uitgaven.
Officieele Reisgids der Nederlandsche
»Spoor- en Tramwegen-Zomerdienst 19lè
(uitgave der Nederlandsche Spoorwegen),-
mét de volledige dienstregelingen der
spoor- cn tramwegen, bijgewerkt met de
laatste aanvullingen en wijzigingen, bui-
tenlanclscho verbindingen, tarieven, aan
duiding postvervoer, terwijl een groote
kaart van Nederland met afzonderlijke
spoor- en tramwegkaarten is bijgevoegd.
Abonne te L. Om tot kolentre/nmer,
bij een Stoomboot-Maatschappij aangeno
men to worden heeft men geen bepaal
de papieren noodig. Als u een goed g^
tuigschrift kunt overleggen, zult u cerdee!
kans hebben op een aanstelling. Liefst per
soonlijk aanmelden bij de Directie.
A. J. G-, te L. Ja, wellicht wel'; go moei?
zulks te zijner tijd aan den kcuringsraad op
geven.
A. E. J. H. te L. Er bestaat in Lei
den een afdeeliug van den Bond van Han
dels- en Kantoorbedienden „Mercurius"a
Secr. is de heer Joh. A. Mooy G.zn., Rijn
en Schiekado 15.
Naai-, het Duitsch
var. Fr. W. VON OESTEREN.
.(Nadruk verboden.)
o—
William Sillerton had al zijn wilskracht
noodig gehad, om zich gedurende die drie
vreeselijke nachten op de been t'e houden.
Zijn groot fortuin, dat op het spel had ge
staan en bijna was verloren gegaan, was voor
het grootste gedeelte behouden, doch lijjzelf
was den derden dag geheel uitgeput; zijn
gelaat was jaren verouderd, zijn zenuwen
waren op. Den laatsten avond onï tien uren
ontving hij tot overnïaat van ramp een tele
gram zijner vrouw, hein meldende, dat zijn
eenige dochter zwaar ziek lag.
Wat had Sillerton niet gegeven van het
zoo moeizaam herwonnen kapitaal, om* er
haar, mee terug te kunnen koopen'
?Jet .inspanning zijner laatste krachten be
stelde hij zijn auto en verliet direct in zenuw
achtige gejaagdheid de stad.
John, de chauffeur, en hij' kenden geluk
kig den weg volkomen; een vergissing was
uitgesloten. Helder stond de maan aan tien
hemel en Sillerton keek angstig omhoog van
uit het hoekje, waarin hij zat weggedoken.
Angstrillingen voeren hem over deu rug
en luide sloeg zijn hart; in zijn hersenen
Wegen de bangste gedachten. John, 'dei ohaui-
fenr, in z(jn donkere ckauffeursjas, zat rus
tig en koel aan het stuurrad. Hij wist wat
er, op het spel stond, maar zijn hart sloeg
er niet heviger om-
Opeens schoot Sillerton overeind en riep
hceseh den chauffeur toe: „John, de vierde
inschakelen'. Ik bezweer je, zorg er voor,
dat ik nog bijtijds mijn huis bereik! Ik weet
me geen raad van angst, ik heb het ge
voel, dat we niet vooruitkomen."
Uitgeput zonk hij op de bank terug en
hijgde zwaar.
Jolin had slechts met een hoofdknik ge
antwoord- Hij bleef met de tweeds versnel
ling doorjagen, hij durfdo niet de andere
gebruiken; beter. dat.zijn meneer te laat b(j
zijn dochter, kwam dan heelema'al niet,
vond hij.
Dichte wolken stof sloegen achter de auto
omhoog, spookachtig-verlicht jverd de om
geving rondom door, de schel-brandendo lan
taarns en daar de menschen in de auto in
een onzeker, duister gehuld bleven, scheen
hel geheel als behekst'.
Bij het naderen van een dorp hield Jolm
de vaart wat in, maar, nauwelijks was hh
Sr, door gereden of een angstigö stem1 kreet
opnieuw:
„Vooruit, John, vooruit, vooruit!"
De chauffeur, knikte, hjj zou het er, maat^
op wagen en de vierde versnelling inscha
kelen; meteen raas'de da machine als bezeten
vooruit, bergafwaarts, door dichte pessehen,
waarvan de reusachtige boomien tot dan hemel
schenen tc reiken. John's hand jiet de'a bal
vart den hoorn niet los. Dof weerklonk hot'
signaal ter, waarschuwing. Nog een laatste
bocht en e.en open weg was bereikt.
Plotseling greep John naar de rem'. Vlak
vóór hem was uit een greppel een gestalte
opgedoken, die juist den straatweg scheen
te willen oversteken. Maar de' gestalte week
niet, daar stond zjj midden op den weg, geen
notitie nemend van het signaal. John liet da
hand niet van den hoorn, reed langzamer,
cu' langzamer.
Sillerton rees als uit een droonr op en
zich voorwaarts buigend, vroeg h(j: „Wat is
er, John?"
„Wel, die kerel daar wil niet wijken."
„Ik zie het ook, rijd door. John, rijd honf
omver," gilde Sillerton woedend.
Langzaam ging de wagen vooruit; dof,
doch luid kreunde het signaal. Opeens een
ruk eri de wagen stond. Vlak vóór 'de lan
taarns was de gestalte eener oude vrouw
in gebukte houding waarneembaar. Het ver-
rimpelde gezicht keek hoonend naar de beide
mannen op.
„Uit den weg, wijf!" schreeuwde Siller
ton haar, toe, maar de gedaante week niet;
toen' sprong Sillerton in hevige opwinding-
den wagen bit om de vrouw te grijpen,
tf.aar, toen hij op de plek stond, waar zjj.
moest zijn', vond hij haar, niet. Hij greep, zich
bh het hoofd, wreef zich over de dogen'
en riep ontsteld uit: „Maar waar 13 nu de
vrouw?"
John was yerMeekt.
„Ik zie haar, ook niet meer; zij zal toch
niet onder, den wagen
Hij sprong ook Uit en zocht. Niets was
er, tc ontdekken. Beide mannen zagen elkhat
ontdaan in de oogen.
„John, wat was dat dan?" vroeg Sillerton
met rauw geluid.
)ohn trok zenuwachtig de schouders om
hoog en' het klonki
„Misschien eon spook, laten we niet ver
der rijden, méneer
„Onzin 1" vermande Sillerton zich„heb
zal zinsbedrog geweest zijn, beiden zijn we
opgewonden. Vooruit, kerel, en snel
Sillerton sprong weer in don wagen te-
rug?' trillend op zijn beenen zette John
den motor aan en steeg 111.
„Vooruit 1" gilde Sillerton.
En John gaf gas, maar do wagen scheen
plotseling te steigeren, als moest hij een
muur overde voorste wieiep zweefden in
de lucht en zwaar zonk de achterkast om
laag. John greep naar zijn rem. Sillerton
uitte een gil. Een tweede kreet, in eoa
rochel eindigend, klonk op, was van onder
den wagen opgestegen. En zonder dat
John den hoorn had gevkt, klonk het
signaal, nu echter niet dof en 2waar, maar
hoog en doordringend-snijdend. En meteen
Zette de wagen zich in beweging en schoot
razend-s.nel Vooruit. John en Sillerton za
ten beiden z\ls 'behekst. Jphn scheen zijn
vcratanci en bezinning kwijt, zijn lecjematlïi
tfareii totaal terlanid. Hij traohttè dp
handen op te heffen, doch tevergeefs. Hem
bleef niets anders over dan blindelings af
te wachten, wat er gebeuren zou. Wie
stuurde nu de machine met deze boven-
menschelijke snelheid.
Ên ook Sillerton zat onfcerzeeglijk op
zijn plaats, machteloosIn zijn ooreil
krijschto het zenuwschokkend] gegil van
den hoorn, weerklonk steeds opnieuw het'
weeë gerochel, de stervenskreet. En de'
motor knetterde en suisde, benam allen
adem, terwijl de wagc'i als dol voort
joeg. Doch opnieuw, onverwachts, ween
een ruk, een donderend gekraak. Sillerton
schoot overeind, viel terug, zijn zinnen be
gaven hem.
Toen hij weer bijkwam en do oogen open
eloeg, voelde hij een stekende pijn in zijn
achterhoofd. Hij wreef met zijn liandeü
over de oogenolies danste roor zijn geest.-
Toen zag hij zich duidelijk in de auto zit-
I ten, midden op don landweg. John was
verdwenen, zijn plaats was ledig. Helder
echenen de lantaarns, c?e hemel was don
ker, maan en sterren waren onzichtbaar-
Een grenzenloo'ze angst greep den ei-nzainp
aan. Hij schreeuwde luid ora hulp. Wagr
was hij? Waar was Jobr;? Lag hij dood, veis
pletter cl misschien, onder do breede wie
len? Opeens herinnerde zich Sjllertqn cld
vreeselijke vjorvaflen, liet oude wijl, dat
ejn spook scheen on overreden werd 0*n'
zöb gruwelijk gekreten had, daa'ró'a <lj?
I Wóbsté rit zbndót stuur, miiuiteh tui
