LEIDSGH m DAGBLAD. Maandag 11 Augustus 1919. (ffiicieele Kennisgevii^ STADSNIEUWS. BINNENLAND. FEUILLETON. OTUT ra KO@F. PRIJS DER ADVERTENTIES: gO Ote. per rcgo'. Des Zaterdags 40 Cts, p«r regel, Kleine aSvertcntiSn .Woensdag Cts., Zaterdag 1.— bij ten maximum aantal woorden van 3d. Incasso volgens post- cscbt. Yi»r eventucelo opzending van brieven ld O Ui, por'a te betalen. Bewijsnummer B Cts, Bureau Noordeindsplein. Telefoonnummers voor DIrsctIa en Administratie 175, Redactie 1507. PRIJS DEZER COURANT: (Voor Leiden p. 3 mnd. f 2.10, p. week f 0.1(5 Luiten Leiden, waar agenten ge- .vostigd zijnj per- week 9X w 0.16 Pranco per post E* KI ax BTB 2.50 Nummer 18234. HUISWAARTSZENDING VAN DIENSTPLICHTIGEN. ■Do Burgemeester van Leiden, brengt hierbij het volgende ter algemeene kennis. 1. Aan de bij de landmacht dienende 'dienstplichtige manschappen, korporaals en beldeeders van hoogeren rang, die bohoo- 'xen tot de militie, de landweer of den land storm, wordt NA 1 SEPTEMBER 1919 als regel geen vergunning verleend tob voort gezet of hernieuwd verblijf bij den troep na d^n datum, waarop zij aanspraak hebben verkregen op onbepaald (klein) verlof. 2. Dienstplichtigen, die op 1 September 1919 reeds aanspraak hebben op onbepaald (klein) verlof, doch niettemin dan nog bij don troep aanwezig zijn, worden op dezen datura huiswaarts gezonden. UITZOND EPJNG OP DEN HIERVOREN VERMELDEN REGEL. a. Voortgezet of hernieuwd verblijf bij den troep na den datum, waarop aan spraak is verkregen op onbepaald (klein) Verlof, kan door do daartoe bevoegde mi litaire autoriteit worden toegstaan aan dienstplichtigen, te wier aanzien de belan gen van den dienst hot vorleonon van zoo danige toestemming noodzakelijk maken. b. Toestemming tot voortgezet verblijf bij den troep, als onder a bedoeld, kan door de daartoe bevoegds militaire autoriteit [worden verleend aan dienstplichtigen, die riek zijn en wier toestand het raadzaam doet zijn, hen voorloopig nog niet huis waarts to zenden. N. C. DE GIJSELA AR, Burgemeester. Leiden, 11 Augustus 1919. STEUN NA HUISWAARTSZENDING VAN VRIJWILLIGERS BIJ DEN LANDSTORM. De Burgemeester tan Leiden brengt heb navolgende ter algemeene kennis: De steunregeling van 21 Maart J919, af- 'deeling Dienstplicht, No. 1S1 L, nopen* militairen( wier verblijf onder de wape nen eindigt in hot tijdvak 1 April— 31 Juli 1919, ia bij beschikking van den Minister von Oorlog van £6 Juli 1919, lilde afd., No. 77, tev-ifi3 van toepassing verklaard: le. op do vrijwilligers bij den landstorm, 'die bij de landmsvzbt onder de wapenen rijn geweest bij de landstormafdoeling of het landstormkorps, waartoe zij behooren, of behoorden, terwijl van die afdecling of dat korps een militair gebruik is gemaakt 2e. op de vrijw ".Hlgers bij den landstorm die na het bereiken van den veertigjarigen leeftijd van den dienstplicht bij de militie, de landweer of den landstorm zijn ontsla gen en krachtens e*n bij den landstorm aangegane verbintenis vrijwillig bij de landmacht onder de wapenen bleven of te rugkeerden. De in 3 van genoemde steunregeling bedoelde tegemoetkoming vcor kleeding, ge reedschap en verhuiskosten wordt ten be hoeve- van genoemde vrijwilligers echter niet verstrekt door de Koninklijke Nationale Ver eeniging tot Steun aan Miliciens, doch wordt verstrekt vanwege het Koninklijk Nationaal Steuncomité, door de plaatsëlpe steunco mités, of bij gebreke daarvan, door cfen burgemeester. De vrijwilliger moet daarom zp aanvraag om deze tegemoetkoming rich ten jan het steuncomité in zijn woonplaats, of, indien zoodanig comité aldaar niet be slaat, aan den burgemeester zijner voon- plaats, die de aanvraag dan voor het Ko ninklijk Nationaal Steuncomité behandelt. Ey de aanvraag behoeft geen zoogenaamde „groene kaart" te worden overgelegd. 'De hiervoren vermelde steun wordt doot het plaatselijk steuncomité of den burge meester geregeld in overleg met het Ko ninklijk Nationaal Steuncomité. Tot het ontvangen van nadere inlichtin gen omtrent de soorten tegemoetkoming, waarop zij aanspraak kunnen hebben, omtrent (de autoriteiten of instellingen, bij wie en omtrent de wijze, waarop de aanvragen om tegemoetkoming moeten worden ingediend, kunnen belanghebbenden zich wenden tot de gemeente-secretarie, afdeeling Militaire Zaken (Kamer No. 9) ten Stadhuize alhier. N. G. DE GIJSELAAR, Burgemeester. J Leiden, 11 Augustus 1919. Benoemd e'un tot ambtenaren bij den Raad vaa Arbeid alhier onze stadgenooten M. Marks, met ingang van 4 Augustus; W. N. van Velzen, 4 Augustus; J. M. M. Horikx, 18 Augustus; H. B. J. Wïjtenburg, 18 Augustus; A- G. de Kier, 1 September; H. P. Kwaadgras,'1 September; H. Overduin, 1 September; J. Vollenga, "1 September, en, ook met ingang van 1 September, S. Melse, te HeinkenszandJ. Noorland, te Eibergen; A. G. van der Vlies, te 's-Gravenhage, en L. Stolte, aldaar. Uit Don Haag wordt gemold, dat sedert 0 Augustus oen 17-jarig meisje, Joh. K., uit de Witte-Rozon-slraat alhier, do ouderlijke woning hooft verlaten. Van uit Don Haag heoft zij een brief geschreven aan haar ouders, waarin zij modedeolt, dat zij naar Frankrijk gaat en in het bozit is van veel gold. In do Stedelijke Werkinrichting zjjn opgenomen in de week van 3 tot en met 9 Augustus: 145 volwassen personen en 32 kinderen. De nieuwe voorgeslelde salarisregeling van het post-, telegraaf- en telefoonpersoneel. De nieuwe salarisregeling, welke ook voor alle andere dienstvakken kan geldon, luidt als volgt 1. f 1200f 1600 in 6 jaar voor magazijn bediende en vast- werkman zonder vakbe kwaamheid 2. f 1200f 1700 in 6 jaar voor vast werk man met vakbekwaamheid, telograaf- en tel efoonwerkers. 3. f 1300—f 1700 in 6 jaar voor bestellers, postbode, portier, zaalwachter en kantoor knecht- plus f 100 toelage. 4. f 1100f 1600 in 10 jaar voor schrijver, hulpboekhouder, telefoniste 2de kl. lo cal en dienst 5. £-1300—f 1600 in 6 jaar voor vaklieden van eori ambachtschool, vast werkman met vakbekwaamheid, vakliedon-stoker 2e kl., timmerman, smid, bankwerker, meubelma ker, schilder. 6. 1400f 200Ó in 6 jaar voor concierge, lijnwachter (monteur 2de klasse), instru mentmaker, stoker lsbo klasse, vaklieden lean een ambachtsschool, honger staande dan clie in schaal 5 hierboven, magazijnop zichter. 7. f 1300 f 2100 in 10 jaar voor telefonis te 2de kl. van den inberlocalcn dienst, kan toorbediende 2d>ü klbeekenaar 2de kl., telegrafist. 2de kl. 8. f 1G00f2200 in 6 jaar voor monteur le kl., assUtont-chef-instrumentmaker (in strumentmaker-voorman). 0. f 1300f2300 in 12 jaar voor klerk, bureel-ambtenaar 2do kl. 10. f 1400—f 2300 in 11 jaar voor assis- (teijjb, conducteur, lioofclbcsteller, expedi teur. 11 ïG% *2600 in 10 Jaar voor tele fonist lo kl., telegrafist lo kl., boekhouder cn hoofdconducteur. 12. f 1G00—f 2600 in 10 jaar voor chef-in strumentmaker, chef-expediteur, machinist teokenaar lo kl. 13. f2000f 2900 in 9 jaar voor bureel ambtenaar le kl., adj.-commies, adj.-ma gazijnchef postzegels. 14. f 2700—f 3400 in 7 jaar voor werk- meeser, comnAcs-£itulair, boekhouder-bu reelchef. 15. f 3000—f 4000 in 5 jaar voor magazijn- chof der telegrafie. lt\ f 3600f 4200 in 6 jaar voor directeur van 36 kantoren 4 a. 17. flSOO—f4300 in 15 jaar voor com mies, olectrotectynisch ambtenaar. 18. f 4000—f 4600 voor directeur van 89 kantoren 4b. 19. f-1000f 5000 in 10 jaar voor electro- technisch hoofd-ambtenaar, hoofdcommies, adj.-inspecteur, inspecteur kust- en schcepsradiotelegrafie. 20. f 44CÓ—f 5000 in G jaar voor directeur van 79 kanteren 3a. 21. f 4300—f 5400 voor directeur van 61 kantoren 3b. 22. f5200—? 5S00 in 6 jaar voor directeur van 44 kantoren 2a. 23. f 3000—f 6000 in 15 jaar voor inge nieur. 24. f 5500f 6200 in 6 jaar voor directeur van 42 kantoren 2b en de directeuren der spoorwegpostkantoren te Arnhem en Zwolle. 25. f 5600f GOOG in 4 jaar voor contro leur der zegelfabricatie. 26. f 60C0—f 6600 voor directeur van 23 kantoren la en de directeuren der spoorwegpostkantoren te Amsterdam en Rotterdam. 27. f5500f 7000 in 10 jaar voor hoofd ingenieur, inspecteur. 28. f 6100f 7000 in G jaar voor directeur vaa 5 kantoren lb. 29. f 6500—f 7500 in jaar voor hoofd inspecteur-directeur, algemeen secretaris hoofdbestuur P. en T. 30 f 7000f SOOO in G jaar voor directeur postchèque- en girodienst, hoofdingenieur- directeur. Vaste salarissen, f 720Ó directeur post kantoor Utrecht; f 7500 directeur postkan toor 's-Gravenhage. directeur telegraaf kantoor :'s Gravenhagef8000 directeur postkantoor Amsterdam en Rotterdam, di recteur telegraafkantoor Amsterdam en Rotterdam. Steunregeling voor gedemobiliscerdon. Aangezien de steunverleening, welke inge volge punt 10 der stcuregeling van 27 De cember 1918 geschiedt, in heb bijzonder hot arbeidsveld van het Kon. Nat. Steuncomi té bestrijkt, heeft de Minister van Oorlog het oordeel van genoemd comité gevraagd omtrent het adres van den Bond van Ne- derlandsche dienstplichtigen, te Amsterdam betreffende uitvoering van punt 10 voor noemd. In het antwoord van het steuncomité, bij welks opvatting de, Minister zich aansluit, deelt de algem. secretaris van dat comité mode, dat bij de uitkeeringen volgens punt 10 voornoemd, rekening wordt gehouden met de bestaando behoefte aan steun en of de belanghebbende al of niet werkloos was indien hij werkloos was met de overige gezinsinkomsten en de grootte van het ge zin, en indien hij werkzaam was, tevens met zijn verdiensten. In verband met deze gegevens wordt het bedrag van de uitkee- ring vastgesteld, waarbij ook rekening wordt gehouden met"de plaatselijke om standigheden. Ingevolge de ciroulaire van het comité van 12 November 1918 werd reeds, voordat ,s Ministers circulaire in werking trad, aan de huiswaarts gezonden militairen steun verleend, indien diaaraan behoefte bestend en zij rich bij het plaatselijk comité daar voor aanmeldden. Na het bekend worden, van 's-Ministers circulaire, wendden zich in Januari en later velen, die reeds om streeks 14 November met onbepaald klein verlof waren gezonden, tot de steuncomi- té's en burgemeesters, om alsnog van - het tijdstip, dat zij huiswaarts waren gezonden, af, steun te mogen ontvangen. Waar zij zich nooit te voren hadden gemeld en het vaak onmogelijk was, om na to gaan of er vóór dat tijdstip behoefte aan steun be stond, is in den regel aangenomen, dat er geen steunbehoefte aanwezig wasdaar toch wel als vaststaand kan worden aan genomen, dat, indien er werkelijk behoef te aan steun had bestaan, de belanghebben den zich daartoe wel zouden hebben aan gemeld. Yan 913 behandelde beroepen gaven slechts 26 aanleiding tot een gunstige be schikking. Yan deze 26 hadden slechts 11 betrekking op de punten 7, 9 en 10 van 's Ministers circulaire van 27 Dec. 191S. Dit bewijst wel, zegt de secretaris, dat er allerminst aanleiding bestaat tot een aan- sporing om nog royaler te rijn. Heffing van een recht op de mijnen. In gediend is een wetsontwerp, om, met afschaf fing van het bestaande recht op do mijnen, on der dien naam een reoht te doen boffen van de delfstoffen, welke door mijnontginning worden gewonnen. Na een korte beschouwing der thans af te schaffen heffingen wijst de Regeering er in de memorie van toelichting op, dat de ont ginning van mijnen vrijgesteld was van patent recht. Tijdens het bestaan der patentwet was er du9 geen dubbele belasting voor het mijnbedrijf. Thans is het anders: de uitdeelingon van Ne- derlandsohe naamlooze vennootschappen, dio bet bodrijf uitoefenen, worden sedert 1894 be last'en de buitenlandsche ondernemingen heb ben van do winst (zuivere opbrengst) van hun bedrijf in Nederland inkomstenbelasing te be talen. Naast die algemeene belasting van de ge constateerde of te verdeelen winst beeft een bij zondere belasting van de winst uit mijnexploi- tatie geen recht van bestaan meer. Hiermede is intusscken niet gezegd, dat van iedere bijzondere heffing moet worden afgezien. Integendeel, het schijnt alleszins gerechtvaardigd voor de ge meenschap een bijzondere bijdrage te vorderen van hen, die het recht hebben gekregen mine ralen bestanddeolen van den Nederlandschen bodera te hunnen bate uit te delven. De vorm dier bijdrage wordt door haar rechtsgrond aan- gowezen; het is 'do eenvoudige vorm van een cijns, afhankelijk van de hoeveelheid delfstoffen, dio aan den grond worden onttrokken. Deze ge dachte is in dit wetsontwerp belichaamd. Het regelt voor de bestaande ontginningen bedrag en grondslag van het recht en het tijdstip, waar op de aanspraak der eohatkist ontstaat. Even eenvoudig als het beginsel der boffing, zijn de voor de toepassing daarvan ontworpon bepa lingen. Do ontginning zal hebben te zorgen voor het houden van een register ,dat bestomd is, om do hoeveelheid delfstoffen aan te wijzen, waar voor hot recht verschuldigd is goworden. De wet bevat vorder voorzieningen voor hot mis schien minder waarschijnlijke, maar toch altijd mogelijko go,val, dat de ontginner eener mijn het aan do noodige medewerking tot een cen- voudigo on juiste heffing van het recht laat ontbreken. Ook bij bet Staalsmijnbodrijf zal het recht op de mijnen in rekening worden gebracht. Volgens het wetsontwerp zal van do zuivere op brengst van het recht op de mijnen over een jaar, 20 percont worden verdeeld onder de ge meenten, op wier grondgebied 25 of meer mijn werkers van in ontginning zijnde Noderlandsche mijnen woonden. Verder is aangenomen, dat de provinciën, op wier grondgebied het recht op de mijnon geheven wordt, ieder voor 5 percent zou den kunnen doelen in de zuivere opbrengst, die binnen haar grenzen word verkregen. .Van do geheele zuivere oipbrongst blijft dan voor het Rijk 75 percent over. Spoorwegpersoneel. Door de Ned. Vereeni ging van Spoor- en Tramwegpersoneel is bij de dircotio der Nederlandsoke Spoorwegen aan bangig gemaakt bet vorzoek, om voor het ge heele locomotiefpersoneel één anciennileitslijst samen te stellen, met in-aclit-neming van de volgende bepalingen: plaatsing op de ranglijst van het tijdstip af, dat deelgenomen is aan het examen, bodoeld in art. 80 van het A, R. D.; toowijzing der locomotief dienst en naar anciën niteit; deelneming aan het examen, bedoeld in art. 80 van het A. R. D., na twee jaar vasten dienst als leerling-machinist; doorloopende loonregeling voor het góheele locomotiefper soneel. Eveneens is verzocht aan hen, die don dienst der Mij. verlaten, de pensioenbijdragen te resti- tueeren. Aangedrongen is tevens op spoedige uitbreiding van personeel on snelle uitkeering van do toegezegde verhoogde vergoeding aan het verplaatste personeel, dat in de oude stand plaats wegens woninggebrek Let gezin moet achterlaten. Ontevredenheid onder de boterbereiders. Er heersebt, voornamelijk in het oosten de3 lands, groote ontovredenhoid onder de boterbe reiders over den toestand in dit bedrijf, ten ge volge van bot stopzetten van den uitvoer, en de bestaande binnenlandscho boterprijzen, welke, blijkbaar onder pressie van de Regeering, op hot tegenwoordige peil gehouden worden. Do ontevredenheid schijnt voornamelijk be trekking to bobben op de betere pósilio, waarin do leveranciers van consumptiemelk om de groo te steden (zootboeren) on de kaasbereiders ver- keeren. Deze beide categorieën maken aanmer- kelijk hoogcro prijzen voor hun produot, terwijl daartegen van Regeeringswege geen belemme ringen in den weg worden gelegd. Ten bate van do zootboeren is zelfs onder 6anctie van do Re geering een toeslagsteLsol ingevoerd, waartoe de fondsen door de boterproducenten zijn bijeenge bracht. Op dezo wijze ontvangen de zootboeren 13 cent en hooger per liter melk, terwijl do boterberei ders niet hooger dan 11 a 11 1/2 cent per liter kunnen maken. Do kwestie, waar het blijkbaar om gaat, is, dat men van den Minister van Landbouw toe stemming tot gedeoltelijken uitvoer van boter wil, om zoodoende tot een middenprijs voor de molk te komen, die overeenstemt met dien in de gebieden van de Consumptiomelkers en kaas- bereiders. Komt doze uit voor niet tot stand, dan zal de algemeeno drang tot verkooging van den binnen- landsoken boterprijs niet langer le keeren zijn. Dezo drang schijnt thans nog alleen te worden bezworen, doordat do organisaties van fabrie ken met de Regeering onderhandelen over een mogelijk voor beide partijen bevredigonde rege ling. Kocrat dezo regeling binnen enkele dagen niet lot stand, dan zullen do organisaties van fabrieken door den drang barer leden genood zaakt zijn, don boterprijs to verhoogen. Uit do metaalnijverheid. Do R.-K. Vereeni ging van Workgovors in de Metaalnijverheid beeft mot den R.-K. Met-aalbewerkersbond en den Clrr. Mctaalbesworkersbond een voor het ge heel© land. geldende collectieve arbeidsovereen komst afgosloton, die 70 bedrijven omvat en aan alle nog niet aangesloten R.-K. werkgevers zal worden aangeboden. Onzo patenten. Men meldt aan het „Hbl.": Het bureau voor den Industrieclen Eigendom hooft zijn personeel uitgebreid en do wet zal herzien worden. Men is daar vele jaren ten ach ter cn hondorden aanvragen wachten op behan deling. Nu heeft men het recht binnen een jaar na de aanmelding in andere landen patent aan le vragen, als een patent hior te lande verleend is; maar nu er soms twee of meer jaren verloopen, cor het palent verleend wordt, zijn de uitvinders niet iu slaat in het buitenland patent aan te vragen. Het is dringend noodig, dat daarin wordt voorzien Eenden- en kippeneieren. De Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel heeft bij schrij ven van 6 Aug. 1919 aan het hoofdbestuur der Ned. Vereeniging van Werkgevers in het Bak kersbedrijf bericht, dat zijn beschikking van 31 Juli 1918, afdeeling Crisiszaken Bureau Volks voeding-, No. 43222, alleen betrekking beeft op bet verbod tot bet inkalken van kippeneieren, zoodat tegen liet inkalken van eendeneieren bij het Departement geen bezwaren bestaan. Rijst te Amsterdam. Nu de rijst schaar- sober is goworden, heeft het gemeentebestuur der hoofdstad het van belang geacht, recht streeks do beschikking te verkrijgen over een kleine hoeveelheid, dio op den voet van de vcr- dceling door do Vereeniging van Rijslpellers proportioneel voor do gemeente is gemaakt voor Amsterdam te bestemmen. Deze kleine hoeveel heid zal nu op bons geleverd worden, ten einde mogelijk te maken, dat allo ingezetenen, die dit wenscken, oon aandeel kunnen verkrijgen. Deze woek wordt, op oon nader aan te kondigen bon, 1 ons per hoofd beschikbaar gesteld. Dezo be schikbaarstelling zal uit den voorraad, dio de gomeonte verkreeg, sleohts enkele keeren wor den herhaald. Op nieuwe voorraden kan in dc eerste maanden niet worden gerekend. Tegen de prijsopdrijving. Het Alg. Ned. Vakverbond beeft do overige vakcenrales, n 1. het N. V. V., do R.-K. V., de Chr. Nat. V. en bet N. A. S. op Woensdag 20 Augustus a.s. uit- genoodigd tot oen krachtigo gemeenschappelijke bestrijding van de onhoudbare prijsstijging. Te vens wordt beoogd in verschillende andero so ciale aangelegenheden tót eenstemmigheid en daarvoor tot permanente samenwerking to komen. Nederland en België. Bij do behandeling in do Kamer van het vredesverdrag, seint men uit Brussel aan do ,,N. R. Ct.", heeft Woeste een nauwere aansluiting met Nederland bepleit, door middel van een overeenkomst der beide landen over do Scbeldekwestie. Minister Hy- mans beeft ook een toespeling gemaakt op do Scholdekweslie. Hij heeft gezegd, dat hij hoopt, dat dezo kwestie opgelost zal worden volgens de rechtmatige Belgische belangen. Be wederopbouw van België. Naar men verneemt, hebben, behalve Amsterdam, ook dc gemeenten Den Haag, Rotterdam en Arnhem bouwplannen ingezonden, naar de tentoonstel ling van de „Union des villes et communes bei ges". Ook verscheidene vooraanstaande Neder landsoke architecten hebben ontwerpen naar de tentoonstelling, welke gehouden wordt van 4 Sep tember tot 15 November in het Palais d'Egmont te Brussel, afgestaan. Zooals men weet, staat deze tentoonstelling in verhand met den weder opbouw der steden en de herstelling der ver woeste strekon in België. Bij G-ed. Staten van Zuid-Holland is aanhangig gemaakt een aanvrage tot ver* gunning voor het rijden met een auto met aanhangwagen van Rotterdamlo. naar Den Haag en Scheveningen over de ge meenten Overschie, Vrijenban, Delft en Rijswijk; 2o. naar Leiden over Overschie, Vrijenban, Delft, Rijswijk, Voorburg, Leid- schendam, Veur, Voorschoten Gn Leider dorp 3o. naar Dordrecht over Bareiidreclib en Zwijndrecht. B. en W. van Den Haag hebben den R-aad de begrooting voor 1920 aangeboden, waaruit blijkt, dat de schuld der gemeente op 1 Januari 1920 wordt geraamd op plus minus 100,000,000 gld., terwijl het nadeelig saldo voor 1920 wordt geraamd op f 4,720,000. B. en W. meenen tot dekking van dit tekort te moeten overgaan tot hef fing van een bijzondere belasting naast da" gewone inkomstenbelasting en wel tot een bedrag van f3,200,000, zijnde het tekort van dienstjaar ,1918. Ten behoeve van die byzondere heffing zal het vermenigvuldï- gingscijfer voor 1920 worden bepaald op 0.45. Deze heffing zal slechts voor 1920 en 1921 gelden. Het verder tekort zal wor den gedekt door verdubbeling dér belasting op de openbare vermakelijkheden, door een bijzondere verhooging van hét percentage der. slraatbelasting, door dit te brengen op (Nadruk verboden.) 12) Hij nam den weg recht door het dal en volgde den loop van de rivier, die hij op den avond van zijn komst in Port-h Enya een van dc voornaamste oorzaken van het ontstaan der plaats meende te zijn. Do rivier wa-s nu verontreinigd cn voor het grootste gedeelte overbouwd, en hij voelde rich als een pelgrim-, die de oude vergeten geschiedenis van de plaat-s naspoort, of als een geleerde, die met moeite het oorspron kelijke schrift van een perkamentrol ont cijfert. Dit wa3 inderdaad de oude weg naar Rorth Enys. Do huizen aan weers zijden waren slechts iets nieuwerwetsoher dan die, welke om de kerk en bij de havon 6tondec, maar op de hoogere hellingen van het dal stonden rijen villa's. Hier en daar stonden, tusschen de oude, geheel nieuwe huizen van een goedkoop en onsolied soort, «h hij begreep hun bestaan niet, tot hij rich herinnerde, dat men hem verteld had, dat ongeveer twaalf jaar geleden de stroom Port-h Enys plotseling aan zijn oude macht en boteekenis herinnerd had. Gezwollen door een wolkbreuk in do heuvels, was hij naar beneden gestroomd ,had huizon om geworpen en in dat deel van de stad) groote schade aangericht. Dat denkbeeld deed hem genoegen. Hij was er ver van, alleen de vervlogen tijden te prijzenmaar hij kon zijn eersten indruk niet kwijt raken, dbb Port-h Enys verkeerd had gedaan, geen rekening te houden met de rivier, die den dorst van zijn eerste inwoners geleseht had. Buiten do stad steeg de weg tusschen vervallen mijngebouwen en stapels puin, overblijfselen van de middelen, waardoor Porth Enys gegroeid was, en ook, volgens Maydenst-one, waardoor het verraden was. Verscheidene invloedrijke personen, Rose- warne vooraan, waren bezig deze verval len industrie te doen herleven. Mayden- stono begreep, dat de reden was de hoogo prijs van het tin, thans bijna dubbel die van den tijd, toen de mijnen „ophielden'', om de plaatselijke uitdrukking te gebrui ken. Dit was natuurlijk heel goed, omdat het in den omtrek werk zou geven, maar met weinig belangstelling voor, en nog minder kennis van economische zaken had hij woinig vertrouwen in een onderneming, die geregeld werd door marktprijzen, door mannen, die ver weg op kantoren zaten, evenals ouderwetsche menschen geen ver trouwen hebben in bankpapier. Boven in het dal bewaakte een groote, bruine heuvel als een knielende kameel onder een rots, die in het onbekende staart, de grenzen van d'e heide. Zooals juffrouw Howe voorspeld had, kwam een zware, witte mist hier uit zee op, verborg den top van den heuvel en voegde geheim zinnigheid bij zijn grootheid. Op dit punt verdeelde de weg zich in twee takkenéén steeg naar een opening tusschen twee spitse rotsen recht vooruit en de andere boog zich haar links. Terwijl hij weifelde, welken weg hij zou nemen, zag hij Sammy Lugg naar hem toe komen met zijn slinge renden gang, zwaaiende armen cn het voor komen, alsof hij op oen gewichtige zaak uit was. Hij ging voorbij niet een vroolijk i „Goeden morgen, meneer.'- Maydcnstone Hot hem eerst verder gaan en toen riep hij, zonder precies to weten waarom hij dit deed: „Lugg!" Lugg keerde rich om en kwam vlug terug, alsof hij, hoewel niet geneigd den eersten stap te doen, niot afkeerig van een praatjo was. Maydenstone had een stafkaart van heb district in zijn zakmaar om een reden op te geven, waarom hij Lugg geroepen had, vroeg hij hem, waarheen de wegen leidden. ,,Als u recht door gaat," zei hij, „komt u aan Porthmoor en Haldinas en Balwid- den en zoo u wil aan Land's End, en dan kan u alleen verdér komen door to vliegen. Al het land tusschen dien weg en de zee behoort aan „hem", wat beteekent mijn heer Miohaël Rosewarne, met Zijn Edel heids permissie. Hoe hij er aan gekomen is, gaat u noch mij aanmaar ik denk, dat zij, die met zijn vader daar in dio mijn ge werkt hebben, er wel wat van zouden kun nen vertellen. Als iemand een aandeel aan do mijn kreeg, bracht hij zoo gauw moge lijk zijn huis geheel in orde en het- was „Kom, Willem, kom Jacob, kom Hendrik, bedien je." tob zijn broeders en verdere familie Buitenstaanders hadden niet meer kans dan een konijn aan de buitenzijde van een hol. Maar dat is politiek. De aai diere weg is do oucDe weg naar Porthlew, heuvel op en af, omdat hij gemaakt is, voordat de rijke menschen in stinkende auto's gingen rij den. Tusschen do twee wegen behoort heb land aan niemand, waar ik en mijn soort een konijn of stekelvarken of boschbessen of bramen, als het tijd is, kunnen mee nomen, zonder dat er naar gevraagd wordt. Het is vol van doode menschen en de hut ten en de steenen, (Ho zij aanbaden, en werpschijven en ringen en allerlei andore dingen. Een goedig gezelschap, dla-t nie mand kwaad zal doen. Maar dat is niets voor een heer als u. Waar wil u heen gaan?" „Ik denk, dat ik eens zal gaan naar het land, dat niemand behoort," zei Mayden stone slim. „Neem me niet kwalijk, maar dat zou ik niet doen," zei Lugg, opziende naar den heuvel„vandaag niet. U zult verdwaald raken op d'e heide. Met mij is het wat andersik kan in het donker den weg vinden" (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1919 | | pagina 1