ilBldebljjk - Burgemeester. RECLAME WEEK Fotografie „Rembrandt", Voerleoplg Bericht. GEBLUSCHTE KALK. 800 R. R. No. 18212 LEIDSCH DAGBLAD, Woensdag 16 Juli. Tweede Blad Anno 1919. PERSOVERZICHT. Prov. Staten v. Zuid-Holland INGEZONDEN GEMENGD NIEUWS Aardappelen, C. BRINKMAN Bon 6 Tip Top 6 Fotokaarten 0,25 |j f 0.90 f G. SCHUURiNQ. Wederom verkrijgbaar Landgoed „IR©zenru5S"5 Heer A. L.' RAPENBURG 106. Om de coneurrentio. Ondor dit lioofd zogt de „PROV .GELDERSCHE EN' NIJ- MEEGSCHE COURANT": Er is een Koninklijk boslnit verschenen vot versterking van lffct gymnasium in de cpncur- rontie met de burgerscholen. In den wedstrijd tussoheu' de met exacte wijsheid overladen burgerscholen en de met philologie overladen gymnasia liocfl men bet gymnasium weer wat beter drijvend gemaakt door het wat philologi- sohon deklast te doen overboord werpen, en nu hoopt men, dat het de concurrentie weor wat .vorder zal kunnen Yolhouden Naast de-zo werping beval het Kon. besluit nog twee andere hervormingen: de juristen zullen ook via de b-afdeeling van het gymna sium naai- de Hoogoschool kunnen komen on 'dc gemeenten zullen lycea mogen stichten. Er is in deze verandering zeker het eon cn ander, dat velen zullen toejuichen. Natuur- en scheikunde zullen voortaan op het geheelo gymnasium wat beter tot haar recht komen, terwijl do uren voor Latijn, en Grieksck wat zijn ingekrompen. Zelf3 de leerlingen van do a-af- deciing zien hun Latijn van 42 op 36, hun Grieksch van 32 op 28 lesuren verminderen. Ook wordt er wijziging gebracht in de wijze, waarop de moderne talen, geschiedenis en aardrijkskunde zullen worden gedoceerd. Straks brengt de wel u nog wat meer gymnastiek on teekenen. En dan kan de conourrentie weer 'gaan beginnen. En wat hot mooiste is, wij houden aanslui ting bij hel verleden, wij sparen de kool der exacte vakken en de geit der philologie. Juist oebter om het compromisachtige, om hel lialve van deze hervorming kunnen wij haar niet onverdeeld bewonderen. Do vraag is door deze neiging tot transigec- ren onjuist gesteld. Do wedstrijd tusscbcn gym nasium en burgerschool is geen sport. Het komt er niet op aan door vermindering van gowiebt bet gymnasium, dat wat achterop was geraakt, weer to doen ophalen. Het komt er in casu op aan vast te stellen wat de best mogelijke ont wikkeling voor onzo toekomstige acadamiscke jeugd is en overeenkomstig die „vaststelling" inrichtingen te maken. En dat is nu niet geschied. Hot is wel verklaarbaar, dat dit niet ge schied is Men laat do behandeling van dit vraagstuk zeer ten onrechto over aan school mannen. En voor dezen ligt het voor de haal, dat zij om do boom en het bosoh niet zien: dat zij in veel gevallen, al naar persoonlijken aan leg, studie en omstandigheden, direct in het kamp komen van een der ooncurreerende in richtingen en den strijd dus vooral zien als een atrijd tus3chen die inrichtingen. Doch het vraagstuk is van ruimer cd hoogar belang dan een zuivoro concurrent ie- kwestie. En het is do plicht der nïet-school mannen dit vraagstuk op een hooger plan te brengen en het op te lossen, niot naar de be langen van scholen en schoolambtenaron, doch naar de belangen der opleiding voor de Hooge- SÓhool. Hoezeer deze belangen ook nu weer uit hot oog verloren zijn, is het beste te demonstree- ren aan de juristen-opleiding De juristen krij gen tot nu too niet de opleiding, die zij heb ben moeten; daarover is men het vrijwel eens, Zelfs de Minister erkent dit implicate door den juristen den weg over de b-afdeeling vrij Ie govcn. Die vrijgovighcid is zeker van belang. De ju risten kunnen nu iels meer te weten komen van de exacte vakken, die zij voor hun latere ontwikkeling zeker noodig hebben. Zij zullen dus ongetwijfeld voor negen-tienden dezen nieu wen weg kiezen. En nu kloppen ook al veel aanstaande theologen en bespiogelende filosofen aan de b-poort. gelijk blijkt uit een artikel van don heer R. Casimir in do .N. Rott. Crt." (van 28 Juni 1919 Ochtendblad A). Ten slotte blijft de afdecling A dus .alleen voor een enkelen theoloog cn de quivere phjlologen. Maar is hier mee de zaak voor do juristen in orde0 Als oen van de voornaamste cischen voor het voorbereidend onderwijs stelt de beer C. Casi-. mir: blijvend contact met de universiteit om de aansluiting tusscbcn hooger en gymnasiaal on derwijs te bevorderen. Doch is dit voor de juristenopleiding iets anders dan een woord, een Jrase? Waar is dat contact, die aansluiting, ook in de nieuwe rege ling? En voroordcelt dezo afwezigheid van 'aan sluiting voor een zoo belangrijk onderdeel de gohcele regeling niet al dadelijk? Men oordeoio niet te gering over dit bezwaar. Het is een geweldig bezwaar voor de geestes ontwikkeling. Doch het heeft nog in allerlei an dere richtingen oen zeer schadelijke uitwerking. Immers, juist op het moment, dat het individu meer dan ooit behoefte hoeft aan houvast bij dien grooteh overgang van sohoolstudie naar vrije studie, van kinderleven naar menschcnle- ven, van moeders pappot naar de aantrekkelijke maar govaarlijko academie-vrijheid, juist op dat moment ontneemt men den jurist elke geleide lijkheid. Hij komt voor een nieuw gohiod, een totaal nieuwe studie, waarvoor hij in geen enkel opzicht is voorbereid. Terwijl de medici, dc filo sofen, de philologen doorwerken, moet hij van meet ai aan beginnen. Hij beeft eenigc metbode van studio in de philologie of in de exacte vak kon, doch van methode van studie in zijn nieuw vak geen sprake. Nu ontkennon wij niet, dat het een moeilijke taak is hierin verbetering te brengen, dat het zelfs niot zeker is, dat men deze kwestie kan oplossen alleen door in liet voorbereidend on derwijs te hervormen. Doch de moeilijkheid van do taak mag ons niet weerhouden, om Daar een oplossing te trachten. En die oplossing lijkt ons van oneindig meer gowicht, dan de vraag hoe men oen philologische school, door wat philologie over boord te gooien en wat exacte vakken te laden, beter in staat stelt met een nie't-pbilologische school to concurreeren. Gistermiddag werd de riieuwe zitting van do Provinciale Staten geopend. Aan de orde was het voorstel aan Gedep. Staten om_eon bedrag van f3000 ter beschikking van Ged. Staten te stollen, om daaruit bij dragen te verleenen, voor niet-propagandis fciache drankberctrijcfingsdioeleinden aan voreenigingen, welke de drankbestrijding ton doel h ebb on. Dc beer OOLTOF diende ccn amende ment in om de uitdrukking ^iet-propa gandistische drankbestrijdingsdoeleinden." te schrappen, welk amendement werd aan genomen met 39 tegen 36 stemmen. Het voorstel van Ged. Staten werd z. h. st. aangenomen. Hierna kwam opnieuw in stemming het amendement van mevrouw Albarda, om f 1009 te geven voor het waarborgfonds van tentoonstelling en congro3 der Yerecniging Op voeding vóór do Jeugd boven den leer plichtigen leeftijd." Het amendement wonl thans verworpon met 40 tegen 37 stemmen. Z. h. st. werd hierna aangenomen hot voorstel der commissie, overgenomen door Gedeputeerden, om ccn subsidie te verlee nen van i 500. Aan de orde is do toekenning van ceh subsidie aan do Ycreeniging tob Christelijk Hulpbetoon aan Tuberculoselijders to Am sterdam ten behoeve van haar sanatorium Sonncvanck to Harderwijk. Do heer DE VISSER vindt hot treurig, cïat Rijk, provincie cn gemeente nog niet de helft bijdragen in de kosten der bestrij ding van dezo vrecsolijke dekte, ma-ar dit grootendeels overlaten aan particulieren. De tuberculose is beestachtig toegenomen beestachtig, omdat dezo toeneming to dan ken is aan het feit, dat dc overheid nog steeds geweigerd heeft krachtig in te grij pen. Ook hot. woningvraagstuk is in doze prachtige kapitalistische staatsorde zoo go- worden, dat duizenden menschen op straat moeten overnachten, waardoor de tubercu lose zoo snel toeneemt. De heer MOOIIMANWat doen do communisten in Rusland? Do VOORZITTER Ik maak de hccrcn er op attent, dat art. 12 van het huishoude lijk reglement verbiedt een spreker tijdens zijn redevoering te storen. Interrupties kan ik dan ook in deze vergadering niet. toe laten. De l.cer DE YISSERIk kan den ge- achten opponent anders gaarne beantwoor den. Er moeten onmiddellijk forsche maat regelen genomen worden. Er zijn belang rijke gebouwen genoeg, die zonder veel moeite voor sanatoria kunnen worden in gericht en dit moet geschieden. De Staat moet ingrijpen, want de particuliere in* riohtingen zijn in doze tekort geschoten, en meb het stelsel van steun aan particulieren moet gebroken worden. De manier, waarop de overheid tot nu toe de tuberculose bestrijdt is eenvoudig een groot schandaal. Wil men de tubor- culose krachtig bestrijden, dan ga men eens een kijkje nemen bij de bolejewiki. (G e 1 a c h.) Spr. citeert uit eon brief in ,,Het Vader land" van zijn Hongaarschen correspon dent uit Boedapest,, waarin de maatregelen zijn opgesomd door de communistische ro geer in g genomen tor bestrijding van de tu berculose. De mooiste villa's zijn daar in beslag genomen en tot tuberculose-sana- toria ingericht. Verder zijn er boschscho- len opgericht. Do VOORZITTERHaar mijn lieve man dat hebben we allemaal gelezen. Het gaat toch niot aan courantenartikelen voor to lezen. Go moet hier wat weten to geven en te nomen. De heer DE VISSER: Juist, mijnheer do voorzitter. De bourgeoisie heeft zoolang al les genomen, dat wij nu eens wat willen nomen voor heb proletariaat. Spr. wil een uitspraak van de Staten, dat zij er bij de regeering op aandringen om onmiddellijk over to gaan tob inbeslagne ming cn onteigening van het park Zorg vliet. (G e 1 a c h.) Do heoren lachen nu, daaruit blijkt, dat zij niet wotoq hoo ernstig de dingen zijn, "die wij bespreken. Spr. dient daarom het volgende voor stel in De Staten dringen er bij de Rege?ring op aan onmiddellijk over te gaan tot iu-beslag- nerring van alle villa's in het park „Zorg vliet", om deze in te richten tot sanatoria, voor tuberculoselijders. Op het voorstel van Gedep. Staten dient spr. een amendement in om het voorgesteld^ bedrag van 15 ets. te brengen op 18 ets. van eiken patiënt. Daar de voorstellen voldoende onder steund worden, stelt de voorzitter voor beide onmiddellijk in b3handeling te nemen, waar toe wordt besloten. Do heer SCHAPER merkt op, dat de heer De Visser niets nieuws gezegd hoeft. De conclusie van den heer De Visser is een reclame voor z'jn communistische l»egin- selen, ir.aar wat hebben de tub;r:ulosely- ders daaraan. Wat het tweede voorstel betreft, de stich ting vraagt 25 ets. per persoon, nu zeggen Ged. Si aten: wij geven 15 ets. Dit is geen Juiste manier van tubersulosebestrgd'ng en spr. voelt er daarom veel voor de gevraagde 25 ets te geven. Do heer SCHOKKING wijst op de be- peikte finaucieele middelen, waarover de provincie beschikt, en daarom is het r.iet zonder gevaar om de verhoudingen van de subsidies uit het oog te verliezen. Het lid van Gedep. Staten, de heer VON FISENNE meent, dat het eerste voorsfrel- De Visser door den hoer Sc haper t-ysds in het juiste licht ia geste'd cn bestreden, zoo dat ï\\j daaraan niet3 poser hoeft toe te voe gen. Aan alle provincies geeft Zuid-Holland het meeste voor de tuberculosebestrijding ion wel (17,000 per jaar. De gedachte om de voorgestelde bjjdrag»3 aan de Vcreeniging tot Christelijk Hulpbe toon te verhoogen tot 25 ets. per persoon, is ook hem sympathiek, maar toch zou hrj den Staten in overweging willen geven het voorstel van Ged. Staten aan te .neuten, te meer, waar wij aan den vooravond staan van een nieuwe subsidieregeling voor de tu- berculcscbeotrijding. Het ligt n.l. in de be doeling de plaatselijke vereenigiogen te sab- sidieeren en deze ook toelage te geven om patiënten naar de sanatoria te zenden. Deze regeling zal meer afdoende en financieel duurder zijn. In afwachting van 'deze rege ling, zullen de Staten goed doen dit voor stel aan te nemen. De heer DE VISSER repliceert en be strijdt het betoog van den heer Schaper. De heer SCHOKKING dient een motie in, waarin de Staten Gedeputeerde Staten verzoeken, om ook voor andere sanatoria de toelage per persoon te brengen van 15 op 25 cents. De heeren SCHAPER en MOOIIMAN repliceeren, alsmede de heer VON FISENNE, die namens Ged. Staten mededeelt, dat zii het voorstel-Schaper om de bijdrage op 25 ets. te brengen overnemen, alsmede de motie-Schokking. Het voorsteï-De Visser, om de Regeering te verzoeken onmiddellijk over te gaan tot in-beslag-neming van het park Zorgvliet" met de daarop aanwezige villa's,' om deze in te richten voor sanatoria, werd verwor pen irJel 71 tégön 3 stemmen. Vóór stemden de heeren De Visser, Coltof en Bergmeier. Het antendemen-tDe Visser om de toelage voor „Sonnevanck" te brengen op 50 ets. per persoon, werd verworpen met 71 tegen 3 stemmen Het gewijzigde voorstel van Ged. Staten wordt hierna z. h. st. aangenomen. Hot voorstel tot bestendiging der subsidie tc-n behoeve van het volkssanatorium te Hel lendoorn wordt z. li. st. aangenomen. Besloten wordt een eredict te verleenen te.: behoeve van subsidie verhogingen, toe to kennen aan de besturen van vakscholen, iz verband met de efijgig der onderwijzeresv larisscn. Aan de orde kwam het voorstel van GeS. Staten, om het veipleoggeld in het krank zinnigengesticht voor Katholieke nuanen „St.-Bavo'', te Noordwijkerhout tijdelijk U verhoogen van f 450 tot f 500, hetwelk 7, h. st. word goedgekeurd. Bij het voorstel tot wijziging 'der begroo ting 1919 van het geneeskundig gesticht voor kiankzinnigcn O ud-Rosenliurg t<? Loosduinen maakten mevrouw GROENE WEG en de heer MOOIJMAN eonige opmer kingen over de el echte arbeidsvoorwaarden van het personeel. De hoer DE WILDE zegt, dat de Gedep Staten als crediteuren tegenover deze ge stichten staan, waardoor, zij niet zooveel in vloed hebben als voor sommige gestichten wel wenschelijk was. By de critick moet men ook niet uit het oog verliezen, dat Je gestichten de laatste jaren ernstig onder dï moeilijke omstandigheden hebben geleden, waarbij ook nog kwam een mutatie onder lief personeel. Niettegenstaande zijn mode doo: bet optreden der vakverecnigingen de laatste jaren de arbeidsvoorwaarden cn salarissen in dc verschillende gestichten verbeterd. Ook in „Oud-Rosenburg" komt de laatste jaren eenige verbetering. Mevr. GROENEW EG repliceert cn meen4 dat de 8-uren-dag spoedig voor het personeel der krankzinnigengestichten moet worden in. gevoerd worden. Do heer PERA meent, dat dit personeel riet zulk een behoefte heeft aan een 8-uren- dag. Over 't algemeen is cte verptegersarbrii o;'et zoo zwaar. De heer OOLTOF bestrijd» het betoog Yf.n den heer P».ra. De arbo-d van deze verplegers h wel degelijk «waar en inspan nend. Deze bogrooting wordt goedgekeurd. De vergadering wordt hierna ver.laagH 1 ot Woensdag elf uren Korting voor pensioen. Mijnheer de Redacteur. Naar aanleiding van het bericht in het „Leidsch Dagblad" van 14 dezer, dat üe Regeering voornemens is tot een maximum van f12OT de afloopende korting voor eigen pensioen der Rijksambtenaren voor haar rekening te nemen, merkt ondergetekende op, dat alleen dan een goede regeling wordt verkregen, wanneer voor de naast liggende salarissen, bijv. van f1200f1500 voor 2/3 en van f 1500f 1800 voor 1/3 de afloopende kortingen voor rekening van het Rijk zonden komen Immers zal, zooals het voorstel nu hridt, iemand met f1250 traktement achter staan hij iemand met f 1200. Natuurlijk zou deze regeliag een overgang moeten vormen naar premievrrj pensioen. Met dank voor de plaatsing. P. P. DS KONING. Leiden, 15 Juli 1919. Het Huis ton Bosch en het koninklijk paleis aar» hot Noordeinde in Den Haag zullen van 21 dezer tot nador bericht voor de publieke bezichtiging zijn opengesteld. Te Vlaardingen is een paartje; in ondertrouw opgenomen, waarvan do brui gom den leeftijd van 81 jaar heeft bereikt en het bruidje 74 lenten telt. .Voor beiden is het trouwen geen nieuwtje meer, daac de man voor de vierde maal en de vrouw voor de tweede maal in het huwelijksbootje zal stappen. Een paar agenten, die a g een nachtelijke ronde waren dor Je Muis derpoorbbuurt to Amsterdam, zagen in Je tweede Van-Swiaden-<straat in een beneden-» huis nog licht branden. Dit kwam hun ver-, dacht voor. Zij keken door een kier vaa hot gordijn, cn toen zagen zy iu het schynso) van de lamp een menigte gouden voorwer-» pon horloges, armbanden, ringen en kete tingen glinsteren. Twee mannen waren bezig dezen goudvoorraad te sorteeren. Do agenten deden oen inval cn arresteerdon twee mannen /broers, van wie de een als opkoopcr by de politie bekend stond. Do gouden voorwerpen, voor een waarde van eenige duizenden guldens, worden in beslag genomen en naar het politiebureel gebracht, waar bleek, dat zy afkomstig waren uil goudsmidswinkels, daar de 'prijzen en num.-. mors er nog aanzaten. Vermoedelijk is het goud onlangs in Den Haag gestolen. De ge arresteerden weigerden mede te doelen, van welke inbraken het was. Zij dichten het be-, kende verhaaltje op, dat zy het van een „onbekende" gekocht hidden. De politie doel nasporingen by wie deze gouden voorwerpen gestolen zyn. Men mc-ldt uit G r o n i n* gen: In verband met het conflict in de binnenscheepvaart is gisteravond een dooi ongeveer 450 schippers bezochte vergade* ring gehouden van dc afdeel:ng Groningen van den Algemeeuen Scliippersbond. Do vergadering, welke gepr<f-ddcord werd door den voorzitter van de afd. Groningen van den A S. B den heer H. Havinga, werd ook bijgewoond door afgevaardigden van de afdeelingcn Oudc-Pekela, Wilder- vank, Sappemeer, Onderdendair. en Zout kamp. De voorzitter hield een rode, waarbij hij een uiteenzetting gaf van hot huidig con- fliot. Spr. wees er op, dat de schippers hun Techtcn om beursbevraehting en vaste ta rieven moeten handhaven. Verschillende schippers voerden hot woord, waaruit bleek, dat er tusschen hot hoofdbestuur en de leden volkomen overeenstemming 1-eersclit. De voorzitter waarschuwde mefc klem, om cr voor te waken, dat de toe stand van voor 1A1-1 niet meer terugkeert. Hij sprak zijn tevredenheid uit over do waardige houding, die de schipperij aan neemt, cn spoorde aan om op dezo wijzo de actie te blijven voeren Verschillende afgevaardigden voerden het woord qui verslag te geven van den stand van zaken aan het hoofdbestuur. Overai is het rus tig. .Nadat de houding var» het hoofdbestuur met algemeene stemmen was goedgekeurd tu besloten was tot het bittere einde den Kt rijd voor beursbcvrachting cn vaste ta rieven vol te houden, ging de geestdrifti ge vergadering uiteen. Te Oude-Pekela vulde een vrouw' een kruik met kokend water. De kruik sprong en de stukken vlogen tegen het hoofd <k vrouw, die ten gevolge: van lievig bloed-: verlies overleed. Te Hamburg is het Nederland* sche stoomschip „Mars", dat vóór den oorlog geregeld op Hamburg voer, Maandag aldaar met een lading stukgoederen aangekomen als het eerste Nederiandsche schip, dat na de opheffing der blokkade: .te Hamburg is fcinnengeloopen. maakt 't poetsen toi .pen ïrinderspcL Spaarzaamst in 7 gebruik. 869 HULPBANK. Kort Galge water No. 1. verstrekt voor schotten, aan eerlijke lieden, van f 25.cn hooger, met en zonder borg. Aflossing per weck of per maand naar verkiezing. 4849 HSEUWE Dagelyks aanvoer nieuwe Katw. Zandaardappeïon. Kwaliteit extra, aan dag- noteering bij elke hoeveel heid thuisbezorgd. 9438a Aanbevelend, 2S Boexasii-aafi over de Kiosk. Telef. 1786. 16 Juli 23 Juli 15 koordeind© 15. @3 S3 es •Si 09 SQ Door enorme drukte cp de vele navragen gp geeft doze Bon recht tot het maken van Atelier geopend van 9 uur v.m. tot 9 uur n.m; ook Zon- en Feestdagen. 2608a co Aanbevelend, de van Öuds 786 bekende kwaliteit Wacht, U voor namaak. Vooral in deze tydenü M.V. Cherai. Fabriek „OE BÜENKORF" Sloterdijk bij Amsterdam. Op nader te bepalen dagen en plaats zal iu September 1S}19, ten overstaan van Notaris C. J. A. BOOM te Voorschoten, pnfolïefc ver kocht worden bestaande inUuiteuver- Iblyl oei Tain, Vijyor, tSertcii :^ip, Cïosch ©u lüoestVl ifies E201ÜW- MASSVi J3SNSEH, laet prima Weilanden, groo- tendeels aiterst gsscHiiUi veor Tuinlarad, drie TtHKEiEBSWONISGEN met pi'issta Tuinland, enz., alles uiterst gunstig gelegen onder V«nr in het Bniten- water tussehon Straatweg en Vliet aan breed© vaat', slooteu en aan den Achter weg en onder Stompwijk in den Starrevaartpolder, samen groot 133 Hektaren, iu verschillende perceelen en combinatiën. 1246 Vanal 15 Augustus 1919 zyn uitgebreide veilingboek- jes met kaarten gratis ver krijgbaar ton kantore van Notaris BOOM t« Voorsohoten. Ongeveer S300 61.L. niet de hand gebluschte ESsügische SUuHkaUe *e koop, liggende op terrein van SSehs's. BSÖT, LeSderdoris, en aldaar te bezichtigen. Prijsaanbiedingen voor de geheelo partij in totaal of bij gedeelten per H.L. uiterlijk R1 a an slag 21 JsiB» a.s. schriftelijk aan het Prandstoffen- bureau, ftlJewwa Uïjn SS. 1221 De Commissie voor lietïiuldefolijk, aan te bieden aan den Burgemeester Jhr. Mr. W. C. DE GIJS5LA.AB, ver zoekt bun die met dit doel sympatlii- seeren, aiaar bij wie verzuimd is da iuteekenlijst aan te bieden, alsnog hunne bijdrage te doen toekomen aan den Penningmeester der Commissie den 1273 1249 AANOJEBOIiEIV b s t te veld stnaade HAVKK, door P. KONING, Hooldstraat 238, Sassenheim, 1244

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1919 | | pagina 5