LEIDSCH
DAGBLA D.
Maandag-16 Juni 1919.
Officieeie Kennisgeving.
STADSNIEUWS
BINNENIAND
PRIJS DER ADYERTENTIEN»
SO Ota. per regel. Des Zaterdags 40 Ota.
por regel. Kleine advertentiën Woensdag
75 Cts., Zaterdag f 1.— bij een maximum
lantal woorden vaD 30. Incasso volgens post-
reobt. Voor eventueel© opzending vaa brieven
10 Cts, porto te betalen. Bewijsnummer 5 0ta<
Bureau Noordeindsplein. Telefoonnummers voor Directie en Administratie 175, Redactie 1507.
PRIJS DEZER COURANT:
Vocï Leiden p. 3 mnd. f2.10, p. week f0.16
Euiten Leiden, waar agenten ge
vestigd zijn, per week 0.13
Franco per post u 2.50
Nummer 18186.
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD...
VERGADERING
<3r van den
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN,
op DONDERDAG 19 Juni 1919
des namiddags te twee uur.
Te behandelen onderwerpen:
lo. Benoeming van een lid der Gummis-
eic Vhn Toezicht op het Middelbaar Onder
wijs. (146)
2o. Benoeming van een Keurmeester bij
den Keuringsdienst van Eet.- on Drink-
warren, en vpo-rstel om den to benoemen
Keurmeester alsnog van een formeel© aan
stelling als tijdelijk hulpkeurmeester te
voorzien. (148)
3o. Praeadvies op het verzoek van J. P.
Tuyt om eervol ontslag -als buitengewoon
geneesheer aan de gestichten Endegeest",
Voorgeest" en „Rihijngcesb"(147)
4o. Praeadvies op het verzoek van B. J.
Akkerman om eervol ontslag als 2e Aiua-
nuonsis aan de Hoogoro Burgerschool vooi
Jongens en als Amanuensis aan het Gym
nasium. (154)
5o. Voorstel tot wijziging der begroot-ing,
dienst 1919, in verband mot de honger© uit
gaven voor de aanschaffing van monsters,
chemicaliën, enz. ten behoeve van den Keu
ringsdienst van Eot- on Drinkwaren. (149)
6o. Voorstel tot het aangaan van een
overeenkomst metde gemeente Sassen-
keirn, in zak© de aansluiting van die ge
meente aan den Leidachen Keuringsdienst
van Eet- en Drinkwaren. (150)
7o. Praeadvies op hot verzoek van de
Gemeentewerkliedenvereenigiing Recht en
Plicht", in zake de o.v. toekenning van
ponsioen over do jaren, gedurende welke
eenigo gemeentewerklieden in dienst van
do pachters citer Gemeentereiniging ijn
werkzaam geweest. (153)
8o. Verordening, houdende wijziging der
verordening van den 26en Mei 1898 op de
Markben (Gem.blad No. 10). (145)
9o. Verordening, regelende de uren,
waarop het bureau van den Burgerlijken
Stand to Leiden voor heb publick is ge
opend. (155)
lOo. Voorstel tot wijziging van bet
Raadsbesluit van 16 Januari 1919, in zake
de maandclijkscho bijdragen aan het Steun
comité en hot Crisiscomité en tot vaststel
ling van den clcsbetrcffcn-den begrootings-
efcaat. (151)
llo'. Voorstel tot beschikbaarstelling van
golden voor de meerdere kosten van her
stelling van de Zijlpoortsbrug. (156)
12o. Voorstel tot beschikbaarstelling van
gelden voor de verbetering van de bureaux
der Gemeentesecretarie en van het kan
toor van den Gemeente-ontvanger. (152)
De heer M. de Haau, alhier, tot arts
bevofderd, is bestemd tot reserve-officier
van gezondheid 2do kl. bij do landmacht.
in het Nubsgebouw alhier, hield Zater
dagavond de Vereeaiging van Mathesianen
eer. vergadering van leden en geïntroduceer-
den, waarin de heer L. Ouwerkerk, eerste
amanuensis aan heb Cryogeen-laboratorium
van prol'. Kamerliugh Onnes een voordracht
liiela over vloeibare lucht, toegelicht inefc
demoustratieproeven.
De vergadering was zeer druk bezocht.
Onder de aanwezigen ware:: ook een aantal
dames, terwijl mede verscheidene leeraren
van „M. S. G." tegenwoordig waren.
üp bevattelijke en aangename wijze, loon
de spr. aan de hand van eenige teekenin-
gen, die in de zaal waren opgehangen,
aan, hoe men op genoemd laboratorium
door bij voortduring de temperatuur te ver
lagen de lucht vloeibaar weet te maken,' en
temperaturen weet te verkrijgea van meer
•ii3D 150 gr. beneden het vriespunt.
Men kreeg van het meegedeelde den le
ven digen indruk, dat zelfs, nadat de toe
stellen waren uitgedacht, waardoor men
voortdurende temperatuursverlaging kon be
reiken de uitvoering tot het nu verkregen
resultaat ontzaglik veel geduld en inspan
ning moest vorderen.
Ten slotte gaf de heer Ouwerkerk, die
blijk gaf het moeilijke onderwerp volkomen
te bsheerschen, een reeks interessante en
v errassende proeven met vloeibare lucht,
waarvoor de toestellen en praeparaten van
het Natuurkundig Laboratorium hem ten
dienste .stonden.
Een dankbaar applaus loonde spr. aan het
einde, dat zich herhaalde, toen de voorzitter
hem namens het bestuur dank bracht voor
5/pn even belangrijke, als onderhoudende
voordracht.
De Federatie van Bouwvakarbeiders,
de Centrale Bond van Bouwvakarbeiders en
de Ned. Chr. Bouwvakarbeidersbond, afdee-
lingen Leiden, in gecombineerde vergadering
bijeen, ter bespreking van de voegers-kwes
tie aan het bouwwerk Bronkhorststraat, van
'de Woningbouwvereniging „Ons Belang"
aannemers do heeren Stikvoort en De Graaff,
verklaren, dat de prijs van 45 cents per
viork M., door de voegorsgroop aan gemelde
aannemers opgegeven, als billijk moet wor
den beschouwd, daar het loon van deze ar
beiders bij een dusdanig tarief, Tn overeen
stemming komt met de loonen, welke voor
anaere groepen van bouwvakarbeiders gel-
aena zrjn.
In de gisteren door de afd. Leiden van
den Alg. Ned. Bond van Arbeiders(sters) in
het Bakkers-, Chocolade- en Suikerbewer-
kingbedrrjf gehouden zeer druk bezochte le
denvergader ng zijn de volgende voorstellen
voor de nieuwe loonregeling vastgesteld en
naar het Bondsbestuur opgezonden:
Do arbeidsduur zal als regel (schafttijden
niet inbegrepen) bedragen 56 uren per week.
De arbeidsduur op den z.g. dubbelen dag
nieè langer dan 11 uren, tenzij men de
uren welke men langer staat, als overwerk
betaalt. De arbeidsduur, waarin, ten gevolge
van feestdagen, meer dan één dubbele <k>g
voorkomt, 49 uur per week. In de Paasck-
en I' "-sterweek en in de week, waarin op de
twee Kerstdagen niet zal worden gewerkt,
40 uren. Tusschen een gewonen werkdag en
een z.g. dubbelen dag moet de bakkersgezel
ten minste 10 uren ononderbroken vrijen
tijd genoten hebben. De loon en zullen voor
allen met f4 per week worden verhoogd,
waardoor de minimumloonen op f28 per
weck worden gebracht, naar rato voor de
halfwassen. Overwerk zal betaald worden
met 1/56 van het weekloon, verhoogd met
25 pCb. per uur; het loon voor volslagen
noodhulpen zal 52 cent per Uur bedragen.
Vacant ie dagen 6 per jaar; ziekteuitkeering
1 gedurende 13 weken 3/4 van het loon, en
bel lidmaatschap iu cle bedrijfsorganisatie
verplichtend.
Verder zal een Regeling ontworpen wor
den, waardoor het noodbulpstelsel verfce-
teid wordt.
Dezo voorstellen zün gedaan als over
ga ngsm'aetr egel, om te geraken tot een lau-
delüko regeling, waardoor de arbeidsduur zal
worden gebracht oi> 45 uren per week, ge
lijkheid in de loonen, e?fli z'ekteuitkeering
van 13 weken vol loon en welke op het a.s.
Congres, begin Augustus, nader besproken
zullen worden.
Op de internationale h ond entente oa-
I stolling tc Haarlem, in het Brongebouw,
waar niet minder dan 397 honden waren
ingeschreven, behaalden de volgende eige
naars van honden prijzen
Duitedhe lierder-tcef „Carra", eigenaar
dte hear Van Eldik, eervolle vermeldingen
openbare klasse St.-Bernards, eigenares
mevr. Kruyfhoofc3b—Konings „Primus",
3de prijs open klasse; „Waldo", 2-de prijs
nieuwelinge- en l®b© jougd-klasse„Bar-
rièno", 2do open-klasso cn 1ste prijs,
nieuwelingsklasse„Arpad", 1ste prijs
open, 1ste prijs nieuwelings, 1ste prijs
jcugd-klasse „Primus" en „Arpad", 1ste
prijs lcoppel-klasso. Duitsche herder-toef
„Uitrix", eigenaardo heer De Koning,
zeer cervollenve-rrnelding in open- en
mcuwelingsklasèe. Sohotsoho herder-tecf
„Carra", eigenaar de heer Van der Lin
den, 2do prijs nieuwelingsklasse. Schotse'!e
herd'er-rcu, eigenares mevr. Stcinvoorden,
3do prijs nieuwelingsklaase. De Holland-
seht herder Pedro", reu, eigenaar de
lieer Thekamp en Kouwenberg, 3de prijs
nieuwelinge- en 3do prijs fokkers-klasse.
Do Sohotsehe herdershonden, eigenaren
mevr. Vinjcestein cn Kleinveldde reu
„Tommy", 2do prijs open-klassede reu
„Charlemagne", 1ste prijs jeugd-kla-sse
do teof „Wi'llv", 2do prijs jeugd- en 3je
open-klassedo Duitsohe herder-teef
j „Cilla", eigenaar mevr. De Wilde, lsfce
prijs open-klasse1ste prijs jeugd- en 1ste
i prijs nieuwelingsklasse.
In de buitengewone alg. vergadering
te Amsterdam van de „Liberale Unie", waar-
I in op voorstel van prol. Eerdmans in be-
1 spreking kwam het wetsontwerp op het
lager onderwas, liad Leid au bij het punt:
besprekingen van het orgaan „De Vaderlan
der" do volgende moth i>'gediend:
„Do vergadering dringt er bij h?t hoofd
bestuur op aan, dat een reorganisatie van
het orgaan der „Liberale Unie" ten spoe-
I digste-tot stand kome; verzoekt het hoofdbe
stuur over te gaan tot de benoeming van een
commissie uit de vergadering met de vol-
j gende opdracht:
lo. spoedig voorstellen tot reorganisatie
van het orgaan te ontwerpen, en vervolgens
i met de huidige redactie-commissie en het
hoofdbestuur die regelingen te'treffen, welke
I aan de „L. U." een orgaan verzekeren, dat
j levendige belangstelling zal wekken in de
partij en bevorderlijk zal zijn aan de pro-
I pagan da naar buiten; 2o. te overwegen de
I installing van een perscommissie voor de „L.
U.' welke tot taak zal hebben, aan de vrrj-
I zinnige pers in de provincie eens of meerma-
len wekelijks goedgeschreven artikelen te
verschaffen, ten einde die kleine vrijzinnige
bladen te steunen in hun strijd tegen, de so
cialistische en de recht sche pers."
Deze motie is met algemeen© stemmen
aangenomen, en de commissie, bedoeld in de
motie, is onmiddelrjk saamgesteld.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
zijn hier weer oen tweetal rijwielen ont
vreemd. Het een© werd door verbreking van
het slot weggehaald uit een pakhuis van den
slager Marsman, in de Vestestraat, .en het
andere werd weggenomen uit ©en pakhuis
aan de Oostdwarsgracht van den heer Kloos.
Ook hier is de dief of zijn de dieven binnen
gekomen door de deur open te breken. Wel
licht z'ön het dus dezelfde daders geweest.
Door de politie alhier zijn aange
houden twee personen, hier liiet woonachtig,
cue in do Janvossensteeg cocoevet verkoch
ten, hetwelk brj onderzoek door hen gestolen
bleek te zrjn, Het was afkomstig uit Rotter
dam, waar een aanzienlijke partij van dit
vet werd ontvreemd.
De politie kwam tot de ontdekking, door
dat door haar in een schuit nog sporen
van cocosvet werden gevonden. Het vet bleek
daarmede uit Rotterdam vervoerd te zijn en
het tweetal had er de hand in gehad. Zjj
zijn ter beschikking van de justitie gesteld.
In de Stedelijke Werk-Iurichting z,ijn
opgenomen in de week van 8 tot en met 14
•Juni, 192 volwassen personen en 55 kinde
ren. totaal 247.
Het in ter nationaal intermediair instituut.
Zaterdag werd de zomervergadering ge
houden van den Raad van Bescherming
van Internationaal Intermediair Instituut
in de Witte Louis-XY-zaal van „Pulchrl
Studio", in Den Haag
De vergadering word door deD voorzit
ter, jhr. mr. A. P. C. van Karnobeek, ge
opend, die de aanwezigen, waaronder de
Minister van Buitenlandscke Zaken, wel
kom heette.
Jhr. mr. W. J. M. van Eysinga, hoog-
ieeraar te Leiden, hield een korte besoho-u-
wing naar aanleiding van het eerste num
mer van het bulletin, dat eenigen tijd gele
den het lioht heeft gezien.
Daarna verkreeg mr. C. van Vollen
hoven, mede hoogleecraar te Leiden, het
woord over een korte beschouwing over
het onderwerp „Den Haag en Gonève",
welke do vraag in zich sluit, waar de zetel
van den*. Volkerenbond behoorde te worden
gevestigjk
Dat men te Parijs aan Genève de voor
keur gaf; zei spreker, zal niemand hier met
nijd vervullen cd tot napleiten geneigd mar
ken. Genève en Zwitserland beide zijn ons
sympathiek. Wel echter is er in dezo com
binatie Den Haag on Genève aanlei
ding ons. n«f te vragen cd Den Haag nu weer
zal worden het-,, hof je" van Voorheen,
d. w. z. van voor 1893 (het jaar der confe
rentie voor het Internationaal Privaat
recht in de Trèves-zaal) of van voor 1899
(het jaar der Eerste Vredesconferentie in
het Huis ten Booch), dan wel cd Den Haag
in de_ naaste toekomst nog een belangrijke
taak zal kunnen hebben op irrfcernationaa-I
terrein
Men zou zieh kunnen afvragen Is mis
schien het besluit van Parijs onze redding
geweest? Want, wat tooh was dit „Werk
vom Haag"? was hot som» iets meer dan
een wer, in Den Haag gedmn on door
anderen verrïoht? Van de 27 delegaties ter
eerste, van dc 44 naties ter tweede Vredes
conferentie aanwezig, had Nederland dan
toch niet meer clan oen zeven-en-twintigste
of een vier-en-veertëigsite deel. als zijn eigen
werk te beschouwen, wat onmiddellijk in
zioh sluit, dat dan ook Nederlandss schuld
slechts die fractie groot is, indien men het
vroegere Haacrsohe werk soms eens als een
„failure" mocht, willen beschouwen
Nu Genève is aangewezen als zetel van
den Volkerenbond, zal in de toekomst heb
Haagsche werk moeten wezen, arbeid niet
alleen in Den Haag verricht, dooh ook door
Nederland gedaan, en wel juist datgene,
waarin Parijs is te kort geschoten bet
scheppen van een internationalen geest, het
gieten van dién „international Mind'" in
den vorm van den Volkerenbond.
Nu is dit nog niet de gpheele waarheid
Er was, naast het internationaal Inter
mediair Instituut nog een tweede interna
tionale instelling hier in Den Haag en dat
al vóór den oorlogde internationale Aca
demie voor Internationaal Recht, waarvoor,
wijlen Asser heeft geijverd, welko een half
jaar na diens dood.op 1 Juni 1917 dus op
den len Januari 1914 werd gesticht, die op
1 October van dat jaar officieel zo-u warden
geopend en l Januari 1915 zijn workzaam-
heden zou aanvangen.
x De oorlog kwam ook hier storend tus-
sohenbeide. Laten wij hopen, dat deze aca
demie nu spoedig weder kan warden in
gang gebracht. Do internationale docenten
en studeerenden mogen dan in Den Haag
naast een lokaa1, een voortreft:olijke
boekerij en de hulp welke 't. Internationaal
Intermediair Instituut in staat is te ver
sahaffen ook vinden een internationale
atmosfeer.
Waarin die bestaat? Stellig niet in con
enkel over salarissen cn pensioenen pra
tende logge, onaandoenlijke massa l
Men sla den blik naar Amerika en zie
hoe daar het onderwerp volkerenbond, met
alles-wat daar aan annex is, als ontwape
ning, strijd tegen den oorlog, oconcimiscAie
coöperatie ten bate van kapitaal en arbeid
enz. worden besproken.
Dag aan dag geven in de Ver. Staten do
dagbladen hoofdartikelen voor of togen den
Volkerenbond, groote advertenties van ge-
lieelo bladzijden, twee of driemaal weeks
platen of prentjes onz„ enz.. Als de Senaat
wekenlang louter theoretisch beraadslaagt
over dc voor- en nadeélën van den Volke
renbond, zijn do groote, amphi theaters-
gewijze gebouwde tribunes dag aan dag
stampvol belangstellende dtunes en hee
ren on moet des Senaat's voorzitter, de
vice-president der Unio, heel wat moeite
doen om te voorkomen dat deze toehoor
ders gaan meedebatteeren.
Dag aan dag worden kleine on groote
vergaderingen gehouden over het onder
werp, vergadering ook bijv. van kantoor
klerken -en tilcmeisjes, die gezamenlijk cle
voorlichting bekostigen van ministers van
Staat, JLamerpresidenten of hoogleeraren
in het Staatsrecht-, die dit c-p populaire
wijze doen.
In Boston wordt een groot openbaar de
bat aangekondigd tusschen twee bekende
figuren uit het internationale leven en
reeds den eersten dag zijn 300.000 plaatsen
genomen voor een zaal die nauwelijks
15.000 menschen kan bergen.
Een bekondte bank, de Old Colonial
Trust Company, heeft in een harcr kan
toren een afzonderlijke toonbank, waar
gratis tal van boekjes en vlugschriften
worden uitgereikt, op haar kosten gedrukt
handelende over het onderwerp.
De universiteite-boekerij van Princeton
richt twee speciale tafels ineen voor lec
tuur over den Volkerenbond, een voor boe
ken enz. over den vrijheid der zee.
Een groot zakenman geeft 24 diners aan
zijn verschillende kennissen, bijzonderlijk
om zijn gasten te bewerken voor zijn in-
zicht in de zaak van den Volkerenbond.
I Zoo is er meor. Nu weet ik wel, zegt
spreker, clat^ velen hier in Holland voor
„dit druk gocloe van die Amerikanen" hun
neusje zullen ophalen. Maar, eilieve, is die
drukte, zij deze oppervlakkig, zij het toe
gegeven dat er politiek achter zit, tooh nog
niet meer waard, dan stomme onthouding
en gebrek aan belangstelling?
t Jefferson zei eens: „Als ik mij te binnen
I breng, dat God rechtvaardig is, dan sidder
ik voor mijn land." Zouden wij hier njot
I aan indachtig zijn als wij een vergelijking
maken tusschen de belangstelling voor in
ternationale dingen ginds en bij ons? Als
wij ons afvragen hoe het. kwam, dat Den
Haag geen of zoo goed als geen stemmen
kreeg toen er to Parijs werd gestemd over
Genève, Brussel of Den Haag als zetel van
den Volkeren vond?
Heb is daarom gelukkig, dat het Inter
nationaal Intermediair Instituut cn do
Academie voor Internationaal Recht al be
stonden voor den oorlog, zoodat wij kun
nen wijzen esp althans iets van belangstel
ling en men niet zal kunnen zeggen, dat-
wij die instellingen stichtten, uit- dópit
over het verzuimde of omdat wij ons te
binnen braohten, dat wij iets hadden in to
halen.
Spreker wees er ten slotte op, dat er ge
lukkig ook lichtpunten zijn, o.a. in de
wijze, waarop onze regeering de Belgische
aangelegenheid heeft geleid, en waarop
het volk die heeft opgevat. Hier heeft-, men
met ruimeren, internationalen blik die-
zaak bezien. Zoo zullen wij in gemeen over
leg met anderen moeten trachten uit te
maken, waar nieuwe internationale orga
nisaties het best kunnen worden gevestigd,
wij zullen ons bij een volgende grondwets
herziening moeten plaatsen op internatio
nalen basis.
Zoo zal men straks als ons Instituut op
nieuw materieelen steun zal behoeven, met
internationalen blik deze stichting moeten
beizen.
j Ho3 dieper de teleurstelling over Genève
ons treft, des te meer zullen wij ons moe-
ten inspannen het werk van onze handen
j in Den Haag op een breed en hoog plan te
I verrichten opdat in d'e toekomst kan wor-
j den gezegd, dat de weg naar de infcernatio-
I nale gemeenschap welke we verwachten
tussbhen Den Haag en Genève ligfc.
Beperking Van den arbeidsduur. De Alg.
Ned. Bond van Handels, cn Kantoorbedien
den lie-eft adressen aan dc Tweede Kamer
gezonden, waarin wordt bepleit in de Arbeids
wot voor do winkelbedienden de volgende
wijzigingen aan te brengen:
lo. dat dc bedienden rochtsteeks in de wet
worden opgenomen, cn hun arbeids- en rust
tijden niet worden vastgesteld bij algemee-
Lcn maatregel van bestuur; 2o. dat voor do
winkelbedienden alsnog wordt opgenomen de
maximale arbeidsdag van 8 uur'en maximale
werkweek van 45 uur; 3o. dat de onafgebro
ken rusttijd van 11 uur wordt uitgebreid tot
33 uur; 4o. dat het verbocl van Zondagsar-
heid ook voor de volwassen personen wordt
vastgesteld; 5o. dat bij handhaving van den
Zondagsarbeid dc wekelijkse he rusttijd van
32 uur in elk geval wordt uitgebreid tot
37 uur; 6o. dat dc ovcrwerkvergunningen be
langrijk worden ingeperkt; 7o. dat do bepa
lingen der wet ook van toepassing zullen
zijn op filiaalhouders, winkelchef9 e.d.; So.
aat de bepalingen der wet ook van toepas
sing zullen zijn op bloed- en aanverwanten
en pupillen; 9o, dat ten slotte alsnog wordt
opgenomen een bepaling betreffende do slui
ting van alle winkels des namiddags te
7 uren.
Voor de handelsreizigers wordt gevraagd:
3o. verbod van arbeid na des avonds 6 uren;
2o. verbod van arbeid op Zaterdag en Zon
dag; 3o. een jaarlijkschc vaeantie van 32
achtereenvolgende werkdagen; 4o. dat dezo
voorwaarden gelden voor allen, die geduren-''
de ten minste drie dagen per week als rei
ziger arbeid verrichten.
Acr. bepleit voor de kantoorbedienden: 3o.
dat de Zondagsarbeid op de kantoren wordt
verboden; 2o. dat de Zaterdagmiddagsluiting
zonder eenige beperking worut gehandhaafd,
zoodat daarvan niet bij algemeene maatre
gel van bestuur zal worden afgeweken, noch
vergunning voor arbeid op Zondagmidd tg
wordt verleend; 3o. dat de arbeid' op de kan
toren to 6 uren namiddag zal eindigen; 4o.
dat dc beperkende bepalingen ook van toe-
pasting zullen zijn op procuratiehouders,
chefs de bureau; 5o. dat overwerk ver gunnin
gen en afwijkingen ten zeerste worden inge
perkt; 6o. dat cOn betere bepaling wordt ge
troffen betreffende hot volgen van lessen
door jeugdige kantoorbedienden, zoodat liet
vakonderwijs overdag kan woFden gevolgd.
Belasting van waarde- ol vormogensver-
meerdering. Wij ontvangen aldus de
,,N. R. Crt." den laatsten tijd dagelijks
verscheidene verontwaardigde brieven over
het ontwerp, dat volgens dagibladberichten in
de maak zou zijn, om een belasting in het
leven te roepen op waarde- of vermogens-
vermeerdering. Wij kunnen die brieven niet
opnemen, omdat zij, minst genomen, voorba
rig zijn. Het ontwerp staat, als wij het wèl
hebben, nog niet eens geheel op sehiift; of
het een belasting zal zijn van waardever
meerdering, dan wel een van vermogensver
meerdering is, voor ons althans, niet zeker,
zoodat zelfs over het grondkarakter van het
ontwerp twijfel bestaat. Dit lijk ons nog
geen basis, om een discussie te beginnen.
Sommige briefschrijvers maken opmerkin
gen, die onbetwistbaar juist zijn, indien het
ontwerp door domooren wordt opgesteld, en
dc dwaasheden bevatten zal, die de brief
schrijvers veronderstellen daarin te zullen
aantreffen maar zouden wij niet afwaedi
tion, of inderdaad de ontwenper niet zal blij»
ken to hebben* begrepen wat een ieder bij
den eersten oogopslag ziet?
Wij zouden daarom allen verontrusten la
overweging willen geven, hun angsten nog
wat in toom te houden, en hun critiek op te
schorten, totdat het ontwerp als levend ge-
hcel ter tafel zal liggen. Dit behoeft niet
lang te duren, want 'een onzer lozers schrijft
■ons beden: „een gemeener ontwerp zag ik
niet". Hij liesft dus iets gezien, dat hem tot
een .zeeg beslist oordeel deed komen. Wij noo*
digon hem hit, ook ons inzage van het stuk
te vcrleencn, on dan zullen wij van onze be
vindingen nader verslag doen.
Achtergehouden vuurwapenen. Men
meldt aan het „Hbl.":
Volgens de militaire administratie waren
na de gedeeltelijke mobilisatie en de hierop
gevolgde inlevering van vuurwapenen door
de verlofgangers, nog een 20.000 a 25,000 ge
weren of karabijnen zoek.
Een op last van hoogerhand ingeslel k on
derzoek door heol het land, naar de zooge
naamd „achtergehouden'' vuurwapenen, heeft
geen resultaat van beteekenis opgeleverd
Verondersteld wordt, dat de militaire ad
ministratie op dit punt minder juist is ge
weest, of dat de geweren zich bevinden op
p'aatsen, waar zij in 's lands belang niet mo
gen worden geduld.
Voor de eerste onderstelling bestaat voors
hands de meeste aanleiding, omdat de auto-
ri'citen blijkbaar op een 5000-tal na niet
juist konden opgeven welk aantal inderdaad
vermist werd.
Nodorlandscli vee naar België. De „Na
tion beige" schrijft, dat er onderhandelingen
hebben plaats gehad tusschen hooggeplaat
ste Belgische en Nederlandsche ambtenarca
ln^ verband met de voorwaarden, waaro-p
Nedorlandscli vee naar België zou kunnen
worden uitgevoerd voor de landbouwers in
do verwoeste Streken. Men is tot een .over
eenkomst geraakt, welke den uitvoer van ve©
uil Nederland en# den invoer in België onder
controle stelt van de beide Regeeringea,
zonder dat deze evenwel plaats vindt door
het administratieve raderwerk.
I Door Gedep Staten van Zuid-HoTand
wordt den Prov. Staten in overwe^ng ge
geven Ged. Staten te ma:ht:gen d1 uitbe
taling van f4290 te doen plaats hebben aan
de Naaral. Venn. F. Kloos en Zo.ien. werk-
I plaatsen te Kinderdijk, als vergoeding van
i oorlogsschade bij d9 uitvoering van de on>-
I leggiDgsvverken van het Rijn-Schiekanaal.
Ter vaststelling 'zijn aan Prov. Staten
voorgelegd een vijftal ontwerpbesluiten tot
w'nzig'fig van de bözor.der© 'reglegiert:n van
de geheel in deze provincie gelegen polders,
die door boezemkaden worden bes^h rmd. '?n
wel betreffende het ond:rboud di?r kaden.
Het g'eldt de polders Barwoutnvaarder, W >y-
poort, gemeente Bodeeraven, het W©st9T~de
I van Waarder, Lange-Weide. Groot Herken-
I dep. Breéveld. gemeente 'Woerden Ruige-
1 Weide, Middelland, gemeente Wo'rden,
i Oud eland, en Tournooiveld, genieerte Wot-
den, Achttienhoven, gemeeot Ni?uwkoop,
Rietveld. Noordzijderp older (Bodegraven),
Weijlarid en d: Bree' (Bodegraven ©n Riet
veld).
Aangenomen is hei beroep naar d©
Geref. Kerk te Nooyd-Schaïwoud© door den
i heer Hoek, cand. te Schiedam, die be-
dankte voor Ter-Aar. Baambrugge, Kru'nin-
gen, Leidschèndam, Oostburg, Ouderkerk a.
d. IJsel, Tolen, Tienhoven, Vreeswijk, "West-
zaan ea "Woubrugge.
De heer T. S. Gcslhiga, tc Schiedam,
heeft den voorzitter van het cen'traal-stem-
buieau aldaar bericht, dat hb" zijn benoeming
tot lid van den Gemeenteraad niet aaoncsïmt
wegens vertrek naar Leiden. In zijn plaats
wordt nu de heer D. Bód'dëus tot Raadslid
gekozen verklaard.
In een in het Concertgebouw te Am
sterdam gehouden feestvergad:ring van
„Concordia Inter Nos", afd Amsterdam van
den Alg. Ned. Timmerlieden bond ter ge
legenheid van. de invoering van den ackt-
urigöh arbeidsdag, heeft mr. Troelstra een
i feestrede uitgesproken, waarin hij zeide. dat
i de achturige arbeidsdag hier te land© niet
1 zou zijn ingevoerd, indien in November niet
de Duitsche revolutie ware uitgebroken,
j He- kapitalisme heeft vóór en tijdens don
oorlog dusdanig den boel b: dor ven, dat hrfc
I verplicht is de teugels van het bewind aan
j de arbeidersklasse over te geven. Ook do
Nederlandsche bourgeoisie moet er op reke-
nen, dat. als de revolutie ook in ons: land
j uitbreekt, de arbeiders niet als burgsrwaent
I dienst zullen doen, om de revolutie .leg.mi
te houden. Overigens bemerkt men liet
I meer de opwaartsche beweging alleen in de
landen,, waar de oorlog verloren is. doch
i ook in die. waar de oorlog gewonnen is.
j Zoowel bij de Italiaansche, Fransche ais
Eugelsche arbeiders komt het verzet op
j togen den geweldvrede. Het zijn niet ill- en
j economische eisckeri, waarvoor men strijdt,
j doch meer om op te komen voor de' ophef-
fing van de blokkade, waardoor het Duitsche
1 volk wordt uitgehongerd. Thans is de tijd
gekomen, waarin de arbeidersklasse de
macht in handen heeft te nemen. De arbei
dersklasse zal, ondanks de invoering van
den aebturigen arbeidsdag, niet gann .rusten.
Integendeel, zij zal met meer strijdlust zich
verder weten te verheffen.
In de vergadering van den Bond
van Ned. Architecten -werd met algeme.me'
stemmen de volgende motie aangenomen:
De vergadering van den B. N. A. enz.r
betreurende het besluit van den Gemeente
raad van Amsterdam inzake de Vyzelstraafc-
bebouwing. draagt aan het bestuur op, een
adres tot den Raad te richten, waarin na
mens de algemeen© vergadering met klem
wordt geprotesteerd tegen het door dea