AGENDA VAN DE WEEK,
A la Corsetière RAfMDT,
UIT DE OMSTREKEN
INGEZONDEN,
SPORT
KUNST EN LETTEREN.
Tijdens den Wapenstilstand
Vrijdag.
„Amicitia": Alg. ledenverg. dep. Leiden
'Mij. van Nijverheid. Halfnegen.
„Amicitia'': Leid~clie Ver. t. Bev. v, dt
Studio der Trop. Geneeskunde. Alg. verga
dering. 9 uur.
A1 p h e 11, 's-Molenaar shrugKbciwedstrij
den zeil- en roei-ver. „Hollandia".
Oegstgeest, Café Cent raai-'.:"
^erg. Middenstandswcxningbouw. 8 uui\
Zaterdag.
Alphcn, 's-Molenaarsbrug: Roeiwedstrij-
den zeil- en roei-ver. „Hollandia".
Zondag.
B r aass e mer m e e r Zeilwedstrjj len
?eil- en roei-ver. „Hollandia".
Den Haag, „Scala": Matinée. 2 uur.
Rotterdam, „Dolle complex': Groot
pationaal dansconcours voor amateurs.
Zoeter wou de, .De Oude Vink":
'Dansavond 5 uur en 9 uur.
Maandag.
Pieterskerk: Ver. van Ohir. Onder w. en
(Ond.essen in Ned. en Over2. Bezittingen,
^Vijdingssamenkoimst. Halfacht.
„Zomerzorig'': Zomeitheater. 8 uur.
„Oud-Hortusricht", V7itte-Singel: Muziek.
Middags en ?s avonds.
Den Haag, „Scala'': Matinée. 2 uur.
Rotterdam, „Dolle complex": Groot
Nationaal dansconcorurs voor beroepsdansers,.
Woensdag.
„In den Vergulden Turk": N. Y. ,,De
Leidsohe Sleepstoomboot-Mij. Alg. verg,
8 uur.
Dagelijks.
,.Hollandia-Bioscoop", Oranjegraclit: Woens
dag- en Zaterdagmiddag van 2 tot 4 en van
5 tol 7 uur. Dagelijks omi 8 uur 's avonds.
Maandag, Tweeden Pinkster-dag, twee ma-
.tinées.
Luxor-Theater", Stationsweg 19: Dage
lijks om 8 nur 's avonds.
Maandag, Tweeden Pinksterdag, doorloo
jpende voorstelling, van 2 tot 6 uur.
Rembrand t-Bioscoop-theater, Hoogeaoerd
&9. Woensdag- en Zaterdagmiddag .to 3 tur.
Dadelijks om S uur 's avonds.
Maandag. Tweeden Pinksterdag, doorloo-
pendo voorstelling van 2 tot 7 uur.:
„Thalia-Theater", Haarlemmerstraat 52,
>Woensdag_ en Zaterdagmiddag te 2 uren,
Dagelijks te zeven uren des avonds, behou
dens des Zondags, dan te 8 uren.
Zondag, Eer-sten Pinksterdag, in geen en
kel theater voorstelling.
„Da Sphinx": Gedurende Juni: Invitatie-
fentoon stelling werken van Charley, T oor op.
Tot 1 October tentoonstelling in 's Rijks
jEtbnograpiisck Museum, Rapenburg 67, van
Hindoeïsme en Boeddhisme, van 10 tot 4
pur, eiken werkdag.
Penri ter. Hall in e;-n scène, die te New-York
£ou moeten spelen. Bovenin zijn twee ronde
rameD, waarmede oogen schijnen be zijn be
doeld. Deze oogen hebben de sterk verbaasde
luitdrukking van een verschrikt jong kind, of
jan een buitenman, die door een groot stads-
wonder is geïmponeerd. De ramen zijn rond
als de brilleglazen van een „Vliegende Blat-
ter'-professor. Zij geven de nok Van het
bouwwerk het aanzicht van een uil, die in
de zon kjjkt. Zij loeren volslagen zonder
[uitdrukking en de ramen zitten zóó hoog, dat
jnen achter de oogen geen hersens en geen
achterhoofd meent te moeten veronderstellen.
Zoo lijkt dit huis meer op een mislukte
.decoratieve aardigheid, een tentoonsteïlings-
decor of een theater-chassis, dan op iets,
dat bedoeld is om bew oond te worden of ver
huurd voor kantoorlokalen. 'Of dit werkelijk
500 is, zal nog moeten blijken. Het onderste
gedeelte dient voor sigarenwinkel, maar daar-
>001' worden de looze gevels op Oud-Holland-
scbe marktpleinen op tentoonstellingen ook
wel gebezigd. Bijzonder nuttig lijkt mij het
bouwwerk om optochten uit te bekijken.
To Rotterdam is in een
café aan heb Slagveld aangehouden de
29-jarig© E. E. V., bijgenaamd ,-Nico do
Brahmaan'-, de-serteur van den landstorm,
die kort geleden van Antwerpen naai* Rot
terdam was gekomen. Na zijn arrestatie
,werd hij overgebracht naar dl© Mariniers-
kazerne van daar zou hij naar Den Haag
worden getransporteerd. Op het station
P. zakte V. plotseling in elkaareen
^ter hulp ontboden geneesheer constateerde
hartverlamming. Vermoedelijk heeft deze
'deserteur zolfmoord ge-pleegd. Indertijd
genoot de overledene eon tamelijk groote
bekendheid in Den Haag, waar hij o. m.
al-s wonderdokter van zich deed spreken.
Eenige weken geleden zijn
.ongeveer 40,000 broodkaarten gestolen uit
het distribuiiehureau to Valburg. Dadé-
lijlc werd een uitgebreid onderzoek inge
steld. Drio dSeven en dertign helers uit
Den Haag en s-Herfcogenbosoh zijn voor
loopig gevangengenoihcn. Een wijdver
takte dievenbende is men daardoor esp het'
spoor geko-mep. Van do 40,000 broodkaar
ten zijn er S'2,000 in kisten teruggevonden.
(„Edbh")
Het mooi e en algemeen bekende
bóech te Rijs (Gaasterland) zal verkocht wor
den. Houtkoopers bezien het reeds druk. Een
heerlijk stuk natuurschoon zal bij velling der
prachtige bcomen gaan verdwijnen. Het is
ieen der mooiste plekjes van Friesland.
Dg Dienstbode n-v e r o e n n g te
Zwolle hoeft zich aangesloten bij den Landelij-
ken Bond van Huispersoneel. Na onderhande
lingen met de Vereeb. van Huisvrouwen werd
besloten, in afwachting van salarisvcrhoogiilg.
'Onmiddellijk 20 pet. dinirtebijslag te vragen.
RECLAMES a 60 CENTS PER REGEL.
Leiden, Qreestraat 34 Te!. Int. 1425
Postchèque-Girorekemng 5732.
Wollenen Katoenen
CAMISOJLKS (I 1! 1.11 PES
Amerik. Ondertnilles, 4112
Bnstenopiioadora, Buikbanden.
ALKEMADE. In do volgende verga
dering van den Raad zu'Uen B. en Wv voor
stellen aan de ambtenaren alsnog een duur--
tobijslag over 1918 to vorleenen, berekend
naar 10 pöt, voor gehuwden en 8 pCt, voor
oDigohuwdon.
EATWIJE-AAN-ZEE. To IJmuiden
kwamen binnen de loggers: KW 36, mot
f 1370; KW 45, met f 1469; KW 48, met
1 320; KW 78, mét f 345; KW 79. met f 398;
KW 97, met f .1833 en KW 142 mot f 1358
besomming,
Alhier werd een partij haring afgesla
gen. Een partij maatjesharing werd 'opge
houden voer f 36. Twee ton zouteviseh
bracht f 90 per ton op.
De „KW 148", van do reodorij A. den
Duik, heeft de iele moeten afbreken, wegens
ziekte van een der matrozen.
Een der vaartuigen van de reederij firma
N. H., die een reis naar de haringvisseherij
deed1, besom&e bijna f 13.000. Het vaartuig,
had slechts enkele weken reis. De praaïbe-
rioliten over de haringvisseherij luiden gun
stig.
De kioskhouders hebben zich vereenigl
en voor gezamenlijke rekening een waker
aangesteld. Bit bleek zeer noodig, want
schennen do handen hadden het slot van do
kiosk van de wed. H. reeds stuk gemaakt*
NOORDWIJKERHOUT. Wegens voort
durende toeneming van het aantal werken
de leden, sohafte „Do Echo der Duinen1' zich
een twintigtal nieuwe instrumenten aam
SAS8ENHEIM. Door het gemeente-be
stuur, alhier is het bouwen van vier wonin
gen op een terrein aan het einde Van de
Kerklaan gegund aan den. heer C. J. Kio-
bért, aannemer alhier, als laagste inschrij
ver.
-Door den heer A. L. Verhoog, architect
alhner, is aanbesteed voor. rekening van
cc tuindersvereeniging „Eensgezindheid", te
Piet-Gijzenbrug, het maken van schoeiings-
werken in de Haarlemmertrekvaart en het'
bestraten van den Haarlemmerweg nabij het
Veilingsgebouw aldaar, waarvan de uitslag
Is als volgt. Ingeschrevenis door de hec-
ren 0. J. Kiebert, Sassenheim, f 14.639; J. CL
van Evert, Leiden, f 10.655; 'A* van Hees,
Heen vliet, f 9294; D. Bes, Sloten (N.-H.),
S9S0; M. J. Konipgs Mzn., Leiden, f 8760:
J. Potman, Haarlemmermeer, f 8474; H. J.
Holtkamp, Rijswijk (Z.-H.), i 8445; A. van
Houwelingen,* Z-oeterwoude, f S100; Willem
Visser, "s-Gravenhage, f 8000; G. den Adel,
Beverwijk, f 7700; Firma C. de Ruiter. Gie-
sendam, f 7590; Fi'rma A. Brugman. Zaan
dam, f 7440 en Firma W. v. d. Bosch, ;o-Gra-
venhage, f 6980.
VOORSCHOTEN. Mej. A". J. M. \an
der Poel, alhier, is benoemd tot onderwijze
res aan de „Sancta Rosa-sohool1", Hekel veld
19, Sóhool van dé Parochie van den H. Do
minions te Amsterdam.-
Na vele ver geef sohe pogingen elders,
is het bestuur van do burgerwacht or in ge
slaagd!, beslag te leggen op het gymnastiek
lokaal van de stichting „Nieuw-Voordorp".
Deze zaal zal voorloopig dienst doen als
oefenplaats. Gisteravond verzamelden zich
2]len in dit lokaal voor het begin der werk
zaamheden.
Cfp eenvoudige, aangename wijze hér-
dacht gisteravond dé Chr. Jongelingsveree-
niging' „De Heer is mijn bankr" haar veer
tigjarig bestaan. Do sob ooilokalen, hiervoor
afgestaan, waren geheel gevuld met belang
stellenden. De Voorzitter, de heer Van Wijn
gaarden, opende deze feest vergadering, waar_
ra het afwisselende programma' wérd afge
werkt. Tijdens de vergadering werdi 't woord
gevoerd door den voorzitter van den Kerko-
■raad der Ned.-Herv. Gem., db. C. van Wijn
gaarden, door den heer F. Lintburg, namens
c'e Jongelings-terecniging „Eben-Haezer",
eveneens uit Voorschoten, door den heer Th.
C. Broers,-en den heer Bos, uit Leiden,. bel
den oprichters van de jubileer© nd© Vcreeni-
ging'. Door jongedames werden versnaperin
gen aangeboden.
KERKELIJKE BERICHTEN.
Oegst geest: Ned.-Herv. Gem. Zon
dagmorgen te tien uren, ds. J. Wartena, van
Scheveningen, en in de Bewaarschool aan den
Morscb, ds. J. P. Snoep;, 's Avonds te lialf-
zeven, ds. A. J. Ruys.
Maandagmorgen te tien uren', in „Irene*,
ds. J. P. Snoep.
Voorschoten. Ned.-Herv. Gem-
Zondagmorgen te tien' uren, prof, dr. H, M.
van Nes, van Leiden.
Maandagmorgen te tien uren, ds. C. van
Wijngaarden (Doopsbediening),
Zwammerdam! Rem. Gerei. Gem. -Zon
dagmorgen te tien uren, ds. Goedhart.
Burgerlijke Stand. Omstreken.
HAARLEMMERMEER. Bevallen: P. C.
E. van Leeuwen-Boonekamp, z. D. Brands-
Kooiman, d. P. Honcoop-Eveleens. d. A.
do Haan-De Boer, d. A. G.. Kamp-Van Noor-
loos, z. J. van Ïporcn-Van WIeringen, z.
M. J. BledderwijkDc Kookcr, d. W. Sloof-
Pater, z. A. J. Kraak-Verbeek, z. M. G.
Bakker-Rijnbeek'. cL A. van den Ban-vlug, d.
G. A. Uitendaal-Stokclenburg. d. A.
Meijer-Tulp, z. D. Hootmer-Be Wit, z. K
L. Griekspoor-Speelman, z. J. Haspels-Bp-
ch'oyeh, .d. G. Weksels-Trompert, d. fA'.
M. Blok-Vonk, z, J. M. van Stivercn-Yoof-
hara, z. G. Sohi-eu dors-Boé-r/veld, d. G.
Hoeren-Van Dam? d-
Ondertrouwd: J, Korthals 23' j. en M,
van Bcusekom 21 j. H. Zwollo 22 j. en A. C.
Piet 22 j.
Goh u w d: W. Uiterwijk 27 j. en G. G. Frugto
25 j. tP. M. Galvclage 26 j. en H. van Elk
27 j. J, Hoek, 26 j. en M. M. Galvclage 31 j.
er-r L'. G. Gouloozo 32 j. en A. Groolenboer 21 j
A. van der Vliet 21 j. en G. A. Rosier 21 j.
T- A'. Kos, 26 j. en G. van Eek 23 j. MJ
Ehéon 30 j. en L. Boll, 27 j.
Overleden: Nicolaas Kersten, 41 j. geh.
m. E. Effing. Wilhelmina Broers, 57 j. geh*.
met H. Brouwer. Johanna Vervloed 57 j.
geh. met J. L. Mosman. Johanna Cornelia
Baar lm an, 7 w. D. van J. Baarlman.
Hot Dicnstbodcnvraagstulc.
Do Leidscho „mevrouwen1' zijn opge
schrikt.
In navolging van andere sleden heeft ook
to Leiden een vergadering van dienstboden
plaats gehad, om te komen tot oprichting
van een vak-vereeniging.
De oischen, ter vergadering uitgesproken,
zijn niet voor de poes! Zij zijn zóó overdre
ven, dat tdoor dienstboden, in de eerste
plaats? om hen gelachen is. Jammer! Met
minder overdrijving ware beter gevolg te
halen geweest.
Nu heeft als antwoord de Vereniging van
Huisvrouwen' vergaderd; het einde van de
vele overwegingen was gelukkig: aanraking
zoeken met de Dienstboden-Vereen©n
trachten gezamenlijk een voor beide par
tijen aannemelijk werkprogram te vinden.
Want dat er verbeterd moet worden 1
niet in alle gezinnen op zichzelf, maar in
het Yak als zoodanig geven ook de werk
geefsters toe.
Men kan ze verdeelen, die werkgeefsters,
in vier soorten: De „goeden", waar ook
door gemakkelijk© levensomstandigheden
rechtvaardige wenschen steeds worden ter
harte genomen, en kan het bij mogelijkheid',
wordeD toegestaan.
De „onwilligen," die met ai dat nieuwe
gedoe niets van noodo hebben.
De in bekrompen omstandigheden Ievei-
iden, 'öde hun financieel© grenzen eenvoudig;
niet kunnen uitzetten.
En de sleur-menschen, die van het nieuwe
nooit iets merken, voor het tegen hun eigen
deur aanbonst.
De goéden" kunnen wij buiten bespreking
laten: gelukkige gezinnen hebben geen ge
schiedenis!
De „onwilligen1' moeten nu wel wil
lig worden op straffe van geenerlei hulp
meer te bekomen, wat zij allerminst ver
dragen kunnen.
De in bekrompen omstandigheden -verkee
renden zijn t© beklagen, slachtoffers van het
steeds duurder wordende leven; met betaal
de hulp ran buiten gedurende enkele t uren
ban 'den dag, met zooveel mogelijk vereen
voudiging- van de gezins-eischen, en meer
dere hulp van de. gezins-leden, ieder naar
de mate van zijn kracht....' zullen zij moe
ten trachten den pas van den nieuwen tijd
zooveel mogelijk bij te houden. Ik zie in het
verschiet al jonge meisjes uit de gegoedo"
kringen geoefend door huishoudonderwijs
rr-i die, uit liefde voor dit werk, deze ver
moeide huisvrouwen enkele uren per dag ko
men helpen en meerdere frisohheid schen
ken, ten bate tegelijkertijd van haar eigen
meerdere levenstevredenheid.
De sleurmensehen? Och, die draaien van
zelf mee om! Als de sleur breekt, grijpen ze
snel naar het nieuwe houvast.
Zal in de komende jaren de dienstbode
verdwijnen? Het woord: „dienstbode" zeer
zeker, dat dan ook meer dan verouderd is,
in geenen deele de moderne bedoeling'weer
geeft, en wel door „hulp in het gezin" of
„hulp in het huishouden" zal vervangen wor
den.
Zijn er voorstelden voor de „hulp in het
gezin?'3
Mij dunkt: Ja! Voedzamer eten, dat voor
Iateo* jaren kracht en gezondheid opspaart;
voorbereiding 'tot huisvrouw, die uitzon
deringen daargelaten degelijker moet zijn
in een gezin, dan op kantoor of dn fabriek;
en vooral afwisseling- bij het work (vergele
ken bij fabriek en kantoor), wat ^oox een
vrouw een groot middel is om lichamelijk
on geestelijk gezond te blijven.
Nadoelen -daartegenover? Te weinig ver
diensten,'te lange werk-uren, te weinig- vrij
heid. Maar dat gaat nu juist veranderen!
Hooger verdiensten, zoodat die goede kost
en goede inwoning medogerekend kan
toor en fabriek haast gaan naderen, korter
werktijd: na aftrek van etens-uren een tien-
wrigen werkdag, hoewel dat in het gezin
groote moeilijkheden meebrengt, en gezlas
werk wel eens een kort rust-poosje, een ver-
frischend babbeltje' toelaat! Gezinswerk is?
geen voortdurende, jakkerende arixvid.
'Meer vrijkead: drie avonden in de week,
een weekdag in de maand; groote deeleo
van den Zondag, 'n zomervacantie van min
stens tien dagen met behoorlijk kostgeld,
•Maakt de huisvrouw zichzelf tot slachtof
fer* door deze wenschen in te willigen? M. i<
zijn zo nog juist zoo, dat ze zich in normaio
gevallen kan leeren aanpassen. Gaat ze des
avonds graag uit en heeft ze kleine kinde
ren: drie avonden in de week is'er toch een
hulp in huis. Die zal dan geen werk doen,
dat wordt ook niet van haar verlangd; maar
een schreiend kind eens gaan troosten? Een
oud-diienstbode gaf zelf het antwoord. „Men
moet toch wel geen hart hebben om dat na
to laten".
Natuurlijk heeft in die nieuwe, voor haar
zooveel zwaarder, omstandigheden, dé" huis
vrouw'nu ook hot recht om g'oe d 0 hulp
te velangen; langzamerhand kan zij dan
oisch stellen: vakopleiding, diploma voor
verworven kundigheden aan een vakschool.;
Wie weet, of an de toekomst met geschool-
d$r kracht ook in het geziD in korter werk
tijd niet evenveel kan bereikt worden -als uu
zonder verzwaring van de huis vrouw taak.
Aldus moeten hier werkgeefster en werk
neemster trachten tot elkaar te komen; el-
Laar te begrijpen en Samen te werken.
Geschiedt dat niet, dan gaat met hef
woord ook hot vat: dienstbode-verloren, Op
hét 0ogenblik kan dat de werkneemster, b&*
Rekkelijk onverschillig zijn; ér i§ wel ander
Yterk; té' yin dénV J
Blijft dat zooals de werkloosheid in dé an
dere vakken toeneemt, door sluiliag ypu
oorlogsindustrieën, gebrek aaa koapkroebt,
indringing in ons land van buit-cnlandseho
werkloozen of goedkooper werkkiachten?
En och, ook de werkgeefsters gaan zichzelf
helpen; moeten dat wel doen; étage-wonin
gen, voorzien van alles, wat maar moderne
gemakken verzinnen kunnen; centrale ver
warming, warm en koud wat^r, stofzuiger,
etonslift, enz., centrale keuken in buis en-
der een vakkundige kookster en ziet.... met
een groote mate van aanpassingsvermogen,
mede-hulp der gezinsleden.... is de iüwo
nende vaste hulp (en zonder meerdere ge-
zinskosten mee te brengen) overbodig gewor
den.
Het vak zelf is dan verloren gegaan.
Is -dat een voordeel voor beide partijen? I'k
geloof neen! Eerder een nadeel. Als hot
moet, kan het; als het niét behoeft", des
te beter; want vooral de overgangstijden
zullen voor beide partijen zwaar z^jn.
Met tact, met begrijpen, met meeleven in
eikaars inzichten en behoeften is een andé-
re oplossing te vinden, die het vak van
„hulp in het gezin" weer aantrekkelijk
maakt, en de huisvrouw behoedt voor té
groote Omwenteling in de gezinsleiding.
Mogen de bestuurders van werkgeefsters en
werkneemsters in gezamenlijke besprekingen
ons die oplossing brengen.
VAN ITALLIE—Van Embdon.
(Meer stukken over dit onderwerp, 2<o,o
van wel- als van niet. wèl-versneden pe'n,
kunnen wij niet opnemeh. Red. L. D.j
VOETBAL.
De gisteravond in het Amsterdam sohe sta
dion gehouden wedstrijd tusschen de Engel-
sche vliegers en het Noderiandscih© Zwalu
wen-elf tal, waarin 9 spelers van het oranje
team, eindigde met een gelijk spel 11. Een
mooi succes voor do Hollanders.
Fokker liet in zijn machine tijdens den
wedstrijd de koenste 'buitelingen enz. zien en
bewonderen.
Turnkring Lelden en Omstreken,
Konden we eeni.gen tijd -geleden mélden,
■dat op Pinkster-Maandag een fietstocht naar,
Haarlem zou gemaakt woorden, thans kunnen
wij mededeelen, dat er ree dé meer dan 100
deelneemsters en deelnemers zijn.
Op Donderdag 12 Juni zal de tweede voor-
turnles voor heeren worden gehouden in het
lokaal Pieterskerkgracht.
Bouwmeester en Yerkado.
In een ingezondeni stuk in de „Tel." be
klaagde 'de hoer Louis Bouwmeester zich,
dat de heer Verkade zich togen een lid van
den Raad van Beheer dér Koninklijke aldus
zou hebben uitgelaten: „Laten we Bouw-
m.ceiter dé provincie insturen, zich daar met
„Narcis", „Lodewijk XI'' enz. laten doodspe-
len dan zijn we hem kwijt.
In een mededeeling in. de pers verklaren
thans allo leden van genoemde Raad! v-m
Beheer dat do heer Verkap© nooit aldus tot
een van hen gesproken heeft. De heer Ver-
kade voegt er zelf het noodige bij. Het
„Hbld." heeft wel gelijk, waar het zegt, dat
het maar goed is, dat het zomerseizoen tijd
tot tot kalmte komen gcedt.
De algemeen© toestand.
Nanr hot heette, zou het entente-ant
woord op do Duitsehe tegenvoorstellen
Dinsdag afkomen. Latere berichten stollen
het al weer uit tot Donderdag a.s. En of
dat nu de juiste datum zal zijn'?
Inmiddels is de entente-pers druk doen
de om.de vraag te bespreken, of er werke
lijk wijzigingen zullen worden toegestaan
of niet. In overgroot© meerderheid i§ zij het
er over eens, dat essentdeele wijzigingen
zijn uitgesloten, maar dat in bijzaken
Duitechland zooveel mogelijk te gemoet zal
worden gekomen. Een kleine minderheid
verwacht ook in territoriaal opzicht eenigo
verandering ten gunste der Duitsehe repu
bliek. Het is natuurlijk louter hypothese en
geproefballonneer zonder feitelijke waarde.
Wat de persoonlijkheden van den Raad
van Vier betreft, men is het roerend eens,
dat Clemenceau van geen wijziging van
eenigo beteekenis wil weten, terwijl ten
aanzien van Lloyd George d'e meening is,
dat deze wel vooir verandering te vinden is.
Over Wilson loop en de stemmen uiteen
tegenover de verwachting, dat deze ook te
vinden zou zijn voor verzachting der voor
waarden, stelt men van andere zijde met
beslistheid, dab Wilson deze voorwaarden,
als fundeerend op recht en gerechtigheid!,
zooals in zijn 14 punten is neergelegd',
wen-soht te handhaven. Over Orlandb zwijgt
men meestal. Over 't geheel beschouwt men
hem als een bijlooper, wanneer het niet
zuiver Italiaankho belangen betreft-. In
hoevorro dit gewettigd is? De enkele mee
rling over hem is vaoi oordeel, dat hij we-1
wat zou over hebben voor de zekerheid van
teekenen der vredesvoorwaarden cloocr
de Duitsc-kers,
Graaf Brockdorff Rantzau heeft zich te
genover een paar Duitsehe persvertegen
woordigers te Versailles we-er eens uitge
laten. Men mag cPat gerust beschouwen als
een .soort propaganda voor de Duitsehe
zaak, men zie voor de hoofdzaak van rijn
beschouwingen hieronder. Naast het aan
prijzen van mondelinge besprekingen als de
gelegenheid van gedaehtenwisseling mag
men er een nieuwe, zijdeÜngsche poging in
zien om indruk te maken op het entente-
prpletariaat. Daarvan is tot nu toe het En-
gelsdhe het meest in actie. De Engelscho
parlementaire arbeiderspartij heeft opnieuw
een manifest gepubliceerd, waarin gezegd
wordt, dat het vredesverdrag fundamenteel
verkeerd' is, daar het gegrond is op de be
ginselen, welke de oorzaak van den oor
log waren. De betaling door ïhiitsckland
van 100 milliard, wordt niet buitensporig
geacht, doch het manifest prote*ie<*.rt té
gen dén afstand van het Saarbekksm aaa
Frankrijk, on tegen de wijze van bepaling
der Poolsche grenzen. Aange°drongen, wordr
op verbod van particulieren aanmaak van
nieuwe bewapeningen sn op de toelating
van D'uitsckland tot den volkerenbond.
Zoolang het echter bij manifesten blijft)
zonder meer, verwachten wij geen betee-
kenisvollen invloed.
De stakingen in Frankrijk 1q Parijs
schat men heb a.antal stakers op 350.000
duren voort, maar -staan tot nu toe nog
buiten de politiek, althans bidten de vre-
deavoorwaarden. Nog, zeiden we, want bij
een eenig&zins langer voortduren is het n^eb
onmogelijk, dab ook de politiek een inte
greerend onderdeel xan de sbidringsoorza-
ken wordt, waar de Franscho socialistischo
partij thans een oproep verspreidt, waarin
wordt aangespoord op te komen voor red
ding der revolutie in Rusland en Honga
rije, m.a.w. een toeroepen van „hand's-off
daar tegen de entente-regeeringen. En is
de politiek eenmaal in de stakingsbeweging
betrokken, dan kan Frankrijk inwendig wel
eens voor groote moeilijkheden komen
Weinig van pao komt de Duitsehe regee
ring in de gegeven omstandtigheden het
feit, dat meer en meer blijkt, dat er in
Duitschland nog besbaat een offioiere-oa-
marilla, zooale ook vroeger. We verwijzen,
voor bijzonderheden naar het Tweede Blad.
Voor de entente is het dankbaar materiaal
te bewijzen, hoe d.e verandering 111
Duits ch land nog altijd van twijfelachtig en
aard is, afgezien van do voordooien, die de
Duitsehe onafhankelijke socialisten daar
uit zaïllen weten te halen.
Of, mede met het oog hierop,'liet ver
standig gezien is van de Beiersche regeé-
ring om den Russischen communist Loviné
werkelijk te doen executeer en, trota den
aandrang van verschillende zijden, als vap
,,Vorwarts" en „Berl. Tageblatt" om het
doodvonnis to wijzigen in een andere straf,
is zeer do vraag. De Bcsrlijnsche Vollzugs-
rat' heeft gedreigd met algemeene staking,
als het doodvonnis werd voltrokken.
Do stichters van do Rijnropubliek heb
ben nog weinig pleizier van hun daad. Dr.
Dorten en zijn mede-ministers hebben in een
ooup de main zich een oogenblik meester
gemaakt van het regeeringsgebouw te Wies
ba-den, maar het- volk drong er spoedig
binnen en gaf enkele ministers oen ferm
pak slaag, zoodat een tweetal zelfs naar
het ziekenhuis moest worden gebracht. Dr.
Dorten zelf wist rich te verschuilen on te
ontkomen en moet thans te Biebrich vertoe
ven. De Franschen bemoeiden rich niet met
hot geval on hielden rich heelemaal neu
traal..
Ten aanzien van de vredesonderhandelin
gen met Duitsob-Oostenrijk geen nieuws.
De Woensche beurs blijft voorloopig geslo
ten, gezien do pessimistische stemming, die
rich allerwoge van het publiek moet heb
ben meester gemaakt.
Raatsan's denkbeelden.
Biockdorff Rantzau heaft tegen een cor
respondent dor. „Yoss. Ztg." te Versailles,
zich o.m. aldus uitgelaten:
Er vindt tot mijn leedwezen geen wisse
ling vim gedachten over den vrede plaats
en over de wereldorde, die opgebouwd moet
worden, maar men heeft ons inzage gegeven
van een door de tegenpartij klaargemaakt
plan, waarover, wij slechts binnen enge grett.-.
n onze meening mogon uiteh.
Daarom is het ook onjuist, als men m
de pers van de tegenpartij onze memorie
tegenvoorstellen noemt. Onze memorie jg
slechts een reeks van opmerkingen, die de
Duitsehe delegatie en de Duitsehe rega
ling in alle haast over het ontwerp van dv
geallieerden hebben kunnen maken. Zij kan
des te minder een va9te politieke wereld
voorstelling geven ,daar ze op de gedachten-,
gang van anderen opgebouwd is. Europa is
door den oorlog uitgeput, en verarmd.
Het Europeesche .vasteland met zjjn dichte
bevolking, op eeo betrekkelijk kleine oppisr->
vlakte en met zijn in verhouding, tot de be
hoefte geringe beperkte productie van grond-,
stoffen, heeft slechts één kracht tegenover,
den natuurlijken rijkdom van dé groote over-
zeesche mogendheden, n.l. de arbeidersklasse
Als het nieuwe Europa uiet verarmen wil
en vernederd wil worden tot een ontvanger
van aalmoezen uit "de rijke werélddeelen, dan
mceti een intensieve productie de grondslag,
van een toekomstig economisch systeem zjjn.
De productie kan echter slechts door een
organisatie van de arbeiders verhoogd wor
den. Deze organisatie zal te beter zijn, naar,
mate de kring van de verschillend geaarde
nationals individualiteiten, die door bepalin
gen van arbeidersrecht in wederzijdschd
aanvulling samenwerkt, grooüeii is.
Het is duidelijk dat een dergelijke Euro-,
pcescho arbeidersorganisatie, welker eerste
taak natuurlijk zou zjjn het herstel van het'
arbeidsvermogen van de beschadigde landen
vaifcEuropa, de souvereiniteit in de afzonder^
lijko staten, naar do oude opvattingen, niet'
intact zou laten. Op liet oogenblik, waarop'
de economische ontwikkeling de grenzen v.ah
de staten overschrijdt, moeten do staten in
economisch opzicht een gedeelte van hun
Oude souvereiniteit aan een nieuwe en "hoöJ.
gere instantie afstaan.
Brockdorff Rantzaxi zou het toejuichen
als de commissie vail herspel, waarvan het
vredesverdrag de instelling vordert, zoo wertf
ingericht, dat ztj de draagster van dit idéé
zou worden, maar dan Zouden dé Duit'schers
ook in deze commissie' moeten medewerken,
tfaolang Duitschland echter veroordeeld blijft
economisch alleen te staan, kan het 'slechts
een door cijfers bepaalde verplichting op
ziek nemen en kan die verplichting sléchte
tjjdelijk zijn.
Duitschland zou editor kunnen beloven,
zijn economische kracht onbeperkt te lat^n
opgaan in de Europeesche economische ge
meenschap te leven en te kunnen god nop'.
Door de positie van Duitschland in het Euro
peesche economisohe stelsel \yordt oca ';U
houding van zijn regeer(ng in tértiwrw|
kwestios bepaald. Het- lot van lamKdv
(ioor gemengde natjpnaliteiten bewoond, kaA
