No. 18169.
LES BSC5-3 DAGBLAD Zaterdag 24 Piles.
Tweede B3ad Aaino 1919.
BINNENLAND
FEUILLETON,
ZïofiX lOEEL
INDISCHE BRIEVEN.
's Ryks middelen. De verbeterde tij Is-
jonistandighedea drukken haar stempel op do
geldmiddelen van. den Staat. De opbrengst
van '5 Rijks middelen over April toont dit
aan. Vergeleken by April van het vorig
jaar heeft April nu meer dan 2% millioen
gulden hooger opbrengst.
Slechts voor een geriug gedeelte hebben
de directe belastingen daartoe bijgedragen.
Ook do successierechten hebben dit avana
niet op haar rekening, on de accyns op sui
ker, die eveneens nu en dan bjjdraagt aan
een flink accrès, heeft zich in de afge-
loopen maand zelfs in dalende lijn bewogen.
Juist die middelen echter, welko verband
houden met de levendigheid van. heb han
delsverkeer en met onze economische ver
houdingen, bobben de flinke stijging van
do opbrengst veroorzaakt. Ifet gijn de in
voerrechten, het statist ekrechfc en do loods
gelden. welke haar h ebb on veroorzaakt ^ter
wijl de aanzienlijke vermeerdering van den
accijns op het gedistilleerd ook niet onop
gemerkt kan blijven.
Stellt men de cijxerk van April 1918 en
1919 naast elkander, dan blijkt, dat de .grond
belasting achteruitging met f28.000 en uó
inkomstenbelasting zelfs met f9G7.000. De
nieuwe dividend- en tantièmobelastlng gaf
©en opbrengst-van f 226.000, terwijl de ver
mogensbelasting f304.090 meer dan verle
den jaar opleverde.
De suikeraccijns echter daalde met een
bedrag van f952.000, waartegenover do
ffiirnaocijns en die op heb gedistilleerd resp.
©tegen met f17.000 on £1.009.000. Dezout-
accrins gaf f137.000 en die op bier f27.000
minder, maar het geslacht f341.000 meer.
U;t de zegelrechten werd een hoogere
Opbrengst verkregen vau f123.000, uit de
registratierechten van f460.000, en uit de
gcccessierechten van f72.000.
klaar de invoerrechten spanden de kroon.
Do meerdere opbrengst was f 1.738.000, en
bedroeg in het geheel 4 maal het cijfer van
'April 1918. In deze'fde verhouding steeg do
Opbrengst van het statist'ekrechb dat bij een
ontvaugst van f75.770 in April 1918 thans
eer opbrengst gaf van f431.392.
Vermelden wij nog, dab de domeinen ste
gen met f8000, dan blijven t-pn slotte te
lei molden de loodsgelden, die bijna 6-maal
het bedrag van het vorig jaar opleverden,
n.l. f70.662 tegen 12.375.
Door deze uitkomsten is de opbrengst
over de eerste vier maandna van dit' jaar
180.580.492.921/2, tegen f 76.612.530.2i in
b^te.dfde tijdvak van 1918, zoodat \yijf thans
if 3.967.962.71 iA vooruit zijn.
Hot Staatsbedrijf der artillerie-ijirichtin-
gen. Zitthag zullen nemen in de oomimis-
öiie, welke door den Minister van Oorlog
wordt aangesteld om na te gaan in hoeverre
liet Staatsbedrijf der artillerie-inrichtingen
niedo dienstig kan worden gemaakt voor de
■^orvaiardiiiging van voorworpen van niet-mi-
litalren aard de volgende hoeren: prof. J. P.
de Vooijs, hoogleer-aar aan de Technische
Hooge. -'lipol, die tevens zal optreden als
voorz: Ir der commissie; E. A. F. Blokhuis,
oud-kolonel der artillerie; mr. dr. J. H. W.
Q. ter Spill, oud-lid dor Tweed© KamW;
prof. F. Iv. T. H. van Itcrson, liiid van de
directie der Staatsmijnen in Liriibungs dr.
0. Hoitsma, muntmeester bij 's-Rijks Munt;
,W. A. Ci Whitlau, hoofdambtenaar in dienst
'der gemeente Rotterdam; K. ter Laan, bur-
ttcaneGstcr van Zaandam; B. J. H. Hoitink,
'directeur der Koninklijke Grofsmederij te
teidon; J. F. Ilulswit, directeur van de N.
lV. „Haarleinoche Machinefabriek voorheen
Gebr. Figee"; II. J. F. Smulders, dir. van., de
N. V. Machinefabriek „Jaffa", voorh. Louis
Smulders en Co.. te Ut re ent; ingenieur 0.
Gunning, directeur dor N. V. Machine- on
Motorenfabriek voorh. Thomassen en Co., tc
'Arnhem; G. Th. van Dam, directeur der ar-
tillcrie-inriciitingcn; L. Tielenius Kruythoff,
r.dj -directeur der artillerie-imüchtLngen; A.
CDouw, M. Bouwhuis en D. Klokman, werk
lieden bij de artillerie-inrichtingen; D.
Schilp, tweede voorzitter van den Ned-es-la-nd-
echen Federatieven Bond van personeel in
openbaren dienst; P. "Dantz, voorzitter van
'don Alig. Ncd. Mc t a a lbe werkersboud; F. van
.Wolic, secretaris van don Ned. R.-K. Mctaal-
bcwerkersbond; F. Eikerbout, voorzitter van
den Chr. Metaalbewerker bond in Nederland.
Naar het Fransch van VICTOR CHERBULIEZ.
(Na-druk verbod en.)
17)
,,Dat is nu ook een vraag? Zc hebben tu
rners mijn. kool opgegeten l"
„Dat argument is niet rechtsgeldig."
„Mooi 7coEn wie moob dan uitmaken of
het konijnen van een konijnenberg zijn?
We zullen die beertjes dus eens móeten
gaan opzoeken en heel beleefd, met den
hoed in de hand, vragen .- „Op jullie wooid
van konijneneer: zijn jullie 't nu, otf zijn
jullie 't niet En het hangt dus af van
hun antwoord Die rechtswetenschap
is toch een mooie wetenschap, 't Spijt mij
verbazend dab ik er niets van weet; dat zou
mij dc-n geest clan wel zeer verruimd heb
ben. Ik zal heb riu maar aan mijnheer mijn
zoon overlaten, om zich in dit opzichte
beier tc laten opvoeden."
„Mijn Hemel, wab slaat u cIgot, neem mij
niet kwalijk, mijnheer Tèterol! "c Is gemak
kelijk genoeg, om een konijnenberg te her
kennen men vindt er holen in en sommi'go
opzettelijke inriohtingeja. Nog dïene tot op
heldering. dat do eigenaar van een boscih,
zonder er nog bepaald een konijnenberg
van te maken, dikwijls brem laat zaaien
tusschen bet hout, of soortgolijke middelen
gobruikt om er het wild to lokken. Fn dit
geval is aanspraak op schadevergoeding
mogelijk, maar het staat aan den eisoher,
®m tc bewijzen, dat do gedaagde er waar-
Jjk hefc vrild lokte. Dus let wel, mijnheer
terol, liet is noodzakelijk dit te bewijzen,
Aan de commissie wordt als secretaris (niet
lid) toegevoegd kapitein der artillerie J. C.
Spaicli, te 's-G ra ven ha ge.
Do installatie van de commissie is bepaald
op Vrijdag 30 cLczer.
Duuriebij.slag Indische pensioenen. Bij
de Tweede Kamer is ccn wetsontwerp in
gekomen, beoogende hun, cho Indisch
pensioen, gagemeut of onderstand genie-
ton, ook voor dit .jaar een <1 inrtebijslag
ioe te kennen.
De Minister van Koloniën stelt voor clc
hijslagen als volgt te regelen:
Hoofdbijslag: voor "gehuwden 20 pCt.
piet een minimum van f 150 en een maxi
mum van f 300; voor ongehuwc'en 10 pOl.
niQb oen minimum var f 75 ea een maxi
mum van f 200kinderbijslagf 50 voor
ieder kind beneden 13 jaar, met dien ver
stande, dat hoofd- en kinderbijslag geza
menlijk niet meer moger. bedragen dan 75
ten honderd van het genoten wordende
jaargeld; een bepaling, overeenkomende
met die, voorgesteld in do d 'iirtebijslag-
regeling \V<or hot Nedèrlandscho actief
di enend„ R kap e rsoneel.
De inkomens- cn p ensioehsg rer^zen
wensebt de Minister ongeveer gelijk t«
stellen aan die, in het voorstel vjm heb
Nedorlandscko actief dienend Rijkspe-rso
necl genoemd, en te bepalen op inkomens
grens: gehuwden met kinderen f 6000;
pensioensgrenef 5*'00, inkomensgrens:
-zonder kinderen f 'cT?30, pensioensgrens
f -1000, inkomensgrensongehuwdeii f 3000,
pensioensgrens f 2500.
Verder wil de Minister te gernoot ko
men uari den bij herhaling geuitnn wensch,
om de bepaling be doen vervallen, dat,
wanneer tweo pensioenen worden genoten,
waarvan één ben laste van de Staatsbe-
grooting en één ten listo van de Indische
begroeting, dc duortebij>lag alleen zal
worden uitgekeerd ter zake van het hoog
ste pensioen; het komt hom billijk voor,
de bijslagen ter zake van beid»} pensioenen
toe te kennen tot een gezamenlijk bedrog
van de maxima, hierboven aangegeven.
Gelijke overwegingen als die, welko
3an de toekenning van duurtebijslagen aan
Ned.-Tndische gepensionneorden ten grond
slag liggen, golden ook voor de hier te
lande vertoevende We&t-Indischo gepen-
sionneerden, waarom de Minister voor-
si olfc ook dio ia den maatregel te begrij
pen
De kosten worden geraamd op f i,435.000
Herziening Jachtwet. Hot bestuur van
het Kon. Nederl. Landbouw-Comitó heeft
zioli tot den Minister van Landbouw, Nij
verheid en Handel gericht- met een adres
in zako do herziening van de Jachtwet.
Heb bestuur, dat in deze do zijde van den
landbouw kiest, is van meerling, dat de po
ging der Staatscommissie1904 tot verzoe
ning der tcgenstrijdigo belangen van het
jagersbedrijf eenerzijds on van den land
bouw anderzijds niet als geslaagd kan wor
den beschouwd.
Ter juiste beoordeeling van de landbouw
belangen, betoogt hot bestuur, denko men
rich het jaohtrooht, als historisch product,
wog en stello men zich de vraag, of liet
landbouwbelang de schepping van eonig
-jaohtreoht, al» middel tot vernietiging van
schadelijk gedierte zou eischen.
Deze vraag kan, naar zijn meening, niet
anders dan in ontkennenden zin worden be
antwoord, en als consequentie daarvan
wTordt de volgende herziening der jaoht-
reöhtsvcrhö'udingen aanbevolen
1. Opheffing van allo heerlijko en con
tractueel© jaohtrechten tegen schadeloos
stelling; 2. het ambtelijk verbod-tot het
vestigen zelfstandig jacht-reoht; 3. toepas
sing van het beginsel van artikel 641 B. W.,
echter met dien verstande, dat do uitoefe
ning van hot- recht.aan den grondgebruiker
toekomt, en onder voorbehoud van wette
lijke bescherming van nuttige diersoorten
4. mocht de nieb-uitoefening van dit recht
nadeel voor naburige landen opleveren,
dan won-de dit nadeel geweerd en beteugeld
door wettelijke bepalingen tegen schadelijk
gedierte en vergo«ed ingevolge een civiel
rechtelijke aansprakelijkheid voor wild-
sohade, door derden te lijden.
Nieuwe wetten. Gerueld wordt, dat bij
de Regeering in bewerking is een Werk-
aangezicn hét wild slechts behoort aan den-
gene, die het j.aagt, en dat de terreinen,
nabij een bosoh gelegen, belast zijn met
oen soort servituut, waaraan de eigènaars
zich moeten onderwerpen, als do toege
brachte schade niet al te aanzienlijk is,
want alle hout is een natuurlijke verblijf
plaats voor wild, dat er overal zijn toe
vlucht zoekt, zonder dat liet er heengelokt
wordt."
Nu was het geduld van den heer Tèterol
voorgoed uitgeput. Hij vloog op, rukte den
man der Wet zijn tabaksdoos uit do han
den, die liij vrij onzacht op tafel zetto, en
bleef toen vlak vóór hom staan, terwijl hij,
met dreigende -uitdrukking op liet gelaat,
sprak
„Neem mij niet kwalijk, ik ben wat hard
in de leer; ik snap'niets van uw fijne onder
scheidingen, van uw servituten en natuur
lijke schuilplaatsen. Ik weet alleen, dat
mijn kooien van mij zijn dat zo opgegeten
wo-rden en dat ik zelf ook wel aan de beurt
zou komen, als ilc er niet gauw een schotje
voor stak. E11 nu, mijnheer als .ik mijn
zaak aan een advocaat in handen geef, ver
lang ik ook, dat hij bewijst, hoe ik gelijk
heb, en dat hij verontwaardigd is, als ik
boos ben. Ik heb gezegd. Hier hebt u uw
tabaksdoos terugik heb de eer u te groe
ten."
Toen ging hij weg. zonder verder naar
rede te willen luisteren, en droeg zijn
zaak op aan een beunhaas, die hem gehecf
naar den mond praatte die onmiddellijk
vond, dat zijn geval glashelder was en die
cr dan ook geen oogenblik aan twijfelde, cf
de heer Tèterol zou met glans zijn proces
winnen.
Weldra deed zich nog ccn nieuwe compli
catie voor; do Limourde, dio gewoonlijk
loosheidswefc, bedoetend© een tijde'yke voor
ziening te treffen tot steun aan d% werklo
zenkassen. 0nd;r bepaald© voo:wa-a;d_?a za\
behoudens de subsidiën, verbond aan werk-
locv.er.kaspen. op den gron:'s ag van 10J pCt.
der werkelijk ingekomen bijdragen van de
leden, bovendien tijdelijk steun kunnen wor
den gegeven aan verenigingen, van welke
gesubsidieerde work'.ooznkasaea ufcgaan.
Voorts is m bewerkteg een wet, bsoogn-
de de in-sterd-hou ling en he': opr ekten van
Wücktgeldrege.ingen. Daarbij wordt bepaald,
dat de Minister aan een werkgever of aan
een groep we.kg vers ten b .hoeve van uit-
koeringen uit e;m wachtgel'dfonds niet een
goedgekeurd reglement, subsidie kan ver
leden uit 's Rijks kas van ten hoogste 33
pCt. der -werkelijk verstrekte wachtgelden.
Vaste Jaarbeursgebouwen, Naar aan
leiding van hot »ericht, hetwelk in de
pers de rondo hooft gedaan, volgons het-
weik de- Ned. F ab vkti 11 e a -V-e re e ni gi 11 g
tot de Tweede Kamer een adres heeft ge
richt, met het verzoek, heb wetsontwerp
betreffende .hypotheek voor ivaste jaar
beursgebouwen tc Utrecht te verwerpen,
deelt het Verbond van Ncd. Fabnkanten-
Vrreenigiogcn mede, dat genoemd be
richt onjuist is en liet volgende is ge
schied
Liet Verbond van Ned. Fabrikanten-Ver
eenigingen hoeft een ad rek tot den Minis
ter van Financiën gericht waarin er op
gewezen wordt, dat niet de- gcheele in
dustrie bij de. stichting van vaste Jaar
beursgebouwen achter den Raad van Be
heer van dc Vereoaiging tot het houden
\an Jaarbeurzen staat. Het verbond heeft
de meening van hen, dio het vastleggen
van belangrijke kip;tuten in vaste gebou
wen voor do Jaarbeurs niet kunnen goed
keuren, met enkele argumenten verduide
lijkt.
In het adres wordt o. a. medegedeeld,
dat het Verbond voornoemd liet weinig
verantwoord acht om het Nederl andsciie
kapitaal in zulke gebouwen vast te leg
gen.
De dienstregeling der stoomtramwegen.
Naar het „Hbl." verneemt, zal de dienst op
do stoomtramwegen, die bij de spoorweg
maatschappijen in exploTat'.e zijn, brj de a.s.
nieuwe zomerdienstregeling belangrijk wor
den uitgebreid, n.j- 30 tot 50 pCt.
Ka arson voorradenEr moet nog een
aonzienlyke voorraad kaarsen aanwez g zijn
op het Rjjkskantoor voor veriichtings- en
aanverwante artikelen, zelfs zóó veel, dat
mer, er geen weg mee weet. Aan uitvoer
is moeilijk te denken, daar België ruini-
schoofs voorzien wordt van uit Eagriand en
het bezette gebied in Duitschland ook al door
Engeland wordt belicnd, terwijl naar Ned.-
Iudiè dit niet zal gaan, omdat de petrolëum-
maatschappijen aldaar ruimschoots in ds be
hoefte voorzien. Zelfs ook enkele gemeen
tebesturen moeten nog f linken v o-raadhb-
ben, zoodat deze aangewezen zijn op ver
koop aan een particulier, die op speculatie
keept.
Bevroren vleescli naar Duitsehland. Met
den uitvoer 'van bevroren- vleescli naar
Diktschland (Berlijn) is een aanvang ge
maakt. Dagelijks worden 250.000 K.G. gale
ven! De inlading geschiedt op de verschil
lende plaatsen, waar dit artikel in groote
hoeveelheden was opgeslagen. Niet minder,
dan S millioen,K.G. zullen worden verzonden.
Jhr. J. Louden gezaut te Parijs. Naar het
Corr.-Bureau met zekerheid verneemt-, is
do gezantseliapsposfc te Parijs aangeboden
aan jhr. J. Loudon, oud-Minister van Bui-
tenlandsohe Zaken, en heeft deze de benoe
ming aanvaard.
De particuliere landerijen op Java. Reu
ter meldt, dat, volgens de bladen, de direc
teuren c'er „Anglo-Dutoh Plantations of
Java" besloten hebben het aanbod van 17
millioen gulden aan te nemen, gedaan door
de Nederlandscih-Indische regeering voor
dio gedeelten land der Maatschappij, welke
als Staatsdomein zullen worden hersteld.
Verwacht wordt, dat de overdracht met
October zal plaats hebben.
zoo kalm vocristroamde, kon in den regen
tijd opeens geweldig wassen. En woest dat
ze dan wezen kon! Als een bergstroom! In
dat deel van haar loop, d"at do grens vorm-
do tusschen het slot van do Saligneux en
liet goed van den parvonu, waren haar aan
vallen vooral op den rechteroever gericht.
En zoo kostte zij den heer Tèterol ieder
jaar oen paar kluiten aarde en een enkel
struikje, terwijl zij dén baron nog begun
stigde met haar vruchtbare aanspoelingen.
Dio ongelijkheid van behandeling was toch
al een bron van ergernis voor don heer
Tèterol, die er do Limourde van verdacht,
dat zij zich speciaal in dienst, had gesteld
van dien hatelijken landjonker. De ge
dachte, dat de heer Do Saligneux van jaar
op jaar een paar duim breed grond op hem
winnen kon, joeg hem do koorts op het lijf.
Die man, die toch zoo gelukkig had kunnen
zijn, beeldde zich van allerlei ellende in;
en heel tragisc-h, zag hij daarbij dikwijls ecu
mug voor een olifant aan.
Na eon nacht, waarin hij dan al een heel
benauwden droom had gehad, en de Li
mourde het Witte Huis had zien meevoeren
d'at zij vervolgens, verraderlijk, aan cle voe
ten van den heer Do Saligneux neerlegde,
kon hij zich toch niet langer bedwingen cn
schreef een onverstandigen brief aan den
baron, waarin hij dezen terug vroeg al liet
land, dat de rivier hom ontnomen cn bij
Do Saligneux aangespoeld had.
Tot" ee-nig antwoar»? zond de baron hem
kopie van twee artikelen.vau het Wetboek,
die luidden als volgt
,,Dc aanspoeling komt ten voordeel© van
den eigenaar van den grónd, die aan den
oever woonl„Hetzelfde is het ge
val met de aanwassing, die hefc strooanend
water vormt, doordat bet onmerkbaar
Het onderwijs in Indië.
In heb Javaunsche b'ad ,,Sri Diponego o"
worde de staf gebroken ov:r de Inlan -.chi
leden van den Volksraad, die voor invoe
ling zijn van den militieplicht. Er wordt
geredeneerd:
Wij, Javanen,, zrjn zacht van aard Nu
gaat men ons ruw maken en ons de bajonet
in harden geven. Zijn we echter eenmaal
wild gewGrd.n, dan zallen we onze Javaan-
sclie tanden z?tten ia het lichaam- van hem,
die zich dan beschouwt als het opperhoofd
der wilden.
De bedreiging is duidelijk, doch lichtelijk
overdreven.
De redactie van Sri Diponegoro'7 teekent
bi; dit artikel aan, dat de voo.stenier: van
militie uitgaan van do- gedachte, dat Indië
eenmaal vrij zal zijn en dan een eigen
leger moet- hebben. Daar moet dus nu aan
gewerkt wordrn. Doch streven naar Indië's
vrijheid is schoon. Evenwel zullen we die
vrijheid nooit bereiken, als we daar b ijvm.
Ferst moet er daarom zijn, mee r ond ;r-
w ij s.
Do ri-deneering van de redactie kunnen
wo volkomen onderschrijven. Wie net Ja
va ansche volk kent, om- alleen nu maar te
blijver, bij de Javanen, de lezers van ,.Sri
Diponegoro", weet het, dat meer ontwikke
ling in de eerste plaats noodig is. Over liet
algemeen- is het gros der Inlandsche volken
analphabeet en zoolang die toestand aan
bond Komt men iliet tot een beteren
toestand
Dat wordt begrepen door de Nederland-
scho Regeering, die reeds sinds tal van jaren
poogt meer onderwjjs onder de bevolking te 1
brergen De Regeering was wel is waar
niet altijd gelukkig met ds maatregelen, die
genomen werden; hinkte nogal eens op twee
gedachten, maar het streven om naar -een
goede richting ie zoeken is piet te pns-
kennen
De bevolking zelf begint meer en meer
mee te werkeai. Do behoefte aan onderwijs
wordt steeds meer gevoeld. Het is nog wel
.waar, dat de „Wong tani" (landbouwer),
conservatief zoöals zijn collega's in jfndare
deelen van de wereld, daarvan nog weinig
blijk geven, doch in de centra van bevol
king is het duide.ijk waarneembaar, dat men
om onderwijs vraagt.
Het is niet zeldzaam, dat een Inlander,
wiens inkomen niet meer bedraagt dan f 15,
op zijn hoogst f20 per maand, gaarne f5
per maand betaalt, als zijn zoon maar Ho!-
landsch onderwijs krijgt. Dat hi.rvan door
ongeschoolde leerkrachten in de binnenlan
den veel misbruik is gemaakt, kunnen w? wel
verzekeren, ea de Regeering kan niet beter
doen dan zooveel mogelyk gouvernement-s-
scholen te openen.
Ik had het er reeds vroeger over, dat de
vraag naar onderwys er een is, die ^fwykt
van bet gewone nationalistische strevsn.
Immers, vraagt de Inlander en de Ja\aan
niet. het minst om Hollandsch onderwijs,
liefst op een school, die ook bezocht wordt
don de kinderen der Europeanen.
De Regeering heeft dan ook, naast de
gewone Inlandsche scholen, waar Javaansrh,
Madoereesch, Soendaneesch of Maleiscll
voer laai is, andere inlandsche scholen gs-
operd, waar wel de Inlandsche talen word.m
onderwezen, maar het onderwijs meer en
meer wordt gegeven met de Hollahdsche taal
als voertaal. Ze heeten Hollandsch-Inlan.l-
sche scholen. Zoo zijn er pok Holla-ndsch-
Chineesche scholen. De Regeering staat nu
voor een groote moeilykheid, n.l. voor dia
van een z^er belangrijk tekort aan leer
krachten.
Deze Hollandsch-Inlandsche scholen en
Hollandsch-Chineesche scholen onttrekken
zeer veel leerkmchten aan de Europeesche
scholen, zser tor nadeel van het onderwijs
aan die inrichtingen.
Volgens berichten, welke ik ontving uit
Indië, mag men het tekort aan Europee
sche onderwijzers gerust op eenigo hon
derden stellen.
Rel' deed dan ook zeer vreemd aan, toen
de Directeur'van Onderwijs en Eeredienst
te Batavia in den Volksraad sprak over een
tekon; aan person?el van eeniga tientallen.
Hij telde blijkbaar mede al die. tijdelijk©
leerkrachten, die wel in da scholen zijn op
genomen, bijv. gehuwde damjs, 'maar dia
grond afspoelt van den eeuen en dit afzet
op den anderen oeverdo eigenaar van
den met slib bedekten oever heeft- Sus voor
deel bij deze aanspoeling, zonder dat de
eigenaar van den tegcnovergesfcelden oever
kant hefc verloren terrein bij hem kan ko
men opeisohon."
D© heer Tèterol antwoordde hier niets
cup, maar op het meest bedreigde deel van
zijn grond legdo hij een kunstmatiger aan
was, door wilgen beschut en: bestemd om
den stroom terug to stuwen naar den
tegenovergest-elden oever. Enkelo baomen
snoeide hij nog voor driekwart, of gaf zo
zoo'n knak, dat dc Limourcïc ze makkelijk
kc«n meesleep enze konden immers wel bij
toeval neergeslagen zijnHij ging zelfs
nog verdergebruik makende van een hel
deren" maneschijn bracht hij door manden,
met steenen bezwaard, geweldige draai
kolken aan, die do Limourde onmiddellijk
den kant uitstuurde zooals hij dat. ver
langde.
Maar rie heer De Saligneux sctheen lont
geroken Ie hebben.-Hij zond er don veld
wachter op af en die had al heel gauw do
waterwerken ontci'ekt.
Do baron voelde zich nu op rijn beurt be
nadeeld en eischto van zijn buurman, ^afc
die de draaikolken onmiddellijk zou ver
wijderen. Ec, toen dc heer Tèterol weiger
de, wendde de baron zich -tot den prefect,
die, nadat hij eerst door de ingenieurs van
hot departement- den toestand had laten
verkennen, den bewoners van hot "VVitte
Huis veroordeelde tot het verwijderen van
de aangebrachte manden en verdere werken
om den loon der rivier geweld aan te deen.
De heer Tèterol beschouwde ziph" c-hicr
nog niet als verslagen; hij wendd'a rich tot
den Hoogea Raad, met het verzoek om e.r-
accssKK
toch moeilijk kunnen beschouwd worden
als vaste werkkrachten in een vast korps,-,
waarover ch Regeer ng (te beschikking- heeft.
Wie^eenigsrina nader met h©t onderwijs
in Indië bekend is, weot het zeer goed, «lat
de toestand, waarin liet Lager Onderwijs
verkeert-, een ware noodtoestand is. Van
het Middelbaar Onderwijs zalen we hiec
maar niet spreken, hoewel ook dat een
behandeling overwaard is. Hoe aan dien
noodtoestand een einde te makon?
Het „Bat Nbl." betoogt, dat het aantal
Holl.-Inl. en Holl.-Chin. schoen bi men den
kertst mogelijkm tijd min:tens verdrievou
digd moet. worden. Daarvoor zal dan hef
aantal kweek- en normaalscholen aanzienlijk
moeten worden uitgebreid.
Alleen langs den weg van Ileze inrich*
t-ingen kan het volksonderwijs wo'den
bevorderd en tevens kunnen dan de Euro
peesche leerkrachten worden teruggegeven
aan de Europeesche scholen.
Wat nu gebeurt, n 1. Hollandsche onder
wijzers plaatsen aan die Inlandsche en
Chineesche scholen, is op den duur niet voi
te houden. Een eenvoudig rekensommetje
kan dat aa-ntoonen.
In het algemeen immers kan toen aan-,
nemen, dat een volk van 6 millioen m?n-
schen misschien voldoende onderwijzers kan
leveren voor zichzelf. Misschien ook kunnen
er eenigen nog worden afgestaan aan Indië.
Maar aannemen, dat het Nedarlandscho
volk (ruim 6 millioen) e©n voldoend aantal
onderwijzers kan leveren aan 40 millioen!
Indonesiërs, dat is onmogelijk. Zelfs indien!
men aanneemt, te vormen eon nationaal on-*
dervrjzerskorp3, niet een Europoesch k:der,
om het zoo eens uit te drukken, zal do
Nederlandscho natie daartoe onmacht'g zyfL
Er moet dus in Indië zelf een veel beter
georganiseerde opledng tot ond or wijze: (es)
zijn, zoowel voor de Europeesche, al3 d© Chi
neesche en Inlandsche scholen. Er moet
kweekschool-opleiding komen en dat op een!
seer mime schaal.
Wat de Regeering nu doet) is eigenlijH
kinderwerk. Er is n.l. voor de opleiding tot
Europees ch onderwijzer één g- uvern m nfcs-
inrichting te Batavia, waar het onderwijs
gegeven wordt ate vroeger jaren hier in Hote
land op kleine dorpsnormaalscholen.
Zoolang de opleiding in Indië niet voldoen*
do is gereorgan:se?rd, zal d? Regeering den
ouden weg moeten blijven gaan en d? Euro-
pecsclre leerkrachten uit Europa moaten be
trekken. Het aantal, dat in Indië zelf wordt
opgeleid op de zooeven g:jno?mde inrich<-
ting en eenige gesubsidieerde bijzondere!
scholen, in hoofdzaak kloosterscholen,
bh lange na niet voldoende om in de be
hoefte te voorzien.
YVordfc nu de uitzending van Europeescb
personeel naar Indië met kracht aangevat?
Heb antwoor-d moet ontkennend zijn.
'Zooals hefc nu gaat, mag hefc wezen, daf
In den loop van 1919 bijv. een 60-tal on
der wijzi-rsfessen) wordt uitgezonden een
gelag dat waarschh'nlijk wel t? groot geschat
zal zijn maar dat is verre van voldoende.
Indië heeft op het oogenblik noodig de
uitzending van een tweehonderdtal onder-
wij? ers.
Zal men die krijgen?
Neen, die krijgt men niet'. In de eerste
plaats niet, om een reden, welke ik vroeger
reeds noemde, n.l. dat men den eisch stelt
\an pract-ische 'bekwaamheid, terwijl men in
Inoië rijp en groen door elkaar aanstelt,-
groen vooral en hier meisjes met de hoofd
akte afwijst, op grond van nog te weinig er
varing te hebben. Men vergeet-, dat'nnvenschl
eenmaal zonder ervaring zijn loopbaan be
ginnen moet.
Of liever men schuifc dat hier even op zij.
W7ant in andero gevallen laat men lustig zon
der ervaring 'beginnen.
Adspirant-iogenieurs, ambtenaren by hef
binnenl. bestuur en dergelyken worden te
gen heel wat hooger salaris en met hooger
aiitrustingskosfcen uitgezonden d:ii onderwij
zers,- zelfs met veeljarige- -ervaring. Voor
dio andere jongelui geldt d? eisch niet. En
terecht. Die ervaring zullen ze wel opdoen-
Eilievc, waarom dan de onderwijzers niet?
Waarom geen veelbelovend©, jongelui, die'
roeping voelen voor Indië,aangenomen?:
Waarom die houding dan toch aangenomen
alsof de Regeering maar te kiezen had uiö
een talrijk leger van sollicitanten? En in da
tweede plaats: Waarom bevordert men den
nietiging van dit vonnis, wegens onbe
voegdheid, daar dc prefect, in verband met
artikel 536 van bet Wetboek, een uitspraak
had gedaan over een zaak van eigendoms
recht. dio slechts bij de gerechtshoven,
thuisbehoordo.
In heel de streek sprak men niet anders
dan van heb twistgeding tusschen het
kasteel De Saligneux en hefc Witte Huis
hefc bewerkte ei 6en groc-te opschudding;
hot was Hot onoorwerp van den dag, waar-
teder een woordje over mee tc praten IiacT.-
Sinds dc heer Tèterol zich al3 ccn slacht
offer bcsehouv de, hickl hij niet langer van
de eenzaamheid; hij vertoonde rich overal
bij don weg. daar hij behoefte had rijn ge
moed te luchten, door met een stroom vaa
woorden een, nauwkeurige ftsahrijving t<r
gever: van al de ellenden, die men hem
aandeed.
Ilij hield hot er voor, dat zijd processen
Staatszaken v.vrendat een ieder cr even
zeer in zou belangstellen als Lij zelf; clafc'
alle verstandige men son on hem gelijk zou
den gevendat die cr neutraU onder hie
ven, aan wel hcri dom, en clïe hem ongeluk
ga.ven. heel stecbt waren.
Den ontvanger en den griffier, dén bur
gemeester en ekens gemeente'jke ambtena
ren, den onderwijzer en den ciooctermer. hij
hield ze «allen bij den knoop van hun jas
staande, om hen lastig te rallen met het
tragisch o -©ventuur van zijn kooien cn de
aanspoellngen van de Limourde, zooals hij
hun indertijd het geval van de i zandkuil
verteld" had. En'hij was heel w-.tei opig in
zijn betccgcn maar er bleef altijd nog iets.-
wnt hij niet.zei, één punt, dit hij zorgvul
dig vermeed, --en dat was dikwijls juist
het punt, wh'-t het orn ging.
Hij besloot zijn redeneering, tc wijl
