AGENDA VAN DE WEEK.
GELENGD NIEUWS.
UIT DE OMSTREKEN,
SPORT
SPREEKCEL
V
Tijdens den Wapenstilstand.
rt—
Donderdag.
Kerk RemT^Gem.: Uitvoering van Ge
dijde Muziek ten bate van „Bethesda". Half-
acht.
Gebouw „Prediker"Jaarvergadering
voor de werkende leden van „D. O. S."
Nutegebouw: Vergadering van da „Veree-
niging van den Ghr. Handeldrüvenden en
Industrieelen Middenstand in Nederland, afd.
Leiden". S uur.
Noordwij k-a a n-Z e e, „Palace-Hotel":
Jaarl. alg- verg. ran aandeelh. N. V. „Hotel-
Mjj. Koo^wijk-aan-Zee." 3 uur.
Vrijdag.
Nutagebonw: Openb. verg. afd. Leiden
Yrijz.-Dem. Bond. 8 uur.
Nutsgebouw: „Leidsche Coöperatieve Keuken"
UUgemeene vergadering. 8 uur.
Pieterskerkgracbt 9: Z.-EL Vereeniging
„Het Groene Kruis", afd- Leiden, algemene
vergadering. 9 uur.
Schouwburg: Javaansche Kunstavond.
8 uur.
Stadszaal: Openbare vergadering der S. D.
'A P. 8 uur.
Oogst ge eet: Café Louw: Vergadering van
belangstellenden in de oprichting van een "Wo-
ningbouwvereemging. 8 uur.
Zaterdag.
„Ie Graanbeurs": Soirée dansante oud
leden O. D. G. 8 uur.
Maandag.
„Zomerzorg" „N. V. Leidsche Exploita
tie-Mij. van Onroerende Goederen". Jaar-
lijksone algemeen© vergadlering van aan
deelhouders. 8 uur.
©en palmtak aan als hulde aan den
g-oot-cn pensionnaris, overtuigd als B. en
W. van Rotterdam zijn van het groorte be
lang dat Van Oldenbarneveldt in de tien
\aren van zijn pensionnaris-zijn voor de stad
e geweest.
Prof. Keuninck herinnerde er aan, dat
de Vereeniging Van Old'enl^rneveldt in
1003 is gesticht om een gedenkteeken voor
den staatsman op te richten. Hij brachb
^ukt© aan Holland's grooten staatsman,
Arnersfoort's beroemde zoon.
Kransen werden nog neergelegd namens
"de Remonstrantsche Broederschap, de ver
eeniging „Die Haghe" en een bloemstuk
jan dien heer en mevrouw C. PleytèTyde-
lan
Namens de gemeente Amersfoort legde de
/urgemeester een krans neer.
Nadat het mannenkoor nog had ten ge
hoor© gebracht „Hollands Glcurie", dankte
dr. Mi edema den vertegenwoordiger van
de Koningin en verder allen, die van hun
belangstelling hadden getuigd.
De Raad van Hengelo besloot de kermis
dit jaar niet te doen doorgaan en aan den
Eeuwen Raad de beslissing te laten, over het
voorstel van B. en W. tot afschaffing er van.
De arrondissements-rechtbank te Tie!
heeft, ter vervulling van een vacature van
rechter in haar college, de volgende alpha-
bek.sehe lijst van aanbeveling opgemaakt:
mr. B. P. Enklaar, substituut-griffier bij
do' arrondissemea£s-r echt bank t3 Groningen;
mr, W. F. van Everdingen, advocaat en pro
cureur, rechter-plaatsvervanger in de ar-
iondissements-rechtbank te Tiel; nrr. D. G.
K-ortenbout van der Sluys, substituut-grif
fier 'bij de arrondissements-rechtbank te
Hel.
De Minister van Landbouw heeft den
burgemeesters medegedeeld, dat, ten gevol
ge van den achturigen werkdag, welke in
x erschillende bedrijven reeds is ingevoerd,
öe noodzakelijkheid vervalt, dat aan ar
beiders in continubedrijven, acht uren daags
werkzaam" zijnde, een vierde aan vuil ings-
broodlaart wordt verstrekt eu mitsdien aan
die arbeiders in den vervolge slechts drie
aanvullingsbroodkaarten zrjn te verstrekken,
Bij de opening der vergadering van de
Tweede Kamer deelde de Voorzitter giste
ren mede, dat de heer Marchant is aange
wezen om het wetsvoorstel inzake de invoe
ring van het vrouwenkiesrecht in de Eerste
Kamer te verdedigen.
Per referendum zijn. in den -Bond van
Nederl. Onderwijzers, blijkens „De Bode" tot
hoofdbestuurders gekozen de heeren J. Joosse.
met 2544, en J.J. Lamers, met 2820 stemmen,
terwijl de heer E. J. van Det er 1296 en de heer
S. N. Posthumus 1185 had. De verkiezing werd
geheel beheerscht door de vraag of de Bond zich
/dient aan te sluiten bij lïet N. V. V.; de geko
zenen werden als tegenstanders daarvan aan
bevolen
De audiëntie van den Minister van "Wa
terstaat zal a.s. Donderdag niet plaats heb
ben; de gewone audiëntie vau de Ministers
van Onderwijs, Kunsten en "Wetenschappen
en van Koloniën Vrijdag 16 Mei e.k. niet.
De oj) den ver jaardag van H. K.
ÏL Prinses Juliana uitgestelde zanguitvoering
.door de Mannenzangveresnïging „Die Hagne-
Sanghers", directeur Frans Haring, zal, bij
gunstig weder, heden- (Woensdag-) avond
ju Den Haag gegeven worden eu wel: te
halfzeven, voor het Huis ten Bosch, waai
gezongen zal worden: „Dankt, dankt nu allen
Boa," „"Koraal", „Wilhelmus", „Bede'' van
Eoeske, en „Domino Salvam fae" van Giesenj
te 8 uren op de Plaats bij het standbeeld van
Johan de Witt: Gezongen zal worden „"Bede"
*an Eoeske, ,,'t Schrijverke" van Wiarts-en
-„Janmaat" van Brandts Buys; te hallaegen op
het Plein 1813: Uitgevoerd zal worden „Ko-,
raai'. „Hymne aan den Vrede", van Van
'Nieuwenhoven en „Da Eots in Zee" van Ri-
ithard Hol.
Ue 19-jarige) 'dienstbode J. ,3e
fr.j afkomstig uit Renkunt, is gisteravond va
ir de Laan van N.-O. Indië in Den Haag te
water geraakt en verdronken.
Weer een brand door loodgie
ter». Het aantal branden door de schuld
san loodgieters is weer met één vermeer
derd. Nog altijd hebben de waarschuwingen
en ".erwïjteo, die wijlen Victor de Stoers
sÜDgerde tegen'g:m en e- en kerk'.e toren,
niet gebaat; nog altijd zijn de sedert uitge
vaardigde g:m:er.t v?rord:nng;a en wette
lijke maatregelen machteloos.
Wr lezen in „Het N. v. d. D.":
Dikke, zwarte rookwolken stegen gister
middag omstreeks kwart over tweeën om
boog achter de perceelen Van het Singel,
bij het Koningsplein, ter hoogte Van Odéon.
Naar het scheen woedde er een vrij felle
brand op de zolderverdieping van de Doops
gezinde kerk, die, zooals men weet, uitkomt
op de Heerengracht. Van alle kanten stroom
den de nieuwsgierigen toe en in een omme
zien stond het dan ook zwart van de meh-
scben op de brug over de Heerengracht bij
het^Koningsplein en aan de Overzijde van do
gracht.
De heer Bleeker, de koster van de kerk,
had op de mededeeling, dat er brand was,
dadelpk de brandweer opgebeld en deze
was met verscheidene wag ns epoadig aan
wezig. Binnen een paar minuten waren de
slangen omhoog en kon pr water gegeven
worden. Het bleek, dat een deel van het dak
der kerk aan de zijde van de Heeregracht in
lichterlaaie stond. Daar waren eenige lood
gieters. bezig geweest met de mastiekbedek-
king' te herstellen. Een der knechts had.
toen bij door een ongeluk een vlam van een
vuurpot, waarop de pek gekookt werd, bijna
in ïrjn aangezicht gekregen had, dezen ketel
doer den schrik laten vallen, mot het gevolg,
dat in een paar seconden de dakbedekking
ia vlammen gehuld was. In een oogwenk
hadden ook een paar vaatjes pek vuur gevat
en toen begon het er ernstig uit te sren.
De- loodgieters namén de vlucht, want de
pogingen om de vlammen met da aamwez'ge
kiezel, welke voor het werk noodig was
te dooven, waren geheel vruchtdoos. "De
brandweer had het vunr vrij spoedig in be
dwang en voorkwam, dat de kerk hetzelfde
lot onderging als vdér eenigs jaren de Von-
delkerk. De schade bleek niet zeer groot
te ziin. Slechts een klein deel van de be-
kar-Trag' bal vernieuwd moeten worden.
De saamgestroomde krjklustigen, wélke
door politie te paard en te voet op een Af
stand gehouden werden, waren, t'oen er van
vunr en rook niets meer fe zien was, spoe
dig verdwenen.
Gisteren is aan de schepen van
de Kon Holl. Lloyd te Amsterdam een sta
king uitgebroken. Een arbeider werd dooi
de directie ontslagen, waarop alle arbeiders,
aan hetzelfde schip werkzaam; den arbud
neerlegden. De Sobeepvaaitv.re:niging ont
bood daarop arbeiders van de Havenartei-
derevereeniging, doch dezen weigerden ac
open plaatsen in te nemen, 's Middags kwa
nten de arbeiders aan den kop van de Han
delskade bijeen en w&rd er besloten een de
monstratie te houden. iDe actie wordt ge
veerd ouiten "de organisatie om'.
De politie van het buïeau Kat-
tenburgergracht te Amsterdam, had gister
avond een moeilijke taak. Er kwamen de
laatste dalton herhaaldelijk klachten in over
het zwemmen van opgeschoten jongens in de
Witteiibur-gervaart. De 6urveilleerende agen
ten hadden in opdracht daarop een wanend
oog te houden, hetgeen niet in den smaak
viel van het jonge volk van Wittenburg.
Eonige jongens voeren tegen halfnegpn
in een bootje, mét het voornemen van daar
uit een frisch bad te nemen. De politie
mannen op den wal konden dit niet verhinde
ren en werden uitgejonwd. Later kregen
twee agenten een 18-jarigen jongen te pak
ken. Zjj trachtten hem, om een voorbeeld
te stellen, over ta brengen naar het bnrean
Kattenburg. Bij het passeeren, met den ar
restant, van de Tweede "Wittenburgerdwars-
sfcraac, nam het publiek een vijandige hou
ding aan. Er werd mei steenen naar de po
litie geworpen. Zoodoende hoopte men den
joncr-n te kunnen jjevrijden.
IVo: trokken de politiemannen hun sabels,
doch tegen den steenanregen konden zij daar
mee niet veel uitrichten.
Een der agenten dreigde met de revolver.
Ook dit hielp niet. Het steenen gooien werd
voortgezet, en op zelfverdediging bedacht;
was de politie genoodzaakt eenige revolver
schoten te lossen. De menigte stoof uiteen.
Met de revolver in de hand het volk op een
afstand houdend, was het ten slotte den
agenten mogelijk hun arrestant, die niet den
minsten tegenstand bood, naar het bureau te
brengen. y
Een drietal agenten waren ter assistentie
uitgerukt. Toen dezen op de Kattenburger-
gracht verschenen, was de arrestant reeds
opgeborgen. Nu richtte het publiek zich te
gen dit drietal. Wederom viel een hagelbui
van steenen. De ordebewaarders trachtten
aanvankelijk met de blanke wapenen de me
nigte te verspreiden. Toen echter ter hoogte
der Eerste en Tweede Wittenburgerdwars-
etraat de agenten ook uit de huizen met
steenen gegooid en enkelen hunner zelfs ge
troffen werden, losten ook zij eenige revol
ver-schoten. De aanvallers vluchtten inaar
allo kanten. Een tweed9 agentengroep, op
Wittenburg arriveerend, had makkelijk werk,
daar de rust plotseling was weergekeerd.
Bri het. relletje bleken drie agenten en drie
burgers te zijn gewond. Twee agenten wer
den door steenworpen min of meer ernstig
aan de beenen geblesseerd; een agent kréég
een met kracht geworpen steen in den nek.
Uit het publiek liep de 37-jarige Bavort
een schotwond in de knie op: zekere Boos,
23 jaar, een schampschot aaï een der voe
ten, en de 14-jarige Versteeg een schotwond
in de borst. Deze burgers zijn naar het Bin
nengasthuis overgebracht.
In aansluiting aan zijn bericht
over den verkoop vau den tuin van het Con
certgebouw te Amsterdam en de eventueels
bebouwing, kan het „HM." nog mededeel»,
dat de architect M. de Klerk, door het Con
certgebouw-bestuur om advies gevraagd,
soor dit- bestuur e^n cchétsmatige tee-ko-
nng van ee« schouwburg ontwierp. Zijn
advies inzake do vraag, of de tuin zich leent
voor een theater, was ia zéér gunstigan zin
gesteld. Voor dr. Royaards heeft niét dr.
Berlage maar de heer K. P. C. dg Bazel
iu dit verband een schouwburgschets ont
worpen. Deze opdracht geschiedde echter
geheel buiten het Concertgebouw-bestuur
cm.
Sedert 'Zaterdagmiddag wordt
te Amsterdam de 13-jarige kantoorbediende
D. v. L. vermist.
Terwijl de bakker G., te Bever
wijk, Zondagmorgen naar de kerk was, zijn
twee personen zijn woning onder een valsch
voorwendsel binnen gegaan en hebben zrjn
echtgenoote gedwongen, onder bedreiging
van moord op een aanwezig kind, hun het
geld te wijzen. Met alle contanten, een be
drag van ruim f 800, maakten zij zich uit de
voeten. („Hdbl.'')
De politie in Den Helder heeft
gisteren in de woning van zijn zuster aldaar
aangehouden R., uit Putten, die wordt ver
dacht medeplichtig te zrjn aan een effïcteu-
diefptal te Zeist. Achter het behangselpapier
in de woning zijn de effecten teruggevon
den. B- is naar Zeist overgebracht.
Gisteravond hebbên to Utrechi
relletjes plaats gehad ten gevolge van den
strijd tusschen de veehouders en de slijters
inzage den melkpyjjs. Eenige veehouders,
die hun melk in de stad,wilden uitventen
tegen 13 cents per liter, werden door slij
ters gemolesteerd. Eén der veehouders werd
daarbjj met een mes in den rug gestoken.
De dader werd gearresteerd.
In de waschinring van "het Ned.-
Herv. Diakonessenhuis te Arnhem, -is gister
middag een centrifuge uiteen gesprongen. De
wed. Nijbuis, die daar werkzaam was, werd
gedood.
Te Lobith is gisternacht een
formeele veldslag geleverd stusschen eeo
groot aantal smokkelaars eenerzjjds en sol-
daalkommiezen en Rijksambtenaren ander
zijds. Het geweervuur was geen minuut van
de lucht. Ten slotte bleven de laatstsn mees
ter Van het terrein. Zeven gmokkelaars wer
den gevangen. Een groote hoeveelheid smok
kelwaar werd in 'beslag genomen.
Te Lienden gingen de dertien
jarige jongens H. van Os en C. van Ew'rjk
Zondagnamiddag tegen 4 uren in den Rijn
baden. Zij raakten in de diépte. De 17-
jarige J. van Ewjjk sprong gekleed in de
rivier, om zrjn 'broertje te redden. Ook hij
verdween ia de diepte. Spoedig werd zijn
l(jk op-gehaald. Die der beide anderen zijn
nog niet gevonden.
6e eerste vlektyptruspa'tiente
te Groningen is overleden.
In do -provincie Gronin-
rren daalt de prijs der kippeneieren met den
dag. lco Westerwolde wenden reeds groote
hoovoclkedon a 7 cents per stuk opgekocht.
Gisternacht is een aan do ge
meente Havelte bahoorend dannenbeseh. be
slaande ongeveer 10 H.A., voor een groot
deel door brand vernield. Een door het
bosch loopende breede weg heeft het vuur
gestuit, yrij zeker is moedwil de oorzaak.
In Friesland zjjn de vooruit-
zJcbtcD op een overvloedigen hooioogst zeer
gunstig; de stand van de hooilanden is uit
stekend. Bij gunstige weersgesteldheid denkt
men over een paar weken met den hooioogst
aan te vangen.
HAARLEMMERÏÖDER Dinsdagnacht is
alhier ingebroken in het station Leimuiden van
de H. IJ. S. M. De dieven hebben zich meester
gemaakt van twee rijwielen en ongeveer f 12.
De winkelier K., te Vijfhuizen, alhrhr, had
Maandag een slechten dag. Hij verloor op den
weg een bedrag van f 130 en vernam een poos
je later van een kind, dat een man het geld had
opgeraapt en er hard loopende mee van door
was gegaan, na eerst eenige bescheiden, van 't
levensmiddelenbodrijf, die er tussohen zaten,
in den waterkant to hebben geworpen.
Tegen J. B., alhier, die verdacht wordt
van de uitgifte van een valsch bankbiljet van
f 1000, is deswege procesverbaal opgemaakt.
Het bankbiljet, dat duidelijk van een echt, is te
onderscheiden, werd. door de Rijkspolitie in be
slag genomen.
HILLEGOM. Ter algemeene ledenverga
dering van |iet Nutsdepartemcnt is meege
deeld, dat de Kom goedkeuring op de statu
ten is afgekomen en word definitief bosloten
tot oprichting van een spaarbank. Naar do al
gemeene vergadering te Amsterdam werd afge-
vaardigd# do heer L. van der Linde, plaatsver
vangster mej. G. Hopman. Als lid der Fröbel-
sèhoolcominissie werd dr. Der Weduwen her
kozen.
Het T. B. C.-bloempje en de twee concer
ten brachten te zamen f 918.05 op ten bate van
de T. B. C.-vereeniging.
KATWIJK-AAN-ZEE. Voor het e.k. bad-
seözoen werd weder aan een 12-tal houders van
kiosken of strandstoelen-verhuurders, verlof
verleend om op het strand een standplaats te
mogen innemen.
De huisvrouw van De R., die bezoek kreeg
van een paar zigeunervTouwen, kwam tot de
onaangename ontdekking, dat haar een vijftal
zalverhons van oen gulden waren ontfutseld.
NOORDWIJKERHOÜT. Do burgerwacht
bestaat uit 240 en de vrijwillige landstorm uit
140 leden.
VOORSCHOTEN. -Tusschen de werkge
ver» en de werklieden in de bouwvakken en
aanverwante vakken^uitgezonderd schilders, is
een collectief arbeidscontract afgesloten. Daar
bij is het loon bepaald op f 0.40 per urn-, en de
„vrije Zaterdagnamiddag" ingevoerd.
WOUBRUQGE. Zondagmorgen had de be-
vestiging' plaats van den beroepen predikant
der Ned.-Herv. Gem. cand. A. Meyom. Als be
vestiger trad op prof. dr. H. Vissclier, van
Utrecht. Deze bepaalde zijn gehoor bij 1 Joh. 2
vs. 1. Aan de handoplegging namen deel: prof.
Visschor, ds. Karres, van Hazerswoudo en de.
Eerdbeek, van Heezo. 's Middags verhoud de
nieuwe leoraar zich aan de gomeento met een
predikatie over: Ps. 121 2. Vervolgens sprak
hij verschillende personen en colleges toe.
Ds. Karres, do consulent, sprak ten slotte nog
ds. Meyers hartelijk toe en nam zelf als con
sulent afscheid van de Gemeente.
PAARDENSPORT.
Draverijen.
Op 31 Mei a.s. zullen vanwege de Leidsche
Ver. tot bevordering der Paardensport op het
Schuttersveld draverijen en een bloemencorso
plaats hebben.
Hoewel het feitelijk vau een redactie
toen wel wat veel gevergd is om Mij het
toedienen van een "zjjdelingscheu trap nog
ter wille te zijn, hebben wij het voorstel van
den inzender over onderwjjzerssalarissen,
kleinzielig als wij niet zullen zijn, doorge
zonden met adresvermelding naar bestem
der plaatse.
De algemeene toestand.
Maandag is de Raad van Vier bijeenge
weest om te beraadslagen over de nota's,
door Brockdcxrff Rantzau tot de geallieerden
gericht. Het antwoord zal echter e<|st wor
den "samengesteld, wanneer de betrokken
commissies der vredesconferentie, in dit ge
val dus die tea* regeling van de krijgsgevan-
igencnkwestie en het international© arbeids
vraagstuk, gehoord zuilen zijn. Graaf Rant
zau moet alweer nieuwe nota's gestuurd heb
ben. De Duitecho ministers Giosberhs en
Landsberg zijn met 15 andere leden dier
Duitsche delegatie naar Berlijn vertrokken,
ter bespreking met do regeering van ver
schillend© kwesties. In een mondeling on
derhoud kan ongetwijfeld heel wat meer
ruggespraak worden gehouden dan zelfs per
draadlooz© mogelijk is.
Duitschland's eerste vredesgedelegeerde uit
zich te Parijs zeer voorzichtig en gematigd.
Men zal dat in onderstaand interview kun
nen opmerken en waardeeren. Al dat ge
scherm met dikke woorden zou in de ge
geven omstandigheden slechts van slechten
jinvloed zijn en ook op 'bezadigd© wijae kan
toch gezegd worden wat men denkt. Vooral
de vredesdelegati© moet voorzichtig zijn met
hetgeen zij kwijt wil zijn. Dan is men in
Duitschlaiid zelf vrijer, hoewel officieel ook
daar gewaakt wordt tegen onnoodiige kracht
termen, die men liever aan het niet-officieel©
Duilschland overlaat, hetwelk dat naar har
telust doet.
De krachtige stroom van protesten van
Duitsche zijeft? is nog lang niet vervloeid en
men zot alle zeilen bij om een" zoo groot mo
gelijken indruk te maken op de wereld. Pre
sident Ebert gaat zelfs een polemiek aan
met zijn Amerikaanschen collega, om over
dezen heen te probeeren te spreken tot den
geest van het Amcrikaansche volk.
In de Nationale Vergadering, we wezen
er gisteren reeds op, werd de lange rij van
zich voor onaannemelijkheid! der voorgeleg
de vredesvoorwaarden uitsprekende spre
kers zelfs voor de Duitsche belangstelling
te machtig. Wij willen alleen nog even te
rugkomen op hétgeen Haase namens de on
afhankelijke socialisten zeide, speciaal als
antwoord op het feit, dat van eenige zijden
was te berdo gebracht, dat het misschien
het beste was om de onafhankelijke socialis
ten den vrede te doen teekenen, waar deze
immers een teekenen in ieder geval voor
staan. Haase antwoordde hierop, dat zijn
groep voor die taak bedankt,- ook bij een
regeeringscrisis, niet de vuile wasch van
een ander willende beredderen. Overigens
bleef Haase er bij, dat teekenen van den
vrede noodzakelijk was om het Duitsohe
volk, speciaal het proletariaat, in het leven
te houden, niettegenstaande alle gereobt-
vaa-rcligdo verontwaardiging over deze ten
deele zelfs ook in zijn oogen onuitvoerbare
voorwaarden. Hij verwacht niet direct,
maar toch binnen niet te langen tijd alle
beil van de komende wereldrevolutie, die
het menschdom bevrijden zal cn dit vredesr
verdrag zal wegvagen.
Haase eindigde met een aanval op het
binnenlandsch beleid der Duitsohe regee
ring, zeggende: „De regeering dringt er
bij het volk op aan, zich om haar heen te
scharen. Er behoort een groote mate van
vermetelheid toe, deze dringende verma
ning op het oogenblik uit te vaardigen,
waarop het Duitsche proletariaat door de
zelfde regeering wordt uitgetart op een
wijze, als tot nu toe nooit het geval was."
Niettegenstaande al liet Duitsche mis
baar, zooals van entente-zijde de in Duitsch
land gevoerde actie wordt genoemd, blijft
men in geallieerde kringen blijkbaar over
tuigd, dat de vrede gesloten wordt. De of-
ficieelo kalligraaf van liet Fransohe minis
terie van buitenlandsohe zaken, Ca^io, is
dan ook reeds bezig met het vervaardigen
van een vredesoo^onde
Inmiddels zijn de geallieerden klaar ge
komen met d© grens-afbakening voor
Duitsch-Oostenrijk en Hongarije en legt
men thans de hand aan de financieel© voor
waarden. Deze week zal wel heengaan met
het onderzoek der Duitsch-Oo9tenrijksohe
volmachten, zoadat het vredesverdrag eerst
de volgendte week zal worden overhandigd.
Ook hebben de geallieerden nog niét de
gewichtige vraag uitgemaakt, weVe landen
daarbij vertegenwoordigd zullen zijn, want
alle staten, in oovlog met Duitschland wa
ren dat immers niet met de voormalige dub-
'bel-monarchie.
Bij het vertrek der delegatie uit Weenon
naar St.-Germain waarschuwde Oostenrijk^
eerste gedelegeerde, Renner, dé hem veel
sucoes toewenschcnde menigte voor groote
verwachtingen, er op wijzend, dat Duitsoh-
Oostenrijk ter vredestaf el komt als over
wonnen partij. Een verstandig woord!
Bulgarije komt nu aan de beurt en ten,
slotte Turkije.
Over hetgeen reeds officieus verluidt over
de voorwaarden, aan Oostenrijk op te leg.
gen, zullen wij, zoo na staande bij het
oogenblik, dat officieel dieze aan het publiek
worden overgegeven, niet ingaan. Wij wij.
zen er slechts op, dat graaf Brookdorff
Rantzau verklaard heeft, nog niet af to zien
van de aansluiting van Duitsoh-Oostenrijk i
als onderdeel der Duitsche republiek en
voor het bes eiken daarvan alle krachten zal
inspannen.
Graaf Brockdorff Rantzau geïnterviewd.
Be leider der Duitsche vredesdelegati e tg
Versailles heeft een interview toegestaan aap
den hoofdredacteur van den Trans-Ozean?
dienst Graaf Brockdorff Rantzau verklaar-,
de: hel ontwerp der entente is door hot
diepste wantrouwen tegen Duitschland in do
pen gegeven, waarvan voor alles kostbars
waarborgen worden geëischt. T^gen d't wan
trouwen kan Duitschland alleen metterdaad
optreden. Wijzelf weten, dat het nieuwe;
Duitschland de beginselen en gewoonten aan
kar.t heeft gedaan, waaruit het wantrouwen
onzer tegenstanders voortspruit. Maar wjj
moeten ons voor oogen stellen, dat we tot
nr. toe nog niet in de gelegenheid warén,
dat in internationale onderhandelingen te
bewijzen. De eerste gelegenheid daartoe zul
len ons de onderhandelingen te Versailles
bieden. De bslangrykste voorwaarde daar
toe is evenwel, dat onze tegenstanders niel
het onmogelijke van ons verlangen.
Omdat ik weet, dat het nieuwe Duitsc'ilanc
zich juist in-zake de internationale en diplo
raatiehe geloofwaardigheid van hét verleden
in alle punten, waar het op aankomt onde&
scheidt, daar weet, dat wij oprecht zon
der achterbakschheid de handen uit de mou\j
willen en zullen steken, ben Ik "eveneen*
overtuigd, dat onze tegenstanders voor dez;
feiten niet blind zullen kunnen blijven.
De meningsgeschillen tusschen onz3 vq
andeu te misbruiken of ze wellicht zelfs tf
bevorderen, zou het terugvallen tot hsb tijd
perk eener politiek bettekenen, die wjj voet
altoos hebben opgegeven. Wg wensentn
oen georganiseerde wereld, waarin DuïtscjJ
land als de rechtsgelijke van andere volker
gemeenschappelijk vreedzame doeleinden na
streeft. Duitschland moet ook in de toe
komst met hechte verhoudingen rekening
kunnen houden; -het kan d?n arbeid der ko
mende jaren slechts verrichten ondar /oor*
waarde, dat het zelf niet als een geknecht,
doch als een vrjj volk, gewaarborgde inrich
tingen en betrekkingen erlangt.
Een oproep van Ebert aan het
Amerikaanscho volk. 1
Rijkspresient Ebert hoeft tegen een ver-
tegenwoardiger der „Associated Prees" ge
zegd
De plechtige meeningsuiting, düe ik bij
dezen door uw bemiddeling tot de openbare
meoning in Amerka richt, 6ta-at gelijk met
oen moreoio oorlogsverklaring van !(et nieu
we Doitsohland aan het heèle nog overeind
gebleven stelsel'der oude internationale po
litiek. Het Duitsohe volk heeft de heor-
schappij van geweld en onwaarachtigheid in
eigen huis stukgeslagen. Het deed dat niet
om er de hand toe te leenen, dat ditzelfde
stelsel in een zinneloos verergerden vorm
de lieele wereld dér toekomst de wet zou
voorschrijven. Duitschland legde wapenen
en wapenrusting af, toen het een half jaar
geleden dezen strijd aanbond. Sterker ©n
met zedelijke wapenen treedt het nu vooc
dit doel tegen een wereld van vijanden in
het krijt. Het plant zijn vaandel op de 14 j
punten van Wilson en het hoopt, dat het
Amerikaansche volk den dieperen zin der
nieuwe woordenwisseling, die nu loskomt,
naar waarde zal schatten. Dat d!e instinc
tieve verontwaardiging in het heele Duit
sche volk niet aanstonds op elementaire
wijze is uitgebarsten, is bet meest ken
schetsende'teeken van de uitwerking, we^fco
de bekendmaking van de vred'esvoorwaar
den heeft gehad. Ieder stond op dat oogen
blik als het ware verplet. Men had het ge
voel, alsof men met een knots onverwachts
op liet hoofd was geslagen, waardoor men
volslagen verlamd werd. Ik zeg 'uitdrukke
lijk, de slag trof het Duitsche volk onver
wacht en onvoorbereid, en daardoor was de
uitwerking des to feller. Na alle verklarin
gen en verzekeringen, dat er een vrede van
rechtvaardigheid, verzoening en verbroede
ring zou worden gesloten.-kou het Duitscho
volk op zoo'n gruwelijk document niet zijn
voorbereid. In de heele wereldgeschiedenis
zal men sinds Rome en Carthago tevergeefs
naar vredesvoorwaarden zoeken, waarin de
wil om den- tegenstander geheel en al te
vernielen zoo vol kille wreedheid en ge
slepenheid onder woorden werd gebracht.
Het ontwerp, dat men ons heeft voorgelegd,
wekt ontzetting en walging. Het is niot al
leen een verdraaiing, maar zelfs, een vol
slagen veronachtzaming van het door Wil
son opgestelde vredesprogram der 14 pun
ten, op de verwezenlijking w/iarvan wij ver
trouwen en waarop we na Lansing's nota
van 5 November 1918 recht hebben. In "Wil
son's boodschap van 22 Januari 1917 aan
den senaat sfaat het woord van de noodza
kelijkheid van een „vrede zonder over win
ning.
De president zegt: de overwinnaar mag
den -overwonnenen zijn voorwaarden niet ofe-
dringen. !Ze zouden in vernedering en -onda*
dwang' ajsmede met onverdraaglijke offers
worden aanvaard. Zs zouden den angel voi
wraakzucht en bitterheid najaien, zooJat
ze^'n vrede niet op een stevigen gronds.bg,
maar slechts als op drijfzand zou berusten.
Alleen een vrede tusschen gelijken kan be
stendig zijn.
[Waar is in het vredesontwerp, dat "Wilson
medo .ondérteekende, ook inaar een spoor van
aMo groote idealen, die hij hééft opgesteld.
Cp de nota van den Paus antwoordde' Wilson
27 Augustus 1917, dat een vrede niet buiten
gevaar is, die steunt op pojitieke of econo
misch© beperkingen, die e enigen haties ten
goede komen..
